Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 66/10
POSTANOWIENIE
Dnia 9 września 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Kazimierz Zawada (przewodniczący)
SSN Krzysztof Strzelczyk
SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa T. J.
przeciwko C.(...) Spółce z o.o. w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 9 września 2010 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 26 marca 2010 r., sygn.
akt I ACa (…),
uchyla zaskarżone postanowienie w zakresie odrzucenia zażalenia powoda na
postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 16 lipca 2009 r. w przedmiocie
odrzucenia wniosku powoda o doręczenie odpisu wyroku Sądu Apelacyjnego z
dnia 19 marca 2009 r. wraz z uzasadnieniem (punkt dwa), a w pozostałej części
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił zażalenie powoda T. J.
na postanowienie tego Sądu z dnia 16 lipca 2009 r. z uwagi na to, że mimo upływu
terminu, wyznaczonego w wezwaniu, nie została wniesiona opłata od tego zażalenia.
W zażaleniu powód zarzucił, że kwestionowane orzeczenie narusza art. 3 ust. 1,
art. 4 ust. 3 i art. 19 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w
sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 ze zm., dalej u.k.s.c.) i art. 1302
§ 3 k.p.c.
2
przez przyjęcie, że zażalenie na postanowienie z 16 lipca 2009 r. podlega opłacie
sądowej, skoro nie jest związany z opłatą sądową ani wniosek o przywrócenie terminu
ani wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem. Wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi drugiej instancji celem nadania biegu
złożonemu środkowi odwoławczemu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Rozpoznanie zażalenia wymaga rozważenia dwóch kwestii wiążących się ze
skutecznością wniesienia zażalenia na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia
16 lipca 2009 r. Pierwsza dotyczy dopuszczalności zażalenia na postanowienie
o odrzuceniu wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o doręczenie wyroku
z uzasadnieniem. Zgodnie z treścią art. 3941
§ 2 k.p.c. zażalenie na postanowienie sądu
drugiej instancji przysługuje w sprawach, w których dopuszczalna jest skarga kasacyjna
i kwestionowane postanowienie kończy postępowanie w sprawie. Do tej kategorii
postanowień nie należy to wydane w przedmiocie wniosku o przywrócenie terminu.
Takie stanowisko zostało ugruntowane w orzecznictwie Sądu Najwyższego, począwszy
od postanowienia z dnia 11 sierpnia 1999 r., I CKN 367/99, OSNC 200/3/48 i podzielane
jest również w rozpoznawanej sprawie. Podkreślenia wymaga, że na taki jego charakter
wskazuje również konieczność wydania orzeczenia odnoszącego się do czynności,
która wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu została podjęta. W tej sytuacji zażalenie
na postanowienie odrzucające wniosek o przywrócenie terminu do złożenia opisanego
wniosku podlegało odrzuceniu na podstawie art. 3986
§ 2 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
Nie było zatem problemu dotyczącego obowiązku wniesienia opłaty sądowej, skoro
stosownie do art. 126 § 2 k.p.c. od pisma podlegającego odrzuceniu nie pobiera się
opłaty.
Z tych względów zaskarżone postanowienie w tym zakresie było trafne,
aczkolwiek z innych przyczyn, niż podniesione w jego uzasadnieniu, zaś zażalenie
powoda podlegało oddaleniu w oparciu o art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
W odniesieniu do drugiej kwestii łączącej się ze skutecznością zażalenia wskazać
należy, że w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w
sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 ze zm., dalej u.k.s.c.) wprowadzona
została ogólna reguła obowiązująca na gruncie tej ustawy, że wniesienie opłaty od
pisma uzależnione jest od przepisu przewidującego jej pobranie. Z kolei art. 3 ust. 2 pkt
1 u.k.s.c. traktuje o objęciu zażalenia obowiązkiem opłaty sądowej. Wprowadzone w art.
4 ust. 3 u.k.s.c. zwolnienie od obowiązku opłaty wniosku o sporządzenie uzasadnienia
3
oraz doręczenie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem, zgłoszonego w terminie
tygodniowym od dnia ogłoszenia sentencji ma charakter wyjątku, który nie rozciąga się
na inne pisma związane z realizacją wymienionego uprawnienia. Nie przewiduje
wyłączenia obowiązku opłacenia zażalenia na postanowienie w przedmiocie odmowy
doręczenia uzasadnienia orzeczenia art. 95 i art. 99 u.k.s.c., jak też dalsze podmiotowe
zwolnienia w art. 96 do 98 u.k.s.c. Wysokość opłaty od zażalenia art. 19 ust. 3 pkt 3 w
związku z art. 18 u.k.s.c. odnosi do opłaty przewidzianej od pisma wszczynającego
postępowanie (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2008 r., III CZP
88/08, OSNC 2009/9/122). Nie można jednak stosować go do pism procesowych, które
nie są związane z postępowaniem rozpoznawczym i nie dotykają orzeczenia o istocie
sporu. Wywołane zakwestionowaniem uprawnienia do uzyskania orzeczenia z
uzasadnieniem incydentalne postępowanie, które może, ale nie musi zmierzać do
zaskarżenia orzeczenia nie powinno być łączone z opłatą określoną wymienioną
regulacją. Skoro zatem zażalenie podlega opłacie sądowej, a nie ma podstaw do
ustalenia jej wysokości w oparciu o art. 19 ust. 3 pkt 2 u.k.s.c., to zastosować należy
opłatę określoną w art. 14 ust. 3 u.k.s.c. Takie zapatrywanie wyrażone zostało również
w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 2010 r., III CZP 39/10, Biuletyn Sądu
Najwyższego nr 7-8/2010, s. 9. Wobec tego określenie przez Sąd Apelacyjny opłaty na
kwotę 20000 zł nie mogło wywołać skutku w postaci odrzucenia zażalenia, chociaż nie
zasługuje na podzielenie stanowisko, że wnoszący zażalenie nie miał obowiązku
uregulowania opłaty.
Z tych względów zaskarżone postanowienie w odniesieniu do zażalenia na
postanowienie o odrzuceniu wniosku o doręczenie powodowi wyroku Sądu
Apelacyjnego z dnia 19 marca 2010 r. podlegało uchyleniu w oparciu o art. 39815
§ 1 w
związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13