Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II Cz 790/14

POSTANOWIENIE

K., dnia 9 grudnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu Wydział II Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO. Wojciech Vogt

po rozpoznaniu w dniu w K.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa J. B.

przeciwko pozwanemu (...) S.A. z siedziba w S.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda

od punktu 2 postanowienia Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 3 listopada 2014 r., sygn. akt I C 2514/14

postanawia:

oddalić zażalenie

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Kaliszu oddalił wniosek powoda o zwolnienie go od kosztów sądowych ponad kwotę 1500 zł Ustalił, że powód prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z żoną Powód posiada budynek mieszkalny i gospodarczy oraz nieruchomość rolną o powierzchni 2,79 ha Powód uzyskuje roczny dochód z gospodarstwa w wysokości 22.449 zł. Ponosi on stałe wydatki związane z utrzymaniem , mediami i prowadzeniem działalności rolniczej. W ocenie Sądu może on ponieść koszty tylko w wysokości 1500 zł, a od pozostałych kosztów powinien być zwolniony.

Zażalenie od tego rozstrzygnięcia złożył powód wskazując, że po wypadku jest niezdolny do pracy i do października otrzymywał zasiłek dla bezrobotnych w kwocie 600 zł miesięcznie, obecnie nie otrzymuje żadnych świadczeń. Nie jest więc w stanie ponieść kosztów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód – co wynika z jego oświadczenia majątkowego – uzyskuje miesięczny dochód w wysokości 1625 zł, a do października pobierał oprócz tego rentę w 620 zł miesięcznie wysokości.

Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 z późn. zm.) strona dokonująca czynności procesowej, od której należy pobrać opłatę sądową, co do zasady obowiązana jest ponieść te koszty, gdyż sprawy cywilne są prowadzone na koszt stron.

W sytuacjach wyjątkowych, a w stosunku do osób fizycznych, taką sytuację wyjątkową opisuje art. 102 ust. 1 cytowanej ustawy, może się ona ubiegać o zwolnienie od kosztów sądowych.

Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych ma charakter wyjątkowy. Nie bez znaczenia jest fakt, iż w razie przegrania sporu przez osobę zwolnioną od kosztów sądowych - następuje to na koszt Skarbu Państwa, a więc wszystkich podatników. Opłaty sądowe stanowią rodzaj danin publicznych. Zwolnienia od ponoszenia tego rodzaju danin stanowi odstępstwo od konstytucyjnego obowiązku ich powszechnego i równego ponoszenia, wynikającego z art. 84 Konstytucji RP. Dlatego też zwolnienia mogą być stosowane w sytuacjach wyjątkowych, gdy istnieją uzasadnione powody do przerzucenia ciężaru dotyczącego danej osoby na współobywateli. Z ich bowiem środków pochodzą dochody budżetu państwa, z których pokrywa się koszty postępowania sądowego w razie zwolnienia skarżącego z obowiązku ich ponoszenia (por. postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 stycznia 2005 r., FZ 478/04, LEX nr 393645 oraz z dnia 31 lipca 2008 r., II FZ 297/08, LEX nr 493855).

W swoim orzecznictwie Sąd Najwyższy wyraził również pogląd, iż instytucja zwolnienia od kosztów sądowych stanowi w istocie pomoc państwa dla osób najuboższych, które bez drastycznego ograniczenia bieżących kosztów związanych z ich egzystencją nie są w stanie ponieść kosztów sądowych. Chodzi zatem o sytuacje, w których strona nie tylko wykaże, że nie posiada bieżących dochodów, czy też jakichkolwiek oszczędności na pokrycie ewentualnych kosztów związanych z toczącym się postępowaniem sądowym, ale również nie jest w stanie w żaden sposób takich środków zdobyć w oparciu o majątek, którego jest właścicielem. Ubiegający się o taką pomoc winien w każdym przypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 września 1984 r., II CZ 104/84).

Dla wydatków związanych z prowadzeniem procesu strona powinna znaleźć pokrycie w swych dochodach przez odpowiednie ograniczenie innych wydatków nie będących niezbędnymi do utrzymania (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 lipca 1980 r., I CZ 99/80).

Wskazać również należy, że instytucja zwolnienia od kosztów nie służy utrzymaniu dotychczasowego poziomu życia, skoro granicą określoną w art. 102 u.k.s.c. jest utrzymanie konieczne wnioskującego i jego rodziny, lecz ma uczynić realną drogę sądową, na skutek indywidualizacji opłaty sądowej.

Biorąc [pod uwagę wyżej wymienione zasady należy podzielić ocenę dokonaną przez Sąd Rejonowy, że powód jest w stanie ponieść cześć tych kosztów bez uszczerbku utrzymania dla siebie i rodziny.

Mając powyższe na uwadze należało, zgodnie z art. 385 w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., orzec jak w sentencji.

II Cz 790/14

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE