Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 19 czerwca 2008 r.
II PZ 11/08
Sędzia, który brał udział w wydaniu postanowienia odrzucającego skargę
kasacyjną (art. 3986
§ 2 k.p.c.) od wyroku objętego następnie skargą o wzno-
wienie postępowania, nie podlega wyłączeniu od orzekania co do tej skargi na
podstawie art. 48 § 3 k.p.c.
Przewodniczący SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (sprawozdawca),
Sędziowie SN: Zbigniew Myszka, Romualda Spyt.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 19 czerwca
2008 r. sprawy z powództwa Ryszarda H. przeciwko Urzędowi Miasta w J.Ś. o usta-
lenie, wydanie świadectwa pracy, odszkodowanie oraz wynagrodzenie za pracę, na
skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubez-
pieczeń Społecznych w Świdnicy z dnia 7 grudnia 2007 r. [...]
o d d a l i ł zażalenie.
U z a s a d n i e n i e
Powód Ryszard H. wniósł pozew przeciwko Urzędowi Miasta J.Ś. o ustalenie
wysokości jego wynagrodzenia od 1 lipca 1981 r. do 31 grudnia 1981 r., od 1 lipca
1983 r. do 31 grudnia 1990 r., od 1 sierpnia 1991 r. do 7 stycznia 1997 r., zasądzenie
wynagrodzenia od 1 września 1989 r. do 31 grudnia 1990 r., od 1 sierpnia 1991 r. do
7 stycznia 1997 r., wystawienie świadectw pracy za okres od 1 lipca 1981 r. do 31
grudnia 1981 r., od 1 lipca 1983 r. do 31 grudnia 1990 r., od 1 sierpnia 1991 r. do 7
stycznia 1997 r. oraz zasądzenie odszkodowania za opóźnione wystawienie świa-
dectw pracy.
Wyrokiem z dnia 28 grudnia 2004 r. [...] Sąd Rejonowy w Świdnicy oddalił po-
wództwo w zakresie: żądania zasądzenia od strony pozwanej na rzecz powoda od-
szkodowania za opóźnienie w wydaniu świadectwa pracy za okres od 1 lipca 1981 r.
do 31 grudnia 1981 r., odszkodowania za opóźnienie w wydaniu świadectwa pracy z
2
1 sierpnia 1991 r. oraz odszkodowania za opóźnienie w wydaniu świadectwa za
okres zatrudnienia od 1 sierpnia 1991 r. do 7 stycznia 1997 r. - z uwagi na związanie
Sądu orzekającego w tej sprawie zapadłymi wcześniej prawomocnymi rozstrzygnię-
ciami w sprawach [...] (art. 365 § 1 k.p.c.) oraz niewykazanie, że świadectwa pracy
zostały powodowi wydane po upływie kodeksowego terminu, a nadto żądania ustale-
nia wysokości wynagrodzenia za okres zatrudnienia w okresie od 1 stycznia 1987 r.
do 31 grudnia 1990 r. - z uwagi na brak wykazania przez powoda istnienia interesu
prawnego w tym zakresie (pkt I); odrzucił pozew w zakresie żądania: wydania świa-
dectwa pracy za okres od 1 lipca 1981 r. do 31 grudnia 1981 r., wypłaty wynagrodze-
nia za okres od 1 września 1989 r. do 31 grudnia 1990 r., wydania świadectwa pracy
za okres od 1 lipca 1983 r. do 31 grudnia 1990 r., ustalenia wysokości wynagrodze-
nia za okres od 1 sierpnia 1991 r. do 7 stycznia 1997 r. wypłaty wynagrodzenia za
okres od 1 sierpnia 1991 r. do 6 maja 1992 r., wydania świadectwa pracy za okres od
1 sierpnia 1991 r. do 6 maja 1992 r., wydania świadectwa pracy za okres od 1 sierp-
nia 1991 r. do 7 stycznia 1997 r. - wobec powagi rzeczy osądzonej (pkt II); w zakre-
sie wypłaty wynagrodzenia za okres od 7 maja 1992 r. do 7 stycznia 1997 r. przeka-
zał sprawę do rozpoznania według właściwości Sądowi Okręgowemu w Świdnicy
(pkt III); umorzył postępowanie w zakresie żądania ustalenia wysokości wynagrodze-
nia za okres zatrudnienia od 1 lipca 1981 r. do 31 grudnia 1981 r. oraz za okres za-
trudnienia od 1 lipca 1983 r. do 31 grudnia 1986 r. - z uwagi na cofnięcie przez po-
woda w tym zakresie pozwu ze skutkiem prawnym i zrzeczenie się roszczenia (pkt
IV); orzekł o kosztach postępowania (pkt V).
Wyrokiem z dnia 16 maja 2005 r. [...] Sąd Okręgowy w Świdnicy oddalił apela-
cję powoda od powyższego wyroku. Postanowieniem z dnia 16 sierpnia 2005 r. Sąd
ten odrzucił skargę kasacyjną powoda, a jego zażalenie na powyższe postanowienie
zostało oddalone przez Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 16 stycznia 2006 r.
Powód w dniu 16 sierpnia 2006 r. wniósł skargę o wznowienie postępowania
zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 16
maja 2005 r. [...]. Jako podstawy wznowienia powód wskazał: art. 403 § 1 pkt 1 k.p.c.
(oparcie wyroku na dokumencie przerobionym i podrobionym), art. 403 § 1 pkt 2
k.p.c. (uzyskanie wyroku za pomocą przestępstwa) oraz art. 403 § 2 k.p.c. (wykrycie
nowych okoliczności faktycznych i środków dowodowych, które mogą mieć wpływ na
wynik sprawy, a z których powód nie mógł skorzystać w poprzednim postępowaniu).
W uzasadnieniu skargi o wznowienie postępowania powód podniósł, że na nowe
3
okoliczności wynikające z różnicy pomiędzy dokumentami znajdującymi się w aktach
osobowych a dokumentami znajdującymi się w jego posiadaniu i wskazującymi na
przerobienie tych pierwszych nie mógł się powołać wcześniej, gdyż powziął o nich
wiedzę dopiero podczas zapoznawania się z aktami sprawy prowadzonej przez Pro-
kuraturę Rejonową w Ś. [...]. Powód wskazał na połączenie jego akt osobowych pro-
wadzonych przez kilku pracodawców, wyłączenie z nich istotnych dokumentów jak
np. umowy o pracę z 1 lipca 1981 r., pism Urzędu Miasta i Gminy w J.Ś. z 21 kwiet-
nia 1987 r. i 27 sierpnia 1988 r. o ustaleniu wysokości wynagrodzenia, pisma tego
Urzędu z 3 marca 1992 r. i innych, chaotyczne ułożenie dokumentów w poszczegól-
nych częściach akt osobowych, dołączenie do nich dokumentu poświadczającego
nieprawdę w postaci świadectwa pracy wystawionego przez Urząd Gminy i Miasta w
J.Ś. w dniu 1 sierpnia 1991 r. oraz dokumentu podrobionego w postaci świadectwa
pracy wystawionego przez ten Urząd w dniu 4 czerwca 1992 r. W ocenie powoda,
uzyskanie zaskarżonego wyroku za pomocą przestępstwa wynika z okoliczności, iż
jego akta osobowe liczą 82 karty w sytuacji, gdy z zeznań świadków wynika, że w
1992 r. zawierały one niewiele dokumentów i pozostawały w archiwum zakładowym.
Oznacza to, że w przedmiotowych aktach osobowych strona pozwana zamieściła
podrobione i przerobione oraz poświadczające nieprawdę dokumenty na potrzeby
toczących się procesów. Z wykorzystaniem tych akt, a w konsekwencji za pomocą
przestępstwa, zapadł wyrok w sprawie [...], na którym to wyroku zostały oparte roz-
strzygnięcia w sprawach [...].
Postanowieniem z dnia 20 października 2005 r. [...] umorzone zostało śledz-
two w sprawie poświadczenia nieprawdy przez podpisanie zaświadczenia o zatrud-
nieniu powoda i uzyskiwanym przez niego wynagrodzeniu w latach 1981-1986 oraz
1983-1992. Zostało ono utrzymane w mocy postanowieniem Sądu Rejonowego w
Świdnicy z dnia 30 czerwca 2006 r. Kolejnym postanowieniem z dnia 27 czerwca
2007 r. [...] umorzono śledztwo w sprawie złośliwego naruszania praw pracowniczych
przez pracowników Urzędu Gminy J.Ś. w latach 1991 - 2003 z tej przyczyny, że w
trakcie toczącego się postępowania nie stwierdzono, aby akta osobowe powoda lub
jego dokumentacja pracownicza zostały przerobione. Wreszcie postanowieniem z
dnia 10 października 2007 r. [...] Prokuratura Rejonowa w Ś. odmówiła wszczęcia
dochodzenia w sprawie poświadczenia nieprawdy przez pracowników Urzędu Miasta
J.Ś. wobec prawomocnego zakończenia postępowania karnego co do tego samego
czynu tej samej osoby.
4
W takim stanie sprawy postanowieniem z dnia 7 grudnia 2007 r. Sąd Okrę-
gowy w Świdnicy odrzucił skargę o wznowienie postępowania na podstawie art. 410
§ 1 k.p.c., stwierdzając, że jakkolwiek powód powołał ustawowe podstawy wznowie-
nia, to jednak w rzeczywistości podstawy te - już tylko w świetle samego uzasadnie-
nia skargi - nie występują. W ocenie Sądu Okręgowego, redakcja art. 399 k.p.c.
wskazuje, że instytucja wznowienia postępowania dopuszczalna jest od orzeczeń
merytorycznych (wyjątek stanowi art. 399 § 2 k.p.c. w związku z art. 4011
k.p.c.), a
więc orzekających co do istoty sprawy. Wyłączone jest zatem wznowienie postępo-
wania od postanowień, choćby miały one charakter orzeczeń kończących postępo-
wanie w sprawie oraz zarządzeń. Nie można więc żądać wznowienia postępowania,
w którym wydano orzeczenia odrzucające pozew, umarzające postępowanie, prze-
kazujące sprawę do sądu wyższej instancji, bowiem nie rozstrzygają one sprawy co
do jej istoty, ale opierają się jedynie o przesłanki formalne dotyczące postępowania w
sprawie. Stąd też niedopuszczalna jest skarga o wznowienie postępowania w zakre-
sie wymienionych wyżej orzeczeń.
Sąd Okręgowy wskazał, że powód oparł skargę o przepisy art. 403 § 1 pkt 1 i
2 oraz § 2 k.p.c., zgodnie z którymi można żądać wznowienia na tej podstawie, że
wyrok został oparty na dokumencie podrobionym lub przerobionym, został uzyskany
za pomocą przestępstwa, a także w razie późniejszego wykrycia takich okoliczności
faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy,
a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. W ocenie
Sądu Okręgowego, możliwość wznowienia postępowania z uwagi na wydanie wyro-
ku w oparciu o dokument podrobiony lub przerobiony istnieje wtedy, gdy okoliczność
fałszu materialnego lub formalnego dokumentu zostanie wykazana w toku postępo-
wania. Zatem osoba, która powołuje się na tę okoliczność musi udowodnić, że dany
dokument został podrobiony (tzn. że został sporządzony przy zachowaniu pozorów,
jak gdyby pochodził od innej osoby niż ta, w imieniu której został sporządzony) lub
przerobiony (tzn. że nadano mu inną treść niż pierwotna). Podstawy te nie obejmują
tzw. fałszu intelektualnego, polegającego na poświadczeniu nieprawdy przez osobę,
która dokument wystawiła we własnym imieniu (z własnym podpisem). Powołanie się
na tę ostatnią okoliczność jest możliwe w ramach podstawy wskazanej w art. 403 § 1
pkt 2 k.p.c., to jest uzyskania wyroku za pomocą przestępstwa. Z kolei z powodu
przestępstwa można żądać wznowienia postępowania jedynie wówczas, gdy czyn
został ustalony prawomocnym wyrokiem skazującym, chyba że postępowanie karne
5
nie może być wszczęte lub zostało umorzone z innych przyczyn niż brak dowodów.
Natomiast wykrycie nowych okoliczności faktycznych stwarza tylko wówczas pod-
stawę wznowienia postępowania, gdy odkryte zostały takie okoliczności faktyczne
zaszłe poza postępowaniem sądowym, które wprawdzie istniały już przed uprawo-
mocnieniem się wyroku, ale nie były stronie znane, a które mogły mieć istotny wpływ
na rozstrzygnięcie sprawy. Z końcowego zwrotu art. 403 § 2 k.p.c. wynika przy tym,
że „wykrycie" odnosi się do okoliczności i dowodów w poprzednim postępowaniu w
ogóle nieujawnionych i wówczas nieujawnionych, bo stronom nieznanych.
Sąd Okręgowy stwierdził, że z treści uzasadnienia skargi w żaden sposób nie
wynika, aby przywołane przez powoda podstawy skargi faktycznie istniały. Przede
wszystkim Sąd nie dopatrzył się, aby doszło do jakiegokolwiek podrobienia lub prze-
robienia akt osobowych powoda z tej przyczyny, że wskazywane przez niego zacho-
wania upoważnionych przez stronę pozwaną do wystawiania dokumentów osób,
mające polegać na owym podrabianiu lub przerabianiu dokumentów, w ogóle nie
wypełniają znamion tych czynów. Dokumenty, których te zachowania miały dotyczyć,
pochodzą od osób, które je wystawiły i zawierają taką treść, jaką te osoby pierwotnie
w nich zawarły. Bez znaczenia jest tu okoliczność, czy treść ta odpowiada rzeczywi-
stemu stanowi rzeczy, gdyż nie jest to istotą przerobienia dokumentu.
W sprawie nie wystąpiła również przesłanka, o której mowa w art. 403 § 1 pkt
2 k.p.c., gdyż brak jest prawomocnego wyroku skazującego funkcjonariuszy publicz-
nych za przestępstwo fałszu intelektualnego oraz przestępstwo posłużenia się prze-
robionym dokumentem jako autentycznym w celu wprowadzenia w błąd wymiaru
sprawiedliwości, na które to okoliczności powołuje się powód.
Za niezasadne przyjął wreszcie Sąd Okręgowy twierdzenia powoda, że wykrył
on takie okoliczności faktyczne (omówione wyżej), które mogły mieć wpływ na wynik
sprawy, a z których nie mógł skorzystać w poprzednim postępowaniu. Powód z racji
uczestniczenia w licznych toczących się sprawach wielokrotnie miał możliwość zapo-
znania się z aktami tych spraw, do których dołączone były jego akta osobowe. Uznać
więc należy, że podnoszone przez powoda w związku z tymi dokumentami okolicz-
ności nie zostały wcześniej przez niego dostrzeżone, a to nie należy do podstaw
przewidzianych w Kodeksie postępowania cywilnego, na podstawie których można
wznowić postępowanie. Inaczej skarga o wznowienie służyłaby korygowaniu błędów
popełnionych przez stronę przy prowadzeniu poprzedniej sprawy, co nie należy do jej
funkcji.
6
Dokonując jednocześnie analizy uzasadnienia zaskarżonego wyroku oraz po-
przedzającego go wyroku Sądu Rejonowego, Sąd Okręgowy wskazał, że Sądy te
oparły rozstrzygnięcia merytoryczne o art. 189 k.p.c., co oznacza, że dowody, które
zdaniem powoda zostały przerobione lub podrobione, nie były przedmiotem ich
oceny, a tym samym nie stanowiły podstawy faktycznej wydanych wyroków, stąd też
nie mogą być podstawą wznowienia postępowania.
W zażaleniu na powyższe postanowienie powód zarzucił: 1) nieważność po-
stępowania wskutek uczestnictwa w jego wydaniu sędziego, który wcześniej rozpo-
znawał skargę kasacyjną w sprawie będącej przedmiotem skargi o wznowienie po-
stępowania, a więc podlegającego wyłączeniu z mocy prawa na podstawie art. 48 §
3 k.p.c. oraz 2) naruszenie art. 410 k.p.c. i dokonanie przez Sąd Okręgowy meryto-
rycznej oceny skargi o wznowienie postępowania i jej podstaw, do czego Sąd ten nie
był uprawniony na tym etapie postępowania.
Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia, zniesienie postępowania w zakresie dotkniętym nieważnością i prze-
kazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.
W uzasadnieniu zażalenia podniesiono, że w wydaniu zaskarżonego postano-
wienia uczestniczyła sędzia J.C., która uczestniczyła w wydaniu przez Sąd Okręgo-
wy w Świdnicy postanowienia z dnia 16 sierpnia 2005 r., odrzucającego skargę kasa-
cyjną od wyroku tego Sądu z dnia 16 maja 2005 r. W tym zakresie skarżący powołał
się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 lipca 2004 r., SK 19/02 oraz po-
stanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2007 r., IV CSK 9/07.
Ponadto, w ocenie skarżącego, Sąd Okręgowy wydając postanowienie odrzu-
cające skargę o wznowienie postępowania dokonał jej merytorycznej oceny. Przy
badaniu podstawy wznowienia Sąd ten powinien ograniczyć się do ustalenia, czy
podstawa wskazana w skardze odpowiada którejkolwiek z ustawowych podstaw
wznowienia. Natomiast nie powinno być przedmiotem rozważań sądu, czy wskazana
przyczyna wznowienia rzeczywiście istnieje.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zawiera usprawiedliwionych zarzutów. W pierwszym rzędzie
niezasadny jest zarzut nieważności postępowania, przy czym wydaje się, że skar-
żący upatruje tej nieważności w przesłance, o której stanowi art. 379 pkt 4 k.p.c.,
7
pomimo że zarzut jego naruszenia nie został w zażaleniu sformułowany. Zgodnie z
powołanym przepisem, nieważność postępowania zachodzi między innymi wówczas,
jeżeli w rozpoznaniu sprawy brał udział sędzia wyłączony z mocy ustawy. W ocenie
skarżącego, toczące się przed Sądem Okręgowym postępowanie ze skargi o wzno-
wienie postępowania dotknięte było nieważnością, gdyż w wydaniu zaskarżonego
postanowienia brał udział sędzia wyłączony z mocy ustawy według art. 48 § 3 k.p.c.
W myśl wskazanego unormowania, sędzia, który brał udział w wydaniu orzeczenia
objętego skargą o wznowienie, nie może orzekać co do tej skargi. Skarżący repre-
zentuje stanowisko, że uczestniczenie w wydaniu postanowienia odrzucającego
skargę kasacyjną od wyroku objętego następnie skargą o wznowienie postępowania
jest braniem udziału w rozpoznaniu skargi kasacyjnej od tego wyroku. Pogląd ten nie
jest trafny.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 lipca 2004 r., SK 19/02 (OTK-A
2004 nr 7, poz. 67), na który powołuje się skarżący, stwierdził niezgodność z Kon-
stytucją art. 48 § 1 pkt 5 k.p.c. w zakresie, w jakim przepis ten ograniczał wyłączenie
sędziego z mocy ustawy tylko do spraw, w których rozstrzyganiu sędzia brał udział w
instancji bezpośrednio niższej. Inaczej rzecz ujmując, zgodnie ze standardami kon-
stytucyjnymi wyłączeniu z mocy samej ustawy od rozpoznania sprawy w instancji
wyższej powinien podlegać nie tylko sędzia, który brał udział w rozstrzyganiu sprawy
(wydaniu zaskarżonego orzeczenia) w instancji bezpośrednio niższej, ale także sę-
dzia, który brał udział w rozstrzyganiu sprawy w instancji jeszcze niższej (por. też
uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2005 r., III CZP 97/04, OSNC 2006 nr
2, poz.24 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 2005 r., III CZ
11/05, LEX nr 232809). W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że ogólne
tezy uzasadnienia powołanego wyroku Trybunału Konstytucyjnego co do gwarancyj-
nego charakteru instytucji wyłączenia sędziego z mocy ustawy mają znaczenie także
dla wykładni art. 48 § 3 k.p.c. Przepis ten zmierza do pełnej realizacji zasady, zgod-
nie z którą nie jest dopuszczalne rozpatrywanie przez sędziego skargi o wznowienie
postępowania na wydane przez niego samego orzeczenie, choćby orzekał on co do
skargi w zakresie rozpoznania apelacji od wyroku wydanego w sprawie ze skargi o
wznowienie (por. wyrok z dnia 24 lipca 2006 r., I UK 12/06, OSNP 2007 nr 15-16,
poz. 230). Zatem stwierdzenie, że o wznowieniu nie może orzekać sędzia, który brał
udział w wydaniu orzeczenia objętego skargą oznacza, że w wypadku, gdy orzecze-
nie to zapadło w sprawie prowadzonej w kilku instancjach, od rozpoznawania skargi
8
o wznowienie wyłączeni są wszyscy sędziowie orzekający w sprawie, w której zapa-
dło orzeczenie objęte taką skargą, w którejkolwiek instancji, przy czym orzekaniem
co do skargi jest jej rozpoznawanie na każdym etapie postępowania w sprawie o
wznowienie, w tym w zakresie orzekania o odrzuceniu skargi z tej przyczyny, że nie
została ona oparta na ustawowej podstawie wznowienia (por. postanowienie z dnia
22 lutego 2007 r., IV CSK 9/07, LEX nr 274135 oraz z dnia 18 stycznia 2008 r., II UZ
42/07, niepublikowane).
W niniejszej sprawie skargą o wznowienie postępowania objęty był wyrok
Sądu Okręgowego z dnia 16 maja 2005 r., w wydaniu którego nie brała udziału sę-
dzia J.C. Uczestniczyła ona natomiast w wydaniu postanowienia z dnia 16 sierpnia
2005 r. odrzucającego skargę kasacyjną powoda od tego wyroku. W orzecznictwie
Sądu Najwyższego zostało jednoznacznie rozstrzygnięte, że sędzia, który uczestni-
czył w wydaniu wyroku zaskarżonego skargą kasacyjną nie jest wyłączony ze składu
sądu drugiej instancji orzekającego o odrzuceniu skargi z powodu jej niedopuszczal-
ności, a w konsekwencji, że art. 48 § 1 pkt 5 k.p.c. nie odnosi się do udziału sędziego
w wydaniu orzeczenia w postępowaniu dotyczącym badania dopuszczalności skargi
kasacyjnej (por. między innymi postanowienie z dnia 3 października 2001 r., V CZ
162/01, LEX nr 53082, postanowienie z dnia 22 kwietnia 2002 r., I PZ 21/02, OSNP
2004 nr 6, poz. 103, postanowienie z dnia 16 grudnia 2005 r., II PZ 45/05, OSNP
2006 nr 21-22, poz. 332). W orzeczeniach tych podkreśla się, iż odrzucenie przez
sąd drugiej instancji skargi kasacyjnej (wcześniej kasacji) ze względu na jej niedo-
puszczalność nie jest równoznaczne z jej rozpoznaniem w znaczeniu, o jakim sta-
nowi art. 48 § 1 pkt 5 k.p.c., a więc z rozpatrywaniem jej zasadności. Jest to jedynie
formalny skutek badania dopuszczalności środka zaskarżenia co do tego, czy został
wniesiony przez uprawniony podmiot i w stosunku do orzeczenia, które może być
zaskarżone skargą kasacyjną, czy został zachowany termin do jego wniesienia i
spełnione wymagania formalne. W rezultacie kontrola zachowania wymagań formal-
nych skargi kasacyjnej nie może być utożsamiana z jej oceną merytoryczną. Kon-
trola, czy wymagania formalne skargi kasacyjnej zostały spełnione pozostaje w gestii
sądu drugiej instancji i jest obowiązkiem tego sądu wynikającym z art. 3986
§ 2 k.p.c.
Stanowisko to może być w pełni odniesione do art. 48 § 3 k.p.c., tym bardziej, że od-
rzucenie skargi kasacyjnej wniesionej od wyroku objętego następnie skargą o wzno-
wienie postępowania nie może być uznane za branie udziału w wydaniu tego wyroku.
9
Niezasadny okazał się również zarzut naruszenia art. 410 § 1 k.p.c. Przepis
ten w zdaniu pierwszym stanowi, że sąd odrzuca skargę wniesioną po upływie prze-
pisanego terminu, niedopuszczalną lub nieopartą na ustawowej podstawie wznowie-
nia. Sąd Okręgowy w pierwszej kolejności stanął na stanowisku, że uzasadnienie
przytoczonych przez skarżącego podstaw wznowienia postępowania wskazuje, iż
przesłanki te w rzeczywistości nie występują, a tym samym skarga nie została oparta
na ustawowej podstawie wznowienia. Skarżący oceny tej nie kwestionuje, a jedynie
wywodzi, iż powinna ona nastąpić w ramach merytorycznej oceny zasadności skargi,
gdyż na wstępnym etapie postępowania wyłączone są rozważania w zakresie fak-
tycznego istnienia przyczyny (podstawy) wznowienia. Pogląd ten jest błędny.
W judykaturze przyjmuje się jednolicie, że oparcie skargi na ustawowych pod-
stawach oznacza nie tylko wskazanie podstawy określonej w art. 401-403 k.p.c., ale
także przytoczenie takich okoliczności, które uzasadniałyby jej powołanie. Nie chodzi
przy tym o badanie trafności powołanych podstaw wznowienia (zasadności skargi),
ale o ocenę wskazanych przez skarżącego przesłanek pod kątem ich ustawowej do-
puszczalności, a więc czy są to podstawy ustawowo wymienione (por. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 1999 r., II UKN 417/98, OSNAPiUS 2000 nr 6,
poz. 254). Innymi słowy, samo sformułowanie podstawy wznowienia w sposób od-
powiadający przepisom art. 401 - 403 k.p.c. nie oznacza oparcia skargi na ustawowej
podstawie wznowienia, jeżeli już z samego jej uzasadnienia wynika, że podnoszona
podstawa nie zachodzi. W rezultacie skarga o wznowienie postępowania podlega
odrzuceniu także wtedy, gdy wskazana w niej podstawa faktycznie nie występuje
(por. między innymi postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 października 1999
r., II UKN 174/99, OSNAPiUS 2001 nr 4, poz. 133 oraz postanowienie Sądu Najwyż-
szego z dnia 9 maja 2008 r., II PZ 65/07, niepublikowane). A contrario, odrzucenie
skargi o wznowienie postępowania nie jest uprawnione wówczas, gdy sąd przyjmie,
że podstawy wznowienia zachodzą, jednakże nie uzasadniają zmiany poczynionych
ustaleń i orzeczenia objętego skargą (tak w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia
10 sierpnia 2007 r., III UZ 9/07, niepublikowanym).
Z powyższych względów zażalenie podlega oddaleniu na podstawie art. 3941
§ 3 w związku z art. 39814
k.p.c.
========================================