Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Pa 40/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Patrycja Bogacińska-Piątek

Sędziowie:

SSO Janina Kościelniak (spr.)

SSR del. Joanna Smycz

Protokolant:

Ewa Gambuś

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2014r. w Gliwicach

sprawy z powództwa J. M.

przeciwko (...) Publicznemu Szpitalowi (...). S. S. w Z. (...) w K.

o odszkodowanie

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 17 grudnia 2013 r. sygn. akt IV P 331/12

1  oddala apelację;

2  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 60 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

(-) SSR (del.) Joanna Smycz (-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek (-) SSO Janina Kościelniak (spr.)

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt VIII Pa 40/14

UZASADNIENIE

Powódka J. M. domagała się od pozwanego (...) Publicznego Szpitala (...). S. Ś. (...) w K. z siedzibą w Z. zapłaty odszkodowania w kwocie 10.787 złotych brutto w związku z niezgodnym z prawem wypowiedzeniem jej warunków wynagradzania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia odpisu pozwu oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu swojego żądania powódka podała, że pozostaje w stosunku pracy z pozwanym od 1995 roku, a od 2009 roku świadczy pracę na stanowisku Kierownika Biura (...), w pełnym wymiarze czasu pracy, z wynagrodzeniem w kwocie 3.595,50 złotych brutto. Wyjaśniła, że do jej obowiązków należy, w szczególności organizowanie pracy Biura (...), czuwanie nad obiegiem dokumentów oraz terminowym i prawidłowym realizowaniu zadań. Obok powódki w Biurze tym pracuje również R. K., która nie pełni funkcji kierowniczej, a wykonuje bieżące polecenia powódki. Powódka podniosła, że pozwany dokonuje zmniejszenia jej wynagrodzenia za pracę, a jednocześnie zatrudnia nowych pracowników, o niższych kwalifikacjach i niejednokrotnie bez doświadczenia. Zaznaczyła również, że pozwany pismem z dnia 17 maja 2012 roku zaproponował jej obniżenie wynagrodzenia do kwoty 2.000 złotych, przy jednoczesnym pozostawieniu niezmienionych warunków umowy o pracę. W ocenie powódki z oświadczenia pracodawcy wynika, że dokonuje on jedynie zmiany nazwy jej stanowiska pracy, a dodatkowo, w sposób istotny obniża jej wynagrodzenie za pracę. Powódka uznała, że pozwany nie zmienił jej zakresu obowiązków oraz odpowiedzialności, a jedynie zmniejszenia jej wynagrodzenia za pracę. Według powódki oznacza to, że podana w wypowiedzeniu przyczyna jest fikcyjna i nie towarzyszy jej rzeczywisty zamiar ograniczenia obowiązków powódki do funkcji starszego inspektora. Na koniec powódka wniosła o sprawdzenie, czy pracodawca wyczerpał tryb konsultacji związkowej przewidziany w art. 38 k.p.

W odpowiedzi na pozew, pozwany (...) Publiczny Szpital (...). S. Ś. (...) w K. z siedzibą w Z., wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, że wypowiedział powódce warunki pracy i płacy, a przyczyną tego wypowiedzenia jest likwidacja stanowiska Kierownika Biura (...) wynikająca z wprowadzenia z dniem 01 maja 2012 roku Regulaminu Organizacyjnego pozwanego Szpitala. W dalszej części pozwany wyjaśnił, że wprowadzając regulamin mający dostosować działalność szpitala do nowych przepisów ustawy o działalności leczniczej dokonał analizy struktury organizacyjnej, w tym dwuosobowej komórki, jaką było Biuro (...). W wyniku tych działań pozwany podjął decyzję o likwidacji stanowiska Kierownika (...), gdyż w komórce tej zatrudnione są dwie osoby i pozwany nie widzi potrzeby utrzymywania stanowiska Kierownika, wyłącznie celem nadzorowania pracy jednej osoby. Pozwany podniósł, że obowiązki obu pracownic zatrudnionych w Biurze (...) były w zasadzie tożsame, za wyjątkiem uprawnień i obowiązków pracowniczych powódki wynikających z Regulaminu Organizacyjnego obowiązującego do 30 kwietnia 2012 roku. Nowy Regulamin Organizacyjny w § 60, w ramach (...) przewiduje dwa etaty zamienne: statystyka inspektora oraz referenta oraz precyzuje zadania tej komórki. Pozwany wskazał, że to właśnie z uwagi na powyższe zmiany wypowiedział powódce dotychczasowe warunki pracy i płacy oraz, że z chwilą objęcia stanowiska starszego inspektora powódka będzie wykonywała tylko część dotychczasowych obowiązków, nie będzie już bowiem wykonywać obowiązków kierowniczych oraz nie będzie obciążała finansowo pacjentów nieubezpieczonych kosztami pobytu i leczenia, jak również nie będzie odpowiedzialna za tworzenie wykazów pacjentów UE i raportów finansowych. Pozwany zakwestionował twierdzenie powódki o niezmienionym zakresie obowiązków wskazując, że obowiązki związane z kontrolą i nadzorem (...) będzie wykonywał Naczelny Pielęgniarz. Pozwany zarzucił dodatkowo bezpodstawność twierdzeń powódki dotyczących zatrudniania nowych pracowników w (...). Pozwany wyjaśnił również, że z uwagi na długoletnią współpracę z powódką, wobec likwidacji jej stanowiska pracy wypowiedział jej dotychczasowe warunki pracy i płacy, a nie rozwiązał z nią umowy o pracę.

Sąd Rejonowy w Zabrzu wyrokiem z dnia 17.12.2013 r. oddali powództwo i zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. M., zatrudniona była w (...) Publicznym Szpitalu (...). S. Ś. (...) w K. z siedzibą w Z. od dnia 19 czerwca 1995 roku kolejno na stanowiskach: referenta, sekretarki, dyrektora naczelnego, asystentki dyrektora naczelnego, kierownika D. Dokumentacji (...) oraz Statystyki Medycznej oraz od 01 lipca 2009 roku na stanowisku Kierownika Biura (...) z wynagrodzeniem w kwocie 3.595,50 złotych.

Do obowiązków pracowniczych powódki w okresie, w którym świadczyła pracę na stanowisku Kierownika Biura (...) zgodnie z kartą stanowiskową z dnia 16 sierpnia 2010 roku należało: wystawianie faktur VAT dla pacjentów, wgląd w dokumenty pacjentów w ramach wykonywanych kserokopii dokumentacji medycznej, współudział w działaniach marketingowych pod kątem działalności szpitala, obciążanie finansowe pacjentów nieubezpieczonych kosztami pobytu i leczenia w oddziałach szpitalnych oraz poradniach specjalistycznych, dostarczanie osobom zainteresowanym informacji dotyczących spraw takich jak rodzaj usług medycznych, jakie wykonuje szpital, godziny pracy poradni specjalistycznych, informacje o rodzaju dokumentów wymaganych przez szpital celem potwierdzenia ubezpieczenia niezbędnych przy rejestracji oraz przyjęciu na oddział, rejestracja pacjentów do badań komercyjnych, odbieranie wyników badań płatnych z poszczególnych pracowni i ich wydawanie pacjentom, wykonywanie kopii dokumentacji medycznej z poradni specjalistycznych oraz potwierdzanie zgodności z oryginałem, tworzenie imiennych wykazów pacjentów unijnych leczonych odpłatnie i przekazywanie do Sekcji Umów i Rozliczeń, wykonywanie innych prac zleconych przez bezpośredniego przełożonego, zgłaszanie przełożonym wszelkich zauważonych nieprawidłowości w funkcjonowaniu (...) lub współpracy z innymi jednostkami, raportowanie służbom finansowo – księgowym sprzedaży usług, dbanie o powierzone mienie będące własnością szpitala, nadzór nad prawidłową, rzetelną i terminową realizacją wszelkich zadań wynikających z zakresu czynności oraz poleceń przełożonego, prawidłowe zorganizowanie pracy na swoim stanowisku, dbałość o dokumenty. Dodatkowo do zakresu obowiązków powódki należało: przestrzeganie przepisów zewnętrznych i wewnętrznych w tym Regulaminu Pracy oraz przepisów BHP i p.poż, przestrzeganie tajemnicy służbowej, informowanie bezpośredniego przełożonego lub przełożonego wyższego stopnia o wszelkiego rodzaju nadużyciach, postępowanie zgodnie z wymogami systemu zarządzania jakością według normy ISO 9001:2008. Powódka oprócz tych obowiązków pełniła funkcję Kierownika i w jej ramach miała powierzone dodatkowe zadania takie, jak: kontrolowanie i dyscyplinowanie podległego personelu, opracowywanie projektów zarządzeń i innych aktów prawnych tematycznie związanych z zadaniami komórki organizacyjnej. Bezpośrednią przełożoną powódki, w okresie, gdy była ona Kierownikiem Biura (...) była Naczelna Pielęgniarka.

W okresie, w którym powódka zajmowała stanowisko Kierownika Biura (...), w Biurze tym zatrudniona była również R. K., na stanowisku inspektora (...). Zgodnie z jej kartą stanowiskową z dnia 16 sierpnia 2010 roku do jej obowiązków należało: wystawianie faktur VAT dla pacjentów, wgląd w dokumenty pacjentów w ramach wykonywanych kserokopii dokumentacji medycznej, współudział w działaniach marketingowych pod kątem działalności szpitala. Ponadto w ramach swoich obowiązków miała powierzone zadania polegające na: obciążaniu finansowym pacjentów nieubezpieczonych kosztami pobytu i leczenia w oddziałach szpitalnych oraz poradniach specjalistycznych, dostarczaniu osobom zainteresowanym informacji dotyczących spraw takich, jak rodzaj usług medycznych, jakie wykonuje szpital, godziny pracy poradni specjalistycznych, informacje o rodzaju dokumentów wymaganych przez szpital celem potwierdzenia ubezpieczenia niezbędnych przy rejestracji oraz przyjęciu na oddział, rejestracja pacjentów do badań komercyjnych, odbieranie wyników badań płatnych z poszczególnych pracowni i wydawanie ich pacjentom, wykonywanie kopii dokumentacji medycznej z poradni specjalistycznych oraz potwierdzanie zgodności z oryginałem, tworzenie imiennych wykazów pacjentów unijnych leczonych odpłatnie i przekazywanie do Sekcji Umów i Rozliczeń, wykonywanie innych prac zleconych przez bezpośredniego przełożonego, zgłaszanie przełożonym wszelkich zauważonych nieprawidłowości w funkcjonowaniu (...) lub współpracy z innymi jednostkami, raportowanie służbom finansowo – księgowym sprzedaży usług, dbanie o powierzone mienie będące własnością szpitala, nadzór nad prawidłową, rzetelną i terminową realizacją wszelkich zadań wynikających z zakresu czynności oraz poleceń przełożonego, prawidłowe zorganizowanie pracy na swoim stanowisku, dbałość o dokumenty. Przestrzeganie przepisów zewnętrznych i wewnętrznych w tym Regulaminu Pracy oraz przepisów BHP i p.poż., przestrzeganie tajemnicy służbowej, informowanie bezpośredniego przełożonego lub przełożonego wyższego stopnia o wszelkiego rodzaju nadużyciach, postępowanie zgodnie z wymogami systemu zarządzania jakością według normy ISO 9001:2008. Bezpośrednią przełożoną Inspektora był Kierownik (...).

Na podstawie zeznań świadków i powódki Sąd Rejonowy ustalił, że w rzeczywistości praca w Biurze (...) polegała na: wystawianiu faktur VAT dla pacjentów, którzy byli nieubezpieczeni, sporządzaniu kserokopii dokumentacji medycznej, wydawaniu wyników medycznych pacjentom, sporządzaniu raportów finansowych na koniec miesiąca, zestawieniu pacjentów unijnych, udzielaniu pacjentom informacji o poradniach specjalistycznych, kierowaniu pacjentów do poszczególnych poradni, rozliczaniu się ze sprzedaży usług medycznych przed działem finansowym, sporządzaniu dziennych raportów dotyczących sprzedaży usług medycznych. Wszystkie wyżej wymienione obowiązki wykonywała zarówno powódka, jak i R. K.. Pracownice te wymieniały się obowiązkami. Powódka, jako kierownik sporządzała miesięczne zestawienia, na podstawie dziennych zestawień sporządzanych przez R. K.. Dodatkowo sporządzała pisma do innych działów, pisma przewodnie dołączane do wezwań do zapłaty oraz sprawowała nadzór nad obiegiem dokumentacji w biurze. Ponadto powódka wprowadziła również standaryzację czynności powtarzalnych oraz zajmowała się zadaniami związanymi ze sprawozdawczością.

Ponadto Sąd I instancji ustalił, że w związku z przeprowadzanymi zmianami organizacyjnymi u strony pozwanej podjęto decyzję o likwidacji stanowiska Kierownika Biura (...).

Z dniem 01 maja 2012 roku w pozwanym Szpitalu, w wyniku zmian organizacyjnych został wprowadzony nowy Regulamin Organizacyjny, który zastąpił dotychczas obowiązujący Regulamin z dnia 20 maja 2010 roku. W § 60 nowego Regulaminu przewidziano, że (...) podlega Naczelnej Pielęgniarce, a w skład (...) wchodzą zamiennie statystycy, inspektorzy i referenci – 2 etaty. Do zdań (...), zgodnie z zapisami nowego Regulaminu Organizacyjnego należało: dostarczanie osobom zainteresowanym informacji dotyczących spraw takich, jak: rodzaj świadczeń zdrowotnych wykonywanych w Szpitalu, godziny pracy poradni specjalistycznych informacji o kolejkach oczekujących do przyjęcia, rodzaju dokumentów wymaganych przez Szpital celem potwierdzenia ubezpieczenia niezbędnych przy rejestracji oraz przyjęciu do szpitala, rejestracja pacjentów do badań komercyjnych, sprzedaż usług medycznych osobom fizycznym – wystawianie potwierdzenia wpłat za usługi oraz dla zainteresowanych – faktur za wykonane usługi, raportowanie do D. (...) z Kasą sprzedaży usług do Kasy Szpitala zgodnie z dokumentacją, współudział w działaniach marketingowych pod kątem działalności szpitala, realizacja i przestrzeganie zasad wdrożonego systemu zarządzania jakością wg Normy ISO 9001:2008.

Treść nowego Regulaminu Organizacyjnego została podana do wiadomości pracownikom na stronie internetowej pozwanego Szpitala, a fakt zapoznania się z nim powódka potwierdziła swoim podpisem w dniu 08 maja 2012 roku. /dowód: pismo Dyrektora pozwanego Szpitala z dnia 25 kwietnia 2012 roku, k. 82, rozdzielnik z dnia 26 kwietnia 2012 roku, k. 84/

W związku z wprowadzeniem nowego Regulaminu Organizacyjnego u strony pozwanej, u której nie przewidziano stanowiska Kierownika Biura (...) w § 60 wskazano, że w Biurze (...) mogą zostać zatrudnieni dwaj pracownicy, na stanowiskach: statystyków, inspektorów oraz referentów.

W związku z wprowadzeniem zmian w strukturze organizacyjnej strony pozwanej oraz, w szczególności z likwidacją stanowiska Kierownika Biura (...) powódce w dniu 17 maja 2012 roku wręczono wypowiedzenie warunków pracy i płacy z dnia 15 maja 2012 roku. Jako przyczynę wypowiedzenia pracodawca wskazał likwidację stanowiska Kierownika Biura (...), wynikającą z wprowadzenia z dniem 01 maja 2012 roku Regulaminu Organizacyjnego Szpitala. Po upływie okresu wypowiedzenia powódka miała objąć stanowisko pracy starszego inspektora w Biurze (...), z wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie 2.000 złotych, przy czym pozostałe warunki zatrudnienia pozostały bez zmian. Okres wypowiedzenia tych warunków pracy i płacy upływał z dniem 31 sierpnia 2012 roku.

W karcie stanowiskowej, nowo powierzonego powódce stanowiska pracy starszego inspektora z dnia 01 września 2012 roku nie powierzono jej obowiązków takich, jak: uprawnienia do kontrolowania i dyscyplinowania podległego personelu oraz opracowywania projektów i zarządzeń i innych aktów prawnych tematycznie związanych z zadaniami komórki organizacyjnej. Z zakresu obowiązków powódki wyeliminowano, więc te czynności, których dokonywała, jako Kierownik Biura (...). Zakres nowo powierzonych powódce obowiązków, po zmianie jej warunków pracy i płacy był niemal identyczny z zakresem obowiązków Inspektora w Biurze (...), zarówno według karty stanowiskowej z dnia 16 sierpnia 2010 roku, jak i karty z dnia 01 września 2012 roku.

W związku z tym, że powódka należała do Zakładowej Organizacji Związkowej (...) działającej przy pozwanym Szpitalu pismem z dnia 07 maja 2012 roku, doręczonym dnia 09 maja 2012 roku, Dyrektor pozwanego Szpitala zawiadomił Zakładową Organizację Związkową o zamiarze wypowiedzenia powódce warunków pracy i płacy, w części dotyczącej stanowiska, wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego wskazując, jako przyczynę wypowiedzenia zmiany w Regulaminie Organizacyjnym Szpitala oraz likwidację stanowiska pracy powódki.

Pismem z dnia 14 maja 2012 roku Przewodniczący Zakładowej Organizacji Związkowej (...) nie wyraził zgody na pogorszenie warunków pracy i płacy powódce.

W dniu 17 maja 2012 roku powódka otrzymała wypowiedzenie dotychczasowych warunków umowy o pracę z dnia 01 października 1995 roku, w części dotyczącej stanowiska, wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego z zachowaniem ustawowego trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upływał w dniu 31 sierpnia 2012r. Jako przyczynę wypowiedzenia wskazano likwidację stanowiska Kierownika Biura (...) wynikającą z wprowadzenia z dniem 01 maja 2012 roku Regulaminu Organizacyjnego Szpitala. Po upływie okresu wypowiedzenia pracodawca zaproponował powódce stanowisko starszego inspektora w Biurze (...) z wynagrodzeniem zasadniczym wg. gr 13 tj: 2.000 zł. Pracodawca poinformował również powódkę, że jeśli przed upływem połowy okresu wypowiedzenia, to jest do dnia 15 lipca 2012 roku nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia nowych warunków umowy o pracę będzie to równoznaczne z wyrażeniem zgody na proponowaną zmianę warunków umowy oraz, że w razie odmowy przyjęcia zaproponowanych warunków umowy o pracę umowa rozwiąże się z upływem wypowiedzenia tj. z dniem 31 sierpnia 2012 roku.

Po ustaniu zatrudnienia powódki w dniu 01 września 2012 roku R. K. przez jakiś czas pracowała sama w (...). Obecnie w biurze pracuje również druga pracownica, która zatrudniona była w szpitalu już wcześniej, lecz na innym stanowisku pracy. Obie pracownice wykonują większość czynności z zakresu działania (...) zamiennie. Wyjątkiem jest sporządzanie raportów miesięcznych, które obecnie sporządza R. K.. Również ona podpisuje się pod pismami kierowanymi do innych działów. Obecnie pracownik prowadzący sprawozdawczość miesięczną nie ma obowiązku kontrolowania sprawozdawczości dziennej prowadzonej przez drugiego pracownika służy temu system informatyczny, który na bieżąco koryguje ewentualne błędy.

Powyższy stan faktyczny Sąd I instancji ustalił na postawie akt osobowych powódki, karty stanowiskowej inspektora (...) z dnia 16.08.2010 r. oraz z 01.09.2012 r., karty stanowiskowej starszego inspektora (...) z 01.09.2012 r., Regulaminu Organizacyjnego pozwanego Szpitala z 24.04.2012 r., pisma Dyrektora z dnia 25.04.2012 r. i rozdzielnika z 26.04.2012 r., korespondencji ze Związkami Zawodowymi, zeznań świadków: J. P. (1), R. K., E. K., D. S., zeznań powódki i Dyrektora pozwanego.

Dokonując ustaleń faktycznych Sąd Rejonowy pominął zeznania M. Ł. uznając, że świadek z racji zajmowanego stanowiska miał nikłą wiedzę na temat przyczyny wypowiedzenia powódce warunków umowy o pracę. Ponadto świadek sama przyznała, że nie posiada istotnych informacji na temat czynności, jakie powódka wykonywała i które z nich należały do obowiązków kierownika (...). Sąd uznał za sprzeczne z rzeczywistym stanem rzeczy zeznania świadka E. K., w których twierdziła ona jakoby (...) nie podlegało Naczelnemu Pielęgniarzowi. Zapisy kart stanowiskowych pracownic (...) wskazywały, bowiem, że taka podległość istniała. Jednocześnie Sąd nie dał wiary zeznaniom powódki w zakresie, w którym wskazywała ona, że łączyła ją ustna umowa z dyrektorem szpitala zgodnie, z którą wskazywano powódce, że po przejęciu przez nią stanowiska Kierownika Biura (...), zwiększać będzie się zakres kompetencji Biura (...) oraz, że powódka, będzie sprawowała funkcję jego kierownika, czy też związanych z planami utworzenia Centralnej Rejestracji. Te okoliczności nie zostały, bowiem potwierdzone w toku postępowania, również mając na uwadze dokumenty przedłożone przez powódkę, w tym wycinki z jej pasków wynagrodzenia, gdzie wskazane było, że jest ona pracownicą Centralnej Rejestracji. Przede wszystkim w tym zakresie wskazać należy, że świadkowie nie potwierdzili dokonania tego typu uzgodnień z powódką. Poza tym, jak wykazało postępowanie dowodowe utworzenie Centralnej Rejestracji w miejsce istniejącego Biura (...) nie byłoby możliwe, bowiem wiązałoby się z koniecznością poniesienia znacznych kosztów po stronie pozwanej, znacznymi wyzwaniami architektonicznymi, a nadto, jak wyjaśnił pozwany, nie powinno łączyć się pacjentów dorosłych z dziećmi w jednej rejestracji. Zatem propozycja utworzenia Centralnej Rejestracji nie mogła być rzeczywistą propozycją skierowaną do powódki, na podstawie, której jej stanowisko, jako kierownika Biura (...) miałoby się rozwijać. Dodatkowo w aktach osobowych powódki znajduje się korespondencja zarówno powódki, jak i Dyrektora pozwanego związana z przejściem powódki na stanowisko Kierownika Biura (...) pacjenta, z której wynika, że powódka propozycji zmiany dotychczasowego stanowiska pracy nie chciała przyjąć, odmawiając podpisania porozumienia zmieniającego, co z kolei przesądziło o konieczności wręczenia jej przez pracodawcę wypowiedzenia zmieniającego z dnia 23 marca 2003 roku, na podstawie, którego powódka objęła funkcję Kierownika Biura (...). Dodatkowo Sąd I instancji wskazał, że okoliczność ta nie miała znaczenia przy badaniu w niniejszej sprawie sposobu i przyczyn wypowiedzenia powódce warunków pracy i płacy.

Podobnie Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom powódki, w których powódka dowodziła, że zakres jej obowiązków, po zmianie warunków pracy i płacy nie uległby zmniejszeniu. W ocenie Sądu I instancji postępowanie dowodowe wykazało że, w okresie pracy powódki na stanowisku Kierownika Biura (...) miała ona w zakresie obowiązków między innymi kontrolowanie i dyscyplinowanie podległego personelu, opracowywanie projektów zarządzeń i innych aktów prawnych tematycznie związanych z zadaniami komórki organizacyjnej. Te czynności powodowały, że stanowisko pracy powódki było stanowiskiem kierowniczym. Natomiast, po zmianie Regulaminu Organizacyjnego u strony pozwanej, żaden pracownik Biura (...) tego typu obowiązków nie wykonuje. Cała odpowiedzialność i nadzór nad działalnością Biura przekazana została do kompetencji Naczelnej Pielęgniarki. Pozostałe obowiązki, które powódka wykonywała w Biurze (...) rozdzielone zostały pomiędzy pracowników zatrudnionych w tej komórce organizacyjnej.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Zdaniem Sądu I instancji roszczenie powódki o zapłatę odszkodowania z tytułu niezgodnego z prawem wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy i płacy nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd I instancji wskazał, że rozwiązanie stosunku pracy z powódką nastąpiło w trybie wypowiedzenia zmieniającego, przy czym pracodawca dochował wszelkich procedur związanych z zastosowaniem tej formy prowadzącej do zmiany treści stosunku pracy łączącego strony postępowania.

W pierwszej kolejności Sąd Rejonowy podkreślił, że pracodawca dokonał w sposób prawidłowy konsultacji związkowej planowanej zmiany warunków pracy i płacy łączącego go z powódką stosunku pracy. Pozwany wystąpił, bowiem do działającej u niego Zakładowej Organizacji Związkowej (...) przy (...) Nr (...) im. Prof. S. S. (...) i pismem z dnia 07 maja 2012 roku powiadomił Związek o zamiarze wypowiedzenia powódce umowy o pracę w części dotyczącej stanowiska, wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego, wskazując przyczynę tego wypowiedzenia, to jest likwidację jej stanowiska pracy oraz stanowisko, które będzie jej zaproponowane po upływie okresu wypowiedzenia – starszego inspektora w Biurze (...). Zakładowa Organizacja Związkowa, w piśmie doręczonym pracodawcy w dniu 14 maja 2012 roku wskazała, że sprzeciwia się proponowanej powódce zmianie warunków pracy i płacy, a pracodawca po zapoznaniu się ze stanowiskiem Związku podjął decyzję o wypowiedzeniu powódce warunków pracy i płacy, które powódka odebrała w dniu 17 maja 2012 roku.

W dalszej kolejności Sąd Rejonowy stwierdził, że zgodnie z regulacją art. 42 § (...) k.p. przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę stosuje się odpowiednio do wypowiedzenia wynikających z umowy warunków pracy i płacy. Oznacza to, że pracodawca składając pracownikowi wypowiedzenie zmieniające winien dochować wszystkich wymogów formalnych, jakie wymagane są przy definitywnym wypowiadaniu umowy o pracę.

W związku, z tym, że strony łączyła umowa o pracę na czas nieokreślony zastosowanie znajdowała regulacja zawarta w art. 30 § 3 i 4 k.p. Obowiązkiem pozwanego było, więc nie tylko złożenie oświadczenia na piśmie, ale również spełnienie wymogów z art. 42 § 2 k.p. to jest zaproponowanie powódce nowych warunków pracy i płacy, ale przede wszystkim podanie przyczyny podjęcia takiej decyzji.

Sąd Rejonowy podkreślił, że orzecznictwo Sądu Najwyższego wypracowało zasady wykładni art. 30 § 4 k.p. Przyjmuje się jednolicie, że pracodawca narusza swoje obowiązki ujęte w tym przepisie, wówczas, gdy w ogóle nie wskazuje przyczyny wypowiedzenia albo gdy podana przyczyna jest sformułowana zbyt niejasno, ogólnikowo, jest niekonkretna w takim stopniu, że adresat oświadczenia woli – pracownik, nie może dokonać oceny, czy stawiane mu zarzuty lub podnoszone okoliczności są słuszne i prawdziwe, a w konsekwencji podjąć decyzję o wdaniu się w spór przed sądem. Gdy dochodzi do takiego sporu, jego granice wyznaczają podane przez pracodawcę przyczyny wypowiedzenia. Prawdziwość podanej pracownikowi przyczyny wypowiedzenia również ma znaczenie, w aspekcie oceny wypełnienia przez pracodawcę obowiązku wynikającego z regulacji art. 30 § 4 k.p. Zatem podana pracownikowi przyczyna wypowiedzenia musi być prawdziwa, w tym sensie, że ma ona stanowić rzeczywiste uzasadnienie dla działania pracodawcy.

Pozwany, jako przyczynę wypowiedzenia powódce umowy o pracę podał likwidację stanowiska Kierownika Biura (...) wynikającą z wprowadzenia z dniem 01 maja 2012 roku nowego Regulaminu Organizacyjnego Szpitala.

Przechodząc do analizy wręczonego powódce wypowiedzenia zmieniającego Sąd I instancji stwierdził, że forma, w jakiej wypowiedziano jej warunki pracy i płacy była zgodna z przepisami. Pracodawca dokonał wypowiedzenia na piśmie, wskazując wszystkie niezbędne elementy, wymagane przez przepisy prawa. Mając na uwadze treść art. 42 § 2 k.p. wypowiedzenie warunków pracy i płacy uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki. Bez wątpienia pismo pracodawcy z dnia 15 maja 2012 roku, odebrane przez powódkę w dniu 17 maja 2012 roku określało rodzaj i zakres zmian, jakie miały nastąpić w łączącym strony stosunku pracy, w sytuacji, w której powódka przyjęłaby proponowane jej nowe warunki pracy i płacy. W tym zakresie Sąd wskazał, że pracodawca precyzyjnie określił, że przyczyną wypowiedzenia zmieniającego jest likwidacja stanowiska pracy – Kierownika Biura (...), co z kolei uzasadnione zostało zmianą Regulaminu Organizacyjnego Szpitala. Pracodawca decydując się na likwidację stanowiska kierownika Biura (...) uznał, że stanowisko to jest zbędne, tym bardziej, że pracownicy tej komórki organizacyjnej w istocie wypełniali tożsame obowiązki. To, w zasadzie jedynie z zakresu obowiązków powódki wynikało, że posiada ona pewne przymioty związane z Kierowaniem ową komórką organizacyjną. W rzeczywistości natomiast pracownice zatrudnione Biurze (...) wykonywały zamiennie te same obowiązki, a i tak osobą nadzorującą pracę Biura była Naczelna Pielęgniarka. Zaakcentować przy tym należy, że Sąd, nie jest uprawniony do badania zasadności oraz celowości zmian organizacyjnych wprowadzanych przez pracodawców.

Jednocześnie Sąd Rejonowy uznał, że pracodawca wręczając powódce wypowiedzenie zmieniające nie miał obowiązku przedstawiać jej szczegółowego zakresu obowiązków. Zatem pozwany postąpił właściwie wskazując powódce w wypowiedzeniu zmieniającym stanowisko pracy, które zajmować będzie w razie przyjęcia proponowanych jej nowych warunków pracy i płacy, to jest stanowisko starszego inspektora z wynagrodzeniem zasadniczym według grupy 13, to jest 2.000 złotych.

Odnosząc się do prawdziwości przyczyny podanej powódce, w wypowiedzeniu zmieniającym jej warunki pracy i płacy, Sąd I instancji wskazał, że w tym względzie kwestią mającą zasadnicze znaczenie była ocena, czy pracodawca zmienił powódce warunki pracy i płacy, w następstwie wprowadzenia nowego Regulaminu Organizacyjnego oraz, czy rzeczywiście doszło do likwidacji stanowiska pracy powódki.

W świetle przeprowadzonego postępowania dowodowego Sąd Rejonowy nie znalazł podstaw do uwzględnienia stanowiska powódki, która twierdziła, że zabrano jej funkcję, zmniejszono wynagrodzenie oraz pozostawiono ten sam zakres obowiązków. W pierwszej kolejności Sąd wskazał, że w wyniku zmian organizacyjnych związanych z wprowadzeniem nowego Regulaminu Organizacyjnego pozwanego Szpitala nadzór nad działalnością (...) sprawować miała Naczelna Pielęgniarka. Przy czym, to również Naczelna Pielęgniarka, jak wynika z kart stanowiskowych pracowników Biura (...) z 2010 roku, przed wprowadzeniem zmian organizacyjnych sprawowała nadzór nad pracownikami Biura (...).

W ocenie Sądu I instancji, likwidacja stanowiska Kierownika Biura (...), w powiązaniu ze zmianą Regulaminu Organizacyjnego strony pozwanej miała na celu wyeliminowanie dublowania się funkcji nadzorczych wobec pracowników Biura (...). W nowym schemacie organizacyjnym, nie przewidziano funkcji Kierownika Biura (...), przy czym wprowadzając tą zmianę pozwany uwzględnił fakt, że funkcja ta w istocie była zbędna, bowiem Biuro (...) i tak podlegało Naczelnej Pielęgniarce, więc nie istniała potrzeba zwiększania odpowiedzialności za działanie tej komórki organizacyjnej. Jak zresztą zeznał naczelny pielęgniarz pozwanego Szpitala, to on był inicjatorem likwidacji stanowiska pracy powódki, a decyzję tą podjął w oparciu o analizę nowego Regulaminu Organizacyjnego nie widząc potrzeby utrzymywania stanowiska kierowniczego w dwuosobowym biurze, którego działanie i tak sam nadzorował. Dodatkowo wskazał, że w rzeczywistości zarówno powódka, jako kierownik Biura, jak i R. K. miały w zasadzie tożsame zakresy obowiązków, natomiast zasadnicza różnica pomiędzy tymi pracownikami sprowadzała się do tego, że powódka miała w karcie uprawnienie do nadzorowania podległego pracownika. W ocenie Naczelnego Pielęgniarza brak było czynności, które wymagałyby szczególnego nadzoru ze strony powódki, zwłaszcza, że powódka i R. K. często zamieniały się wykonywanymi czynnościami. Dlatego, skoro stanowisko Kierownika Biura (...) w nowym schemacie organizacyjnym pozwanego nie zostało uwzględnione, przyjąć należało, że doszło do jego likwidacji, w związku, z czym pracodawca zaproponował powódce zmianę warunków pracy i płacy proponując jej stanowisko starszego inspektora w Biurze (...) oraz pozbawiając powódkę atrybutów funkcji Kierownika poprzez odjęcie konieczności kontrolowania i dyscyplinowania podległego personelu, opracowywania projektów zarządzeń i innych aktów prawnych tematycznie związanych z zadaniami tej komórki organizacyjnej.

Sąd Rejonowy podkreślił, że intencją pracodawcy, nie było zwolnienie powódki, która jako długoletni pracownik była przez niego ceniona, lecz dostosowanie jej warunków zatrudnienia do zmienionego Regulaminu Organizacyjnego strony pozwanej oraz kontynuacja zatrudnienia powódki. Powódka jednak uznał, że nowo zaproponowane jej warunki pracy i płacy są dla niej niekorzystne oraz, że została zdegradowana. Tymczasem pracodawca nie mógł zmienić stanowiska powódki, zmniejszyć jej zakresu obowiązków poprzez pozbawienie obowiązków związanych z organizowaniem pracy podległych pracowników, wydawaniem zarządzeń dotyczących działania biura oraz odpowiedzialności, i nie obniżyć wynagrodzenia. Tego typu działania naraziłyby go na zarzut dyskryminacji, wobec innych pracowników wykonujących obowiązki tożsame z tymi nowo zaproponowanymi powódce, czy zatrudnionymi na stanowiskach starszych inspektorów, które to stanowisko miała objąć powódka, gdyby przyjęła proponowane jej nowe warunki pracy płacy.

Zdaniem Sądu I instancji ocena warunków zatrudnienia powódki przed wręczeniem jej wypowiedzenia zmieniającego oraz tych, które zaistniałby po przyjęciu wypowiedzenia zmieniającego prowadzi do wniosku, że zmiana warunków pracy i płacy nie miała charakteru pozornego. Powódka nie wykonywałaby, bowiem czynności związanych z organizacją pracy podległemu personelowi, z wydawaniem zarządzeń związanych z działalnością podległej jej komórki organizacyjnej. Jednocześnie pracodawca analizując własny schemat organizacyjny i dążąc do jak najlepszego wykorzystania posiadanych zasobów jest władny podjąć decyzję o likwidacji stanowiska, czy funkcji danego pracownika, skoro stanowisko to nie jest niezbędne dla właściwego działania danej komórki organizacyjnej.

Konkludując Sąd I instancji stwierdził, że czynności, które wykonywała powódka, jako kierownik Biura (...) nie zostały ujęte, w zakresie czynności starszego inspektora, które to stanowisko miało jej zostać powierzone gdyby przyjęła proponowane jej warunki pracy i płacy, a nadto obowiązki te nie został przekazane do zakresu obowiązków inspektora zatrudnionego w Biurze (...).

Skoro w ramach swoich uprawnień, w wyniku przeprowadzonej reorganizacji i zmian w schemacie organizacyjnym pozwany pracodawca uznał, że Biuro (...) będzie prawidłowo funkcjonowało bez stanowiska Kierownika, będąc pod nadzorem sprawowanym jedynie przez Naczelnego Pielęgniarza, zatem zasadne było zlikwidowanie stanowiska zajmowanego przez powódkę.

Na marginesie Sąd Rejonowy wskazał, że z zeznań złożonych przez świadków wynika, że po likwidacji stanowiska Kierownika (...) Biuro to nadal sprawnie funkcjonuje i spełnia zadania, dla realizacji, których zostało powołane.

Sąd Rejonowy oddalił powództwo uznając, że w rozpoznawanej sprawie nie wystąpiła pozorna likwidacja stanowiska, która ma miejsce wówczas, gdy stanowisko jest wprawdzie likwidowane, lecz w jego miejsce jest tworzone inne stanowisko pracy (o innej nazwie), które w istotnych elementach nie różni się od zlikwidowanego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 04 września 2007 roku, sygn. akt I PK 92/07).

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na mocy art. 98 § k.p.c. w związku z § 12 ust. (...) pkt (...) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku „w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 461).

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu z dnia 17.12.2013 r. wniosła powódka i zaskarżając wyrok w całości, zarzuciła wyrokowi:

(...). sprzeczność istotnych ustaleń Sądu I instancji z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego wskutek naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 233 kpc poprzez dokonanie oceny dowodów w sposób nieznajdujący odzwierciedlenia w rzeczywistym stanie faktycznym, tj. poprzez przyjęcie, że:

- nie wystąpiła pozorna likwidacja stanowiska Kierownika Biura (...),

- pracodawca dokonując wypowiedzenia zmieniającego dochował wszelkich procedur związanych z zastosowaniem tej formy prowadzącej do zmiany treści stosunku pracy łączącego strony,

2. naruszenie przepisów prawa materialnego, poprzez niewłaściwe zastosowanie art. 42 § 2kp, polegające na błędnym przyjęciu przez Sąd I instancji, że pozwany wręczając powódce wypowiedzenie zmieniające nie miał obowiązku przedstawić jej szczegółowego zakresu obowiązków, a w konsekwencji, że pozwany postąpił właściwie wskazując powódce w wypowiedzeniu zmieniającym stanowisko pracy, które zajmować będzie w razie przyjęcia proponowanych nowych warunków pracy i płacy w sytuacji, gdy w związku ze zmianą Regulaminu Organizacyjnego oraz zakresów obowiązków, powódka mogła się zapoznać z charakterystyką proponowanego jej stanowiska dopiero po upływie okresu wypowiedzenia.

Wskazując na powyższe zarzuty powódka wniosła o:

(...). zmianę zaskarżonego wyroku Sądu I instancji i uwzględnienie powództwa w całości, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji,

2. zasądzenie na rzecz powódki od pozwanego kosztów procesu, z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego, wg. norm przypisanych za obydwie instancje.

W uzasadnieniu apelacji powódka podniosła, że zgodnie z art. 42 § 2 kp wypowiedzenie warunków pracy lub płacy uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki. Sama konstrukcja wypowiedzenia zmieniającego zawiera w sobie dwa oświadczenia woli pracodawcy, jedno zmierzające do zakończenia zatrudnienia na dotychczasowych warunkach oraz drugie, w którym pracodawca w sposób skonkretyzowany i precyzyjny przedstawia pracownikowi propozycję nowych warunków pracy i płacy. Między tymi oświadczeniami występuje nierozerwalny związek. Co więcej, wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy i płacy bez zaproponowania nowych warunków nie ma żadnego znaczenia prawnego.

Zdaniem powódki, pozwany nie przedstawił jej propozycji nowych warunków pracy i płacy. M. pozwany zaproponował powódce stanowisko starszego inspektora nie informując na czym miałaby polegać praca na tym stanowisku. Karty stanowiskowe również nie zostały załączone do wypowiedzenia zmieniającego. Szczegółowe poinformowanie pracownika o zakresie obowiązków obowiązujących na proponowanym stanowisku pracy w tym konkretnym stanie faktycznym było niezbędne, ponieważ pozwany likwidując stanowisko Kierownika Biura (...) utworzył nowe stanowisko, a mianowicie Starszego Inspektora w Biurze (...). Co prawda pracodawca zapoznał powódkę z treścią nowego Regulaminu Organizacyjnego, który wszedł w życie 01.05.2012 r., jednak Regulamin ten nie zawiera obowiązków ani żadnej innej charakterystyki stanowiska pracy starszego inspektora. Karta Stanowiskowa, zawierająca szczegółowy zakres obowiązków dla starszego inspektora weszła w życie z dniem 01.09.2012 r., a więc po upływie okresu wypowiedzenia. Powódka miała możliwość zapoznania się z treścią kart stanowiskowych dopiero po doręczeniu odpowiedzi na pozew.

W konsekwencji wręczone powódce wypowiedzenie zmieniające nie spełniło wymogu "zaproponowania nowych warunków pracy", gdyż powódka w oparciu o obowiązujące w okresie wypowiedzenia zmieniającego wewnątrz zakładowe źródła prawa pracy nie miała możliwości dowiedzieć się jakie obowiązki będzie wykonywać w ramach nowego stanowiska pracy i za istotnie niższym wynagrodzeniem.

Ponadto powódka podniosła, że Sąd I instancji sprzecznie z zabranym w sprawie materiałem dowodowym przyjął, że przymioty związane z kierowaniem Biurem (...), jakie posiada powódka, wynikają jedynie z zakresu obowiązków, podczas gdy z przeprowadzonych dowodów jednoznacznie wynika, że powódka w zakresie swoich obowiązków kierownika, faktycznie reprezentowała Biuro wobec Naczelnego Pielęgniarza i innych struktur pracodawcy, odpowiadała za poprawę jakości pracy w drodze szkoleń, informowała o zmianach w przepisach, rozwiązywała problemy związane z pracą (...) i kontaktowała się z innymi działami jak np. księgowość. Obowiązki te powódka faktycznie wykonywała, chociaż nie wynikają z kart stanowiskowych.

Dalej powódka podniosła, że w sprzeczności z materiałem dowodowym pozostają również ustalenia Sądu I instancji, że wobec likwidacji stanowiska pracy Kierownika (...) cała odpowiedzialność i nadzór nad działalnością Biura został przekazany do kompetencji Naczelnej Pielęgniarki, podczas gdy karata stanowiskowa Naczelnej Pielęgniarki nie uległa zmianie.

Ponadto z porównania kart stanowiskowych z dnia 01.09.2012 r. wynika, że pracodawca nie ograniczył obowiązków powódki, tylko cześć obowiązków, które powódka dotychczas wykonywała dopisał do zakresu obowiązków R. K.. Natomiast z zeznań świadka J. P. wynika, że od 01.09.2012 r. stanowiska w (...) zostały tak ukształtowane, aby pracownicy mogli się zmieniać, a zatem tak istotnemu obniżeniu wynagrodzenia na stanowisku powódki nie towarzyszyło zmniejszenie ilości obowiązków i w rzeczywistości doszło tylko do pozornej zmiany nazwy stanowiska pracy powódki z "kierownika" a "starszy inspektor".

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym wg. norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany podzielił argumentację Sądu I instancji.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja powódki nie zasługuje na uwzględnienie.

Zdaniem Sądu Okręgowego, wbrew twierdzeniom apelacji, Sąd I instancji przeprowadził wystarczające postępowanie dowodowe, na podstawie którego poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, właściwie ocenił zebrany w sprawie materiał dowodowy, nie naruszając granic swobodnej oceny dowodów, zakreślonych przez art. 233 § (...) kpc oraz wyprowadził z niego trafne wnioski.

Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy zastosował przepisy prawa procesowego i materialnego, a w konsekwencji wyrok Sądu I instancji należało uznać za słuszny.

Zgodnie z art. 233 § (...) kpc "Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału".

Jak wynika z utrwalonego już orzecznictwa Sądu Najwyższego, skuteczne postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § (...) kpc wymaga wykazania przez stronę wnoszącą apelację, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego.

Zasada swobodnej oceny dowodów jest jedną z podstawowych reguł procesu cywilnego. Odnosi się ona zarówno do wyboru określonych środków dowodowych jak i do sposobu ich przeprowadzenia. Ramy swobodnej oceny dowodów, określone w art. 233 § (...) k.p.c., wyznaczone są wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego rozumowania, według których sąd w sposób bezstronny i racjonalny rozważa zebrany w sprawie materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według swego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego. Dając lub odmawiając wiary zeznaniom świadków lub stron, a także innym dowodom, kieruje się wyłącznie własnym przekonaniem (por. wyrok SN z dn. 10 czerwca 1999r. II UKN 685/98 OSNP 2000/17/655, wyrok SN z dn. 29 września 2000r. V CKN 94/00, LEX 52589, wyrok SN z dn.14 grudnia 2001r. V CKN 561/00, LEX 52713).

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, samo przytoczenie w skardze apelacyjnej odmiennej, własnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego nie może być uznane za wystarczające do podważenia dokonanych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych oraz ich oceny i znaczenia jako przesłanek rozstrzygnięcia sprawy i nie uzasadnia zarzutu naruszenia art. 233 § (...) k.p.c. (por. wyrok SN z dn. 3 września 1969 r., PR 228/69, nie publikowany, wyrok SN z dn. 7 stycznia 2005r., IV CK 387/04, LEX nr 177263, wyrok SN z dn. 15 kwietnia 2004r., IV CK 274/03, LEX nr 164852).

W ocenie Sądu Okręgowego, wbrew twierdzeniom apelacji, Sąd I instancji dokonał prawidłowej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, z uwzględnieniem wszystkich reguł, zakreślających ramy swobodnej oceny dowodów. Ponadto Sąd Rejonowy wskazał, które dowody uznał za podstawę swoich ustaleń faktycznych, wszechstronnie rozważył zebrany w sprawie materiał dowodowy, obszernie i logicznie uzasadniając przyjęte przez siebie stanowisko.

Sąd Okręgowy w pełni podziela ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu I instancji.

W szczególności za słuszne należało uznać stanowisko Sądu I instancji, że wypowiadając powódce warunki pracy i płacy, pozwany dopełnił wszelkich wymogów formalnych przewidzianych przepisami prawa pracy. Mianowicie, zgodnie z art. 30 § 3 kp dochował formy pisemnej wypowiedzenia, a także stosownie do art. 30 § 4 kp wskazał przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie. Ponadto w sposób prawidłowy przeprowadził konsultacje związkową z zastosowaniem wymogów przewidzianych w art. 38 kp.

Jak podkreślił Sąd I instancji powyższe przepisy znajdują zastosowanie do wypowiedzenia zmieniającego na podstawie art. 42 § (...) kp.

Oczywistym jest, że dokonując wypowiedzenia zmieniającego, pracodawca zobowiązany jest do zaproponowania pracownikowi na piśmie nowych warunków pracy lub płacy, albowiem tylko wtedy, zgodnie z art. 42 § 2 kp wypowiedzenie warunków pracy lub płacy uważa się za dokonane.

Zdaniem Sądu Okręgowego nie ulega wątpliwości, że pozwany spełnił także warunek przewidziany w art. 42 § 2 kp, proponując powódce w pisemnym oświadczeniu o wypowiedzeniu dotychczasowych warunków pracy i płacy z dnia 15.05.2012 r., nowe warunki pracy i płacy, poprzez wskazanie stanowiska jakie miała objąć powódka po upływie okresu wypowiedzenia oraz wysokości wynagrodzenia jakie miała otrzymywać na tym stanowisku, a także pozostawiając pozostałe warunki bez zmian.

Podkreślić bowiem należy, że wypowiedzeniu zmieniającemu podlegają tylko i wyłącznie te warunki pracy i płacy, tj. elementy umowy o pracę, które wynikają z treści tej umowy. Treść umowy o pracę reguluje art. 29 § (...) kp. Zgodnie z dyspozycją w nim zawartą, umowa o pracę powinna dokładnie określać rodzaj umowy i warunki umowy, a w szczególności rodzaj pracy i miejsce jej wykonywania oraz termin rozpoczęcia pracy, a także wynagrodzenie odpowiadające rodzajowi pracy ze wskazaniem jego składników oraz wymiar czasu pracy.

W doktrynie oraz orzecznictwie przyjmuje się, że określenie w umowie zawodu, funkcji, lub stanowiska pracy, wyraża rodzaj pracy.

Pracodawca nie ma natomiast obowiązku sporządzania zakresu czynności, pomimo że art. 94 pkt (...)) kp nakazuje pracodawcy zaznajamiać pracownika podejmującego pracę z zakresem jego obowiązków i sposobem wykonywania pracy. Fakultatywność sporządzenia zakresu czynności potwierdza § 6 ust. 2 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28.05.1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stanowiskiem pracy oraz sposobem prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz.U. Nr 62, p.286 ze zm.) Przepis ten stanowi, że „zakres czynności może znajdować się w części (...) akt osobowych, jeżeli pracodawca dodatkowo w tej formie określił zadania pracownika wynikające z umowy o pracę”.

Ponadto zakres czynności, o ile został sporządzony przez pracodawcę, może być doręczony pracownikowi w chwili nawiązania stosunku pracy lub w trakcie jego trwania. Pracodawca może także dokonać jednostronnej zmiany zakresu czynności, w trakcie trwania umowy o pracę bez konieczności wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy, jeżeli nie dochodzi do zmiany istotnych elementów umowy o pracę. W takiej sytuacji nowy zakres czynności wiąże pracownika o tyle, o ile czynności w nim wymienione mieszczą się w umówionym rodzaju pracy lub w poprzednim zakresie.

W konsekwencji powyższych rozważań, za słuszne należało uznać stanowisko Sądu I instancji, że wręczając powódce wypowiedzenie zmieniające, pozwany nie był zobowiązany do równoczesnego wręczenia jej na piśmie szczegółowego zakresu czynności lub choćby ustnego przedstawienia takiego zakresu.

Zdaniem Sądu Okręgowego wystarczającym byłoby wręczenie powódce zakresu czynności, czy też karty stanowiskowej z chwilą objęcia przez nią nowego stanowiska pracy po upływie okresu wypowiedzenia, natomiast brak zakresu czynności na dzień doręczenia powódce wypowiedzenia zmieniającego z całą pewnością nie czyniło go bezskutecznym.

Jak wykazało postępowanie dowodowe przeprowadzone przed Sądem I instancji powódka zapoznała się z nowym regulaminem pracy w dniu 08.05.2012 r. Z regulaminu tego wynika, że w (...) zlikwidowano stanowisko Kierownika tego Biura natomiast przewidziano dwa etaty dla pracowników, którzy mogą być zatrudnieni zamiennie na stanowiskach statystyka, inspektora lub referenta.

W wypowiedzeniu wręczonym powódce pracodawca zaproponował jej objęcie stanowiska starszego inspektora w Biurze (...), w którym powódka wykonywała dotychczas pracę na stanowisku Kierownika. Biorąc pod uwagę, że w Biurze zatrudnionych było wówczas 2 pracowników i taki stan zatrudnienia miał się utrzymać po objęciu przez powódkę nowego stanowiska pracy, trudno przyjąć, że powódka w chwili wręczenia jej wypowiedzenia zmieniającego nie miała rozeznania co do rodzaju pracy jaką miała wykonywać na nowym stanowisku pracy, zwłaszcza że wobec likwidacji stanowiska Kierownika (...) oczywistym było, że zakres jej obowiązków ulegnie zmniejszeniu o czynności wykonywane z racji pełnienia tej funkcji.

W wyroku z dnia 10.09.1998r. wydanym w sprawie IPKN 309/98, Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że „ zaproponowanie pracownikowi w wypowiedzeniu zmieniającym pracy na stanowisku „specjalisty”, bez bliższego jego określenia, nie spełnia wymagań z art. 42 § 2 kp, chyba że z okoliczności sprawy wynika jednoznacznie, że ma to być praca w dziale przejmującym zadania i kompetencje działu likwidowanego, w którym pracownik był dotychczas zatrudniony”.

Zdaniem Sądu Okręgowego, w świetle powyższych okoliczności, a także powołanego orzeczenia Sądu Najwyższego, brak podstaw do przyjęcia, że pozwany naruszył art. 42 § 2 kp, skoro już z samej treści oświadczenia o wypowiedzeniu powódce dotychczasowych warunków pracy i płacy jednoznacznie wynika, że nowe stanowisko starszego inspektora powódka miała objąć w tej samej komórce organizacyjnej, w której dotychczas pracę wykonywała.

Sąd Okręgowy podziela również stanowisko Sądu I instancji, że przyczyna wskazana w wypowiedzeniu zmieniającym nie miała charakteru pozornego lecz była rzeczywista i konkretna.

Przypomnieć należy, że przyczyną wypowiedzenia powódce dotychczasowych warunków pracy i płacy, była likwidacja stanowiska Kierownika Biura (...), wynikająca z wprowadzenia z dniem (...).05.2012r regulaminu organizacyjnego pozwanego szpitala.

Jak wykazało postępowanie dowodowe, przeprowadzone przed Sądem I instancji, zarządzeniem nr (...) Dyrektora pozwanego Szpitala, wydanym na podstawie Uchwały nr 41/2012 z dnia 24.04.2012r Rady Społecznej oraz na podstawie § 11 ust. 2 Statutu Szpitala, a także na podstawie procedur wdrożonego Systemu (...) Jakością wg. Normy ISO 9001:2008, w związku ze zmianami organizacyjnymi, został wprowadzony nowy Regulamin Organizacyjny, obowiązujący od (...).05.2012r. Regulamin ten został zatwierdzony przez Przewodniczącego Rady Społecznej i stanowi Załącznik do wyżej wymienionej Uchwały Rady Społecznej.

Projekt regulaminu został także przedstawiony do zaopiniowania osobom, które nadzorowały dany dział. W przypadku Biura (...) osobą nadzorującą była Naczelna Pielęgniarka. Opiniowanie miało na celu jak najlepsze dostosowanie zapisów Regulaminu do potrzeb Szpitala. W wyniku uzyskanych opinii oraz ponownej analizy struktury organizacyjnej szpitala, w tym dwuosobowej komórki jaką było Biuro (...), a także ponownej analizy projektu nowego regulaminu, podjęto decyzję o likwidacji stanowiska Kierownika tego Biura, uznając je za zbędne wobec dublowania się funkcji nadzorczych nad pracownikami Biura. W konsekwencji w regulaminie organizacyjnym wprowadzonym w dniu (...).05.2012r nie przewidziano stanowiska Kierownika Biura (...), które dotychczas zajmowała powódka.

Zdaniem Sądu Okręgowego oznacza to, że likwidacja stanowiska Kierownika Biura (...) nie była pozorna lecz rzeczywiście stanowisko to zostało zlikwidowane.

Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko Sądu I instancji, wyrażane również wielokrotnie w orzecznictwie Sądu Najwyższego, że sądy rozstrzygające spory pracownicze nie są uprawnione do badania celowości i zasadności zmian organizacyjnych wprowadzanych przez pracodawców. Decyzje w tym zakresie należą wyłącznie do kompetencji odpowiednich organów pracodawców. Jednakże sądy orzekające w sprawach pracowniczych uprawnione są do badania i ustalania czy zmiany organizacyjne i w konsekwencji likwidacja konkretnego stanowiska pracy jest autentyczna czy też pozorna.

Podobne stanowisko wyraził Sąd Najwyższy m.in. w wyroku z dnia 15.12.1982r w sprawie I PRN 130/82 (OSNC 1983/8/121) czy też w wyroku z dnia 11.01.2012r. wydanym w sprawie II PK 83/11 (LEX).

Podkreślić jednak należy, że sądy orzekające w sprawach pracowniczych uprawnione są do badania i ustalania czy zmiany organizacyjne i w konsekwencji likwidacja konkretnego stanowiska pracy jest autentyczna czy też pozorna.

W wyroku z dnia 4.09.2007r wydanym w sprawie I PK 92/07 przytoczonym już przez Sąd I instancji a także przez powódkę w apelacji, Sąd Najwyższy stwierdził w I tezie wyroku, że "z pozorną likwidacją stanowiska pracy, która nie uzasadnia wypowiedzenia zmieniającego (art. 42 w zw z art. 45 §1 kp), mamy do czynienia wówczas, gdy jest ono wprawdzie likwidowane, ale w jego miejsce jest tworzone inne stanowisko pracy (o innej nazwie), które w istotnych elementach nie różni się od zlikwidowanego" (OSNP 2008/19-20/286, LEX 458564).

Natomiast w tezie II tego wyroku Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że "ocena, czy wystąpiła pozorna likwidacja stanowiska pracy, polega na porównaniu warunku zatrudnienia (treści stosunku pracy) na nowym stanowisku z tymi warunkami na stanowisku zlikwidowanym". (M.P.Pr. (...), LEX 341171).

Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji przeprowadził w tym kierunku obszerne postępowanie dowodowe, na podstawie którego poczynił prawidłowe ustalenia i wyprowadził trafne wnioski.

Sąd Okręgowy w pełni podziela ustalenia Sądu I instancji w tym zakresie, przyjmując je za swoje.

W szczególności za prawidłowe, należało uznać ustalenia Sądu I instancji, że zakres obowiązków powódki na dotychczasowym stanowisku był niemalże tożsamy z zakresem obowiązków R. K., zatrudnionej w Biurze (...) na stanowisku referenta a następnie inspektora. Jak wynika z kart stanowiskowych powódki i R. K., ich zakres obowiązków różnił się jedynie tym, że do powódki jako Kierownika Biura należało dodatkowo kontrolowanie i dyscyplinowanie podległego personelu oraz opracowywanie projektu zarządzeń i innych aktów prawnych tematycznie związanych z zadaniami komórki organizacyjnej. Te dodatkowe czynności powodowały, że stanowisko pracy powódki było stanowiskiem kierowniczym. Natomiast po zmianie regulaminu organizacyjnego, żaden z pracowników biura takich czynności nie wykonuje. Cała odpowiedzialność i nadzór nad działalnością biura aktualnie należy wyłącznie do kompetencji Naczelnej Pielęgniarki (Naczelnego Pielęgniarza), która już wcześniej przed zmianami organizacyjnymi i tak sprawowała nadzór nad pracownikami tej komórki.

Ponadto, w sposób prawidłowy, na podstawie zeznań świadków i powódki, Sąd I instancji ustalił, że powódka jako Kierownik (...) sporządzała również miesięczne zestawienia i raporty finansowe na podstawie dziennych zestawień sporządzanych przez R. K., sporządzała także pisma do innych działów, pisma przewodnie dołączone do wezwań do zapłaty, sprawowała nadzór nad obiegiem dokumentacji w Biurze, a także zajmowała się zadaniami związanymi ze sprawozdawczością.

Natomiast po zmianie regulaminu organizacyjnego oraz po upływie okresu wypowiedzenia zmieniającego, powyższe obowiązki miały być rozdzielone pomiędzy pracowników biura tj powódkę i R. K..

W świetle powyższych okoliczności za słuszne należało uznać stanowisko Sądu I instancji, że likwidacja stanowiska Kierownika (...) i w konsekwencji zmiana warunków pracy i płacy powódki nie miała charakteru pozornego, a przyczyna wskazana w wypowiedzeniu była rzeczywista, konkretna i uzasadniona.

Zdaniem Sądu Okręgowego, za bezzasadne należy uznać również twierdzenia apelacji, że likwidacja stanowiska pracy powódki była pozorna z tego względu, że część zadań dotychczas wykonywanych przez powódkę jako Kierownika Biura, miała być nadal wykonywana w tej samej komórce organizacyjnej przez pracowników zatrudnionych na innych stanowiskach. Pracodawca ma prawo dążyć do racjonalizacji zatrudnienia, stosując różne jej metody, stosownie do swoich potrzeb. Zwykła ochrona stabilności zatrudnienia pracownika na podstawie umowy na czas nieokreślony nie idzie tak daleko, aby pozbawiała pracodawcę możliwości podjęcia racjonalnych działań organizacyjnych. Odebranie powódce uprawnień nadzorczych i obowiązków kierowniczych oraz powierzenie części jej dotychczasowych obowiązków pracownikom zatrudnionym na innych nie kierowniczych stanowiskach świadczy o rzeczywistej likwidacji dotychczasowego stanowiska powódki i stanowi uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia jej warunków pracy i płacy w rozumieniu art. 42 § (...) kp w zw. z art. 45 § (...) kp.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy oddalił apelację powódki na mocy art. 385 kpc jako nieuzasadnioną.

W pkt 2 wyroku Sąd zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym na mocy art. 98 kpc oraz § 13 ust. (...) pkt (...) w związku z § 12 ust. (...) pkt (...) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013r poz. 461).

(-) SSR del. Joanna Smycz (-) SSO Patrycja Bogacińska - Piątek (-) SSO Janina Kościelniak