Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 11 września 2013 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Elżbieta Zalewska-Statuch

Sędziowie SSO Joanna Składowska

SSO Katarzyna Powalska

Protokolant sekretarz sądowy Elwira Kosieniak

po rozpoznaniu w dniu 11 września 2013 r. w Sieradzu

na rozprawie sprawy

z wniosku M. S.

z udziałem J. S.

o podział majątku wspólnego

na skutek apelacji uczestnika postępowania

od postanowienia Sądu Rejonowego w Wieluniu

z dnia 5 czerwca 2013 r. sygn. akt VIII Ns 334/11

postanawia:

1)  oddalić apelację;

2)  zasądzić od uczestnika postępowania J. S. na rzecz wnioskodawczyni M. S. 1800 (jeden tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I Ca 325/13

UZASADNIENIE

We wniosku skierowanym do Sądu Rejonowego w Wieluniu VIII Zamiejscowego Wydziału Cywilnego w P. wnioskodawczyni M. S. zażądała podziału majątku wspólnego z małżeństwa z uczestnikiem postępowania J. S..

Uczestnik postępowania przychylił się do wniosku co do zasady, kwestionując jednak skład i wartość majątku dorobkowego.

Postanowieniem z 05 czerwca 2013 roku w sprawie o sygn. akt VIII Ns 334/11 Sąd Rejonowy w Wieluniu VIII Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w P.:

- w pkt I. ustalił, że w skład majątku wspólnego wnioskodawczyni M. S. i uczestnika postępowania J. S. wchodzą:

1) nakłady na nieruchomość położoną w P. przy ul. (...), składającą się z działki oznaczonej numerem ewidencyjnym (...) o obszarze 0,0578 ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Wieluniu VII Zamiejscowym Wydziale Ksiąg Wieczystych z siedzibą w P. prowadzona jest księga wieczysta Kw Nr (...) w postaci:

a) otynkowania i orynnowania budynku,

b) wykonania wylewek w budynku,

c) dobudowania ganku i schodów,

d) wybetonowania wjazdu do garażu,

e) wybudowania garażu z płyt żelbetowych,

f) położenia kostki brukowej,

g) wymiany okien z parapetami,

h) zamontowania boazerii,

i) położenia płytek w kuchni,

j) położenia płytek na balkonie,

k) położenia tynku ozdobnego na balkonie,

l) położenia paneli ściennych i paneli drewnopodobnych,

ł) obłożenia komina klinkierem,

m) obłożenia komina płytkami,

n) zamontowania 2 umywalek, 2 sedesów i zlewu,

o) wykonania wkładu kominowego,

ó) zamontowania pieca c.o. o łącznej wartości 33.700,00 zł oraz w postaci:

p) nasadzeń roślin sadowniczych (2 morele, 3 wiśnie, 1 czereśnia, 2 jabłonie, 1 śliwka węgierka, 1 śliwka renkloda, 1 grusza, 1 orzech włoski, 1 agrest pienny, 2 agresty krzaczaste, 7 porzeczek czerwonych krzaczastych, 1,5 m2 malin, 1 winorośl),

r) nasadzeń krzewów i roślin ozdobnych (3 cyprysy, 1 forsycja, 1 róża pnąca, 1 rhododendron, 1 klematis, 1 irga 50%, 3 krzewy różne, 4 m2 bylin (odnawialnych), skalniak przed domem z 15 elementów, skalniak na zapleczu domu z 18 elementów) o łącznej wartości 2.595,72 zł,

2). ruchomości:

a) komplet mebli młodzieżowych z biurkiem z nadstawką, zakup 1999 r. o wartości 200,00 zł,

b) kanapa młodzieżowa, zakup 1998 r. o wartości 60,00 zł,

c) kanapa młodzieżowa w kolorze niebieskim, zakup 2002 r. o wartości 90,00 zł,

d) dywan duży o wym. 2,7 m x 1,9 m, zakup 2002 r. o wartości 36,00 zł,

e) dywan mały o wym. 1,45 m x 1 m, zakup 2002 r. o wartości 10,00 zł,

f) pralka automatyczna, (...) 810, zakup grudzień 2005 r. o wartości 352,00 zł,

g) lodówko – zamrażarka, E. E. (...), zakup grudzień 2005 r. o wartości 480,00 zł,

h) kuchenka mikrofalowa, D., zakup 1997 r. o wartości 10,00 zł,

i) serwis obiadowy na 6 osób, zakup 1992 r. o wartości 26,00 zł,

j) komplet garnków 4 sztuki, nierdzewne, zakup 1997 r. o wartości 32,00 zł,

k) komplet sztućców na 6 osób, zakup 1992 r. o wartości 12,00 zł,

l) 4 komplety pościeli, zakup 1992 r. o wartości 20,00 zł,

ł) kołdra z pierza o wartości 40,00 zł,

m) kołdra sztuczna, zakup 1992 r. o wartości 10,00 zł,

n) żyrandol, 3 pkt świetlne, zakup 2002 r. o wartości 32,00 zł,

o) żyrandol, 3 pkt świetlne, metalowy, zakup 2006 r. o wartości 68,00 zł,

ó) 20 sztuk kwiatów doniczkowych o wartości 200,00 zł,

p) 3 sztuki wiklinowych kwietników do zawieszenia na ścianie, zakup 2000 r. o wartości 7,00 zł,

r) 3 sztuki metalowych kwietników do zawieszenia na ścianie, zakup 2000 r. o wartości 21,00 zł,

s) samochód osobowy marki O. (...), o nr rej. (...), rok produkcji 2000 o wartości 8.000,00 zł,

t) kombajn B. 56 wraz z sieczkarnią, po remoncie, o wartości 28.000,00 zł,

u) kuchenka gazowo – elektryczna (...), 4 palniki gazowe, piekarnik elektryczny, zakup 2005 r. o wartości 240,00 zł,

v) kuchenka gazowo – elektryczna (...), 2 palniki gazowe i 2 elektryczne, zakup 1992 r., złomowana w 2010 r. o wartości 0,00 zł,

w) pufy (4 sztuki), zakup 1994 r. o wartości 32,00 zł,

x) taborety (2 sztuki), zakup (...) r. o wartości 6,00 zł,

y) czajnik nierdzewny, zakup 2007 r. o wartości 15,00 zł,

z) karnisze

- drewniany 1,6 m, 1 drążek, zakup 2005 r. o wartości 10,00 zł,

- aluminiowy, szyna 4,5 m, zakup 1994 r. o wartości 30,00 zł,

- aluminiowy, szyna 3,2 m, zakup 1994 r. o wartości 20,00 zł,

- aluminiowy, szyna 2 m, zakup 1994 r. o wartości 7,00 zł,

- aluminiowy, szyna 1,4 m, zakup 1994 r. o wartości 5,00 zł,

- aluminiowy, szyna 0,9 m, zakup 1994 r. o wartości 6,00 zł,

- aluminiowy, szyna 1,0 m, zakup 1994 r. o wartości 3,00 zł,

- aluminiowy, szyna 2,9 m, zakup 1994 r. o wartości 9,00 zł,

aa) firany

- 1,6 m x 0,7 m, zakup 1995 r. o wartości 4,00 zł,

- 1,6 m x 1,4 m, zakup 1995 r. o wartości 8,00 zł,

- 9 m x 2,7 m, zakup 1999 r. o wartości 60,00 zł,

- 7 m x 2,7 m, zakup 1999 r. o wartości 25,00 zł,

- 3 m x 1,55 m, zakup 1997 r. o wartości 9,00 zł,

bb) dywan o wym. 1,8 m x 2,6 m, zakup 2002 r. o wartości 70,00 zł,

cc) dywan o wym. 3,5 m x 2,8 m, zakup 1992 r. o wartości 20,00 zł,

dd) chodniki, zakup 2002 r.

- 2 m x 0,8 m o wartości 6,00 zł,

- 2,1 m x 0,8 m o wartości 6,00 zł,

- 4,1 m x 0,8 m o wartości 12,00 zł,

ee) żyrandol, 5 pkt świetlnych, zakup 2006 r. o wartości 72,00 zł,

ff) żyrandol z wiatrakiem, 4 pkt świetlne, zakup 1994 r. o wartości 40,00 zł,

gg) żyrandol w przedpokoju, 1 pkt świetlny, zakup 1994 r. o wartości 10,00 zł,

hh) żyrandol w kuchni, 1 pkt świetlny, zakup 2006 r. o wartości 10,00 zł,

ii) żyrandol drewniany, 1 pkt świetlny, zakup 1994 r. o wartości 9,00 zł,

jj) żyrandol drewniany, 3 pkt świetlne, zakup 1992 r. o wartości 14,00 zł,

kk) żyrandol, 1 pkt świetlny, zakup 1992 r. o wartości 10,00 zł,

ll) kinkiet na klatce schodowej, 1 pkt świetlny, zakup 1992 r. o wartości 6,00 zł,

łł) kontakty ścienne (12 sztuk), zakup 2007/2008 r. o wartości 96,00 zł,

mm) gniazdka ścienne (14 sztuk), zakup 2007/2008 r. o wartości 112,00 zł,

nn) wykładzina podłogowa, (...) (48 m2) o szerokości 2 m, zakup 2000 r. o wartości 125,00 zł,

oo) wykładzina dywanowa (4,5 m2) o szerokości 0,9 m i długości 5 m, zakup 2000 r. o wartości 18,00 zł,

óó) kosiarka do trawy, bez kosza, zakupiona używana w 1994 r. o wartości 14,00 zł,

pp) regały na narzędzia (1 kpl) o wym. 2,4 m x 0,7 m, konstrukcja metalowa, blat drewniany, wykonanie własne lata 90- te o wartości 100,00 zł,

rr) stół ogrodowy okrągły o śr. Ø 1 m, na nogach z rurek metalowych, blat PCV, zakup 2004 r. o wartości 60,00 zł,

ss) krzesła ogrodowe PCV (4 sztuki), zakup 1997 r. o wartości 12,00 zł,

tt) ławka ogrodowa, nogi odlew żeliwny, zakup 2002 r. o wartości 60,00 zł,

uu) huśtawka ogrodowa, zakup 2010 r. o wartości 204,00 zł,

vv) szafa z drzwiami przesuwnymi w ganku, o wym. 1,5 m x 2,0 m, zakup 1995 r. o wartości 150,00 zł,

ww) kanapa 2 – osobowa, rozkładana, zakup 2001 r. o wartości 60,00 zł,

xx) meble pokojowe (1 kpl) o wym. 3,8 m x 2,1 m, zakup 1992 r. o wartości 100,00 zł,

yy) meble pokojowe (1 kpl), zakup 2001 r. o wartości 320,00 zł,

zz) telewizor P. (...)”, zakupiony używany w 2006 r. o wartości 50,00 zł,

aaa) telewizor (...), zakup 1992 r., spalony w 2010 r. o wartości 0,00 zł,

bbb) narożnik pokojowy, 3 osobowy, zakup 2001 r. o wartości 140,00 zł,

ccc) ławostół rozkładany, zakup 1992 r. o wartości 22,00 zł,

ddd) stolik pod telewizor, zakup 1992 r. o wartości 12,00 zł,

eee) meble kuchenne, zakup 1992 r. o wartości 60,00 zł,

fff) narożnik kuchenny, siedzenia tapicerowane, zakup 1994 r. o wartości 35,00 zł,

ggg) stół kuchenny, zakup 1994 r. o wartości 22,00 zł,

hhh) zlewozmywak blaszany, dwukomorowy, emaliowany, zakup 1994 r. o wartości 4,00 zł,

(...)) okap kuchenny, zakup 1994 r. o wartości 3,00 zł,

jjj) pralka wirnikowa – Ś., zakup 1992 r. o wartości 29,00 zł,

kkk) szafka z lustrem w łazience, zakup 2001 r. o wartości 28,00 zł,

lll) lustro w przedpokoju w drewnianej ramie o wym. 40 cm x 90 cm, zakup lata 90 – te o wartości 12,00 zł,

łłł) lustro w łazience w oprawie PCV o wym. 55 cm x 40 cm, zakup 1994 r. o wartości 8,00 zł,

mmm) wersalka, zakup 1992 r. o wartości 29,00 zł,

nnn) fotele (2 sztuki), zakup 1992 r. o wartości 30,00 zł,

ooo) laptop model (...) A., zakupiony używany w 2010 r. o wartości 600,00 zł;

- w pkt II. dokonał podziału majątku wspólnego wnioskodawczyni i uczestnika postępowania

w ten sposób, że składniki majątkowe wymienione w pkt I 1) i pkt I od 2 t) do 2 ooo) przyznał na wyłączną własność J. S., a składniki majątkowe wymienione w pkt I od 2 a) do 2 s) na wyłączną własność M. S.;

- w pkt III. zasądził od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni tytułem dopłaty do wyrównania udziału w majątku wspólnym kwotę 28.939,36 zł, płatną jednorazowo w terminie sześciu miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia temu terminowi;

- w pkt IV. oddalił wniosek o zasądzenie od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni zwrotu kosztów postępowania;

- w pkt V. nie obciążył zainteresowanych kosztami postępowania ponad dotychczas poniesionymi, a w pozostałym zakresie stwierdził, że zainteresowani ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie w kwotach dotychczas przez siebie wydatkowanych.

Orzeczenie zapadło przy następujących ustaleniach i wnioskach:

M. S. i J. S. zawarli związek małżeński 13 czerwca 1992 roku. Po ślubie, przez około trzy miesiące, mieszkali u rodziców J. S., a następnie przeprowadzili się do rodziców wnioskodawczyni. Mieszkali tam przez dwa lata. Kiedy zainteresowani przebywali, zarówno u jednych, jak i drugich rodziców, pozostawali na ich utrzymaniu. Chodziło o to, aby młodzi gromadzili oszczędności. Uczestnik postępowania, z zawodu mechanik, pracował z przerwami. Kolejno był zatrudniony: w gminie R., potem rozwoził gaz w P., pracował jako kierowca w pogotowiu oraz przy rozwożeniu płotów. Od około 2009 roku jest zatrudniony w spółce przy kopalni (...). Z kolei wnioskodawczyni, z zawodu pielęgniarka, także po ślubie miała przerwy w pracy, w tym spowodowane urodzeniem dwójki dzieci w 1993 i 1995 roku. Ostatecznie M. S. wróciła do zawodu w 1997 roku i od tej pory pracuje nieprzerwanie jako pielęgniarka. Osiągane przez zainteresowanych, w trakcie trwania małżeństwa, wynagrodzenia były porównywalne. Cały czas rodzinę J. i M. S. wspierali rodzice z obu stron, zarówno finansowo, jak i w postaci przekazywanej żywności. Poza tym wnioskodawczyni korzystała z pomocy społecznej, gdyż uczestnik postępowania nadużywał alkoholu. Po dwóch latach zamieszkiwania w domu rodzinnym wnioskodawczyni, rodzice uczestnika postępowania pozwolili M. i J. S. wprowadzić się do należącego do nich domu w P.. H. S.z mężem postawili ten dom w stanie surowym około 1984 roku i od tej pory nikt tam nie mieszkał. Budynek był otynkowany wewnątrz, jednak nie było podłóg. Była doprowadzona woda, energia elektryczna i zainstalowane centralne ogrzewanie. Nie było ganku, schodów, wjazdu do garażuł działka wokół budynku była niezagospodarowana. Przed zamieszkaniem konieczne było przeprowadzenie remontu i wykończenie budynku. H. S.i jej mąż nie przekazali synowi i synowej tej nieruchomości notarialnie, gdyż chcieli by koszty zapisu pokryli rodzice wnioskodawczyni. Od tej pory, wszystkie posiadane przez zainteresowanych środki pieniężne, w tym i te otrzymane z wesela przeznaczane były na wykończenie budynku i zagospodarowanie placu wokół niego. Rodzice zainteresowanych wspierali przeprowadzane inwestycje. Sami przy tym pracowali. Poza tym rodzice przekazywali konieczne materiały np. drut, drewno na boazerię, czy inne pozostałe jeszcze z czasów budowy, których dotychczas nie wykorzystano. Początkowo zostały wykonane tylko konieczne prace, aby młodzi mogli się wprowadzić. Potem, z biegiem czasu i gromadzonych środków, wykonywano dalsze prace.

Małżonkowie posiadali samochód osobowy marki O. (...) o nr rej. (...) oraz samochód osobowy marki F. (...). Kiedy uczestnik postępowania stracił prawo jazdy za jazdę w stanie nietrzeźwości F. sprzedano za 8.000,00 zł. Około 2007 roku ojciec uczestnika postępowania sprzedał kombajn i uzyskane pieniądze podzielił w ten sposób, że swoim dzieciom i ich małżonkom przekazał po 10.000,00 zł. W tej sytuacji środki te oraz pieniądze uzyskane ze sprzedaży samochodu F. (...) uczestnik postępowania postanowił zainwestować w zakup kombajnu, którym zamierzał świadczyć usługi. Około 2008 roku J. S. zakupił kombajn B. za kwotę 27.000,00 zł, a brakujące 9.000,00 zł dołożył mu G. U. – mąż jego siostry. Tylko uczestnik postępowania użytkował ten kombajn i ponosił koszty jego utrzymania. Około 2010 roku uczestnik postępowania zwrócił szwagrowi pożyczoną kwotę 9.000,00 zł. W lipcu 2011 roku J. S. sprzedał kombajn za kwotę 25.000,00 zł.

Na podstawie umowy darowizny z dnia 17 kwietnia 2009 roku nieruchomość, którą małżonkowie zajmowali rodzice przekazali J. S. do majątku osobistego.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 29 marca 2011 roku Sąd Okręgowy w Sieradzu rozwiązał małżeństwo stron przez rozwód z wyłącznej winy J. S..

Wnioskodawczyni wraz z córkami około 2009 roku wyprowadziła się z domu w P. i zamieszkała w wynajmowanym mieszkaniu w C..

M. S. pracuje jako pielęgniarka i zarabia około 2.200,00 zł miesięcznie. Wyprowadzając się z domu, wnioskodawczyni zabrała ze sobą następujące składniki majątku wspólnego: komplet mebli młodzieżowych z biurkiem z nadstawką, zakup 1999 r., kanapę młodzieżową, zakup 1998 r., kanapę młodzieżową w kolorze niebieskim, zakup 2002 r., dywan duży o wym. 2,7 m x 1,9 m, zakup 2002 r., dywan mały o wym. 1,45 m x 1 m, zakup 2002 r., pralkę automatyczną, (...) 810, zakup grudzień 2005 r., lodówko – zamrażarkę, E. E. (...), zakup grudzień 2005 r., kuchenkę mikrofalową, D., zakup 1997 r., serwis obiadowy na 6 osób, zakup 1992 r., komplet garnków 4 sztuki, nierdzewne, zakup 1997 r., komplet sztućców na 6 osób, zakup 1992 r., 4 komplety pościeli, zakup 1992 r., kołdrę z pierza o wartości 40,00 zł, kołdrę sztuczną, zakup 1992 r. o wartości 10,00 zł, żyrandol, 3 pkt świetlne, zakup 2002 r., żyrandol, 3 pkt świetlne, metalowy, zakup 2006 r., 20 sztuk kwiatów doniczkowych, 3 sztuki wiklinowych kwietników do zawieszenia na ścianie, zakup 2000 r., 3 sztuki metalowych kwietników do zawieszenia na ścianie, zakup 2000 r. oraz samochód osobowy marki O. (...), o nr rej. (...), rok produkcji 2000.

Z kolei uczestnik postępowania nadal mieszka w domu w P.. Pracuje jako ślusarz i zarabia około 1.700 - 1.800,00 zł, z czego płaci alimenty w kwocie 800,00 zł, a 300,00 zł przeznacza na dojazdy do pracy. Nie posiada oszczędności. Mieszka sam. Matka uczestnika H. S., która w 2010 roku została wdową, nadal mieszka z córką w B.. Pomimo tego, że od czasu rozwodu zainteresowanych matka i siostra J. S. nie rozmawiają ze sobą, to i tak na razie H. S.nie zamierza przeprowadzić się do P..

Wartość rynkowa nakładów wchodzących w skład majątku wspólnego stron Sąd Rejonowy ustalił na podstawie opinii biegłych.

Rozstrzygając kwestię wiarygodności zebranego w sprawie osobowego materiału dowodowego Sąd pierwszej instancji zauważył, że uczestnik postępowania podnosił następujące okoliczności:

-

rodzice pozwolili małżonkom zamieszkać w domu w P., ale o przeniesieniu własności nigdy nie było mowy,

-

prawie wszystkie nakłady dokonane na budynek mieszkalny w P. zostały wykonane i sfinansowane przez rodziców uczestnika postępowania, tylko i wyłącznie na jego rzecz, więc stanowią majątek osobisty J. S.,

-

- kombajn został zbyty w lipcu 2011 roku za 25.000,00 zł, a uzyskaną kwotę uczestnik oddał matce tytułem zwrotu pożyczki, więc też nie wchodzi w skład majątku wspólnego,

-

rodzice uczestnika postępowania czynili inwestycje z myślą o tym, że będą mieszkać w tym domu i zajmą górę.

Wersję tę konsekwentnie, aczkolwiek nie bez pewnych potknięć, wspierała matka uczestnika postępowaniaH. S.oraz świadek I. K. - wnuczka siostry H. S. Sąd pominął zeznania tego ostatniego świadka, gdyż nie wniosły one nic do sprawy w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia, a mianowicie okoliczności ustalenia składu i wartości majątku wspólnego stron. Zdaniem Sądu, świadek miała przyjechać do Sądu i zeznać, że kombajn został kupiony za pieniądze pożyczone od matki w kwocie 20.000,00 zł, odpowiadając na dalsze pytania, stwierdziła, że nic więcej jej niewiadomo.

Sąd pierwszej instancji nie dał wiary świadkowi H. S.w tej części, w której twierdziła, że wszystko co z mężem robili na nieruchomości w P. miało być dla nich, gdyż zamierzali się tam wprowadzić oraz, że nie przekazali synowi i jego żonie 10.000,00 zł ze sprzedaży kombajnu, chociaż córce i zięciowi dali taką kwotę. Zeznania świadka stoją w opozycji do później podejmowanych działań, albowiem H. S.do chwili obecnej nie przeprowadziła się do P.. Nadto świadek zeznała, iż doszli z mężem do wniosku, że już za dużo włożyli w dom w P.. Było to zdaniem Sądu o tyle nielogiczne, że skoro inwestowali w swoją nieruchomość i z myślą o swojej przyszłości, a nie robili tego dla syna i jego rodziny, niezrozumiałym jest dlaczego przy podziale pieniędzy J. S. miałby zostać pominięty. Nielogiczne i nie znajdujące oparcia w pozostałym materiale dowodowym były także twierdzenia świadka odnośnie okoliczności udzielenia synowi pożyczki w kwocie 20.000,00 zł na zakup kombajnu.

Zdaniem Sądu Rejonowego, uczestnik wraz ze świadkiem zeznawali nieprawdę w tym zakresie w celu pozbawienia wnioskodawczyni części majątku wspólnego i zmniejszenia spłaty przypadającej na jej rzecz.

Potwierdza tę tezę treść zeznań świadka G. U. – osoby, która przekazywała środki na zakup kombajnu.

Z kolei Sąd Rejonowy uznał za całkowicie wiarygodne zeznania świadków: G. U., A. K. i H. K.. Ocenił je jako logiczne, konsekwentne, zgodne z doświadczeniem życiowym.

W ocenie Sądu, rodzice z obu stron dążyli do tego, aby utrzymać małżeństwo i wesprzeć młodych w tworzeniu wspólnego domu, zwłaszcza że w 1994 roku mieli już jedno dziecko. Tak więc, w miarę posiadanych sił i środków, dążyli do wyremontowania budynku. Wspólnie tam pracowali, dawali pieniądze, materiały. Wszystko z myślą o rodzinie J. i M. S. i dla tej rodziny. Jedni rodzice zatrudnili syna przy kombajnie, aby sobie zarobił, u drugich młodzi sadzili chrzan, aby mieć dodatkowy zysk.

W ocenie Sądu, ponad wszelką wątpliwość zostało wykazane w przedmiotowej sprawie, że nakłady dokonane na nieruchomości w P., a szczegółowo wymienione w orzeczeniu wchodzą w skład majątku wspólnego M. i J. S., gdyż były wykonywane i finansowane ze wspólnych środków, albo pochodzących od samych małżonków, albo w postaci darowizny rzeczowej lub finansowej przekazanej przez rodziców z obu stron na rzecz rodziny wnioskodawczyni i uczestnika postępowania. W ocenie Sądu pierwszej instancji, gdyby było inaczej, to z pewnością małżonkowie K. nie angażowaliby swoich sił i środków w nieruchomość, która stanowiłaby majątek teściów córki. Przeciwnie, robili to wszystko, gdyż mieli świadomość, że robią to dla córki i jej rodziny.

W oparciu o powyższe ustalenia Sąd Rejonowy wskazał, że materialnoprawną podstawę żądania wniosku stanowi przepis art. 43 i 45 - 46 kodeksu rodzinnego (dalej k.r.o.), przy odpowiednim zastosowaniu art. 1035-1046 oraz art. 213-218 kodeksu cywilnego (dalej k.c.).

Wartość składników wchodzących w skład majątku wspólnego i objętych podziałem Sąd Rejonowy ustalił według cen rynkowych z chwili dokonywania działu, tj. według stanu na dzień zamknięcia rozprawy (art. 316 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 §1 k.p.c.).

W tym ustalił, że aktywa objęte podziałem przedstawiają następującą wartość:

- nakłady na nieruchomość w P. przy ul. (...), w tym zarówno na budynek, jak i w postaci nasadzeń wynoszą łącznie 36.295,72 zł (33.700,00 zł + 2.595,72 zł),

- ruchomości to łącznie 40.995,00 zł, w tym u wnioskodawczyni składniki na kwotę 9.706,00 zł, a u uczestnika na kwotę 31.289,00 zł.

Łączna wartość składników majątkowych pozostałych do podziału została wyliczona na kwotę 77.290,72 zł. Skoro, jak już była o tym mowa, Sąd pierwszej instancji ustalił, iż udziały w majątku wspólnym uczestników są równe, więc każdemu z nich powinien przypaść majątek o wartości 38.645,36 zł.

Kierując się treścią art. 567 § 3 k.p.c. poprzez art. 680-689 k.p.c., mając na uwadze odpowiednio przepisy dotyczące zniesienia współwłasności (art. 617–625 k.p.c.), a w szczególności art. 622 i 623 k.p.c., a także rozważając przepisy kodeksu cywilnego, które w razie braku zgodnego wniosku co do sposobu podziału preferują w pierwszej kolejności podział fizyczny rzeczy, polegający na przyznaniu poszczególnych składników majątkowych każdemu z małżonków stosownie do wielkości ich udziałów w majątku wspólnym (art. 211 k.c.) i uwzględniając treść art. 212 § 2 k.c., Sąd Rejonowy dokonał podziału majątku wspólnego uczestników przedmiotowego postępowania w sposób wskazany w pkt I i II postanowienia.

Z uwagi na porównanie wartości składników majątkowych przyznanych małżonkom, Sąd pierwszej instancji zasądził od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni M. S. dopłatę do wyrównania udziałów w majątku wspólnym w wysokości 28.939,36 zł (38.645,36 zł – 9.706,00 zł).

Termin płatności Sąd ustalił, mając na uwadze możliwości zarobkowe i sytuację życiową uczestnika postępowania J. S..

O kosztach rozstrzygnięto w oparciu o art. 520 § 1 k.p.c.

Powyższe rozstrzygnięcie w zakresie punktów I/1/a (za wyjątkiem orynnowania), c, d, e, f, g, h, i,j, k, l, n, pkt I/2/pdpkt t oraz punktu II i III zaskarżył pełnomocnik uczestnika postępowania zarzucając :

1.  naruszenie przepisów postępowania tj. art. 233 k.p.c., których uchybienie miało istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie brak wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego, co doprowadziło do przekroczenia granicy swobodnej oceny dowodów, których wszechstronna i dogłębna analiza prowadzi do ustalenia odmiennego stanu faktycznego a niżeli dokonany przez Sąd, a w szczególności poprzez:

- przyjecie, że rodzice uczestnika postępowania dali dom stronom, a koszty zapisu powinni pokryć rodzice wnioskodawczyni,

- przyjęcie, iż ojciec uczestnika sprzedał kombajn i uzyskane pieniądze podzielił w ten sposób, że swoim dzieciom i ich małżonkom przekazał po 10 000,00 zł, a środki te uczestnik postępowania łącznie z pieniędzmi ze sprzedaży f. (...) zainwestował w zakup kombajnu,

- przyjęcie, że wartość nakładów wchodzących w skład majątku wspólnego stron to kwota 26 295,72 zł,

- przyjęcie, że wartość nieruchomości będących w posiadaniu uczestnika postępowania to kwota 31 289,00 zł,

- przyjęcie, że kombajn B. o wartości 28 000,00 zł jest składnikiem majątku wspólnego stron,

- przyjęcie za wiarygodne zeznania świadków G. U., H. K., A. K. i bezpodstawne zdyskwalifikowanie zeznań świadka H. S.,

- przyjęcie, że nakłady dokonane na nieruchomość w P., a szczegółowo wymienione w zaskarżonym postanowieniu wchodzą w skład majątku wspólnego stron,

- przyjęcie, że nakłady dokonywane na nieruchomość w P. były finansowane ze wspólnych środków albo pochodzących od samych małżonków albo w postaci darowizny rzeczowej lub finansowej przekazanej przez rodziców;

2.  obrazę przepisu art. 684 k.p.c. w zw. z art. 567§3 k.p.c. poprzez dokonanie ustalenia składu i wartości majątku wspólnego podlegającego podziałowi w sposób błędny i sprzeczny ze zgromadzonym materiałem rodowodowym, w szczególności poprzez uznanie, iż całość nakładów na nieruchomość w P. wchodzi do podziału, jak również, że do przedmiotu podziału wchodzi kombajn (...) o wartości 28 000,00 zł;

3.  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego materiału dowodowego poprzez przyjęcie:

- że rodzice uczestnika postępowania dali dom stronom, a koszty zapisu powinni pokryć rodzice wnioskodawczyni,

- iż ojciec uczestnika sprzedał kombajn i uzyskane pieniądze podzielił w ten sposób, ze swoim dzieciom i ich małżonkom przekazał po 10 000,00 zł a środki te uczestnik postępowania łącznie z pieniędzmi ze sprzedaży f. (...) zainwestował w zakup kombajnu,

- że wartość nakładów wchodzących w skład majątku wspólnego stron to kwota 26 295,72 zł;

- że wartość nieruchomości będących w posiadaniu uczestnika postępowania to kwota 31 289,00 zł,

- że kombajn B. o wartości 28 000,00 zł jest składnikiem majątku wspólnego stron,

- że nakłady dokonane na nieruchomość w P. a szczegółowo wymienione w zaskarżonym postanowieniu wchodzą w skład majątku wspólnego stron,

- że nakłady dokonywane na nieruchomość w P. były finansowane ze wspólnych środków albo pochodzących od samych małżonków albo w postaci darowizny rzeczowej lub finansowej przekazanej przez rodziców,

4.  naruszenie przepisów prawa materialnego przez błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie,a mianowicie art. 45§1 k.r.o. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i zasądzenie tytułem spłaty na rzecz wnioskodawczyni dokonanych na nieruchomości nakładów, w sytuacji, gdy były to nakłady właścicieli domu mieszkalnego, tj. rodziców uczestnika.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez ustalenie, że w skład majątku wspólnego stron wchodzą:

I.  nakłady na nieruchomość w P. w postaci:

- wylewki w budynku;

- orynnowanie budynku;

- obłożenie komina klinkierem;

- obłożenie komina płytkami;

- wkład kominowy;

-piec CO

o wartości 6 596,00 zł oraz:

- nasadzenia sadownicze;

- nasadzenia krzewów i roślin ozdobnych

o wartości 2 595,72 zł;

II.  ruchomości wymienione w podpunktach „a” do „s” oraz od podpunktu „u” do „ooo” za wyjątkiem podpunktu „t” i przyznanie nakładów na nieruchomość oraz ruchomości wymienionych w punkcie od 2”u’ do 2 „ooo” na wyłączną własność uczestnika, a składników wymienione w punkcie I od 2 „a” do 2 „s” na wyłączną własność wnioskodawczyni oraz zasądzenie od uczestnika postępowania na rzecz M. S. tytułem dopłaty do wyrównania udziału w majątku wspólnym kwotę 740,36 zł, płatną jednorazowo w terminie sześciu miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia;

ewentualnie wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na powyższe, pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie na rzecz wnioskodawczyni kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zarzuty apelacji w istocie sprowadzają się do zanegowania ustaleń Sądu pierwszej instancji, iż w skład majątku wspólnego stron postępowania wchodziły nakłady na nieruchomość w P., a szczegółowo wymienione w zaskarżonym postanowieniu.

W ocenie apelującego Sąd a quo błędnie również skonstatował, iż jest składnikiem tego majątku kombajn B..

Odnosząc się do pierwszego z podniesionych przez skarżącego zarzutów zauważyć należy, iż granice swobodnej oceny dowodów określają trzy czynniki: logiczny, ustawowy oraz ideologiczny.

Czynnik logiczny związany jest z obowiązkiem sądu wyprowadzenia z zebranego materiału procesowego wniosków zgodnych z regułami logiki. Ten wymóg dotyczy wyprowadzenia wniosków po ocenie każdego dowodu z osobna, a także powiązania wszystkich wniosków w jedną logiczną całość.

Ocena wiarogodności dowodu odnosi się do źródła informacji (środka dowodowego). Dokonując oceny sąd określa, czy środek dowodowy z uwagi na jego cechy indywidualne i okoliczności obiektywne zasługuje na wiarę. Podstawą selekcji dowodów jest zatem ich wiarogodność. Natomiast kryteriami oceny wiarogodności są doświadczenie życiowe, inne źródła wiedzy, poprawność logiczna, prawdopodobieństwo wersji.

Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmienna ocena niż ocena sądu (por. orz. SN z 6.11.1998 r, II CKN 4/98). Ocena dowodów przeprowadzona z zachowaniem tych reguł mieści się w granicach wyznaczonych przez zasadę swobodnej oceny dowodów.

Apelacja uczestnika postępowania ma w istocie charakter wyłącznie polemiczny: przedstawia i próbuje narzucać własną ocenę dowodów, subiektywną prezentację faktów, co nie uzasadnia podważenia oceny Sądu pierwszej instancji w sytuacji, gdy jednocześnie skarżący nie podaje argumentów wskazujących, że wnioskowanie Sądu uchybia zasadom płynącym z art. 233 § 1 k.p.c. Wbrew odmiennym wywodom apelacji, dokonana przez Sąd Rejonowy analiza materiału dowodowego spełnia kryteria określone w powołanym przepisie. Oparcie ustaleń na zeznaniach wnioskodawczyni i świadków G. U., H. K. i A. K. nie było konsekwencją – jak zarzuca skarżący – wybiórczej oceny zebranych dowodów, a jedynie wynikiem odrzucenia innej wersji zdarzeń, wobec odmówienia waloru wiarygodności lub przydatności innym dowodom. Dowody te, w postaci zeznań uczestnika postępowania, jego matki oraz I. K. zostały przez Sąd pierwszej instancji dostrzeżone i ocenione.

Nalżey zgodzić się z Sądem pierwszej instancji, iż wersja prezentowana przez wnioskodawczynię jest zgodna z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Skoro bowiem zainteresowani inwestowali w sporną nieruchomość wszystkie wolne środki, nadto w remontach tych wspomagali ich finansowo i rzeczowo ich rodzice, to robili to z przeświadczeniem, że nieruchomość ta będzie stanowiła przedmiot ich wspólności majątkowej. Pomoc rzeczowa, organizacyjna i finansowa rodziców wnioskodawczyni nie znalazłaby racjonalnego uzasadnienia w sytuacji, gdyby nieruchomości, która należała do rodziców uczestnika postępowania miała pozostać w ich majątku i zaspokajać ich potrzeby mieszkaniowe. Jak wynika z zeznań małżonków K., pomagali oni w remontach z myślą o rodzinie zainteresowanych i dla tej rodziny. Z tych samym pobudek wsparcia finansowego i rzeczowego J. i M. małżonkom S. udzielali rodzice uczestnika postępowania. Nie sposób przy tym zgodzić się ze stanowiskiem skarżącego, iż czynili to z myślą o swojej przyszłości w tym domu i dla siebie w sytuacji, gdy nigdy w tym domu nie zamieszkali, a po śmierci męża H. S.nie uczyniła tego do chwili obecnej.

Cześć zeznań J. S. i H. S.odnosząca się do okoliczności zakupu kombajnu, dyskredytują natomiast zeznania G. U., który jako mąż siostry uczestnika postępowania mógł być raczej zainteresowany zeznawaniem na jego korzyść, nie zaś potwierdzaniem wersji wnioskodawczyni. Skoro świadek nie wsparł wersji prezentowanej przez uczestnika, jego zeznania ocenić należy jako obiektywne, a w konsekwencji wiarygodne. G. U. potwierdził, iż jego teść podzielił pieniądze ze sprzedaży kombajnu na swoją córkę i syna oraz ich małżonków. Wskazał, iż właśnie te środki wraz uzyskanymi ze sprzedaży samochodu mogły być zainwestowane przez zainteresowanych w zakup kombajnu, po uzupełnieniu ich udzieloną przez świadka i zwróconą pożyczką. Powyższych ustaleń nie może przy tym skutecznie zakwestionować treść umowy pożyczki, na którą powołuje się w swej apelacji skarżący. Jak słusznie zauważa pełnomocnik wnioskodawczyni w odpowiedzi na apelację, na owej umowie nie ma podpisu ojca uczestnika postępowania, co w świetle ustaleń, iż to on był głównym dysponentem środków pochodzących ze sprzedaży kombajnu, daje podstawę do przyjęcia, że dokument został sporządzony po jego śmierci i wyłącznie na potrzeby niniejszego postępowania.

Mając na uwadze powyższe, Sąd pierwszej instancji doszedł do słusznej konstatacji, iż nakłady dokonane na nieruchomość w P., a szczegółowo wymienione w zaskarżonym orzeczeniu oraz kombajn bizon wchodzą w skład majątku wspólnego M. i J. S., gdyż były wykonane i finansowane ze wspólnych środków pochodzących albo od samych małżonków, albo w postaci darowizny rzeczowej lub finansowej przekazanej przez rodziców obu stron na rzecz rodziny wnioskodawczyni i uczestnika postępowania. Samo bowiem twierdzenie uczestnika postępowania i jego matki H. S.podnoszone wielokrotnie, iż sporne nakłady na nieruchomość stanowią jego majątek osobisty, gdyż zostały dokonane przez jego rodziców i tylko dla niego (bądź przez jego rodziców tylko dla siebie) – w zestawieniu z dowodami i twierdzeniami strony przeciwnej wykazującymi odmienny stan rzeczy – nie mogło stanowić miarodajnej przesłanki uzasadniającej udzielnie aprobaty stanowisku zajmowanemu przez skarżącego w apelacji co do tych składników majątku.

Z tych wszystkich względów Sąd Odwoławczy uznał, że sformułowane w apelacji zarzuty dotyczące przeprowadzonego przed Sądem pierwszej instancji postępowania dowodowego i oceny materiału procesowego oraz zarzut błędnych ustaleń faktycznych, a w konsekwencji naruszenia prawa materialnego są pozbawione racji. Akceptując motywy Sądu Rejonowego, które ostatecznie legły u podstaw przyjętego w postanowieniu sposobu podziału majątku wspólnego, apelację jako niezasadną należało na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13§2 k.p.c., oddalić.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono zgodnie z zasadą rozstrzygnięcia o kosztach w` postępowaniu nieprocesowym przewidzianą w art. 520§2 k.p.c. w zw. z art. 391§1 k.p.c. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika została ustalona zgodnie z § 6a ust. 1 pkt 10 zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych...” z dnia 28 września 2002r. (Dz.U. Nr 163, poz.1349).