Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XXVI GC 277/13

UZASADNIENIE

Powód W. R. wniósł pozew o zasądzenie od pozwanego M. K. kwoty 104.214,54 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 3 listopada 2004 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazał, że egzekucja z tytułu wierzytelności objętej wyrokiem Sądu Okręgowego w T. VI Wydział Gospodarczy z dnia 24 listopada 2003 roku, sygn. akt VI GC 225/03 przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w C. okazała się bezskuteczna. Wobec tego powód dochodzi od pozwanej przedmiotowej należności na podstawie art. 299 k.s.h.

Pozwany M. K. na rozprawie w dniu 7 września 2010 roku wniósł o oddalenie powództwa oraz wskazał na brak podstaw do zastosowania art. 299 k.s.h. gdyż dłużna spółka rozpoczęła spłacać zadłużenie.

W piśmie procesowym z dnia 18 lutego 2011 roku pozwany wniósł również o zasądzenie kosztów procesu, w tym zastępstwa procesowego. Podniósł, że dłużnik posiada hipoteki przymusowe, których łączna wartość wynosi 4.732.971,56 zł, zaś zobowiązanie dłużnika względem powoda w niniejszej sprawie było zdecydowanie mniejsze. Wskazał, iż pozwany nie miał zatem podstaw do złożenia wniosku o upadłość. Zakwestionował również poniesienie szkody przez powoda w rozumieniu art. 299§2 k.s.h.

Na rozprawie w dniu 12 maja 2011 roku Sąd Okręgowy W. w W. Wydział III Cywilny postanowił przekazać sprawę do rozpoznania Wydziałowi Gospodarczemu Sądu Okręgowego W. w W..

W dniu 8 grudnia 2011 roku Sąd Okręgowy W. w W. X Wydział Gospodarczy wydał wyrok, w którym zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę dochodzoną pozwem wraz z żądanymi odsetkami ustawowymi oraz kosztami procesu.

Od powyższego wyroku pozwany wniósł apelację, zaskarżając wyrok w całości.

W dniu 4 grudnia 2012 roku w sprawie o sygn. akt IA Ca 1088/12 Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny wydał wyrok, którym uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Warszawie, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

W uzasadnieniu powyższego wyroku Sąd Apelacyjny wskazał, iż rozpoznawana sprawa od początku postępowania była sprawą gospodarczą, jednak konkretny rodzaj postępowania według którego sprawa powinna być rozpoznana nie jest wdrażany samoczynnie, niejako z mocy ustawy, lecz jest wynikiem konkretnych czynności, w szczególności w sytuacji uznania w toku postępowania, w tym w toku rozprawy, że sprawa została wadliwe zakwalifikowania, i wówczas powinno zostać wydane postanowienie dotyczące zmiany trybu postępowania, pominięcia albo zastosowania odpowiedniego postępowania odrębnego (art. 201§2 k.pc., art. 13§1 k.p.c.). Sąd Apelacyjny wskazał, iż przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy powinien merytorycznie ocenić zasadność zarzutów podniesionych przez pozwanego w piśmie z dnia 18 lutego 2011 roku, w pierwszej kolejności w kierunku zmierzającym do ustalenia przesłanki bezskuteczności egzekucji prowadzonej przez powoda przeciwko spółce zarządzanej przez pozwanego, w tym, w zakresie wykraczającym ponad domniemanie związane z przyczyną umorzenia egzekucji, podaną w uzasadnieniu komornika z dnia 8 lipca 2009 roku w sprawie o sygn. akt KM 19/04. Sąd Okręgowy powinien w szczególności zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 875§4 k.p.c. niezgłoszenie przez wierzyciela egzekwującego wniosku o przejęcie na własność ruchomości, która nie została sprzedana podczas II licytacji stanowi samodzielną przyczynę umorzenia egzekucji z rzeczy ruchomych która nie jest tożsama z bezskutecznością egzekucji w rozumieniu art. 824§1 pkt 3 k.p.c. Zbadaniu powinna podlegać także okoliczność dotycząca posiadania przez dłużnika powoda wierzytelności zabezpieczonych hipoteką przymusową oraz ich zajęcia przez komornika w toku egzekucji, zwłaszcza iż z postanowienia komornika wynika, iż wierzytelności zostały zajęte lecz nie zostały dobrowolnie zaspokojone przez podmiot zobowiązany względem dłużnika egzekwowanego. Z uwagi na treść art. 904 1§1 k.p.c. konieczne może się okazać ustalenie rodzaju i wysokości zajętej wierzytelności, jak również czynności podjętych w toku postępowania egzekucyjnego, zwłaszcza ustalenie, czy powód występował z wnioskiem z art. 904 1§1 k.p.c. Gdyby wskazane okoliczności nie były wystarczające do oceny zarzutów pozwanego Sąd Okręgowy powinien ustalić zakres szkody doznanej przez powoda i podlegającej naprawieniu na podstawie art. 299 k.s.h. Sąd Apelacyjny wskazał, iż przy ponownym rozpoznaniu sprawy uzasadnione może się okazać uwzględnienie wniosku dowodowego zawartego w apelacji, jednak z uwzględnieniem treści art. 479 14§2 k.p.c.

W piśmie procesowym z dnia 31 maja 2013 roku powód podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie. Wskazał, iż na nieruchomościach oznaczonych (...); (...); (...) na których (...) Sp. z o.o. posiada hipoteki przymusowe zwykłe w kwocie po 1.000.000,00 zł każda, ustanowione są inne hipoteki korzystające z pierwszeństwa przed zabezpieczeniem hipotecznym ustanowionym na rzecz dłużnej spółki na kwoty sięgające kilkuset tysięcy złotych, a zatem oczywistym jest, że należności dłużnej spółki są nie do wyegzekwowania. Podniósł, iż w stosunku do wierzytelności jakie przysługują dłużnikowi od (...) Sp. z o.o. w O. powód zwracał się do komornika sądowego o udzielenie informacji dotyczących przyczyn bezskuteczności egzekucji z niniejszej wierzytelności , jednak nie uzyskał odpowiedzi. Ponadto wskazał, iż zgodnie z licznymi pismami komornika dłużna spółka ma kilkudziesięciu innych wierzycieli , a zatem należy uznać egzekucję przeciwko (...) Sp. z o.o. za bezskuteczną, gdyż od 2006 roku nie udało się zaspokoić roszczenia przysługującego powodowi. Powód podniósł, iż istnieje prawdopodobieństwo, że wspomniane wierzytelności de facto nie istnieją, co sprawia że nie ma żadnych legalnych możliwości zaspokojenia roszczenia przez powoda z majątku dłużnej spółki, egzekucja przeciwko dłużnej spółce jest bezskuteczna a za niniejsze zobowiązania z tytułu robót budowlanych powinien ponieść odpowiedzialność pozwany zgodnie z normą z art. 299 k.s.h.

Na rozprawie w dniu 27 czerwca 2013 roku Sąd wydał postanowienie na podstawie art. 201§2 k.p.c. w związku z art. 13§1 k.p.c. o rozpoznaniu sprawy przy zastosowaniu przepisów postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych.

W toku rozprawy strony podtrzymał dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. K. pełni funkcję prezesa zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w C.. (odpis z (...) k. 52, odpis pełny KRS – k. 90-95)

W dniu 24 listopada 2003 roku Sąd Okręgowy w T. Wydział VI Gospodarczy w sprawie z powództwa W. R. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w C. wydał wyrok zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 104.214,54 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 15 maja 2003 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu w kwocie 5.317,70 zł, zaś w dniu 17 grudnia 2003 roku została nadana klauzula wykonalności (tytuł wykonawczy – k. 47)

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w C. na dzień 31 grudnia 2003 roku wynosił 1.538.663,89 zł, zaś zobowiązania spółki wynosiły 1.562.421,47 zł, w tym 20.682,78 zł z tytułu podatków ceł i ubezpieczeń społecznych. (opinia biegłego G. S. - k. 795-825, 867-869).

W dniu 6 stycznia 2004 roku wierzyciel W. R. złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w oparciu o powyższy tytuł wykonawczy, wnosząc o wszczęcie egzekucji z ruchomości i rachunków bankowych. (wniosek - k. 2 akt o sygn. KM 19/04).

W dniu 13 stycznia 2004 roku komornik sądowy zajął ruchomości dłużnika w postaci urządzenia do utwardzania stalowych części i do utylizacji oraz oddano je pod dozór zarządu dłużnika. (protokół - k. 14 akt o sygn. KM 19/04).

W dniu 19 grudnia 2006 roku w toku postępowania o wyjawienie majątku toczącego się pod sygn. akt I Co 771/06 przed Sądem Rejonowym w N. M. K. złożył wykaz majątku. Wskazał iż (...) Sp. z o.o. w C. przysługuje wierzytelność od (...) Sp. z o.o. w O. i jest uznana przez dłużnika w kwocie 5.500.000,00 zł. (protokół, wykaz majątku – k. 188-190 akt o sygn. KM 19/04, zeznania pozwanego M. K. – k. 626-628) Po zawarciu ugody w przedmiocie zapłaty powyższej należności, wierzytelność w kwocie 4.732.971,56 zł objęta tytułem wykonawczym z dnia 19 czerwca 2008 roku o sygn. akt VIII GCo 13/08 wydanym przez Sąd Rejonowy w C. VIII Wydział Gospodarczy została zabezpieczona hipotekami przymusowymi zwykłymi na nieruchomościach należących do (...) Sp. z o.o. w O. objętych KW o nr: KW (...); (...); (...), na rzecz (...) Sp. z o.o. w C. na kwotę po 1.000,000,00 zł każda. W księgach wieczystych powyższych nieruchomości dokonano wpisu ostrzeżenia o wszczętych postępowaniach egzekucyjnych z przedmiotowych nieruchomości oraz ujawniono hipoteki na rzecz innych wierzycieli hipotecznych (zeznania pozwanego M. K. – k. 626-628, odpis KW – k. 378-415)

W dniu 28 grudnia 2006 roku wierzyciel złożył wniosek o zajęcie powyższej wierzytelności. (k. wniosek – k. 179 – akt o sygn. KM 19/04)

W dniu 2 lutego 2007 roku komornik sądowy zajął wierzytelność przysługującą dłużnikowi (...) Sp. z o.o. w C. od Jurajskiego parku (...) Sp. z o.o. w O.. (zajęcie wierzytelności – k. 199 akt o sygn. KM 19/04)

Pismem z dnia 18 maja 2007 roku (...) Sp. z o.o. w O. poinformował komornika sądowego, iż wierzytelność (...) Sp. z o.o. jest wymagalna oraz zabezpieczona na majątku (...) Sp. z o.o. w O. oraz poinformował, że wierzyciel (...) Sp. z o.o. stwierdził, że do czasu zakończenia spraw sądowych z Panem R. wierzytelność może być również zabezpieczona nie więcej jak do kwoty netto roszczenia (pismo – k. 269 akt o sygn. KM 19/04). Treść powyższego oświadczenia komornik sądowy przesłał wierzycielowi W. R. celem stosownego wykorzystania (pismo – k. 271 akt o sygn. KM 19/04).

Postanowieniem z dnia 18 października 2007 roku komornik sądowy w sprawie egzekucyjnej o sygn. akt KM 19/04 umorzył postępowanie egzekucyjne skierowane do ruchomości zajętych protokołem z dnia 13 stycznia 2004 roku, gdyż ruchomości nie zostały sprzedane w terminie I i II licytacji a wierzyciel nie wystąpił o przejęcie na własność. (postanowienie – k. 317 akt o sygn. KM 19/04).

Wskutek egzekucji z rachunku bankowego w dniu 18 listopada 2008 roku na konto wierzyciela komornik sądowy przekazał kwotę 13.656,41 zł wynikającą z planu podziału. (zawiadomienie i plan podziału – k. 22, 23, pismo – k. 28 akt o sygn. KM 19/04 t. II)

Pismem z dnia 18 lutego 2009 roku wierzyciel zwrócił się do komornika sądowego o udzielenie informacji dlaczego zajęcie wierzytelności od (...) Sp. z o.o. w O. jest od kilku lat bezskuteczne. (pismo – k. 68 akt o sygn. KM 19/04 t. II)

Pismem z dnia 26 lutego 2009 roku komornik sądowy wskazał, iż oświadczenie dłużnika zajętej wierzytelności doręczył wierzycielowi jako załącznik przy piśmie z dnia 24 maja 2007 roku. (pismo – k. 69)

W dniu 10 czerwca 2009 roku M. K. podczas czynności komornika sądowego w siedzibie (...) Sp. z o.o. ponownie wskazał na przysługującą spółce wierzytelność od (...) Sp. z o.o. w O.. (protokół – k. 85-86 akt o sygn. KM 19/04 t. II).

Pismem z dnia 18 maja 2009 roku komornik sądowy poinformował wierzyciela W. R. wysłuchując strony w trybie art. 827 k.p.c., iż postępowanie egzekucyjne w sprawie o sygn. akt KM 19/04 będzie umorzone. Wskazał ponownie iż, zajęcie wierzytelności w (...) Sp. z o.o. w O. nie skutkuje przekazaniem roszczeń. (pismo – k. 90 akt o sygn. KM 19/04 t. II)

Postanowieniem z dnia 8 lipca 2009 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w N. w sprawie egzekucyjnej o sygn. akt KM 19/04 umorzył postępowanie w sprawie na podstawie art. 824§1 pkt 3 k.p.c. W uzasadnieniu postanowienia komornik sądowy wskazał, iż egzekucja okazała się bezskuteczna ponieważ zajęte ruchomości nie zostały sprzedane w terminie I i II licytacji a wierzyciel nie złożył o przejęcie ruchomości na własność. Zajęte wierzytelności nie zostały przekazane przez dłużnika wierzytelności oraz iż nie ustalono innych składników majątku dłużnika. (postanowienie – k. 95 akt o sygn. KM 19/04 t. II)

Pismem z dnia 1 września 2009 roku W. R. wezwał M. K. do zapłaty kwoty 104.214,54 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 15 maja 2003 roku do dnia zapłaty, zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego w T. VI Wydział Gospodarczy z dnia 24 listopada 2003 roku, sygn. akt VI GC 225/03 wydanym przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w C., gdyż egzekucja przeciwko tej spółce okazała się bezskuteczna. (wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 43-44)

Przed 2004 roku toczyły się postępowania egzekucyjne przeciwko (...) Sp. z o.o. zakończone skutecznie w całości. W latach 2004 – (...) toczyły się postępowania egzekucyjne przeciwko (...) Sp. z o.o. zakończone bezskutecznością egzekucji. ( pismo – k. 343, 488, wydruk – k. 433-434, zeznania świadka M. G. – k. 479, zeznania świadka A. L. – k. 480-481, zeznania powoda W. R. - k. 625-626).

Sąd dał wiarę dokumentom prywatnym, gdyż nie były kwestionowane przez strony jak również w ocenie Sądu nie budzą wątpliwości.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka M. G. (k. 479), A. L. (k. 480-481) z uwagi na ich spójność.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka P. M. (k. 565) jednakże treść jego zeznań niewiele wniosła do sprawy, gdyż świadek nie posiadał wiedzy na wnioskowane okoliczności.

Postanowieniem z dnia 28 listopada 2013 roku Sąd pominął dowód z zeznań świadka G. K. wobec okoliczności wskazanej na rozprawie w tym dniu.

Sąd dał wiarę zeznaniom powoda W. R. (k. 625-626) oraz pozwanego M. K. (k. 626-628) z uwagi na ich spójność.

Sąd dał wiarę opinii biegłego z zakresu rachunkowości G. S. (k. 795-825, 867-869). Powołany biegły udzielił odpowiedzi na zadane mu pytania według materiału znajdującego się w aktach sprawy. W ustnych wyjaśnieniach opinii złożonej na piśmie biegły podał, iż nie zapoznał się z dokumentacją finansową w siedzibie dłużnika, gdyż uzyskał informację od pozwanego, iż dokumentacja uległa zniszczeniu. Należy tu również wskazać, że na rozprawie w dniu 27 czerwca 2014 roku strony nie żądały uzupełnienia złożonej przez biegłego opinii.

Postanowieniem z dnia 10 marca 2014 roku na podstawie art. 479 12§1 k.p.c. Sąd pominął nowe twierdzenia i dowody zawarte w pismach procesowych z dnia 23 sierpnia 2013 roku, 5 września 2013 roku, 20 września 2013 roku, 22 października 2013 roku, 11 grudnia 2013 roku, 28 lutego 2014 roku za wyjątkiem wskazania w tym piśmie rodzaju dokumentów i podmiotów dysponujących dokumentami niezbędnymi do przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości wnioskowanego przez powoda w piśmie procesowym z dnia 31 maja 2013 roku oraz na podstawie art. 479 14§2 k.p.c. pominął nowe twierdzenia i dowody zawarte w pismach procesowych pozwanego z dnia 28 sierpnia 2013 roku oraz z dnia 7 marca 2014 roku, gdyż na rozprawie w dniu 27 czerwca 2013 roku Sąd wydał na podstawie art. 201§2 k.p.c. w związku z art. 13§1 k.p.c. postanowienie o rozpoznaniu sprawy przy zastosowaniu przepisów postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych. Strony nie wykazały zaś aby powołanie nowych twierdzeń i dowodów nie było możliwe lub potrzeba ich powołania wynikła po upływie 14 dni od dnia wydania powyższego postanowienia.

Postanowieniem pkt 4 z dnia 10 marca 2014 roku Sąd pominął dowód z zeznań komornika według właściwości miejscowej dłużnika M. K. z uwagi na to, iż pomimo, że wniosek o przeprowadzenie tego dowodu powołany został przez powoda w piśmie procesowym z dnia 31 maja 2013 roku oraz pomimo zarządzenia z dnia 13 stycznia 2014 (k. 534,586) doręczonego pełnomocnikowi powoda w dniu 20 stycznia 2014 roku, nie sprecyzował powyższego wniosku poprzez wskazanie którego komornika sądowego według miejsca zamieszkania pozwanego dotyczy wniosek. Na wniosek powoda złożony w piśmie z dnia 3 lutego 2014 roku w odpowiedzi na powyższe zarządzenie ustalono w dniu 26 lutego 2014 roku, iż w żadnej kancelarii komornika właściwej miejscowo nie prowadzi się egzekucji przeciwko M. K. w sprawie w której wierzycielem jest (...) S.A. O treści powyższej notatki służbowej pełnomocnik powoda został poinformowany na rozprawie w dniu 10 marca 2014 roku (k. 579, 589, 622-629). Postanowieniem pkt 5 z dnia 10 marca 2014 roku Sąd oddalił wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z zeznań odpowiednich członków zarządu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości na okoliczność czy egzekucje były prowadzone starannie oraz dlaczego dwie należności z dwóch tytułów wykonawczych nie zostały wyegzekwowane, jedna przez prawie 7 lat a druga przez prawie 9 lat. Powyższy wniosek został powołany przez powoda w piśmie z dnia 27 czerwca 2013 roku, jednakże pomimo wydania przez Sąd postanowienia z dnia 27 czerwca 2013 roku o rozpoznaniu sprawy przy zastosowaniu przepisów postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych, pełnomocnik powoda na rozprawie w dniu 29 sierpnia 2013 roku oświadczył, iż nie jest w stanie wskazać wnioskowanych świadków, gdyż będzie to możliwe dopiero po uzyskaniu akt od komornika, których sygnatury zamierza wskazać w toku tego postępowania, czego jednak nie uczynił. Należy tu wskazać, iż powód dysponował wykazem spraw egzekucyjnych wszczętych przeciwko dłużnej spółce, który załączył przy piśmie procesowym z dnia 31 maja 2013 roku (k. 343, 488), a ponadto na rozprawie w dniu 29 sierpnia 2013 roku został poinformowany o złożonym przez komornika w toku niniejszego postępowania na wniosek powoda wykazie postępowań egzekucyjnych (k. 433, 434, 478-482).

Postanowieniem pkt 6 z dnia 10 marca 2014 roku Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości na okoliczność w jakim czasie była przeprowadzona likwidacja (...) Sp. z o.o., kto ją przeprowadził, czy był to M. K. czy inne osoby, na okoliczność czy i w jaki sposób majątek spółki został upłynniony, co się stało ze środkami uzyskanymi w wyniku upłynnienia powyższego majątku, dlaczego część majątku nie ulegała upłynnieniu, co się nimi stało, czy znajdują się w majątku (...) Sp. z o.o. oraz na okoliczność czy i ile wierzytelności uległo ściągnięciu, kto był wierzycielem (...) Sp. z o.o., na jakie kwoty istniały zobowiązania, co się stało z ewentualnymi kwotami uzyskanymi w wyniku ściągnięcia wierzytelności, dlaczego okazały się bezskuteczne, czy M. K. w toku czynności egzekucyjnych podejmował inne interesy spółki, na jakie kwoty, czy były one prowadzone w sytuacji kiedy spółka była niewypłacalna, co było powodem podejmowania określonych interesów, czy kontrahenci zostali zaspokojeni. Należy tu wskazać, iż dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości na powyżej wskazane okoliczności było nieuzasadnione gdyż według oświadczenia pozwanego, pomimo podjętej uchwały o likwidacji (...) Spółki z o.o. likwidacja spółki nie została przeprowadzona (k. 63-64, 622). Ponadto wskazać należy, iż w toku niniejszego postępowania powód a następnie komornik złożyli wykazy postępowań egzekucyjnych, zaś dowód z opinii biegłego jest powoływany jedynie w wypadkach wymagających wiedzy specjalnej w celu zasięgnięcia jego opinii po wskazaniu biegłemu materiału stanowiącego podstawę do wydania opinii (art. 278§1 k.p.c.)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie jest zasadne i dlatego nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód oparł swoje roszczenie o treść art. 299 k.s.h. Pozwany podniósł, iż brak jest podstaw do przypisania pozwanemu odpowiedzialności, o której mowa w treści powyższego przepisu, gdyż (...) Sp. z o.o. z siedzibą w C. posiada majątek, z którego może być zaspokojone roszczenie powoda.

Zgodnie z art. 299§ 1 k.s.h., jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Natomiast w myśl art. 299 § 2 k.s.h., członek zarządu może uwolnić się od odpowiedzialności, której mowa w §1, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody.

Z przytoczonych przepisów wynika zatem, że warunkiem odpowiedzialności członków zarządu spółki z ograniczoną odwiedzialnością za jej zobowiązania jest bezskuteczność egzekucji przeprowadzonej przeciwko spółce. Ponadto art. 299 § 2 k.s.h. przewiduje, że członek zarządu może zwolnić się od tej odpowiedzialności, jeżeli wykaże okoliczności, o których mowa w przepisie ( art. 299 § 2 k.s.h.).

Powód w treści pozwu podniósł, iż w trakcie postępowania egzekucyjnego okazało się, że egzekucja przeciwko dłużnej spółce jest bezskuteczna i powołał się na treść postanowienia komornika sądowego z dnia 8 lipca 2009 roku w sprawie egzekucyjnej o sygn. akt KM 19/04. Bezspornym było w niniejszej sprawie, iż powód nie wszczynał innego postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnej spółce. Wskazać tu należy, iż jeżeli niezaspokojenie wierzyciela wynika z nieprawidłowego prowadzenia egzekucji bądź zaniechania wierzyciela, brak jest możliwości obciążenia odpowiedzialnością członka zarządu, na podstawie art. 299 k.s.h. Istotnie, jak wskazał komornik w treści postanowienia z dnia 8 lipca 2009 roku brak było możliwości zaspokojenia wierzytelności powoda z ruchomości w postaci maszyn należących do dłużnej spółki i zajętych zgodnie z wnioskiem wierzyciela w toku postępowania egzekucyjnego. Ruchomości te nie zostały bowiem sprzedane w terminie I i II licytacji, zaś przejęcie tych ruchomości przez powoda było zbędne z uwagi na charakter wskazanych ruchomości. Z treści zeznań pozwanego wynika, iż dłużna spółka jest właścicielem ruchomości w postaci maszyny wykorzystywanej do działalności gospodarczej dłużnej spółki, na której wartość strona pozwana wskazywała w piśmie procesowym z dnia 18 czerwca 2013 roku, za pomocą wyceny dokonanej w toku postępowania egzekucyjnego w sprawie KM 275/07 (k. 366-377). Należy tu wskazać, iż powołana wycena w niniejszym postępowaniu mogła posłużyć stronie pozwanej jedynie jako wyjaśnienie jej stanowiska. Ponadto, pozwany zeznał, iż istotnie dłużna spółka posiada maszyny składające się na linię produkcyjną, jednakże nawet dla potrzeb prowadzenia działalności dłużnej spółki niezbędne jest jej prowadzenie z użyciem nowych maszyn. Brak zatem podstaw do przyjęcia, iż egzekucja z maszyn należących do dłużnej spółki mogła być skuteczna. Powód w niniejszym postępowaniu nie wykazał jednak żadnym dowodem (art. 6 k.c.), iż w przypadku dłużnej spółki było nierealne uzyskanie zaspokojenia przez powoda z majątku spółki w postaci wierzytelności przysługującej dłużnikowi od (...) Sp. z o.o. w O.. Powód w treści zeznań wskazał, iż nie jest mu wiadome „co z egzekwowaniem z wierzytelności przysługującej od (...) Sp. z o.o.”. Pozwany zaś zeznał, iż w toku postępowania egzekucyjnego wskazywał komornikowi sądowemu, iż powód może się zaspokoić z tej wierzytelności, lecz komornik poinformował go, iż powód o to nie wnioskował. Zauważyć tu należy, iż wskazana wierzytelność została zgodnie z wnioskiem wierzyciela W. R. zajęta w toku postępowania egzekucyjnego w sprawie o sygn. akt KM 19/04 w dniu 2 lutego 2007 roku. Pismem z dnia 24 maja 2007 roku komornik sądowy poinformował wierzyciela o treści informacji (...) Sp. z o.o. w O., który oświadczył, że wierzytelność (...) Sp. z o.o. jest wymagalna oraz zabezpieczona na majątku (...) Sp. z o.o. w O. oraz, że wierzyciel (...) Sp. z o.o. stwierdził, że do czasu zakończenia spraw sądowych z Panem R. wierzytelność może być również zabezpieczona nie więcej jak do kwoty netto roszczenia ( k. 269, 271 akt KM 19/04). Nadto, na wniosek wierzyciela z dnia 18 lutego 2009 roku o udzielnie informacji, dlaczego zajęcie powyższej wierzytelności jest od kilku lat bezskuteczne komornik sądowy powołał się na udzieloną już w tym zakresie informację, powołując się swoje pismo z dnia 24 maja 2007 roku (k. 69 akt KM 19/04 t. II). Nieuprawnione było zatem twierdzenie powoda zawarte w piśmie procesowym z dnia 31 maja 2013 roku, iż powód zwracał się do komornika sądowego o udzielenie informacji dotyczących przyczyn bezskuteczności egzekucji z niniejszej wierzytelności, jednak nie uzyskał odpowiedzi. Zauważyć tu należy, iż również pozwany M. K. w toku wskazanego postępowania egzekucyjnego wskazywał wielokrotnie na możliwość zaspokojenia powoda z przedmiotowej wierzytelności przysługującej dłużnej spółce, w tym w toku czynności komornika z dnia 10 czerwca 2009 roku, która miała miejsce przed wysłuchaniem stron w trybie art. 827 k.p.c., poprzedzającym umorzenie postępowania egzekucyjnego w sprawie o sygn. akt KM 19/04, które nastąpiło w dniu 8 lipca 2009 roku. Należy tu wskazać, iż zgodnie z treścią art. 904 1 § 1 k.p.c. na wniosek wierzyciela jego zaspokojenie nastąpi przez sprzedaż wierzytelności w drodze licytacji lub z wolnej ręki, o ile nie sprzeciwia się temu charakter zajętej wierzytelności. Zgodnie z treścią § 2. sprzedaży zajętej wierzytelności dokonuje się w drodze licytacji prowadzonej według przepisów o egzekucji z ruchomości. Cena wywołania wynosi trzy czwarte sumy, na którą składa się należność główna oraz odsetki naliczone do dnia licytacji. Nabycie nie może nastąpić poniżej ceny wywołania. Zgodnie zaś z treścią § 3. Za zgodą dłużnika zajęta wierzytelność może zostać sprzedana z wolnej ręki po cenie przez niego wskazanej, jeżeli sprzedaż nie narusza interesów wierzycieli. Dłużnik może też wskazać nabywcę oraz określić inne warunki sprzedaży. Zgoda dłużnika na sprzedaż z wolnej ręki nie jest potrzebna, gdy wierzytelność była wymagalna przed dniem zajęcia. W takim wypadku cena sprzedaży nie może być jednak niższa niż cztery piąte sumy, na którą składa się należność główna oraz odsetki naliczone do dnia sprzedaży. W świetle powyższego podkreślić należy, iż przy egzekucji z wierzytelności wyróżnia się dwa podstawowe etapy: zajęcie oraz realizację zajętej wierzytelności w celu zaspokojenia wierzytelności egzekwowanej. Z treści powyższego przepisu wynika, iż sprzedaż zajętej wierzytelności w toku egzekucji jest uzależniona od złożenia stosownego wniosku przez wierzyciela. Powód jako wierzyciel w toku postępowania egzekucyjnego o sygn. akt KM 19/04 wnioskował o zajęcie przedmiotowej wierzytelności w piśmie z dnia 28 grudnia 2006 roku (k. 179 akt o sygn. KM 19/04) i komornik zajęcia dokonał, jednakże wierzyciel nie złożył wniosku o sprzedaż zajętej wierzytelności, celem realizacji drugiego z wspomnianych etapów egzekucji z wierzytelności. Jedynie w razie braku wskazania przez wierzyciela trybu sprzedaży: trybu licytacji publicznej lub sprzedaży z wolnej ręki, komornik z urzędu powinien przystąpić do sprzedaży licytacyjnej. Nie bez znaczenia pozostaje tu okoliczność, iż (...) Sp. z o.o. w O. w sposób wyraźny w treści pisma z dnia 18 maja 2007 roku uznał wierzytelność wskazując, że jest ona wymagalna (k. 269 akt KM 19/04). (...) Sp. z o.o. w O. jedynie w toku postępowania egzekucyjnego nie chciał dobrowolnie wykonać zobowiązania przysługującemu dłużnikowi (...) Sp. z o.o. z siedzibą w C., a w konsekwencji powód powinien był złożył wniosek o sprzedaż zajętej wierzytelności. Uwzględniając zatem okoliczność, iż to właśnie wierzyciel ma wpływ na sposób i zakres prowadzenia egzekucji, nie można przyjąć, iż odpowiedzialność członka zarządu istnieje w każdym przypadku, w którym egzekucja z majątku okazała się bezskuteczna. Zauważyć przy tym należy, iż również według stanu na dzień zamknięcia rozprawy w niniejszej sprawie powód nie wykazał, aby po zakończeniu wskazanego postępowania egzekucyjnego wnioskował po raz kolejny o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko spółce, w szczególności w celu przeprowadzenia egzekucji z wskazanej wierzytelności w kwocie 5.500.000,00 zł, zabezpieczonej w części (k. 378-415), której wartość znacznie przekracza wysokość roszczenia powoda dochodzonego niniejszym pozwem. Przemawia za tym charakter odpowiedzialności z art. 299 k.s.h., który przejawia się w tym, że do czasu wyczerpania wszelkich możliwości egzekucji bezpośrednio od samej spółki, na zarządzie spółki nie ciąży żaden obowiązek pokrycia zobowiązań spółki.

Powód wywodził w niniejszej sprawie, iż skoro inne postępowania egzekucyjne zakończyły się bezskutecznie uznać należy, że analizowane postępowanie egzekucyjne było bezskuteczne w pełnym zakresie. Wskazać tu należy przede wszystkim, iż według wykazu postępowań egzekucyjnych ostatnie z postępowań egzekucyjnych według informacji udzielonej przez komornika zakończyło się bezskutecznością egzekucji w dniu 15 maja 2013 roku (k. 434). Roszczenie z art. 299 k.s.h. należy traktować jako ostateczne zabezpieczenie roszczeń wierzycieli przeciwko spółce. Jeśli więc po stwierdzeniu egzekucji okaże się, że wierzyciel może jednak uzyskać zaspokojenie od spółki, to brak jest podstaw do przyjęcia, że zachowuje on prawo do żądania zaspokojenia z majątku członków zarządu spółki, których odpowiedzialność ma charakter posiłkowy i uzupełniający. Decydujące znaczenie dla oceny zasadności powództwa z art. 299 k.s.h. ma zatem stan majątkowy spółki - dłużnika istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Ma tu zastosowanie przepis art. 316 k.p.c., który stanowi, że po zamknięciu rozprawy Sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Zauważyć tu należy, iż w treści swych zeznań pozwany wskazał, że dłużna spółka zabezpieczyła wierzytelność hipoteką obciążającą nieruchomość (...) Sp. z o.o. w O.. Powyższe potwierdza treść odpisów zwykłych ksiąg wieczystych o nr (...); (...); (...). Istotnie, jak podniosła strona pozwana treść powyższych dokumentów wskazuje na to, iż przedmiotowa nieruchomość jest obciążona również innymi hipotekami, lecz wartość powyższych zabezpieczeń jest nieznaczna w stosunku do wartości całej nieruchomości należącej do (...) Sp. z o.o. w O.. Pozwany w treści swych zeznań wskazał, iż wartość innych wierzytelności wynosi około 1.000.000,00 zł, zaś wartość przedmiotowej nieruchomość zabudowanej stanowi obecnie kwotę około 12.000,000,00 zł. Wskazał również na okoliczność prowadzonych rozmów w przedmiocie uruchomienia wskazanego obiektu. Powyższe prowadzi na wniosku, iż dłużna spółka posiada wymagalną wierzytelność, która ponadto jest zabezpieczona w części, a jedynie powód nie przeprowadził egzekucji z wierzytelności.

W świetle powyższych rozważań przyjąć należało, iż powód nie sprostał obowiązkowi wykazania, że egzekucja w stosunku do majątku spółki jest bezskuteczna, a zatem brak jest podstaw do wytoczenia powództwa w trybie art. 299 k.s.h. Z tego względu powództwo podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c., na które złożyły się: koszt zastępstwa procesowego, udzielonego pozwanemu przez pełnomocnika (zastępstwo procesowe w I Instancji w kwocie 3.600,00 zł, zastępstwo procesowe w II Instancji w kwocie 2.700,00 zł) łącznie w kwocie 6.300,00 zł (§ 6 pkt 6, §13.1 pkt 2, Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu), koszt opłaty skarbowej od dokumentu pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł, oraz opłata od apelacji w kwocie 5.211,00 zł, a zatem koszty procesu wyraziły się łącznie kwotą 11.5280,00 zł.

Na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, zgodnie z wynikiem procesu nakazano pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa kwotę 3.600,27 zł tytułem wydatku na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego.

Z uwagi na powyższe, orzeczono jak w sentencji.

Z/ odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron.