Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 października 2013 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący:	SSA Bogusław Tocicki (spr.)
Sędziowie:	SSA Cezariusz Baćkowski SSO del. do SA Krzysztof Płudowski
Protokolant:	Iwona Łaptus

przy udziale Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej Beaty Lorenc - Kociubińskiej

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2013 r.

sprawy C. T. (1) oskarżonego z art. 228 § 1 i 3 kk; art. 233 § 6 kk w zw. z art. 12 kk;

W. R. oskarżonego z art. 231 § 1 i 2 kk i art. 271 § 1 i 3 kk i art. 18 § 3 kk w zw. z art. 271 § 1 i 3 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk; art. 231 § 1 i 2 kk i art. 271 § 1 i 3 kk i art. 18 § 3 kk w zw. z art. 271 § 1 i 3 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i w zw. z art. 12 kk

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu

z dnia 4 kwietnia 2013 r. sygn. akt III K 200/11

I.  zmienia zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego C. T. (1) w ten sposób, że:

1)  obniża karę wymierzoną oskarżonemu C. T. (1) za przestępstwo z art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. przypisane mu w punkcie II części rozstrzygającej (zarzucone w punkcie II części wstępnej) do 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności;

2)  uchyla orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności wobec oskarżonego C. T. (1), zawarte w punkcie III części rozstrzygającej;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego C. T. (1) utrzymuje w mocy;

III.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego W. R.;

IV.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) 738,- (siedemset trzydzieści osiem) złotych tytułem poniesionych kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym, w tym z podatkiem VAT;

V.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. R. W. (1) 600 złotych tytułem kosztów nieopłaconej obrony z urzędu oskarżonego C. T. (1) w postępowaniu odwoławczym oraz 138,- złotych tytułem zwrotu podatku VAT;

VI.  zwalnia oskarżonego C. T. (1) od ponoszenia przypadających na niego kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa;

VII.  stwierdza, że Skarb Państwa ponosi także dalsze koszty postępowania odwoławczego związane z apelacją prokuratora w części, w jakiej jej nie uwzględniono.

UZASADNIENIE

Prokurator Apelacyjny we W., Wydział II ds. Przestępczości Zorganizowanej skierował akt oskarżenia (k. 7455-7496) przeciwko szeregu osobom, m.in. przeciwko oskarżonym: C. T. (1) i W. R., stawiając im następujące zarzuty (według numeracji z aktu oskarżenia):

1) C. T. (1) o to, że:

I.  w okresie od grudnia 2002 r. do kwietnia 2003 r. we W. i innych miejscowościach, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz w celu spowodowania, aby przetarg na wyłonienie generalnego wykonawcy inwestycji w postaci budowy Gmachu Biblioteki Głównej (...), organizowany przez (...) we W. wygrała firma (...) S.A., wszedł w porozumienie z A. S. i G. R., w ten sposób, że w zamian za korzyści majątkowe, przekazane przez firmę (...) S.A., z ramienia „ Kancelarii (...), O., P., (...) s.c.”, podjął się funkcji konsultanta i rzeczoznawcy w tym przetargu, a następnie przekazywał członkom porozumienia informacje z działań komisji przetargowej, konsultował z nimi projekty „specyfikacji istotnych warunków zamówienia”, tak, by były korzystne dla (...) S.A., brał udział w przerobieniu oferty przetargowej (...) S.A. tak, by była ważna, w wyniku czego przetarg ten wygrała firma (...) S.A., czym działał na szkodę (...),

- tj. o przestępstwo z art. 305 § 1 k.k.;

II.  w kwietniu 2003 r. we W. usunął części oferty przetargowej firmy (...) dotyczącej wykonania inwestycji w postaci budowy gmachu Biblioteki Głównej (...) oraz podrobił tą dokumentację przetargową przez zamianę stron nr 5 oraz od 266 do 281, zawierających błąd rachunkowy na inne, o tej samej numeracji, lecz nie zawierające tego błędu tak, by oferta firmy (...) była ważna,

- tj. o przestępstwo z art. 276 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.;

III.  w okresie od grudnia 2002 r. do czerwca 2004 r. we W., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, pełniąc funkcję publiczną jako doradca (...) do spraw przetargów publicznych oraz rzeczoznawca komisji przetargowej powołanej do wyłonienia generalnego wykonawcy inwestycji w postaci budowy Gmachu Biblioteki Głównej (...), żądał od przedstawicieli firmy (...) S.A. A. S. oraz G. G. korzyści majątkowej w kwocie odpowiadającej 1.25 % wartości kontraktu, a następnie przyjął korzyść majątkową w postaci pieniędzy w kwocie nie mniejszej niż 300.000 zł gotówką oraz w kwocie łącznej 435.662 zł, z tytułu faktur wystawionych przez wskazaną przez niego firmą (...) z W., zapłaconych przez (...) oddział (...) S.A., w zamian za spowodowanie, iż opisany wyżej przetarg wygra firma (...) S.A.,

- tj. o przestępstwo z art. 228 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

IV.  w okresie od listopada do grudnia 2003 r. we W., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z J. B. (1) i A. S., będąc doradcą (...) przy realizacji inwestycji w postaci budowy Gmachu Biblioteki Głównej (...), udzielił pomocy funkcjonariuszom publicznym: J. K., R. P. oraz W. R. do niedopełnienia przez nich obowiązków służbowych w zakresie nadzoru nad realizacją opisanej wyżej inwestycji, przez dopuszczenie do sporządzenia poświadczających nieprawdę protokołów odbioru robót z dnia 1 grudnia 2003 r. oraz 31 grudnia 2003 r., a także protokołów oddania w depozyt okładzin kamiennych oraz przelania przez (...) na rzecz (...) S.A. kwoty 10.682.475,74, tytułem zapłaty za fakturę nr (...) z dnia 4 grudnia 2003 r. oraz fakturę nr (...) z dnia 31 grudnia 2003 r., opiewające na zakup okładzin kamiennych na wskazanej wyżej budowie, podczas, gdy w rzeczywistości (...) S.A. nie dokonał w tym czasie zakupu przedmiotowych okładzin kamiennych i nie przyjął ich do depozytu, w wyniku czego Skarb Państwa, reprezentowany przez (...) poniósł szkodę w kwocie nie mniejszej niż 215.067,28 zł, wynikającą z utraty oprocentowania przekazanych środków w okresie od grudnia 2003 r. do lipca 2004 r., to jest do czasu, gdy okładziny kamienne zostały rzeczywiście zakupione przez firmę (...) S.A., w ten sposób, że wiedząc, iż okładziny kamienne nie zostaną zakupione sporządził projekt aneksu z dnia 21 czerwca 2003 r. do umowy z dnia 19 maja 2003 r., dotyczącej realizacji przez (...) S.A. przedmiotowej inwestycji, umożliwiający tak zwane „zakupy wyprzedzające”, a także brał aktywny udział w uzgodnieniach między przedstawicielami (...) S.A. i (...), dotyczących fikcyjnego zakupu,

- tj. o przestępstwo z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 231 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

V.  w okresie od marca do kwietnia 2004 r. we W. i innych miejscowościach, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz w celu spowodowania, aby przetarg na wyłonienie generalnego wykonawcy inwestycji w postaci kontynuacji budowy Międzywydziałowego Audytorium (...), organizowany przez (...) wygrało (...) Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) S.A., wszedł w porozumienie z A. S., Z. Z. (1), E. B. oraz M. J. (1), w ten sposób, iż zgodnie z ustalonym podziałem ról, jako członek komisji przetargowej przekazywał innym członkom porozumienia informacje o przetargu, pomocne w sporządzeniu oferty, polecił wyszukanie podmiotów gospodarczych, które stając do przetargu wskazały w ofertach ceny wyższe, niż (...), w wyniku czego (...) Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) S.A. wygrało przetarg, czym działał na szkodę (...),

- tj. o przestępstwo z art. 305 § 1 k.k.;

VI.  w okresie od marca do kwietnia 2004 r. we W., udzielił pomocy Z. Z. (1) – prezesowi (...) Przedsiębiorstwa Budownictwa (...) S.A. oraz R. W. (2) - wiceprezesowi tej firmy, do podrobienia umowy z dnia 23 stycznia 2004 r., między (...) sp. z o.o. a (...) Nr (...) S.A., opiewającej na świadczenie usług doradztwa techniczno – organizacyjnego, w ten sposób, iż przekazał Z. Z. (1) sporządzoną wcześniej i podpisaną przez J. M. (1) umowę, celem podpisania jej przez przedstawicieli (...),

- tj. o przestępstwo z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 270 § 1 k.k.;

VII.  w okresie od maja do czerwca 2004 r. e W., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, pełniąc funkcję publiczną jako doradca (...) do spraw przetargów publicznych oraz członek komisji przetargowej na wyłonienie generalnego wykonawcy inwestycji w postaci kontynuacji budowy Międzywydziałowego Audytorium (...), żądał od prezesa zarządu (...) Nr (...) SA Z. Z. (1) korzyści majątkowej w postaci pieniędzy w łącznej kwocie 490.000 zł za spowodowanie, iż opisany wyżej przetarg wygrała firma (...) S.A., a następnie przyjął od Z. Z. (1) korzyść majątkową w postaci pieniędzy w gotówce w kwocie 50.000 zł, a także w postaci zapłaty przez (...) Nr (...) S.A. poświadczającej nieprawdę faktury VAT wystawionej dla tej firmy przez (...) K. (...) w W. o numerze FV (...) z dnia 23.04.2004 r. na łączna kwotę 148.840 zł za rzekome doradztwo techniczne, z której kwotę nie mniejszą niż 50.000 zł, przyjął za pośrednictwem M. J. (1),

- tj. o przestępstwo z art. 228 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

VIII.  w okresie od czerwca do lipca 2004 r. we W. i innych miejscowościach, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz w celu spowodowania, aby przetarg na wyłonienie generalnego wykonawcy inwestycji w postaci adaptacji zespołu budynków pokoszarowych nr (...) we W. przy ul. (...) na budynek dydaktyczny Wydziału Nauk Społecznych (...), organizowany przez (...) wygrała firma (...) sp. z o.o., wszedł w porozumienie z A. S. i M. J. (1), w ten sposób, iż zgodnie z ustalonym podziałem ról, pełniąc funkcję członka komisji przetargowej nakłonił A. S., reprezentującego firmę (...) sp. z o.o. do przystąpienia do przetargu, przekazywał mu istotne informacje o pracach komisji przetargowej, w wyniku czego (...) sp. z o.o. wygrała przetarg, czym działał na szkodę (...),

- tj. o przestępstwo z art. 305 § 1 k.k.;

IX.  w sierpniu 2004 r. we W., pełniąc funkcję publiczną jako członek komisji przetargowej na wyłonienie generalnego wykonawcy inwestycji w postaci remontu budynków (...) przy ul. (...) we W., żądał od dyrektora (...) oddziału spółki z o.o. (...), A. S., korzyści majątkowej w postaci pieniędzy w łącznej kwocie 300.000 zł, stanowiących 3 % wartości kontraktu, w zamian za spowodowanie, iż opisany wyżej przetarg wygrała (...) sp. z o.o.,

- tj. o przestępstwo z art. 228 § 1 i 3 k.k.;

X.  w okresie od 4 do 27 sierpnia 2004 r., we W., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, dwukrotnie, w toku postępowań przetargowych prowadzonych przez (...) na wyłonienie generalnego wykonawcy inwestycji w postaci „II etapu realizacji budynku Instytutu (...) wraz z zagospodarowaniem terenu”, jako rzeczoznawca, a następnie członek komisji przetargowej, pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia, złożył fałszywe oświadczenia o niepozostawaniu z żadnym wykonawcą w takim stosunku prawnym lub faktycznym, że może to budzić uzasadnione wątpliwości, co do jego bezstronności, mimo, że faktycznie związany był z firmą (...) S.A. nieformalnymi porozumieniami, a mianowicie:

- w dniu 4 sierpnia 2004 r., w toku postępowania (...) złożył fałszywe oświadczenie na druku (...),

- w dniu 27 sierpnia 2004 r., w toku postępowania (...) złożył fałszywe oświadczenie na druku (...),

- tj. o przestępstwo z art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

XI.  w okresie od 30 sierpnia 2002 roku do 30 września 2004 r. w R., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, prowadząc działalność gospodarczą pod firmą Agencja (...) i będąc z tego tytułu uprawnionym do wystawiania faktur VAT, poświadczył nieprawdę na 32 fakturach VAT, opiewających na kwotę brutto 856.495 zł, wystawionych przez Agencję (...) dla firmy (...), o numerach:

1.  KK/ (...) z dnia 30,08,2002 r. na kwotę brutto 9150,00 zł,

2.  KK/ (...) z dnia 16,09,2002 r. na kwotę brutto 46970,00 zł,

3.  KK/ (...) z dnia 30,09,2002 r. na kwotę brutto 9150,00 zł,

4.  KK/ (...) z dnia 31,10,2002 r. na kwotę brutto 11950,00 zł,

5.  KK/ (...) z dnia 12,11,2002 r. na kwotę brutto 16592,00 zł,

6.  KK/ (...) z dnia 30,11,2002 r. na kwotę brutto 9150,00 zł,

7.  KK/ (...) z dnia 24,12,2002 r. na kwotę brutto 34160,00 zł,

8.  KK/ (...) z dnia 27,12,2002 r. na kwotę brutto 21777,00 zł,

9.  (...) z dnia 27,01,2003 r. na kwotę brutto 27206,00 zł,

10.  (...) z dnia 24,02,2003 r. na kwotę brutto 34770,00 zł,

11.  (...) z dnia 28,03,2003 r. na kwotę brutto 33550,00 zł,

12.  (...) z dnia 28,04,2003 r. na kwotę brutto 34160,00 zł,

13.  (...) z dnia 30,05,2003 r. na kwotę brutto 37820,00 zł,

14.  (...) z dnia 30,06,2003 r. na kwotę brutto 32940,00 zł,

15.  (...) z dnia 30,06,2003 r. na kwotę brutto 40260,00 zł,

16.  (...) z dnia 28,07,2003 r. na kwotę brutto 29280,00 zł,

17.  (...) z dnia 31,07,2003 r. na kwotę brutto 24400,00 zł,

18.  (...) z dnia 29,08,2003 r. na kwotę brutto 39650,00 zł,

19.  (...) z dnia 30,09,2003 r. na kwotę brutto 35990,00 zł,

20.  (...) z dnia 31,10,2003 r. na kwotę brutto 29890,00 zł,

21.  (...) z dnia 31,10,2003 r. na kwotę brutto 10980,00 zł,

22.  (...) z dnia 28,11,2003 r. na kwotę brutto 14640,00 zł,

23.  (...) z dnia 31,12,2003 r. na kwotę brutto 35380,00 zł,

24.  (...) z dnia 12,01,2004 r. na kwotę brutto 29280,00 zł,

25.  (...) z dnia 28,02,2004 r. na kwotę brutto 40260,00 zł,

26.  (...) z dnia 30,03,2004 r. na kwotę brutto 19520,00 zł,

27.  (...) z dnia 30,04,2004 r. na kwotę brutto 23180,00 zł,

28.  (...) z dnia 28,05,2004 r. na kwotę brutto 24400,00 zł,

29.  (...) z dnia 30,06,2004 r. na kwotę brutto 34160,00 zł,

30.  (...) z dnia 30,07,2004 r. na kwotę brutto 20740,00 zł,

31.  (...) z dnia 31,08,2004 r. na kwotę brutto 23180,00 zł,

32.  (...) z dnia 30,09,2004 r. na kwotę brutto 21960,00 zł,

potwierdzających wykonanie usług konsultingowych i doradczych związanych z przetargami publicznymi i inwestycjami, mimo, że usług takich dla firmy (...) nie wykonywał, a następnie wprowadzał je do urządzeń księgowych firmy (...),

- tj. o przestępstwo z art. 271 § 1 i 3 k.k. i art. 273 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i w zw. z art. 12 k.k.;

XII.  w okresie od 29 sierpnia 2002 roku do 26 sierpnia 2004 r. w R. i innych miejscowościach, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, udzielił M. J. (1) pomocy do poświadczenia nieprawdy na 95 fakturach VAT, opiewających na łączną kwotę brutto 896.661,20 zł, wystawionych przez firmę (...) dla (...) S.A., Oddziały we W., G., Ł., L., P. i S. o numerach:

1.  (...) z dnia 29,08,2002 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

2.  (...) z dnia 2,09,2002 r. na kwotę brutto 15079,20 zł,

3.  (...) z dnia 6,09,2002 r. na kwotę brutto 40565,00 zł,

4.  (...) z dnia 9,09,2002 r. na kwotę brutto 4880,00 zł,

5.  (...) z dnia 8,10,2002 r. na kwotę brutto 2440,00 zł,

6.  (...) z dnia 31,10,2002 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

7.  (...) z dnia 31,10,2002 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

8.  (...) z dnia 31,10,2002 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

9.  (...) z dnia 31,10,2002 r. na kwotę brutto 6100,00 zł,

10.  (...) z dnia 31,12,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

11.  (...) z dnia 30,11,2002 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

12.  (...) z dnia 30,11,2002 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

13.  (...) z dnia 30,11,2002 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

14.  (...) z dnia 30,11,2002 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

15.  (...) z dnia 30,11,2002 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

16.  (...) z dnia 30,11,2002 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

17.  (...) z dnia 18,12,2002 r. na kwotę brutto 36000,00 zł,

18.  (...) z dnia 31,12,2002 r. na kwotę brutto 5734,00 zł,

19.  (...) z dnia 31,12,2002 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

20.  (...) z dnia 31,12,2002 r. na kwotę brutto 8052,00 zł,

21.  (...) z dnia 31,12,2002 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

22.  (...) z dnia 31,12,2002 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

23.  (...) z dnia 31,01,2003 r. na kwotę brutto 4331,00 zł,

24.  (...) z dnia 31,01,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

25.  (...) z dnia 31,01,2003 r. na kwotę brutto 15860,00 zł,

26.  (...) z dnia 31,01,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

27.  (...) z dnia 31,01,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

28.  (...) z dnia 31,01,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

29.  (...) z dnia 28,02,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

30.  (...) z dnia 28,02,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

31.  (...) z dnia 28,02,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

32.  (...) z dnia 28,02,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

33.  (...) z dnia 28,02,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

34.  (...) z dnia 28,02,2003 r. na kwotę brutto 15250,00 zł,

35.  (...) z dnia 31,03,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

36.  (...) z dnia 31,03,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

37.  (...) z dnia 31,03,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

38.  (...) z dnia 31,03,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

39.  (...) z dnia 31,03,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

40.  (...) z dnia 31,03,2003 r. na kwotę brutto 15860,00 zł,

41.  (...) z dnia 30,04,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

42.  (...) z dnia 30,04,2003 r. na kwotę brutto 7320,00 zł,

43.  (...) z dnia 30,04,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

44.  (...) z dnia 30,04,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

45.  (...) z dnia 30,04,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

46.  (...) z dnia 30,04,2003 r. na kwotę brutto 15860,00 zł,

47.  (...) z dnia 31,05,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

48.  (...) z dnia 31,05,2003 r. na kwotę brutto 5490,00 zł,

49.  (...) z dnia 31,05,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

50.  (...) z dnia 31,05,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

51.  (...) z dnia 31,05,2003 r. na kwotę brutto 15860,00 zł,

52.  (...) z dnia 30,06,2003 r. na kwotę brutto 5490,00 zł,

53.  (...) z dnia 30,06,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

54.  (...) z dnia 30,06,2003 r. na kwotę brutto 15860,00 zł,

55.  (...) z dnia 30,06,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

56.  (...) z dnia 30,06,2003 r. na kwotę brutto 45750,00 zł,

57.  (...) z dnia 31,07,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

58.  (...) z dnia 31,07,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

59.  (...) z dnia 31,07,2003 r. na kwotę brutto 15860,00 zł,

60.  (...) z dnia 31,07,2003 r. na kwotę brutto 12200,00 zł,

61.  (...) z dnia 30,08,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

62.  (...) z dnia 30,08,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

63.  (...) z dnia 30,08,2003 r. na kwotę brutto 15860,00 zł,

64.  (...) z dnia 30,08,2003 r. na kwotę brutto 6100,00 zł,

65.  (...) z dnia 30,09,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

66.  (...) z dnia 30,09,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

67.  (...) z dnia 30,09,2003 r. na kwotę brutto 18300,00 zł,

68.  (...) z dnia 31,10,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

69.  (...) z dnia 31,10,2003 r. na kwotę brutto 18300,00 zł,

70.  (...) z dnia 31,10,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

71.  (...) z dnia 30,11,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

72.  (...) z dnia 30,11,2003 r. na kwotę brutto 18300,00 zł,

73.  (...) z dnia 30,11,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

74.  (...) z dnia 9,12,2003 r. na kwotę brutto 28060,00 zł,

75.  (...) z dnia 31,12,2003 r. na kwotę brutto 18300,00 zł,

76.  (...) z dnia 31,12,2003 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

77.  (...) z dnia 31,01,2004 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

78.  (...) z dnia 31,01,2004 r. na kwotę brutto 18300,00 zł,

79.  (...) z dnia 31,01,2004 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

80.  (...) z dnia 28,02,2004 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

81.  (...) z dnia 28,02,2004 r. na kwotę brutto 18300,00 zł,

82.  (...) z dnia 28,02,2004 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

83.  (...) z dnia 31,03,2004 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

84.  (...) z dnia 31,03,2004 r. na kwotę brutto 54900,00 zł,

85.  (...) z dnia 31,03,2004 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

86.  (...) z dnia 30,04,2004 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

87.  (...) z dnia 30,04,2004 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

88.  (...) z dnia 30,04,2004 r. na kwotę brutto 41480,00 zł,

89.  (...) z dnia 31,05,2004 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

90.  (...) z dnia 31,05,2004 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

91.  (...) z dnia 7,06,2004 r. na kwotę brutto 15860,00 zł,

92.  (...) z dnia 30,06,2004 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

93.  (...) z dnia 30,06,2004 r. na kwotę brutto 46360,00 zł,

94.  (...) z dnia 31,07,2004 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

95.  (...) z dnia 26,08,2004 r. na kwotę brutto 3660,00 zł,

potwierdzających wykonanie usług konsultingowych i doradczych związanych z inwestycjami prowadzonymi przez wskazane wyżej oddziały spółki (...), wiedząc, iż w rzeczywistości usługi takie nie były wykonywne przez firmę (...), w ten sposób, iż w uzgodnieniu z przedstawicielami (...) S.A. przekazywał M. J. (2) dane, jakie mają znaleźć się na fakturach, ich wartość oraz daty wystawienia,

- tj. o przestępstwo z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 271 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i w zw. z art. 12 k.k.;

2) W. R. o to, że:

XVII.  w okresie od listopada do grudnia 2003 r. we W., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, będąc funkcjonariuszem publicznym jako Kierownik Zespołu Inżyniera Kontraktu (...) i z tego tytułu zobowiązany między innymi do reprezentowania inwestora – (...) w toku realizacji inwestycji w postaci budowy gmachu Biblioteki Głównej (...), wykonywania kompetencji inwestora, wynikających z przepisów prawa budowlanego, nadzoru nad przestrzeganiem dyscypliny finansowej w toku realizacji harmonogramu rzeczowo-finansowego budowy, a także koordynowania poczynań wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego, wspólnie i w porozumieniu z J. K. i R. P. a nadto z G. M. i J. P. nie dopełnił ciążących na nim obowiązków służbowych w zakresie nadzoru nad realizacją opisanej wyżej inwestycji w ten sposób, że poświadczył nieprawdę w następujących dokumentach:

-protokole odbioru robót nr (...) z dnia 1 grudnia 2003 r. dotyczącym wykonania robót związanych z elewacją oraz wykończeniem ścian, sufitów i posadzek płytami kamiennymi,

- protokole odbioru robót nr (...) z dnia 31 grudnia 2003 r. dotyczącym wykonania robót związanych z elewacją oraz wykończeniem ścian płytami kamiennymi,

-protokołach oddania w depozyt okładzin kamiennych z dnia 29 listopada 2003 r.

- protokołach oddania w depozyt okładzin kamiennych z dnia 29 grudnia 2003 r.,

a także przyjął i podpisał poświadczające nieprawdę faktury VAT:

- nr (...) z dnia 4 grudnia 2003 r. oraz

- nr (...) z dnia 31 grudnia 2003 r.,

skutkiem czego (...) przelał na rzecz (...) S.A. kwotę 10.682.475,74, tytułem zapłaty za wskazane wyżej faktury, opiewające na zakup okładzin kamiennych, podczas, gdy w rzeczywistości (...) S.A. nie dokonał w tym czasie zakupu przedmiotowych okładzin i nie przyjął ich do depozytu, w wyniku czego Skarb Państwa, reprezentowany przez (...) poniósł szkodę w kwocie nie mniejszej niż 215.067,28 zł, wynikającą z utraty oprocentowania przekazanych środków w okresie od grudnia 2003 r. do lipca 2004 r., to jest do czasu, gdy okładziny kamienne zostały rzeczywiście zakupione przez firmę (...) S.A.,

- tj. o przestępstwo z art. 231 § 1 i 2 k.k. i art. 271 § 1 i 3 k.k. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. art. 271 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i w zw. z art. 12 k.k.;

XVIII.  w dniu 5 sierpnia 2004 roku we W., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, wspólnie i w porozumieniu z J. M. (2), a także ze Z. Z. (1), będąc funkcjonariuszem publicznym jako Kierownik Zespołu Inżyniera Kontraktu (...) i z tego tytułu zobowiązany między innymi do reprezentowania inwestora – (...) w toku realizacji inwestycji w postaci kontynuacji budowy Międzywydziałowego Audytorium (...), wykonywania kompetencji inwestora, wynikających z przepisów prawa budowlanego, nadzoru nad przestrzeganiem dyscypliny finansowej w toku realizacji harmonogramu rzeczowo-finansowego budowy, a także koordynowania poczynań wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego, nie dopełnił ciążących na nim obowiązków w zakresie nadzoru nad realizacją wskazanej wyżej inwestycji w ten sposób, że poświadczył nieprawdę w protokole odbioru robót nr (...) z dnia 05.08.2004 r., a także przyjął i podpisał poświadczającą nieprawdę fakturę VAT o nr (...) z dnia 5.08.2004 r. opiewającą na wartość brutto 1.367.340,21 zł, które to dokumenty potwierdzały wykonanie między innymi robót budowlanych o wartości 969.168,89 zł, podczas, gdy w rzeczywistości roboty takie w ówczesnym okresie nie zostały wykonane, czym działał na szkodę (...),

- tj. o przestępstwo z art. 231 § 1 i 2 k.k. i art. 271 § 1 i 3 k.k. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 271 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i w zw. z art. 12 k.k..

Wyrokiem z dnia 19 lipca 2010r. sygn. akt III K – 104/06 (k. 9429-9508) Sąd Okręgowy we Wrocławiu orzekł następująco w odniesieniu do oskarżonych: C. T. (1) i W. R. (według numeracji punktów z części rozstrzygającej wyroku):

I.  oskarżonego C. T. (1) uznał za winnego czynu opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku i za to na podstawie art. 305 § 1 k.k. wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

II.  oskarżonego C. T. (1) uznał za winnego czynu opisanego w punkcie II części wstępnej wyroku i za to na podstawie art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

III.  oskarżonego C. T. (1) uznał za winnego czynu opisanego w punkcie III ustalając, że w okresie od września 2003r. do czerwca 2004r. przyjął korzyść majątkową w kwocie nie mniejszej niż 142.740 zł, co stanowi przestępstwo z art. 228 § 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na podstawie art. 228 § 3 k.k. w zw. z art. 33 § 1-3 k.k. wymierzył mu karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności i 200 (dwustu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość stawki na 500 (pięćset) zł;

IV.  na podstawie art. 45 § 1 k.k. orzekł przepadek równowartości osiągniętej przez oskarżonego C. T. (1) korzyści majątkowej w kwocie 142.740 zł, określonej w punkcie III;

V.  oskarżonego C. T. (1) uniewinnił od czynów opisanych w punktach: IV i V części wstępnej wyroku, a kosztami procesu w tej części obciążył Skarb Państwa;

VI.  oskarżonego C. T. (1) uznał za winnego czynu opisanego w punkcie VI części wstępnej wyroku, elimininując udzielenie pomocy R. W. (2) i za to na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 270 § 1 k.k. wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

VII.  oskarżonego C. T. (1) uznał za winnego czynu opisanego w punkcie VII części wstępnej wyroku, z tym, że w jego opisie słowa „opisany wyżej przetarg wygrała” zastąpił słowami „opisane wyżej zamówienie publiczne udzielono”, stanowiącego przestępstwo z art. 228 § 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na podstawie art. 228 § 3 k.k. w zw. z art. 33 § 1-3 k.k. wymierzył mu karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności i 100 (stu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość stawki na 500 (pięćset) zł;

VIII.  na podstawie art. 45 § 1 k.k. orzekł przepadek równowartości osiągniętej przez oskarżonego C. T. (1) korzyści majątkowej w kwocie 100.000 zł, określonej w punkcie VII;

IX.  oskarżonego C. T. (1) uniewinnił od czynów opisanych w punkcie VIII, IX i X części wstępnej wyroku, a kosztami procesu w tej części obciążył Skarb Państwa;

X.  oskarżonego C. T. (1) uznał za winnego czynu opisanego w pkt XI części wstępnej wyroku, stanowiącego przestępstwo skarbowe z art. 62 § 2 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. i za to na podstawie art. 62 § 2 k.k.s. w zw. z art. 23 § 1 k.k.s. wymierzył mu karę 100 (stu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na 500 (pięćset) złotych;

XI.  oskarżonego C. T. (1) uznał za winnego czynu opisanego w pkt XII części wstępnej wyroku, stanowiącego przestępstwo skarbowe z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 62 § 2 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. i za to na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 62 § 2 k.k.s. w zw. z art. 23 § 1 k.k.s. wymierzył mu karę 100 (stu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na 500 (pięćset) złotych;

XII.  (…)

XIII.  uznał, że opisany w punkcie XVII części wstępnej wyroku zarzucony oskarżonemu W. R. , polegający na tym, że w okresie od 1 do 31 grudnia 2003r. we W., jako inspektor nadzoru inwestorskiego, obowiązany do potwierdzenia faktycznie wykonanych robót w ramach budowy gmachu Biblioteki Głównej (...) poświadczył nieprawdę w protokołach:

–

odbioru robót nr (...) z dnia 1 grudnia 2003r. dotyczącym wykonania robót związanych z elewacją oraz wykończeniem ścian, sufitów i posadzek płytami kamiennymi,

–

odbioru robót nr (...) z dnia 31 grudnia 2003r. dotyczącym wykonania robót związanych z elewacją oraz wykończeniem ścian płytami kamiennymi,

–

oddania w depozyt okładzin kamiennych z dnia 29 listopada 2003r.,

–

oddania w depozyt okładzin kamiennych z dnia 29 grudnia 2003r.,

podczas gdy roboty te nie zostały wykonane, stanowi wypadek mniejszej wagi z art. 271 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. oraz uznając, że zarzucony oskarżonemu W. R. czyn opisany w punkcie XVIII, polegający na tym, że w dniu 5 sierpnia 2004r. we W., jako inspektor nadzoru inwestorskiego poświadczył nieprawdę w protokole odbioru robót nr (...) z dnia 05.08.2004r., w ramach realizacji inwestycji w postaci kontynuacji budowy Międzywydziałowego Audytorium (...), podczas, gdy w rzeczywistości roboty w nim uwidocznione w tym czasie nie zostały wykonane, stanowi wypadek mniejszej wagi z art. 271 § 2 k.k., na podstawie art. 66 § 1 i art. 67 § 1 k.k. warunkowo umorzył postępowanie w zakresie tych czynów na okres próby 1 (jednego) roku;

XIV.  (…)

XV.  (…)

XVI.  (…)

XVII.  (…)

XVIII.  na podstawie art. 85 i art. 86 § 1 i 2 k.k. oskarżonemu C. T. (1) wymierzył kary łączne 4 (cztery) lata pozbawienia wolności i 350 (trzysta pięćdziesiąt) stawek grzywny, ustalając wysokość stawki na 500 (pięćset) zł;

XIX.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu C. T. (1) na poczet łącznej kary pozbawienia wolności okres tymczasowego aresztowania od 8 listopada 2004r. do 11 kwietnia 2005r.;

XX.  na podstawie art. 41 § 1 i 2 k.k. orzekł zakaz zajmowania przez oskarżonego C. T. (1) stanowisk oraz wykonywania działalności gospodarczej, związanych z zamówieniami publicznymi na okres 2 (dwóch) lat;

XXI.  zasądził od oskarżonych C. T. (1) i W. R. na rzecz Skarbu Państwa, przypadające na nich koszty sądowe, w tym opłaty:

-

od oskarżonego C. T. (1) – 35.400 zł;

-

od oskarżonego W. R. – 100 zł.

Po rozpoznaniu apelacji, wniesionych przez prokuratora (m.in. na niekorzyść obu oskarżonych) oraz obrońców oskarżonych: C. T. (1) i W. R. od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 19 lipca 2010r. sygn. akt III K – 104/06, wyrokiem z dnia 19 kwietnia 2011r. sygn. akt II AKa – 17/11 Sąd Apelacyjny we Wrocławiu (k. 9634-9668) orzekł następująco:

• I.  uchylił zaskarżony wyrok wobec oskarżonego W. R. i sprawę w tym zakresie przekazał Sądowi Okręgowemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania;

  II.  uchylił zaskarżony wyrok wobec oskarżonego C. T. (1) w punkcie IX części dyspozytywnej w zakresie uniewinniającym go od popełnienia czynów zarzucanych mu w punktach: IX i X części wstępnej i w tej części przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania;

  III.  zmienił zaskarżony wyrok wobec C. T. (1) w ten sposób, że:

a)  przyjął, iż zachowania tego oskarżonego opisane w punktach: I i II części wstępnej wyroku, a przypisane mu w punktach: I i II jego części dyspozytywnej, stanowią jedno przestępstwo wypełniające znamiona z art. 305 § 1 k.k. i art. 276 k.k. oraz art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za tak zakwalifikowany czyn na podstawie art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, stwierdzając, iż straciła moc kara łączna pozbawienia wolności wymierzona oskarżonemu w punkcie XVIII części dyspozytywnej wyroku;

b)  przyjął, iż podstawą wymierzonych oskarżonemu w punktach: X i XI części dyspozytywnej wyroku kar grzywien jest art. 62 § 2 k.k.s. w brzmieniu sprzed nowelizacji kodeksu karnego skarbowego z 28 lipca 2005r. (Dz. U. Nr 178, poz. 1479) w zw. z art. 2 § 2 k.k.s.;

• IV.  w pozostałej części, w tym, co do wymierzonej oskarżonemu w punkcie XVIII części dyspozytywnej kary łącznej grzywny, zaskarżony wyrok wobec oskarżonego C. T. (1) utrzymał w mocy;

  V.  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu C. T. (1) karę łączną 3 (trzech) lat pozbawienia wolności, na której poczet na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczył okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 8 listopada 2004r. do dnia 11 kwietnia 2005r.;

  VI.  (…)

  VII.  (…)

VIII. (…)

IX.  zasądził od oskarżonego C. T. (1) na rzecz Skarbu Państwa wydatki wyłożone przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym w związku z udziałem tego oskarżonego w tym postępowaniu oraz wymierza mu 35.400 zł (trzydzieści pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem opłaty za obie instancje;

X.  zasądził na rzecz pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego radcy prawnego M. M. (1) od Skarbu Państwa 857,15 zł, a od oskarżonego C. T. (1) 342,85 zł z tytułu pomocy prawnej udzielonej oskarżycielowi posiłkowemu przed sądem odwoławczym przez ustanowionego przez niego pełnomocnika.

Postanowieniem z dnia 7 maja 2012r. sygn. akt V K.K. – 402/11 Sąd Najwyższy oddalił kasację obrońcy oskarżonego C. T. (1) od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 19 kwietnia 2011r. sygn. akt II AKa – 17/11, zmieniającego wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 19 lipca 2010r. sygn. akt III K – 104/06 (k. 9759-9769).

Po ponownym rozpoznaniu sprawy w zakresie uchylonym wobec oskarżonych: C. T. (1) i W. R., wyrokiem z dnia 4 kwietnia 2013r. sygn. akt III K – 200/11 Sąd Okręgowy we Wrocławiu orzekł następująco :

I.  uniewinnił oskarżonego C. T. (1) od czynu z art. 228 § 1 i 3 k.k., opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku, polegającego na tym, że w sierpniu 2004r. we W., pełniąc funkcję publiczną jako członek komisji przetargowej na wyłonienie generalnego wykonawcy inwestycji w postaci remontu budynków (...) przy ul. (...) we W., żądał od dyrektora (...) oddziału spółki z o.o. (...), A. S., korzyści majątkowej w postaci pieniędzy w łącznej kwocie 300.000 zł, stanowiących 3 % wartości kontraktu, w zamian za spowodowanie, iż opisany wyżej przetarg wygrała (...) sp. z o.o. i w tej części kosztami postępowania obciążył Skarb Państwa;

II.  uznał oskarżonego C. T. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie II części wstępnej wyroku, polegającego na tym, że w okresie od 4 do 27 sierpnia 2004 r., we W., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, dwukrotnie, w toku postępowań przetargowych prowadzonych przez (...) na wyłonienie generalnego wykonawcy inwestycji w postaci „II etapu realizacji budynku Instytutu (...) wraz z zagospodarowaniem terenu”, jako rzeczoznawca, a następnie członek komisji przetargowej, pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia, złożył fałszywe oświadczenia o niepozostawaniu z żadnym wykonawcą w takim stosunku prawnym lub faktycznym, że może to budzić uzasadnione wątpliwości, co do jego bezstronności, mimo, że faktycznie związany był z firmą (...) S.A. nieformalnymi porozumieniami, a mianowicie:

- w dniu 4 sierpnia 2004 r., w toku postępowania (...) złożył fałszywe oświadczenie na druku (...),

- w dniu 27 sierpnia 2004 r., w toku postępowania (...) złożył fałszywe oświadczenie na druku (...),

to jest przestępstwa z art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na podstawie art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 233 § 1 k.k. wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

III.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie wymierzonej wobec oskarżonego C. T. (1) kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata;

IV.  na podstawie art. 66 § 1 k.k. i art. 67 § 1 k.k. warunkowo umorzył postępowanie wobec oskarżonego W. R. na okres 1 (jednego) roku próby o:

1) czyn polegający na tym, że w okresie od 29 listopada do 31 grudnia 2003r. we W., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, będąc funkcjonariuszem publicznym jako Kierownik Zespołu Inżyniera Kontraktu (...) poświadczył nieprawdę w następujących dokumentach, mających znaczenie prawne:

-protokole odbioru robót nr (...) z dnia 1 grudnia 2003 r. dotyczącym wykonania robót związanych z elewacją oraz wykończeniem ścian, sufitów i posadzek płytami kamiennymi,

- protokole odbioru robót nr (...) z dnia 31 grudnia 2003 r. dotyczącym wykonania robót związanych z elewacją oraz wykończeniem ścian płytami kamiennymi,

-protokołach oddania w depozyt okładzin kamiennych z dnia 29 listopada 2003 r.

-protokołach oddania w depozyt okładzin kamiennych z dnia 29 grudnia 2003 r.,

podczas, gdy w rzeczywistości (...) S.A. nie dokonał w tym czasie zakupu przedmiotowych okładzin i nie przyjął ich do depozytu, a roboty te nie zostały wykonane, przy czym czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi z art. 271 § 2 k.k . to jest o czyn z art. 271 § 2 k.k. w zw. z art. 271§ 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

2) czyn polegający na tym, że w dniu 5 sierpnia 2004r. we W., będąc funkcjonariuszem publicznym jako Kierownik Zespołu Inżyniera Kontraktu (...) poświadczył nieprawdę w protokole odbioru robót nr (...) z dnia 05.08.2004r., w ramach realizacji inwestycji w postaci kontynuacji budowy Międzywydziałowego Audytorium (...), podczas, gdy w rzeczywistości roboty takie w ówczesnym okresie nie zostały wykonane, przy czym czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi z art. 271 § 2 k.k. to jest o czyn z art. 271 § 2 k.k. w zw. z art. 271 § 1 k.k.;

V.  na podstawie art. 44 § 1 k.k. orzekł przepadek dowodów rzeczowych opisanych w wykazie dowodów rzeczowych nr 73 pod pozycją nr 2 i 3, nr 74 pod pozycją 2,3,4,7, oraz nr 84 pod pozycją od 1, 2, 15 poprzez załączenie do akt sprawy;

VI.  na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k. zasądził od oskarżonych:

⚫

C. T. (1) – 390,- (trzysta dziewięćdziesiąt) złotych,

⚫

W. R. – 780,- (siedemset osiemdziesiąt) złotych,

tytułem wydatków poniesionych w postępowaniu sądowym na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...);

VII.  na podstawie art. 29 ustawy Prawo o adwokaturze z dnia 26 maja 1982 roku w związku z art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. R. W. (1) Kancelaria Adwokacka we (...).180,08 (jeden tysiąc sto osiemdziesiąt 8/100) złotych brutto tytułem nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu udzielonej oskarżonemu C. T. (2);

VIII.  na podstawie art. 627 k.p.k. zasądził od oskarżonego C. T. (1) na rzecz Skarbu Państwa, przypadające na niego koszty sądowe, w tym opłatę w wysokości 120,- (stu dwudziestu) złotych;

IX.  na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 629 k.p.k. zasądził od oskarżonego W. R. na rzecz Skarbu Państwa, przypadające na niego koszty sądowe, w tym opłatę w wysokości 100,- (stu) złotych.

Apelację od powyższego wyroku wniósł Prokurator Apelacyjny we W., zaskarżając go w całości na niekorzyść oskarżonych: C. T. (1) i W. R..

Powołując się na przepisy art. 427 § 1 i 2 k.p.k., art. 437 § 2 k.p.k. oraz art. 438 § 2, 3 i 4 k.p.k. orzeczeniu temu zarzucił :

1)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia w zakresie uniewinnienia oskarżonego C. T. (1) od popełnienia czynu z art. 228 § 1 i 3 k.k., opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku, poprzez błędne przyjęcie, że C. T. (1) nie był członkiem komisji przetargowej w przetargu na wyłonienie wykonawcy adaptacji budynków (...) przy ul. (...) we W., a w konsekwencji, nie pełnił w niej funkcji publicznej, gdyż komisja ta nie została formalnie powołana przez Rektora (...) dlatego nie można przypisać mu odpowiedzialności za to przestępstwo, co doprowadziło do jego uniewinnienia, podczas gdy prawidłowa ocena roli jaką pełnił oskarżony przy organizowaniu tego przetargu, tj. rzeczoznawcy powołanego jako członka do prac komisji zajmującego się między innymi przygotowaniem specyfikacji, kontaktami z oferentami, jego udziału w wyborze oferenta Spółki z o.o. (...) w świetle m.in. wyjaśnień samego oskarżonego, wyjaśnień i zeznań J. K., R. P., A. S., M. J. (1), J. Z., J. B. (2) oraz zgromadzonych w sprawie dokumentów oraz faktu, iż Prezes Urzędu Zamówień Publicznych nie znalazł podstaw do unieważnienia umowy z firmą (...) S.A. prowadzi do wniosku przeciwnego, że popełnił przestępstwo z art. 228 § 1 i 3 k.k.;

2)  obrazę art. 442 § 3 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. mającą istotny wpływ na treść orzeczenia polegającą na oparciu ustaleń jedynie na części dowodów, nieprzeprowadzeniu dowodów zleconych przez sąd ad quem, w tym zawnioskowanych przez prokuratora na rozprawach w dniach 25 i 28 marca 2013r., a mianowicie nieprzesłuchaniu w charakterze świadków: Rektora (...) – Z. L., A. M., H. D., B. L. i J. Z. w celu ustalenia roli C. T. (1) jaką pełnił w ramach prac komisji przetargowej na realizację obiektów przy ul. (...) we W., okoliczności jej powołania, wyboru oferenta oraz uzyskania od firmy (...) S.A. wszystkich dokumentów dotyczących tego przetargu znajdujących się w ich posiadaniu mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, które to wnioski Sąd I instancji oddalił uznając błędnie, że zmierzają one w sposób oczywisty do przedłużenia postępowania i tym samym pozbawił się dowodów niezbędnych do jednoznacznego ustalenia czy oskarżony był członkiem komisji przetargowej, które zgodnie ze wskazaniami Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu powinien przeprowadzić kontynuując postępowanie przeciwko C. T. (1) i które były dla tego Sądu wiążące;

3)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę decyzji o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec C. T. (1) za czyn z art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k., opisany w punkcie II sentencji wyroku, polegający na niesłusznym przyjęciu, że zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna i nie ma przesłanek by przypuszczać, że umieszczenie oskarżonego w zakładzie karnym za ten czyn byłoby adekwatne do potrzeb w zakresie prewencji indywidualnej i ogólnej, że już sama rozprawa sądowa i ewentualność zarządzenia wykonania kary w okresie 2 lat próby będzie dla niego wystarczająco dolegliwa i uzmysłowi mu nieopłacalność postępowania niezgodnego z prawem, podczas gdy czyn ten jest jednym z kilku przestępstw, które oskarżony popełnił w tym samym czasie, wykorzystując tę samą sposobność, pełniąc funkcję publiczną w rozumieniu art. 115 § 19 k.k., w przetargach na budowę szeregu obiektów (...), zajmując się zamówieniami publicznymi, mając szeroką wiedzę na temat uregulowań prawnych z tym związanych, za które to czyny skazano go wcześniej wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 19 lipca 2010r. sygn. III K – 104/06, zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 19 kwietnia 2011r. sygn. II AKa – 171/11 na karę 3 lat pozbawienia wolności, którą obecnie odbywa i tylko ocena czynu przypisanego mu kwestionowanym orzeczeniem w tej perspektywie wskazuje, że decyzja o warunkowym zawieszeniu wykonania orzeczonej kary 6 miesięcy pozbawienia wolności jest sprzeczna z treścią art. 69 § 1 k.k., jej zawieszenie bowiem nie może być ocenione w tym kontekście jako wystarczające dla osiągnięcia celów zapobiegawczych i wychowawczych kary oraz w zakresie prawidłowego kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa;

4)  błędne ustalenie, że czyn przypisany W. R. wypełnia jedynie znamiona występku z art. 271 § 2 k.k. w zw. z art. 271 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i jest jednocześnie wypadkiem mniejszej wagi, co było konsekwencją przyjęcia, iż W. R. będąc funkcjonariuszem publicznym jako kierownik Zespołu Inżyniera Kontraktu nie działał na szkodę (...), ponadto nie działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, co doprowadziło do nieprawidłowej zmiany opisu czynu, wyeliminowania z kwalifikacji prawnej czynu znamion przestępstwa z art. 231 § 1 i 3 k.k., art. 271 § 3 k.k. i w konsekwencji podjęcie w oparciu o przepis art. 66 § 1 k.k. niesłusznej decyzji o warunkowym umorzeniu prowadzonego wobec niego postępowania o czyn z art. 271 § 2 k.k., podczas gdy stanowisko to w świetle zgromadzonych w sprawie dowodów, jak i ich prawidłowej oceny prawnokarnej, jest nieuprawnione, a pełna kryminalna zawartość popełnionego przez niego czynu została odzwierciedlona w kwalifikacji prawnej aktu oskarżenia, tj. z art. 231 § 1 i 2 k.k. i art. 271 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k..

Podnosząc powyższe zarzuty, na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. Prokurator Apelacyjny we W. wniósł o :

1)  uchylenie wyroku w punkcie I w zakresie dotyczącym uniewinnienia oskarżonego C. T. (1) oraz w punkcie IV dotyczącym oskarżonego W. R. w zakresie warunkowego umorzenia postępowania i przekazanie sprawy w tej części do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu we Wrocławiu;

2)  zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie III poprzez uchylenie wobec oskarżonego C. T. (1) orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary wymierzonej za czyn art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k..

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora zasługiwała na uwzględnienie wyłącznie co do zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego C. T. (1) za przestępstwo z art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k., przypisane mu w punkcie II części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku (opisane punkcie II części wstępnej). Słusznie bowiem prokurator argumentował, że w odniesieniu do oskarżonego C. T. (1) nie występuje dodatnia prognoza kryminologiczna, a nadto że Sąd Okręgowy błędnie przyjął, że bezwzględna kara pozbawienia wolności byłaby chybiona wobec tego oskarżonego, gdyż nie spełniałaby celów kary w zakresie prewencji szczególnej i ogólnej z art. 53 k.k. oraz że sama rozprawa sądowa i ewentualność zarządzenia wykonania kary w okresie 2 lat próby będzie dla niego wystarczająco dolegliwa i uzmysłowi mu nieopłacalność postępowania niezgodnego z prawem.

Prowadziło to do uwzględnienia apelacji oskarżyciela publicznego w tej części i wymierzeniu mu bezwzględnej kary pozbawienia wolności. Jednak dla osiągnięcia celów kary w zakresie działań zapobiegawczych i wychowawczych wobec oskarżonego C. T. (1), a także w zakresie społecznego oddziaływania kary, wystarczające było orzeczenie za to przestępstwo kary w wymiarze 2 miesięcy pozbawienia wolności. Mając powyższe na uwadze, zmieniono zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego C. T. (1) w ten sposób, że:

1)  obniżono karę wymierzoną oskarżonemu C. T. (1) za przestępstwo z art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. przypisane mu w punkcie II części rozstrzygającej (zarzucone w punkcie II części wstępnej) do 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności;

2)  uchylono orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności wobec oskarżonego C. T. (1), zawarte w punkcie III części rozstrzygającej.

Nie było natomiast podstaw do uwzględnienia apelacji prokuratora w pozostałym zakresie. Sąd Okręgowy we Wrocławiu nie popełnił bowiem błędu w ustaleniach faktycznych, a także obrazy jakichkolwiek przepisów procedury karnej podczas prowadzenia postępowania dowodowego, który dyskwalifikowałyby orzeczenie o uniewinnieniu oskarżonego C. T. (1) od zarzutu popełnienia przestępstwa z art. 228 § 1 i 3 k.k., opisanego w punkcie I części wstępnej zaskarżonego wyroku. W szczególności, słuszne i poparte zebranym i ujawnionym na rozprawie głównej materiałem dowodowym było ustalenie, że C. T. (1) nie był członkiem komisji przetargowej w przetargu na wyłonienie wykonawcy adaptacji budynków (...) przy ul. (...) we W., a w konsekwencji, nie pełnił w niej funkcji publicznej, gdyż komisja ta nie została formalnie powołana przez Rektora (...).

Oprócz tego, wbrew zarzutom apelacji oskarżyciela publicznego i argumentom zawartym w uzasadnieniu tego środka odwoławczego, w ponownym procesie obowiązywały Sąd I instancji ograniczenia pośredniego zakazu reformationis in peius, przewidziane w art. 443 k.p.k., odnoszące się również do ustaleń faktycznych na niekorzyść oskarżonego. Respektując wspomniany zakaz procesowy, nie było możliwe poczynienie ustaleń, że oskarżony C. T. (1) był biegłym (rzeczoznawcą) komisji przetargowej w przetargu na wyłonienie wykonawcy adaptacji budynków (...) przy ul. (...) we W.. Zresztą, zebrany materiał dowodowy wcale do takich ustaleń faktycznych nie upoważniał, co zostanie również omówione w dalszej części uzasadnienia.

Mając powyższe na uwadze, należało w pełni zaakceptować uniewinnienie oskarżonego C. T. (1) od zarzutu popełnienia przestępstwa z art. 228 § 1 i 3 k.k., opisanego w punkcie I części wstępnej zaskarżonego wyroku i w tej części orzeczenie to utrzymać w mocy.

Nie była zasadna apelacja prokuratora zwrócona na niekorzyść oskarżonego W. R. od orzeczenia o warunkowym umorzeniu wobec niego postępowania karnego. Wbrew zarzutom apelacji, Sąd I instancji nie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych co do tego, że czyny przypisane W. R. w punkcie IV części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku odpowiadały znamionom występków z art. 271 § 2 k.k. w zw. z art. 271 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i jest jednocześnie stanowiły wypadek mniejszej wagi, natomiast nie wyczerpywały znamion występków z art. 231 § 1 i 2 k.k. i art. 271 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k., gdyż brak było podstaw do przyjęcia, że na skutek działania oskarżonego W. U. (...) poniósł szkodę majątkową.

Mając powyższe na uwadze, należało w pełni zaakceptować warunkowe umorzenie postępowania wobec oskarżonego W. R. na podstawie art. 66 § 1 k.k..

Aby zapewnić przejrzystość argumentacji, w dalszej części niniejszego uzasadnienia zostaną omówione odrębnie zarzuty apelacji oskarżyciela publicznego, na tle poszczególnych zarzutów postawionych obu oskarżonym.

Zarzut żądania w sierpniu 2004r. przez oskarżonego C. T. (1) korzyści majątkowej od dyrektora (...) oddziału spółki z o.o. (...), A. S., za wygranie przetargu na wyłonienie generalnego wykonawcy inwestycji w postaci remontu budynków (...) przy ul. (...) we W. ( art. 228 § 1 i 3 k.k.)

I. Przy omówieniu apelacji prokuratora, związanej w tej części z postawionym oskarżonemu C. T. (1) wspomnianym zarzutem przestępstwa z art. 228 § 1 i 3 k.k., jak już wyżej sygnalizowano, należy odnieść się do niemożności czynienia w ponownym procesie niekorzystnych dla oskarżonego ustaleń faktycznych, jakoby miał on być biegłym (rzeczoznawcą) komisji przetargowej w przetargu na wyłonienie wykonawcy adaptacji budynków (...) przy ul. (...) we W..

W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd Okręgowy słusznie zwrócił uwagę na to, że zgodnie z art. 443 k.p.k. w razie przekazania sprawy do ponownego rozpoznania wolno w dalszym postępowaniu wydać orzeczenie surowsze niż uchylone tylko wtedy, gdy orzeczenie to było zaskarżone na niekorzyść oskarżonego albo na korzyść oskarżonego w warunkach określonych w art. 434 § 3 lub 4 k.p.k.. Nie dotyczy to orzekania o środkach wymienionych w art. 93 i 94 Kodeksu karnego. Jeżeli orzeczenie zostało zaskarżone wyłącznie na korzyść oskarżonego i nie zachodziły okoliczności z art. 434 § 3 k.p.k. (a tak było w wypadku oskarżonego C. T. (1)), przy ponownym rozpoznaniu sprawy nie wolno było wydać orzeczenia surowszego niż uchylone, przy czym za orzeczenie surowsze należało uznać takie, które w konkretnej sytuacji zwiększało zakres dolegliwości dla oskarżonego w porównaniu z orzeczeniem uchylonym, tj. zawierało rozstrzygnięcia mniej korzystne pod względem skutków prawnych.

Jak słusznie stwierdził Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 5 października 2010r. sygn. III KK – 79/10, instytucja gwarancyjna rozciąga się także na ustalenia faktyczne, i to niezależnie od tego, czy ustalenia te zawarte zostały w opisie czynu przypisanego oskarżonemu w tzw. części dyspozytywnej wyroku lub postanowienia, czy jedynie w części motywacyjnej orzeczenia. „ Odniesienie zakazu reformationis in peius do ustaleń faktycznych i to zarówno w postępowaniu odwoławczym jak i w postępowaniu ponownym, jest wynikiem konsekwentnej wykładni funkcjonalnej przepisów art. 434 § 1 k.p.k. i art. 443 k.p.k., mającej charakter gwarancyjny. W tej sytuacji zakaz orzekania na niekorzyść rozumieć należy jako zakaz dokonania jakichkolwiek zmian, które powodować mogą negatywne skutki dla oskarżonego, także zmian w zakresie ustaleń faktycznych, także tych zmian, które uwidocznione są jedynie w treści uzasadnienia orzeczenia” (Prokuratura i Prawo – wkładka 2011, nr 3, poz. 20; podobnie: wyrok SN z dnia 1.06.2009r. sygn. V KK – 2/09 - LEX nr 512072, a także wyrok S.A. we Wrocławiu z dnia 25.07.2012r. sygn. II AKa – 209/12 – LEX nr 1216436 oraz wyrok S.A. w Krakowie z dnia 12.07.2012r. sygn. II AKa – 4/12 – Krakowskie Zeszyty Sądowe 2012, z. 9, poz. 47).

Wydając pierwszy wyrok w tej sprawie w dniu 19 lipca 2010r. sygn. akt III K – 104/06, Sąd Okręgowy we Wrocławiu uniewinnił oskarżonego C. T. (1) od tego przestępstwa, dając w uzasadnieniu jednoznacznie wyraz temu, że pomiędzy oskarżonym C. T. (1) a A. S. i M. J. (1) brak było porozumienia w sprawie postępowania o udzielenia zamówienia publicznego dotyczącego adaptacji budynków przy ul. (...). Ponadto oskarżony C. T. (1) nie podejmował żadnych czynności, za które mógłby żądać korzyści majątkowej, zaś z zeznań świadka A. S. wynikało, że C. T. (1) żądał od niego łapówki w kwocie 300.000 zł, a oskarżony C. T. (1) wyjaśnił, że A. S. obiecał mu taką kwotę. Wątpliwości, jaka była treść rozmowy między C. T. (1) a A. S. nie rozstrzygnęły zeznania świadka J. Z., który zeznał, że oskarżony żalił się na unikanie z nim kontaktów przez A. S., mimo istniejących zobowiązań. Twierdzenie, że świadek J. Z. potwierdził, żądanie przez osk. C. T. (1) wręczenia mu łapówki, byłoby daleko idącą nadinterpretacją słów świadka.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu stwierdził przy tym, że przyjęcie lub żądanie łapówki musi być związane z pełnieniem przez przyjmującego lub żądającego jakiejś funkcji publicznej, natomiast braki w dokumentach oraz dostępne zeznania świadków nie pozwalają na przyjęcie, że oskarżony C. T. (1) był członkiem komisji przetargowej lub biegłym w tym postępowaniu (strona 103 uzasadnienia wyroku – k. 9493 akt sprawy). Doprowadziło to do wniosku, że jeśli nawet oskarżony C. T. (1) mówił A. S. o pieniądzach, to nie można uznać, że miało to związek z pełnioną przez oskarżonego funkcją publiczną, a zatem należało go uniewinnić od tego czynu.

W apelacji skierowanej od przeciwko wyrokowi Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 19 lipca 2010r. sygn. akt III K – 104/06, Prokurator Apelacyjny we W. zaskarżył wyłącznie błędne – jego zdaniem – ustalenie faktyczne, że oskarżony C. T. (1) nie był członkiem komisji przetargowej podczas przetargu na wyłonienie wykonawcy adaptacji budynków (...) przy ul. (...) we W. (k. 9519-9527). Zakres zaskarżenia w tej części został czytelnie określony zarówno w petitum, jak i w uzasadnieniu apelacji. Prokurator nie zaskarżył natomiast ustaleń faktycznych, że oskarżony C. T. (1) nie był biegłym (rzeczoznawcą) wspomnianej komisji przetargowej.

Po rozpoznaniu wspomnianej apelacji, Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 19 kwietnia 2011r. sygn. II AKa – 17/11 uchylił zaskarżony wyrok co do zarzutu z punktu IX części wstępnej i przekazał w tym zakresie sprawę do ponownego rozpoznania, ograniczając się wyłącznie do potrzeby ponownej analizy, czy zebrany materiał dowodowy pozwala na ustalenie, czy oskarżony C. T. (1) był członkiem komisji przetargowej podczas przetargu na wyłonienie wykonawcy adaptacji budynków (...) przy ul. (...) we W.. W uzasadnieniu wyroku, Sąd Apelacyjny podkreślił, że na stronie 63 pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku znajduje się stwierdzenie o treści: „ W dniu 24 stycznia 2005 r. R. P. przedstawił Rektorowi pisemną informację na temat przygotowania i przeprowadzenia postępowania przetargowego i przebiegu realizacji umowy z wykonawcą. W piśmie tym podał m.in., że w skład komisji przetargowej wchodzili: J. K., R. P., W. R., C. T. (1) i A. M., dowód: k. 4358-4363”. W związku z tym, „ Sąd Okręgowy powinien ponownie rozważyć i dokonać ustaleń czy oskarżony C. T. (1) był czy też nie był członkiem komisji przetargowej na wyłonienie generalnego wykonawcy inwestycji w postaci remontu budynków (...) przy ulicy (...) we W. (podkreśl. Sądu Apel.) . Dopiero jednoznaczne rozstrzygnięcie tej kwestii decydować będzie czy w ogóle można mu postawić zarzut popełnienia przestępstwa z art. 228 § 1 i 3 k.k., w sytuacji gdy jak wynika z ustaleń zawartych na stronie 103 pisemnego uzasadnienia wyroku, z zeznań świadka A. S. wynika że, : „oskarżony C. T. (1) żądał od niego łapówki w kwocie 300.000 zł, a oskarżony C. T. (1) wyjaśnił, że A. S. obiecał mu taką kwotę” (strona 32 uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego – k. 9649v akt sprawy).

Kierunek apelacji wniesionej przez Prokurator Apelacyjnego we W. na niekorzyść oskarżonego C. T. (1), pozwalał Sądowi odwoławczemu także na zalecenie wyjaśnienia, a także ewentualnego poczynienia niekorzystnych dla oskarżonego C. T. (1) ustaleń faktycznych, że był on również biegłym (rzeczoznawcą) wymienionej komisji przetargowej. Podstawę do takiego kierunku ponownego rozpoznania sprawy dawał przepis art. 440 k.p.k., jednak Sąd odwoławczy z takiej możliwości nie skorzystał.

Oznacza to jednoznacznie, że wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 19 kwietnia 2011r. sygn. II AKa – 17/11 ostatecznie i prawomocnie przesądził, że oskarżony C. T. (1) nie był biegłym (rzeczoznawcą) komisji przetargowej podczas przetargu na wyłonienie wykonawcy adaptacji budynków (...) przy ul. (...) we W..

Było zatem niedopuszczalne, aby we wniesionym przez oskarżyciela publicznego środku odwoławczym od zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 4 kwietnia 2013r. sygn. akt III K – 200/11 zarzucanie błędu w ustaleniach faktycznych i domaganie się uznania, że oskarżony C. T. (1) był biegłym (rzeczoznawcą) wspomnianej komisji przetargowej. Możliwe było natomiast wyłącznie kwestionowanie ustaleń, że był on członkiem tej komisji.

II. Niezależnie od podniesionych wyżej uwag, Sąd Okręgowy we Wrocławiu nie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych przez przyjęcie, że komisja przetargowa dla przeprowadzenia przetargu na wyłonienie wykonawcy adaptacji budynków (...) przy ul. (...) we W. w ogóle nie została powołana przez Rektora (...), a oskarżony C. T. (1) nie był jej członkiem, ani biegłym (rzeczoznawcą) tej komisji.

Rekonstruując stan faktyczny co do wymienionego zarzutu przestępstwa z art. 228 § 1 i 3 k.k. Sąd I instancji oparł się na pełnym materiale dowodowym jaki był dostępny organom procesowym w tym zakresie i nie pominą żadnego istotnego dowodu. Były to w szczególności zeznania świadków: Z. L. (k. 5415v-5418v), J. K. (k. 6182-6183v, 7986-7987, 9881v-9886v), R. P. (k. 6195-6201, 8039v-8043, 9886-9888v), A. M. (k. 5383-5385), B. L. (k. 5447-5450, 5452-5453, 7336-7337, 8505-8507), H. D. (k. 5407), a częściowo także A. S. (k. 6036, 6429, 9922v-9923), M. J. (1) (k. 6686-6688, k. 6876-6879, 7059v-7060v, 7064v-7066, 7078-7103, 7119-7123, 9926-9927), J. Z. (k. 5603, 8581- 8582) i J. B. (2) (k. 5613-5615) oraz wyjaśnienia oskarżonego C. T. (1) (k. 6070-6077, 9815v-9817v), a także dokumenty związane z organizacją i prowadzeniem przetargu w postaci: biuletynu Zamówień Publicznych (k. 2468-2472), ogłoszeniu o zamówieniu (k. 2474-2480), specyfikacji istotnych warunków zamówienia (k. 2302-2341), zaproszeń do udziału w przetargu i dalszej korespondencji z uczestnikami przetargu (k. 2348, 2350, 5616), wniosku konsorcjum (...) Sp. z o.o. - (...) S.A. (k. 2499-2657), oferty spółki z o.o. (...) (k.2661-2973), zawiadomienia o wygraniu przetargu przez spółkę z o.o. (...) (k. 2344-2345, 5606-5607) oraz umowy zawartej w dniu 27.07.2004r. między U. (...) a spółka z o.o. (...) na przeprowadzenie wspomnianych prac budowlanych (k. 4963-4982).

Odrębną grupę dowodów stanowiły dokumenty związane z postępowaniem wewnętrznym na U. (...) w 2005r., a zatem już po ujawnieniu nieprawidłowości wspomnianego postępowania przetargowego. Były to: wyjaśnienia złożone Rektorowi (...) w piśmie z dnia 24.01.2005r. przez dyrektora administracyjnego R. P. (k. 4358-4363) i jego dodatkowe wyjaśnienia w piśmie z dnia 18.02.2005r. (k. 4405-4410), protokół ze spotkania w dniu 25.01.2005r. w sprawie realizacji inwestycji pod nazwą „Adaptacja zespołu budynków pokoszarowych nr (...) zlokalizowanych we W. przy ul. (...) na budynek dydaktyczny Wydziału Nauk Społecznych (...) (k. 4366-4376), oświadczenie A. M. z dnia 4.02.2005r., że nigdy nie pełniła funkcji sekretarza komisji przetargowej i nie brała udziału w jej posiedzeniach (k. 4385), opinia prawna dot. nieważności postępowania przetargowego (k. 4383-4384), wyciąg z protokołu posiedzenia Senatu (...) (k. 4474-4477) i pisma Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego z 9.08.2005r. (k. 4602-4610).

Na podstawie całości wymienionych dowodów, które – co jeszcze raz należy podkreślić – były jedynymi dostępnymi dowodami o przebiegu wspomnianego przetargu, Sąd Okręgowy we Wrocławiu na stronach 35-45 uzasadnienia zaskarżonego wyroku (k. 10006-10011 akt sprawy) przeprowadził drobiazgową rekonstrukcję stanu faktycznego, która była pełna i logiczna. Sąd Okręgowy wykazał w niej w sposób pozytywny te ustalenia faktyczne, które były niewątpliwe, natomiast tam, gdzie materiał dowodowy nie pozwalał na poczynienie kategorycznych ustaleń, dał temu jednoznacznie wyraz. Ponieważ Sąd Apelacyjny w całości podziela poczynione ustalenia faktyczne, a także dalszą ocenę zebranych w tym zakresie dowodów, w tym wyjaśnień oskarżonego i argumentację co do niemożności przypisania oskarżonemu C. T. (1) przestępstwa z art. 228 § 1 i 3 k.k., wskazaną przez Sąd I instancji na stronach 130-137 uzasadnienia zaskarżonego wyroku (k. 10054-10057 akt sprawy), nie ma potrzeby ponownie jej przytaczać. Należy jednak zwrócić uwagę na następujące okoliczności, jednoznacznie wykluczające przypisanie oskarżonemu zarzuconego przestępstwa.

Po pierwsze, nie można w żadnym wypadku czynić ustaleń, że oskarżony C. T. (1) był członkiem komisji przetargowej dla przeprowadzenia przetargu na wyłonienie wykonawcy adaptacji budynków (...) przy ul. (...) we W., gdyż nie zachowały się żadne dokumenty źródłowe wskazujące na to, że taka komisja w ogóle została powołana przez Rektora (...). Z tych samych powodów nie można uznać, że oskarżony C. T. (1) był biegłym (rzeczoznawcą) tej komisji.

Tylko zarządzenie (decyzja, komunikat) Rektora (...) dawałby podstawę do działania takiej komisji, podobnie jak decyzja rektora lub komisji o powołaniu biegłego (rzeczoznawcy) w pracach komisji. Takie komunikaty wydawał Rektor (...) powołując inne komisje przetargowe, określając przy tym dokładnie rolę osób biorących udział w postępowaniu przetargowy, a zatem czy byli członkami komisji, czy biegłymi (por. komunikaty Rektora (...) z 23.07.2004r. oraz z 12.08.2004r. o powołaniu komisji przetargowych – k. 2975, 3193).

Po wtóre, na podstawie zeznań wszystkich świadków: Z. L. (k. 5415v-5418v), J. K. (k. 6182-6183v, 7986-7987, 9881v-9886v), R. P. (k. 6195-6201, 8039v-8043, 9886-9888v), A. M. (k. 5383-5385), B. L. (k. 5447-5450, 5452-5453, 7336-7337, 8505-8507), H. D. (k. 5407), a częściowo także A. S. (k. 6036, 6429, 9922v-9923), M. J. (1) (k. 6686-6688, k. 6876-6879, 7059v-7060v, 7064v-7066, 7078-7103, 7119-7123, 9926-9927), J. Z. (k. 5603, 8581- 8582) i J. B. (2) (k. 5613-5615) oraz wyjaśnień oskarżonego C. T. (1) (k. 6070-6077, 9815v-9817v), także można jednoznacznie stwierdzić, że komisji przetargowej dla przeprowadzenia przetargu na wyłonienie wykonawcy adaptacji budynków (...) przy ul. (...) we W. nie powołano. Nie powołano także biegłych (rzeczoznawców) tej komisji, a dyrektor administracyjny (...) R. P. korzystał w tym wypadku z doświadczenia i wiedzy oskarżonego C. T. (1), jako członka i biegłego innych komisji przetargowych powołanych przez Rektora (...), nie chcąc dodatkowo płacić mu za wykonywane czynności. W ramach tych czynności oskarżony C. T. (1) został wskazany w ogłoszeniu o zamówieniu na roboty budowlane ukazało się w Biuletynie Zamówień Publicznych nr (...) z dnia 18.06.2004r. jako osoba do kontaktów (k. 2468-2472, 2474-2480), pomagał R. P. zorganizować przetarg, opracował specyfikację istotnych warunków zamówienia, brał udział w rozmowach na temat przetargu i jego formy jako doradca, ale z pewnością nie został powołany jako członek lub biegły (rzeczoznawca) komisji przetargowej.

Po trzecie, fakt niepowołania komisji przetargowej potwierdził brak jakichkolwiek dokumentów z jej ewentualnych posiedzeń, brak jakichkolwiek dokumentów końcowych zamykających prace komisji przetargowej wraz z wyłonieniem podmiotu wyłonionego podczas przetargu oraz oświadczenie A. M. z dnia 4.02.2005r., która jednoznacznie stwierdziła, że nigdy nie pełniła funkcji sekretarza komisji przetargowej i nie brała udziału w jej posiedzeniach (k. 4385). Potwierdziła to również świadek A. M. w swoich zeznaniach (k. 5202-5205, 5383-5385, 8300v-8301).

Po czwarte, aby ustalić, że komisja przetargowa nie została powołana trzeba było dopiero wewnętrznego postępowania i audytu zarządzonego przez rektora (...). W ramach tego postępowania dyrektor administracyjny R. P. złożył Rektorowi (...) w piśmie z dnia 24.01.2005r. wyjaśnienia na temat postępiania przetargowego na wyłonienie wykonawcy adaptacji budynków (...) przy ul. (...) we W. (k. 4358-4363). Jednak wbrew życzeniowemu odczytaniu tego wyjaśnienia przez oskarżyciela publicznego, wspomniane pismo wcale nie wskazywało ustalonego (powołanego) składu komisji przetargowej. W piśmie tym R. P. stwierdził: „ W ostatnich dniach maja 2004 ustalono proponowany skład komisji przetargowej: 1) Prof. (...) K., 2) R. P., 3) W. R., 4) C. T. (1), 5) A. M. ” (k. 4359). Nie był to zatem skład ostateczny, powołany lub zatwierdzony przez Rektora (...), lecz skład „ proponowany”. Stąd wspomniany dokument wcale nie dowodzi, że komisja przetargowa została wyłoniona i powołana, lecz wręcz przeciwnie, że jej skład tylko proponowano, a nie został on rzeczywiście powołany (zatwierdzony).

Po piąte, wyjaśnienia oskarżonego C. T. (1), a także powołane wyżej zeznania świadków: J. K., R. P., A. S., M. J. (1), J. Z., J. B. (2), nawet jeżeli przyjąć, że oskarżony żądał pieniędzy od A. S. za wygranie kontraktu, nie mogłyby prowadzić do skazania go za przestępstwo z art. 228 § 1 i 3 k.k..

Poza argumentacją prokuratora pozostał fakt, że w niniejszej sprawie zarzucono oskarżonemu C. T. (1) zachowanie polegające na żądaniu w sierpniu 2004r. od dyrektora (...) oddziału spółki z o.o. (...), A. S., korzyści majątkowej w postaci pieniędzy w łącznej kwocie 300.000 zł, stanowiących 3 % wartości kontraktu, w zamian za spowodowanie, iż opisany wyżej przetarg wygrała (...) sp. z o.o.. Tymczasem wspomniane postępowanie przetargowe, nawet wadliwe, zakończyło się już w dniu 27 lipca 2004r. podpisaniem umowy między U. (...) a spółką z o.o. (...) na przeprowadzenie wspomnianych prac budowlanych (k. 4963-4982). Wobec braku ustaleń faktycznych w niniejszym postępowaniu, by oskarżonego C. T. (1) i A. S. łączyło przestępcze porozumienie jeszcze przed podpisaniem umowy o roboty budowlane z 27.07.2004r., w realiach procesowych niniejszej sprawy nie jest możliwe przypisanie oskarżonemu C. T. (1) przestępczych zachowań przed sierpniem 2004r..

W uzasadnieniu apelacji Prokurator Apelacyjny przywołał prawomocne orzeczenie Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 27 lipca 2006r , sygn. III K – 104/06, którym skazano A. S. za to, że w okresie od czerwca do lipca 2004r. we W. i innych miejscowościach , działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz spowodowania, aby przetarg na wyłonienie generalnego wykonawcy inwestycji w postaci adaptacji zespołu budynków pokoszarowych nr (...) we W. przy ul. (...) na budynek dydaktyczny Wydziału Nauk Społecznych wygrała firma (...) spółka z 0.0. wszedł w porozumienie z C. T. (1) i M. J. (1), w ten sposób, że zgodnie z podziałem ról, wiedząc, ze C. T. (1), członek komisji przetargowej spowoduje, iż przetarg wygra firma (...) spółka z 0.0. , przystąpił do przetargu, jako przedstawiciel tej firmy, uzyskiwał od C. T. (1) informacje o pracach komisji przetargowej, w wyniku czego (...) wygrała ten przetarg, czym działał na szkodę (...), tj. o czyn z art. 305 § 1 k.k. na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 20 stawek dziennych po 1.000 zł każda .Tym samym wyrokiem skazano także M. J. (1), przy czym jego rola w zakresie przedmiotowego przetargu polegała na tym, iż wyszukał firmę (...) z G., nakłaniając jej przedstawiciela do udziału w przetargu na remont budynków przy ul. (...) oraz przekazywał mu istotne informacje dotyczące tego zamówienia, tj. za przestępstwo z art. 305 § 1 k.k. na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę w wysokości 20 stawek dziennych po 1000 zł każda. Należy jednak zaznaczyć, że w stosunku do skazanych: A. S. i M. J. (1) ich działalność przestępcza zamknęła się w lipcu 2004r., zaś oskarżonemu C. T. (1) nie przypisano przestępczych zachowań odpowiadających opisowi przestępstw przypisanych obu wspomnianym oskarżonym. Zgodnie z zasadą samodzielności orzeczniczej sądu karnego (art. 8 § 1 k.p.k.), a także ograniczeniami wynikającymi z pośredniego zakazu reformationis in peius (art. 443 k.p.k.) czynienie ustaleń faktycznych odpowiadających zakresowi odpowiedzialności skazanych: A. S. i M. J. (1) i niekorzystnych dla oskarżonego C. T. (1) było w niniejszym postępowaniu niedopuszczalne.

Po szóste, argumenty apelacji prokuratora, że Prezes Urzędu Zamówień Publicznych nie znalazł podstaw do unieważnienia umowy z firmą (...) S.A. wcale nie kłóci się z ustaleniami, że komisji przetargowej w wymienionym postępowaniu nie powołano, a także nie powołano biegłego (rzeczoznawcy) tej komisji w osobie oskarżonego C. T. (1).

Uwzględniając podane wyżej argumenty trzeba jednoznacznie stwierdzić, że tylko w wypadku oficjalnego powołania komisji przetargowej, a także wskazania roli członka lub biegłego (rzeczoznawcy) komisji, aktualizowała się funkcja publiczna osób biorących w tym charakterze udział w postępowaniu przetargowym i ich szczególna rola. Członkowie komisji i biegli (rzeczoznawcy) na podstawie art. 17 ust.2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2004r. Nr 19, poz. 177 z późn. zmianami) mieli bowiem obowiązek złożenia, pod rygorem odpowiedzialności karnej z art. 233 § 6 k.k., prawdziwych oświadczeń o niepozostawaniu z żadnym podmiotów ubiegających się o wygranie przetargu w takim stosunku prawnym lub faktycznym, który mógłby budzić uzasadnione wątpliwości, co do ich bezstronności. Dopóki nie było takiego powołania na członka lub biegłego (rzeczoznawcy) komisji, a także szczególnego trybu weryfikacji powołanych osób przez możliwość ich wyłączenia z postępowania przetargowego, osoby te nie sprawowały żadnej funkcji publicznej.

Należy przy tym pamiętać, że powszechnie wiadome jest to, że z reguły dla każdego przedsięwzięcia gospodarczego, ogłasza się odrębnie przetarg, w którym zmienia się także krąg jego uczestników. Dlatego każde z postępowań przetargowych musi być prowadzone odrębnie, by na nowo weryfikować możliwość i potrzebę wyłączenia z postępowania przetargowego członków komisji albo biegłych (rzeczoznawców), wobec zmieniającego się kręgu podmiotów ubiegających się o wygranie przetargu. Nie można zatem łączyć funkcji publicznej członka lub biegłego (rzeczoznawcy) sprawowanej w jednej komisji przetargowej z wykonywaniem takiej funkcji w ramach innej komisji przetargowej, do której nie został powołany w charakterze członka lub biegłego (rzeczoznawcy). Nawet jeżeli bez formalnego powołania taki członek lub biegły (rzeczoznawca) innej komisji wykonywałby czynności w postępowaniu przetargowym na rzecz innej komisji, to jego czynności można by uznać wyłącznie za usługowe, niemające charakteru działań o charakterze władczym (decyzyjnym).

III. Nie można się było zgodzić z zarzutem przedstawionym przez prokuratora w apelacji, jakoby Sąd Okręgowy we Wrocławiu rozpoznając ponownie sprawę oskarżonego C. T. (1) dopuścił się obrazy art. 442 § 3 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k., mającej istotny wpływ na treść orzeczenia, polegającej na oparciu ustaleń faktycznych jedynie na części dowodów, nieprzeprowadzeniu dowodów zleconych przez sąd ad quem, w tym zawnioskowanych przez prokuratora na rozprawach w dniach 25 i 28 marca 2013r., a mianowicie nieprzesłuchaniu w charakterze świadków: Rektora (...) – Z. L., A. M., H. D., B. L. i J. Z. w celu ustalenia roli C. T. (1) jaką pełnił w ramach prac komisji przetargowej na realizację obiektów przy ul. (...) we W., okoliczności jej powołania, wyboru oferenta oraz uzyskania od firmy (...) S.A. wszystkich dokumentów dotyczących tego przetargu znajdujących się w ich posiadaniu mających znaczenie dla rozstrzygnięcia.

Oskarżyciel publiczny wywodził w apelacji, że oddalając wnioski prokuratora na rozprawach w dniach 25 i 28 marca 2013r., Sąd I instancji uznał błędnie, że zmierzały one w sposób oczywisty do przedłużenia postępowania i tym samym pozbawił się dowodów niezbędnych do jednoznacznego ustalenia czy oskarżony był członkiem komisji przetargowej, które zgodnie ze wskazaniami Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu powinien przeprowadzić kontynuując postępowanie przeciwko C. T. (1) i które były dla tego Sądu wiążące.

Po pierwsze, należy jasno stwierdzić, że w wyroku z dnia 19 kwietnia 2011r. sygn. II AKa – 17/11 Sąd Apelacyjny we Wrocławiu wskazał na potrzebę wyjaśnienia, czy oskarżony C. T. (1) był członkiem komisji przetargowej dla przeprowadzenia przetargu na wyłonienie wykonawcy adaptacji budynków (...) przy ul. (...) we W., jednak wcale nie nakazał bezpośredniego przesłuchania w ponownym procesie świadków: Z. L., A. M., H. D., B. L. i J. Z.. Co więcej, w uzasadnieniu wskazanego wyroku stwierdzono wprost, że „ Sąd Apelacyjny w żaden sposób nie przesądza przyszłego rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego w powyższym zakresie. Będzie ono zależało jedynie od dokonanych na rozprawie ustaleń. Ponownie rozpoznając sprawę Sąd „a quo” powinien w szerokim zakresie skorzystać z możliwości jakie daje przepis art. 442 § 2 k.k. i przeprowadzić postępowanie tylko w niezbędnym zakresie, a odnośnie dowodów, które nie miały wpływu na uchylenie wyroku, poprzestać na ich ujawnieniu” (strona 38 uzasadnienia wyroku – k. 9652v akt sprawy).

Po wtóre, mimo nieprzesłuchania w ponownym procesie bezpośrednio na rozprawie głównej świadków: Z. L., A. M., H. D., B. L. i J. Z., Sąd Okręgowy we Wrocławiu na podstawie art. 442 § 2 k.p.k. uznał za ujawnione bez odczytywania ich zeznania złożone na rozprawie głównej w poprzednim procesie, w warunkach pozwalających na weryfikację tych zeznań przez każdą ze stron procesowych. W zeznaniach na rozprawie głównej wymienionym świadkom odczytywano w trybie art. 391 § 1 k.p.k. także zeznania złożone przez nich na etapie postępowania przygotowawczego, po czym świadkowie się do nich ustosunkowywali. Taki sposób przeprowadzenia wspomnianych zeznań był wystarczający dla ustalenia czy oskarżony C. T. (1) był członkiem komisji przetargowej dla przeprowadzenia przetargu na wyłonienie wykonawcy adaptacji budynków (...) przy ul. (...) we W., albo czy pełnił funkcję biegłego (rzeczoznawcy) tej komisji, w połączeniu z innymi przedstawionymi wyżej dokumentami. Nie było zatem potrzeby ponownego bezpośredniego przesłuchiwania wspomnianych świadków, gdyż przekazali oni organom procesowym swoją pełną wiedzę na temat wspomnianej komisji przetargowej, braku jej oficjalnego powołania oraz braku dokumentacji z jej prac oraz wyniku końcowego postępowania przetargowego.

Po trzecie, wbrew argumentom przedstawionym w apelacji prokuratora, wiedza świadków: Z. L., A. M., H. D., B. L. i J. Z., ograniczała się wyłącznie do ustaleń audytu wewnętrznego zleconego przez Rektora (...) na początku 2005r. i nie mieli oni żadnych nowych wiadomości na temat składu komisji i jej prac. Wystarczy prześledzić zeznania wspomnianych świadków na poszczególnych etapach postępowania karnego, by dojść do takich wniosków.

Rektor (...), świadek Z. L. w złożonych w toku postępowania karnego zeznaniach (k. 5412-5414, 5415-5418, 5419-5421, 5426-5428, 8320v-8322v, 8517v-8523v) potwierdził, że w posiadaniu (...) nie ma i nie było żadnej dokumentacji przetargowej, dotyczącej adaptacji budynków pokoszarowych przy ul. (...) we W.. Kiedy zwracał się o dostarczenie takiej dokumentacji do R. P. i J. K., to twierdzili, że dokumentacje te zabezpieczyła Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Po rozpoczęciu śledztwa Z. L. polecił sprawdzenie dokumentacji w audycie wewnętrznym wszystkich postępowań przetargowych, w których występował C. T. (1). W tym celu powołał specjalną komisję, która oceniła poprawność procedur przetargowych. Odbyły się trzy posiedzenia tej komisji, przy czym każde zostało nagrane, a ich wyniki udostępniono organom procesowym (k. 5417v-5418). W kolejnych przesłuchaniach świadek Z. L. podtrzymał poprzednio złożone na ten temat zeznania (k. 8322), a nadto podał, że wyniki audytu wewnętrznego wykazały, że dokumentacja przetargowa dotycząca inwestycji przy ul. (...) we W. była szczątkowa (k. 8521-8522).

Z kolei, świadek A. M. w swoich zeznaniach całkowicie zaprzeczyła temu, by miała brać udział w pracach wspomnianej komisji przetargowej i mieć wiedzę o ich przebiegu i osobach będących członkami tej komisji (k. 5383-5385, 5202-5205, 8300v-8301). Jak stwierdziła, zaskoczeniem było dla niej, że miała być sekretarzem komisji przetargowej w postępowaniu przetargowym dotyczącym adaptacji budynków pokoszarowych przy ul. (...) we W., gdyż nikt jej nie poinformował o powołaniu, nie brała udziału w żadnym posiedzeniu komisji, nie podpisywała dokumentów związanych z tym przetargiem, a jedynie na polecenie R. P. przekazała ogłoszenie o tym przetargu do Urzędu Zamówień Publicznych. Świadek zeznała także, że poprosiła dyrektora administracyjnego (...) R. P. o wykreślenie jej z listy członków komisji i obiecał on, że zajmie się tą sprawą. Nie wiedziała nic o roli oskarżonego C. T. (1) w tej komisji przetargowej (k. 5384-5385). Na rozprawie głównej świadek A. M. potwierdziła, że w postępowaniu przetargowym dotyczącym adaptacji budynków pokoszarowych przy ul. (...) we W. wysłała tylko ogłoszenie o zamówieniu publicznym (k. 8300v).

Natomiast świadek H. D. w swoich zeznaniach (k. 5184-5186, 5404-5405, 5406-5407, 8296-8300v) miała wiedzę o postępowaniu przetargowym dotyczącym adaptacji budynków pokoszarowych przy ul. (...) we W. wyłącznie na podstawie wyników audytu wewnętrznego. Potwierdziła w całości ustalenia audytu wewnętrznego (k. 5407).

Nowych danych o wymienionym postępowaniu przetargowym nie przyniosły zeznania świadka B. L. , która przeprowadziła audyt wewnętrzny na polecenie Rektora (...) (k. 5446-5450, 5452-5453, 7336-7337, 8505-8507v). Potwierdziła on brak wniosku o wszczęcie postępowania przetargowego, brak powołania komisji przetargowej, a także jakichkolwiek protokołów lub notatek ze spotkań komisji. Postępowanie zakończyło się sporządzeniem protokołu, druku ZP-1 z załącznikami, a jego wynik nie został zatwierdzony przez rektora (k. 5447). Brakowało komunikatu rektora o powołaniu komisji przetargowej (k. 5453), jednak ostatecznie przetarg nie został unieważniony a spółka (...) miała rozpocząć roboty budowlane (k. 7337). Na rozprawie głównej świadek B. L. podtrzymała zeznania o wynikach audytu wewnętrznego 9k. (...)-8505v).

Również zeznania świadka J. Z. , dyrektora spółki z o.o. (...) nie rzuciły światła na okoliczności postępowania przetargowego na wyłonienie wykonawcy adaptacji budynków (...) przy ul. (...) we W.. W swoich zeznaniach nie podał żadnych danych o składzie komisji przetargowej, a także stanowczo zaprzeczył przekazywaniu jakichkolwiek łapówek i „prowizji” w związku z tym przetargiem i w ogóle. Wspomniany przetarg nadzorował A. S. to on kontaktował się z oskarżonym C. T. (1) (k. 5601-5605). Świadek przekazał także będący w posiadaniu spółki (...) dokument z tego przetargu, potwierdzający jedynie, że wygrała go spółka (...) (k. 5606-5607). Na rozprawie głównej świadek J. Z. potrzymał zeznania z postępowania przygotowawczego (k. 8581-8582).

Analiza zeznań wspomnianych świadków przekonywała o braku potrzeby bezpośredniego ich przesłuchania na rozprawie głównej w ponownym procesie, gdyż w warunkach kontradyktoryjnego procesu mieli możliwość złożenia zeznań i ujawnienia wszelkiej swojej wiedzy o wspomnianym przetargu. Ponadto jedynymi materiałami źródłowymi, które mogły rzucić światło na okoliczności przetargu oraz skład komisji przetargowej i ewentualnie dane biegłych (rzeczoznawców) komisji, były te dokumenty, które ujawnił Sąd I instancji: biuletyn Zamówień Publicznych (k. 2468-2472), ogłoszenie o zamówieniu (k. 2474-2480), specyfikacja istotnych warunków zamówienia (k. 2302-2341), zaproszenia do udziału w przetargu i dalsza korespondencja z uczestnikami przetargu (k. 2348, 2350, 5616), wniosek konsorcjum (...) Sp. z o.o. - (...) S.A. (k. 2499-2657), oferta spółki z o.o. (...) (k.2661-2973), zawiadomienie o wygraniu przetargu przez spółkę z o.o. (...) (k. 2344-2345, 5606-5607), umowa zawarta w dniu 27.07.2004r. między U. (...) a spółką z o.o. (...) na przeprowadzenie wspomnianych prac budowlanych (k. 4963-4982), wyjaśnienia złożone Rektorowi (...) w piśmie z dnia 24.01.2005r. przez dyrektora administracyjnego R. P. (k. 4358-4363) i jego dodatkowe wyjaśnienia w piśmie z dnia 18.02.2005r. (k. 4405-4410), protokół ze spotkania w dniu 25.01.2005r. w sprawie realizacji inwestycji pod nazwą „Adaptacja zespołu budynków pokoszarowych nr (...) zlokalizowanych we W. przy ul. (...) na budynek dydaktyczny Wydziału Nauk Społecznych (...) (k. 4366-4376), oświadczenie A. M. z dnia 4.02.2005r., że nigdy nie pełniła funkcji sekretarza komisji przetargowej i nie brała udziału w jej posiedzeniach (k. 4385), opinia prawna dot. nieważności postępowania przetargowego (k. 4383-4384), wyciąg z protokołu posiedzenia Senatu (...) (k. 4474-4477) i pisma Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego z 9.08.2005r. (k. 4602-4610).

IV. W świetle powyższych rozważań oraz uwzględniając dyrektywy art. 5 § 2 k.p.k., nakazujące rozstrzygać wszelkie niedające się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego, należy stwierdzić, że brak jest dostatecznych dowodów na to, by został on powołany na członka komisji przetargowej lub jej biegłego (rzeczoznawcy), a wręcz brak dowodów, by taka komisja kiedykolwiek została powołana. W tej sytuacji, także w oparciu o dyrektywy z art. 7 k.p.k., nie było możliwe przypisanie oskarżonemu C. T. (1) przestępstwa z art. 228 § 1 i 3 k.k.. Żądanie wypłacenia prowizji (wynagrodzenia) za wygraną w przetargu kierowane przez oskarżonego w realiach tej sprawy nie mogło stanowić przestępstwa z art. 228 § 1 i 3 k.k.. Mając powyższe na uwadze, zarzut apelacji prokuratora został uznany za nieuzasadniony, a zaskarżony wyrok utrzymano w tej części w mocy.

Zarzut złożenia przez oskarżonego C. T. (1) na podstawie art. 17 ust. 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2004r. Nr 19, poz. 177 z późn. zmianami) fałszywych oświadczeń w toku postępowań przetargowych ( art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k.)

Ponieważ żadna ze stron procesowych nie zakwestionowała przypisania oskarżonemu przestępstwa z art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. złożenia przez oskarżonego C. T. (1) na podstawie art. 17 ust. 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2004r. Nr 19, poz. 177 z późn. zmianami) fałszywych oświadczeń w toku postępowań przetargowych, kwestia jego sprawstwa i winy nie budziła wątpliwości. Pozostawała jednak kwestia prawidłowości kary orzeczonej za to przestępstwo przez Sąd I instancji.

Nakazało w pełni podzielić stanowisko wyrażone w apelacji prokuratora, że Sąd Okręgowy we Wrocławiu poczynił błędne ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę decyzji o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec C. T. (1) za czyn z art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k., przypisany w punkcie II części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku, polegające na niesłusznym przyjęciu, że zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna i nie ma przesłanek by przypuszczać, że umieszczenie oskarżonego w zakładzie karnym za ten czyn byłoby adekwatne do potrzeb w zakresie prewencji indywidualnej i ogólnej, a już sama rozprawa sądowa i ewentualność zarządzenia wykonania kary w okresie 2 lat próby będzie dla niego wystarczająco dolegliwa i uzmysłowi mu nieopłacalność postępowania niezgodnego z prawem.

Prokurator słusznie wskazał, że przestępstwo z art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. popełnione przez oskarżonego C. T. (1) było tylko jednym z kilku przestępstw, których dopuścił w toku postępowań przetargowych w U. (...) w tym samym czasie i przy wykorzystaniu tej samej sposobności, pełniąc funkcję publiczną w rozumieniu art. 115 § 19 k.k.. Nie można zatem oderwać odpowiedzialności karnej oskarżonego za przestępstwo z art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. od odpowiedzialności karnej za pozostałe przestępstwa, za które został prawomocnie skazany wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 19 lipca 2010r. sygn. III K – 104/06, zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 19 kwietnia 2011r. sygn. II AKa – 17/11 na karę 3 lat pozbawienia wolności, którą obecnie odbywa.

Niewątpliwie stopień winy i społecznej szkodliwości przestępstwa z art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. był wysoki i w sposób rażący nadużył on zaufania władz i pracowników (...), którzy powierzyli mu funkcję członka komisji przetargowej i biegłego w innej takiej komisji.

Sąd Okręgowy niewątpliwie błędnie przyjął, że bezwzględna kara pozbawienia wolności byłaby chybiona wobec tego oskarżonego, gdyż nie spełniałaby celów kary w zakresie prewencji szczególnej i ogólnej z art. 53 k.k. oraz że sama rozprawa sądowa i ewentualność zarządzenia wykonania kary w okresie 2 lat próby będzie dla niego wystarczająco dolegliwa i uzmysłowi mu nieopłacalność postępowania niezgodnego z prawem. Takie ukształtowanie kary stało w rażącej sprzeczności nie tylko z rozmiarami przestępczej działalności oskarżonego, lecz także podważało w pewnym sensie zasadność prawomocnego skazania C. T. (1) na bezwzględną karę 3 lat pozbawienie wolności oskarżonego na mocy wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 19 lipca 2010r. sygn. III K – 104/06, zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 19 kwietnia 2011r. sygn. II AKa – 17/11, która obecnie odbywa.

Prowadziło to do uwzględnienia apelacji oskarżyciela publicznego w tej części i wymierzeniu mu bezwzględnej kary pozbawienia wolności. Jednak dla osiągnięcia celów kary w zakresie działań zapobiegawczych i wychowawczych wobec oskarżonego C. T. (1), a także w zakresie społecznego oddziaływania kary, wystarczające było orzeczenie za to przestępstwo kary w wymiarze 2 miesięcy pozbawienia wolności. Mając powyższe na uwadze, zmieniono zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego C. T. (1) w ten sposób, że:

• 1.  obniżono karę wymierzoną oskarżonemu C. T. (1) za przestępstwo z art. 233 § 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. przypisane mu w punkcie II części rozstrzygającej (zarzucone w punkcie II części wstępnej) do 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności;

  2.  uchylono orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności wobec oskarżonego C. T. (1), zawarte w punkcie III części rozstrzygającej.

Wymiar kary za to przestępstwo został ukształtowany przez Sąd Apelacyjny z przekonaniem, że wymierzona w przyszłości wobec oskarżonego C. T. (1) kara łączna, nie powinna przekraczać wymiaru kary łącznej 3 lat pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 19 lipca 2010r. sygn. III K – 104/06, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 19 kwietnia 2011r. sygn. II AKa – 17/11.

Zarzuty poświadczenia nieprawdy przez oskarżonego W. R. w protokółach odbioru robót wykonywanych przez (...) S.A. oraz (...), a także w protokołach oddania w depozyt okładzin kamiennych ( art. 271 § 2 k.k. w zw. z art. 271§ 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

I. Nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut apelacji prokuratora o dokonaniu przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu błędnych ustaleń faktycznych, że czyn przypisany W. R. wypełniał jedynie znamiona występku z art. 271 § 2 k.k. w zw. z art. 271 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i jest jednocześnie stanowił wypadek mniejszej wagi.

Stawiając powyższy zarzut, prokurator kwestionował przyjęcie, że oskarżony W. R. – jako funkcjonariusz publiczny zatrudniony na stanowisku kierownika Zespołu Inżyniera Kontraktu – nie działał na szkodę (...), ponadto nie działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Podtrzymując tezy aktu oskarżenia, a także argumenty na czym miałaby polegać szkoda majątkowa (...) w wyniku działań oskarżonego W. R., prokurator domagał się zakwalifikowania jego zachowań jako przestępstwa z art. 231 § 1 i 2 k.k. i art. 271 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i uchylenia zaskarżonego wyroku do ponownego rozpoznania.

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego absolutnie bezsporne było to, że oskarżony W. R.:

1)  w okresie od 29 listopada do 31 grudnia 2003r. we W., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, będąc funkcjonariuszem publicznym jako Kierownik Zespołu Inżyniera Kontraktu (...) poświadczył nieprawdę w następujących dokumentach, mających znaczenie prawne:

⚫.

⚫

protokole odbioru robót nr (...) z dnia 1 grudnia 2003r. dotyczącym wykonania robót związanych z elewacją oraz wykończeniem ścian, sufitów i posadzek płytami kamiennymi,

⚫

protokole odbioru robót nr (...) z dnia 31 grudnia 2003r. dotyczącym wykonania robót związanych z elewacją oraz wykończeniem ścian płytami kamiennymi,

⚫

protokołach oddania w depozyt okładzin kamiennych z dnia 29 listopada 2003r.,

⚫

protokołach oddania w depozyt okładzin kamiennych z dnia 29 grudnia 2003r.,

podczas, gdy w rzeczywistości (...) S.A. nie dokonał w tym czasie zakupu przedmiotowych okładzin i nie przyjął ich do depozytu, a roboty te nie zostały wykonane;

2) w dniu 5 sierpnia 2004r. we W., będąc funkcjonariuszem publicznym jako Kierownik Zespołu Inżyniera Kontraktu (...) poświadczył nieprawdę w protokole odbioru robót nr (...) z dnia 05.08.2004r., w ramach realizacji inwestycji w postaci kontynuacji budowy Międzywydziałowego Audytorium (...), podczas, gdy w rzeczywistości roboty takie w ówczesnym okresie nie zostały jeszcze wykonane.

Jednak argumentacja przedstawiona w apelacji oskarżyciela publicznego, w tym także odnosząca się do wykazania, że (...) miał ponieść szkodę majątkową w wyniku działań oskarżonego W. R., jest płytka i pobieżna, a także nie uwzględnia szeregu istotnych okoliczności, na które Sąd I instancji zwrócił uwagę w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Należało w pełni zaakceptować argumentację Sądu I instancji, że oskarżony W. R. nie dopuścił się przestępstwa z art. 231 k.k., gdyż jego działanie nie było skierowane przeciwko interesom majątkowym (finansowym) (...), a także nie było nacechowane celem osiągnięcia korzyści majątkowej.

II. Na podstawie szeregu dowodów osobowych, w tym w szczególności zeznań świadków – pracowników (...): Z. L. (k. 5412-5414v), R. P. (k. 6195-6201, 9886-9888v), J. K. (k. 6174-6180, 7918v- 7926v, 7997-7997v), K. G. (k. 5347-5352) oraz B. W. (k. 8305v), J. B. (1) (k. 6552), A. S. (k. 6036, 6429, 9922v-9923), a także wyjaśnień oskarżonych: C. T. (1) (k. 7802) i W. R. (k. 8062-8068, 9818-9820), Sąd Okręgowy słusznie stwierdził, że przyjęty i zaakceptowany sposób finansowania budowy Biblioteki Głównej (...) jednoznacznie przesądzał o tym, że najważniejszymi środkami służącymi realizacji tej inwestycji będą dotacje Skarbu Państwa. Ponieważ były to dotacje celowe, możliwe było ich wykorzystanie tylko w danym roku budżetowym, a w wypadku niewykorzystania dotacji, zachodziła realna perspektywa ich utraty, gdyż zasadą było zwracanie dotacji do budżetu państwa.

Potwierdzały to niekwestionowane ustalenia Sądu Okręgowego we Wrocławiu przedstawione na stronach 7-12 uzasadnienia zaskarżonego wyroku (k. 9992-9994v akt sprawy), potwierdzone nie tylko wskazanymi wyżej zeznaniami świadków, lecz także bogatą dokumentacją w postaci: informacji o przebiegu dofinansowania zadań inwestycyjnych (...) dotowanych z budżetu Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu w latach 2000-2004 (k. 114-116), danych o

wpływie środków budżetowych przyznanych przez (...) na budowę Biblioteki Głównej (...) (k. 4424),

prognozy wykorzystania środków budżetowych (k. 6227), pism z 29.09.2003r. i 24.12.2003r. (k. 5854, 5855 -5857), uchwały RM (...) z uzasadnieniem (k. 117-119, 123-124) i wreszcie dokumentacja związana z działaniami podjętymi przez władze uczelni, aby przyśpieszyć wykorzystanie świadków budżetowych: umowy o świadczenie usług konsultingowych z 2.12.2002r. i 23.12.2002r. (k. 5274-5277, 5278-5280), a także umowy o świadczenie usług przez Agencję (...) M. i C. T. (3) z dnia 12.06.2003r. (k. 4522-4525, 4580-4583).

Na podstawie wskazanych dowodów było jasne, że władze (...) stały pod presją wykorzystania dotacji budżetowych, gdyż tylko wówczas była możliwa realizacji inwestycji. Tymczasem od początku realizacji inwestycji były problemy z wykorzystaniem przyznanych środków budżetowych w poszczególnych latach. Z kwoty 11.600.000 złotych przyznanej z budżetu państwa na rok 2002 dotacji, na budowę wykorzystano 6.400.000 złotych, w związku z czym władze (...) podjęły starania o zatrzymanie przyznanych środków. Pod koniec 2002 roku, J. K. wziął udział w posiedzeniu komisji sejmowej, na którym przedstawił powody niewykorzystania całości dotacji. Podjęto wówczas inicjatywę w celu potraktowania niewykorzystanych pieniędzy jako środków „niewygasających" i przeniesienie ich na kolejny rok kalendarzowy. Istotnie przeniesiono te środki na kolejny rok ale pod warunkiem bezwzględnego ich wykorzystania do końca czerwca 2003 roku. W przypadku niewykorzystania tych pieniędzy do tego czasu, (...) musiał je zwrócić do budżetu państwa. W 2002 roku (...) nie wykorzystał kwoty 5.200.000 złotych. Na rok 2003 (...) przyznało dotację dla (...) w kwocie 31.214.000 zł, a kwota 5.200.000 zł pozostała z 2002 r. jako środki niewygasające z przeznaczeniem na budowę Biblioteki Głównej. W okresie między 25 czerwca 2003r. a 29 grudnia 2003r. na rachunek bankowy wpłynęła łącznie kwota 36.414.000 złotych (k. 4424, 6174-6180, 7918v-7926, 7997-7997v).

Pismem z dnia 29 września 2003r. Rektor (...) zwrócił się do Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu o spowodowanie przesunięcia 7.400.000 złotych na rok 2005 lub 2006, jako niezbędnej dla wykonania inwestycji, jednak niewykorzystana kwota 7.400.000 zł została zwrócona do budżetu (k. 5854).

Decyzją Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 17.03.2004r. na rok 2004 przyznano U. (...) dotację w wysokości 25.000.000 złotych, która od 30 marca do 30 września 2004r. wpłynęła na rachunek bankowy. W dniu 17 listopada 2004r., J. K. i R. P. przedstawiali problemy związane z finansowaniem inwestycji budowy Biblioteki Głównej (...) przed Sejmową Komisją Finansów. J. K. złożył wniosek o przyznanie w 2005r. kwoty zwróconej w roku 2004, jednak wniosek ten nie został uwzględniony. W dniu 17 grudnia 2004r. zwrócono niewykorzystaną część dotacji w wysokości 1.840.000 złotych, a 2.500.000 złotych przeznaczone jako środki niewygasające (k. 4424, 6174-6180, 7918v-7926, 7997-7997v).

Słusznie zatem, na podstawie analizy wskazanych dowodów, Sąd Okręgowy stwierdził, że środki budżetowe przyznane na inwestycję budowy Biblioteki Głównej (...) były zagrożone i należało je wydać do 2003r., gdyż mogły zostać utracone i zwrócone do budżetu państwa. Taki był sens i powód zawarcie aneksu do umowy z głównym wykonawcą, firmą (...), przewidujący zakupy wyprzedzające, celem wydatkowania przyznanych środków, choć wydatki te nie były niezbędne ze względu na zaawansowanie procesu inwestycyjnego. Zakupy wyprzedzające dotyczyły zarówno stali, jak i okładzin kamiennych, które miały być wykorzystane w budowie.

Chociaż było oczywiste, że oskarżony W. R., jako Kierownik Zespołu Inżyniera Kontraktu (...) poświadczył nieprawdę w protokołach: odbioru robót nr (...) z dnia 1 grudnia 2003r. dotyczącym wykonania robót związanych z elewacją oraz wykończeniem ścian, sufitów i posadzek płytami kamiennymi, odbioru robót nr (...) z dnia 31 grudnia 2003r. dotyczącym wykonania robót związanych z elewacją oraz wykończeniem ścian płytami kamiennymi, oddania w depozyt okładzin kamiennych z dnia 29 listopada 2003r., oddania w depozyt okładzin kamiennych z dnia 29 grudnia 2003r., potwierdzając, że wspomniane prace budowlane i oddanie okładzin kamiennych w depozyt miało miejsce, podczas, gdy w rzeczywistości nie miało to miejsca, to jednak trudno zgodzić się z prokuratorem, że nastąpiła jakakolwiek szkoda majątkowa po stronie (...) rozumiana zarówno rzeczywisty uszczerbek w majątku, obejmujący rzeczywistą stratę ( damnum emergens), polegającą na zmniejszeniu się aktywów majątku przez ubytek, utratę lub zniszczenie jego poszczególnych składników albo na zwiększeniu się pasywów, jak i utracony zysk ( lucrum cessans), wyrażający się w udaremnieniu powiększania się majątku.

Wspomniane środki przekazane głównemu wykonawcy za rzekomo wykonane roboty zostały bowiem zaliczone zarówno na poczet dalszych robót oraz zakupu okładzin kamiennych i nie zostały zdefraudowane. Wydaje się zrozumiałe, że podczas postępowania karnego przedstawiciele władz (...) dystansowali się od jakiejkolwiek wiedzy o niewykonaniu prac związanych z montażem okładzin kamiennych, a także ich zakupie i oddaniu w depozyt, jednak jednocześnie od początku 2004r. trwały intensywne działania zamierzające do wyboru kamienia, jaki miał być użyty podczas budowy. Trwała spotkania i konsultacje na ten temat, prezentacje próbek kamienia, a także rozmowy z projektantem J. R. o zastosowaniu podczas budowy innego materiału niż wskazany przez niego. Dawało to podstawy do twierdzenia, że wiedza o braku zakupu okładzin kamiennych i prac związanych z nimi musiała być dostępna nie tylko dla oskarżonego W. R., lecz także wszystkim innych osób z władz uczelni, które miały związek z realizacja inwestycji budowy Biblioteki Głównej. Skoro ze strony tych osób nie było żadnej reakcji, to wydaje się zasadny wniosek o milczącym przyzwoleniu na takie „zagospodarowanie” środków przyznanych z dotacji budżetowej, które pozwalałyby na ich wykorzystanie w następnym roku budżetowym, bez potrzeby zwracania do budżetu państwa.

Mimo niewątpliwego poświadczenia nieprawdy przez oskarżonego W. R., właśnie taka sytuacja miała miejsce, a zarówno organy procesowe, jak i władze (...), nie kierowały żadnych spraw na drogę postępowań karnych lub cywilnych, dowodząc niewykorzystania wydatkowanych środków rzeczywiście na cele budowy. Stąd wniosek, że z punktu widzenia organów procesowych oraz władz (...), żadna szkoda nie powstała.

Absolutnie nie można się zgodzić z tezą aktu oskarżenia, powtórzoną także w apelacji prokuratora, że w opisanej sytuacji szkoda majątkowa nastąpiła i wyrażała w nieuzyskaniu odsetek od środków z niewykorzystanej dotacji budżetowej, która zostałaby złożona na rachunku bankowym przez okres do kiedy okładziny kamienne nie zostały rzeczywiście zakupione.

Taka teza jest chybiona, by nie rzec naiwna, gdyż po niewykorzystaniu dotacji budżetowej w 2003r. środki finansowe musiałyby zostać w całości zwrócone do budżetu i nie było żadnej gwarancji, że zostaną przekazane do wydatkowania w następnych latach jako środki niewygasające. W wypadku zagrożenia zwrotem dotacji budżetowej nie byłoby w ogóle mowy o odsetkach z lokat na rachunku bankowym.

Wszakże, jak wskazano wyżej, mimo zwrócenia się przez Rektora (...) pismem z dnia 29.09.2003r. do Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu o przesunięcie kwoty 7.400.000 złotych na rok 2005 lub 2006 (k. 7915), to zgody takiej nie uzyskano, środki zostały zwrócone do budżetu.

Mając powyższe na uwadze, a w szczególności brak zaistnienia szkody po stronie (...) oraz brak działania oskarżonego W. R. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez wykonawców, Sąd Okręgowy słusznie wyeliminował przepis art. 231 § 1 i 2 k.k., podobnie jak przepis art. 271 § 3 k.k. z opisu przestępstwa przypisanego oskarżonemu. Słusznie przy tym Sąd I instancji skonstatował, że w toku postępowania karnego nie wykazano powiązań oskarżonego W. R. z firmą (...), które świadczyły o chęci przysporzenia tej spółce korzyści majątkowej. Oczywiście, nie można mówić o takiej korzyści, jeśli za pieniądze uzyskane z rzekomego zakupu okładzin kamiennych (...) faktycznie dokonał zakupu okładziny z piaskowca i pokrył wszelkie wydatki z tym związane, zaś w chwili wystawiania faktury za okładziny kamienne, których faktycznie nie zakupiono spółka (...) nie wykazała żadnych kosztów, co z punktu widzenia podatkowego nie było dla niej korzystne. Jak zeznał bowiem świadek J. B. (1), spółka (...) z tytułu wystawionych faktur zapłaciła podatek dochodowy w kwocie 27 %, natomiast w 2004 roku ta transakcja była opodatkowana podatkiem dochodowym w wysokości 19% (k. 6552).

Ponadto, (...) miał możliwość dochodzenia ewentualnych roszczeń wobec (...)u przez realizację wystawione weksla oraz potrącenie roszczeń z bieżących faktur wystawionych przez (...) za roboty budowlane (k.6198).

III. Jeżeli chodzi o poświadczenie przez oskarżonego W. R. nieprawdy, jako Kierownika Zespołu Inżyniera Kontraktu (...) o wykonaniu prac budowlanych w protokole odbioru robót nr (...) z dnia 05.08.2004r. w ramach realizacji inwestycji w postaci kontynuacji budowy Międzywydziałowego Audytorium (...), podczas, gdy w rzeczywistości roboty takie w ówczesnym okresie nie zostały jeszcze wykonane, to analiza okoliczności zapłaty (...) za te prace również przekonuje o braku szkody po stronie (...).

Choć niewątpliwie oskarżony W. R. dopuścił się przestępstwa z art. 271 § 1 k.k., to jednak niekwestionowane były ustalenia, że poprzedni wykonawca na budowie Międzywydziałowego Audytorium (...) wykonał roboty niezgodnie z dokumentacją oraz w sposób wadliwy. Stwierdzono bowiem zastrzeżenia co do akustyki tego budynku, a nieprawidłowości te spowodowały, że kolejny wykonawca, czyli (...), nie mógł w sposób płynny bez swojej winy realizować harmonogramu rzeczowo-finansowego robót. Mówić wprost, mimo znaczącego zaangażowania w prace budowlane, połączone z nakładem kosztów po stronie (...) (przygotowywano i opisano łącznie około 90 problemów natury budowlano-projektowej), oprócz drobnych prac nieobjętych kosztorysem, (...) przez okres około 3 miesięcy nie mogła uzyskać żadnych płatności. Dlatego również w tym wypadku wykorzystano koncepcję zakupów wyprzedzających.

W sierpniu 2004r. W. R. podpisał fakturę VAT i protokół robót, mimo świadomości, że prace budowlane nie zostały wykonane, z przyczyn opóźnień na budowie. Gdyby te roboty były możliwe do wykonania, to nie musiałby się z taką prośbą zwracać się do W. Z. Z., który przyznał się do wystawianiu dokumentów dokumentujących fikcyjne roboty i zakupy. W. R. relacjonując przebieg tego zdarzenia wskazał wyraźnie na potrzebę i powody wystawiania takich dokumentów. Jednak i w tym wypadku szkoda nie nastąpiła, gdyż przekazane środki finansowe policzono na realizacje kolejno wykonanych robót w okresie następnego roku.

IV. Należy się zgodzić z Sądem Okręgowym we Wrocławiu, że okoliczności podmiotowe i przedmiotowe, charakteryzujące czyny przypisane oskarżonemu W. R. każą uznać je za wypadki mniejszej wagi po myśli art. 271 § 2 k.k. W pierwszym przypadku przede wszystkim świadczy o tym konieczność wydatkowania tych pieniędzy celem ochrony tych środków od ich utraty, zabezpieczenia interesu (...) poprzez wystawiony weksel, wreszcie zrealizowanie przez (...) zobowiązania co do zakupu i zamontowania piaskowca zamiast wapienia muszlowego, a zatem brak szkody (...) i działanie w jego interesie. W drugim z kolei przypadku, działanie to nie wyrządziło szkody, a opóźnienie w realizacji i zapłacie za roboty nastąpiło z powodu nieprawidłowości przez wcześniejszego wykonawcę, co usytuowały (...) w trudnym położeniu finansowym.

Za warunkowym umorzeniem postępowania przemawiało to, że stopień winy oskarżonego i stopień społecznej szkodliwości przypisanych mu czynów nie były znaczne. Przemawiały za tym wskazane wyżej okoliczności podmiotowe i przedmiotowe (potrzeba sprawnego przeprowadzenia robót, właściwego ich finansowania, bez zagrożeń związanych z potrzebą zwrotu dotacji do budżetu państwa, działanie w interesie uczelni). Oskarżony nie działał w celu osiągnięcia przez siebie żadnych korzyści materialnych, czy innych. Jedyną motywacją była troska o nieutracenie dotacji na realizacje inwestycji. W wyniku działania oskarżonego nie doszło do powstania żadnej realnej szkody.

Podstawą do zastosowania dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania na podstawie art. 66 § 1 k.k. i art. 67 § 1 k.k. była także postawa oskarżonego W. R. oraz jego właściwości i warunki osobiste. Oskarżony nie był dotychczas karany, a jego dotychczasowy sposób życia uzasadnia przekonanie, że będzie on przestrzegał porządku prawnego, a zwłaszcza nie popełni ponownie przestępstwa. Nie można było wreszcie zapominać, że przypisane oskarżonemu działania miały miejsce przed niemal 9-10 laty, a po tych zdarzeniach oskarżony nienagannie funkcjonował w społeczeństwie. W tej sytuacji stosowanie surowszych sankcji karnych mijałoby się z celami postępowania karnego. Co więcej, jak słusznie zauważył Sąd I instancji, proces, w którym oskarżony uczestniczył trwał ponad 6 lat, będzie dla niego także wystarczającą nauczką i osiągnie wobec niego cele prewencji indywidualnej i ogólnej.

Powołując się na samodzielność orzeczniczą sądu karnego, gwarantowaną przez przepis art. 8 § 1 k.p.k., nie można zgodzić się zgodzić z argumentami apelacji prokuratora, jakoby dla oceny winy i sprawstwa oskarżonego W. R., a także stopnia winy i społecznej szkodliwości jego czynów miało znaczenie prawomocne skazanie Z. M. i J. B. (1) wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 27 lipca 2006r. sygn. akt III K – 104/06, odpowiednio za przestępstwa z art. 271 § 1 i 3 k.k. i art. 273 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 231 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. na kary pozbawienia wolności i grzywny.

Mając powyższe na uwadze, utrzymano w mocy zaskarżony wyrok w odniesieniu do oskarżonego W. R..

Koszty postępowania odwoławczego

Podstawę orzeczeń o kosztach postępowania odwoławczego stanowiły przepisy art. 635 k.p.k. oraz art. 636 § 1 k.p.k., przy czym Skarb Państwa obciążały koszty sądowe związane z apelacją oskarżyciela publicznego w części, w jakiej jej nie uwzględniono, w tym w całości koszty postępowania odwoławczego z tytułu apelacji wniesionej na niekorzyść oskarżonego W. R..

Podstawą przyznania adwokatowi R. W. (1), obrońcy z urzędu oskarżonego C. T. (1) w postępowaniu odwoławczym za nieopłaconą obronę z urzędu, był przepis art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982r. Prawo o adwokaturze (tekst jednolity: Dz. U. z 2002r., Nr 123, poz. 1058 z późniejszymi zmianami).

Wysokość kosztów należnych od Skarbu Państwa oskarżycielowi posiłkowemu – U. (...) z tytułu poniesionych kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym, w tym z podatkiem VAT, a także wysokość wynagrodzenia adw. R. W. (1) – obrońcy z urzędu oskarżonego C. T. (1) w postępowaniu odwoławczym, w zwrotu podatku VAT, ustalono w oparciu o przepisy § 14 ust. 2 pkt 5 oraz § 2 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 z późniejszymi zmianami).

W oparciu o przepis art. 624 § 1 k.p.k. zwolniono oskarżonego C. T. (1) od ponoszenia przypadających na niego kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa, uznając, że przemawiają za tym zasady słuszności, a także fakt aktualnego odbywania przez tego oskarżonego kary pozbawienia wolności, co znacząco ogranicza jego możliwości zarobkowe.