Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 września 2014 r. w O.

sprawy z odwołania W. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania W. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 19 czerwca 2013r. znak (...)

orzeka:

1.  oddala odwołanie;

2.  przyznaje adwokatowi S. S. prowadzącemu Kancelarię Adwokacką przy ul. (...) w O. ze Skarbu Państwa - Kasy Sądu Okręgowego w Ostrołęce kwotę 73,80 (siedemdziesiąt trzy złote osiemdziesiąt groszy) zł za pomoc prawną udzieloną W. K. z urzędu.

UZASADNIENIE

W. K. złożył odwołanie od decyzji z dnia 19.06.2013r., znak (...), którą Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P., odmówił mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu wskazał, że ZUS nie uwzględnił mu do stażu pracy zatrudnienia w zakładzie elektrycznym ojca oraz okresów prowadzenia działalności gospodarczej.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. wniósł o oddalenie odwołania wskazując, że odwołujący udowodnił łącznie 15 lat, 5 miesięcy i 9 dni okresów ubezpieczenia, w tym: 14 lat, 8 miesięcy i 19 dni okresów składkowych oraz 8 miesięcy i 20 dni okresów nieskładkowych. Do ilości udokumentowanych okresów ubezpieczenia Zakład nie uwzględnił odwołującemu następujących okresów:

-

od 15.01.1970r. do 15.03.1971r. - okres współpracy przy prowadzeniu działalności z powodu braku zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego,

-

od 01.09.1980r. do 15.11.1980r., ponieważ jest to umowa agencyjna na okres którzy niż 6 miesięcy i nie podlega ubezpieczeniu społecznemu,

-

od 01.04.1981r. do 31.08.1983r., od 01.12.1988r. do 28.02.1989r., od 15.12.1990r. do 31.12.1993r. i od 01.01.1994r. do 30.09.1996r., ponieważ w tych okresach odwołujący się prowadził działalność gospodarczą i nie podlegał ubezpieczeniu społecznemu,

-

od 01.12.2010r. do 31.05.2011r. z powodu braku zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego z tytułu zatrudnienia w (...),

-

od 02.01.2012r. do 30.05.2012r., ponieważ okres nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy bez prawa do wynagrodzenia lub zasiłku w rozumieniu powołanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS, nie jest okresem składkowym ani nieskładkowym.

Biorąc powyższe pod uwagę Oddział ZUS w P. ustalił, że odwołujący mimo ukończenia 65 lat i 1 miesiąca życia nie legitymuje się stażem pracy wymaganym do nabycia prawa do emerytury zgodnie z art. 27, a także art. 28 ustawy emerytalnej, ponieważ nie udokumentował 25 lat, ani też 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Wobec powyższego decyzją z dnia 19.06.2013r. prawidłowo odmówiono odwołującemu W. K. prawa do emerytury.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Ostrołęce ustalił i zważył, co następuje:

Odwołanie W. K. nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie zastosowanie ma ustawa z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2013.1440 j.t.).

Według art. 6 ust. 1 pkt 2 okresami składkowymi są okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w wysokości określonej w przepisach o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych, w przepisach wymienionych w art. 195 pkt 1-4 i 8, w przepisach o adwokaturze, w przepisach o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz w przepisach o pomocy społecznej.

Na podstawie art. 6 ust. 2 pkt 13 lit. a w/w ustawy za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15.11.1991r. okresy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne.

Według art. 27 ust. 1 ubezpieczonym urodzonym przed dniem 01.01.1949r. przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1)osiągnęli wiek emerytalny określony w ust. 2 albo 3;

2)mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 27a.

Artykuł 27 ust. 3 pkt 2 stanowi, że wiek emerytalny dla mężczyzn urodzonych w okresie od dnia 01.01.1948r. do dnia 31.03.1948r. wynosi co najmniej 65 lat i 1 miesiąc.

Natomiast według art. 28 w/w ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 01.01.1949r., którzy nie osiągnęli okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w art. 27 ust. 1 pkt 2, przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1)osiągnęli wiek emerytalny, o którym mowa w art. 27 ust. 2 i 3;

2)mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla mężczyzn.

W. K. urodził się w dniu (...), zatem do uzyskania prawa do emerytury powinien wykazać okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze przewidzianym w art. 27 i 28 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Przed organem rentowym wykazał bowiem tylko 15 lat, 5 miesięcy i 9 dni okresów ubezpieczenia, w tym: 14 lat, 8 miesięcy i 19 dni okresów składkowych oraz 8 miesięcy i 20 dni okresów nieskładkowych. Nie wykazał zatem wymaganych w art.27, ani 28 okresów składkowych i nieskładkowych - nie udokumentował 25 lat, ani 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

W przedmiotowej sprawie spór pomiędzy stronami sprowadzał się do zaliczenia do stażu pracy odwołującego okresów nieuwzględnionych przez ZUS.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, przed Sądem ubezpieczeń możliwe jest wykazywanie okoliczności, od których zależy nabycie uprawnień o emerytury wszelkimi dowodami (wyrok SN z dnia 06.09.1995r., II URN 23/95, OSNP 1996/5/77, wyrok SN z dnia 02.02.1996r., II URN 3/95, OSNP 1996/16/239), dlatego też Sąd w celu ustalenia charakteru pracy odwołującego się dopuścił dowód z akt emerytalnych, przesłuchania zawnioskowanych świadków oraz odwołującego się w charakterze strony.

W aktach emerytalnych nr (...) znajduje się (...)wystawione przez Zakład (...) R. K.w dniu 15.03.1971r. wskazujące, że W. K.zatrudniony był w okresie od 15.01.1980r. do 15.03.1971r. w charakterze technika usług dla ludności.

Na okoliczność pracy odwołującego się w zakładzie ojca przesłuchany byli świadkowie J. P. i M. K. (1).

Świadek J. P. zeznał, że pracował tam od 1966r. przez 10 lat jako elektromonter w terenie. Odwołujący naprawiał radia w zakładzie na miejscu, czasami w terenie. Było to zatrudnienie, nie pomoc ojcu, pobierał wypłatę tak jak świadek. Raz na miesiąc podpisywali jakiś dokument, świadek nie pamiętał, czy była lista obecności. Pracowali przez 8 godzin. Zatrudnionych było około 6 osób. Okres tej pracy został uwzględniony przez ZUS, świadek posiadał świadectwo pracy wystawione przez R. K.. W. K. pracował na początku lat 70-tych, później wziął ślub i poszedł do innej pracy. Był traktowany przez ojca jak pracownik. Pracował 8 godzin dziennie, a nawet dłużej, kiedy świadek wychodził, on jeszcze siedział w pracy. Wyjeżdżając w teren i przy powrocie w teren, świadek widział odwołującego przebywającego w pracy (rozprawa z dnia 15.01.2014r., adnotacja 00:02:16, k. 42 – 43 a.s.).

Z akr rentowych J. P. wynika, że w okresie od 01.08.1964r. do 15.10.1968r., a następnie od 02.11.1970r. do 17.04.1976r. pracował u R. K. (k. 7 a.r. nr (...)).

Świadek M. K. (1), żona odwołującego się, zeznała, że w grudniu 1970r. zawarli związek małżeński. Mąż pracował wtedy u swojego ojca w warsztacie elektrycznym przez rok, zakładał z ojcem instalacje elektryczne. Zaczynał pracę o godzinie 8 rano, czasem wcześniej i pracował do 18. Co miesiąc otrzymywał wynagrodzenie (rozprawa z dnia 01.08.2014r., adnotacja 00:12:58, k. 86 a.s.).

Odnośnie pracy odwołującego się w Zakładzie (...)w okresie 1.04.1972r. – 25.02.1973r. w aktach emerytalnych nr (...) znajdują się też zeznania T. R., J. P., W. M.i Z. M., potwierdzające zatrudnienie w spornym okresie.

Odwołujący się W. K. przesłuchany w charakterze strony zeznał, że w okresie od 15.01.1970r. do 15.03.1971r. pracował u ojca R. K. w zakładzie elektrotechnicznym. Zajmował się naprawą głownie odbiorników radiowych, telewizyjnych było mało. Praca trwała od godziny 9.00, dwa razy w miesiącu dostawał wynagrodzenie (rozprawa z dnia 19.09.2014r., adnotacja 00:18:03, k. 107 a.s.).

Zdaniem Sądu, zeznania przesłuchanych w sprawie świadków i odwołującego się zasługują na wiarę. Są one spójne, logiczne i w większości korespondują ze sobą, w tym z zeznaniami świadków z akt emerytalnych. Świadek J. P.pracował w tym samym zakładzie i widział, czym zajmował się odwołujący. Zeznał on, że odwołujący się pracował w pełnym wymiarze czasu pracy, często zostawał po godzinach, co potwierdziła M. K. (1). Podnieść należy, iż brak idealnej precyzji zeznań świadków co do czasu rozpoczynania i kończenia pracy nie może być podstawą do uznania ich za niewiarygodne, bo od chwili świadczonej przez ubezpieczonego pracy w zakładzie ojca upłynęło ponad 43 lata, a przy tym nie sposób pamiętać dokładnie, o której godzinie rozpoczynał pracę, o której kończył i co w danym dniu robił. Sąd uznał też za rzetelne zeznania samego odwołującego, który twierdził, że naprawiał sprzęt elektroniczny. Powyższe zeznania potwierdza (...)wystawione przez pracodawcę odwołującego się. Brak jest dowodów na opłacenie składek, jednakże z judykatury wynika, że pracownika nie można obciążać ujemnymi skutkami zaniedbań pracodawcy w zakresie opłacania składek. Dla uznania okresu zatrudnienia wykonywanego przed wejściem w życie ustawy z 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych za okres składkowy w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 2 tej ustawy nie jest wymagane wykazanie przez osobę ubiegającą się o emeryturę lub rentę faktu opłacenia przez pracodawcę składek na pracownicze ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego z Krakowie z dnia 19.09.2012r., III AUa 458/12, LEX nr 1220517). Powyższe dowody pozwalają na uwzględnienie W. K.zatrudnienia od 15.01.1970r. do 15.03.1971r. – tj. 1 roku, 2 miesięcy i 1 dnia do ogólnego stażu pracy.

Zasadniczy okres sporny to okres prowadzenia działalności gospodarczej.

Z pisma (...) Oddziału w P. z dnia 28.06.2013r. wynika, że do ustalenia prawa do emerytury (w decyzji odmownej z dnia 19.06.2013r.) uwzględniano następujące okresy ubezpieczenia:

- 17.06.1969 do 14.11.1969 - Okręgowe Laboratorium Poczty i (...) w W.,

-

05.04.1971r. do 30.06.1971r. - (...) Przedsiębiorstwo Budowlane,

-

01.10.1971r. do 28.02.1972r. - Gminna Spółdzielnia (...) w P.

-

01.04.1972r. do 31.12.1972r. - Gminna Spółdzielnia (...) w Ż.

-

01.03.1973r. do 03.03.1978r. - Przedsiębiorstwo Państwowe (...) w W.,

-

01.04.1978r. do 31.01.1980r. - działalność gospodarcza,

-

01.06.1984r. do 28.02.1985r. - działalność gospodarcza

-

01.07.1986r. do 30.11.1988r. - działalność gospodarcza,

-

01.03.1989r. do 31.10.1989r. - działalność gospodarcza

-

01.02.1990r. do 31.10.1990r. - działalność gospodarcza

-

20.04.2009r. do 09.06.2010r. - działalność gospodarcza

-

01.06.2011r. do 01.01.2012r. – P.P.H. (...)

-

31.05.2012r. do 05.06.2012r. – P.P.H. (...)

-

10.10.2012r. do 23.03.2013r. - okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Odnośnie prowadzenia przez W. K. działalności gospodarczej Sąd zwrócił się do Naczelników Urzędów Skarbowych z prośbą o nadesłanie wszelkich posiadanych informacji dotyczących działalności gospodarczej odwołującego się. Urzędy Skarbowe w M., L., N., C., P. – nie posiadały jednak żadnej dokumentacji dotyczącej rozliczeń podatkowych. (...) na temat działalności gospodarczej nie miały także Zakłady Ubezpieczeń Społecznych w: M., L. i C..

Z pisma Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z dnia 14.11.2013r. wynika, że zgodnie z rzeczowym wykazem akt dokumenty podatkowe podatników przechowywane są przez okres 10 lat, po czym podlegają zniszczeniu (k. 28 a.s.).

Z akt rentowych wynika, że W. K. okresie od 15.12.1990r. do 30.09.1995r. prowadził w S. działalność (...).

Z pisma (...) Oddziału w P. Inspektoratu w W. z dnia 20.08.2012r. wynika, że W. K. podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w okresie 01.02.1990r. - 31.10.1990r. i za ten okres opłacono składki.

Z pisma (...) Oddziału w P. Inspektoratu w C. z dnia 22.08.2012r. wynika, że podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w okresach: 01.07.1986r. – 30.11.1998r., 01.03.1989r. – 31.10.1989r., 01.01.1993r. – 31.12.1993r., a składki na ubezpieczenie społeczne zostały opłacone od 01.07.1986r. – 30.11.1988r., o1.03.1989r. – 31.10.1989r.

Z Zaświadczenia Burmistrza Miasta i Gminy S. z dnia 08.05.2013r. wynika, że odwołujący się prowadził działalność gospodarczą pod nazwą (...) od 15.12.1990r. do 30.09.1995r.

Z Zaświadczenia Urzędu Miasta i Gminy S. o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej wynika, że odwołujący się został wpisany w dniu 20.11.1990r. jako osoba prowadząca działalność gastronomiczną (...).

Ze świadectwa pracy wystawionego w dniu 05.06.2012r. wynika, że W. K. w okresie 01.06.2011r. – 05.06.2012r. zatrudniony był w P.P.H. (...) M. P. (...) Cukierniczych w P..

Na okoliczność wykonywania przez odwołującego się działalności gospodarczej Sąd przesłuchał świadków.

Świadek A. S. zeznał, że w latach 1991-95 byli z odwołującym sąsiadami prowadzącymi własne firmy w S. przy ul. (...), po przeciwnej stronie ulicy. Świadek prowadził sklep, a pan K. lodziarnię. Był to metalowy kiosk biało - czerwony. Świadek posiada film, jak jego dzieci jedzą lody. W lodziarni sprzedawał na pewno pan K. i może jego syn. K. miał indywidualną działalność gospodarczą. Współpracowali w ten sposób, że pan K. kupował u świadka produkty np. mąkę, jaja, cukier itp. Zdarzało się tak, że rozliczali się w towarze. Odwołujący się sprzedawał też pączki. Kiosk otwarty był w sezonie bardzo długo, także w weekendy. Pączki wypiekał cały rok i dostarczał do sklepu. Według świadka nie można mieć działalności nie opłacając składek. Kiedy świadek był w spółce i wspólnik nie opłacił składki po odejściu świadka ze spółki, natychmiast dostał wezwanie do zapłaty (rozprawa z dnia 01.08.2014r., adnotacja 00:04:36, k. 86 a.s.).

Świadek M. K. (2) zeznał, że ojciec zawsze pracował, zawsze prowadził jakąś działalność. Były to zakłady produkcyjne, cukiernia, jedynie w S. była też sprzedaż. Ojciec miał zarejestrowaną działalność, nikt by nie chciał współpracować z kimś, kto z ,,garażu” przynosi produkty. Były wystawiane rachunki, dowody dostawy. Świadek pomagał ojcu, nawet czasem nocował w samochodzie, żeby rano rozwieźć towar. Musiał mieć prawo jazdy. Pomagał ojcu już od 16 roku życia przy produkcji, i rozwożeniu towaru. Ojciec produkował pączki, lody, ciastka, kremówki. Wcześniej zajmował się naprawą telewizorów i radia. W roku 1993 lub 1994 w P. ojciec – jak zeznał świadek - wynajął lokal, żeby z bratem mogli tam prowadzić cukiernię, ale to było krótko. W latach 1990-96 działalność musiała być prowadzona – zdaniem świadka - już w S.. Zdarzało się czasem, że to świadek za ojca opłacał składki, przychodził po nie poborca do sklepu. Według świadka, prowadząc działalność nie można nie opłacać składek. We wcześniejszych latach ojciec prowadził działalność w M. (rozprawa z dnia 01.08.2014r., adnotacja 00:23:00, k. 87 a.s.).

Świadek M. K. (1) zeznała, że jej mąż pracował w różnych miejscach: w R., M., w S., w G., W., w G.. W 80-tych latach mąż zaczął pracować w R. i w okresie letnim sprzedawał lody, a zimą pieczywo. Była to działalność gospodarcza. Mąż opłacał składki, często świadek też je płaciła, była książeczka wpłat. W okresie R. i S. często świadek regulowała składki. Jak mąż pracował gdzieś daleko, to już sam się tym zajmował i mieszkał wtedy poza domem. Mieszkali w P., świadek jeździła do męża i sprzątała lokale. Mąż bardzo wcześniej wyjeżdżał, często na noce zostawał, sam robił produkcję. Potem już w S. pomagali mu synowie. Wcześniej zawsze sam indywidualnie prowadził działalność, rejestrował ją i opłacał składki. W ciągu dnia w sezonie letnim pracował tak długo, jak był klient. Świadek nie potrafiła wytłumaczyć faktu, że nie ma dokumentów potwierdzających wpłaty oraz dochodów za poszczególne lata, tylko to co wpłynęło do Sądu. Mieli takie dokumenty w pudełku, ale zniszczyły je myszy w piwnicy, a potem jak przeprowadzali się do K., to zniszczyli je, bo wiedzieli, że trzeba je trzymać 5 lat.

W okresie od 01. 041981r. do 31.08.1983r. świadek zeznała, że mąż pracował w R.i wtedy świadek opłacała składki, mąż zostawiał pieniądze. W weekendy pomagała mu w lokalu i sprzątała. Jak było więcej klientów pomagała też w sprzedaży. W okresie od 01.12.1988r. do 28.02.1989r. to był już zakład w S.. W okresie od 15.12.1990r. do 31.12.1993r. i później od 01.01.1994r. do 31.09.1996r., to był na pewno S.. W tych latach cały czas pomagała mężowi. Syn pracował z mężem w S.były to lata 90-te (rozprawa z dnia 01.08.2014r., adnotacja 00:12:58, k. 86 a.s.).

Świadek J. C. zeznał, że był właścicielem sklepu w P. przy ul. (...), to był sklep ogólnospożywczy. Na początku lat 90-tych pan K. codziennie dowoził towar – słodkie bułki. Brał go z S.. Był to jego osobisty wypiek, dowoził towar on albo syn. Sytuacja taka trwała ok. 4-5 lat. Świadek prowadził działalność gospodarczą, miał kartę podatkową, płacił składki do ZUS raz w miesiącu. Pan K. przywoził te bułki z S., świadek odbierał je w oparciu o dowód dostawy. Pan K. odbierał też stare bułki. Chyba rozliczali się za każdym razem, przy odbiorze bułek świadek zamawiał od razu ilość na następny dzień (rozprawa z dnia 19.09.2014r., adnotacja 00:03:32, k. 106 odwr. a.s.).

Świadek J. K. zeznał, że W. K. przywoził mu pieczywo słodkie – pączki i bułki do sklepu ogólnospożywczego w P. przy ul. (...). Odbywało się to na początku lat 90-tych i do połowy lat 90. Rozliczali się na koniec tygodnia na podstawie dokumentów "wz". Zamówienia składał codziennie, zabierał też zwroty. Pan K. przynosił to osobiście. Współpraca trwała kilka lat. Dostawy były raczej codziennie od poniedziałku do soboty. Pan K. raczej sam to produkował. Współpraca rozpoczęła się, kiedy odwołujący przyszedł i zapytał, czy może dostarczać towar a świadek się zgodził (rozprawa z dnia 19.09.2014r., adnotacja 00:09:21, k. 106 odwr. a.s.).

Świadek R. M. zeznała, że odwołujący przywoził jej towar. Świadek pracowała jako kierownik w sklepie nr 35 (...) w P. przy ul. (...). W 1979r. była powódź i sklepy zostały zalane, pracownicy jeździli po terenie i szukali dostawców. Odwołujący zgłosił się do biura, to było mniej więcej w 1981r. – i wtedy zaczęła się ich współpraca. Pan K. przywoził pieczywo słodkie do sklepu, prawdopodobnie własne wyroby, świadek kierowała faktury do biura i (...) płacił panu K.. Współpraca trwała ok. 2-3 lata (rozprawa z dnia 10.09.2014r., adnotacja 00:13:15, k. 106 odwr. a.s.).

Odwołujący się W. K.przesłuchany w charakterze strony zeznał, że ZUS nie zaliczył mu działalności gospodarczej w R.od 1981r. - do czerwca 1983r., w S.od początku 1991r. do jesieni 1995r. i w Kawiarni (...) (...) w M.w 1980r. przez parę miesięcy. Gdy prowadził działalność opłacał składki, niemożliwym było nieopłacanie, bo przyszedłby poborca skarbowy. Wtedy prowadził cukiernictwo, to była jednoosobowa działalność, nazywała się Zakład (...)w R.i drugi lokal obok Piekarnictwo, ma dwa wpisy do ewidencji. Na pewno opłacał ZUS i podatki. Podatek jakiś okres czasu miał na karcie podatkowej a później były płacone zaliczki i było rozliczane na koniec roku, PIT-tów wtedy nie było. Miał książeczkę i na poczcie opłacał ZUS. Miał jedno postępowanie egzekucyjne w 1993r. Prowadził zakład w S., a synowie w P.. Synowie zaniechali prowadzenia zakładu i nie wyrejestrowali działalności, odwołujący był dopisany do zezwolenia, dlatego postępowanie egzekucyjne dotyczyło także jego. Wynajmował lokale w różnych miejscach: w R., w S.. Z tytułu działalności w R.rozliczał się w Urzędzie Skarbowym w M., a S.był rozliczany w N., a później w L.. Składki do ZUS za działalność w R.wpłacał do M.a za S.chyba od razu do L.. Zeznał, że opłacał składki do ZUS ze swojej działalności. Miał dokumenty, ale uległy zniszczeniu. Odwołujący się złożył do akt pokwitowanie z Urzędu Skarbowego w P.z dnia 27.01.1995r. dotyczące należności z PIT-28 oraz z 18.05.1994r. dot. PIT-30 - k. 74 a.s. (rozprawa z dnia 19.09.2014r., adnotacja 00:18:03, k. 107 a.s.).

Oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy należy mieć na uwadze, że okresami składkowymi są okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w wysokości określonej we właściwych przepisach, o czym stanowi art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Powyższa regulacja nie pozwala na uwzględnienie prowadzonej przez odwołującego się działalności gospodarczej do stażu pracy wymaganego do uzyskania prawa do emerytury. Zdaniem Sądu, niewątpliwie zeznania świadków i odwołującego się zasługują na wiarę. Są one spójne, logiczne i w większości korespondują ze sobą. Świadek A. S.widział, jak odwołujący się w S.w latach 1991 -95 prowadził lodziarnię i wytwarzał lody, wytwarzał też i sprzedawał pączki. Odnoście prowadzenia działalności gospodarczej w P.zeznawali J. C., J. K.i R. M.. Świadkowie ci stwierdzili, że odwołujący się na początku lat 90-tych codziennie dowoził z S.pieczywo słodkie, które sam produkował, zabierał też stare pieczywo. Współpraca z w/w świadkami trwała parę lat. Prowadzenie działalności gospodarczej potwierdzili także żona i syn odwołującego się. M. K. (2)zeznał, że ojciec zawsze prowadził jakąś działalność. Były to zakłady produkcyjne, cukiernia, jedynie w S.w latach 1990 – 1996 była też sprzedaż. Odwołujący się produkował pączki, lody, ciastka, kremówki. Składki opłacał świadek, żona M., a zdarzało się, że przychodził po nie poborca do sklepu. Według świadka, prowadząc działalność nie można nie opłacać składek. M. K. (1)sprecyzowała, że jej mąż pracował w różnych miejscach: w R.w okresie od 01. 041981r. do 31.08.1983r., M., w S.od 01.12.1988r. do 28.02.1989r., od 15.12.1990r. do 31.12.1993r. i później od 01.01.1994r. do 31.09.1996r., w G., W., w G.. W 80-tych latach zaczął pracować w R.i w okresie letnim sprzedawał lody, a zimą pieczywo. W S.pomagali mu synowie, a wcześniej zawsze sam indywidualnie prowadził działalność, rejestrował ją i opłacał składki. W ciągu dnia w sezonie letnim pracował tak długo, jak był klient. Świadek i odwołujący się zeznali, że przechowywane przez nich dokumenty zostały zniszczone. Sąd uznał też za rzetelne zeznania samego odwołującego, który twierdził, że prowadził działalność gospodarczą w R.od 1981r. - do czerwca 1983r., w S.od początku 1991r. do jesieni 1995r. i w Kawiarni (...) (...) w M.w 1980r. przez parę miesięcy. Jakkolwiek przesłuchane w sprawie osoby były naocznymi świadkami wykonywania przez odwołującego się działalności gospodarczej, to na podstawie zeznań w/w świadków nie można określić okresów faktycznego opłacania składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej przez odwołującego się.

Podnieść należy, że okresy za które odwołujący się faktycznie składki opłacił z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej organ rentowy doliczył do ogólnego stażu pracy- od 1.04.1978 do 31.01.1980, od 1.06.1984 do 28.02.1985, od 1.07.1986 do 30.11.1988, od 1.03.1989 do 31.10.1989, od 20.04.2009 do 19.03.2010 i od 1.06.2011 do 01.01.2012r. Za pozostałe okresy brak jest jakichkolwiek dowodów na to, że składki faktycznie zostały opłacone.

Kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy ma bowiem przepis art. 6 ust. 2 pkt 14 lit. a ustawy emerytalnej, według którego samo prowadzenie działalności gospodarczej bez opłacania składek na ubezpieczenie społeczne (lub wykazania zwolnienia od opłacania składek) nie stanowiło okresu składkowego. Również w postępowaniu o świadczenie emerytalne obowiązuje zasada, że to zainteresowany ma wykazać okres ubezpieczenia (art. 232 k.p.c.). W polskim prawie ubezpieczeń społecznych nie obowiązuje powszechna zasada, że prawo do świadczeń ubezpieczeniowych ma każda osoba należąca do kręgu osób objętych ubezpieczeniem bez względu na to, czy opłacone zostały składki na ubezpieczenie. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 09.01.2013r., III AUa 422/12, LEX nr 1267412).

Należy podkreślić, że odwołujący się reprezentowany był w sprawie przez profesjonalnego pełnomocnika – adwokata, który nie wskazał żadnego dowodu, by za sporny okres opłacono składki. Według Sądu Najwyższego, zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 14 lit a u.e.r.f.u.s. samo prowadzenie działalności gospodarczej bez opłacania składek na ubezpieczenie społeczne (lub wykazania zwolnienia od opłacania składek) nie stanowiło okresu składkowego. Taki reżim (w relacji choćby do ubezpieczenia pracowniczego) ma swe uzasadnienie w tym, że prowadzący działalność gospodarczą byli jednocześnie płatnikami składki, stąd od nich tylko zależało czy składka została uiszczona. W postępowaniu o świadczenie emerytalne obowiązuje zasada, że to zainteresowany ma wykazać okres ubezpieczenia (art. 232 k.p.c.), a w tym przypadku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne lub zwolnienie od ich opłacania. (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27.08.2009 r., II UK 395/08, LEX nr 1001311).

Reasumując, przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe pozwoliło na doliczenie do stażu jedynie okresu od 15.01.1970r. do 15.03.1971r. – tj. 1 roku, 2 miesięcy i 1 dnia do ogólnego stażu pracy (okres zatrudnienia u R. K.), co nie jest wystarczającym okresem ani do przyznania emerytury w myśl art.27, ani 28 ustawy emerytalnej.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd w oparciu o art. 477 ¹⁴ §1 k.p.c. oddalił odwołanie W. K. od decyzji ZUS z dnia 19.06.2013r. – o czym orzeczono w punkcie 1 wyroku.

W punkcie 2 orzeczono o kosztach zastępstwa prawnego, udzielonego odwołującemu się przez adwokata z urzędu S. S. zasądzając od Skarbu Państwa – Kasy Sądu Okręgowego w Ostrołęce kwotę 73,80 zł. Orzeczenie to wydano na podstawie § 12 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Z tych względów orzeczono jak w sentencji.