V CSK 522/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:11-10-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:II CSK 672/10 II CZ 27/11 II CZ 38/10 II CZ 71/12 III CZ 153/02 III CZ 88/06 III CZ 98/02 IV CZ 53/08 IV CZ 7/12 I CZ 152/01 IV CZ 20/01
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CSK 522/12
POSTANOWIENIE
Dnia 28 sierpnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Bogumiła Ustjanicz
w sprawie z wniosku E. D., I. D., M. J.
i J. J.
przy uczestnictwie M. K. i R. K.
o zniesienie współwłasności,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 28 sierpnia 2013 r.,
na skutek skargi kasacyjnej uczestników
od postanowienia Sądu Okręgowego w C.
z dnia 15 lutego 2012 r.,
odrzuca skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w C. oddalił apelację M. K. i
R. K. od postanowienia Sądu Rejonowego w L. z dnia 8 lipca 2011 r., którym
zniesiona została współwłasność budynku mieszkalnego i współużytkowanie
wieczyste opisanej nieruchomości. Skargę kasacyjną uczestnicy M. K. i R. K. oparli
na obu podstawach przewidzianych w art. 3983
§ 1 k.p.c. Wartość przedmiotu
zaskarżenia określili na kwotę 185759 zł. We wniosku o przyjęcie tej skargi do
rozpoznania powołali przesłankę objętą art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Dopuszczalność skargi kasacyjnej w postępowaniu nieprocesowym
uregulowana została w art. 5191
k.p.c. W sprawie o zniesienie współwłasności
skarga kasacyjna przysługuje, stosownie do art. 5191
§ 4 pkt 4 k.p.c., jeżeli wartość
przedmiotu zaskarżenia jest wyższa niż 150000 zł. Ugruntowane zostało
w orzecznictwie Sądu Najwyższego stanowisko, że w razie zaskarżenia orzeczenia
co do istoty sprawy w tak zwanych sprawach działowych, do których zaliczane
są sprawy o zniesienie współwłasności, podział majątku wspólnego po ustaniu
wspólności majątkowej pomiędzy małżonkami i dział spadku, wartość przedmiotu
zaskarżenia wyznacza nie wartość całego dzielonego majątku, ale wartość
konkretnego interesu (roszczenia, żądania) lub składnika majątkowego, którego
środek odwoławczy dotyczy i z reguły nie może przekraczać wartości udziału
należącego do uczestnika, chyba że podważa on zasadę podziału, objęcie lub nie
objęcie orzeczeniem poszczególnych rzeczy lub praw, albo rozliczenie nakładów,
gdyż wówczas wartość przedmiotu zaskarżenia może być wyższa niż wartość jego
udziału (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 2003 r., III CZ
153/02, OSNC z 2004 r., nr 4, poz. 60; z dnia 15 grudnia 2006 r., III CZ 88/06,
niepubl.; z dnia 24 lipca 2008 r., IV CZ 53/08, niepubl.; z dnia 6 maja 2010 r., II CZ
38/10, niepubl.; z dnia 1 czerwca 2011 r., II CZ 27/11, niepubl.; z dnia 27 września
2012 r., II CZ 71/12, niepubl.). Sąd Najwyższy w rozpoznawanej sprawie podziela
to stanowisko jako trafne, uwzględniające specyfikę tych rodzajów postępowań.
Wskazanie wartości przedmiotu zaskarżenia stanowi wymaganie skargi
kasacyjnej określone w art. 3984
§ 3 k.p.c., mające zastosowanie także
3
w postępowaniu nieprocesowym, zgodnie z art. 13 § 2 k.p.c. Nie jest ono jednak
wiążące dla Sądu Najwyższego, który może ją zweryfikować na podstawie akt
sprawy, z pominięciem reguł wskazanych w art. 25 i 26 k.p.c., dotyczy bowiem
kwestii dopuszczalności skargi kasacyjnej (por. postanowienia Sądu Najwyższego:
z dnia 24 maja 2001 r., IV CZ 20/01, niepubl.; z dnia 21 listopada 2001 r.,
I CZ 152/01, niepubl.; z dnia 6 listopada 2002 r., III CZ 98/02, OSNC 2004, nr 1,
poz. 11; z dnia 26 maja 2011 r., II CSK 672/10, niepubl.; z dnia 6 czerwca 2012 r.,
IV CZ 7/12, niepubl.). Skarżący podali jako wartość przedmiotu zaskarżenia
kwotę 180759 zł, która wskazywana była również we wniosku i w apelacji.
Nie stanowi ona jednak rzeczywistej wartości przedmiotu zaskarżenia, ponieważ
nie odpowiada wartości przedmiotu, którego dotyczy zniesienie współwłasności
i współużytkowania, jak też udziału skarżących w tej nieruchomości obejmującego
sumę 79929,67 zł (79742 zł + 187,67 zł). Przedmiotem zgłaszanych przez
skarżących pretensji jest różnica powierzchni gruntu pomiędzy przyznanym im
udziałem, a tym jaki powinien być przyznany, gdyby część przypadająca
wnioskodawcom I. D. i E. D. była wyznaczona wzdłuż ściany budynku, a
wynikająca stąd różnica powinna powiększyć część wspólną. Wartość jej obejmuje
kwotę 552 zł, która podlegałaby rozdzieleniu pomiędzy wszystkich uczestników.
Wynika stąd, że wartość przedmiotu zaskarżenia nie przewyższa kwoty 150000 zł.
Dążenia do powiększenia części wspólnej o część przyznaną wnioskodawcom D.
poza ścianę budynku, nie można traktować jako kwestionowania zasady działu, w
odniesieniu do którego wartością przedmiotu zaskarżenia mogłaby być wartość
całego przedmiotu postępowania.
Z tych względów skarga kasacyjna jako niedopuszczalna została odrzucona
na podstawie art. 3986
§ 2 i 3 w związku z art. 13 § 2 k.p.c.
jw
POSTANOWIENIE
Dnia 28 sierpnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Bogumiła Ustjanicz
w sprawie z wniosku E. D., I. D., M. J.
i J. J.
przy uczestnictwie M. K. i R. K.
o zniesienie współwłasności,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 28 sierpnia 2013 r.,
na skutek skargi kasacyjnej uczestników
od postanowienia Sądu Okręgowego w C.
z dnia 15 lutego 2012 r.,
odrzuca skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w C. oddalił apelację M. K. i
R. K. od postanowienia Sądu Rejonowego w L. z dnia 8 lipca 2011 r., którym
zniesiona została współwłasność budynku mieszkalnego i współużytkowanie
wieczyste opisanej nieruchomości. Skargę kasacyjną uczestnicy M. K. i R. K. oparli
na obu podstawach przewidzianych w art. 3983
§ 1 k.p.c. Wartość przedmiotu
zaskarżenia określili na kwotę 185759 zł. We wniosku o przyjęcie tej skargi do
rozpoznania powołali przesłankę objętą art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Dopuszczalność skargi kasacyjnej w postępowaniu nieprocesowym
uregulowana została w art. 5191
k.p.c. W sprawie o zniesienie współwłasności
skarga kasacyjna przysługuje, stosownie do art. 5191
§ 4 pkt 4 k.p.c., jeżeli wartość
przedmiotu zaskarżenia jest wyższa niż 150000 zł. Ugruntowane zostało
w orzecznictwie Sądu Najwyższego stanowisko, że w razie zaskarżenia orzeczenia
co do istoty sprawy w tak zwanych sprawach działowych, do których zaliczane
są sprawy o zniesienie współwłasności, podział majątku wspólnego po ustaniu
wspólności majątkowej pomiędzy małżonkami i dział spadku, wartość przedmiotu
zaskarżenia wyznacza nie wartość całego dzielonego majątku, ale wartość
konkretnego interesu (roszczenia, żądania) lub składnika majątkowego, którego
środek odwoławczy dotyczy i z reguły nie może przekraczać wartości udziału
należącego do uczestnika, chyba że podważa on zasadę podziału, objęcie lub nie
objęcie orzeczeniem poszczególnych rzeczy lub praw, albo rozliczenie nakładów,
gdyż wówczas wartość przedmiotu zaskarżenia może być wyższa niż wartość jego
udziału (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 2003 r., III CZ
153/02, OSNC z 2004 r., nr 4, poz. 60; z dnia 15 grudnia 2006 r., III CZ 88/06,
niepubl.; z dnia 24 lipca 2008 r., IV CZ 53/08, niepubl.; z dnia 6 maja 2010 r., II CZ
38/10, niepubl.; z dnia 1 czerwca 2011 r., II CZ 27/11, niepubl.; z dnia 27 września
2012 r., II CZ 71/12, niepubl.). Sąd Najwyższy w rozpoznawanej sprawie podziela
to stanowisko jako trafne, uwzględniające specyfikę tych rodzajów postępowań.
Wskazanie wartości przedmiotu zaskarżenia stanowi wymaganie skargi
kasacyjnej określone w art. 3984
§ 3 k.p.c., mające zastosowanie także
3
w postępowaniu nieprocesowym, zgodnie z art. 13 § 2 k.p.c. Nie jest ono jednak
wiążące dla Sądu Najwyższego, który może ją zweryfikować na podstawie akt
sprawy, z pominięciem reguł wskazanych w art. 25 i 26 k.p.c., dotyczy bowiem
kwestii dopuszczalności skargi kasacyjnej (por. postanowienia Sądu Najwyższego:
z dnia 24 maja 2001 r., IV CZ 20/01, niepubl.; z dnia 21 listopada 2001 r.,
I CZ 152/01, niepubl.; z dnia 6 listopada 2002 r., III CZ 98/02, OSNC 2004, nr 1,
poz. 11; z dnia 26 maja 2011 r., II CSK 672/10, niepubl.; z dnia 6 czerwca 2012 r.,
IV CZ 7/12, niepubl.). Skarżący podali jako wartość przedmiotu zaskarżenia
kwotę 180759 zł, która wskazywana była również we wniosku i w apelacji.
Nie stanowi ona jednak rzeczywistej wartości przedmiotu zaskarżenia, ponieważ
nie odpowiada wartości przedmiotu, którego dotyczy zniesienie współwłasności
i współużytkowania, jak też udziału skarżących w tej nieruchomości obejmującego
sumę 79929,67 zł (79742 zł + 187,67 zł). Przedmiotem zgłaszanych przez
skarżących pretensji jest różnica powierzchni gruntu pomiędzy przyznanym im
udziałem, a tym jaki powinien być przyznany, gdyby część przypadająca
wnioskodawcom I. D. i E. D. była wyznaczona wzdłuż ściany budynku, a
wynikająca stąd różnica powinna powiększyć część wspólną. Wartość jej obejmuje
kwotę 552 zł, która podlegałaby rozdzieleniu pomiędzy wszystkich uczestników.
Wynika stąd, że wartość przedmiotu zaskarżenia nie przewyższa kwoty 150000 zł.
Dążenia do powiększenia części wspólnej o część przyznaną wnioskodawcom D.
poza ścianę budynku, nie można traktować jako kwestionowania zasady działu, w
odniesieniu do którego wartością przedmiotu zaskarżenia mogłaby być wartość
całego przedmiotu postępowania.
Z tych względów skarga kasacyjna jako niedopuszczalna została odrzucona
na podstawie art. 3986
§ 2 i 3 w związku z art. 13 § 2 k.p.c.
jw