Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 października 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSR del. Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant st. sekr. sądowy Zofia Aleksandrowicz

po rozpoznaniu w dniu 9 października 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z wniosku M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o emeryturę

na skutek odwołania M. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 4 czerwca 2014 r. sygn. (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VU 5314/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 czerwca 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił M. K. prawa do emerytury, z uwagi na brak 15- letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył w dniu 26 czerwca 2014 roku pełnomocnik wnioskodawcy M. K. wnosząc o jej zmianę przez zaliczenie do stażu pracy w warunkach szczególnych okresów: od 11 lutego 1982 roku do 31 sierpnia 1988 roku i od 10 maja 1990 roku do 31 marca 1996 roku w Przedsiębiorstwie (...) w B., na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Wniósł również o zasądzenie od pozwanego na rzecz wnioskodawcy zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powielając w uzasadnieniu argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. K., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 20 maja 2014 roku wniosek o emeryturę. Wnioskodawca był członkiem otwartego funduszu emerytalnego , ale złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-8 akt ZUS)

Na dzień 1 stycznia 1999 r. wnioskodawca udowodnił okres ubezpieczenia w rozmiarze 28 lat, 7 miesięcy, w tym 5 lat, 6 miesięcy i 22 dni stażu pracy w warunkach szczególnych tj. okresy zatrudnienia:

- od 29 marca 1978 roku do 31 grudnia 1979 roku, od 1 stycznia 1980 roku do 31 sierpnia 1980 roku, od 1 września 1980 do 30 listopada 1981 roku, od 1 grudnia 1981 roku do 10 lutego 1982 roku, od 1 września 1988 roku do 9 maja 1990 roku na stanowiskach kierowca samochodów ciężarowych, kierowca ciągnika, operator ładowarki w Przedsiębiorstwie (...) w B..

Do pracy w szczególnych warunkach organ rentowy nie zaliczył wnioskodawcy okresów zatrudnienia od 11 lutego 1982 roku do 31 sierpnia 1988 roku oraz od 10 maja 1990 roku do 31 marca 1996 roku w Przedsiębiorstwie (...) w B., z uwagi na brak możliwości dokładnego określenia charakteru pracy oraz fakt, że stanowiska: wydawca-magazynier, kierowca ciągnika -wydawca, kierowca samochodu dostawczego, kierowca i mechanik sprzętu, na których pracował wnioskodawca, nie są wymienione w Zarządzeniu nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983 roku.

(dowód: decyzja z 4 czerwca 2014 roku k. 28 akt ZUS, odpowiedź na odwołanie – k. 5-6)

M. K. w okresie od 29 marca 1978 roku do 31 marca 1996 roku był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w B..

(dowód: świadectwo pracy z dnia 29 marca 1996 roku k. 13 akt kapitałowych.)

Wnioskodawca początkowo został zatrudniony na stanowisku kierowcy ciągnika, od dnia 1 stycznia 1980 roku w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego, od dnia 1 września 1980 roku na stanowisku maszynisty ładowarki.

Z dniem 1 grudnia 1981 roku zostały M. K. powierzone obowiązki kierowcy ciągnika.

W spornym okresie od dnia 11 lutego 1982 roku do dnia 31 sierpnia 1988r. M. K. był zatrudniony na stanowisku kierowcy ciągnika oraz wydawcy-magazyniera.

W okresie od dnia 1 września 1988r. do dnia 9 maja 1990r. pracował na stanowisku kierowcy ciągnika.

W okresie od dnia 10 maja 1990 roku 31 lipca 1992r. wnioskodawca zajmował stanowisko kierowcy samochodu dostawczego.

Z dniem 1 sierpnia 1992 roku pracodawca powierzył M. K. obowiązki mechanika napraw sprzętu wydziału (...) a od dnia 1 lutego 1995r. obowiązki kierowcy mechanika. Na tym stanowisku wnioskodawca pracował do ustania stosunku pracy, czyli do 31 marca 1996r.

(dowód: umowa o pracę k. 25 akt, angaże k. 24, pismo z dnia 17.12.1981 r. k. 23, angaże k. 16-22)

Do stałych obowiązków wnioskodawcy w okresie od 11 lutego 1982 roku do dnia 31 marca 1996r. należał dowóz paliwa oraz nadzór nad dystrybucją paliw do około 200 maszyn budowlanych znajdujących się na budowach prowadzonych przez pracodawcę wnioskodawcy. Wnioskodawca do wiosny 1992 roku paliwo dostarczał ciągnikiem siodłowym z cysterną, a od wiosny 1992 roku (...). Wnioskodawca dowoził paliwo z bazy pracodawcy znajdującej się przy ul. (...) w B., gdzie tankował cysternę o pojemności około 3500 litrów, na poszczególne budowy oddalone od tej bazy: o 16-20m km (budowa w F., R., Ł., K., P.), 45 km ( budowa w Z.) czy 60 km (budowa w Ł. od połowy lat 90-tych). Tankowanie cysterny zajmowało wnioskodawcy około 20 minut dziennie. Po dowiezieniu paliwa na budowę, operatorzy maszyn pobierali samodzielnie z cysterny paliwo do swoich maszyn budowlanych. Tankowanie jednej maszyny budowlanej trwało od 5 do 10 minut, w zależności od pojemności silnika. Pełna cysterna wystarczała do zatankowania około 10-12 maszyn. Do obowiązków wnioskodawcy należał nadzór nad tankowaniem paliwa przez operatorów maszyn, (był bowiem odpowiedzialny za powstanie ewentualnego niedoboru) oraz wypełnianie dokumentów dotyczących daty i ilości pobranego paliwa przez poszczególnych pracowników. Wnioskodawca sam nie tankował maszyn budowlanych. Wnioskodawca w ciągu dnia roboczego wykonywał ciągnikiem bądź samochodem ciężarowym średnio jeden, a czasem dwa kursy z bazy na budowę.

(dowód: zeznania świadka J. S. protokół rozprawy z dnia 9 października 2014 roku nagranie od minuty 6.06 do minuty 15.28, zeznania świadka H. R. protokół rozprawy z dnia 9 października 2014 roku nagranie od minuty 15.30 do minuty 23.40, zeznania świadka M. D. protokół rozprawy z dnia 9 października 2014 roku nagranie od minuty 24.02 do minuty 32.30, zeznania świadka E. M. protokół rozprawy z dnia 9 października 2014 roku nagranie od minuty 33.10 do minuty 40.18, zeznawania wnioskodawcy M. K. protokół rozprawy z dnia 9 października 2014 roku nagranie od minuty 42.07 do minuty 53.01)

Likwidator Przedsiębiorstwa (...) w B. S. D. wystawił wnioskodawcy dwa świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W pierwszym zaświadczył, że M. K. w okresie zatrudnienia od 29 marca 1978 roku do 31 marca 1996 roku w Przedsiębiorstwie (...) w B. wykonywał w okresie od 29 marca 1978 roku do 31 grudnia 1979 roku, od 1 stycznia 1980 roku do 31 sierpnia 1980 roku, od 1 grudnia 1981 roku do 10 lutego 1982 roku i od 1 września 1988 roku do 9 maja 1990 roku, w pełnym wymiarze czasu pracy, prace kierowcy ciągnika, kierowcy samochodu ciężarowego na stanowisku kierowca ciągnika i kierowca samochodu ciężarowego wymienione w wykazie A dział VIII pkt. 2 i 3 stanowiącym Załącznik do Zarządzenia nr(...)Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 21 marca 1984 roku w sprawie ustalania w Resorcie (...) stanowisk pracy w Budownictwie i P. (...), na których wykonane prace w szczególnych warunkach uprawniają do wzrostu emerytury.

W drugim natomiast świadectwie zaświadczył, że wnioskodawca wykonywał w okresie od 1 września 1980 roku do 30 listopada 1981 roku w pełnym wymiarze czasu pracy prace operatora ładowarki na stanowisku operator ładowarki, wymienione w wykazie A dział V pkt 3 stanowiącym Załącznik do Zarządzenia nr(...) Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 21 marca 1984 roku w sprawie ustalania w Resorcie (...) stanowisk pracy w Budownictwie i P. (...), na których wykonane prace w szczególnych warunkach uprawniają do wzrostu emerytury.

(dowód: świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach k. 14 i k. 15 akt rentowych )

Sąd Okręgowy dokonał oceny dowodów i zważył co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013r. poz. 1440 ze zm) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 r.) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (ust. 2).

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

-

osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

-

ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

W przedmiotowej sprawie kwestią sporną między stronami było to, czy wnioskodawca posiada wymagany 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budzi żadnych wątpliwości – wnioskodawca ma wymagany okres zatrudnienia, to jest 25 lat, i ukończył 60 lat. Wprawdzie był członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego, ale złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. zakwestionował szczególne warunki pracy wnioskodawcy w Przedsiębiorstwie (...) w B. w okresie od 11 lutego 1982 roku do 31 sierpnia 1988 roku i od 10 maja 1990 roku do 31 marca 1996 roku. Organ rentowy podniósł, iż w tych okresach wnioskodawca pracował jako kierowca-wydawca magazynier, kierowca-wydawca ciągnika oraz kierowca samochodu dostawczego i mechanik sprzętu, a praca na tych stanowiskach nie jest pracą w warunkach szczególnych. Ponadto organ rentowy podniósł, iż za te sporne okresy wnioskodawca nie dysponował świadectwem wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w B. od 29 marca 1978 roku do 31 marca 1996 roku. Likwidator Przedsiębiorstwa (...) w B. zaświadczył, że wnioskodawca pracował w szczególnych warunkach jedynie w dwóch okresach, a mianowicie: od 29 marca 1978 roku do 10 lutego 1982 roku i od 1 września 1988 roku do 9 maja 1990 roku. Okresy te zostały skarżącemu zaliczone przez organ rentowy do szczególnego stażu pracy.

Wprawdzie stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), okresy pracy w warunkach szczególnych, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia lub w świadectwie pracy. Należy jednak wskazać, że z cytowanego wyżej § 2 rozporządzenia nie wynika, aby stwierdzenie zakładu pracy w przedmiocie wykonywania przez pracownika pracy w warunkach szczególnych miało charakter wiążący i nie podlegało kontroli organów przyznających świadczenia uzależnione od wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Brak zatem takiego świadectwa lub jego zakwestionowanie przez organ rentowy, nie wyklucza dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego.

Skoro zatem wnioskodawca nie dysponował świadectwem pracy w szczególnych warunkach za dwa sporne okresy, to na nim spoczywał ciężar wykazania, że taką pracę wykonywał. Wnioskodawca podniósł, że w całym okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w B., a nie tylko w okresach uznanych przez organ rentowy, pracował w warunkach szczególnych, gdyż cały czas wykonywał tąsamą pracę kierowcy ciągnika bądź (...) o ładowności powyżej 3,5 tony.

W istocie z zeznań świadków wynika, że zakres obowiązków wnioskodawcy w całym okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w B., w tym w spornych okresach od 11 lutego 1982 roku do 31 sierpnia 1988 roku i od 10 maja 1990 roku do 31 marca 1996 roku, był taki sam, mimo zmieniającego się nazewnictwa zajmowanych przez niego stanowisk pracy. Nie mniej wbrew stanowisku skarżącemu wyrażonemu w odwołaniu, do jego stałych obowiązków nie należały tylko i wyłącznie obowiązki kierowcy ciągnika lub samochodu ciężarowego o ładowności powyżej 3, 5 tony. Z zeznań świadków J. S., H. R., M. D. i E. M. wynika, że wnioskodawca był nie tylko kierowcą ciągnika lub samochodu ciężarowego z cysterną, którym dostarczał na budowy paliwo operatorom maszyn budowlanych, ale do jego obowiązków należał także stały nadzór nad dystrybucją paliw do około 200 maszyn budowlanych znajdujących się na budowach prowadzonych przez pracodawcę wnioskodawcy. I tak, do stałych, codziennych obowiązków skarżącego należało zatankowanie cysterny o pojemności 3500 litrów w bazie pracodawcy położonej w B., co zajmowało mu około 20 minut dziennie na jedno tankowanie, a następnie dowóz samochodem ciężarowym lub ciągnikiem paliwa na poszczególne budowy położone w odległości od 14 do 60 km od bazy. Po dowiezieniu paliwa na budowę, operatorzy maszyn pobierali samodzielnie z cysterny paliwo do swoich maszyn budowlanych. W czasie, gdy operatorzy tankowali paliwo z cysterny do swoich maszyn, wnioskodawca nadzorował te czynnosci (był bowiem odpowiedzialny za powstanie ewentualnego niedoboru) oraz wypełniał dokumenty dotyczących daty i ilości pobranego paliwa przez poszczególnych pracowników.

Z analizy zeznań świadków oraz wnioskodawcy wynika, że skarżący w spornych okresach nie wykonywał stale i pełnym wymiarze czasu pracy kierowcy samochodu ciężarowego o ładowności powyżej 3,5 tony lub pracy kierowcy ciągnika. A tylko ta praca jest zaliczana zgodnie z wykazem A działem VIII poz. 2, do prac w szczególnych warunkach.

Poza bowiem obowiązkami kierowcy samochodu ciężarowego o ładowności powyżej 3,5 tony lub kierowcy ciągnika, w zakresie obowiązków wnioskodawcy było prowadzenie dokumentacji dotyczącej tego kto, kiedy i ile litrów paliwa zatankował oraz nadzór nad poborem paliwa przez pracowników. Jak wynika z zeznań samego wnioskodawcy jak i świadka M. D. zatrudnionego na tym samym stanowisku co wnioskodawca, tankowanie jednej maszyny budowlanej trwało od 5 do 10 minut w zależności od pojemności silnika. Paliwo z jednej cysterny dostarczonej przez wnioskodawcę na budowę wystarczało do zatankowania około 10-12 maszyn budowlanych. Tym samym same czynności związane ze sprawowaniem dozoru nad poborem paliwa oraz wypełnianiem dokumentacji z tym związanej zajmowały skarżącemu w granicach od 50 (5 minut x 10 maszyn) do 120 minut (10 minut x 12 maszyn) dziennie, przy jednokrotnym dostarczeniu paliwa na budowę. W przypadku, gdy wnioskodawca wykonywał dziennie dwa takie kursy, czas przeznaczony przez skarżącego na inne czynności niż prowadzenie pojazdu ciężarowego powyżej 3,5 tony lub ciągnika, był dwa razy dłuższy.

Charakter i rodzaj czynności polegających na sprawowaniu dozoru nad tankowaniem paliwa oraz wypełnianiu dokumentacji związanej z poborem paliwa, nie pozwala ich zaliczyć także do prac, o których mowa w dziale IV poz. 19 wykazu A tj. prac polegających na przetwórstwie, magazynowaniu, przepompowaniu, przeładunku, transportu oraz dystrybucji ropy naftowej i jej produktów. Prace te polegają bowiem na pracy na stacji paliw i związane są z takim pracami jak wydawanie smarów, paliwa, przyjmowania starych olei, tankowanie samochodów, przyjmowanie dostaw paliwa. A takich prac, jak wynika zarówno z zeznań przesłuchanych w sprawie świadków jak i samego wnioskodawcy, wnioskodawca nie wykonywał.

Ponadto należy przypomnieć, że wnioskodawca nie pracował w branży chemicznej, a budowlanej. Branża, w której skarżący pracował determinuje rodzaj prac, które mogą być uznane za prace w szczególnych warunkach. Skoro wnioskodawca pracował w przedsiębiorstwie budowlanym, to w branży budowlanej, należy poszukiwać stanowisk pracy, na których wykonywaną pracę można uznać za pracę w warunkach szczególnych. Branży tej dotyczy jedynie dział V wykazu A będącego załącznikiem do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. Natomiast dział IV wykazu A dotyczy branży chemicznej, a w takiej wnioskodawca nie pracował.

Przyporządkowanie w wykazie A załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. danego rodzaju pracy do określonej branży ma bowiem istotne znaczenie dla jej kwalifikacji jako pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 ust. 1 ustawy emerytalnej. W wyroku z dnia 1 czerwca 2010 r., II UK 21/10 Sąd Najwyższy stwierdził, że „wyodrębnienie poszczególnych prac ma charakter stanowiskowo-branżowy. Pod pozycjami zamieszczonymi w kolejnych działach wykazu wymieniono bowiem konkretne stanowiska przypisane danym branżom, uznając je za prace w szczególnych warunkach uprawniające do niższego wieku emerytalnego. Taki sposób kwalifikacji prawnej tychże prac nie jest dziełem przypadku. Specyfika poszczególnych gałęzi przemysłu determinuje bowiem charakter świadczonych w nich prac i warunki, w jakich są one wykonywane, ich uciążliwość i szkodliwość dla zdrowia. Nie można zatem swobodnie czy wręcz dowolnie, z naruszeniem postanowień rozporządzenia, wiązać konkretnych stanowisk pracy z branżami, do których nie zostały one przypisane w tym akcie prawnym.”). Również w wyroku z dnia 3 czerwca 2008 r., I UK 381/07 Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że przyporządkowanie określonej pracy do określonej w wykazie branży przemysłowej ma istotne znaczenie dla jej kwalifikacji jako pracy w warunkach szczególnych, gdy uciążliwość i szkodliwość pracy dla zdrowia wynika właśnie z jej branżowej specyfiki. ( por. postanowienie Sądu Najwyższego z 2012-05-08, II UK 25/12, Legalis; wyrok Sądu Najwyższego z 2012-03-19, II UK 166/11, Legalis; postanowienie Sądu Najwyższego z 2012-03-14, I UK 406/11, Legalis; wyrok Sądu Najwyższego z 2011-05-19, III UK 174/10, Legalis).

Należy podkreślić, że prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym jest przywilejem w stosunku do emerytury w powszechnym wieku emerytalnym. Tym samym przepisy regulujące nabywanie prawa do tego szczególnego świadczenia emerytalnego muszą być interpretowane ściśle, a ustalenia dotyczące faktu wykonywania pracy w warunkach szczególnych muszą być precyzyjne i nie budzące wątpliwości. Oznacza to w niniejszej sprawie niedopuszczalność dokonywania rozszerzającej wykładni przepisów dotyczących prac kierowców samochodów ciężarowych o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony (wykaz A dział VIII pkt 2) przez zaliczanie do nich prac wykonywanych przez wnioskodawcę w czasie kiedy nie prowadził cysterny z paliwem, tylko prowadził dokumentację. Tym bardziej, że sam pracodawca skarżącego w wystawionym mu świadectwie pracy zaświadczył, że wnioskodawca w spornych okresach nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach ani w szczególnym charakterze.

W judykaturze ugruntowane jest stanowisko, że nie jest dopuszczalne uwzględnianie do okresów - wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu - pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wymaganej do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym - innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2008 r., II UK 306/07, postanowienie Sądu Najwyższego z 16 października 2012r., I UK 287/12).

Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie pozwala uzać, że wnioskodawca w spornych okresach od 11 lutego 1982 roku do 31 sierpnia 1988 roku i od 10 maja 1990 roku do 31 marca 1996 roku wykonywał prace w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Oprócz bowiem prac, które szkodliwie wpływały na jego zdrowie (kierowca samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, kierowca ciągnika), wykonywał także prace w ramach obowiązującego go 8-godzinnego czasu pracy, które takiego charakteru nie miały ( nadzór nad poborem paliwa i prowadzenie dokumentacji z tym związanej) .

Praca ubezpieczonego w warunkach szczególnych w spornych okresach nie znajduje też potwierdzenia w jego aktach osobowych. Z akt tych wynika, że z dniem 11 lutego 1982 roku zostały M. K. zajmującemu stanowisko kierowcy ciągnika powierzone obowiązki wydawcy-magazyniera współodpowiedzialnego materialnie. Tożsame stanowisko zostało wskazane w angażu z dnia 26 sierpnia 1986 roku a dotyczącym nowej stawki wynagrodzenia zasadniczego od dnia 1 sierpnia 1986 roku. W angażu z dnia 23 listopada 1986 roku wskazano, że wnioskodawca zajmuje stanowisko kierowcy-wydawcy magazyniera, a w angażu z dnia 16 września 1987 roku – kierowca wydawca-ciągnika. Dopiero od 1 września 1988 roku ponownie jego stanowisko zostało określone jako kierowca ciągnika. Z powyższego wynika jednoznacznie, iż w okresie od 11 lutego 1982 roku do 31 sierpnia 1988 roku pracodawca powierzył skarżącemu poza dotychczasowymi obowiązkami kierowcy ciągnika, dodatkowe obowiązki magazyniera - wydawcy, co było związane z dysponowaniem paliwem, przy czym to dysponowanie ograniczało się jedynie do zatankowania swojej cysterny, bowiem maszyny budowlane tankowali już sami ich operatorzy, co wnioskodawca nadzorował i dokumentował. W kolejnych angażach (z dnia 9 czerwca 1990 roku - dotyczącym wysokości wynagrodzenia zasadniczego od 10 maja 1990 roku i z dnia 14 kwietnia 1992 roku - dotyczącym nowej stawki wynagrodzenia od 1 kwietnia 1992 roku) wskazano, że wnioskodawca zajmował stanowisko kierowcy samochodu dostawczego. Z dniem 1 sierpnia 1992 roku M. K. dotychczas zajmującemu stanowisko kierowcy samochodu dostawczego zostały powierzone obowiązki mechanika napraw sprzętu wydziału W-1, a od dnia 1 lutego 1995r. obowiązki kierowcy mechanika. Na tym stanowisku wnioskodawca pracował do ustania stosunku pracy, czyli do 31 marca 1996r.

Wprawdzie wnioskodawca zaprzeczył, aby kiedykolwiek jeździł samochodem dostawczym, czy też aby pracował jako mechanik. (...) takiej nie mieli także przesłuchani w sprawie świadkowie. Nie mniej nie można zapominać o tym, że świadek H. R., pracował w Przedsiębiorstwie (...) w B. jedynie do 30.11.1992r., a M. D. do 31.10.1991r., a zatem nie posiadają wiedzy na temat charakteru pracy wnioskodawcy po zakończeniu swojej pracy. Z kolei świadkowie E. M. i J. S. wprawdzie pracowali w Przedsiębiorstwie (...) w B. do 1996 roku, ale zatrudnieni byli na stanowisku operatora ładowarki i operatora sprzętu budowlanego i z wnioskodawcą widywali się tylko wówczas, gdy tankowali swoje maszyny, a zatem raz lub dwa razy w tygodniu przez kilka minut. Nie mogą zatem mieć wiedzy, czy wnioskodawca poza obowiązkami kierowcy samochodu ciężarowego z cysterną, nie wykonywał również innych prac, w tym np. prac mechanika czy też kierowcy samochodu dostawczego. Nie towarzyszyli mu bowiem stale w pracy.

Reasumując Sąd uznał, że wnioskodawca nie udowodnił, aby w spornych okresach pracował stale i pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych.

Biorąc pod uwagę, iż wnioskodawca nie spełnił podstawowego warunku, od którego zależy przyznanie prawa do emerytury, a mianowicie nie wykazał 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych, należy uznać że wydana przez organ rentowy decyzja jest prawidłowa, a zatem brak podstaw do uwzględnienia odwołania.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.