Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 listopada 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Anna Szczepaniak-Cicha

Sędziowie:SSA Janina Kacprzak

SSA Iwona Szybka (spr.)

Protokolant: stażysta Paulina Działońska

po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2012 r. w Łodzi

sprawy B. F.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w Ł.

o emeryturę,

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi

z dnia 5 stycznia 2012 r., sygn. akt: VIII U 1513/11;

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w Ł. na rzecz B. F. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.

Sygn. akt III AUa 482/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 sierpnia 2011 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił B. F. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy, powołując się na przepis art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 roku nie udowodnił wymaganego przez ustawodawcę stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Do stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach ZUS nie uwzględnił okresu zatrudnienia od dnia 1 października 1971 roku do dnia 31 grudnia 1990 roku w Przedsiębiorstwie (...) w Ł., gdyż w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach zajmowane przez wnioskodawcę stanowisko „mechanik samochodowy" nie jest zgodne z wykazem, stanowiącym załącznik do powołanego w świadectwie zarządzenia resortowego, to jest ze stanowiskiem „mechanik samochodowy, stale wykonujący prace w kanałach remontowych".

Wnioskodawca B. F. uznał powyższą decyzję organu rentowego za krzywdzącą i w dniu 19 sierpnia 2011 roku złożył odwołanie, w którym wskazał, że w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. wykonywał pracę polegającą na naprawie ciężarówek kilkudziesięciotonowych wyłącznie w kanałach remontowych, dodatkowo podnosząc, że ZUS źle wyliczył ilość jego okresów składkowych.

Na rozprawie w dniu 5 stycznia 2012 roku pełnomocnik wnioskodawcy sprecyzował odwołanie w ten sposób, że poparł odwołanie w zakresie żądania przyznania prawa do emerytury. Natomiast w części dotyczącej innego wyliczenia okresów składkowych cofnął odwołanie jako bezprzedmiotowe. Pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 5 stycznia 2012 roku Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał B. F. prawo do emerytury od dnia 3 sierpnia 2011 roku; umorzył postępowanie w pozostałym zakresie oraz zasądził od ZUS na rzecz wnioskodawcy kwotę 60 zło tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Powyższe rozstrzygnięcie poprzedziły następujące ustalenia faktyczne:

B. F. urodził się w dniu (...)roku.

W okresie od dnia 7 lipca 1970 roku do dnia 31 grudnia 1990 roku wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w Ł., w pełnym wymiarze czasu pracy, ostatnio na stanowisku brygadzisty - mechanika napraw pojazdów samochodowych.

We wskazanym okresie zatrudnienia wnioskodawca otrzymał angaże na następujące stanowiska:

-

od dnia 7 lipca 1970 roku do dnia 30 września 1971 roku - „pomocnik montera - uczeń";

-

od dnia 1 października 1971 roku do dnia 25 października 1973 roku - „monter samochodowy";

-

od dnia 13 listopada 1975 roku do dnia 30 czerwca 1976 roku - „mechanik napraw pojazdów samochodowych";

-

od dnia 1 lipca 1976 roku do dnia 15 września 1976 roku - „kierowca samochodowy";

-

od dnia 16 września 1976 roku do dnia 30 marca 1987 roku - „mechanik napraw pojazdów samochodowych";

-

od dnia 1 kwietnia 1987 roku do dnia 31 grudnia 1990 roku - „brygadzista mechanik napraw pojazdów samochodowych".

W okresie od dnia 26 października 1973 roku do dnia 16 października 1975 roku wnioskodawca odbywał zasadniczą służbę wojskową (1 rok 11 miesięcy 22 dni).

Celem odbycia zasadniczej służby wojskowej wnioskodawca został zwolniony z pracy z dniem 25 października 1973 roku. Po odbyciu zasadniczej służby wojskowej wnioskodawca został ponownie przyjęty do pracy w dniu 14 listopada 1975 roku.

W okresie od dnia 21 marca 1983 roku do dnia 8 kwietnia 1985 roku wnioskodawca korzystał z urlopu bezpłatnego w związku z wyjazdem na budowę eksportową.

Przedsiębiorstwo (...) w Ł. zmieniło nazwę na Przedsiębiorstwo (...) w Ł..

W świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych z dnia 30 listopada 1994 roku Przedsiębiorstwo (...) w Ł. zaświadczyło, iż wnioskodawca był zatrudniony w w/w przedsiębiorstwie od dnia 7 lipca 1970 roku do dnia 31 grudnia 1990 roku, w tym w okresie od dnia 1 października 1971 roku do dnia 31 grudnia 1990 roku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace mechanika samochodowego na stanowisku mechanika samochodowego, wymienionym w wykazie A dziale XIV poz. 16 pkt. 1 stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia nr 9 (...) z dnia 1 sierpnia 1983 roku w sprawie wykazu stanowisk w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty.

Przedsiębiorstwo (...) w Ł. było w posiadaniu około 150 - 200 samochodów, każdy o ciężarze całkowitym kilkudziesięciu ton. W zakładzie tym wnioskodawca w okresach:

-

od dnia 1 października 1971 roku do dnia 24 października 1973 roku,

-

od dnia 14 listopada 1975 roku do dnia 30 czerwca 1976 roku,

-

od dnia 16 września 1976 roku do dnia 20 marca 1983 roku,

-

od dnia 9 kwietnia 1985 roku do dnia 31 grudnia 1990 roku (łącznie 14 lat 11 miesięcy i 8 dni) wykonywał stale i po 8 godzin dziennie pracę mechanika samochodowego w kanałach remontowych. Do jego obowiązków należała naprawa samochodów zakładowych, to jest samochodów ciężarowych kilkudziesięciotonowych. Naprawa tych samochodów poza kanałami remontowymi nie była możliwa. Od dnia 1 kwietnia 1987 roku wnioskodawca pełnił również funkcję brygadzisty. Jego zakres obowiązków nie uległ wtedy zmianie, dodatkowo tylko do jego zadań należało przed rozpoczęciem pracy rozdzielanie zadań innym pracownikom. Czynności te trwały mniej niż pół godziny dziennie. Wnioskodawca nie zajmował się zakupem części do pojazdów, nadzorowaniem wykonania prac, wprowadzaniem pojazdów do naprawy, gdyż obowiązki te należały do mistrza.

W tych okresach ubezpieczony nie był oddelegowywany do świadczenia innych prac. Nie było postojów i nie zdarzały się sytuacje, by nie było dla niego pracy, gdyż po naprawie danego pojazdu, były naprawiane kolejne samochody.

Wnioskodawca udowodnił na dzień 1 stycznia 1999 roku posiadanie łącznie 26 lat 4 miesięcy i 18 dni okresów składkowych.

Z dniem 30 czerwca 2006 roku wnioskodawca rozwiązał stosunek pracy.

Wnioskodawca nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

W dniu 25 lipca 2011 roku wnioskodawca złożył wniosek o przyznanie emerytury.

W tak ustalonych okolicznościach sprawy Sąd Okręgowy uznał odwołanie za uzasadnione.

Wskazując na art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze Sąd Okręgowy zważył , że wnioskodawca spełnia wszystkie wymagane przesłanki do nabycia prawa do wcześniejszej emerytury w tym w szczególności sporny okres pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. W ocenie Sądu ubezpieczony udowodnił własnymi zeznaniami oraz zawnioskowanych świadków, iż wykonywał pracę w szczególnych warunkach w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów samochodowych, która to praca wymieniona jest w wykazie A dziale XIV poz. 16 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku.

Ponadto wskazane prace wymienione są w załączniku nr 1 do zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 roku w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty .

W związku z powyższym zdaniem Sąd Okręgowego wnioskodawca świadczył pracę w warunkach szczególnych w okresach : od dnia 1 października 1971 roku do dnia 24 października 1973 roku; od dnia 14 listopada 1975 roku do dnia 30 czerwca 1976 roku; od dnia 16 września 1976 roku do dnia 20 marca 1983 roku; od dnia 9 kwietnia 1985 roku do dnia 31 grudnia 1990 roku bowiem wykonywał pracę w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów samochodowych. Do jego obowiązków pracowniczych należała naprawa samochodów zakładowych, to jest samochodów ciężarowych, których naprawa poza kanałami remontowymi nie była możliwa.

Prace te były wykonywane w sposób stały i w pełnym wymiarze czasu pracy, to jest stanowiły podstawowe, zasadnicze zajęcie wnioskodawcy.

W ocenie Sądu okres odbywania przez wnioskodawcę zasadniczej służby wojskowej w trakcie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. podlega również zaliczeniu do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym z uwagi na pracę w szczególnych warunkach. Sąd podzielił tezę wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6 kwietnia 2006 r., sygn. akt III UK 5/06, OSNP 2007/7 - 8/ M.P.Pr. (...))25 02 2010 r., II UK 219/09, LEX nr 590248, zgodnie z którą okres zasadniczej służby wojskowej odbytej w czasie trwania stosunku pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zalicza się do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.), jeżeli pracownik w ustawowym terminie zgłosił swój powrót do tego zatrudnienia.

Natomiast do pracy w warunkach szczególnych Sąd pierwszej instancji nie uwzględnił wnioskodawcy okresu pracy na stanowisku kierowcy samochodowego (od dnia 1 lipca 1976 roku do dnia 15 września 1976 roku) oraz okresu urlopu bezpłatnego w związku z wyjazdem na budowę eksportową (od dnia 21 marca 1983 roku do dnia 8 kwietnia 1985 roku).

W zakresie rozstrzygnięcia dotyczącego umorzenia postępowania zawartego w pkt 2 zaskarżonego wyroku Sąd Okręgowy wskazując na treść art. 203 § 1 i 4 k.p.c. i art. art. 469 k.p.c., uznał cofnięcie odwołania w zakresie innego wyliczenia okresów składkowych za prawnie skuteczne, bowiem w ocenie Sądu cofnięcie nie jest sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego, nie zmierza do obejścia prawa, a także nie narusza słusznego interesu ubezpieczonego. Pełnomocnik wnioskodawcy oświadczył, że w tej części odwołanie jest bezprzedmiotowe, co znajduje w ocenie Sądu oparcie w treści odpowiedzi na odwołanie organu rentowego, który słusznie wskazał, że okresy zatrudnienia przypadające po dniu 1 stycznia 1999 roku zostaną rozpoznane dopiero po ustaleniu uprawnień do przedmiotowej emerytury, zaś okres świadczenia pracy w gospodarstwie rolnym rodziców uwzględnia się wyłącznie w zakresie niezbędnym do uzupełnienia okresu ubezpieczenia.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd Okręgowy orzekł stosownie do art. 98 k.p.c. § 1 i § 3, w zw. z § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Powyższe orzeczenie zaskarżył apelacją organ rentowy zarzucając naruszenie prawa materialnego - art. 184 w związku z art. 32 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS oraz w związku z § 2 - 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze poprzez nieuzasadnione w świetle ww. przepisów przyjęcie, iż wnioskodawca legitymuje się okresami 15 lat pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu powołanych przepisów, bowiem w ocenie skarżącego okres pracy wnioskodawcy w warunkach szczególnych (do 01.01.1999r.) wynosi 14 lat 11 miesięcy 8 dni.

Wskazując na powyższe zarzuty organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania

W uzasadnieniu skarżący nie kwestionował uznanego przez Sąd Okręgowy okresu pracy wniosodawcy w warunkach szczególnych na stanowisku mechanika samochodowego w kanałach remontowych. Nie zgodził się jedynie z zaliczeniem przez Sąd do okresu pracy w warunkach szczególnych okresu służby wojskowej podnosząc, że brak jest przepisów pozwalających zaliczenie okresu służby wojskowej do okresy pracy w warunkach szczególnych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego nie zasługuje na uwzględnienie .

Zgodnie z treścią art. 184 ustawy emeryturach i rentach z FUS ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zgodnie zaś z treścią§ 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn i ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Pracą w warunkach szczególnych jest przy tym praca świadczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowiskach wskazanych w załączniku A do rozporządzenia z 7.02.1983r. (§ 1 i § 2 rozporządzenia). ZUS uznał, że wnioskodawca udowodnił okres pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 14 lat, 11 miesięcy i 8 dni. ZUS, co wynika z zarzutów apelacji, nie zgodził się ze stanowiskiem Sądu Okręgowego, że do okresu pracy w warunkach szczególnych powinien być zaliczony także okres zasadniczej służby wojskowej. Zatem z uwagi na zarzuty apelacyjne, spór w niniejszej sprawie sprowadza się do rozstrzygnięcia kwestii prawnej, a mianowicie, czy okres zasadniczej służby wojskowej odbytej w czasie trwania stosunku pracy w szczególnych warunkach zalicza się do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym, jeżeli pracownik w ustawowym terminie zgłosił swój powrót do tego zatrudnienia. Jednocześnie okres odbytej przez wnioskodawcę zasadniczej służby wojskowej uzupełniłby wymagany powyższymi przepisami okres 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Spełnienie przez wnioskodawcę pozostałych przesłanek z art. 184 ustawy emerytalnej nie było przez ZUS kwestionowane.

Zgodnie z utrwalonym już orzecznictwem Sądu Najwyższego ( i Sądu Apelacyjnego w Łodzi) okres zasadniczej służby wojskowej zalicza się - z zachowaniem ciągłości pracy - do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień uzależnionych od ilości lat pracy w danym zakładzie lub gałęzi pracy oraz w zakresie szczególnych uprawnień uzależnionych od wykonywania pracy na określonym stanowisku lub w określonym zawodzie, a zatem okres zasadniczej służby wojskowej jest okresem pracy na takich samych warunkach jak przed powołaniem do służby, a poborowy odbywający służbę uważany jest za pracownika. ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 2012-05-17, I UK 399/11). W wyroku z dnia 9 marca 2009r. ( I UK 333/09), Sąd Najwyższy wyraził natomiast pogląd, że żołnierzowi zatrudnionemu przed powołaniem do czynnej służby wojskowej w warunkach szczególnych, który po zakończeniu tej służby podjął zatrudnienie w tych samych warunkach czas odbywania służby wojskowej wlicza się do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem przed powołaniem do służby wojskowej oraz w zakresie szczególnych uprawnień uzależnionych od wykonywania pracy na określonym stanowisku lub w określonym zawodzie. Oznacza to, że w powyższych okolicznościach taki okres służby wojskowej jest nie tylko okresem służby w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) ale także okresem pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43). ( por. też wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12.04.2012r., I UK 347/12, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25.02.2010 roku, II UK 215/09 i wyrok Sądu Najwyższego z 2006.04.06, III UK 5/06).

W rozpoznawanej sprawie, niesporne jest, że B. F. pracował w warunkach szczególnych w okresie od 1 października 1971r. do 24 października 1973r., od 14 listopada 1975r. do 30 czerwca 1976r., od 16 września 1976r. do 20 marca 1983r. i od 9 kwietnia 1985r. do 31 grudnia 1990r. (łącznie 14 lat, 11 miesięcy i 8 dni), w okresie od 26 października 1973r. do 16 października 1975r. odbywał zasadniczą służbę wojskową, a w dniu 14 listopada 1975r. powrócił do pracy i nadal od 14 listopada 1975r. świadczył tę pracę w warunkach szczególnych. Jest zatem oczywiste, że okres służby wojskowej musi być zaliczony do pracy w warunkach szczególnych uprawniających do obniżenia wieku emerytalnego. W niniejszej sprawie zastosowanie będą miały przepisy obowiązujące w okresie od 26 października 1973r, do 16 października 1975r. W tym czasie obowiązywał art. 108 ust. 1 ustawy o powszechnym obowiązku obrony ( Dz.U. z 1967r. Nr 44, poz. 440). Od dnia 29.11.1967r. przepis art. 108 ust. 1 stanowił o zaliczaniu okresu odbytej służby wojskowej do wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem pracowników, którzy po odbyciu służby podjęli – w zakreślonym ustawowo terminie- zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym byli zatrudnieni przed powołaniem do służby. Z kolei w myśl art. 108 ust. 4 powołanej ustawy zastosowanie miało rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 listopada 1968r. w sprawie szczególnych uprawnień żołnierzy i ich rodzin. Rozporządzenie to uszczegółowiło uprawnienia żołnierza, który w terminie 30 dni podjął pracę. Zgodnie z par. 5 tego rozporządzenia żołnierzowi, który podjął zatrudnienie wlicza się czas odbywania służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy, w którym podjął zatrudnienie, w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem oraz w zakresie szczególnych uprawnień uzależnionych od wykonywania pracy na określonym stanowisku lub w określonym zawodzie. Z powyższego wynika, że wlicza się także uprawnienia wynikające z systemu zabezpieczenia społecznego w zakresie szczególnych uprawnień uzależnionych od wykonywania pracy na określonym stanowisku lub w określonym zawodzie, a zatem również wynikające z par. 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. Zgodnie z treścią art. 32 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. „Przepisy dotychczasowe” mieszczą się w rozporządzeniu RM z dnia 7 lutego 1983 roku. Choć rozporządzenie to nie zawiera pozytywnej regulacji stwierdzającej, że okres zasadniczej służby wojskowej jest okresem pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, to jednak, wskutek zastosowania § 19, istnieje prawna możliwość zaliczenia takiej służby do okresu pracy w warunkach szczególnych, jeśli pracownik świadczący pracę w takich warunkach odbył służbę wojskową pod rządem art. 108 ust. 1 i 4 w zw. z art. 11 ust. 2 ustawy o powszechnym obowiązku obrony w pierwotnym brzmieniu, jak też spełnił wymogi w zakresie terminowego powrotu do zakładu pracy po zakończeniu służby i kontynuacji zatrudnienia w szczególnych warunkach.

W związku z tym do uznanego przez ZUS okresu pracy w warunkach szczególnych należy wnioskodawcy doliczyć okres odbywania zasadniczej służby wojskowej. Po takim zaliczeniu łączny czas pracy w warunkach szczególnych wynosi ponad 15 lat.

Mając powyższe na uwadze, nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji, Sąd Apelacyjny orzekł o jej oddaleniu z mocy art. 385 k.p.c.

O kosztach zastępstwa procesowego za drugą instancję Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.02.163.1348)