Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 listopada 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Beata Michalska

Sędziowie: SSA Jolanta Wolska

SSA Dorota Rzeźniowiecka (spr.)

Protokolant: st.sekr.sądowy Kamila Tomasik

po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2014 r. w Łodzi

sprawy J. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w T.

o emeryturę pomostową i wypłatę emerytury,

na skutek apelacji wnioskodawcy

od wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim

z dnia 18 grudnia 2013 r., sygn. akt: V U 1043/13,

zmienia zaskarżony wyrok i poprzedzające go decyzje organu rentowego i przyznaje J. P. prawo do emerytury począwszy od dnia 29 grudnia 2012 roku oraz nakazuje podjąć wypłatę emerytury począwszy od dnia 1 lipca 2013 roku.

Sygn. akt III AUa 209/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 18 grudnia 2013 r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim oddalił odwołanie J. P. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T. z dnia 10 czerwca 2013 r. uchylającej przyznającą ubezpieczonemu emeryturę pomostową decyzję z dnia 31 stycznia 2013 r. i odmawiającej mu prawa do emerytury pomostowej oraz od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T. z dnia 10 czerwca 2013 r. z urzędu wstrzymującej ubezpieczonemu wypłatę emerytury pomostowej od dnia 1 lipca 2013 r., to jest od najbliższego terminu płatności.

Wydając zaskarżony wyrok sąd pierwszej instancji za podstawę orzeczenia przyjął następujące ustalenia faktyczne:

J. P., urodzony (...), w dniu 28 grudnia 2012 r. złożył wniosek o emeryturę pomostową. Do wniosku J. P. załączył świadectwo pracy z dnia 28 grudnia 2012 r., w którym pracodawca - (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) Zakład (...) w K. zaświadczył, że wnioskodawca był zatrudniony w wymienionym zakładzie pracy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy od dnia 22 marca 1978 r. do dnia 28 grudnia 2012 r. kolejno na stanowiskach:

- maszynisty pojazdu trakcyjnego w okresie od 1 maja 1978 r. do 31 marca 1986 r.;

- manewrowego w okresie od 1 maja 1986 r. do 31 grudnia 1992 r.;

- kierownika pociągu w okresie od dnia 1 września 1999 r. do 28 grudnia 2012 r.

Pracodawca stwierdził, że okres ten jest zatrudnieniem na kolei w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin i zalicza się do okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach, o których mowa w § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. oraz ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

J. P. złożył do ZUS orzeczenie lekarskie z dnia 10 grudnia 2012 r. o utracie zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy na stanowisku kierownika pociągu z dniem 20 grudnia 2012 r.

Decyzją z dnia 31 stycznia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury pomostowej.

Organ rentowy zaliczył wnioskodawcy do stażu w szczególnych warunkach okres pracy w charakterze maszynisty pojazdu trakcyjnego od 1 maja 1978 r. do 1 marca 1986 r. oraz okres pracy w charakterze kierownika pociągu od dnia 1 września 1999 r. do 28 grudnia 2012 r. Ponadto ustalił, że wnioskodawca ma staż pracy wynoszący 33 lata, 7 miesięcy i 13 dni okresów składkowych oraz 1 rok, 2 miesiące i 1 dzień okresów nieskładkowych.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał odwołania ubezpieczonego za niezasadne. Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy w pierwszej kolejności przywołał przepis art. 9 pkt 2 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych z dnia 19 grudnia 2008 r., zgodnie z którym prawo do emerytury pomostowej nabywa tylko taki pracownik, który posiada okres pracy jako maszynista pojazdów trakcyjnych wymienionych w pkt 5 załącznika nr 2 do ustawy, wynoszący co najmniej 15 lat oraz orzeczenie wystawione przez lekarza medycyny pracy o niezdolności do wykonywania prac jako maszynista pojazdów trakcyjnych. Zgodnie zaś z pkt 5 załącznika nr 2 do ustawy zawierającego wykaz prac w szczególnym charakterze pojęcie maszynistów pojazdów trakcyjnych obejmuje swą treścią maszynistę pojazdów trakcyjnych, maszynistę instruktora, maszynistę zakładowego, maszynistę wieloczynnościowych i ciężkich maszyn do kolejowych robót budowlanych i kolejowej sieci trakcyjnej, kierowcę lokomotywy spalinowej o mocy do 300 KM, pomocnika maszynisty pojazdów trakcyjnych). Sąd Okręgowy stwierdził, że praca kierowników pociągów jest pracą o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych, ale jednocześnie nie jest to praca uprawniająca do emerytury pomostowej na podstawie art. 9 ustawy. Prawo do emerytury pomostowej w świetle art. 9 ustawy mają bowiem tylko i wyłącznie osoby pracujące na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych. Sąd Okręgowy podkreślił, że jako maszynista pojazdu trakcyjnego wnioskodawca pracował jedynie w okresie od 1 maja 1978 r. do 31 marca 1986 r., to jest przez okres 7 lat, 10 miesięcy i 30 dni, natomiast w okresie od dnia 1 września 1999 r. do 28 grudnia 2012 r. wykonywał pracę na stanowisku kierownika pociągu, co potwierdził sam wnioskodawca jak i przedłożone przez niego świadectwo pracy. Wnioskodawca nie legitymuje się zatem 15-letnim stażem pracy w charakterze maszynisty pojazdów trakcyjnych, jak tego wymaga art. 9 pkt 2 ustawy pomostowej, ale też nie spełnił warunku określonego w art. 9 pkt 3 ustawy, gdyż nie przedłożył orzeczenia od lekarza sądowego o niezdolności do wykonywania prac jako maszynista pojazdów trakcyjnych, a jako kierownik pociągu. W rezultacie Sąd Okręgowy uznał, że z uwagi na brak wymaganego stażu pracy w charakterze maszynisty pojazdów trakcyjnych wnioskodawca nie nabył prawa do emerytury pomostowej, skoro nie spełnił wszystkich przesłanek od których zależało to prawo, a decyzja organu rentowego z dnia 31 stycznia 2013 r. przyznająca mu prawo do tego świadczenia była decyzją błędną.

Sąd Okręgowy nie przychylił się do stanowiska pełnomocnik skarżącego, że po uchyleniu art. 114 ust 1 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych organ rentowy nie ma prawnych możliwości wyeliminowania z obrotu prawnego swojej błędnej decyzji, w sytuacji gdy strona w żaden sposób nie przyczyniła się do popełnienia tego błędu. Sąd wskazał, że podstawę prawną do weryfikacji błędnych decyzji organu rentowego stanowi art. 114 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. Z powołaniem się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 maja 2010 r. sygn. akt II UK 354/09 sąd pierwszej instancji wskazał, że o ile podstawą ponownego ustalenia prawa do świadczeń lub ich wysokości mogą być tylko i wyłącznie nowe dowody, a zatem takie które nie były znane organowi rentowemu w poprzednim postępowaniu, to przymiot nowości nie dotyczy ujawnionych okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji. Podstawą ponownego ustalenia prawa do świadczeń lub ich wysokości nie muszą zatem być okoliczności, na które osoba ubiegająca się o świadczenia lub organ rentowy nie mogły powołać się w poprzednim postępowaniu, lecz takie, które powinny być znane przy dołożeniu minimum staranności, ale na skutek błędu lub przeoczenia nie zostały uwzględnione w poprzednim postępowaniu, a powodujące pominięcie ustalenia istnienia jednego z warunków uprawniających do świadczeń. Sąd Okręgowy stwierdził, że zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie nadaje się pojęciu „okoliczności” szerokie znaczenie, obejmując nim ogół wymagań formalnych i materialno prawnych związanych z ustaleniem decyzją rentową prawa do świadczeń. Chodzi zatem nie tylko o fakty warunkujące powstanie prawa do świadczeń, lecz także uchybienie normom prawa procesowego lub materialnego przez organ rentowy, wpływające potencjalnie na dokonanie w sposób niezgodny z ukształtowaną ex lege sytuacją prawną ubezpieczonego.

Sąd Okręgowy stwierdził, że okolicznością, o której mowa w art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ujawnioną po uprawomocnieniu się korzystnej dla ubezpieczonego decyzji z dnia 31 stycznia 2013 r. , był fakt sprzeczności tej decyzji z treścią art. 9 pkt 2 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, czyli naruszenie prawa materialnego będącego podstawą wydania prawomocnej decyzji. Przesłanką ponownego ustalenia uprawnień skarżącego przez organ rentowy były okoliczności, które powinny być znane organowi rentowemu przy dołożeniu minimum staranności (treść art. 9 pkt 2 ustawy o emeryturach pomostowych w zw. z pkt 5 zał. nr 2 do ustawy), które jednak na skutek błędu polegającego na naruszeniu prawa materialnego, to jest art. 9 pkt 2 ustawy w zw. z pkt 5 zał. nr 2 do ustawy, nie zostały uwzględnione przed wydaniem decyzji. Sąd podkreślił, że w sprawie będącej przedmiotem jego rozpoznania organ rentowy, wbrew zarzutom odwołującego, nie dokonał odmiennej oceny przedłożonych przez wnioskodawcę dowodów w postaci świadectwa pracy, tylko w sposób prawidłowy zastosował prawo materialne naruszone przy wydawaniu decyzji z dnia 31 stycznia 2013 r. Stanowisko odwołującego, zgodnie z którym organ rentowy nie może pozbawić prawa do świadczenia raz już przyznanego, Sąd Okręgowy ocenił jako sprzeczne nie tylko z treścią i celem art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ale z zasadą sprawiedliwości społecznej. Nie może być bowiem tak, że jedni ubezpieczeni, co do których organ rentowy wadliwie zastosował normy prawa materialnego mogą w świetle prawa pobierać nie przysługujące im świadczenie, a inni, co do których organ rentowy takiego błędu nie popełnił, będący w analogicznej sytuacji faktycznej i prawnej, takiego świadczenia będą pozbawieni. Sąd wskazał, że taka sytuacja dotyczy przykładowo innego ubezpieczonego - L. W., któremu organ rentowy po prawidłowym zastosowaniu art. 9 ustawy o emeryturach pomostowych, nie zaliczył do szczególnego stażu pracy – pracy na stanowisku kierownika pociągu i w konsekwencji odmówił prawa do emerytury pomostowej, a odwołanie L. W. od decyzji odmownej w sprawie o sygn. akt V U 161/13, toczącej się przed Sądem Okręgowym w Piotrkowie Trybunalskim, zostało oddalone. Dodatkowo Sąd podkreślił, że decyzja organu rentowego przyznająca prawo do świadczenia nie ma waloru konstytutywnego, a deklaratoryjny. Organ rentowy wydając decyzję potwierdza jedynie nabycie prawa, co oznacza, że w przypadku nie spełnienia przez ubezpieczonego ustawowych przesłanek warunkujących przyznanie prawa, nie może go nabyć w oparciu o decyzję organu rentowego. Zdaniem Sądu Okręgowego okoliczność, że wnioskodawca nie wprowadził organu rentowego w błąd nie jest argumentem, który przemawiałby za pozostawieniem wadliwej decyzji w obrocie prawnym. Dodatkowo podniósł, że wnioskodawca pobierał emeryturę pomostową zaledwie sześć miesięcy, a zatem może przystosować się do zmienionej sytuacji. Tym bardziej, że po uzyskaniu wieku 60 lat, co nastąpi już w dniu 27 stycznia 2015 r., a zatem za rok, może ubiegać się o emeryturę pomostową z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych. W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał, że weryfikacja decyzji organu rentowego z dnia 31 stycznia 2013 r. o przyznaniu ubezpieczonemu emerytury pomostowej w trybie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS była dopuszczalna, a w konsekwencji zaskarżone decyzje organu rentowego są prawidłowe.

Powyższy wyrok zaskarżył ubezpieczony w całości za pośrednictwem pełnomocnika zarzucając naruszenie:

1) prawa materialnego, to jest art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszy Ubezpieczeń Społecznych poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że ujawnienie okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji nastąpiło już po uprawomocnieniu się przedmiotowej decyzji i przyjęcie, że na tej podstawie organ rentowy mógł zmienić prawomocną już decyzję przyznającą świadczenie ubezpieczonemu,

2) prawa procesowego, to jest:

- art. 233 k.p.c. poprzez niewłaściwe zastosowane polegające na braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego,

- art. 133§ 3 k.p.c. poprzez niezastosowanie polegające na niedoręczeniu pełnomocnikowi ubezpieczonego pisma procesowego organu rentowego z dnia 4 grudnia 2013 r. i uniemożliwienie w ten sposób zapoznania się ze stanowiskiem organu rentowego.

Wskazując na powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury pomostowej na mocy ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

W uzasadnieniu skarżący zaznaczył, że spełnienie przez ubezpieczonego wszystkich przesłanek do nabycia prawa do emerytury pomostowej określonych w art. 4 i 9 ustawy - oprócz przesłanki wskazanej w art. 9 pkt. 2, to jest wymaganego okresu pracy 15 lat na stanowisku maszynisty pojazdów trakcyjnych – jest w sprawie niesporne. Podkreślił, że okoliczność ta przed wydaniem decyzji z dnia 31 stycznia 2013 r. była organowi rentowemu znana a przynajmniej powinna być. W tej sytuacji, zdaniem skarżącego, przepis art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, nie może mieć zastosowania, gdyż nie została spełniona przesłanka ujawnienia się okoliczności po uprawomocnieniu się decyzji, a istniejących przed wydaniem decyzji. Zdaniem skarżącego

nie może być mowa o ujawnieniu tej okoliczności już po uprawomocnieniu się decyzji w sytuacji gdy dowody stwierdzające tę okoliczność zostały przedłożone przez ubezpieczonego przed wydaniem decyzji z dnia 31 stycznia 2013 r. przyznającej prawo do emerytury pomostowej. Okoliczność, że organ rentowy nie zapoznał się z przedłożonymi dowodami lub w skutek własnego błędu czy też zaniedbania nie wziął ich pod uwagę przy wydawaniu decyzji nie może obciążać ubezpieczonego. Skarżący wskazał na pogląd wyrażony przez Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w wyroku z dnia 26 lipca 2013 r. sygn. akt III AUa 407/13, w którym stwierdzono, że błąd organu rentowego nie może stanowić podstawy do ponownego ustalenia prawa do świadczenia czy też jego wysokości, a także wyrok tego Sądu z dnia 26 czerwca 2013 r. sygn. III AUa 307/13, w którym stwierdzono, że zarówno dowody jak i okoliczności wskazane w art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS muszą posiadać przymiot nowości oraz, że nowe dowody lub okoliczności nie mogą być znane organowi rentowemu w chwili wydawania decyzji. Dodatkowo skarżący zarzucił, że pismo procesowe organu rentowego z dnia 4 grudnia 2013 r., w którym organ rentowy wskazał podstawę prawną uchylenia decyzji z dnia 31 stycznia 2013 r., nie zostało doręczonemu pełnomocnikowi ubezpieczonego, wskutek czego nie miał on możliwości zapoznania się w tym pismem i odniesienia się do niego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja ubezpieczonego jest zasadna i skutkuje zmianą zaskarżonego wyroku oraz poprzedzających go decyzji organu rentowego z dnia 10 czerwca 2013 r.

Na wstępie należy uwzględnić, że poza sporem w sprawie jest, że prawo J. P. do emerytury pomostowej - ustalone decyzją organu rentowego z dnia 31 stycznia 2013 r. – zostało ustalone niezasadnie, gdyż ubezpieczony bezsprzecznie nie spełniał wszystkich warunków, od których uzależnione jest nabycie prawa do tego świadczenia, co nastąpiło z przyczyn leżących wyłącznie po stronie organu rentowego. Wydanie przedmiotowej decyzji nastąpiło na skutek wadliwego działania samego organu rentowego, który prawo do emerytury pomostowej przyznał na podstawie art. 9 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2008 r., Nr 237, poz. 1656, z późn. zm.) wskutek nieuzasadnionego zaliczenia okresu zatrudnienia na stanowisku kierownika pociągu do okresu pracy jako maszynista pojazdów trakcyjnych. Decyzja została wydana w oparciu o przedstawione przez ubezpieczonego w toku postępowania przed organem rentowym świadectwo pracy z dnia 28 grudnia 2012 r., w którym wyraźnie okres od dnia 1 września 1999 r. do 28 grudnia 2012 r. wskazano jako okres zatrudnienia na stanowisku kierownika pociągu. Zawartych w wymienionym dokumencie danych żadna ze stron nie kwestionowała.

Spór w sprawie dotyczył zatem kwestii prawnych, to jest możliwości wznowienia postępowania z urzędu w kwestii ustalenia uprawnień J. P. do emerytury pomostowej w trybie art. 114 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach o rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 1440, z późn. zm.) i w konsekwencji pozbawienia ubezpieczonego prawa do tego świadczenia. Jak wynika bowiem ze składanych przez organ rentowy w toku postępowania przed Sądem Okręgowym pism, to właśnie powołany wyżej przepis stanowił podstawę do wznowienia postępowania z urzędu i pozbawienia J. P. prawa do emerytury. Konkretnie jako podstawę ponownego ustalenia prawa do świadczeń organ rentowy wskazał brak prawa J. P. do emerytury pomostowej, która to okoliczność została ujawniona w toku postępowania sądowego w sprawie o emeryturę dotyczącą innego ubezpieczonego, a po uprawomocnieniu się decyzji przyznającej świadczenie.

Stanowisko tak organu rentowego, jak i aprobującego go Sądu Okręgowego, nie zasługuje na uznanie. Przypomnieć należy, że z dniem 8 marca 2012 r., na mocy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 lutego 2012 r. sygn. K 5/11, moc utracił przepis art. 114 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dający podstawę do ponownego ustalenia prawa do emerytury lub renty albo ich wysokości w sytuacji gdy po uprawomocnieniu się decyzji okazało się, że przedłożone dowody nie dawały podstaw do takich ustaleń. Aktualnie podstawę do weryfikacji uprawnień do świadczeń - tak w sytuacji, gdy ubezpieczonemu odmówiono prawa do świadczenia w związku z nie udowodnieniem faktu spełnienia wszystkich wymaganych przez prawo warunków, jak i w sytuacji błędnego przyznania świadczenia osobie, która określonych warunków do nabycia prawa do świadczenia nie spełniała – umożliwia art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednak na zasadach określonych w tym przepisie. Powołany przepis stanowi więc podstawę pozwalającą na zmianę prawomocnej decyzji tak z urzędu jak i na wniosek osoby zainteresowanej, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. O ile pojęcie "nowych dowodów" nie budzi żadnych wątpliwości interpretacyjnych, o tyle użyty w art. 114 ust. 1 termin "ujawnienia okoliczności" takie kontrowersje już wywołuje. Wystarczającą wskazówkę dla rozstrzygnięcia tego rodzaju sporu zawiera uchwała Sądu Najwyższego podjęta w składzie 7 sędziów z dnia 5 czerwca 2003 r., sygn. III UZP 5/03 (opubl. OSNP 2003/18/442), w której uzasadnieniu wskazano, że warunkiem ponownego ustalenia prawa do świadczeń na podstawie art. 114 ust. 1 nie jest ujawnienie nowych okoliczności, lecz takich, które istniały przed wydaniem decyzji, a - jako nieznane - nie zostały przez organ rentowy uwzględnione. Ujawnione zatem okoliczności, o których mowa w omawianym przepisie, powinny być okolicznościami nieznanymi organowi rentowemu, ale istniejącymi przed wydaniem decyzji. Wszakże ujawnić można tylko to, co do tej pory nie było znane. Na marginesie tylko należy wskazać, że podobne zapatrywanie, jakie prezentuje Sąd Apelacyjny w Łodzi, zajął Sąd Apelacyjny w Katowicach wyroku z dnia 1 sierpnia 2013 r. sygn. III AUa 2065/12 (opubl. Biul.SAKa 2014/1/39, LEX nr 1455210) i Sąd Apelacyjny w Szczecinie w postanowieniu z dnia 5 września 2012 r. sygn. III AUz 83/12 (opubl. LEX nr 1217777).

W tym miejscu zwrócić należy uwagę, że w podjętej w składzie 7 sędziów uchwale z dnia 5 czerwca 2003 r. w sprawie sygn. akt III UZP 5/03 Sąd Najwyższy stwierdził, że „Odmienna ocena dowodów dołączonych do wniosku o emeryturę lub rentę, przeprowadzona przez organ rentowy po uprawomocnieniu się decyzji przyznającej świadczenie, nie jest okolicznością uzasadniającą wszczęcie z urzędu postępowania o ponowne ustalenie prawa do świadczeń na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych”. Do zasady tej nawiązał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 15 stycznia 2013 r. w sprawie III UZP 5/12 stwierdziwszy, że usunięty z porządku prawnego przepis art. 114 ust. 1a ustawy stanowił narzędzie umożliwiające organom rentowym ponowną ocenę stanu faktycznego określającego warunki przyznania prawa do świadczeń i możliwość naprawienia własnych, niespowodowanych działaniem ubezpieczonych, błędów polegających na ustaleniu prawa do świadczeń bez podstawy faktycznej, natomiast wprowadzony w miejsce jego stosowania przepis art. 114 ust. 1 ustawy wyłącza, zgodnie z przyjętą w uchwale z dnia 5 czerwca 2003 r. wykładnią, pojmowanie - jako nowych okoliczności - odmiennej oceny zgromadzonych w sprawie dowodów (opubl. OSNP 2013/23-24/288, LEX nr 1400099).

W rozpoznawanej sprawie, wbrew stanowisku Sądu I instancji, przepis art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie upoważniał organu rentowego do wydania z urzędu nowej decyzji w przedmiocie prawa wnioskodawcy do emerytury pomostowej, albowiem organ rentowy nie przedstawił ani nowych dowodów ani też nie "ujawnił" żadnych okoliczności, które nie byłyby mu znane przed wydaniem przyznającej prawo do świadczenia decyzji z dnia 31 stycznia 2013 r. Nie ulega wątpliwości, że organ rentowy od początku wiedział, że w okresie od dnia 1 września 1999 r. do 28 grudnia 2012 r. wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku kierownika pociągu, a uprawniającą na podstawie art. 9 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych prawo do tego świadczenia pracę na stanowisku maszynisty pojazdu trakcyjnego wykonywał jedynie w okresie od 1 maja 1978 r. do 31 marca 1986 r., co wyraźnie było wskazane w wystawionym przez pracodawcę świadectwie pracy i nie było kwestionowane przez samego ubezpieczonego. Nie można przy tym uznać, że zakwalifikowanie okresu pracy na stanowisku kierownika pociągu do stażu pracy uprawniającego do emerytury pomostowej, wobec jednoznaczności obowiązujących przepisów, było wynikiem błędnej ich wykładni. W konsekwencji Sąd Apelacyjny uznał, że organ rentowy nie miał podstaw do ponownego ustalenia prawa J. P. do emerytury pomostowej, skoro w świetle przywołanych poglądów, akceptowanych przez Sąd Apelacyjny, odmienna ocena treści dołączonych do wniosku rentowego dokumentów (świadectwa pracy i zawartych w nim danych), nie jest ujawnieniem okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji, te były bowiem znane organowi i stanowiły podstawę do wydania decyzji.

Tym samym uznać należało, że skarżony wyrok Sądu Okręgowego i poprzedzające je decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pozbawiające ubezpieczonego z dniem 1 lipca 2013 r. prawa do emerytury zapadły z naruszeniem art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Mając na względzie te uwagi, wobec zasadności apelacji, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok i orzekł jak w sentencji.