Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 października 2014 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie, VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Waldemar Pałka

Sędziowie: SO Aneta Szwedowska

SR del do SO Barbara Kokoryn (spr.)

Protokolant: sekr. sąd. Joanna Niedzielska

po rozpoznaniu w dniu 22 października 2014 roku, w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa H. W.

przeciwko A. W.

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Bartoszycach

z dnia 20 maja 2014 roku

sygn. akt III RC 59/14

I.  oddala apelację co do punktu I zaskarżonego wyroku;

II.  uchyla postanowienie zawarte w punkcie II zaskarżonego wyroku;

III.  przyznaje ze Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w Bartoszycach) kwotę 600 (sześćset) złotych, powiększoną o stawkę podatku VAT, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu pozwanej A. W. przez adwokata J. J. z Kancelarii Adwokackiej w B.;

IV.  przyznaje ze Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w Bartoszycach) kwotę 300 (trzysta) złotych powiększoną o stawkę podatku VAT, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu pozwanej A. W. w instancji odwoławczej przez adwokata J. J. z Kancelarii Adwokackiej w B.;

V.  nakazuje ściągnąć od powoda, H. W.na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w Bartoszycach) kwotę 1107 (jeden tysiąc sto siedem) złotych, tytułem poniesionych w sprawie wydatków.

Sygn.akt VI RCa 199/14

UZASADNIENIE

H. W. wniósł o ustalenie, że obowiązek alimentacyjny na rzecz pozwanej A. W., ustalony wyrokiem Sądu Rejonowego w Bartoszycach z dnia 28 stycznia 2008 r. w sprawie III RC 6/08 a następnie zmieniony wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 9 kwietnia 2008 r. w sprawie VI RCa 66/08, wygasł z dniem 1 marca 2014 r. Powód wniósł roszczenie ewentualne o obniżenie alimentów do kwoty po 50 zł miesięcznie na rzecz pozwanej A. W..

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że ma trudną sytuację materialna i zdrowotną dlatego nie jest w stanie wywiązać się z ustalonego obowiązku alimentacyjnego na rzecz pozwanej, który obecnie wynosi 200 zł miesięcznie. Wskazał, że sytuacja materialna pozwanej A. W. jest bardzo dobra, gdyż żyje z dobrze sytuowanym mężczyzną, uczestniczy w spotkaniach towarzyskich klubu emerytów i rencistów oraz w klubie seniora.

A. W. wniosła o oddalenie powództwa.

W uzasadnieniu pozwana podała, że jej sytuacja materialna jest nadal trudna i pomoc ze strony powoda jest jej potrzebna. Wskazała, że nie wyszła za mąż, nie żyje w konkubinacie, ale spotyka się z mężczyzną, który jest jej znajomym. Razem spędzają czas wolny w klubie seniora oraz w klubie emerytów i rencistów. Podkreśliła, że taniec w jej wieku, przy schorzeniach na jakie obecnie cierpi, traktuje jako formę rehabilitacji.

Sąd Rejonowy w Bartoszycach wyrokiem z dnia 20 maja 2014r. sprawie o sygn. akt III RC 59/14, oddalił powództwo i zasądził od powoda H. W. na rzecz powódki A. W. kwotę 600,00 zł, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wykonywanego z urzędu.

Z ustaleń faktycznych wynika , że wyrokiem z dnia 09 grudnia 1982 r., w sprawie sygn. akt I C 950/82 Sąd Rejonowy w Bartoszycach rozwiązał małżeństwo stron H. W. i A. W. z winy powoda, natomiast wyrokiem z dnia 28 stycznia 2008 r. w sprawie o sygn. akt III RC 6/08 ustalił obowiązek alimentacyjny powoda H. W. na rzecz pozwanej A. W. pierwotnie na kwotę 130 zł miesięcznie poczynając od dnia 09 stycznia 2008 r. Drugi z wymienionych wyroków został zmieniony przez Sąd Okręgowy w Olsztynie w dniu 09 kwietnia 2008 r. w sprawie o sygn. VI RCa 66/08, a wysokość alimentów na rzecz pozwanej A. W. została ustalona na kwotę po 200,00 zł miesięcznie.

W tym czasie A. W. chorowała na niedoczynność tarczycy, miała zwyrodnienia wielostawowe oraz trądzik różowaty. Z tytułu złego stanu zdrowia, na mocy orzeczenia z dnia 19 września 2001 r. (...) do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności, pozwaną A. W. zaliczono do lekkiego stopień niepełnosprawności o charakterze trwałym.

Pozwana A. W. utrzymywała się wówczas z emerytury w kwocie 614 zł. miesięcznie. Na leki wydawała miesięcznie jedynie 150 zł, realizując tylko część recept, gdyż całkowity koszt potrzebnych jej leków był w granicach około 300 zł. Wówczas pozwana winna była korzystać z porad dermatologa i koniecznych zabiegów laserowych na schorzenia skórne, ale z powodu braku pieniędzy nie stać ją było na to. Pozwana A. W. mieszkała wtedy sama i ponosiła koszty utrzymania mieszkania w kwocie około 280 zł miesięcznie

Sąd Rejonowy ustalił, że w tym samym czasie H. W.był emerytem i otrzymywał świadczenie w kwocie 1554,24 zł netto. (...) Komisja Lekarska orzeczeniem z dnia 04 kwietnia 1996 r. zaliczając powoda do I grupy inwalidów, ustaliła, że jego inwalidztwo ma charakter trwały. Powód chorował wówczas na nadciśnienie tętnicze oraz owrzodzenie.

Na leki H. W. wydawał miesięcznie około 300 zł. Był wówczas żonaty a jego żona przebywała na emeryturze i otrzymywała świadczenie w kwocie 567,91 zł netto. Ona też wtedy chorowała i potrzebowała stałego leczenia wydając na leki około 300,00 zł miesięcznie. Koszty utrzymania mieszkania, które wtedy ponosił H. W. i jego żona, wynosiły 300 zł miesięcznie plus opłaty za wodę i energię elektryczną. Nadto H. W. posiadał inne mieszkanie, w którym nikt nie mieszkał i za które powód uiszczał opłaty w wysokości około 400 zł miesięcznie.

Sąd Rejonowy ustalił, że podczas rozpoznawania sprawy H. W. nadal utrzymywał się z emerytury, która od 01 marca 2013r. została ustalona na kwotę 2.570,11zł brutto, co po dokonanych potrąceniach dawało do wypłaty 2.116,19 zł netto. Z powodu zajęcia komorniczego z tytułu alimentów na byłą żonę, A. W. świadczenie to było już po potrąceniu kwoty 232,50 zł tego zajęcia komorniczego. Nadto powodowi H. W. przysługiwał doliczony do świadczenia emerytalnego dodatek pielęgnacyjny w kwocie 203,50 zł.

Sąd dalej ustalił, że H. W.ma obecnie samochód osobowy, jest to (...) O. (...)oraz działkę na D.- ogródek pracowniczy. Powód nadal ma własne mieszkanie, które jest bardzo małe i znajduje się na strychu. Powód H. W.jest tam nadal zameldowany i ponosi koszty jego utrzymania, które obecnie wynoszą około 300,00 zł miesięcznie.

Jego obecna żona, C. W. nadal utrzymuje się z emerytury, która obecnie wynosi 808,56 zł miesięcznie. Razem mieszkają w mieszkaniu żony powoda, a koszt utrzymania tego mieszkania to: czynsz - 352,69 zł miesięcznie, opłata za telewizję kablową w kwocie 93,99 zł, opłata energię w kwocie 159, 28 zł oraz opłata za telefon w kwocie 44,78 zł i 29,90 zł.

Sąd Rejonowy skonstatował, że od czasu ostatniej rozprawy minęło 6 lat i w tym okresie powód przebywał kilkakrotnie w szpitalu, musi nadal przyjmować leki a w ostatnim czasie leczy się na kręgosłup i prostatę. Jego stan zdrowia, jak sam zeznał przed sądem jest różny i zależy od wielu rzeczy, np. nie wolno mu się denerwować. Obecnie leczy się farmakologicznie na prostatę i z informacji od lekarza wie, że na razie operacji nie będzie. Ostatnio miał laparoskopowo usuwane kamienie.

Na leki miesięcznie wydaje około 600,00 zł. zakupu leków i ich dawkowania pilnuje żona i to ona je wykupuje. H. W. nadal pozostaje pod opieką lekarza rodzinnego i urologa. Leczy się albo prywatnie, albo korzystając ze środków NFZ. Ostatnio był u okulisty, ma dwie pary okularów, jedne są do patrzenia, drugie do czytania. Ostatni raz w szpitalu był w grudniu 2013 roku na kontroli i rehabilitacji kręgosłupa. H. W. ma coraz gorszy słuch ale nie korzysta z aparatu słuchowego, tłumacząc, że jest drogi w utrzymaniu, bo raz na tydzień albo dwa trzeba wymieniać w nim baterie. Powód obecnie jest na diecie lekkostrawnej, musi jeść tylko delikatne posiłki, raczej płynne pokarmy, bo lepiej się po tym czuje.

Sąd Rejonowy ustalił, że A. W. nadal utrzymuje się z emerytury, która obecnie wynosi 873,19 zł netto miesięcznie, a odkąd w 2008 roku został ustalony na jej rzecz obowiązek alimentacyjny, pozwana otrzymuje również kwotę 200,00 zł miesięcznie. Emerytura pozwanej jest dużo mniejsza niż emerytura powoda ponieważ gdy powód pracował, ona prowadziła dom i wychowywała dzieci. Alimenty, jakie otrzymuje od powoda wydaje głównie na leki.

Od 2008 roku A. W. ma orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym. W 2009 roku pozwana musiała przejść operację żylaków prawej nogi. W 2010 roku miała silne bóle głowy i kręgosłupa szyjnego, badania nic nie wykazały, był rezonans magnetyczny, który wykazał przepuklinę odcinka szyjnego kręgosłupa, od przepukliny boli ją prawa ręka i nie może dźwigać więcej niż dwa kilogramy. Przez ostatnie lata pozwana A. W. dużo korzystała z zabiegów rehabilitacyjnych w ramach NFZ. W dniu 01.10.2011 roku złamała lewy staw skokowy, przeszła leczenie w szpitalu i rehabilitację w ramach NFZ-u. W dniu 28.01.2014r. nastąpiło usunięcie większości śrub, ale jedna została już na stałe. Ogólnie na leki miesięcznie wydaje 150,00 zł.

U A. W. nadal występuje trądzik różowaty. Pozwana będzie leczyć go do końca życia. W marcu 2014r. miała pierwszy raz wprowadzony do tego leczenia antybiotyk, na leczenie wydała 113,00 zł. A. W. przyjmuje dodatkowo: leki L., hormony na tarczycę, leki od cholesterolu, magnez, tj. łącznie na zakup tych leków wydaje około 200,00 zł. Pod koniec kwietnia 2014 r. pozwana miała zapalenie gardła i oskrzeli, co zwiększyło koszt leków do kwoty 220,00 zł miesięcznie. W zależności od stanu zdrowia pozwanej, ilości potrzebnych jej leków oraz cen najtańszych leków w aptekach, które pozwana zawsze przed zakupem sprawdza, na leczenie czasem wydaje 100,00 zł, a czasem 300,00zł.

Sąd Rejonowy ustalił, że A. W. od 1996 roku jest na emeryturze.

Z powodu stanu zdrowia już wcześniej korzystała z pobytów w sanatorium i od tamtej pory traktuje taniec i muzykę jako elementy rehabilitacji. Od 18 lat jest członkiem Klubu (...), (...)Oddział w B.. Korzysta z różnych form aktywności w Klubie (...)(spotkań w każdy czwartek, wycieczek, występów artystycznych, imprez organizowanych, np. na dzień babci, pierwszego dnia wiosny, konkurs pisanek w okresie Wielkanocy). Nie ma środków aby korzystać z wielu imprez, np. z wycieczki do W., P.i T.. Składki i wpisowe na imprezy płaci sama, albo opłaca je jej kolega, M. K.i wtedy to on ją na nie zaprasza. W ciągu ostatnich sześciu lat, od roku 2008 pozwana skorzystała 29 razy z różnych imprez w tym były 22 imprezy organizowane przez Klub (...)(na te imprezy wydała łącznie- 511 zł. co daje około 85 zł. rocznie) . Były to ogniska, zabawy taneczne z „ własnym koszyczkiem”, których koszt, w całym okresie zamknął się w kwocie około 718,00 złotych, co w ciągu roku wynosi 102,00 zł.

Sąd Rejonowy ustalił, że w trakcie takich spotkań pozwana A. W.poznała M. K., który również należy do Związku (...). A. W.spotyka się z M. K., ale on u niej nie mieszka i nie nocuje. Przyjaźnią się od 4 lat. Pozwana i M. K.razem uczestniczą we wspólnych imprezach i spędzają razem swój wolny czas poza nimi.

A. W. nie wyszła za mąż i nie żyje w konkubinacie. Mieszka we własnym mieszkaniu, którego miesięczne utrzymanie wynosi 480,00 zł miesięcznie , tym za czynsz - 231,86 zł, za energię elektryczną- 90zł, za gaz- 55,45 zł., za telefon komórkowy- 29,90 zł., za telewizję kablową- 34,00 zł i pozostała kwota to koszt zakupu środków czystości.

Sąd ustalił, że A. W. ma wystarczającą ilość ubrań. Obecnie nosi głównie rzeczy wcześniej uszyte i przerobione, gdyż nie stać jej na nowe. Jedną nową sukienkę dostała od M. K. na rocznicę ich poznania. Pozwana nadal mieszka w mieszkaniu spółdzielczym. Ma stare meble, takie jak mieli z powodem w małżeństwie przed rokiem 2008. Po rozwodzie dokupiła tylko segment z oszczędności z czasów jak pracowała jako kurator społeczny dla dorosłych. Dzieci A. W. nie pomagają w utrzymaniu pozwanej. Ona zaś nie zwracała się z prośbą o to, gdyż dzieci mają swoje dzieci a ona nie chce być dla nich ciężarem.

W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne, Sąd Rejonowy uznał, że roszczenia powoda nie zasługują na uwzględnienie.

Sąd ten powołał się na art.60 § 2 k.r.o. i art.138 k.r.o oraz treść wyroku Sądu Najwyższego z dnia 10.07.1998r. w sprawie o sygn.akt I CKN 788/97,(publ.LEX 34443).

Ustalając stan faktyczny Sąd Rejonowy powołał się na dokumenty przedłożone przez strony, przesłuchanie stron oraz zeznania świadków E. R. (k.73v.-74), J. Z. (k.75),U. K. (k.75-76), C. W. (k.74-75), oceniając zeznania tych ostatnich jako osób najbliższych stronom z dużą ostrożnością. Podniósł, że ich zeznania mogły mieć na celu wzmocnienie pozycji jednej ze stron. Podkreślił, że w większej części, zarówno zeznania obecnej żony powoda oraz córki stron, znalazły potwierdzenie w dowodach z dokumentów a i zeznań innych świadków , którzy byli dla stron osobami obcymi.

Sąd uznał, że nie odpadły jakiekolwiek przesłanki uzasadniające ten obowiązek czy to po stronie uprawnionej, czy to po stronie zobowiązanej. Skonstatował, że A. W. nie wyszła za mąż, zatem nie zaistniały przesłanki do wygaszenia obowiązku alimentacyjnego ustalonego zgodnie z art. 60 § 2 k.r.o. Sąd podkreślił, że w okresie 6 lat od ostatniej rozprawy, podczas której zostały ustalone alimenty na kwotę 200 zł. nie zaszły istotne zmiany. Sąd wskazał, że pozwana nie żyje w konkubinacie z M. K.. Okoliczności dotyczące spotkań z nim, tańczenia, przyjmowania jego zaproszeń na tańce czy prezentu z okazji rocznicy ich poznania, nie wskazuje na wspólne życie w związku nie zalegalizowanym.

Sąd uzasadniał oddalenie roszczenia ewentualnego nie wystąpieniem żadnych istotnych zmian tylko po jednej stronie i brakiem konieczności zrewidowania ostatniego rozstrzygnięcia w przedmiocie alimentów. Uzasadniał swoje stanowisko w tym zakresie podeszłym wiekiem (powód ma 78 lat, pozwana ma lat 72) i trudną sytuacją materialną obu stron. Wbrew stanowisku powoda, obie strony mają kłopoty ze zdrowiem wynikające bądź to z wieku, bądź to ze schorzeń, które już wcześniej mieli, a one nasiliły się w ostatnim okresie. Sąd kontynuował swoje rozważania, wskazując, że obecny tryb życia pozwanej, w tym taniec może być traktowany jako forma rehabilitacji ruchowej i kontaktu towarzyskiego osób samotnych w gronie rówieśników. Podkreślił, że obecnie cały miesięczny dochód pozwanej, wraz z alimentami od powoda, w kwocie 200 zł to około 1.000 zł, podczas, gdy powód wspólnie ze swoją obecną żoną posiada dochód w kwocie ponad 3.000,00 zł. miesięcznie. Obie strony posiadają jedno źródło utrzymania w postaci emerytury, jednak niezaprzeczalnie przez ostatni okresu czasu mimo, że obie strony otrzymały podwyżkę tego świadczenia to, pozwana posiada bardzo skromne środki utrzymania w porównaniu z powodem. W ciągu 6 lat emerytura powoda wzrosła o ponad 500 zł (netto) miesięcznie, podczas gdy emerytura pozwanej w tym samym okresie wzrosła tylko o połowę, tj. około 250 zł. miesięcznie.

Rozstrzygnięcie o kosztach sądowych, Sąd oparł o treść art.98 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu gdzie strona przegrywająca zobowiązana jest zwrócić swojemu przeciwnikowi poniesione przez niego koszty procesu, na które składa się też wynagrodzenie adwokata reprezentującego stronę art.98§3 kpc. Wskazał, że pozwana była reprezentowana przez pełnomocnika z urzędu a ten wniósł o zasądzenie kosztów procesu według norm przypisanych, powołując się na § 6 pkt.3 w zw. z § 6ust.4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz.1348 z późn. zm.). Nawiązując do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 08.09.1982 r. w sprawie I CZ 83/82, Sąd orzekł jak w pkt. II zaskarżonego wyroku.

Apelację od tego rozstrzygnięcia wywiódł pełnomocnik powoda, zaskarżając go w całości i wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez ustalenie, że obowiązek alimentacyjny powoda wobec pozwanej wygasł albo ewentualnie wnosząc o obniżenie alimentów do kwoty po 50 zł miesięcznie. Skarżący zarzucił sprzeczność istotnych ustaleń z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez przyjęcie, że pozwana nie żyje w konkubinacie z M. K., naruszenie przepisu postępowania, art. 328 § 2 kpc poprzez niepodanie w uzasadnieniu przyczyn, dla których odmówił wiarygodności i mocy dowodowej zeznaniom świadków, którzy wskazywali, iż pozwana żyje w związku konkubenckim. W uzasadnieniu podał, że zawnioskowani przez powoda świadkowie J. Z. i E. R. podali, że M. K. pozostaje w konkubinacie z pozwaną, Sąd Rejonowy zaś nie odniósł się do ich zeznań. Ocenił tylko zeznania świadka C. W.. Powołał się na zasady doświadczenia życiowego, z których wynika, że w małym mieście i stosunkowo małej społeczności, gdzie wszyscy wiedzą wszystko i nie sposób ukryć tego, że pozwana żyje w związku konkubenckim. Pozostawanie w związku konkubenckim zaś w opinii skarżącego, ma wpływ na ocenę możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanej, gdyż M. K. jest emerytowanym żołnierzem i korzysta nie tylko ze świadczeń emerytalnych, ale dorabia także w sklepie.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny stwierdzając, że pozwana nie wyszła za mąż. Żadna ze stron nie kwestionowała tego ustalenia w trakcie trwania postępowania rozpoznawczego, przyznał te również apelujący.

Sąd Rejonowy poczynił także prawidłowe ustalenia zarówno co do poprzedniej, jak i obecnej sytuacji bytowej i materialnej stron. Bardzo szczegółowo opisał obecne warunki życia stron, pogarszający się ich stan zdrowia i wzrastające w różnym stopniu dochody.

Wbrew zarzutom apelacji nie doszło do naruszenia art. 328 § 2 kpc poprzez niepodanie w uzasadnieniu przyczyn, dla których odmówił wiarygodności i mocy dowodowej zeznaniom świadków, którzy wskazywali, iż pozwana żyje w związku konkubenckim. Umknęło uwadze skarżącego, że Sąd Rejonowy podczas ustalania stanu faktycznego, w tym przy ustalaniu rodzaju relacji pomiędzy pozwaną a jej przyjacielem, oparł się na zeznaniach świadków J. Z. i E. R. (k.170), nie miał więc potrzeby odnosić się do ich zeznań w części, w której przedstawił ocenę innych świadków. Sąd wskazał, że fakt przebywania ich razem, w towarzystwie i czasie wolnym, nie świadczy o ich wspólnym pożyciu i pozostawaniu w związku nie zalegalizowanym.

Te ustalenia podziela w pełni Sąd Okręgowy. Zmienić tego nie może podniesiony przez skarżącego argument, że zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego, w małym mieście i stosunkowo małej społeczności, gdzie wszyscy wiedzą wszystko, nie sposób ukryć tego, że pozwana żyje w związku konkubenckim. Sąd bowiem bierze pod uwagę dowody, a żaden ze wskazanych przez strony, nie potwierdza ponad wszelką wątpliwość, aby pozwana tworzyła z M. K. związek konkubencki. Skarżący przez nieuwagę pominął fakt, że przyjaciel pozwanej ma własne mieszkanie, które zajmuje i utrzymuje(k.155).

Brak jest również podstaw to odmiennej oceny ustalonego stanu faktycznego w zakresie możliwości majątkowych i zarobkowych stron oraz ich zmian na przestrzeni ostatnich 6 lat. Niewątpliwie potrzeby powoda są znaczne z uwagi na jego choroby, jednak pozwana również ma potrzeby związane z leczeniem jej schorzeń i wybiera najtańszą formę rehabilitacji poprzez ruch, korzystanie ze świadczeń NFZ, ograniczając wydatki do zakupu najtańszych leków. Nie jest w stanie zaspokoić swoich potrzeb, bez alimentów wypłacanych przez powoda. Natomiast sytuacja powoda nie jest tak zła ja ją przedstawia, skoro nie zamieszkuje we własnym mieszkaniu, ponosi koszty jego utrzymania, a dotychczas nie zbył go, ani nie wynajął.

Na tle ustalonego stanu faktycznego Sąd Rejonowy prawidłowo zastosował przepisy art. 60 § 2 k.r.o. i art.138 k.r.o. uznając, że brak jest podstaw do uwzględnienia powództwa głównego o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego i powództwa ewentualnego o obniżenie alimentów do kwoty po 50zł.

W tej sytuacji, na podstawie art. 386 § 1 kpc, Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt I wyroku.

Sąd Rejonowy orzekł o kosztach jak w pkt II zaskarżonego wyroku. Powołane w uzasadnieniu podstawy oraz orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 08.09.1982 r. w sprawie I CZ 83/82 nie wskazują, aby rozstrzygnięcie mogło się ostać w kształcie opisanym w punkcie II.

Sąd na podstawie art. 108 § 1 kpc rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym postępowanie w instancji. Przepis art. 29 ust 1 ustawy z dnia 26.05.1982r.- prawo o Adwokaturze oraz § 2, § 14, w zw. z § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz.1348 z późn. zm.) wskazują, że w przypadku złożenia wniosku przez adwokata ustanowionego z urzędu dla strony zwolnionej z kosztów sądowych, koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ponosi Skarb Państwa. Sąd w orzeczeniu kończącym w danej instancji przyznaje od Skarbu Państwa koszty nieopłaconej pomocy prawnej na rzecz adwokata, który udzielił tej pomocy. Koszty poniesione przez Skarb Państwa stanowią koszty sądowe. Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 z późn. zm.) kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić, Sąd w orzeczeniu kończącym obciąży przeciwnika przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

W niniejszej sprawie dla A. W. w dniu 13.03.2014r. został ustanowiony pełnomocnik z urzędu, którego w dniu 20.03.2014r. wyzanczyła Izba Adwokacka w O., w osobie adw. J. J. z Kancelarii Adwokackiej w B.. Następnie nie został uwzględniony wniosek pozwanej o zmianę i adw. J. J. pełnił funkcję jej pełnomocnika przed Sądem I i II instancji (k.54, 57, 58 i 61).

Wobec powyższego, na podstawie powołanych przepisów, Sąd Okręgowy rozstrzygnął jak w punktach II do V wyroku.