Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 maja 2013 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku VIII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Marzanna Chojnowska

Sędziowie: SO Krzysztof Kamiński – spr.

Del. SR Beata Maria Wołosik

Protokolant: Teresa Lasota

w obecności prokuratora Ewy Minor-Olszewskiej, po rozpoznaniu w dniu 21 maja 2013 r. sprawy T. M. oskarżonej o czyn z art. 284§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i J. M. (1) oskarżonej o czyny z art. 284§1 k.k. oraz art. 276 k.k. na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych od wyroku Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim z dnia 19 września 2012 r. (sygn. akt II K 357/11):

I. Wyrok w zaskarżonej części utrzymuje w mocy, uznając obie apelacje za oczywiście bezzasadne.

II. Zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa tytułem opłaty za drugą instancję:

- od T. M. kwotę 120-zł. (stu dwudziestu) złotych;

- od J. M. (1) kwotę 180-zł. (stu osiemdziesięciu złotych);

i obciąża je pozostałymi kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze w częściach im przypadających, tj. w kwotach po 60-zł. (sześćdziesiąt złotych).

UZASADNIENIE

T. M. została oskarżona o to, że:

I. w okresie od 18 stycznia 2010 roku do 30 czerwca 2010 roku w (...), gm. (...), będąc upoważniona do książeczek oszczędnościowych w Banku Spółdzielczym w (...)o nr. (...), nr. (...)i nr. (...), bez zgody i wiedzy właściciela, w dniu:

18 stycznia 2010 roku pobrała kwotę 1.661,73 zł,

19 stycznia 2010 roku pobrała kwotę 3.524,76 zł,

27 stycznia 2010 roku pobrała kwotę 4.654,96 zł,

3 lutego 2010 roku pobrała kwotę 6.000,42 zł,

16 marca 2010 roku pobrała kwotę 7.495,91 zł oraz 1.959,87 zł,

30 czerwca 2010 roku pobrała kwotę 12.131,06 zł,

łącznie 37.428,71 zł, po czym przywłaszczyła te pieniądze na szkodę H. T., to jest o czyn z art. 284§1 k.k. w zb. z art. 12 k.k.,

II. w okresie od 26 października 2010 roku do 2 grudnia 2010 roku w (...), gm. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z J. M. (2), po uprzednim wejściu do domu mieszkalnego, dokonała penetracji pomieszczeń, a następnie po odnalezieniu słoika z zawartością pieniędzy w kwocie 11.000 zł dokonała ich zaboru w celu przywłaszczenia na szkodę H. T., to jest o czyn z art. 278§1 k.k.,

III. w okresie od 26 października 2010 roku do 2 grudnia 2010 roku w (...), gm. (...), po uprzednim odnalezieniu dowodu osobistego w domu mieszkalnym dokonała jego przywłaszczenia na szkodę H. T., to jest o czyn z art. 275§1 k.k.,

J. M. (1) został oskarżona o to, że:

I. w lutym 2010 roku w (...), gm. (...), po uprzednim sprzedaniu jałówki i byka, dokonała przywłaszczenia pieniędzy z tytułu ich sprzedaży w kwocie 6.500 zł na szkodę H. T., to jest o czyn z art. 284§1 k.k.,

II. w okresie od 26 października 2010 roku do 2 grudnia 2010 roku w (...), gm. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z T. M., po uprzednim wejściu do domu mieszkalnego, dokonała penetracji pomieszczeń, a następnie po odnalezieniu słoika z zawartością pieniędzy w kwocie 11.000 zł dokonała ich zaboru w celu przywłaszczenia na szkodę H. T., to jest o czyn z art. 278§1 k.k.,

III. w okresie od 26 października 2010 roku do 11 kwietnia 2011 roku w (...), gm. (...), po uprzednim wejściu do domu mieszkalnego i odnalezieniu dowodu rejestracyjnego na ciągnik (...) (...) (...), dokonała jego ukrycia na szkodę H. T., to jest o czyn z art. 276 k.k.,

IV. w okresie od 26 października 2010 roku do 2 grudnia 2010 roku w (...), gm. (...), dokonała przywłaszczenia dwóch krów i byczka, a następnie dokonała ich sprzedaży, za kwotę 3.600 zł, na szkodę H. T., to jest o czyn z art. 284§1 k.k.,

Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim wyrokiem z dnia 19 września 2012 roku w sprawie o sygn. akt II K 357/11;

I. Oskarżoną T. M. uznał za winną tego, że w okresie od dnia 18 stycznia 2010 roku do dnia 30 czerwca 2010 roku w (...), w krótkich odstępach czasu oraz w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, posiadając stałe pełnomocnictwo do rozporządzania wkładami zgromadzonymi na książeczkach oszczędnościowych w Banku Spółdzielczym w (...), o numerach (...), (...)i (...), bez wiedzy i zgody ich właściciela H. T., wypłaciła z nich i przywłaszczyła sobie pieniądze w łącznej wysokości 37.428,71 zł, a mianowicie:

- w dniu 18 stycznia 2010 roku pobrała kwotę 1.661,73 zł,

- w dniu 19 stycznia 2010 roku pobrała kwotę 3.524,76 zł,

- w dniu 27 stycznia 2010 roku pobrała kwotę 4.654,96 zł,

- w dniu 03 lutego 2010 roku pobrała kwotę 6.000,42 zł,

- w dniu 16 marca 2010 roku pobrała kwotę 7.495,91 zł, a następnie kwotę 1.959,87 zł,

- w dniu 30 czerwca 2010 roku pobrała kwotę 12.131,06 zł,

czym działała na jego szkodę, to jest czynu z art. 284§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. – i za to na mocy art. 284§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. skazał ją oraz wymierzył jej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności.

II. Na mocy art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonej T. M. obowiązek naprawienia w całości wyrządzonej przestępstwem szkody poprzez zapłatę na rzecz oskarżyciela posiłkowego H. T. kwoty 37.428,71 zł (trzydzieści siedem tysięcy czterysta dwadzieścia osiem złotych siedemdziesiąt jeden groszy).

III. Oskarżoną T. M. uniewinnił od popełnienia pozostałych zarzuconych jej czynów – i w tej części wydatkami związanymi z oskarżeniem obciążył Skarb Państwa.

IV. Oskarżoną J. M. (1) uznał za winną tego, że:

1. w dniu 16 lutego 2010 roku w miejscowości (...)w gminie (...)przywłaszczyła sobie pieniądze w kwocie nie mniejszej niż 3.569,20 zł, pochodzące ze sprzedaży jałówki i byka będących własnością H. T., czym działała na jego szkodę, to jest czynu z art. 284§1 k.k. – i za to na mocy art. 284§1 k.k. skazał ją i wymierzył jej karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności;

2. daty bliżej nieustalonej, w okresie od dnia 26 października 2010 roku do dnia 2 grudnia 2010 roku, po uprzednim wejściu do domu H. T.w miejscowości (...)w gminie (...)usunęła z niego dowód rejestracyjny ciągnika rolniczego marki U. (...)o numerze rejestracyjnym (...), którym nie miała prawa wyłącznie rozporządzać, po czym do dnia 11 kwietnia 2011 roku ukrywała go w nieznanym miejscu, to jest czynu z art. 276 k.k. – i za to na mocy art. 276 k.k. skazał ją i wymierzył jej karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

3. daty bliżej nieustalonej, w okresie od dnia 26 października 2010 roku do dnia 2 grudnia 2010 roku, w miejscowości (...)w gminie (...)przywłaszczyła sobie dwie krowy i byczka, będące własnością H. T., w ten sposób, iż zbyła je bez jego wiedzy i zgody, zatrzymując uzyskane w ten sposób pieniądze w kwocie 3.600 zł, czym działała na jego szkodę, to jest czynu z art. 284§1 k.k. – i za to na mocy art. 284§1 k.k. skazał ją i wymierzył jej karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności.

V. Na mocy art. 46§1 k.k. orzekł wobec oskarżonej J. M. (1) obowiązek naprawienia w części wyrządzonej przestępstwem szkody poprzez zapłatę na rzecz oskarżyciela posiłkowego H. T. kwoty 7.169,20 zł (siedem tysięcy sto sześćdziesiąt dziewięć złotych dwadzieścia groszy).

VI. Na mocy art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonej J. M. (1) karę łączną 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności.

VII. Oskarżoną J. M. (1) uniewinnił od popełnienia czynu opisanego w punkcie II postawionych jej w akcie oskarżenia zarzutów – i w tej części wydatkami związanymi z oskarżeniem obciążył Skarb Państwa.

VIII. Na mocy art. 69§1 i §2 k.k. oraz art. 70§1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej T. M. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 3 (trzech) lat tytułem próby.

IX. Na mocy art. 69§1 i §2 k.k., art. 70§2 k.k. i art. 73§2 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej J. M. (1) kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 3 (trzech) lat tytułem próby, w okresie tym oddał ją pod dozór kuratora.

X. Zasądził od oskarżonych T. M. i J. M. (1) na rzecz oskarżyciela posiłkowego H. T. kwoty po 378 (trzysta siedemdziesiąt osiem) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

XI. Zasądził od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa tytułem opłat: od T. M. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych, a od J. M. (1) kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych, oraz obciążył je pozostałymi kosztami sądowymi w częściach związanych z ich udziałem i skazaniem w sprawie.

Powyższy wyrok zaskarżyli obrońcy oskarżonych.

Obrońca oskarżonej T. M. skarżąc wyrok w części skazującej tą oskarżoną, na zasadzie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. wyrokowi temu zarzuciła:

1/ naruszenie przepisów postępowania karnego, a mianowicie art. 4, 5 § 2, 7 92, 410 i 424§2 k.p.k. przez:

- dokonanie dowolnej oceny zebranego materiału dowodowego polegającym na:

a/ bezkrytycznym daniu wiary pokrzywdzonemu H. T.oraz świadkom wspierającym jego zeznania, a opierających swą wiedzę o relacje H. T.o braku wiedzy i akceptacji przez H. T.na pozostawienie środków finansowych do dyspozycji T. M.z przeznaczeniem na potrzeby gospodarstwa rolnego przekazanego przez H. J. M./poprzednio M./ i dokonywanych sukcesywnie przez T. M.wypłatach z jego książeczek oszczędnościowych, po przekazaniu gospodarstwa rolnego w wyniku umowy zawartej z J. M. (1)w dni 19.01.2010 roku, z przeznaczeniem na prowadzone przez J. M. (1), uczennicę szkoły średniej, bez żadnego własnego dochodu w chwili przeniesienia przez H. T.własności gospodarstwa rolnego w dniu 19 stycznia 2010 umową dożywocia i podjęcia jego prowadzenia działalności rolniczej do chwili uzyskania płatności obszarowych oraz na zgromadzenie materiałów na planowany remont budynków, pomimo podjęcia działalności rolniczej i uprawy gruntów, co generowało znaczne koszty związane z prowadzeniem gospodarstwa i uprawą gruntów /odchwaszczanie, nawozy, środki ochrony roślin, materiał siewny, ropa, opieka weterynaryjna itp./ przez nie posiadającą żadnych własnych źródeł dochodów i możliwości inwestowania w gospodarstwo jakie otrzymała w wyniku umowy dożywocia J. M. (1)oraz gromadzenia materiałów na remont budynków składowanych na nieruchomości we (...), bez wyjaśnienia za jakie fundusze było prowadzone gospodarstwo, jakie pochłonęło koszty i rozważenia dlaczego pokrzywdzony nie zgłaszał żadnych pretensji do chwili umieszczenia go w szpitalu w (...), a był widywany przez świadków razem z J. M. (1)i jej obecnym mężem przy pracach polowych w zgodnej atmosferze jeszcze jesienią 2010 roku, z pominięciem dowodów wskazujących, że konflikt wynikł dopiero od chwili trafienia pokrzywdzonego do szpitala i miał swoje przełożenie na twierdzenia i stanowisko pokrzywdzonego,

2/ błąd d w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku polegający na nietrafnym przyjęciu, że T. M.w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru posiadając stałe pełnomocnictwo do rozporządzania wkładami zgromadzonymi na książeczkach oszczędnościowych w Banku Spółdzielczym w (...)o numerach (...),(...)i (...)bez wiedzy i zgody właściciela tj. H. T.dopuściła się przywłaszczenia pieniędzy w łącznej kwocie 37.428,71 zł. podczas gdy zgromadzony materiał dowodowi przy uwzględnieniu reguły z art. 5 par.2 k.p.k. nie pozwalał na przyjęcie powyższych ustaleń za pewne ponad wszelką wątpliwość i uznanie oskarżonej winną popełnienia czynu.

Wskazując na powyższe podstawy zaskarżenia obrońca oskarżonej wniosła o uniewinnienie oskarżonej od popełnienia przypisanego jej czynu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Z kolei obrońca oskarżonej J. M. (1) skarżąc wyżej wymieniony wyrok w części skazującej tą oskarżoną na zasadzie art. 438 pkt 1, 2 i 3 k.p.k. zarzucił mu:

1/ Naruszenie prawa materialnego, a mianowicie:

a/ art. 284§1 k.k. w zw. z art. 51, art. 52 k.c., 56 k.c. przez niezasadnie przyjęcie wbrew treści art.56 k.c, 52 k.c w zw. z art.51 k.c., że po dacie 19 stycznia 2010 roku, tj. zawarcia umowy dożywocia między H. T., a J. M. (1) w związku z zaprzestaniem działalności rolniczej w rozumieniu ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników i przyznaniem świadczeń emerytalnych, w datach dokonywania sprzedaży inwentarza żywego i dyspozycji dowodem rejestracyjnym H. T. był właścicielem tego inwentarza żywego i martwego i stanowił dla oskarżonej J. M. (1) cudzą rzecz ruchomą w świetle dyspozycji art.284 par.1 k.k.

2/ naruszenie przepisów postępowania karnego, a mianowicie art. 4, ,5 §2, 7, 92, 410 i 424 §2 k.p.k. przez dokonanie dowolnej oceny zebranego materiału dowodowego i bezkrytycznym daniu wiary pokrzywdzonemu H. T. oraz świadkom wspierającym jego zeznania, a czerpiącym od niego wiedzę z pominięciem dowodów przemawiających na korzyść oskarżonej i wynikających z nich logicznych wniosków oraz niezasadnym pozbawieniem znaczenia dowodowego zeznań I. M. (1), M. M. (3), P. M., I. M. (2), R. T., A. B. Ś., M. M. (4) i J. M. (3), z których wynikało, że pokrzywdzony żył w zgodzie z oskarżonymi jeszcze podczas jesiennych prac polowych i uczestniczył przy nich, co rodzi wątpliwość co do faktu, że pokrzywdzony nie akceptował przeznaczenia pieniędzy ze sprzedaży pierwszych sztuk inwentarza na potrzeby J. M. (1) i sam o tym nie zadecydował, z zaniechaniem wyjaśnienia źródła finansowania prowadzonych przez J. M. (1), uczennicę szkoły średniej, bez żadnych źródeł dochodu w chwili objęcia gospodarstwa zabiegów agrarnych i upraw na 14 ha gospodarstwie rolnym i znaczenia tej okoliczności dla oceny rzeczywistych uzgodnień pokrzywdzonego i oskarżonych, z zaniechaniem rzetelnego wyjaśnienia co było podstawą / jaki dokument / przerejestrowania pozostałego inwentarza z pokrzywdzonego na oskarżoną M. i rozważenia jakie znaczenie dla przekonania J. M. (1) o przysługujących jej prawach miała decyzja kompetentnych urzędników,

3/ błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku polegający na nietrafnym przyjęciu, że J. M. (1)przywłaszczyła sobie w dniu 16 lutego 2010 roku pieniądze w kwocie nie mniejszej niż 3.569 zł, 20 zł pochodzące ze sprzedaży jałówki i byka będących własnością H. T.,w okresie od dnia 26 października do dnia 2 grudnia 2010 roku przywłaszczyła sobie dwie krowy i byczka będące własnością H. T.o wartości 3600 zł, a nadto w okresie od 26 października 2010 roku do dnia 2.12.2010 roku, po uprzednim wejściu do domu H. T.usunęła z niego dowód rejestracyjny ciągnika rolniczego (...)C 330 o nr rej. (...), którym nie miała prawa wyłącznie dysponować oraz nietrafnym ustaleniu, że J. M. (1)nie towarzyszyło przekonanie o posiadaniu uprawnienia do rozporządzania pieniędzmi po sprzedaży pierwszych sztuk bydła, rozporządzania bydłem z jej gospodarstwa oraz dysponowania dokumentem do ciągnika stanowiącego przynależność jej gospodarstwa i służącego do jego uprawy, podczas gdy zgromadzony materiał dowodowy nie dawał podstaw do przyjęcia powyższego ponad wszelka wątpliwość

Wskazując na powyższe podstawy zaskarżenia wniósł o uniewinnienie oskarżonej od popełnienia zarzucanych jej czynów, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego wniósł odpowiedź na apelacje obrońców wnosząc o utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy i zasądzenie od oskarżonych na rzecz oskarżyciela posiłkowego kosztów zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą, a także o rozpoznanie apelacji pod nieobecność oskarżyciela posiłkowego i jego pełnomocnika (k. 555 – 557)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Obie apelacje są oczywiście bezzasadne i nie zasługują na uwzględnienie. Wbrew twierdzeniom apelujących, Sąd Okręgowy nie stwierdził uchybień, które rodziłyby wątpliwości co do merytorycznej trafności zaskarżonego wyroku. Postępowanie rozpoznawcze w niniejszej sprawie zostało przeprowadzone prawidłowo. W pisemnym uzasadnieniu wyroku Sąd meriti poddał logicznej analizie zebrane dowody, zgodnie ze wskazaniami wiedzy i życiowego doświadczenia, przedstawiając, na jakich przesłankach faktycznych i prawnych oparł swoje własne przekonanie o sprawstwie i winie oskarżonych (art. 424§1 pkt 1 k.p.k.). Wnioski ocenne Sądu pierwszej instancji wyprowadzone zostały z całokształtu okoliczności ujawnionych podczas przewodu sądowego. Tym samym nie wykraczają poza granice ocen zakreślonych dyspozycją art. 7 k.p.k. i jako takie nie wzbudzały wątpliwości Sądu Okręgowego.

Z uwagi na tożsamość większości zarzutów apelacyjnych oraz argumentacji na ich poparcie obie apelacje zostaną omówione łącznie, z uwzględnieniem odrębności.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutów stricte proceduralnych, zawartych w obu apelacjach, tj. obrazy art. 4 k.p.k., art. 5§2 k.p.k., art. 92 k.p.k. i art. 410 k.p.k. wskazać należy, że są one bezzasadne w stopniu oczywistym i są efektem wadliwej interpretacji przepisów prawa oraz nieznajomości orzecznictwa sądowego.

Naruszenie art. 4 k.p.k. i 92 k.p.k. nie może w ogóle stanowić samodzielnej podstawy apelacyjnej, gdyż przepisy te mają charakter ogólny i określają jedynie dyrektywy postępowania ( por. m.in. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 września 2012 r., IV KK 211/12, LEX nr 1220924 oraz z dnia 8 marca 2006 r., III KK 246/05, LEX nr 180773)

O naruszeniu zasady in dubio pro reo ( art. 5§2 k.p.k.) można mówić jedynie wówczas, gdy sąd (a nie strona), mimo powziętych w sprawie wątpliwości co do stanu faktycznego, przyjmuje wersję wydarzeń niekorzystną dla oskarżonego ( vide m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 października 2012 r., V KK 61/12, LEX nr 1228657). Analiza uzasadnienia wyroku Sądu I instancji nie daje żadnych podstaw do twierdzenia, że takie wątpliwości powziął.

Z kolei obraza przepisu art. 410 k.p.k. zachodzi wówczas, gdy przy wyrokowaniu sąd opiera się na materiale nieujawnionym na rozprawie głównej oraz gdy opiera się na części materiału ujawnionego. Dokonanie oceny dowodów – jak to miało miejsce w niniejszej sprawie – nie stanowi natomiast uchybienia dyspozycji art. 410 k.p.k. (por. m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 17 stycznia 2013 r., II AKa 256/12, LEX nr 1271886).

Zarzuty obrazy art. 7 k.p.k. oraz błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku są wyłącznie wynikiem odmiennej oceny dowodów i jako takie nie zasługują na uwzględnienie. Jak bowiem wielokrotnie wskazywał Sąd Najwyższy ( por. m.in. wyrok z 24 marca 1975 r., II KR 355/74, OSNPG 1975 r., Nr 9, poz. 84) możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu, nie może prowadzić do wniosku o dokonaniu przez sąd wadliwej oceny dowodów. Zwłaszcza wówczas, gdy – jak w przedmiotowej sprawie –:

- po pierwsze, Sąd I instancji w pisemnych motywach wyroku szczegółowo uzasadnił swoje stanowisko, wskazując przy tym fakty, jakie uznał za udowodnione lub nie udowodnione, na jakich oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych;

- po drugie, po drugie, sądowa ocena dowodów nie wykazuje błędów natury faktycznej ( niezgodności z treścią dowodu, pominięcia pewnych dowodów) lub logicznej ( błędów rozumowania i wnioskowania) oraz nie jest sprzeczna z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy (art. 7 k.p.k.).

Z uwagi na wnikliwość i wszechstronność rozważań przeprowadzonych przez tenże Sąd, prezentowanych w pisemnych motywach rozstrzygnięcia, odnoszących się także do kwestii sygnalizowanych w środkach odwoławczych, niecelowym jest na obecnym etapie postępowania ponowne przywoływanie tych samych okoliczności i komentowania w szerszym zakresie spornego orzeczenia. W tym miejscu wskazać jedynie należy, że Sąd I instancji precyzyjnie wyjaśnił, dlaczego dał wiarę zeznaniom H. T. oraz zanegował wyjaśnienia obu oskarżonych. Wykazał przy tym, że zeznania pokrzywdzonego są spójne i konsekwentne, a przy tym z pozytywnym skutkiem poddają się weryfikacji przez pryzmat innych dowodów (m.in. korespondujących z nimi zeznań świadków H. F., J. W. (1), J. W. (2), K. O., S. O. i S. C.) oraz logiki i doświadczenia życiowego.

Sąd I instancji wykazał też sprzeczności i brak logiki w wyjaśnieniach:

- po pierwsze, T. M., która nie dysponowała żadnym rachunkiem, który potwierdzałby poniesione przez nią wydatki na remont dachu (nie potrafiła też racjonalnie wytłumaczyć, dlaczego nie zostały podjęte żadne prace naprawcze oraz, dlaczego nie zwróciła pokrzywdzonemu kwoty 15.000-zł., które – jak podała – nadal posiada);

- po drugie, J. M. (1), która czując się – jak podała – właścicielką inwentarza żywego, jednocześnie podnosiła, że decyzję o sprzedaży dwóch sztuk bydła w lutym 2010 r. podejmował pokrzywdzony (nie potrafiła też logicznie uzasadnić potrzeby wykorzystania uzyskanych ze sprzedaży bydła pieniędzy dla potrzeb związanych z jej nauką).

Dodać należy, że wyjaśnieniom J. M. (1), iż była przekonana o tym, że w skład przekazanego jej umową dożywocia (z dnia 19 stycznia 2010 r.) gospodarstwa wchodziły inwentarz żywy (zwierzęta) i maszyny rolnicze, przeczy jednoznacznie treść umowy dożywocia.

Na marginesie, Sąd Okręgowy w Białymstoku wyrokiem z dnia 21 marca 2012 r. ( sygn. akt I C 1830) oddalił powództwo J. M. (1) przeciwko H. T. o ustalenie, że na podstawie w/w umowy dożywocia stała się właścicielką również inwentarza żywego i maszyn rolniczych, stanowiących, jako przynależności, składniki przekazanego jej gospodarstwa rolnego. Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 23 stycznia 2013 r. ( sygn. art. I ACa 760/12) oddalił apelację powódki.

Reasumując, ustalenia faktyczne Sądu I instancji nie wykraczają poza granice swobodnej oceny i tym samym pozostają pod ochroną art. 7 k.p.k.

Nie budzi zastrzeżeń przyjęta przez Sąd I instancji kwalifikacja prawna przypisanych obu oskarżonym czynów, notabene szczegółowo omówiona w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Dodać jedynie należy, że zważywszy, iż w aktach niniejszej sprawy znajdują się odpisy obu w/w wyroków (wraz z uzasadnieniami) w sprawie z powództwa J. M. oraz, że Sąd Okręgowy w pełni podziela wyrażone w nich poglądy prawne, niecelowym jest odnoszenie się w szerszym zakresie do zarzutu obrazy prawa materialnego, art. 284§1 k.k., zawartego w apelacji obrońcy oskarżonej J. M. (1).

Końcowo wskazać należy, że nie budzi zastrzeżeń orzeczona wobec oskarżonych kara, rozumiana jako całokształt kar i środków karnych. Jak wynika z obszernych pisemnych motywów zaskarżonego wyroku uwzględnia ona wszystkie okoliczności istotne z punktu widzenia jej wymiaru, o których mowa w art. 53§1 i 2 k.k., w tym przemawiające na korzyść obu oskarżonych (na marginesie, okoliczność ta czyni bezzasadnymi zarzuty obrazy art. 424§2 k.p.k.). Kary jednostkowe oraz (w przypadku J. M. (1)) łączna pozbawienia wolności, notabene z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, mieszczą się w dolnych granicach ustawowego zagrożenia, zaś obowiązki naprawienia szkody wynikają wprost z dyspozycji art. 46§1 k.k. W tej sytuacji orzeczone kary mieszczą się w granicach sądowego uznania i z całą pewnością nie są niewspółmierne, a zwłaszcza w stopniu rażącym (vide art. 438 pkt 4 k.p.k.).

Nie stwierdzając innych uchybień, które mogły mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku, orzeczono, jak w pkt I sentencji niniejszego wyroku.

O opłatach za drugą instancję orzeczono na mocy art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223), zaś o pozostałych kosztach procesu za postępowanie odwoławcze na podstawie art. 636§1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k. Na pozostałe koszty procesu złożyły się:

- koszt uzyskania informacji o oskarżonych z Krajowego Rejestru Karnego w kwocie 100 zł. (art. 618§1 pkt 10 k.p.k. w zw. z §1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 sierpnia 2003 r. w sprawie określenia wysokości opłaty za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego Dz. U. 2003 r., Nr 151, poz. 1468);

- koszt doręczeń wezwań i innych pism – ryczałt – w kwocie 20 zł. (art. 618 § 1 pkt 1 k.p.k. w zw. z § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym Dz. U. 2003 r., nr 108, poz. 1026 z późn. zm.).

Odnosząc się końcowo do wniosku pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego o zasądzenie od oskarżonych na rzecz oskarżyciela posiłkowego kosztów zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą (zawartego w odpowiedzi na apelacje) wskazać należy, że sporządzenie odpowiedzi na apelację (analogicznie jak apelacji) należy do czynności związanych z wykonywaniem obowiązków pełnomocnika (obrońcy) z przed sądem pierwszej instancji. Zważywszy, że pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego nie występował przed sądem drugiej instancji, jego mocodawcy nie przysługuje zwrot kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie odwoławcze ( por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2005 r., WZ 50/05, LEX nr 155420 oraz tez 2 wyroku Sądu Najwyższego z dnia 1 października 2008 r., V KK 215/08, LEX nr 457946 ).