Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III U 788/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 czerwca 2014r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Danuta Poniatowska

Protokolant:

sekr. sądowy Beata Dzienis

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 czerwca 2014r. w Suwałkach

sprawy K. A.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o wcześniejszą emeryturę

w związku z odwołaniem K. A.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 25 września 2013 r. znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje K. A. prawo do emerytury od dnia 26 września 2013r.

Sygn. akt III U 788/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25.09.2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O., powołując się na przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 ze zm.) oraz ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013r. poz.1440) odmówił K. A. prawa do wcześniejszej emerytury z uwagi na niewykazanie 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

W odwołaniu K. A. domagał się zmiany zaskarżonej decyzji i przyznania prawa do wcześniejszej emerytury. Wnioskował o uwzględnienie do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu od 01.02.1971r. do 30.06.1071r. dot. zatrudnienia (...) Przedsiębiorstwie (...) w B. przy pracach spawania łukowego i gazowego oraz okresu zasadniczej służby wojskowej od 27.04.1973r. do 01.05.1975r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podtrzymał podstawy skarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje:

K. A. (ur. (...)) w dniu 13.09.2013r. wystąpił z wnioskiem o emeryturę.

Na dzień 01.01.1999r. udowodnił 27 lat 6 miesięcy 27 dni okresów składkowych. Do stażu pracy w warunkach szczególnych organ rentowy uwzględnił 12 lat 7 miesięcy 26 dni, zaliczając następujące okresy zatrudnienia :

- od 01.07.1971r. do 26.04.1973r. i od 02.05.1975r. do 30.06.1977r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) w B. na stanowisku montera instalacji sanitarnych i grzewczych (świadectwo pracy w warunkach szczególnych k. 8 akt ZUS);

- od 01.07.1977r. do 28.02.1986r. w Przedsiębiorstwie (...) w E. na stanowisku montera instalacji sanitarnych i grzewczych (świadectwo pracy w warunkach szczególnych k. 11 akt ZUS).

Od 01.09.1969r. odwołujący został zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...) jako robotnik młodociany w celu nauki zawodu w zawodzie monter wewnętrznych instalacji budowlanych. Naukę zawodu pobierał w (...) Szkole (...) (...). W pierwszym roku nauki zajęcia teoretyczne odbywały się przez 2 dni, natomiast przez 4 dni pracował, najczęściej przy wykopach. W drugim roku nauki zajęcia teoretyczne odbywały się do grudnia 1970r., natomiast od stycznia 1971r. zajęcia teoretyczne odbywały się tylko w niedziele. W pozostałe dni odwołujący pracował. Od 01.02.1971r. odbywał kurs spawalniczy – łukowy i gazowy. Do odbycia kursu zostali zakwalifikowani tylko najlepsi, w tym odwołujący. W trakcie jego trwania pracował stale i w pełnym wymiarze godzin pracy – 8 godzin – jako spawacz. Od 01.02. do 30.06.1971r. pracował jako spawacz przy spawaniu grzejników (książeczka spawalnicza koperta k. 19, umowa k. 42-44, legitymacja ubezpieczeniowa koperta k. 12 akt ZUS, zeznania odwołującego 03:50-10:40 k. 53 odwr.).

Okres od 01.02.1971r. do 30.06.1971r. został uwzględniony w całości do stażu pracy w warunkach szczególnych.

Po zakończeniu nauki i uzyskaniu uprawnień spawacza od 01.07.1971r. odorujący rozpoczął pracę w (...) Przedsiębiorstwie (...) w B., jako monter instalacji sanitarnych i grzewczych. Praca w tym zakładzie została częściowo uwzględniona przez organ rentowy do stażu pracy w warunkach szczególnych. Wyłączeniu przez ZUS podlegał okres odbywania zasadniczej służby wojskowej – od 27.04.1973r. do 12.04.1975r. Jak wynika z akt osobowych (koperta k. 25) oraz zeznań świadków Z. J. (04:50-10:14 k. 35 odwr.) i J. K. (10:30-14:00 k.35 odwr.), odwołujący przez cały okres zatrudnienia w (...) pracował jako spawacz, zatem przed jak i po powrocie z wojska wykonywał prace spawacza. Co więcej, z zaświadczenia (...) z dnia 31.08.2012r. (k. 9 akt ZUS) wynika, iż również w trakcie służby wojskowej – od 07.07.1973r. do 12.04.1975r. wykonywał prace na stanowisku spawacza. Służbę wojskową ukończył w dniu 12.04.1975r. i do (...) wrócił w dniu 02.05.1975r. na stanowisko montera instalacji sanitarnych i grzewczych.

Okres odbywania zasadniczej służby wojskowej tj. od 27.04.1973r. do 01.05.1975r. został uwzględniony w całości do pracy w warunkach szczególnych.

Sąd zważył, co następuje:

Prawo do emerytury w obniżonym wieku zgodnie z treścią art. 184 ust.1 i 2 w zw. z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. z 2009r. Dz.U. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) przysługuje ubezpieczonym urodzonym - tak jak wnioskodawca – po 31.12.1948r., jeżeli pracowali w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, posiadają staż ubezpieczeniowy w wymiarze 25 lat (w przypadku mężczyzn), ukończyli 60 rok życia, nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Ilość lat pracy warunkach szczególnych oraz wymaganych okresów składkowych i nieskładkowych jest badana na dzień wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z FUS, czyli 01.01.1999r.

Zgodnie z dyspozycją art. 32 ust.2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS
za pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnych uważa się osoby, które były zatrudnione przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagającej wysokiej sprawności psychofizycznej, ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Przepis art. 32 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS odnośnie wieku, stażu pracy oraz charakteru wykonywanej pracy, uprawnionych do emerytury odsyła do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r. Nr 8, poz. 43 ze zm.). §3 i 4 rozporządzenia, prawo do emerytury uzależniają od spełniania łącznie następujących warunków: posiadanie 25-letniego okresu zatrudnienia, w tym 15 lat pracy w szczególnych warunkach i ukończenie 60 roku życia. Zgodnie z §2 ust.1 rozporządzenia w sprawie wieku…, zaliczeniu do okresów pracy w warunkach szczególnych podlegają te, w których praca była świadczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Z treści przywołanych przepisów wynika, że pracą w szczególnych warunkach jest praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7.02.1983r. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8.03.2012r. sygn. III UK 92/11, LEX 1215158).

Natomiast okres zatrudnienia w ramach nauki zawodu nie jest pracą w szczególnych warunkach w rozumieniu cytowanych wyżej przepisów rozporządzenia. W tym zakresie warto przytoczyć stanowisko Sądu Najwyższego, że okres nauki zawodu odbywanej przed dniem 1.01.1975r. w ramach umowy zawartej na podstawie przepisów ustawy z dnia 2.07.1958r. o nauce zawodu, przyuczaniu do określonej pracy i warunkach zatrudniania młodocianych w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy (Dz. U. Nr 45, poz. 226) był w rozumieniu prawa ubezpieczeń społecznych okresem zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Nie jest to jednak wystarczające do uznania tych okresów za okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach w myśl § 2 ust. 1 rozporządzenia z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku … ( por. wyrok z dnia 22.08.2012r., I UK 130/12, LEX 1265553).

Powyższe nie ma jednak zastosowania w przypadku okresu uwzględnionego przez Sąd. Od 01.02.1971r. do 30.06.1971r. odwołujący został skierowany na kurs spawalniczy, który opierał się na praktycznej nauce zawodu spawania łukowego i gazowego. Z zeznań wnioskodawcy wynikało, iż spawał grzejniki i dzienny wymiar pracy wynosi co najmniej 8 godzin. Fakt odbycia kursu znajduje potwierdzenie w książeczce spawacza. W trakcie kursu na zajęcia teoretyczne uczęszczał tylko w niedziele. Należy zaznaczyć, iż spornym okresie tydzień pracy trwał 6 dni. Okres ten podlegał uwzględnieniu z w związku z zapisem w Wykazie A Dziale XIV poz. 12 (prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowo wodorowym)

Następny sporny okres dotyczył odbywania zasadniczej służby wojskowej przez odwołującego. W tym zakresie należało wskazać na ugruntowane stanowisko Sądu Najwyższego, który choćby w wyroku z dnia 17.05.2012r., sygn. I UK 399/11 (LEX 1211140) przyjął, iż okres służby wojskowej dla żołnierza zatrudnionego przed powołaniem do czynnej służby wojskowej w warunkach szczególnych (I kategorii zatrudnienia), który po zakończeniu tej służby podjął zatrudnienie w tych samych warunkach, jest nie tylko okresem służby w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ale także okresem pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu § 3 i 4 rozporządzenia z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych charakterze. Taka sytuacja miała miejsce w przypadku wnioskodawcy, który zarówno przed powołaniem do odbycia zasadniczej służby wojskowej (od 01.07.1971r. do 26.04.1973r.), jak i po jej zakończeniu (od 02.05.1975r. do 30.06.1977r.) pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku montera instalacji sanitarnych i grzewczych. Należy zaznaczył, iż takiej nomenklatury używano w tym zakładzie na określenie prac spawaczy. Mając zatem na uwadze wyżej cytowane orzeczenie Sądu Najwyższego okres zasadniczej służby wojskowej zaliczono w całości do stażu pracy w warunkach szczególnych. Okolicznością, która nie miała wpływu na to rozstrzygnięcie był fakt, iż wnioskodawca odbywał służbę wojskowa na stanowisku spawacza.

Konkludując, uwzględniony okres pracy w warunkach szczególnych wyniósł wymagane 15 lat i uprawnia K. A. do uzyskania prawa do emerytury w obniżonym wieku.

W związku z powyższym, na podstawie art. 477 14 §2 kpc orzeczono, jak
w sentencji.

mt