Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 10 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie następującym:

Przewodniczący: S.S.O. Witold Rękosiewicz

po rozpoznaniu w dniu 10 grudnia 2013 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa: Stowarzyszenia (...) z/s w P.

przeciwko: (...) sp. z o.o. z/s w W.

o uznanie postanowienia wzorca umowy za niedozwolone

postanawia:

odrzucić pozew

SSO Witold Rękosiewicz

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 17 grudnia 2012r. powód Stowarzyszenie (...) z/s w P. wniósł o uznanie za niedozwolone stosowanego przez pozwanego (...) sp. z o.o. z/s w W., postanowienia wzorca umowy o treści: (...) nie ponosi żadnej odpowiedzialności za ewentualne opóźnienia, błędy lub niekompletność informacji, jak też za zakłócenia w działaniu strony internetowej otngroup.pl”. (k.2).

W uzasadnieniu powód podniósł, że pozwany prowadzi działalność gospodarczą, w której posługuje się wzorcem umownym zawierającym postanowienie wymienione przez powoda w petitum pozwu, i którego uznania za niedozwolone powód się domagał. Na potwierdzenie tej okoliczności powód dołączył do pozwu kopię wzorca umownego stosowanego przez pozwanego przy zawieraniu umów z konsumentami w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (k. 5 - 6). W ocenie powoda w/w postanowienie, którym posługuje się pozwany w ramach działalności gospodarczej, stanowi niedozwoloną klauzulę umowną, ponieważ jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco narusza interesy konsumentów. Wskazał również, iż klauzule tożsame z będącą przedmiotem niniejszego postępowania figurują już w prowadzonym przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów rejestrze klauzul niedozwolonych.

Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów rozpoznając sprawę ustalił i zważył co następuje:

Celem postępowania w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone jest tzw. abstrakcyjna kontrola wzorców, dokonywana w oderwaniu od konkretnej umowy, zaś wyrok uwzględniający powództwo przez uznanie postanowień wzorca za niedozwolone i zakazanie ich stosowania ma zgodnie z art. 479 ⁴³ kpc, od chwili wpisania do odpowiedniego rejestru, skutek także wobec osób trzecich. Rozszerzona prawomocność materialna takich wyroków stanowi przeszkodę procesową dla ponownego rozpoznania sprawy dotyczącej uznania za niedozwolone postanowień wzorców umowy, które zostały już uznane za niedozwolone prawomocnymi wyrokami i wpisane do rejestru klauzul niedozwolonych prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Wpisanie do rejestru wzorca umowy uznanego prawomocnym wyrokiem Sądu za niedozwolony wyłącza ponowne wytoczenie powództwa w tym przedmiocie, także przez osobę nie biorącą udziału w sprawie, w której wydano wyrok, zaś pozew obejmujący takie powództwo podlega odrzuceniu na podstawie art. 199 § 1 pkt. 2 kpc.( Por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 23 maja 2007 r., VI ACa 107/07, niepublik.). Natomiast zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2003 r., III CZP 95/03 (OSNC 2005/2/25) powaga rzeczy osądzonej wyroku uznającego postanowienie wzorca umowy za niedozwolone wyłącza – od chwili wpisania tego postanowienia do rejestru (art. 479 ⁴³ w związku z art. 365 i 479 ⁴⁵ § 2 kpc) – ponowne wytoczenie powództwa w tym przedmiocie, także przez osobę nie biorącą udziału w sprawie, w której wydano wyrok. Za takim rozwiązaniem, obok argumentów jurydycznych, przemawiają także względy celowościowe i funkcjonalne. Jego przyjęcie pozwala uniknąć prowadzenia kilku postępowań, z których każde musiałoby kończyć się identycznym rozstrzygnięciem merytorycznym, a ponadto sprzyja charakterowi postępowania w sprawie o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone, którego celem podstawowym jest usunięcie postanowień wzorców uznanych za abuzywne z obrotu ze skutkiem nie tylko dla stron procesu, lecz także wobec osób trzecich (erga omnes). Można więc stwierdzić, że szczególny przedmiot postępowania o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone, jak i również leżący w sferze publicznej cel kontroli abstrakcyjnej, dodatkowo wspiera przyjęcie koncepcji łączącej rozszerzoną prawomocność materialną nie tylko z mocą wiążącą prawomocnego wyroku, ale także z jego powagą rzeczy osądzonej jako negatywną przesłanką procesową. Sąd Apelacyjny w swoich orzeczeniach podzielił argumentację wyrażoną przez Sąd Najwyższy w uchwale z 19 grudnia 2003r. (orzeczenia niepublikowane Sądu Apelacyjnego w Warszawie sygn. akt VI ACa 934/12, VI ACa 1189/12 i VI ACz 127/13).

Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów z urzędu stwierdził, iż w rejestrze klauzul niedozwolonych prowadzonym przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zostało m in wpisane postanowienia:

- poz. 2106 „ Serwis (...).pl nie udziela gwarancji na to, że korzystanie z serwisu będzie przebiegało bez usterek, wad, przerw czy z zachowaniem ciągłości połączenia z systemem rezerwacyjnym oraz co do tego, że rezultat wyszukiwania sprosta oczekiwaniom Użytkownika co do merytorycznej zawartości, dokładności czy przydatności uzyskanych informacji" - wpis dokonany 6 grudnia 2010 r. na podstawie orzeczenia w sprawie XVII AmC 991/10.

Powyższa klauzule zawierają treści jednakowe z klauzulą zakwestionowaną przez powoda w niniejszej sprawie, zostały uznane za niedozwolone prawomocnym wyrokiem i na tej podstawie ujawnione w rejestrze klauzul niedozwolonych prowadzonym przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 lipca 2006 r., III SZP 3/06 (OSNP 2007/1-2/35), stwierdził, iż stosowanie postanowień wzorców umowy o treści tożsamej z treścią postanowień uznanych za niedozwolone wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i wpisanych do rejestru, o którym mowa w art. 479 ⁴⁵ § 2 kpc może być uznane w stosunku do innego przedsiębiorcy za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu art. 23a ust. 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. z 2005 r., nr 244,poz. 2080 ze zm.) – obecnie art. 24 ust. 2 pkt. 1 (Dz.U. z 2007 r., nr 50, poz. 331 ze zm.). Sąd Najwyższy w przedmiotowej uchwale wskazał, że wpis postanowienia wzorca umowy do rejestru skutkuje tym, że zakazane jest posługiwanie się wpisaną klauzulą we wszystkich wzorcach umów, pod rygorem sankcji z art. 58 kc. W związku z tym dalsze stosowanie klauzuli, której treść jest tożsama z klauzulą wpisaną do rejestru, zarówno przez przedsiębiorcę, który nie stosuje się do wydanego w jego sprawie orzeczenia Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, jak przez innego przedsiębiorcę, który nie był stroną lub uczestnikiem postępowania zakończonego wpisaniem danej klauzuli do rejestru, stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów.

Sąd Okręgowy mając na uwadze zaprezentowane wyżej stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone w powołanych uchwałach i uwzględniając fakt, że kwestionowana przez powoda klauzula jest tożsama z wyżej wymienionym postanowieniem wpisanym na podstawie prawomocnego wyroku do rejestru klauzul niedozwolonych uznał, że w sprawie znajduje zastosowanie koncepcja rozszerzonej prawomocności materialnej łączącej się z mocą wiążącą prawomocnego wyroku i wynikającą z tego powagą rzeczy osądzonej będąca negatywną przesłanką procesową wymienioną w art. 199 § 1pkt 2 kpc.

Wobec zaistnienia ustawowo określonej przeszkody procesowej wyłączającej możliwość merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy Sąd Okręgowy postanowił odrzucić pozew.

Na marginesie należy wskazać, iż Sąd nie uwzględnił zarzutów pozwanego związanych z brakiem legitymacji powoda do występowania z niniejszym powództwem. Zgodnie z treścią art. 479 ³⁸ legitymację czynną do wytoczenia niniejszego powództwa ma każdy, kto według oferty pozwanego mógłby zawrzeć z nim umowę zawierającą postanowienie, którego uznania za niedozwolone żąda się pozwem. Powództwo może wytoczyć również organizacja społeczna, do której zadań statutowych należy ochrona interesów konsumentów (…). Powód dołączył do pozwu pełny odpis z Krajowego Rejestru Sądowego, z którego wynika, iż jednym z celów organizacji jest właśnie ochrona interesów konsumentów.

O nieobciążeniu strony powodowej kosztami postępowania strony przeciwnej Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc w oparciu o zasadę słuszności, mając na uwadze, iż stosowana przez pozwanego klauzula stanowi niedozwolone postanowienie umowne i tylko ze względu na przedstawione okoliczności Sąd nie wydał wyroku zakazującego jej stosowania.

SSO Witold Rękosiewicz

Zarządzenie: (...)