Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 listopada 2014 roku

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział VIII Ubezpieczeń Społecznych

w składzie : Przewodnicząca SSO Natalia Barecka

Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Senger

po rozpoznaniu w dniu 12 listopada 2014 roku w Poznaniu

odwołania M. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

z dnia 20 maja 2014r. znak (...)

w sprawie M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o emeryturę przy obniżonym wieku

Oddala odwołanie

/-/ N. B.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 maja 2014 r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. Inspektorat we W., na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., Nr 8, poz. 43 ze zm.) oraz ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 roku poz. 1440 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku z dnia 9.05.2014 r., odmówił M. K. prawa do emerytury.

Uzasadniając organ rentowy wskazał, iż odmówił przyznania emerytury, ponieważ M. K. nie osiągnęła do dnia 1 stycznia 1999 r. 20 – letniego okresu składkowego i nieskładkowego. Zakład przyjął za udowodnione okresy składkowe w wymiarze 14 lat 11 miesięcy i 9 dni a okresy nieskładkowe (ograniczone do 1/3 składkowych) w wymiarze 4 lat 11 miesięcy i 23 dni. Łącznie zatem staż wnioskodawczyni wynosi zdaniem organu rentowego 19 lat 11 miesięcy i 2 dni, z czego staż pracy w szczególnych warunkach to 14 lat 11 miesięcy 9 dni. /decyzja w aktach ZUS/

Z powyższą decyzją nie zgodziła się M. K. , która pismem z dnia 2 czerwca 2014 r., odwołała się od niej. W piśmie procesowym z dnia 9 lipca 2014 r. odwołująca podniosła, że ze świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawionego w dniu 29 marca 2011 r. wynika jednoznacznie, że w okresie od dnia 03.08.1978 r. do dnia 18.07.2006 r. (a nie jak ustalono do dnia 31.12.1998 r.) wykonywała stale i w pełnym wymiarze czasu prace określone według wykazu A w dziale IV poz. 17 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. na stanowisku operatora urządzeń do formowania pianki poliuretanowej wymienionym w wykazie A dział IV poz. 17 pkt 14 stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 r. w sprawie stanowisk na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego. Zdaniem odwołującej, jeśli do okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach liczonego do dnia 31.12.1998 r. (14 lat 9 miesięcy i 9 dni) doliczy się okres pracy po 1998 roku (trwający do 18.07.2006 r.) to 15 letni okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach został wykazany. /vide odwołanie k. 2 akt/

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. w odpowiedzi na odwołanie, przytoczył argumentację prawną i faktyczną zaprezentowaną w zaskarżonej decyzji oraz wniósł o jego oddalenie /vide odpowiedź na odwołanie k. 3-6 akt/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. K. urodziła się w dniu (...), a zatem wiek 55 lat ukończyła w roku 2014.

dowód: bezsporne, wniosek o emeryturę – k. 1 akt emerytalnych odwołującej

Składając w dniu 7 października 2003 r. wniosek o ustalenie kapitału początkowego odwołująca przedłożyła m.in.: zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 27 sierpnia 2003 r. wystawione przez (...) sp. z o. o., w treści którego wskazano, że M. K. zatrudniona jest w tej spółce od dnia 3 sierpnia 1978 r. w pełnym wymiarze na stanowisku montera. Nadto złożyła załącznik do druku ZUS Rp – 7, w treści którego wskazano, że w okresie:

- 28.06.1982 r. – 17.10.1982 r. przebywała na urlopie macierzyńskim,

- 18.10.1982 r. – 16.02.1988 r. przebywała na urlopie wychowawczym,

- 11.10.1984 r. – 16.01.1985 r. przebywała na urlopie macierzyńskim,

- 01.08.1990 r. – 01.08.1990 r. przebywała na urlopie bezpłatnym,

- 01.03.1991 r. – 01.03.1991 r. przebywała na urlopie bezpłatnym,

- 02.04.1991 r. – 02.04.1991 r. przebywała na urlopie bezpłatnym,

- 02.12.1991 r. – 03.12.1991 r. przebywała na urlopie bezpłatnym,

- 04.01.1993 r. – 05.03.1993 r. pobierała zasiłek opiekuńczy,

- 17.06.1996 r. – 21.07.1996 r. pobierała wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy,

- 22.07.1996 r. – 03.08.1996 r. pobierała zasiłek chorobowy,

- 17.12.1996 r. – 31.12.1996 r. pobierała zasiłek chorobowy,

- 21.07.1997 r. – 23.07.1997 r. pobierała zasiłek opiekuńczy,

- 09.12.1998 r. – 31.12.1998 r. pobierała wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy.

Decyzją z dnia 24 maja 2006 r. organ rentowy ustalił kapitał początkowy M. K. na dzień 1 stycznia 1999 r. Organ rentowy uwzględnił 14 lat 11 miesięcy i 9 dni okresów składkowych, 5 miesięcy 1 dzień okresów nieskładkowych, 5 lat 0 miesięcy i 25 dni sprawowania opieki nad dziećmi (łączny okres nieskładkowy przyjęty do obliczenia wynosi: 5 lat 5 miesięcy i 26 dni).

Decyzją z dnia 15 maja 2014 r. organ rentowy ponownie ustalił kapitał początkowy M. K. na dzień 1 stycznia 1999 r. uwzględniając 14 lat 11 miesięcy i 9 dni okresów składkowych, 5 miesięcy 1 dzień okresów nieskładkowych, 5 lat 0 miesięcy i 25 dni sprawowania opieki nad dzieckiem (dziećmi) (łączny okres nieskładkowy przyjęty do obliczenia wynosi: 5 lat 5 miesięcy i 26 dni).

dowód: bezsporne, dokumenty w aktach dot. kapitału początkowego (k. 20 akt)

W dniu 9 maja 2014 r. odwołująca złożyła wniosek o przyznanie jej prawa do emerytury i to z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Wraz z wnioskiem odwołująca przedłożyła:

1)  świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wystawione przez spółkę (...) S.A. w likwidacji z siedzibą we W. w dniu 29 marca 2011 r., w treści którego wskazano, że:

a)  była zatrudniona w (...) S.A. we W. w okresie od dnia 3 sierpnia 1978 r. do dnia 31 grudnia 2002 r. w pełnym wymiarze czasu pracy a w okresie od dnia 1 stycznia 2003 r. do dnia 31 sierpnia 2006 r. w T. Polska,

b)  w okresie od dnia 3 sierpnia 1978 r. do dnia 15 lutego 1988 r. i od dnia 12 listopada 1991 r. do dnia 31 grudnia 2002 r. w (...) S.A. oraz w okresie od dnia 1 stycznia 2003 r. do dnia 18 lipca 2006 r. w T. Polska stale i w pełnym wymiarze wykonywała prace polegające na produkcji i przetwórstwie żywic i tworzyw sztucznych oraz produkcji surowców, półproduktów i środków pomocniczych stosowanych do ich produkcji i przetwórstwa, produkcja wosków i woskoli według wykazu A w dziale IV poz. 17 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. (Dz.U.MH i PM Nr 8 poz. 43). na stanowisku operatora urządzeń do formowania pianki poliuretanowej (montera – zmiana nazwy stanowiska zgodnie z Zakładowym Układ Zbiorowym Pracy) wymienionym w wykazie A dział IV poz. 17 pkt 14 stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 r. w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego (Dz.U. (...) nr 1-3, poz.1),

2)  świadectwo pracy wystawione przez (...) sp. z o.o. w likwidacji z siedzibą we W. w dniu 1 września 2006 r., w treści którego wskazano, że :

a)  była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy w spółce (...) S.A. we W. w okresie od dnia 3 sierpnia 1978 r. do dnia 31 grudnia 2002 r. a w okresie od dnia 1 stycznia 2003 r. do dnia 31 sierpnia 2006 r. w (...) sp. z o.o. i wykonywała pracę montera,

b)  korzystała z urlopu bezpłatnego w okresach: 01.08.1990 r., 01.03.1991 r., 02.04.1991 r., 02.12.1991 r. – 03.12.1991 r., 16.06.2005 r., 17.06.2005 r.,

21.06.2005 r., 27.06.2005 r., 14.07.2005 r., 15.07.2005 r., 20.07.2005 r.,

21.07.2005 r., 08.08.2005 r., 09.08.2005 r., 16.08.2005 r., 17.08.2005 r.,

25.10.2005 r., 26.10.2005 r., 27.10.2005 r., 28.10.2005 r., 09.11.2005 r.,

24.11.2005 r., 25.11.2005 r., 30.11.2005 r., 27.12.2005 r., 28.12.2005 r., 29.12.2005, 30.12.2005 r.,

c)  wykorzystała urlop wychowawczy w okresie od dnia 18.10.1982 r. do 16.02.1988 r.,

3)  zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 16 lutego 2007 r. wystawione przez (...) sp. z o. o. w likwidacji, w treści którego wskazano, że M. K. zatrudniona była w tej spółce w okresie od dnia 3 sierpnia 1978 r. do dnia 31 sierpnia 2006 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku montera oraz załącznik do druku ZUS Rp – 7.

Po analizie zgromadzonych dokumentów, decyzją z dnia 20 maja 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. odmówił M. K. prawa do emerytury. Pozwany przyjął na dzień 01.01.1999 r. - za udowodnione okresy składkowe – łącznie - w wymiarze 14 lat 11 miesięcy i 9 dni a okresy nieskładkowe ograniczone do 1/3 składkowych – łącznie - w wymiarze 4 lat 11 miesięcy i 23 dni. Nadto w ocenie organu rentowego odwołująca nie legitymuje się wymaganym na dzień 01.01.1999 r. 15 – letnim okresem pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, bowiem na dzień 01.01.1999 r. staż pracy w tych warunkach wynosi 14 lat 11 miesięcy 9 dni.

dowód : bezsporne, akta emerytalne odwołującej oraz dokumenty zgromadzone na k. 20 (akta kapitału początkowego )

Odwołująca pracowała spółce (...) S.A. z siedzibą we W. w okresie od dnia 3 sierpnia 1978 r. do dnia 31 grudnia 2002 r. w pełnym wymiarze czasu pracy a w okresie od dnia 1 stycznia 2003 r. do dnia 31 sierpnia 2006 r. w spółce (...) sp. z o.o. z siedzibą we W..

dowód: bezsporne, świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze z dnia 29 marca 2011 r., świadectwo pracy z dnia 1 września 2006 r. , zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 27 sierpnia 2003 r. oraz z dnia 16 lutego 2007 r. (akta ZUS)

Odwołująca będąc zatrudnioną w spółce (...) w okresie od dnia 3 sierpnia 1978 r. do dnia 15 lutego 1988 r. i od dnia 12 listopada 1991 r. do dnia 31 grudnia 2002 r. stale i w pełnym wymiarze wykonywała prace polegające na produkcji i przetwórstwie żywic i tworzyw sztucznych oraz produkcji surowców, półproduktów i środków pomocniczych stosowanych do ich produkcji i przetwórstwa, produkcja wosków i woskoli według wykazu A w dziale IV poz. 17 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. (Dz.U.MH i PM Nr 8 poz. 43) z wyłączeniem:

- okresów urlopów bezpłatnych: 01.08.1990 do 01.08.1990; 01.03.1991-01.03.1991; 02.04.1991 – 02.04.1991; 02.12.1991-03.12.1991;

- okresów urlopów wychowawczych: 18.10.1982 - 10.10.1984; 17.01.1985 - 16.02.1988,

dowód : bezsporne, świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze z dnia 29 marca 2011 r., dokumenty zgromadzone na k. 20 (akta kapitału początkowego )

Odwołująca nie przystąpiła do OFE.

dowód : bezsporne

W dniu 28 czerwca 1982 r. odwołująca urodziła syna, P.. Po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego w okresie 28.06. – 17.10.1982, odwołująca zawnioskowała o urlop wychowawczy. Pracodawca wyraził zgodę na taki urlop w okresie 18.10.1982 – 17.10.1984. W końcowym okresie jego trwania, w dniu (...) urodziła córkę, N. wobec czego w okresie 11.10.1984 – 16.01.1985 przebywała ponownie na urlopie macierzyńskim. W odpowiedzi na wniosek M. K., pracodawca wyraził zgodę na jej dalszy urlop wychowawczy i to w okresie 16.02.1985 – 15.02.1988. Faktycznie na urlop wychowawczy wróciła bezpośrednio po upływie urlopu macierzyńskiego, czyli w dniu 17.01.1985 i przebywała na nim do 16.02.1988.

dowód : bezsporne, pisma pracodawcy w sprawie urlopów wychowawczych (k. 28 – 29 akt)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie załączonych do akt dokumentów oraz akt ZUS.

Oceniając powyższy stan faktyczny Sąd uznał za wiarygodne w całości dokumenty zawarte w aktach pozwanego organu rentowego, albowiem zostały sporządzone przez kompetentne organy, w zakresie przyznanych im upoważnień i w przepisanej formie. Ponieważ nie były kwestionowane przez żadną ze stron postępowania nie wzbudziły wątpliwości Sądu co do ich autentyczności bądź prawdziwości zawartych w nich twierdzeń, nie było więc podstaw, by odmówić im wiary.

Sąd oddalił wniosek odwołującej o przesłuchanie w charakterze świadka A. L. na okoliczność zniszczenia dokumentacji pracowniczej wskutek pożaru oraz stażu ubezpieczeniowego odwołującej. Na rozprawie w dniu 12 listopada 2014 r. świadek przyznała, że może potwierdzić fakt pracy odwołującej na stanowisku montera od 1980 roku, jednakże nie potrafi dokładnie podać datami kiedy odwołująca była na urlopach wychowawczych, bezpłatnych, na opiece, zwolnieniach lekarskich. Świadek nie potrafiła również podać dat urodzenia dzieci odwołującej (k. 31 akt). W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 227 k.p.c. przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie. W myśl natomiast art. 217 § 1 k.p.c. strona może aż do zamknięcia rozprawy przytaczać okoliczności faktyczne i dowody na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej. Mając na uwadze powyższe przepisy oraz z uwagi na brak wiedzy u świadka w przedmiocie istotnych okoliczności w sprawie, dopuszczenie tego dowodu nie było uzasadnione, celowe. Dowód ten byłby nieprzydatny w sprawie, nie mógłby bowiem przyczynić się do wyjaśnienia istotnych okoliczności w sprawie. Jednocześnie z tych samych przyczyn, jak i z uwagi na to, że spór nie tyle dotyczył stanu faktycznego a kwestii prawa, Sąd odstąpił od przesłuchania odwołującej jako strony.

Sąd zważył co następuje:

Przedmiotem niniejszego postępowania było ustalenie tego, czy odwołująca spełnia wymogi do tego, by nabyć prawo do emerytury przy obniżonym wieku z uwagi na pracę w warunkach szczególnych.

Przyznawanie emerytur dla osób urodzonych, tak jak odwołująca po 31.12.1948 r. reguluje art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 roku poz. 1440, zwanej dalej u.e.r.). Zgodnie bowiem z tym przepisem ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku i będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust. 2 i 3 u.e.r., jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:

1) na dzień 1 stycznia 1999 roku – osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn,

2) na dzień 1 stycznia 1999 roku mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn,

3) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu państwa.

Analiza powyższego prowadzi do wniosku, że do przyznania prawa do emerytury przy obniżonym wielu należy legitymować się odpowiednim stażem ubezpieczeniowym (ogólnym), ale i stażem pracy w warunkach uznawanych za szczególne i to na koniec roku 1998.

Bezsporne w niniejszej sprawie było, iż odwołująca w dniu 24 kwietnia 2014 r. ukończyła 55 lat oraz nie przystąpiła do OFE.

W pierwszej kolejności należało w sprawie rozważyć to, czy organ rentowy dokonał prawidłowych ustaleń co do wielkości okresów składkowych i nieskładkowych. Zgodnie bowiem z art. 5 cyt. ustawy przy ustalaniu prawa do emerytury, jak i obliczaniu wysokości tego świadczenia, należy ustalić wielkość stażu ubezpieczeniowego, na który zasadniczo składają się okresy składkowe i nieskładkowe. Co istotne okresy nieskładkowe uwzględnia się w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych. Dokładne wyliczenie okresów, które mogą zostać uznane przez organ rentowy za okresy składkowe, jak i te będące okresami nieskładkowymi, zawiera art. 6 i 7 cyt. ustawy.

Do okresów składkowych zaliczają się przede wszystkim okresy podlegania ubezpieczeniom, czyli okresy za które opłacono składkę na ubezpieczenia społeczne po dniu 1.01.1999 r. (ust. 1 pkt 1), okresy za które opłacono składkę na ubezpieczenie społeczne w czasie 15.11.1991 – 31.12.1998 (ust. 2 pkt 1), okresy pobierania zasiłku macierzyńskiego (ust. 1 pkt 7). Nadto do okresów składkowych wlicza się m.in. także okresy faktycznego świadczenia pracy przed dniem 1.01.1999 r. i to nawet w sytuacji, gdy pracodawca nie odprowadził należnej składki na ubezpieczenie społeczne, jak i okresy pobierania wynagrodzenia lub zasiłków z ubezpieczenia społecznego w czasie zatrudnienia przed dniem 15.11.1991 r. w wymiarze nie niższym niż połowa etatu (ust. 2 pkt 1).

Z kolei do okresów nieskładkowych wlicza się m. in. przypadające od dnia 15.11.1991 r. okresy pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wypłaconego na podstawie przepisów Kodeksu pracy, zasiłków z ubezpieczenia społecznego : chorobowego lub opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego (art. 7 ust. 1 ), jak i przypadające przed dniem nabycia prawa do emerytury lub renty okresy urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego udzielonego na podstawie przepisów w sprawie bezpłatnych urlopów dla matek pracujących opiekujących się małymi dziećmi, innych udzielonych w tym celu urlopów bezpłatnych oraz okresy niewykonywania pracy - z powodu opieki nad dzieckiem:

a) w wieku do lat 4 - w granicach do 3 lat na każde dziecko oraz łącznie - bez względu na liczbę dzieci - do 6 lat,

b) na które ze względu na jego stan fizyczny, psychiczny lub psychofizyczny przysługuje zasiłek pielęgnacyjny - dodatkowo w granicach do 3 lat na każde dziecko (art. 7 ust. 5).

Poza stażem ubezpieczeniowym pozostają okresy urlopów bezpłatnych, które nie są uwzględniane ani jako okresy składkowe (bo nie jest świadczona praca) ani jako okresy nieskładkowe (bo nie jest to okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy, wliczany do stażu, za który otrzymuje się wynagrodzenie czy zasiłek).

Odnosząc powyższe rozważania dotyczące okresów składkowych i nieskładkowych do przebiegu zatrudnienia M. K. przed dniem 1.01.1999 r. wyróżnić w nim należy następujące okresy :

- 03.08.1978 r. – 27.06.1982 r. okres składkowy (okres świadczenia pracy),

- 28.06. – 17.10.1982 r. okres składkowy (urlop macierzyński)

18.10.1982 r. – 10.10.1984 r. okres nieskładkowy (urlop wychowawczy)

- 11.10.1984 r. – 16.01.1985 r. okres składkowy (urlop macierzyński)

17.01.1985 r. – 16.02.1988 r. okres nieskładkowy (urlop wychowawczy)

- 17.02.1988 r. – 31.07.1990 r. okres składkowy (okres świadczenia pracy)

1.08.1990 r. dzień pominięty w ustaleniach (urlop bezpłatny)

- 02.08.1990 r. – 28.02.1991 r. okres składkowy (okres świadczenia pracy)

1.03.1991 r. dzień pominięty w ustaleniach (urlop bezpłatny)

- 02.03.1991 r. – 01.04.1991 r. okres składkowy (okres świadczenia pracy)

2.04.1991 r. dzień pominięty w ustaleniach (urlop bezpłatny)

- 03.04.1991 r. – 01.12.1991 r. okres składkowy (okres świadczenia pracy)

2-3.12.1991 r. dni pominięte w ustaleniach (urlop bezpłatny)

- 04.12.1991 r. – 03.01.1993 r. okres składkowy (okres świadczenia pracy)

4.01 - 5.03.1993 r. okres nieskładkowy (opieka)

- 06.01.1993 r. – 16.06.1996 r. okres składkowy (okres świadczenia pracy)

17.06. – 21.07.1996 r. okres nieskładkowy (wynagrodzenie za czas choroby)

22.07. – 03.08.1996 r. okres nieskładkowy (zasiłek chorobowy)

- 04.08.1996 r. – 16.12.1996 r. okres składkowy (okres świadczenia pracy)

17. - 31.12.1996 r. okres nieskładkowy (zasiłek chorobowy)

- 01.01.1997 r. – 20.07.1997 r. okres składkowy (okres świadczenia pracy)

21 - 23.07.1997 r. okres nieskładkowy (opieka)

- 24.07.1997 r. – 08.12.1998 r. okres składkowy (okres świadczenia pracy)

09 – 31.12.1998 r. okres nieskładkowy (wynagrodzenie za czas choroby)

Łącznie po zsumowaniu wszystkie okresy składkowe stanowią 14 lat 11 miesięcy 9 dni. Jakkolwiek okresów nieskładkowych jest 5 lat 5 miesięcy 23 dni, to należało jej ograniczyć do 1/3 z owych 14 lat 11 miesięcy 9 dni składkowych, czyli do 4 lat 11 miesięcy 23 dni.

Reasumując, jak wynika z powyższego organ rentowy prawidłowo ustalił wielkość okresów składkowych, jak i nieskładkowych.

Zgodnie z przepisem art. 32 ust. 2 cyt. ustawy za pracownika zatrudnionego w szczególnych warunkach uważa się pracownika zatrudnionego przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. nr 8, poz. 43 ze zm.), które zachowuje moc obowiązującą również pod rządami ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych , okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. W myśl § 2 ust. 2 rozporządzenia okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy.

W oparciu o przedłożone przez odwołującą świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych organ rentowy ustalił, że świadczyła ona taką pracę w okresie do 31.12.1998 r. przez 14 lat 11 miesięcy 9 dni. Z okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych w zakładach (...) tj. 3.08.1978 – 31.12.1998 Zakład wyłączył okresy urlopów bezpłatnych, urlopów wychowawczych, jak i przebywania na zwolnieniach lekarskich czy też opieki. Tym samym do wyliczeń uwzględnił jedynie okresy faktycznego świadczenia pracy i urlopy macierzyńskie.

W ocenie składu orzekającego wyłączenie przez organ rentowy z okresu pracy w warunkach szczególnych, okresów korzystania z zasiłków chorobowych czy z opieki, nie znajduje oparcia w obowiązujących przepisach prawa. Sąd akceptuje ukształtowane i utrwalone w tej materii orzecznictwo Sądu Najwyższego, podtrzymane między innymi w wyroku tego Sądu z dnia 23 kwietnia 2010 r., II UK 313/09 (LEX nr 9876670), gdzie stwierdzono, że "osiągnięcie do dnia 1 stycznia 1999 r. okresu pracy w szczególnych warunkach, o którym mowa w art. 184 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wyłącza ponowne ustalenie tego okresu po osiągnięciu wieku emerytalnego według zasad wynikających z art. 32 ust. 1a pkt 1 tej ustawy, obowiązujących od dnia 1 lipca 2004 r." W rezultacie, wskazany w zaskarżonej decyzji okres pracy w szczególnych warunkach uznany przez Zakład w rozmiarze 14 lat 11 miesięcy 9 dni winien być powiększony o podane wcześniej okresy, za które wypłacono ubezpieczonej zasiłek chorobowy, wynagrodzenie chorobowe czy też zasiłek opiekuńczy tj. o 5 miesięcy i 2 dni. Łącznie zatem okres pracy odwołującej w warunkach szczególnych przekracza wymagane ustawą minimum 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Analiza zgromadzonych przez organ rentowy dokumentów, wraz z tymi przedłożonymi w postępowaniu sądowym, jak i stanowiska prezentowanego przez odwołującą prowadzi do wniosku, iż pozwany ustalając ilość okresów składkowy i nieskładkowy odwołującej na dzień 01.01.1999 r., prawidłowo przyjął, że legitymuje się ona łącznym stażem ubezpieczeniowych, który nie przekracza ustawowego wymogu minimum 20 lat. W toku niniejszego postępowania nie zostało przez nią wykazane to, że na dzień 1.01.1999 r. osiągnęła okresy składkowe i nieskładkowe łącznie w wymiarze co najmniej 20 lat. Podkreślić należy, że zgodnie z ogólną zasadą dowodową (art. 6 k.c.) ciężar wykazania spełnienia warunków do przyznania świadczenia ciąży na stronie odwołującej. W myśl art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla potwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Zasada ta znajduje także zastosowanie w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, których przedmiotem są odwołania od decyzji organów rentowych. Co istotne, M. K. nie wykazała tego, by przez inny – dłuższy niż to wynika z wyżej opisanych ustaleń okres faktycznie świadczyła pracę, a tym samym krócej korzystała z urlopów wychowawczych czy zwolnień z tytułu niezdolności do pracy czy opieki. Tymczasem, aby nabyć prawo do przedmiotowej emerytury, należałoby wykazać co najmniej 15 lat okresów składkowych by móc je uzupełnić w 1/3 okresami nieskładkowymi – po dopełnieniu 5 latami okresów nieskładkowych, uzyskuje się dopiero 20 letni staż ubezpieczeniowy.

Niezależnie od powyższego, należało jednak przyjąć, że odwołująca pracowała w szczególnych warunkach wykonując stale i w pełnym wymiarze prace polegające na produkcji i przetwórstwie żywic i tworzyw sztucznych oraz produkcja surowców, półproduktów i środków pomocniczych stosowanych do ich produkcji i przetwórstwa, produkcja wosków i woskoli według wykazu A w dziale IV poz. 17 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. (Dz.U.MH i PM Nr 8 poz. 43) w okresie od dnia 3 sierpnia 1978 do dnia 31 grudnia 1998 r. z wyłączeniem:

- okresów urlopów bezpłatnych: 01.08.1990 do 01.08.1990; 01.03.1991-01.03.1991; 02.04.1991 – 02.04.1991; 02.12.1991-03.12.1991;

- okresów urlopów wychowawczych: 18.10.1982 - 10.10.1984; 17.01.1985 - 16.02.1988.

Łącznie zatem staż pracy w szczególnych warunkach na dzień 01.01.1999 r. wynosił ponad wymagane ustawą 15 lat.

Reasumują, odwołująca nie wykazała tego, że na dzień 01.01.1999 r. posiada okres składkowy i nieskładkowy w ilości co najmniej 20 lat. Zdołała natomiast wykazać to, że pracę w szczególnych warunkach wykonywała przez ponad 15 lat.

Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oraz cyt. przepisów prawa materialnego, wniesione odwołanie należało oddalić uznając zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest prawidłowa.

/-/ N. B.