Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 7 stycznia 2014 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi w sprawie o sygn. akt II C 230/12 z powództwa W. W. (1) przeciwko J. D. o wydanie ruchomości oraz z powództwa wzajemnego J. D. przeciwko W. W. (1) o zapłatę kwoty 6.655,00 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 28 grudnia 2011 roku

I. w sprawie z powództwa W. W. (1):

1.  nakazał J. D. wydanie W. W. (1):

a.  maszyny do wycinania płatków i listków służących do produkcji wianków komunijnych,

b.  dwóch maszyn do prasowania płatków i listków służących do produkcji wianków komunijnych,

c.  pięćdziesięciu ośmiu kompletów narzędzi do wycinania i wyciskania wzoru płatka i listka służącego do produkcji wianków komunijnych;

2.  oddalił powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądził od J. D. na rzecz W. W. (1) kwotę 2.617,00 złotych z tytułu kosztów procesu;

4.  nakazał pobrać od J. D. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi kwotę 800,00 złotych z tytułu nieuiszczonych kosztów sądowych;

II.  w sprawie z powództwa wzajemnego J. D.:

1.  oddalił powództwo wzajemne w całości;

2.  zasądził od J. D. na rzecz W. W. (1) kwotę 1.200,00 złotych z tytułu kosztów procesu.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o ustalenie, że Powód do września 2008 roku prowadził działalność gospodarczą pod firmą (...) polegającą na produkcji i sprzedaż wianków komunijnych. Do 2008 roku J. D. odpłatnie dostarczała W. W. (1) robione ręcznie kompozycje kwiatowe do wianków. W październiku 2008 roku powód pożyczył od pozwanej kwotę 2000 zł – strony nie ustaliły terminu zwrotu pożyczki. Z samodzielnie prowadzić tejże działalności, wobec czego w tym okresie prowadzeniem działalności w imieniu i na rzecz powoda zajmowała się jego pracownica M. F.. Kiedy powód jesienią 2008 roku przebywał w szpitalu, zaproponował pozwanej, że udostępni jej nieodpłatnie urządzenia do produkcji płatków i listków do wianków komunijnych oraz przekaże pozwanej do samodzielnej realizacji przez nią zamówienia na dostarczenie tego rodzaju wyrobów osobom trzecim. Pozwana miała ponieść koszt zakupu materiału potrzebnego do wyprodukowania płatków i listków, a cały zysk z ich sprzedaży miała zachować dla siebie, przy czym w ten sposób powód miał zwolnić się z obowiązku spłaty pożyczki otrzymanej od pozwanej. Pozwana przyjęła tak sformułowaną ofertę powoda. Strony nie ustaliły wówczas, jak długo urządzenia do produkcji płatków i listków do wianków miały pozostawać we władaniu pozwanej. Powód przekazał pozwanej dane adresowe i telefony do swoich kontrahentów, którym pozwana miała dostarczać wytwarzane przez siebie płatki i listki – pierwszym z tych kontrahentów była D. Ś.. Pozwana w późniejszym okresie realizowała zamówienia na dostawę listków i płatków do wianków komunijnych zarówno na rzecz osób trzecich, jak i na rzecz przedsiębiorstwa prowadzonego przez powoda. Powód nie otrzymał od pozwanej żadnej części środków pieniężnych pochodzących z realizacji zamówień przez pozwaną na rzecz osób trzecich. W. W. (1) na początku 2008 roku założył rachunek bankowy prowadzony w formie elektronicznej przez (...) Bank S.A. (działający w zakresie bankowości internetowej pod firmą (...)). Rachunek bankowy, z dostępem za pośrednictwem sieci Internet, został założony w związku z zamiarem powoda dotyczącym otwarcia sklepu internetowego, który jednak ostatecznie nie był przez niego prowadzony. Powód upoważnił syna pozwanej, R. D., do korzystania z wyżej wskazanego rachunku bankowego, gdyż to właśnie syn pozwanej miał pomagać powodowi w prowadzeniu działalności w zakresie sklepu internetowego. Syn pozwanej otrzymał od powoda kartę umożliwiającą korzystanie z wyżej opisanego rachunku. Powód nigdy nie wypłacał samodzielnie środków pieniężnych z tego rachunku. Na wyżej opisany rachunek bankowy od października 2008 roku do czerwca 2010 roku wpływały środki pieniężne od osób, którym były dostarczane płatki i listki do wianków komunijnych. Ponadto, w omawianym okresie dokonano także wypłat z rachunku bankowego w różnych kwotach. Żadnej z tych wypłat nie dokonał powód. W 2008 roku maszyna do wycinania płatków i listków do wianków („balansówka”) oraz wzorniki do produkcji tych wyrobów zostały wydane przez B. S., która wcześniej używała tych urządzeń pracując na rzecz powoda i przekazane pozwanej. Na początku 2009 roku pozwana znalazła się w posiadaniu dwóch maszyn do prasowania listków i płatków do wianków, tzw. „prasek”. W. C. na zlecenie pozwanej prasowała płatki i listki do wianków komunijnych. W urządzeniu do prasowania W. C. wymieniła spirale grzewcze. Za dostarczane jego przedsiębiorstwu płatki i listki powód lub działająca w jego imieniu M. F. płacili pozwanej po 20 zł za 1000 sztuk. Za zakup materiału na płatki i listki płaciła pozwana. Płatki do wianków komunijnych od W. W. (1) zamawiała m.in. G. S. zamieszkała w W. – za towar płaciła na zasadzie paczki pobraniowej. Zamówienia były składane telefonicznie. W pewnym okresie płatki G. S. wysyłała pozwana. Na takich samych zasadach jak G. S. z W. W. (1) współpracowała D. Ś., zamieszkała w B. (gmina S.). W 2008 lub 2009 roku W. W. (1) poinformował telefonicznie D. Ś. o tym, że idzie na operację oraz pożycza „maszyny” pozwanej – powód poinformował także D. Ś. o tym, iż to u pozwanej będzie od tej pory składała zamówienia na płatki do wianków komunijnych i to pozwana będzie wysyłała jej te płatki. Zmienił się numer telefonu, pod który dzwoniła D. Ś. aby zamówić płatki do wianków. Za dostawę płatków D. Ś. płaciła na zasadzie paczki pobraniowej, do paczki był dołączony druk przelewu. Rocznie D. Ś. zamawiała płatki o wartości 3000-4000 zł. Na prośbę pozwanej mąż jej siostry T. C. dorobił koło zębate i wykonał naprawę elektryczną jednej z maszyn udostępnionych pozwanej przez powoda, za co otrzymał od pozwanej kwotę 120 zł. Ponadto, T. C. na prośbę pozwanej ostrzył wykrojniki, za co otrzymał łącznie od pozwanej 350 lub 360 zł. Spór między powodem a pozwaną powstał dopiero w 2011 roku, kiedy pozwana wystąpiła o dotację ze środków Unii Europejskiej na otwarcie działalności gospodarczej związanej z produkcją wianków. Powód zaproponował wówczas pozwanej zawarcie pisemnej umowy użyczenia dotyczącej urządzeń do produkcji listków i płatków, jednakże pozwana odmówiła. Wówczas powód zażądał od pozwanej zwrotu udostępnionych jej urządzeń, a z kolei pozwana zgłosiła wobec powoda roszczenia pieniężne. Na stronie internetowej reklamującej wyroby przedsiębiorstwa (...) założonego przez pozwaną prezentowano fotografie kwiatów i listków do wianków komunijnych o wzorach analogicznych do wzorów reklamowanych na stronie internetowej przedsiębiorstwa prowadzonego przez powoda. W dniu 20 grudnia 2011 roku zostało wysłane przez pełnomocnika powoda wezwanie do pozwanej, datowane na 19 grudnia 2011 roku, dotyczące zwrotu trzech „prasek”, jednej „balansówki” oraz 60 kompletów do produkcji płatków i listków. Pozwana zwróciła powodowi w grudniu 2011 roku kilka kompletów do wycinania listków do wianków, tzw. wykrojników. W dniu 9 stycznia 2012 roku zostało wysłane przez pełnomocnika powoda pismo do pozwanej zatytułowane „Wezwanie ostateczne”, dotyczące wydania przez pozwaną pozostałych urządzeń opisanych w piśmie datowanym na 19 grudnia 2011 roku. Pozwana w odpowiedzi na pismo powoda z 9 stycznia 2012 roku oświadczyła, że „roszczenie dotyczące zwrotu wspomnianych urządzeń może być w każdej chwili spełnione. Jednakże, zwrotu mogę dokonać pod warunkiem zaspokojenia moich roszczeń, które powstały w wyniku kilkuletniej współpracy z Panem W.”. Pozwana nadal znajduje się w posiadaniu maszyny do wycinania płatków i listków (tzw. „balansówka”), dwóch maszyn do prasowania płatków i listków (tzw. „ (...)”) oraz 58 kompletów do wycinania płatków i listków, tj. tzw. wzorników.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy uznał, że roszczenie zgłoszone przez powoda zasługuje na uwzględnienie na podstawie art. 222§ 1 k.c. za wyjątkiem żądania wydania trzeciej maszyny do prasowania listków i płatków. Twierdzenia powoda w tym zakresie zostały bowiem wyraźnie zaprzeczone przez pozwaną a z przeprowadzonych w sprawie dowodów wynika, że trzecia maszyna do prasowania listków i płatków znajduje się obecnie we władaniu W. C.. Strona pozwana w toku postępowania nie negowała tego, że powód jest właścicielem wskazanych rzeczy a nie posiada obecnie skutecznego wobec powoda uprawnienia do władania wyżej opisanymi rzeczami. Strony łączyła umowa, na mocy której powód zobowiązał się nieodpłatnie udostępnić pozwanej przedmiotowe urządzenia, a tak aby mogła ona przy ich użyciu uzyskiwać dochód z produkcji płatków i listków do wianków komunijnych i odpłatnie dostarczać je osobom trzecim (przy czym pozwana miała płatki i listki dostarczać odpłatnie także powodowi). Umowa ta stanowiła odnowienie zobowiązania w rozumieniu art. 506§ 1 k.c., gdyż została zawarta przez strony w celu umorzenia wcześniejszego zobowiązania powoda w stosunku do pozwanej wynikającego z umowy pożyczki. Niezależnie od powyższego, pozwana w późniejszym okresie dostarczała płatki i listki do wianków przez siebie wytworzone także na rzecz powoda, na podstawie zawieranych każdorazowo z powodem umów o dzieło. Strony nie określiły czasu obowiązywania przedmiotowej umowy, przedmiotowe zobowiązanie wygasało zatem po wypowiedzeniu przez wierzyciela lub dłużnika (art. 365 ¹ k.c. ). Taki zaś charakter miało pisemne wezwanie do zwrotu urządzeń wysłane pozwanej w dniu 20 grudnia 2011 roku. Na skutek wypowiedzenia stosunku umownego przez powoda stosunek ten wygasł zgodnie ze stosowanym per analogiam przepisem art. 673 § 2 k.c. najpóźniej po upływie 3 miesięcy – na koniec miesiąca kalendarzowego to jest z dniem 31 marca 2012 roku. Pozwana nie zgłosiła zarzutu zatrzymania opisanych w pozwie rzeczy do czasu zwrotu poniesionych przez nią nakładów na te rzeczy. Przy czym skoro do stosunku umowego łączącego strony znajdują per analogiam zastosowanie przepisy dotyczące najmu rzeczy, z mocy art. 461 § 2 k.c. prawo zatrzymania pozwanej nie przysługuje. Nie wchodzi również w grę zastosowanie art. 496 k.c. Roszczenie wzajemne powódki zdaniem Sądu Rejonowego nie zasługiwało natomiast na uwzględnienie. Z uwagi na odnowienie zobowiązania do zwrotu przedmiotu pożyczki umową z jesieni 2008 roku wygasło zobowiązanie powoda do zwrotu pożyczki. Roszczenia pozwanej dotyczące zapłaty przez powoda kwoty 975,00 złotych z tytułu zapłaty za kwiaty i kompozycje kwiatowe wykonane w czerwcu 2008 roku oraz o zapłatę kwoty 3.000,00 złotych z tytułu zapłaty za płatki i listki wykonane przez pozwaną na rzecz powoda w okresie od stycznia 2009 do marca 2010 roku uległy przedawnieniu w terminie wynikającym z art. 646 k.c. Pozwana, na której w tym zakresie spoczywał ciężar dowodu, nie przedstawiła żadnych dowodów wskazujących na uznanie przez powoda przed upływem terminu przedawnienia zgłoszonych przez nią roszczeń pieniężnych. Pozwana nie przedstawiła także żadnych wiarygodnych dowodów pozwalających na ustalenie, płatki i listki o jakiej wartości dostarczyła powodowi w okresie po 2008 roku. Roszczenie o zapłatę przez powoda sumy 680,00 złotych nie zasługiwało zaś na uwzględnienie jako pozbawione podstawy prawnej. O kosztach procesu związanych z powództwem głównym orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., zaś związanych z powództwem wzajemnym na podstawie art. 98 § 1 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniosła pozwana a powódka wzajemna, zaskarżając go w części to jest w zakresie w jakim Sąd I Instancji oddalił powództwo wzajemne co do kwoty 3.655,00 złotych. Rozstrzygnięciu Sądu Rejonowego skarżąca zarzuciła:

- naruszenie art. 227 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. poprzez pominięcie znacznej części zebranego w sprawie materiału dowodowego to jest zeznań pozwanej w zakresie w jakim zeznała, iż urządzenie stanowiło zabezpieczenie zwrotu udzielonej pożyczki, zeznań świadków S. G., M. F. i E. R. o zadłużeniu powoda wobec pozwanej za wykonane płatki oraz niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a w konsekwencji nierozpoznanie przez Sąd meritii istoty sprawy;

- naruszenie art. 233 § 1 i 2 k.p.c. oraz art. 328 § 2 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przez nieuwzględnienie dla oceny zasadności powództwa wzajemnego stanowiska pozwanej w zakresie przyjęcia urządzenia w zastaw jako zabezpieczenia długu oraz niewskazanie na jakiej podstawie Sąd nie uwzględnił zgłoszonego przez pozwaną zarzutu nadużycia prawa (art. 5 k.c.) w zakresie podniesionego zarzutu przedawnienia roszczeń pozwanej;

- naruszenie art. 103 § 2 k.p.c. poprzez jego pominięcie i nieobciążenie powoda kosztami postępowania mediacyjnego, na które powód uprzednio wyraził zgodę, a następnie stawił się i odmówił udziału w mediacji;

- naruszenie art. 659 § 2 k.c. poprzez jego zastosowanie w wyniku przyjęcia, że strony zawarły umowę najmu urządzeń, która przewidywała korzyść ekonomiczną dla każdej ze stron, w sytuacji, gdy zawarta między stronami umowa zmierzała wyłącznie do korzyści dla powoda, a jej celem było zabezpieczenie pożyczki oraz wcześniejszych i przyszłych zobowiązań, takim działaniem Sąd naruszył też art. 353 1 k.c. poprzez zanegowanie zasady swobody zawierania umów;

- naruszenie art. 506 § 1 k.c. poprzez jego zastosowanie w wyniku przyjęcia, że doszło do odnowienia zobowiązania, w wyniku którego zobowiązanie powoda do zwrotu pożyczki wygasło, w sytuacji gdy brak był umowy stron co do tego, a pozwana nie wyrażała zgody na wygaśnięcie długu, przeciwnie z chwilą, gdy powód wezwał pozwaną do zwrotu urządzeń wielokrotnie wzywała go do zwrotu pożyczki i pozostałych zobowiązań;

- naruszenie art. 306 § 1 i 2 k.c. przez jego niezastosowanie i nieprzyjęcie argumentacji pozwanej dotyczącej zabezpieczenia spłaty pożyczki zastawem ustanowionym na urządzeniach powoda;

- naruszenie art. 5 k.c. poprzez jego niezastosowanie i nieuwzględnienie w ustalonym w sprawie stanie faktycznym, podczas gdy powód swoim zachowaniem wywołał u pozwanej uzasadnione przekonanie, że dobrowolnie dokona spłaty zadłużenia, powód tego nie uczynił, a podnosząc zarzut przedawnienia uzyskał korzyść majątkową w istocie w wyniku swego niewłaściwego postępowania;

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzekania i mający istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, a polegający na uznaniu, że z zebranego materiału dowodowego, wynika, iż powód do września 2008 roku prowadził działalność gospodarczą, strony zawarły umowę najmu urządzeń w celu umorzenia wcześniejszego zobowiązania powoda w stosunku do pozwanej wynikającego z umowy pożyczki oraz która przynosiła korzyść obu stronom, a także że to na pozwanej ciążył obowiązek napraw urządzenia oraz poniesienia kosztów zakupu materiału potrzebnego do wyprodukowania płatków i listków.

W konkluzji skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku przez uwzględnienie powództwa wzajemnego w zaskarżonej części, uzupełnienie materiału dowodowego i dopuszczenie dowodu z zeznań świadka R. D. na okoliczność korzystania z rachunku bankowego powoda, pomocy w prowadzeniu sklepu internetowego i dokonywania zakupów na zlecenie powoda dla jego kontrahentów, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu za I. i II. instancję, ewentualnie o uchylenie wyroku Sądu I Instancji i przekazanie temu Sądowi do ponownego rozpoznania z uwagi na zgłoszony zarzut nierozpoznania istoty sprawy oraz konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu za I i II instancję /apelacja wraz z załącznikiem– k. 619-626/.

W piśmie z dnia 10 kwietnia 2014 roku pozwana oświadczyła, że zaskarża przedmiotowe rozstrzygnięcie w zakresie punktu II. w całości to jest w zakresie punktu 1i 2 (uzupełnienie apelacji – k. 631).

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 15 października 2014 roku pełnomocnik pozwanej (powódki wzajemnej) poparł wniosek dowodowy zgłoszony w apelacji, złożył załącznik do protokołu wręczając jego odpis pełnomocnikowi powoda (pozwanego wzajemnego), poparł apelację i sprecyzował ją w zakresie przedmiotu zaskarżenia w ten sposób, iż obejmuje ona kwotę 2.000,00 złotych z tytułu pożyczki, 975,00 złotych z tytułu wykonania na rzecz powoda elementów modystycznych oraz 680,00 złotych z tytułu naprawy tych urządzeń oraz wniósł o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego. Pełnomocnik powoda wniósł natomiast o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego. Sąd oddalił wniosek dowodowy zgłoszony w apelacji powódki (pozwanej wzajemnej) (protokół rozprawy apelacyjnej – k. 647-648).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własny ustalony przez Sąd Rejonowy stan faktyczny.

Wbrew zapatrywaniom skarżącej, Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie dokonał bowiem prawidłowej, gdyż odpowiadającej dyspozycji art. 233 § 1 k.p.c. oceny dowodów, w oparciu o którą wyprowadził także trafne wnioski jurydyczne. Swoje stanowisko nadto przekonująco i wyczerpująco uzasadnił. Wobec faktu, że nie jest rzeczą Sądu Odwoławczego powielanie wywodu przedstawionego już przez Sąd I Instancji, którego argumentację Sąd Okręgowy w pełni podziela, w ramach niniejszego uzasadnienia poprzestać należy na odniesieniu się do zarzutów apelacji.

Zarzuty te nie podważają prawidłowości zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Skarżąca przede wszystkim nieskutecznie zarzuca Sądowi I Instancji naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy w pełni podziela w tej kwestii stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 7 stycznia 2010 roku wydanym w sprawie o sygn. akt II UK 148/09 opubl. w LEX nr 577847, zgodnie z którym zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. może znaleźć zastosowanie w tych wyjątkowych sytuacjach, w których treść uzasadnienia orzeczenia Sądu I Instancji uniemożliwia całkowicie dokonanie oceny toku wywodu, który doprowadził do wydania orzeczenia. A to dlatego, że sposób sporządzenia uzasadnienia orzeczenia z natury rzeczy nie ma wpływu na wynik sprawy, jako że uzasadnienie wyraża jedynie motywy wcześniej podjętego rozstrzygnięcia. Powyżej wskazana sytuacja w realiach niniejszej sprawy nie ma zaś miejsca. W pisemnych motywach zaskarżonego rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy wprawdzie istotnie nie odniósł się wprost i bezpośrednio do podniesionego przez skarżącą zarzutu nadużycia prawa. Wbrew zastrzeżeniom skarżącej, szczegółowo jednak wyjaśnił, z jakich powodów i w oparciu, o jakie dowody wyprowadził wnioski, które stały się podstawą rozstrzygnięcia, a zawarte w uzasadnieniu wywody pozwalają ustalić, z jakich względów Sąd Rejonowy nie podzielił stanowiska skarżącej w tej kwestii. Pisemne motywy zaskarżonego orzeczenia przedłożone przez Sąd Rejonowy spełniają zatem należycie funkcję przypisaną przez ustawę temu dokumentowi sprawozdawczemu, umożliwiając odtworzenie rozumowania sądu orzekającego, które znalazło wyraz w sentencji zapadłego orzeczenia. Powyższe pozwala na dokonanie kontroli instancyjnej zaskarżonego wyroku. Zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. w niniejszej sprawie nie mógł zatem okazać się skuteczny.

Niezasadnie także skarżąca przypisuje Sądowi Rejonowemu zarzut naruszenia art. 227 k.p.c. i 233 § 1 k.p.c.

Zarzut wadliwej oceny dowodów dla swojej skuteczności winien określać, jakich to konkretnie uchybień dopuścił się sąd orzekający, naruszając tym samym zasady logicznego rozumowania bądź wskazania doświadczenia życiowego w toku wyprowadzania wniosków w oparciu o przeprowadzone dowody. Mając wskazany wymóg na względzie, skarżąca usiłuje wprawdzie formułować swoje zastrzeżenia w sposób mu odpowiadający. Czyni to jednak jedynie pozornie. Apelująca zarzuca pominięcie przez Sąd części materiału dowodowego. Okoliczności tej jednak nie wykazuje. Analiza uzasadnienia apelacji nie pozostawia natomiast wątpliwości, że rzekomego pominięcia części materiału dowodowego w odniesieniu do kwestii podstawy przekazania powódce wzajemnej urządzeń, skarżąca upatruje w błędnej w jej przekonaniu ocenie przedstawionych dowodów. Analiza pisemnych motywów zaskarżonego rozstrzygnięcia nie pozostawia zaś wątpliwości, że Sąd Rejonowy nie pominął zeznań świadków wymienionych przez apelującą, lecz jedynie trafnie uznał, że zeznania te nie mogą mieć w tej sprawie takiego znaczenia, jakie nadaje im skarżąca. Argumentując, iż świadkowie ci zeznali o zadłużeniu powoda wobec pozwanej za wykonane płatki, skarżąca nie dostrzega bowiem, że zeznania wskazanych świadków były na tyle nieprecyzyjne, że poza przedmiotowym faktem, jak trafnie uznał Sąd Rejonowy, nie mogły stanowić podstawy do czynienia jakichkolwiek miarodajnych ustaleń odnośnie tego ile kompozycji, płatków i listków pozwana dostarczyła powodowi w poszczególnych okresach, jakie kwoty z tego tytułu zobowiązał się zapłacić powód ani tego jakie kwoty rzeczywiście powód pozwanej z tego tytułu zapłacił. Odmowy wiarygodności określonemu dowodowi bądź też odmiennej niż prezentowana przez stronę oceny znaczenia określonego dowodu dla rozstrzygnięcia sprawy bezsprzecznie nie można zaś utożsamiać z pominięciem określonego dowodu. Zarzut apelacji oparty na przedmiotowym założeniu uznać zatem należało za całkowicie chybiony. W zakresie zaś, w jakim zarzut ten odnosił się do kwestii żądania z tytułu zapłaty za płatki i listki do wianków komunijnych, także i z tego względu, że jak wynika z wyraźnego oświadczenia pełnomocnika skarżącej na rozprawie apelacyjnej w dniu 15 października 2014 roku, nawiązującego do wartości przedmiotu zaskarżenia oraz kwoty wskazanej w apelacji, zakresem zaskarżenia nie było objęte żądanie z tytułu zapłaty kwoty 3.000,00 złotych za płatki i listki do wianków komunijnych wykonane w okresie od stycznia 2009 roku do marca 2010 roku.

Prawidłowości rozstrzygnięcia Sądu I Instancji nie podważają również zastrzeżenia skarżącej formułowane na płaszczyźnie oceny dowodów. W przeciwieństwie do Sądu Rejonowego, swoje stanowisko skarżąca uzasadnia bowiem, opierając się wyłącznie na własnych spekulacjach odnośnie stanu faktycznego i przebiegu zdarzeń, wspartych nadto subiektywną interpretacją wybiórczo akcentowanych okoliczności bez odniesienia się do całokształtu wniosków i wywodu przedstawionego w tym względzie przez Sąd Rejonowy. Na uwadze mieć zaś trzeba, że moc dowodowa oznacza siłę przekonania uzyskaną przez sąd wskutek przeprowadzenia dowodów na potwierdzenie prawdziwości lub nieprawdziwości twierdzeń, co do okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a wiarygodność decyduje o tym, czy określony środek dowodowy ze względu na cechy indywidualne i obiektywne okoliczności, zasługuje na wiarę. Ramy swobodnej oceny dowodów zakreślone są natomiast przez wymogi procedury, zasady doświadczenia życiowego, reguły logicznego myślenia i pewien poziom świadomości prawnej, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków i ważąc ich moc oraz wiarygodność odnosi je do pozostałego materiału w sprawie. W zakreślonych powyżej ramach decyduje zatem przekonanie sądu nie zaś strony. Nie jest tym samym wystarczające samo przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie, niż ocena sądu. Dla podważenia dokonanej przez sąd oceny dowodów oraz poczynionych w oparciu o nią ustaleń nie jest bowiem nawet wystarczające wskazanie, że zgromadzone dowody pozwalają także na wyciągnięcie odmiennych wniosków co do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Jak zatem wynika z powyżej poczynionych rozważań, skuteczne postawienie zarzutu w tym względzie, wymaga wykazania, przy posłużeniu się wyłącznie argumentami jurydycznymi, że sąd naruszył ustanowione zasady oceny wiarygodności oraz mocy dowodów i że naruszenie to miało wpływ na wynik sprawy. Takich zaś argumentów skarżąca nie podnosi.

Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi bowiem do wniosku, że przedstawione w tej sprawie dowody zostały przez Sąd Rejonowy ocenione prawidłowo, a Sąd I Instancji miał możliwość, aby wyprowadzić wnioski, które legły u podstaw kwestionowanych przez apelującą ustaleń. W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności nie budzi bowiem zastrzeżeń konstatacja Sądu Rejonowego, że strony uzgodniły, iż w zamian za możliwość nieodpłatnego korzystania z urządzeń stanowiących własność powoda i realizacji przy ich użyciu zamówień na rzecz osób trzecich pozwana miała zrezygnować z żądania zwrotu pożyczki wcześniej udzielonej powodowi. Wobec radykalnie sprzecznych stanowisk stron Sąd Rejonowy prawidłowo zweryfikował ich twierdzenia w oparciu o pozostały zgromadzony w sprawie materiał dowody i trafnie uznał, że wspiera on wersję zdarzeń prezentowaną przez pozwanego wzajemnego. Zastrzeżenia zgłaszane w tym zakresie przez skarżącą nie podważają zaś prawidłowości ani logiki wywodu przedstawionego w tym zakresie przez Sąd I Instancji. Nie sposób wszak nie zauważyć, że wadliwości przedmiotowej oceny skarżąca upatruje w istocie samym fakcie nieprzychylenia się przez Sąd Rejonowy do prezentowanej przez nią wersji zdarzeń. Nie przedstawia natomiast jakichkolwiek merytorycznych argumentów, które pozwalałyby poddać w wątpliwość tok rozumowania Sądu I Instancji. Z uzasadnienia zarzutów dotyczących przedmiotowej kwestii wynika wszak, że w ocenie skarżącej Sąd winien podzielić prezentowaną przez nią wersję zdarzeń z uwagi na fakt, iż taką właśnie wersję powódka wzajemna przedstawiła. Jak jednak powyżej wskazano, tego rodzaju argumentacja nie wystarcza do podważenia prawidłowości oceny Sądu I Instancji. Argumentując, iż osoba udzielająca pożyczki może żądać ustanowienia zabezpieczenia skarżąca pomija nadto fakt, iż, jak wynika z zeznań świadka D. Ś., powód poinformował ją w 2008 lub 2009 roku, że z uwagi na operację to u powódki wzajemnej będzie od tej pory składała zamówienia na płatki do wianków komunijnych i to powódka wzajemna będzie jej te płatki wysyłała, jak też, że w owym okresie uległ zmianie numer telefonu pod jaki dzwoniła D. Ś. aby zamówić płatki. Opisany stan rzeczy uznać należałoby za całkowicie niezrozumiały, gdyby bieg wydarzeń faktycznie przedstawiać miał się tak, jak to opisuje skarżąca. Apelująca winna natomiast zrozumieć, że w przedmiotowej kwestii o wiele większe znaczenie ma to czy dane zachowanie logicznie wpisuje się w określony ciąg zdarzeń, niż to czy dane zachowanie jest możliwe i dopuszczalne w świetle obowiązujących przepisów. Nie sposób także nie zauważyć, że w apelacji skarżąca sama przyznaje, iż: „pracowała na przedmiocie zastawu dla klientów powoda, a to co udało się jej zachować to była rekompensata (rewanż) dla pozwanej”, jak też, że stanowisko apelacji w tej kwestii pozostaje w sprzeczności z twierdzeniem skarżącej podnoszonym w innym fragmencie apelacji jakoby przedmiotowa umowa przynosić miała korzyści wyłącznie powodowi. Nie można także tracić z pola widzenia, że rozbieżne są również same twierdzenia skarżącej odnośnie tego, w jakim celu owo rzekome zabezpieczenie miało zostać ustanowione, gdyż skarżąca raz wskazuje, iż miało on służyć zabezpieczeniu pożyczki, po to by następnie twierdzić, że przekazanie urządzeń zabezpieczać miało nadto wcześniejsze oraz przyszłe zobowiązania powoda. Opisany stan rzeczy nie pozwala zatem uznać relacji powódki wzajemnej w tym zakresie za wiarygodną, nakazując przychylić się do stanowiska wyrażonego przez Sąd I Instancji.

Wniosek dowodowy zgłoszony w apelacji nie zasługiwał zaś na uwzględnienie jako spóźniony. Nie ulega bowiem wątpliwości, że obowiązki wynikające z art. 6 k.c. oraz art. 232 zdanie pierwsze k.p.c. winny być realizowane przez stronę w postępowaniu pierwszoinstancyjnym, a przed sądem odwoławczym tylko w drodze wyjątku określonego w art. 381 k.p.c. Nie sposób natomiast dopatrzeć się jakichkolwiek powodów, dla których powódka wzajemna nie mogła przedmiotowego wniosku zgłosić w postępowaniu pierwszoinstancyjnym. Co znamienne, nie wskazuje ich także sama skarżąca. Samoistnej podstawy w tym zakresie z pewnością natomiast nie może stanowić wydanie niekorzystnego dla strony wyroku. Potrzeba powołania nowych faktów i dowodów powinna być bowiem następstwem zmienionych okoliczności sprawy, które są niezależne od zapadłego rozstrzygnięcia pochodzącego od sądu pierwszej instancji albo otwarcia się możliwości dowodzenia okoliczności faktycznych wcześniej niemożliwych do wykazania z przyczyn obiektywnych.

Przypisując Sądowi I Instancji naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. w pozostałym zakresie, skarżąca, nie kwestionowała w istocie poczynionych przez Sąd Rejonowy ustaleń, lecz ich ocenę prawną w kontekście relewantnych przepisów prawa materialnego. W tym stanie rzeczy, jak już powyżej zaznaczono, Sąd Rejonowy podzielił podstawę faktyczną zaskarżonego wyroku i przyjął ją za własną. Zarzuty skarżącej rozważył natomiast w aspekcie zastosowania norm prawa materialnego do ujawnionych okoliczności sprawy.

Także jednak i w tej płaszczyźnie stanowisko apelującej nie zasługiwało na aprobatę. Prawidłowość wniosków jurydycznych wyprowadzonych przez Sąd I Instancji w tej sprawie w kontekście zastrzeżeń podnoszonych w tym względzie przez skarżącą nie nasuwa bowiem wątpliwości.

Nie ma przede wszystkim racji apelująca argumentując, iż Sąd I Instancji nie rozpoznał istoty sprawy. Zważyć wszak trzeba, że w orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się jednolicie, że do nierozpoznania istoty sprawy dochodzi wówczas, gdy rozstrzygnięcie sądu pierwszej instancji nie odnosi się do tego, co było przedmiotem sprawy, gdy zaniechał on zbadania materialnej podstawy żądania albo merytorycznych zarzutów uczestników bezpodstawnie przyjmując, że istnieje przesłanka materialnoprawna lub procesowa unicestwiająca roszczenie (por. wyrok Sądu Najwyższego z 9 stycznia 1936 r., C 1839/36, Zb. Orz. 1936, poz. 315; postanowienia Sądu Najwyższego z 23 września 1998 r., II CKN 897/97, OSNC 1999, Nr 1, poz. 22; z 15 lipca 1998 r., II CKN 838/97, Lex nr 50750; z 3 lutego 1999 r., III CKN 151/98, Lex nr 519260; wyroki Sądu Najwyższego z 12 lutego 2002 r., I CKN 486/00, OSP 2003 Nr 3, poz. 36; z 21 października 2005 r., III CK 161/05, Lex nr 178635.; z 12 listopada 2007 r., I PK 140/07, OSNP 2009, nr 1-2, poz. 2). Oceny, czy Sąd I Instancji rozpoznał istotę sprawy, dokonuje się zaś na podstawie analizy żądań pozwu, stanowisk stron i przepisów prawa materialnego stanowiących podstawę rozstrzygnięcia. W realiach niniejszej sprawy skarżąca powódka wzajemna domagała się zasądzenia od pozwanego należności z tytułu pożyczki, zapłaty za kwiaty i kompozycje kwiatowe wykonane w czerwcu 2008 roku oraz zapłaty za płatki i listki do wianków komunijnych wykonanych przez nią na rzecz W. W. (1) w okresie od stycznia 2009 roku do marca 2010 roku oraz kosztów związanych z naprawą urządzeń. Takie też żądanie było przedmiotem oceny Sądu Rejonowego, po uprzednim dokonaniu ustaleń faktycznych w zakresie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, przy uwzględnieniu norm prawa materialnego, mającego zastosowanie w rozpoznawanej sprawie. Argumentacja podniesiona w tym względzie przez skarżącą wskazuje zaś na to, iż przede wszystkim myli ona niepoznanie określonego żądania z jego nieuwzględnieniem. Niewątpliwie zaś sytuacja, w której sąd wskazuje, że w jego ocenie określone roszczenie nie zasługuje na uwzględnienie jako przedawnione, nieudowodnione czy też nieznajdujące oparcia w relewantnych przepisach prawa nie oznacza jeszcze nierozpoznania istoty sprawy. Wbrew zapatrywaniu skarżącej, oceny o nierozpoznaniu istoty sprawy w rozumieniu art. 386 § 4 k.p.c., w świetle ugruntowanego stanowiska judykatury, nie mogą także uzasadniać ewentualne wady postępowania wyjaśniającego (tak. m. in. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 19 marca 2014 roku wydanym w sprawie o sygn. akt I CZ 18/14opubl. w bazie orzecznictwa LEX pod nr (...)). (Przy czym, jak wynika z powyżej przedstawionych rozważań, wady takie w niniejszym postępowaniu nie miały miejsca.) Nierozpoznanie istoty sprawy dotyczy bowiem wyłącznie niezbadania roszczenia będącego podstawą powództwa..

W świetle powyżej poczynionych rozważań, nie mogą również przynieść oczekiwanego przez skarżącą rezultatu zarzuty apelacji oparte na założeniu przeciwnym do przyjętego przez Sąd Rejonowy, a mianowicie, że pomiędzy stronami nie doszło do zawarcia umowy o treści na jaką wskazywał pozwany wzajemny. Zwłaszcza, że analiza zasadności apelacji w tej kwestii nie może także abstrahować od postawy skarżącej, która zakwestionowała prawidłowość zaskarżonego rozstrzygnięcia jedynie w zakresie powództwa wzajemnego.

Wobec faktu, że nie budzi wątpliwości, iż u podstaw stanowiska apelacji leży założenie, iż Sąd Rejonowy niewłaściwie ocenił charakter umowy zawartej przez powódkę wzajemną z pozwanym, błędnie przyjmując, iż przedmiotowe urządzenia przekazano J. D. w ramach umowy mającej na celu umorzenie wcześniejszego zobowiązania, nie zaś jako zabezpieczenie udzielonej pożyczki, za nieporozumienie uznać natomiast należy zarzut naruszenia art. 353 § 1 k.c., w którym skarżąca w tym kontekście przypisuje Sądowi Rejonowemu zanegowanie zasady swobody umów.

Nietrafnie także apelująca odwołuje się do art. 659 § 2 k.p.c. Wbrew sugestiom czynionym w tym względzie w apelacji, Sąd Rejonowy nie uznał, że strony łączyła umowa najmu urządzeń. Sąd ten stwierdził bowiem jedynie, że z uwagi na fakt, iż łącząca strony umowa przewidywała korzyść ekonomiczną dla każdej ze stron, umowa ta była bliższa odpłatnej umowie najmu niż nieodpłatnej umowie użyczenia i z tego względu kwestie mające znaczenie w tej sprawie w odniesieniu do przedmiotowej umowy oceniać należy właśnie z uwzględnieniem przepisów regulujących umowę najmu, stosowanych w drodze analogii. Skarżąca nie może zaś skutecznie podważać konkluzji Sądu I Instancji, że przedmiotowa umowa zakładała korzyść ekonomiczną dla obu stron, w sytuacji, gdy z przedstawionych dowodów wynika ewidentnie, iż dzięki możliwości wykorzystywania urządzeń otrzymanych od W. W. (1) pozwana przez okres około 3 lat odnosiła wymierne korzyści majątkowe.

Nie zasługuje także na aprobatę stanowisko apelacji na gruncie art. 5 k.c. Wbrew zastrzeżeniom zgłaszanym w tym względzie przez skarżącą, rację ma bowiem Sąd Rejonowy, że zarzut ten w niniejszej sprawie nie znajdował usprawiedliwienia w zakresie podniesionego przez pozwanego wzajemnego zarzutu przedawnienia. Przy czym w kwestii tej na uwadze mieć trzeba, że w kontekście zakresu zaskarżenia, z którego powódka wzajemna wyłączyła roszczenie o zapłatę kwoty 3.000,00 złotych z tytułu zapłaty za płatki i listki do wianków komunijnych wykonane przez pozwaną na rzecz powoda w okresie od stycznia 2009 roku do marca 2010 roku, ocena zasadności stanowiska apelacji w tym względzie odnosić się może jedynie do roszczenia o zapłatę kwoty 975,00 złotych z tytułu zapłaty za kwiaty i kompozycje kwiatowe wykonane w czerwcu 2008 roku. Roszczenie to jak prawidłowo ocenił Sąd Rejonowy uległo przedawnieniu w terminie określonym w art. 646 k.c., a zatem z upływem 2 lat od oddania dzieła, czyli najpóźniej z końcem czerwca 2010 roku. Zarzut przedawnienia zgłoszony w tym względzie przez W. W. (1) był zatem uzasadniony. Skarżąca nie może zaś skutecznie argumentować, że zgłaszając przedmiotowy zarzut pozwany wzajemny nadużył swojego prawa podmiotowego z uwagi na fakt, iż swoim zachowaniem wywołał u powódki uzasadnione przekonanie, że dobrowolnie spłaci zadłużenie w sytuacji, gdy, jak wynika z poczynionych ustaleń, z roszczeniami z przedmiotowego tytułu J. D. wystąpiła do pozwanego dopiero w 2011 roku, kiedy to zażądał on od niej zwrotu urządzeń do produkcji listków i płatków. Na uwadze mieć wszak trzeba, że zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem judykatury uwzględnienie zarzutu przedawnienia może być uznane za naruszające art. 5 k.c. tylko w sytuacjach wyjątkowych i jeśli przekroczenie terminu przedawnienia jest niewielkie. Jednocześnie muszą za tym przemawiać okoliczności konkretnego wypadku, zachodzące po stronie poszkodowanego oraz osoby zobowiązanej do naprawienia szkody, w tym charakter uszczerbku, jakiego doznał poszkodowany, przyczyna opóźnienia w dochodzeniu roszczenia i czas jego trwania (tak m. in Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku wydanym w dniu 6 czerwca 2014 roku w sprawie o sygn. akt I ACa 1533/13 opublikowany w bazie orzecznictwa LEX pod nr (...)).

Niezasadnie także skarżąca zarzuca Sądowi I Instancji naruszenie art. 103 § 2 k.p.c. Niezależnie bowiem od faktu, że koszty mediacji dotyczyły obu spraw będących przedmiotem zainteresowania w niniejszym postępowaniu, zaś skarżąca zakwestionowała rozstrzygnięcie tylko w jednej z nich, zważyć wszak należy, że możliwość nałożenia na stronę zwrotu kosztów w oparciu o dyspozycję przedmiotowego przepisu ma charakter fakultatywny, a nadto odnosić się może jedynie do nieusprawiedliwionej odmowy poddania się mediacji, na którą strona uprzednio wyraziła zgodę. W realiach niniejszej sprawy okoliczności wskazane przez pozwanego wzajemnego w piśmie z dnia 27 lutego 2013 roku nie pozwalają zaś podzielić zapatrywania skarżącej jakoby odmowę poddania się mediacji można było w zaistniałym stanie rzeczy uznać za nieusprawiedliwioną.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy w punkcie 1. wyroku na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Na koszty poniesione przez pozwanego wzajemnego w tym postępowaniu złożyło się jedynie wynagrodzenie jego pełnomocnika, którego wysokość ustalono na podstawie § 6 pkt. 3 w zw. z § 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. 2013.461).