Pełny tekst orzeczenia

WYROK Z DNIA 27 LUTEGO 2008 R.
V KK 397/07
Gaz ziemny nie jest energią, o której mowa w art. 278 § 5 k.k., ale
„cudzą rzeczą ruchomą”, w rozumieniu § 1 art. 278 k.k.
Przewodniczący: sędzia SN K. Cesarz (sprawozdawca).
Sędziowie SN: H. Gordon-Krakowska, M. Pietruszyński.
Prokurator Prokuratury Krajowej: B. Mik.
Sąd Najwyższy w sprawie Józefa K., skazanego z art. 278 § 1 i 5
k.k., po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie w dniu 27 lutego 2008 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść od wyroku
Sądu Okręgowego w Ś. z dnia 2 marca 2007 r., utrzymującego w mocy wy-
rok Sądu Rejonowego w Z. z dnia 13 listopada 2006 r.,
na podstawie art. 537 § 2 k.p.k. w zw. z art. 5 § 1 pkt 4 k.p.s.w. i art. 45 § 1
k.w. oraz art. 638 k.p.k. u c h y l i ł zaskarżony wyrok oraz utrzymany nim
w mocy wyrok Sądu Rejonowego w Ząbkowicach Śląskich i u m o r z y ł
postępowanie (...).
U Z A S A D N I E N I E
Sąd Rejonowy w Z. wyrokiem z dnia 13 listopada 2006 r., uznał Józe-
fa K. za winnego czynu zakwalifikowanego z art. 278 § 1 i 5 k.k., polegają-
cego na tym, że oskarżony „w dniu 09.01.2006 r., w Z. dokonał zaboru w
celu przywłaszczenia energii w postaci gazu ziemnego o wartości nie
2
mniejszej niż 27,123 na szkodę Dolnośląskiej Spółki Gazownictwa – Zakład
Gazowniczy W.” i za to na podstawie art. art. 278 § 1 k.k. wymierzył oskar-
żonemu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie na pod-
stawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawiesił na okres
próby 2 lat oraz obciążył oskarżonego kosztami sądowymi.
Wyrokiem z dnia 2 marca 2007 r., Sąd Okręgowy w Ś., utrzymał w
mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację obrońcy oskarżonego, zarzuca-
jącą błąd w ustaleniach faktycznych, przez przyjęcie, że oskarżony dopu-
ścił się zarzucanego czynu, za oczywiście bezzasadną.
Kasację na korzyść oskarżonego wniósł Prokurator Generalny, za-
rzucając „rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie prawa
materialnego, a to art. 278 § 5 k.p.k., polegające na uznaniu, że dokonany
przez oskarżonego zabór gazu ziemnego stanowi kradzież energii, pod-
czas gdy gaz jest cudzą rzeczą ruchomą w rozumieniu art. 278 § 1 k.k.”, po
czym wniósł o uchylenie obu wyroków i przekazanie sprawy Sądowi pierw-
szej instancji do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zarzut skargi kasacyjnej okazał się oczywiście zasadny. Sądom obu
instancji umknął – kluczowy dla prawidłowej kwalifikacji prawnej zachowa-
nia oskarżonego – fakt, że gaz ziemny nie jest energią, o której mowa w
art. 278 § 5 k.k., ale wchodzi w skład znamienia (desygnatów pojęcia) „cu-
dza rzecz ruchoma”, użytego w § 1 art. 278 k.k. Skradziony przez oskarżo-
nego gaz ziemny to tylko nośnik energii, będący przedmiotem czynności
wykonawczej, określonym zbiorczo w tym ostatnim przepisie. Sąd Najwyż-
szy w niniejszym składzie podtrzymuje pogląd wyrażony w postanowieniu z
dnia 9 czerwca 2006 r. (I KZP 14/06, OSNKW 2006, z. 78, poz. 67), że
„zabór w celu przywłaszczenia nośnika energii, wyodrębnionego w rzecz
ruchomą (art. 278 § 1 k.k.), nie stanowi kradzieży energii (art. 278 § 5
k.k.)”. Dlatego zarzut rażącego naruszenia art. 278 § 5 k.k. przez sub-
3
sumpcję zachowania oskarżonego pod ten również przepis, okazał się za-
sadny. Naruszenie to miało istotny wpływ na treść wyroku, ponieważ kra-
dzież rzeczy ruchomej, której wartość nie przekracza 250 zł, stanowi wy-
kroczenie określone w art. 119 § 1 k.w. Zabór gazu ziemnego wartości
27,12 zł (bo taką wartość należy przyjąć w świetle dyspozycji art. 413 § 2
pkt 1 in princ. k.p.k.) realizował znamiona tego wykroczenia.
O ile jednak słuszne okazało się żądanie uchylenie obu wyroków, to
inne musiało zapaść rozstrzygnięcie następcze. Wykroczenie zostało po-
pełnione w dniu 9 stycznia 2006 r. W myśl art. 45 § 1 k.w., karalność wy-
kroczenia ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynął rok, a jeśli w tym
czasie wszczęto postępowanie, karalność wykroczenia ustaje z upływem 2
lat od popełnienia czynu. Konieczne zatem okazało się umorzenie postę-
powania o to wykroczenie na podstawie art. 5 § 1 pkt 5 k.p.s.w. wobec te-
go, że do uchylenia prawomocnego rozstrzygnięcia doszło po upływie
okresu wymienionego w art. 45 § 1 in fine k.w., a więc nie ma zastosowa-
nia dyspozycja art. 45 § 2 k.w. (zob. uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego
z dnia 7 marca 2002 r., I KZP 15/02, OSNKW 2002, z. 78, poz. 49).