Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 stycznia 2013 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku VIII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Przemysław Wasilewski – spr. Sędziowie: SO Dorota Niewińska

SO Ilona Simonowicz

Protokolant: Agnieszka Malewska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Białymstoku Marka Żendziana

po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2013 roku

sprawy skazanego A. A.

o wydanie wyroku łącznego

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego

od wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Białymstoku

z dnia 19 października 2012 r., sygn. akt XV K 973/12

I.  Zaskarżony wyrok łączny zmienia w ten sposób, że:

A. w punkcie 1. komparycji dodaje po słowach „… i o kosztach sądowych;”- „zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 11 kwietnia 2002 roku w sprawie VIII Ka 74/02 w ten sposób, iż przyjęto, że oskarżony działał w warunkach przestępstwa ciągłego, przypisany mu czyn zakwalifikowano z art. 227 § 2 d.k.k. w zb. z art. 205 § 1 d.k.k. w zw. z art. 58 d.k.k. w zw. z art. 60 § 1 d.k.k. i za podstawę prawną skazania przyjęto art. 227 § 2 d.k.k. w zb. z art. 205 § 1 d. k.k. w zw. z art. 58 d.k.k. w zw. z art. 60 § 1 d.k.k w zw. z art. 10 § 2 d.k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. z 1997 r., a za podstawę wymiaru kary art. 227 § 2 d.k.k. w zb. z art. 58 d.k.k. w zw. z art. 60 § 1 d.k.k w zw. z art. 10 § 3 d.k.k., za podstawę prawną orzeczonego przepadku dowodów rzeczowych przyjęto art. 232 § 1 d.k.k., za podstawę prawną zaliczenia okresu tymczasowego aresztowania na poczet orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności przyjęto art. 83 § 1 d.k.k., uchylono orzeczony z mocy art. 46 § 1 k.k. obowiązek naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonych M. C. i J. R.”;

B. w punkcie 6. komparycji dodaje po słowach „… i kosztów procesu” – „ , zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 22 marca 2005 roku w sprawie VIII Ka 19/05 w ten sposób, iż uchylono rozstrzygnięcie w przedmiocie obowiązku naprawienia szkody”

C. na mocy art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej zalicza skazanemu okresy rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawach podlegających łączeniu tj.:

- od dnia 09 lipca 1998 roku do dnia 15 lipca 1998 roku,

- od dnia 27 marca 2001 roku do dnia 13 czerwca 2001 roku,

- od dnia 13 czerwca 2001 roku do dnia 09 sierpnia 2001 roku,

- od dnia 12 maja 2003 roku do dnia 04 czerwca 2003 roku,

oraz okresy odbytych kar w sprawach podlegających łączeniu.

II. W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok łączny utrzymuje w mocy.

III. Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. K. kwotę 147,60 złotych (sto czterdzieści siedem złotych sześćdziesiąt groszy), w tym kwotę 27,60 złotych (dwadzieścia siedem złotych sześćdziesiąt groszy) z tytułu podatku VAT, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

IV. Zwalnia skazanego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

A. A. został skazany prawomocnymi wyrokami Sądu Rejonowego w Białymstoku:

1.  z dnia 13.06.2001 r. w sprawie o sygn. akt III K 2174/00, za czyn z art. 310 § 2 kk w zb. z art. 286 § 1 kk zw. z art. 12 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełniony w dniu 3.07.1998 r. na karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności, przy czym na poczet orzeczonej kary zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach 9.07.1998 r. - 15.07.1998 r. oraz 27.03.2001 r. – 13.06.2001 r., zobowiązano oskarżonego na mocy art. 46 § 1 kk do naprawienia szkody w całości, orzeczono o dowodach rzeczowych i o kosztach sądowych;

2.  z dnia 09.08.2001 r. w sprawie III K 109/01 za czyn z art. 286 § 1 kk popełniony w dniu 30.07.1999 r. na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, przy czym na poczet orzeczonej kary zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 13.06.2001 r. do dnia 9.08.2001 r., orzeczono o dowodach rzeczowych oraz o opłacie i kosztach procesu;

3.  z dnia 29.12.2003 r. w sprawie III K 2228/02 za czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 2 kk popełniony w dniu 26.06.2000 r. na karę 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz zwolniono od ponoszenia kosztów sądowych;

4.  z dnia 12.01.2004 r. w sprawie III K 1175/03 za czyn z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb z art. 271 § 1 kk w zb. z art. 273 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełniony w dniu 10.09.1999 r. na karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, przy czym na poczet orzeczonej kary zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie tj. od dnia 12.05.2003 r. do dnia 4.06.2003 r., orzeczono o dowodach rzeczowych oraz o kosztach sądowych;

5.  z dnia 25.06.2004 r. w sprawie III K 1732/04 za czyn popełniony w dniu 10.09.1999 r. z art. 271§ 2 kk w zb. z art. 273 kk w zb. z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zw. z art. 12 kk na karę 1 (jednego) roku i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności, przy czym zwolniono oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych;

6.  z dnia 24.11.2004 r. w sprawie III K 1509/04 za czyny popełnione:

a) w okresie od maja 2003 r. do 11.07.2003 r. z art. 230 kk na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności,

b) za czyn popełniony w bliżej nieokreślonej dacie pomiędzy dniami 9.02.2001 r. do 26.02.2001 r. i od 17.03.2001 r. do 26.03.2001 r. z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 230 kk na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, przy czym wymierzono karę łączną 2 (dwóch) dwóch lat pozbawienia wolności, zobowiązano do naprawienia szkody w całości, orzeczono o kosztach obrony z urzędu i zwolniono od ponoszenia opłat i kosztów procesu.

Wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 19 października 2012 r. w sprawie XV K 973/12 rozłączono karę łączną orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 24 listopada 2004 r. w sprawie III K 1509/04 i na mocy art. 85 k.k., art. 86 § 1 k.k. połączono skazanemu A. A. kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokami Sądu Rejonowego w Białymstoku opisanymi w punktach komparycji o numerach:

1.  z dnia 13.06.2001 r. w sprawie o sygn. akt III K 2174/00 w wymiarze 3 (trzech) lat pozbawienia wolności,

2.  z dnia 09.08.2001 r. w sprawie III K 109/01 w wymiarze 1 (jednego) roku pozbawienia wolności,

3.  z dnia 29.12.2003 r. w sprawie III K 2228/02 w wymiarze 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

4.  z dnia 12.01.2004 r. w sprawie III K 1175/03 w wymiarze 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

5.  z dnia 25.06.2004 r. w sprawie III K 1732/04 w wymiarze 1 (jednego) roku i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności,

6.  z dnia 24.11.2004 r. w sprawie III K 1509/04 za czyn opisany w punkcie b., tj. popełniony w bliżej nieokreślonej dacie pomiędzy dniami 9.02.2001 r. do 26.02.2001 r. i od 17.03.2001 r. do 26.03.2001 r. w wymiarze 1 (jednego) roku pozbawienia wolności

i orzeczono karę łączną 6 (sześciu) lat pozbawienia wolności, zaś w pozostałej części wyroki jednostkowe podlegające łączeniu pozostawiono do odrębnego wykonania;

Na mocy art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej zaliczono skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawach podlegających łączeniu, tj.

- od dnia 9.07.1998 r. do dnia 15.07.1998 r.

- od dnia 27.03.2001 r. do dnia 13.06.2001 r.,

- od dnia 13.06.2001 r. do dnia 9.08.2001 r.,

- od dnia 27.05.2002 r. do dnia 25.06.2002 r.,

- od dnia 12.05.2003 r. do dnia 4.06.2003 r.,

- od dnia 14.08.2009 r. do dnia 01.09.2009 r.,

- od dnia 05.02.2011 r. do dnia 5.04.2012 r.,

oraz okresy odbytej kary w sprawach podlegających łączeniu.

Umorzono postępowanie w zakresie połączenia kary 1 (jednego) roku pozbawienia wolności wymierzonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 24.11.2004 r. w sprawie III K 1509/04 za czyn opisany w punkcie 6 a komparycji, tj. popełniony w okresie od maja 2003 r. do 11.07.2003 r.;

Zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy skazanego, adw. K. K. kwotę 147,60 (stu dwudziestu siedmiu 60/100, w tym VAT w kwocie 27,60) złotych tytułem nieopłaconych kosztów obrony z urzędu;

Zwolniono skazanego od ponoszenia kosztów sądowych w całości.

Apelację od powyższego orzeczenia wniósł obrońca skazanego, zaskarżając rozstrzygnięcie w całości, na korzyść skazanego A. A..

Na zasadzie art. 427 § 2 k.p.k. i art. 438 pkt 1 i 4 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1.  rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec A. A. kary łącznej 6 lat pozbawienia wolności w oparciu o zasadę asperacji i przy uwzględnieniu w procesie jej wymiaru i stopnia winy, społecznej szkodliwości oraz motywacji towarzyszącej popełnianiu czynów zabronionych, a więc tych okoliczności, które miały już znaczenie i wpływ na wymiar kar jednostkowych za poszczególne zbiegające się przestępstwa, jakkolwiek nie wzięte pod uwagę okoliczności w postaci bliskiego związku przedmiotowego i podmiotowego zachodzącego pomiędzy pozostającymi w realnym zbiegu przestępstwami oraz funkcjonowania skazanego po wymierzeniu kar jednostkowych, istniejących szczególnych okoliczności dotyczących osoby skazanego w postaci ciężkiego stanu jego zdrowia, pozytywnej prognozy kryminologiczno-społecznej w stosunku do niego opartej na nie wchodzeniu w kolizję z prawem od 2003 r., jak też wzgląd na dyrektywy określone w art. 53 k.k., jakimi są społeczne oddziaływanie kary oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie ma ona odnieść w stosunku do skazanego - wskazują na rażącą surowość tak ukształtowanej w wyroku łącznym dolegliwości karnej i przemawiają za zastosowaniem zasady absorpcji przy kształtowaniu kary łącznej,

2.  naruszenie prawa materialnego, a mianowicie art. 63 § 1 k.k. poprzez zaniechanie zaliczenia skazanemu okresów rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawach podlegających łączeniu, a mianowicie od 22 stycznia 2004 roku do 27 maja 2004 roku, od 27 marca 2007 roku do 16 listopada 2007 roku, oraz od 14 września 2010 roku do 4 lutego 2011 roku,

3.  naruszenie przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 413 § 2 k.p.k. polegające na pominięciu w części wstępnej zaskarżonego wyroku łącznego, iż wyrok Sadu Rejonowego w Białymstoku z dnia 13 czerwca 2001 roku, wydany w sprawie o sygn. akt III K 2174/00, opisany w punkcie 1 wyroku łącznego oraz wyrok Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 24 listopada 2004 roku, wydany w sprawie o sygn. III K 1509/04, opisany w pkt. 6 wyroku łącznego zostały zmienione wyrokami Sądu Okręgowego w Białymstoku - odpowiednio wyrokiem z dnia 11 kwietnia 2002 r., wydanym w sprawie o sygn. VIII Ka 74/02 oraz wyrokiem z dnia 22 marca 2005 r., wydanym w sprawie o sygn. akt VIII Ka 19/05.

Wskazując na powyższe zarzuty apelacyjne, na zasadzie art. 427 § 1 k.p.k. i art. 437 § 2 k.p.k. wniósł o zmianę wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku XV Wydział Karny przez:

1.  złagodzenie orzeczonej wobec A. A. kary łącznej sześciu lat pozbawienia wolności i wymierzenie jej w wysokości trzech lat i sześciu miesięcy pozbawienia wolności;

2.  zaliczenie skazanemu na poczet orzeczonej kary łącznej dodatkowo okresów rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawach podlegających łączeniu, a mianowicie od 22 stycznia 2004 roku do 27 maja 2004 roku, od 27 marca 2007 roku do 16 listopada 2007 roku, oraz od 14 września 2010 roku do 4 lutego 2011 roku,

3.  wskazanie, iż wyroki jednostkowe, opisane w punktach 1 i 6 części wstępnej wyroku łączne zostały zmienione wyrokami Sądu Okręgowego w Białymstoku - odpowiednio wyrokiem z dnia 11 kwietnia 2002 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt VIII Ka 74/02 oraz wyrokiem z dnia 22 marca 2005 r. wydanym w sprawie o sygn. akt VIII Ka 19/05.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja wniesiona przez obrońcę skazanego okazała się częściowo zasadna, w kierunku zmierzającym do prawidłowego wskazania i opisania w komparycji zaskarżonego wyroku łącznego wyroków jednostkowych z pkt. 1 i 6 orzeczenia. W pozostałym zakresie zarzuty apelującego dotyczące rażącej niewspółmierności kary czy też obrazy prawa materialnego w zakresie zaliczenia okresów rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawach podlegających łączeniu, nie zasługiwały na uwzględnienie.

Na wstępie zważyć należy, iż zgodnie z treścią art. 569 § 1 k.k. Sąd wydaje wyrok łączny w stosunku do osoby prawomocnie skazanej wyrokami różnych sądów, gdy zachodzą przesłanki określone w art. 85 k.k. Przepis art. 85 k.k. stanowi, iż Sąd orzeka karę łączną, jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw zanim zapadł pierwszy wyrok chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu.

Jednoznacznie stwierdzić należy, iż Sąd Rejonowy słusznie kierując się określonymi w w/w przepisach formalnymi przesłankami orzeczenia w wyroku łącznym kary łącznej, orzekł wobec skazanego A. A. karę łączną, za pozostające ze sobą w zbiegu realnym przestępstwa, za które został skazany w sprawach Sądu Rejonowego w Białymstoku (sygn. III K 2174/00, III K 109/01, III K 2228/02, III K 1175/03, III K 1732/04 i w sprawie o sygn. III K 1509/04 za czyn opisany w punkcie b tj. popełniony w bliżej nieokreślonej dacie pomiędzy dniami 9.02.2001 r. do 26.02.2001 r. i od 17.03.2001 do 26.03.2001 r. w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności). Na zasadność takiego rozstrzygnięcia, czego również nie kwestionował apelujący wskazują tak daty popełnienia czynów, jak i daty wydania wyroków jednostkowych. Czyn, za który orzeczono karę wyrokiem Sądu Rejonowego w Białymstoku z 24.11.2004 r. w sprawie III K 1509/04 opisany w pkt. 6 a komparycji popełniony w okresie od maja 2003 r. do 11.07.2003 r. nie mógł, w świetle przesłanek przewidzianych w treści art. 85 k.k. zostać objęty wyrokiem łącznym. Stąd w zakresie tego czynu postępowanie umorzono. Sąd Okręgowy w pełni podzielił również i to stanowisko Sądu Rejonowego.

Odnosząc się do zasadniczego zarzutu sformułowanego przez obrońcę skazanego dotyczącego wymiaru orzeczonej kary łącznej wskazać należy, iż z przepisu z art. 86 § 1 k.k. wynikają zasady ustalania minimum i maksimum wymiaru kary łącznej, która może być wymierzona w granicach od najsurowszej orzeczonej kary (system absorpcji) do sumy orzeczonych kar (model kumulacji). W tak określonych granicach funkcjonuje model pośredni, tj. asperacji. Kierując się jednym z powyższych systemów Sąd wymierza jedną karę za całość czynów przestępczych pozostających ze sobą w zbiegu realnym.

Tak wyznaczony dolny i górny próg kary łącznej, który w niniejszej sprawie wynosi od 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności (najsurowsza z kar wymierzonych) do 11 lat i 4 miesięcy (suma kar wymierzonych) oraz związanie Sądu wymiarem kary orzeczonej przy pierwszym wyrokowaniu w sprawie, określają nieprzekraczalne, wynikające z przepisów prawa materialnego, granice jej wymiaru, w ramach których wykorzystując ogólne dyrektywy wymiaru kary oraz szczególne dyrektywy wymiaru kary łącznej, Sąd zobowiązany jest do ukształtowania konkretnej kary za wszystkie pozostające w realnym zbiegu przestępstwa (wyrok Sądu Najwyższego z 23 listopada 2005 r., IV KK 392/05, LEX nr 164376).

W powyżej przedstawionych granicach, uzupełnionych o granice danego rodzaju kary, Sąd uzyskuje możliwość swobodnego wyboru wysokości kary łącznej. Swoboda Sądu jednakże ograniczona jest dyrektywami i zasadami wymiaru kary poprzez ustalenie stopnia związku przedmiotowego i podmiotowego zbiegających się przestępstw ( wyrok S.A. w Krakowie z 28 czerwca 2002 roku, II Aka 138/02, KZS 2002, z. 7-8, poz. 41, LEX nr 57022).

Sąd Okręgowy podziela wyrażony w orzecznictwie pogląd, wskazywany przez skarżącego, iż wydając wyrok łączny, sąd orzekający nie jest uprawniony do ponownego rozważenia tych samych okoliczności, które były podstawą wymiaru kar w poprzednio osądzonych sprawach, lecz powinien rozważyć przede wszystkim, czy pomiędzy poszczególnymi czynami, za które wymierzono te kary, istnieje ścisły związek podmiotowy lub przedmiotowy, czy też związek ten jest dość odległy lub w ogóle go brak, a ponadto powinien rozważyć, czy okoliczności, które zaistniały już po wydaniu poprzednich wyroków, przemawiają za korzystnym lub niekorzystnym ukształtowaniem kary łącznej (wyrok Sądu Najwyższego z 25 października 1983 r., IV KR 213/83, OSNKW 1984, nr 5-6, poz. 65, LEX nr 19944).

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy właściwie uwzględnił wszystkie powyższe okoliczności przyjmując, iż nie dają one podstawy do wzięcia pod uwagę najbardziej rygorystycznego modelu, tj. kumulacji, ani też najbardziej korzystnego dla skazanego systemu absorpcji, słusznie stosując zasadę asperacji.

Do kryteriów przedmiotowych, jakie winny być wzięte pod uwagę zaliczyć należy bliskość czasową popełnienia przestępstw (największa, gdy czyny przestępcze popełnione są równocześnie lub bezpośrednio po sobie), osoby pokrzywdzonych (największa ścisłość związku zachodzi, gdy kilkoma przestępstwami pokrzywdzono tę samą osobę), rodzaj naruszonego dobra prawnego (im bardziej zbliżone dobro, tym większa bliskość przestępstw, zatem największa przy tożsamości dóbr), sposób działania sprawcy itd. W aspekcie podmiotowym chodzi o motywy bądź pobudki stymulujące sprawcę, rodzaj i formę winy itd. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 19 stycznia 2005 r., II Aka 274/04, KZS 2005, z. 1, poz. 14, LEX nr 149756).

Jeśli chodzi o związek przedmiotowo-podmiotowy to jakkolwiek czyny objęte wyrokiem łącznym (III K 2174/00, III K 109/01, III K 2228/02,III K 1775/03, III K 1732/04) skierowane były przeciwko tożsamemu dobru tj. mieniu i popełniane w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, każdym z nich skazany wystąpił przeciwko innym podmiotom. W zakresie zaś czynu z pkt. b, za który orzeczoną karę wyrokiem o sygn. III K 1509/04 to wymierzony on był przeciwko dobru prawnemu, jakim jest prawidłowe i bezinteresowne funkcjonowanie instytucji zaufania publicznego, jednakże skazany popełnił je również w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Czyny objęte wyrokiem łączonym popełnione były również w bliskich odstępach czasowych (03.07.1998 r., 30.07.1999 r., 26.06.2000 r., 10.09.1999 r., 10.09.1999 r. i 09.02.-26.02.2001 r., 17.03.-26.03 2001r.).

Nie należy jednak zapominać, że przy wymiarze kary łącznej istotne znaczenie ma nie tylko kwestia istnienia lub nieistnienia bliskości związku podmiotowego i przedmiotowego lub nawet pewnej zwartości czasowej pomiędzy poszczególnymi czynami , lecz istotne jest także, jak wielki stopień społecznej szkodliwości charakteryzuje wszystkie czyny objęte karą łączną. Innymi słowy jedną z podstaw wymiaru kary łącznej jest globalna ocena stopnia społecznej szkodliwości wszystkich przestępstw, za które wymierzono kary jednostkowe ( wyrok Sądu Najwyższego z 11 grudnia 1980 r., II KR 388/80, LEX nr 21888). Należy podkreślić, że " sam zbieg przestępstw nie może być ani okolicznością łagodzącą, dlatego dolną granicą kary łącznej jest najwyższa orzeczona kara, ani też okolicznością zaostrzającą, dlatego górną granicą jest suma kar" (W. Wolter (w:) I. Andrejew, W. Świda, W. Wolter, Kodeks..., s. 290).

W związku z powyższym zasadnicze znaczenie przy określaniu konkretnego rozmiaru kary łącznej mają dyrektywy prewencyjne, albowiem jak słusznie przyjęto w orzecznictwie i piśmiennictwie, kara łączna stanowi instytucję służącą do swoistego podsumowania działalności przestępczej sprawcy, obejmującego syntetyczną i całościową ocenę zachowań sprawcy przejawiającą się w postaci jednej kary wymierzonej za pozostające w zbiegu realnym przestępstwa (M. Szewczyk„Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z 20 stycznia 2005 r., I KZP 30/04, OSP 2005, Nr 9, poz. 102, LEX 141252).

Zauważyć w tym miejscu należy, że wielość popełnionych przez sprawcę przestępstw wpływa na negatywną ocenę społecznego niebezpieczeństwa sprawcy będąc jego istotnym czynnikiem prognostycznym. Oceny tej w sposób istotny nie zmienia nadesłana przez jednostkę penitencjarną przeciętna opinia o zachowaniu skazanego A. A., z której wprawdzie wynika, że nie uczestniczył w subkulturze więziennej, nie angażował się w obszary będące przejawem życia więziennego i nie stosowano w stosunku do niego środków przymusu oraz przyjmował postawę regulaminową, nie naruszał norm współżycia placówki. Jednakże z drugiej strony skazany jeden raz nie powrócił z przerwy w wykonaniu kary, odnośnie popełnionych przestępstw wypowiadał się bezkrytycznie i bezrefleksyjnie bagatelizował swoje postępowanie oraz dotychczasowy tryb życia, winą obarczał inne osoby. Został ponadto w maju 2011 roku ukarany dyscyplinarnie naganą, podczas odbywania kary prezentował bierną postawę, więzi emocjonalne kształtowane przez skazanego względem innych ludzi było nastawione na eksploatowane strony znajomości.

W ocenie Sądu Okręgowego powyższe fakty nie stanowią wystarczającej gwarancji całkowitej resocjalizacji skazanego i zupełnej zmiany postrzegania przez niego swego negatywnego postępowania, w razie przychylenia się do apelacji obrońcy w/w. Wprawdzie stan zdrowia skazanego jest w chwili obecnej poważny, ale powyższe okoliczności w ocenie Sądu Odwoławczego Sąd I Instancji w dostatecznym stopniu uwzględnił orzekając o wysokości kary łącznej. Nie należy bowiem zapominać, że instytucja w postaci przerwy w odbywaniu kary (k. 287), z której skazany w chwili orzekania korzystał służy mu właśnie dla poratowania zdrowia i kontynuowania leczenia w związku ze stwierdzonym u niego niedokrwieniem mózgu i niedowładu prawej kończyny.

Uwzględniając zatem powyżej omówione dyrektywy dające Sądowi możliwość indywidualizacji wymiaru kary łącznej, a zwłaszcza dotychczasowy sposób życia i zawartość kryminalną przestępczej działalności skazanego A. A., należało uznać, że orzeczona kara łączna 6 lat pozbawienia wolności nie może być uznane za rażąco niewspółmierna i sprzeczną z dyrektywami prewencji indywidualnej i generalnej. Z tych też względów uznając, iż wymierzona przez Sąd I instancji kara łączna stanowi wypadkową branych przez Sąd pod uwagę okoliczności, apelacja obrońcy skazanego okazała się w tej części całkowicie niezasadna.

Przechodząc do analizy zarzutu skarżącego, który skutkował zmianą orzeczenia Sadu Rejonowego w zakresie punktu 1 i 6 komparycji wyroku należy zaznaczyć, że z akt sprawy Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 13 czerwca 2001 r. w sprawie o sygn. III K 2174/00 wynika, że orzeczenie powyższe zostało zmienione wyrokiem Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 11 kwietnia 2002 roku w sprawie VIII Ka 74/02 w ten sposób, iż przyjęto, że oskarżony działał w warunkach przestępstwa ciągłego, przypisany mu czyn zakwalifikowano z art. 227 § 2 d.k.k. w zb. z art. 205 § 1 d.k.k. w zw. z art. 58 d.k.k. w zw. z art. 60 § 1 d.k.k. i za podstawę prawną skazania przyjęto art. 227 § 2 d.k.k. w zb. z art. 205 § 1 d. k.k. w zw. z art. 58 d.k.k. w zw. z art. 60 § 1 d.k.k w zw. z art. 10 § 2 d.k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. z 1997 r., a za podstawę wymiaru kary art. 227 § 2 d.k.k. w zb. z art. 58 d.k.k. w zw. z art. 60 § 1 d.k.k w zw. z art. 10 § 3 d.k.k., za podstawę prawną orzeczonego przepadku dowodów rzeczowych przyjęto art. 232 § 1 d.k.k., za podstawę prawną zaliczenia okresu tymczasowego aresztowania na poczet orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności przyjęto art. 83 § 1 d.k.k., uchylono orzeczony z mocy art. 46 § 1 k.k. obowiązek naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonych M. C. i J. R..

Podobna sytuacja miała miejsce odnośnie wyroku Sądu Rejonowego z 24 listopada 2004 r. w sprawie o sygn. III K 1509/04 bowiem z akt przedmiotowej sprawy wynika, iż Sąd Rejonowy opisując powyższy wyrok w punkcie 6. komparycji nie wskazał, iż został on zmieniony wyrokiem Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 22 marca 2005 roku w sprawie VIII Ka 19/05 w ten sposób, iż uchylono rozstrzygnięcie w przedmiocie obowiązku naprawienia szkody.

Z uwagi na powyższe nieprawidłowości Sąd Odwoławczy zmienił w tym zakresie wyrok łączny Sądu Rejonowego w Białymstoku, zgodnie z wnioskiem apelującego.

Analizując zaś wniosek obrońcy skazanego o zaliczenie skazanemu na poczet kary łącznej dodatkowo wskazanych przez niego okresów w sprawach podlegających łączeniu, a mianowicie od 22 stycznia 2004 roku do 27 maja 2004 roku, od 27 marca 2007 roku do 16 listopada 2007 roku oraz od 14 września 2010 roku do 4 lutego 2011 roku, to w zasadzie należy zgodzić się ze skarżącym, iż należałoby zaliczyć wszystkie okresy rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawach podlegających łączeniu. Nie zmienia to jednakże tego, że Areszt Śledczy wprowadzając do wykonania systematycznie kary orzeczone poszczególnymi wyrokami, przelicza te okresy na nowo i zalicza je w inny sposób. Tym samym w ocenie Sądu Odwoławczego zasadnym było jedynie enumeratywne opisanie i zaliczenie okresów rzeczywistego pozbawienia wolności wynikających z zaliczeń zawartych w jednostkowych wyrokach z tytułu rzeczywistego pozbawienia wolności w/w. Zaliczenie zaś pozostałych okresów w ocenie Sądu Okręgowego zawiera się w stwierdzeniu „zaliczenia skazanemu okresów odbytych kary w sprawach podlegających łączeniu”. Innego rodzaju rozwiązanie prowadzi nie tylko do nieczytelności wyroku łącznego, ale do konieczności zmiany rozstrzygnięcia o zaliczeniu, o ile Areszt Śledczy w inny sposób przeliczy okresy odbytych kar na poczet poszczególnych spraw.

Tym samym Sąd Okręgowy zmienił wyrok Sąd Rejonowego i enumeratywnie wymienił (zaliczył) na poczet orzeczonej kary łączonej skazanemu okresy rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawach podlegających łączeniu zawartych tylko w jednostkowych wyrokach tj:

- od dnia 09 lipca 1998 roku do dnia 15 lipca 1998 roku

(wynikający z zaliczenia zawartego w wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku o sygn. III K 2174/00)

- od dnia 27 marca 2001 roku do dnia 13 czerwca 2001 roku

(wynikający z zaliczenia zawartego w wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku o sygn. III K 2174/00)

- od dnia 13 czerwca 2001 roku do dnia 09 sierpnia 2001 roku,

(wynikający z zaliczenia zawartego w wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku o sygn. III K 109/01, uwzględniając przy tym, iż okres od 10.04.2001 r. do 13.06.2001 r. zawierał się już w zaliczeniu w sprawie o sygn. III K 2174/00)

- od dnia 12 maja 2003 roku do dnia 04 czerwca 2003 roku,

(wynikający z zaliczenia zawartego w wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku o sygn. III K 1175/03)

oraz okresy odbytych kar w sprawach podlegających łączeniu.

W pozostałych sprawach Sądu Rejonowego w Białymstoku o sygn. III K 2228/02, III K 1732/04 III K 1509/04 nie zawarte zostały orzeczenia o zaliczeniu okresów rzeczywistego pozbawienia wolności na poczet tych kar. Tym samym Sąd Odwoławczy kierując się wcześniej omówioną zasadą wyeliminował te enumeratywnie wymienione zaliczenia, które nie wynikały z wyroków (od 27.05.2002 r. do 25.06.2002 r., od dnia 14.08.2009 r. do 01.09.2009 r., od dnia 05.02.2011 r. do dnia 05.04.2012 r.), uznając, iż wystarczające jest stwierdzenie „ zaliczenia okresów odbytych kar w sprawach podlegających łączeniu”.

Na marginesie Sąd Okręgowy w trakcie rozprawy apelacyjnej w dniu 24 stycznia 2013 r. (k. 289v-290) uzupełnił przewód sądowy i zaliczył w poczet materiału dowodowego złożone przez obrońcę dowody w postaci karty leczenia szpitalnego, odpisu postanowienia Sądu Okręgowego w Białymstoku z 03.01.2013. r. w sprawie o sygn. IV Kow 3234/12/pr.

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na mocy § 14 ust. 5, § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 roku, Nr 163, poz. 1348).

Na mocy art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. zwolnił skazanego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze kierując się względami słuszności.