Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CNP 67/09
POSTANOWIENIE
Dnia 23 października 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka
w sprawie ze skargi powodów
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Okręgowego w G.
z dnia 6 marca 2008 r., sygn. akt [...]
w sprawie z powództwa B.C. i B.C.
przeciwko Skarbowi Państwa - Prezydentowi Miasta G.
z udziałem interwenienta ubocznego po stronie pozwanej K.R.
o ustalenie,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 23 października 2009 r.,
I. odrzuca skargę;
II. zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 450
(czterysta pięćdziesiąt) zł z tytułu zwrotu kosztów postępowania
wywołanego skargą
2
Uzasadnienie
Powodowie B.C. i B.C. wnieśli skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w G. z dnia 6 marca 2008 r.
Zaskarżonym skargą wyrokiem Sąd drugiej instancji oddalił apelację powodów od
wyroku Sądu Rejonowego w G. z dnia 5 września 2007 r., którym oddalone zostało
powództwo przeciwko Skarbowi Państwa - Prezydentowi Miasta G. o ustalenie, że
powodowie wstąpili w stosunek najmu bliżej określonego w pozwie lokalu
mieszkalnego. Skarżący wskazali, że szkoda, jakiej doznali na skutek wydania
zaskarżonego wyroku Sądu odwoławczego, polega na utracie przez nich
prawa najmu tego lokalu. W ramach uprawdopodobnienia poniesionej szkody
podnieśli ponadto, że po wydaniu wyroku Sądu Okręgowego interwenient
uboczny K. R. (będący dzierżawcą nieruchomości, w której znajduje się
przedmiotowy lokal) grozi im eksmisją oraz wzywa do zapłaty odszkodowania
za wieloletnie bezumowne korzystanie z nieruchomości. W tym kontekście
powodowie wskazali także na brak uprawnień do nabycia lokalu mieszkalnego
po preferencyjnych cenach.
W odpowiedzi na skargę strona pozwana domagała się odrzucenia
ewentualnie odmowy przyjęcia skargi do rozpoznania, a w przypadku nie
uwzględnienie tego wniosku jej oddalenia, wnosząc ponadto o zasądzenie
kosztów postępowania ze skargi.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga jest niedopuszczalna, gdyż została skonstruowana w wadliwy
sposób. Środek ten dotknięty jest licznymi nieusuwalnymi brakami w zakresie
zasadniczych elementów konstrukcyjnych, o których mowa w art. 4245
pkt 3, 4
i 5 k.p.c. Każdy tego rodzaju brak stanowi samodzielną i wystarczającą podstawę
do odrzucenia skargi (por. np. postanowienie SN z dnia 16 lutego 2007 r.,
V CNP 8/07, niepubl.)
W skardze nie wskazano przepisu prawa, z którym zaskarżony skargą
wyrok jest, zdaniem strony skarżącej, niezgodny (art. 4245
§ 1 pkt 3 k.p.c.).
Przytoczenie podstaw skargi nie jest równoznaczne ze spełnieniem tego
obowiązku i nie może go zastąpić. Oba te wymagania są wyraźnie przez
ustawodawcę odróżniane, a zatem muszą być spełnione w sposób niezależny
3
i odrębny (por. m.in. postanowienie SN z dnia 28 lutego 2006 r., I CNP 12/06,
niepubl. oraz postanowienie SN z dnia 20 lipca 2005 r., IV CNP 1/05, niepubl.).
Skarga nie spełnia ponadto wymagania określonego w art. 4245
§ 1
pkt 5 k.p.c. Wykazanie, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze
innych środków prawnych nie było i nadal nie jest możliwe stanowi jeden
z nieodzownych elementów tego szczególnego środka procesowego. W skardze
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego
w G. wskazano jedynie, sugerując brak możliwości wniesienia skargi kasacyjnej, że
ze względu na wartość przedmiotu zaskarżenia uchylenie bądź zmiana tego
orzeczenia nie była i nie jest możliwa. Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem
judykatury odniesienie się wyłącznie do wskazanego środka zaskarżenia nie może
być uznane za zadośćuczynienie obowiązkowi wynikającemu z art. 4245
§ 1 pkt 5
k.p.c. Na skarżącym spoczywa obowiązek przeanalizowania wszelkich
przewidzianych prawem środków procesowych, które mogłyby ewentualnie
wchodzić w rachubę przy wzruszeniu wymienionego wyroku (np. skargi o
wznowienie postępowania) i przedstawienia w tym zakresie stosownych wniosków
(por. postanowienie SN z dnia 17 sierpnia 2005 r., I CNP 5/05, OSNC 2006, nr 1,
poz. 17 i z dnia 27 stycznia 2006 r., III CNP 23/05, OSNC 2006, nr 7-8, poz.
140).
Skarga dotknięta jest jeszcze jedną zasadniczą wadą. W skardze
powodowie nie zdołali uprawdopodobnić, iż doszło do wyrządzenia im szkody,
o której mowa w art. 4241
§ 1 k.p.c. Nieskutecznie skarżący powołali się na
szkodę, w zakresie, w jakim powstała jedynie możliwość jej powstania
w przyszłości. Zarówno eksmisja powodów, jak i zapłata odszkodowania za
bezumowne korzystanie z zajmowanego przez nich lokalu, nie miały jeszcze
miejsca. Zdarzenia te mogłyby być zatem jedynie wiązane ze szkodą o charakterze
hipotetycznym. Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem judykatury powołanie się na
tego rodzaju postać szkody nie czyni zadość wymaganiu przewidzianemu
w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. Na skarżącym spoczywa obowiązek
uprawdopodobnienia, że poniósł on konkretny uszczerbek majątkowy nie zaś, iż
uszczerbek taki mógłby wystąpić w przyszłości (por. m. in. postanowienie SN z dnia
11 stycznia 2006 r., II CNP 13/05, OSNC 2006, nr 6, poz. 110 oraz postanowienie
4
SN z dnia 31 stycznia 2006 r., IV CNP 38/05, OSNC 2006, nr 7-8, poz. 141). Jeśli
chodzi o uprawdopodobnienie szkody rzeczywistej, a więc uszczerbku, który
miałaby już powstać w majątku skarżących, nie można przyjąć, że obowiązek ten
został spełniony. Powołanie się w skardze na ten rodzaj szkody ograniczyło się
w istocie do stwierdzenia, że powodowie na skutek wydania zaskarżonego skargą
wyroku zostali pozbawieni określonych praw związanych z opisanym w pozwie
lokalem. W skardze nie tylko nie wskazano wysokości tak określonej szkody, lecz
także nie przedstawiono jakiejkolwiek argumentacji świadczącej o tym, że szkoda
ta istotnie wystąpiła i miała związek z wydaniem zaskarżonego skargą wyroku.
Powołanie się na prawomocne oddalenie powództwa bez przedstawienia dalszej
przekonującej jurydycznej argumentacji mogącej przemawiać za tym, że szkoda
określona przez stronę skarżącą została jej rzeczywiście wyrządzona oraz bez
wskazania odpowiednich środków mających uwiarygodnić to twierdzenie samo
w sobie nie jest wystarczające do spełnienia wymagania przewidzianego
w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. Należy podkreślić, że nieuwzględnienie powództwa nie
może być utożsamiane z wyrządzeniem stronie szkody. Nieuzyskanie przez stronę
żądanej w postępowaniu sądowym ochrony prawnej w zakresie danego prawa
bądź roszczenia nie zawsze będzie prowadzić do powstania uszczerbku
majątkowego. Konieczne są zatem dalsze szczegółowe wyjaśnienia strony, bez
których o uprawdopodobnieniu poniesienia szkody w ogóle mowy być nie może.
Stanowisko to zostało już wielokrotnie wyrażone w orzecznictwie Sądu
Najwyższego (por. m. in. postanowienie SN z dnia 13 listopada 2007 r., III BP 7/07,
OSNP 2009, nr 1-2, poz. 11, postanowienie SN z dnia 14 kwietnia 2008 r., II BP
66/07, niepubl. oraz postanowienie SN z dnia 23 października 2008 r., V CNP
26/08, niepubl.).
Z omówionych przyczyn Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji, na
podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c.
O kosztach postępowania ze skargi orzeczono (odpowiednio) na podstawie
art. 98 § 1 i 3 oraz art. 108 § 1 k.p.c.