III SO 18/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:30-09-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III SO 18/10
POSTANOWIENIE
Dnia 20 stycznia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Andrzej Wróbel (przewodniczący)
SSN Halina Kiryło (sprawozdawca)
SSN Roman Kuczyński
w sprawie ze skargi D. K.
na przewlekłość postępowania Sądu Apelacyjnego w […]
w sprawie I ACa …/10,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 20 stycznia 2011 r.,
zażalenia wnioskodawcy na zarządzenie Sądu Najwyższego - Izby Pracy,
Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
z dnia 21 września 2010 r., sygn. akt III SPP 21/10,
odrzuca zażalenie.
UZASADNIENIE
Zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału III Izby Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego z dnia 21 września 2010 r.
zwrócono D. K. skargę na przewlekłość postępowania.
W uzasadnieniu zarządzenia wskazano, iż zgodnie z art. 87¹ § 1 k.p.c. w
postępowaniu przed Sądem Najwyższym obowiązuje zastępstwo stron przez
adwokata lub radcę prawnego. Wobec oddalenia wniosku strony o zwolnienie od
opłaty i o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, konsekwencją naruszenia tego
2
przepisu jest zwrot pisma procesowego bez wzywania do usunięcia braków
formalnych ( art. 130 § 5 k.p.c.).
Na powyższe zarządzenie zażalenie złożył D. K., zarzucając naruszenie
przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony
do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub
nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej
zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843). Żalący się wniósł o zmianę zarządzenie lub jego
uchylenie i rozpoznanie skargi ewentualnie o nakazanie względnie zobowiązanie
Sądu Apelacyjnego w […] do rozpoznania skargi lub przekazanie skargi Sądowi
właściwemu. Zdaniem żalącego się zaskarżone zarządzenie zapadło z obrazą
przepisów powołanej ustawy, które nie przewidują przymusu adwokacko –
radcowskiego w postępowaniu toczącym się ze skargi o stwierdzenie przewlekłości
postępowania. Natomiast jeden z artykułów ustawy stanowi, iż sądem właściwym
do rozpoznania skargi jest sąd przełożony nad sądem, przed którym toczy się
postępowanie objęte skargą. Jeśli skarga dotyczy przewlekłości postępowania
przed Sądem Apelacyjnym i Sądem Najwyższym, ten ostatni Sąd jest
predestynowany do jej rozpoznania. Tymczasem w niniejszej sprawie Sąd
Najwyższy nie nadał biegu skardze, czym naruszył normę art. 45 ust. 1 Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej w związku z art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw
Człowieka w związku z art. 1 i 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze ( …).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kodeks postępowania cywilnego ustanawia jednolity system zaskarżania
orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych, opierający się na zasadzie
dwuinstancyjności. Przeciwko prawomocnym orzeczeniom sądów drugiej instancji
może być nadto skierowana do Sądu Najwyższego skarga kasacyjna (art. 398¹ § 1
k.p.c.), albo zażalenie (art. 394¹ § 1 i § 2 k.p.c.), które to środki zaskarżenia mają
nadzwyczajny charakter. Dopuszczalność poszczególnych środków odwoławczych
lub innych środków zaskarżenia jest zatem wyczerpująco uregulowana w
przepisach Kodeksu postępowania cywilnego. Ich wniesienie jest możliwe tylko
3
wówczas, gdy akt ten dopuszcza oznaczony środek odwoławczy lub inny środek
zaskarżenia.
Kwestię dopuszczalności wnoszenia do Sądu Najwyższego zażaleń normuje
art. 394¹ k.p.c. Instytucja zażalenia do Sądu Najwyższego podlega odrębnej od art.
394 k.p.c. regulacji, ograniczającej ją do wypadków wymienionych w tymże
przepisie. Powołany przepis wykładany jest w judykaturze w sposób restrykcyjny
(postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2007 r., IV CZ 28/07,
OSNC 2008 nr 2, poz. 29; z dnia 14 grudnia 2007 r., III CZ 61/07, Biul. SN 2008 nr
4, poz. 12; z dnia 15 lipca 2008 r., III UZ 3/08, LEX nr 497695; z dnia 7
października 2009 r., III UZ 3/09, LEX nr 560877 i z dnia 20 stycznia 2010 r., II PZ
29/09, LEX nr 577837). Podkreśla się, że przepisy Kodeksu postępowania
cywilnego nie przewidują możliwości wniesienia jakiegokolwiek środka
odwoławczego od orzeczenia lub zarządzenia Sądu Najwyższego. Dotyczy to
również zażalenia na zarządzenie o zwrocie skargi na przewlekłość postępowania.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy z mocy art. 394¹ § 3 k.p.c. w
związku z art. 398²¹ k.p.c. oraz w związku z art. 373 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 20 stycznia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Andrzej Wróbel (przewodniczący)
SSN Halina Kiryło (sprawozdawca)
SSN Roman Kuczyński
w sprawie ze skargi D. K.
na przewlekłość postępowania Sądu Apelacyjnego w […]
w sprawie I ACa …/10,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 20 stycznia 2011 r.,
zażalenia wnioskodawcy na zarządzenie Sądu Najwyższego - Izby Pracy,
Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
z dnia 21 września 2010 r., sygn. akt III SPP 21/10,
odrzuca zażalenie.
UZASADNIENIE
Zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału III Izby Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego z dnia 21 września 2010 r.
zwrócono D. K. skargę na przewlekłość postępowania.
W uzasadnieniu zarządzenia wskazano, iż zgodnie z art. 87¹ § 1 k.p.c. w
postępowaniu przed Sądem Najwyższym obowiązuje zastępstwo stron przez
adwokata lub radcę prawnego. Wobec oddalenia wniosku strony o zwolnienie od
opłaty i o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, konsekwencją naruszenia tego
2
przepisu jest zwrot pisma procesowego bez wzywania do usunięcia braków
formalnych ( art. 130 § 5 k.p.c.).
Na powyższe zarządzenie zażalenie złożył D. K., zarzucając naruszenie
przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony
do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub
nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej
zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843). Żalący się wniósł o zmianę zarządzenie lub jego
uchylenie i rozpoznanie skargi ewentualnie o nakazanie względnie zobowiązanie
Sądu Apelacyjnego w […] do rozpoznania skargi lub przekazanie skargi Sądowi
właściwemu. Zdaniem żalącego się zaskarżone zarządzenie zapadło z obrazą
przepisów powołanej ustawy, które nie przewidują przymusu adwokacko –
radcowskiego w postępowaniu toczącym się ze skargi o stwierdzenie przewlekłości
postępowania. Natomiast jeden z artykułów ustawy stanowi, iż sądem właściwym
do rozpoznania skargi jest sąd przełożony nad sądem, przed którym toczy się
postępowanie objęte skargą. Jeśli skarga dotyczy przewlekłości postępowania
przed Sądem Apelacyjnym i Sądem Najwyższym, ten ostatni Sąd jest
predestynowany do jej rozpoznania. Tymczasem w niniejszej sprawie Sąd
Najwyższy nie nadał biegu skardze, czym naruszył normę art. 45 ust. 1 Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej w związku z art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw
Człowieka w związku z art. 1 i 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze ( …).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kodeks postępowania cywilnego ustanawia jednolity system zaskarżania
orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych, opierający się na zasadzie
dwuinstancyjności. Przeciwko prawomocnym orzeczeniom sądów drugiej instancji
może być nadto skierowana do Sądu Najwyższego skarga kasacyjna (art. 398¹ § 1
k.p.c.), albo zażalenie (art. 394¹ § 1 i § 2 k.p.c.), które to środki zaskarżenia mają
nadzwyczajny charakter. Dopuszczalność poszczególnych środków odwoławczych
lub innych środków zaskarżenia jest zatem wyczerpująco uregulowana w
przepisach Kodeksu postępowania cywilnego. Ich wniesienie jest możliwe tylko
3
wówczas, gdy akt ten dopuszcza oznaczony środek odwoławczy lub inny środek
zaskarżenia.
Kwestię dopuszczalności wnoszenia do Sądu Najwyższego zażaleń normuje
art. 394¹ k.p.c. Instytucja zażalenia do Sądu Najwyższego podlega odrębnej od art.
394 k.p.c. regulacji, ograniczającej ją do wypadków wymienionych w tymże
przepisie. Powołany przepis wykładany jest w judykaturze w sposób restrykcyjny
(postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2007 r., IV CZ 28/07,
OSNC 2008 nr 2, poz. 29; z dnia 14 grudnia 2007 r., III CZ 61/07, Biul. SN 2008 nr
4, poz. 12; z dnia 15 lipca 2008 r., III UZ 3/08, LEX nr 497695; z dnia 7
października 2009 r., III UZ 3/09, LEX nr 560877 i z dnia 20 stycznia 2010 r., II PZ
29/09, LEX nr 577837). Podkreśla się, że przepisy Kodeksu postępowania
cywilnego nie przewidują możliwości wniesienia jakiegokolwiek środka
odwoławczego od orzeczenia lub zarządzenia Sądu Najwyższego. Dotyczy to
również zażalenia na zarządzenie o zwrocie skargi na przewlekłość postępowania.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy z mocy art. 394¹ § 3 k.p.c. w
związku z art. 398²¹ k.p.c. oraz w związku z art. 373 k.p.c. orzekł jak w sentencji.