Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CSK 15/11
POSTANOWIENIE
Dnia 17 listopada 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący)
SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)
SSA Marek Machnij
w sprawie z wniosku Natalii F., Vladimira F., Macieja S., Anety O.-S., Jolanty P.,
Roberta P., Janusza P., Joanny P., Katarzyny J.-K., Agnieszki K., Czesława W. i
Joanny G.
przy uczestnictwie Wspólnoty Mieszkaniowej Nieruchomości przy ul. P. Nr [...] w K.
oraz Spółki Mieszkaniowej „S.” sp. z o.o. z siedzibą w K.
o wpis,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 17 listopada 2011 r.,
skargi kasacyjnej uczestnika Spółki Mieszkaniowej "S."
sp. z o.o. z siedzibą w K.
od postanowienia Sądu Okręgowego
z dnia 14 czerwca 2010 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i postanowienie Sądu
Rejonowego z dnia 16 stycznia 2008 r., sygn. akt [...] oraz
przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu do ponownego
rozpoznania, a także rozstrzygnięcia o kosztach postępowania
apelacyjnego i kasacyjnego.
Uzasadnienie
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy oddalił apelację
wnioskodawców Natalii F., Vladimira F., Macieja S., Anety O.-S., Jolanty P.,
Roberta P., Janusza P., Joanny P., Katarzyny J.-K., Agnieszki K., Czesława W.
i Joanny G. od postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 16 stycznia 2008 r.,
sygn.[...], wydanego w sprawie z udziałem Wspólnoty Mieszkaniowej
Nieruchomości przy ul. P. nr [...] w K. oraz Spółki Mieszkaniowej „S.” spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością w K., oddalającego wniosek o wpis w bliżej
określonych księgach wieczystych służebności gruntowych parkowania
samochodów na wyznaczonych miejscach parkingowych, obciążających
nieruchomość wspólną, ustanowionych odpłatnie na rzecz każdoczesnych
właścicieli bliżej określonych odrębnych własności lokali położonych w budynku
znajdującym się przy ul. P. nr [...] w K.
Postanowienie Sądu Okręgowego przyjęło za podstawę następujące
ustalenia i wnioski.
Wnioskodawcy żądali dokonania powyższego wpisu w oparciu o akty
notarialne sporządzone przez notariuszy Wojciecha G. i Katarzynę G., obejmujące
umowy ustanowienia służebności odpowiednio: z dnia 23 marca 2007 r. – Rep. A nr
[...], z dnia 21 czerwca 2007 r. – Rep. A [...], z dnia 6 lipca 2007 r. – Rep. A [...] i
Rep. A [...], z dnia 18 lipca 2007 r. – Rep. A [...], z dnia 24 lipca 2007 r. – Rep. A
[...] oraz z dnia 2 sierpnia 2007 r. – Rep. A [...]. Oddalając wniosek o wpis Sąd
Rejonowy przyjął, że nie może być celem ustanowienia służebności gruntowej
udogodnienie dla oznaczonej osoby, a jedynie zwiększenie użyteczności
nieruchomości władnącej. Brak przesłanki zwiększenia użyteczności nieruchomości
władnącej wyklucza zatem możliwość ustanowienia służebności gruntowej.
Służebności, jako ograniczone prawa rzeczowe, regulowane są przez normy o
charakterze imperatywnym, więc strony nie mają swobody kształtowania stosunków
prawnych w tym względzie. Ponadto Sąd Rejonowy wskazał, że właściciel lokalu,
jako każdoczesny współwłaściciel nieruchomości, z której wydzielono lokale, może
w granicach przewidzianych przepisami korzystać z nieruchomości wspólnej.
Udział we współwłasności nieruchomości wspólnej związany jest z własnością
lokalu i nie może stanowić samodzielnego przedmiotu obrotu prawnego.
3
Właściciele lokali mogą ustalić sposób korzystania z nieruchomości wspólnej na
podstawie stosunku prawnego o charakterze zobowiązaniowym.
W apelacji od postanowienia Sądu Rejonowego wnioskodawcy oraz
uczestnik Spółka Mieszkaniowa „S.” Sp. z o.o. w K. zarzucili naruszenie prawa
materialnego przepisu art. 285 § 1 i 2 k.c. oraz art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 24
czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.; dalej –
„u.w.l.”), a także naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 328 § 2 w związku z
art. 361 oraz art. 6268
§ 2 i art. 6269
k.p.c. Podnieśli, że służebność gruntowa
parkowania samochodu nie obciąża udziału w nieruchomości wspólnej, lecz
nieruchomość wspólną, a jej ustanowienie zwiększa użyteczność danej
nieruchomości lokalowej. Ponadto w postępowaniu wieczystoksięgowym nie jest
dopuszczalne badanie materialnoprawnej skuteczności umowy o ustanowieniu
służebności gruntowej w zakresie jej zgodności z celem ustanowienia służebności
przewidzianym w art. 285 § 2 k.c.
Sąd Okręgowy uznał za niezasadny zarzut naruszenia art. 6268
§ 2 k.p.c.,
wskazując, że sąd wieczystoksięgowy obowiązany jest badać czynność
materialnoprawną stanowiącą podstawę wpisu nie tylko pod względem formalnym,
lecz także pod względem skuteczności materialnej i powinien ustalić czy prawo,
które ma zostać wpisane, zostało ważnie ustanowione. Wskazał także, że
ograniczony zakres kognicji sądu wieczystoksięgowego, niemającego uprawnień do
prowadzenia postępowania dowodowego, nie wyklucza weryfikacji wniosku o wpis
w aspekcie art. 58 k.c., gdy wpis dotyczyć ma ustanowienia służebności gruntowej
sprzecznie z wymaganiami wynikającymi z art. 285 k.c.
Z kolei rozpatrując kwestię dopuszczalności obciążenia nieruchomości
wspólnej w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 2 u.w.l. służebnością gruntową, ustanowioną
na rzecz każdoczesnego właściciela odrębnej własności lokalu, Sąd Okręgowy
podniósł, że w takim przypadku nieruchomości władnąca i obciążona nie stanowią
nieruchomości jednego rodzaju i są ze sobą powiązane w sposób ścisły. Zgodnie
bowiem z art. 3 ust. 1 u.w.l. właścicielowi lokalu przysługuje udział w nieruchomości
wspólnej jako prawo związane z własnością lokalu. Udział taki nie może być
odrębnym przedmiotem własności, jak również innych praw rzeczowych, będąc
4
częścią składową nieruchomości lokalowej. Służebność gruntową, mogącą w myśl
art. 285 § 2 k.c. mieć jedynie na celu zwiększenie użyteczności nieruchomości
władnącej lub jej oznaczonej części, zgodnie z art. 50 k.c. uważać należy za część
składową takiej nieruchomości. W ocenie Sądu Okręgowego oddalenie wniosku
o wpis w niniejszej sprawie nie naruszyło powołanych w apelacji przepisów prawa
materialnego. Do ustanowienia służebności gruntowej konieczne jest bowiem
istnienie dwóch nieruchomości – władnącej i obciążonej. Chociaż z formalnego
punktu widzenia lokal stanowiący odrębny przedmiot własności oraz grunt wraz
częścią budynku pozostałą po wydzieleniu lokalu stanowią odrębne nieruchomości,
to jednak są one ściśle związane. Określa to reguła, według której udział we
współwłasności (współużytkowaniu wieczystym) nieruchomości wspólnej jest
prawem związanym z własnością lokalu, stanowiąc jego część składową i dzieląc
jego losy prawne. Odrębna własność lokalu to konstrukcja prawna łącząca w całość
własność wydzielonej fizycznie części budynku z udziałem we współwłasności
budynku i udziałem we współwłasności lub współużytkowaniu wieczystym gruntu,
choć nie byłoby uzasadnione traktowanie ich jako jednego prawa. Przy czym
istnienie udziału we współwłasności gruntu i budynku warunkuje istnienie odrębnej
własności lokalu. W zasadzie tylko obydwa prawa razem mogą być przedmiotem
rozporządzenia. W związku z tym w ocenie Sądu Okręgowego trudno uznać
nieruchomość wspólną w rozumieniu art. 3 ust. 1 u.w.l., będącą przedmiotem
współwłasności przymusowej, za inną nieruchomość w rozumieniu art. 285 § 1 k.c.
Sąd Okręgowy wskazał, że istotą ograniczonych praw rzeczowych jest uprawnienie
do korzystania z cudzej rzeczy w granicach określonych przez ustawę. Istnienie
ograniczonego prawa rzeczowego na rzeczy własnej, w tym również na rzeczy,
w której posiada się udział we współwłasności, należy zatem uznać za wyjątek
dopuszczalny jedynie w sytuacji wyraźnie prawem przewidzianej, np. w art. 325 § 2
k.c. W przypadku ustanowienia na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości
lokalowej służebności gruntowej obciążającej nieruchomość wspólną dochodzi do
sytuacji, w której właściciel nieruchomości władnącej jest nie tylko
współwłaścicielem nieruchomości obciążonej, ale ponadto jego udział w tej
nieruchomości jest prawem związanym z własnością nieruchomości władnącej.
Konstrukcja prawna nieruchomości wspólnej przewidziana w art. 3 ust. 1 i 2 u.w.l.
5
wynika z konieczności zapewnienia właścicielowi trwałego prawa do niektórych
części budynku położonych poza lokalem i prawa do gruntu pod budynkiem, aby
mógł on wykonywać przysługujące mu prawo własności. Wątpliwości budzi nawet
możliwość wydzielenia części nieruchomości wspólnej do wyłącznego korzystania
przez niektórych współwłaścicieli w drodze podziału quoad usum, nie powodującym
przecież tak trwałych skutków, jak ustanowienie służebności gruntowej. Do istoty
służebności gruntowej o charakterze czynnym należy możliwość korzystania przez
właściciela nieruchomości władnącej w oznaczonym zakresie z nieruchomości
obciążonej. Współwłaściciel nieruchomości wspólnej ma zaś prawo do
współkorzystania z niej zgodnie z jej przeznaczeniem, co wynika z art. 206 k.c.
i art. 12 ust. 1 u.w.l. Sąd Okręgowy podniósł też, że powierzchnia nieruchomości
zabudowanej budynkiem, w którym wyodrębniono własność lokali, nie powinna
przekraczać powierzchni działki budowlanej, w rozumieniu przepisów ustawy
o gospodarce nieruchomościami, niezbędnej do korzystania z niego. Jeśli
powierzchnia nieruchomości jest większa, nie ma przeszkód, aby współwłaściciele
zgodnie z art. 5 u.w.l. dokonali podziału tej nieruchomości i rozporządzili nią.
Dopuszczalność ustanowienia służebności gruntowych polegających na
uprawnieniu do wyłącznego korzystania z części gruntu przez właścicieli
poszczególnych lokali sprawiłaby, że nieruchomość wspólna, przeznaczona do
korzystania przez każdego z właścicieli lokali, zostałaby pozbawiona takiego
charakteru i podzielona pomiędzy poszczególnych właścicieli.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 285 § 2 k.c. Sąd Okręgowy przyjął,
że przez zwiększenie użyteczności należy rozumieć zwiększenie użyteczności
gospodarczej. Wskazał, że określenie to zastąpiło pojęcie zwiększenia korzyści
przewidziane w poprzednio obowiązującym art. 167 pr. rzecz. Obecnie zatem nie
jest możliwe ustanowienie służebności jedynie dla wygody właściciela, czy
zaspokojenia jego potrzeb estetycznych. Naruszenie celu służebności gruntowej
skutkuje zaś nieważnością czynności prawnej. Aby lokal mieszkalny mógł być
wydzielony, musi spełniać warunek samodzielności, co wyraźnie przewiduje art. 2
ust. 1 u.w.l. W przypadku prawidłowego ustanowienia odrębnej własności lokali
mieszkalnych oraz pozostawienia we współwłasności gruntu oraz właściwych,
a także koniecznych, części budynku i urządzeń, które nie służą wyłącznie do
6
użytku właścicieli lokali, nie powinna zaistnieć gospodarcza potrzeba ustanowienia
jakiejkolwiek służebności gruntowej, obciążającej nieruchomość wspólną. Dla
prawidłowego zaspokajania potrzeb mieszkaniowych właściciela lokalu, co do
zasady, nie jest konieczne korzystanie z gruntu przylegającego do budynku,
z którego lokal został wydzielony, poza zakresem niezbędnym do dojścia lub
dojazdu do budynku, a także koniecznym dla ewentualnej konserwacji lub naprawy
elementów zewnętrznych, stanowiących części składowe lub przynależności lokalu.
Możliwość wyłącznego korzystania z części gruntu jako miejsca parkingowego
może mieć wpływ na wartość ekonomiczną lokalu, jednak nie jest to cecha
związana z gospodarczą użytecznością, a raczej bliska pojęciu korzyści właściciela.
Miejsce parkingowe nie służy bowiem zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, lecz
ułatwieniu i wygodzie posiadacza pojazdu. Dominuje tutaj cel związany
z zagwarantowaniem większego komfortu dojazdu pojazdem do budynku, bez
konieczności poszukiwania miejsca do zaparkowania. Sąd Okręgowy podkreślił
również, że nieruchomość obciążona powinna mieć zdolność stałego zaspokajania
potrzeb nieruchomości władnącej zwiększających jej użyteczność. Nie może to
dotyczyć jedynie określonego właściciela, posiadającego pojazd, lecz każdego
właściciela. Ponadto o tym, kiedy cudzą nieruchomość obciążyć można
służebnością gruntową decyduje również przesłanka konieczności wynikająca z art.
294 k.c. W przypadku rozpatrywanej służebności nie występuje zaś konieczność
rozumiana jako brak innych możliwości osiągnięcia zamierzonego celu, niż przez
ingerencję w cudze prawo własności.
Od postanowienia Sądu Okręgowego skargę kasacyjną wniósł uczestnik
Spółka Mieszkaniowa „S.” Sp. z o.o. w K., zaskarżając je w całości. W ramach
podstawy przewidzianej w art. 3983
§ 1 pkt 1 k.p.c. skarżący zarzucił naruszenie
art. 285 § 1 w zw. z art. 247 k.c. i art. 3 ust. 2 w zw. z art. 4 ust. 1 u.w.l., polegające
na błędnym przyjęciu, że nie jest dopuszczalne obciążenie nieruchomości wspólnej
służebnością gruntową, ustanowioną na rzecz każdoczesnego właściciela odrębnej
własności lokalu oraz naruszenie art. 285 § 2 k.c., polegające na błędnej ocenie
zwiększenia użyteczności odrębnej własności lokalu jako nieruchomości władnącej.
Natomiast w ramach podstawy z art. 3983
§ 1 pkt 2 k.p.c. zarzucił naruszenie art.
6268
§ 2 k.p.c. polegające na przekroczeniu zakresu kognicji wyznaczonego tym
7
przepisem i dokonanie oceny co do spełnienia wymogów określonych w art. 285 §
2 k.c. W oparciu o te podstawy skarżący wnosił o uchylenie zaskarżonego
postanowienia oraz postanowienia Sądu Rejonowego i przekazanie sprawy
Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kwestia dopuszczalności ustanowienia na rzecz każdoczesnego właściciela
odrębnej własności lokalu służebności gruntowej obciążającej nieruchomość
wspólną w rozumieniu art. 3 ust. 2 u.w.l., stanowiącą grunt wraz z częściami
budynku, w którym wyodrębniono lokal, oraz urządzeniami, które nie służą
wyłącznie do użytku właścicieli lokali, była już przedmiotem judykatury Sądu
Najwyższego, jednakże późniejszej niż zaskarżone postanowienie Sądu
Okręgowego i dotyczącej służebności gruntowej korzystania z ogródka
przydomowego (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2010 r.
w sprawach: III CSK 322/09, OSNC 2011, nr 2, poz. 21; III CSK 279/09, niepubl.;
III CSK 4/10, niepubl.; III CSK 9/10, niepubl.; III CSK 23/10, niepubl.; III CSK 41/10,
niepubl.). Sąd Najwyższy przyjął, że ustanowienie na rzecz każdoczesnego
właściciela odrębnej własności lokalu służebności gruntowej obciążającej
nieruchomość wspólną, o której mowa w art. 3 ust. 2 u.w.l., jest dopuszczalne.
Przewidziane w art. 3 ust. 1 u.w.l. związanie odrębnej własności lokalu z udziałem
w nieruchomości wspólnej nie wyklucza uznania wyodrębnionego lokalu za inną
nieruchomość w rozumieniu art. 285 § 1 k.c. Celem takiego związania jest bowiem
uniemożliwienie rozporządzania odrębną własnością lokalu bez odpowiadającego
jej udziału w nieruchomości wspólnej, który umożliwia normalne korzystanie
z lokalu, nie zaś zniesienie odrębności obu nieruchomości. W świetle art. 285 § 1
k.c., w myśl którego właściciel nieruchomości władnącej może korzystać
w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, oraz biorąc pod uwagę istotę
i funkcję służebności gruntowej, Sąd Najwyższy przyjął jednocześnie, że
uprawnienie do korzystania z cudzej nieruchomości wynikające z ustanowienia
służebności gruntowej nie może skutkować całkowitym pozbawieniem właściciela
nieruchomości obciążonej uprawnień wynikających z prawa własności,
pozostawiając przy nim jedynie nudum ius. Powyższe wymaganie spełnione jest
w przypadku ustanowienia na rzecz każdoczesnego właściciela lokalu
8
mieszkalnego służebności gruntowej polegającej na uprawnieniu do wyłącznego
korzystania z ogródka przydomowego, obciążającej nieruchomość wspólną
w rozumieniu art. 3 ust. 2 u.w.l. Uprawnienie takie nie pozbawia bowiem
pozostałych współwłaścicieli nieruchomości wspólnej możliwości korzystania
z przestrzeni nad i pod powierzchnią gruntu zajętego pod ogródek, w granicach
dozwolonego oddziaływania właściciela, ani też możności ingerowania w sposób
wykonywania służebności (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca
2010 r., III CSK 322/09, OSNC 2011, nr 2, poz. 21).
Kierując się powyższym poglądem, podzielanym przez Sąd Najwyższy
w rozpoznawanej sprawie, uznać należy co do zasady dopuszczalność obciążania
nieruchomości wspólnej, o której mowa w art. 3 ust. 2 u.w.l., służebnością gruntową
ustanowioną na rzecz każdoczesnego właściciela odrębnej własności lokalu,
polegającą na wyłącznym uprawnieniu do parkowania pojazdu na wyznaczonym
miejscu parkingowym. Wbrew poglądowi wyrażonemu przez Sąd Okręgowy
nieruchomość wspólna niewątpliwie pozostaje względem właściciela odrębnej
własności lokalu rzeczą cudzą w tym sensie, że uprawnienia do niej jako całości
zmuszony jest on dzielić z pozostałymi współwłaścicielami albo
współużytkownikami wieczystymi. Statusu rzeczy cudzej nie neguje także
przewidziane w art. 3 ust. 1 u.w.l. związanie własności lokalu z odpowiadającym mu
udziałem w nieruchomości wspólnej, powodujące, że w myśl art. 50 udział ten
uważać należy za część składową wyodrębnionego lokalu, będącego przedmiotem
odrębnej własności, która zgodnie z art. 47 § 1 k.c. nie może być odrębnym
przedmiotem własności, ani innych praw rzeczowych. Jeśli bowiem służebność
gruntowa ustanowiona zostaje na nieruchomości wspólnej, a nie na udziale w takiej
nieruchomości, wspomniane normy nie zostają naruszone. Ustanowienie
służebności gruntowej przyjmującej postać wyłącznego uprawnienia do parkowania
pojazdu na wyznaczonym miejscu parkingowym w obrębie nieruchomości wspólnej
nie przydaje uprawnionemu z takiej służebności prawa do nieograniczonego
korzystania z nieruchomości wspólnej jako obciążonej, co prowadziłoby do
zaprzeczenia istoty służebności wynikającej z art. 285 § 1 k.c., a jedynie do tej
części nieruchomości wspólnej, na której wyznaczono miejsce parkingowe.
Nieuzasadniona jest przy tym wyrażona przez Sąd Okręgowy obawa, że
9
ustanowienie na nieruchomości wspólnej takich służebności na rzecz właścicieli
poszczególnych lokali doprowadzi do podziału nieruchomości wspólnej pomiędzy
nich i pozbawienia jej wspólnego charakteru. Uprawnienia do wyłącznego
parkowania pojazdów na wyznaczonych miejscach parkingowych z pewnością
nigdy nie będą dotyczyć całego zakresu nieruchomości wspólnej, przede wszystkim
dlatego, że nieruchomość wspólna nie wyczerpuje się jedynie w tych jej częściach,
na których parkowanie pojazdów jest możliwe, lecz obejmuje również inne części,
takie jak dojazdy, przejścia, wejścia, windy, schody i korytarze. Dopuszczalności
ustanowienia służebności gruntowej o takiej treści, wbrew wnioskom Sądu
Okręgowego, nie przekreślają istniejące de lege lata możliwości umownego
podziału pomiędzy poszczególnych współwłaścicieli albo współużytkowników
wieczystych określonych części gruntu nieruchomości wspólnej do wyłącznego
korzystania, jak również możliwość podziału gruntu zabudowanego budynkiem,
w którym wyodrębniono własność lokali, w przypadku gdy jego powierzchnia jest
większa niż powierzchnia działki budowlanej niezbędnej do korzystania z budynku.
Zasada autonomii woli podmiotów prawa prywatnego pozwala bowiem na
sięgnięcie po odpowiedni z punktu widzenia ich potrzeb i dostosowany do
konkretnych okoliczności instrument prawa rzeczowego przewidziany przez
ustawodawcę.
Sama dopuszczalność ustanowienia służebności gruntowej wyłącznego
parkowania pojazdu na wyznaczonym miejscu parkingowym, obciążającej
nieruchomość wspólną w rozumieniu art. 3 ust. 2 u.w.l., nie oznacza jeszcze, że
w okolicznościach konkretnego przypadku zachowany zostaje przewidziany
w art. 285 § 2 k.c. cel ustanowienia służebności gruntowej, jakim jest zwiększenie
użyteczności nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części – użyteczności
rozumianej gospodarczo, a nie jako wygody czy potrzeby estetycznej. Jednakże
dokonanie przez sąd prawidłowej oceny co do tego, czy ustanowienie służebności
gruntowej w konkretnym przypadku realizuje cel określony w art. 285 § 2 k.c., nie
jest możliwe w postępowaniu wieczystoksięgowym (por. uchwała Sądu
Najwyższego z dnia 17 stycznia 2003 r., III CZP 79/02, OSNC 2003, nr 11,
poz. 142; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2010 r., III CSK 322/09,
OSNC 2011, nr 2, poz. 21). Prawidłowa ocena w tym przedmiocie wymaga bowiem
10
poczynienia stosownych ustaleń faktycznych, poprzedzonych odpowiednim
postępowaniem dowodowym, odnoszących się do warunków panujących na
konkretnej nieruchomości wspólnej, czego sąd wieczystoksięgowy, mogący w myśl
art. 6268
§ 2 k.p.c. orzekać jedynie w oparciu o treść wniosku, dołączonych do
wniosku dokumentów oraz księgi wieczystej, nie jest w stanie wykonać. Z tej
przyczyny za przedwczesne, a przez to nieuprawnione uznać należy wnioski Sądu
Okręgowego, że w przypadku prawidłowego wyodrębnienia w danym budynku
lokali mieszkalnych nie powinna zaistnieć gospodarcza potrzeba ustanowienia na
rzecz właścicieli tych lokali jakichkolwiek służebności obciążających nieruchomość
wspólną oraz że służebność gruntowa wyłącznego korzystania z wyznaczonego
miejsca parkingowego nie wiąże się z użytecznością nieruchomości lokalowej, lecz
z wygodą właściciela.
Powyższe nie przekreśla jednak uprawnienia i zarazem obowiązku sądu
wieczystoksięgowego do oceny umowy o ustanowienie służebności gruntowej, jako
dokumentu dołączonego do wniosku i mającego stanowić podstawę żądanego
wpisu do księgi wieczystej, nie tylko pod względem formalnym, lecz także pod
względem skuteczności materialnej, w tym przede wszystkim z punktu widzenia
przesłanek określonych w art. 285 § 1 k.c. Jednakże ocena ta może być dokonana
jedynie w oparciu o materiał, o którym mowa w art. 6268
§ 2 k.p.c.
Z tych względów, wobec zasadności zarzutów objętych podstawami skargi
kasacyjnej, Sąd Najwyższy, na podstawie art. 39815
zd. pierwsze w zw. z art. 13 § 2
k.p.c., postanowił jak w sentencji, pozostawiając orzeczenie o kosztach
postępowania zgodnie z art. 108 § 2 w zw. z art. 39821
i art. 13 § 2 k.p.c.