Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt : II AKa 390/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący

SSA Beata Basiura

Sędziowie

SSA Wiesław Kosowski (spr.)

SSA Aleksander Sikora

Protokolant

Oktawian Mikołajczyk

przy udziale Prokuratora Prok. Apel. Adama Rocha

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2013 r. sprawy

1.  S. B. s. J. i K., ur. (...) w P.,

oskarżonego z art. 291 § 1 kk w zw. z art. 12 kk;

2.  A. G. s. M. i A., ur. (...) w W.,

oskarżonego z art. 278§1 kk w zw. z art. 294§1 kk w zw. z art. 12 kk;

3.  M. D. s. E. i M., ur. (...) w B.,

oskarżonego z art. 278§1 kk w zw. z art. 294§1 kk w zw. z art. 12 kk;

4.  G. Z. s. M. i B., ur. (...) w S., oskarżonego z art. 278 § 1 kk zw. z art. 294§1 kk w zw. z art. 12 kk;

5.  J. A. s. J. i Z., ur. (...) w S.,

oskarżonego z art. 291 § 1 kk w zw. z art. 12 kk;

6.  A. J. s. W. i M., ur. (...) w R.,

oskarżonego z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12 kk;

7.  G. B. s. J. i K., ur. (...) w K.,

oskarżonego z art. 291§1 kk w zw. z art. 294§1 kk w zw. z art. 12 kk;

8.  M. O. s. K. i E., ur. (...) w K.

oskarżonego z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 294§1 kk w zw. z art. 12 kk;

9.  K. M. s. A. i K., ur. (...) w K.,

oskarżonego z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 294§1 kk w zw. z art. 12 kk;

10.  J. N. s. S. i R., ur. (...) w B., oskarżonego
z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 12 kk;

11.  A. K. s. E. i D., ur. (...) w K.

oskarżonego z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12 kk

na skutek apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego oraz obrońców oskarżonych: S. B., J. A., G. B., M. O., K. M. i A. K.

oraz K. G. , s. S. i W., ur. (...) w B., oskarżonego z art. 291§1 kk w zw. z art. 294§1 kk w zw. z art. 12 kk – na podstawie art. 435 kpk co do którego nie wniesiono środka odwoławczego

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 5 lutego 2013 r., sygn. akt V K 19/09

1.  zmienia zaskarżony wyrok:

- w punkcie 60 w ten sposób, że uchyla orzeczony środek karny w postaci obowiązku naprawienia szkody wobec G. B., J. A. i K. G. oraz ustala, iż A. J. zobowiązany jest solidarnie do naprawienia szkody do kwoty 12 850,08 zł (dwanaście tysięcy osiemset pięćdziesiąt złotych 08/100), natomiast A. K. zobowiązany jest solidarnie do naprawienia szkody do kwoty 22 038,48 zł (dwadzieścia dwa tysiące trzydzieści osiem złotych 48/100),

- w punkcie 62 w ten sposób, iż zasądza od oskarżonych S. B., A. G., M. D., G. Z., J. A., A. J., G. B., M. O., K. M., J. N., A. K. kwoty po 503,21 zł (pięćset trzy złote 21/100) – zawierające 23% podatku VAT, a od K. G. kwotę 295,22 (dwieście dziewięćdziesiąt pięć złotych 22/100) – zawierającą 23% podatku VAT na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) S.A. z siedzibą w K. KWK (...) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

2.  w pozostałym zakresie utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

3.  zasądza od Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Katowicach) na rzecz adwokata J. L. – Kancelaria Adwokacka w K., kwotę 738 zł (siedemset trzydzieści osiem złotych), w tym 23 % podatku VAT, z tytułu obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu K. M. w postępowaniu odwoławczym;

4.  zwalnia wszystkich oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt II AKa 390/13

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Katowicach wyrokiem z dnia 5 lutego 2013r., sygn. akt V K 19/09:

1. uznał oskarżonego K. G. za winnego tego, że w okresie od 2002 roku do
27 października 2006 roku w K., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru poprzez sortowanie, ładowanie i mieszanie, udzielił pomocy w sprzedaży węgla różnego sortymentu, w tym kostki, węgla „grubego II”, orzecha, orzecha I, orzecha II, groszku I, groszku II, miału oraz mułu w wadze łącznej nie mniejszej niż 5116 ton, o wartości nie mniejszej niż 1.099.409,05 zł, stanowiącej mienie znacznej wartości, wiedząc, iż opisany sortyment węgla pochodził z przestępstwa kradzieży dokonanej na szkodę (...) S.A. Kopalni (...) z/s w K., czym wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw.
z art. 12 k.k. i za to, na mocy art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 291 § 1 k.k. i art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 2 lat pozbawienia wolności oraz grzywnę w wymiarze
250 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 30 zł;

na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności oskarżonemu K. G. warunkowo zawiesił na okres próby 4 lat, a na mocy art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej kary grzywny okres zatrzymania w sprawie od dnia 20 marca 2007 r. do dnia 21 marca 2007r., przyjmując jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności za równoważny dwóm dziennym stawkom grzywny i uznał ją za wykonaną do wysokości 4 stawek dziennych;

2. uznał oskarżonego S. B. za winnego tego, że w jesieni 2002 roku
w K., S. i I., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, około pięciokrotnie poprzez przetransportowanie około 120 ton mułów o łącznej wartości 7.200,- zł, dopomógł w ukryciu i sprzedaży opisanego sortymentu węgla, wiedząc, iż opisany sortyment węgla pochodzi z przestępstwa kradzieży dokonanej na szkodę (...) S.A. Kopalni (...) z/s w K., czym wyczerpał znamiona występku z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to, na mocy art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę w wysokości 100 stawek dziennych, przyjmując iż jedna stawka dzienna wynosi 15 złotych;

uznał oskarżonego S. B. za winnego tego, w jesieni 2003 roku w K., S. i I., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami,
w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, około pięciokrotnie, poprzez przetransportowanie około 120 ton mułów o łącznej wartości 7.680,- zł, dopomógł
w ukryciu i sprzedaży opisanego sortymentu węgla, wiedząc, iż opisany sortyment węgla pochodzi z przestępstwa kradzieży dokonanej na szkodę (...) S.A. Kopalni (...) z/s w K., czym wyczerpał znamiona występku z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to, na mocy art. 291 § 1 k.k.
w zw. z art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę w wysokości 100 stawek dziennych, przyjmując iż jedna stawka dzienna wynosi 15 złotych;

uznał oskarżonego S. B. za winnego tego, w jesieni 2004 roku w K., S. i I., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami,
w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, około pięciokrotnie, poprzez przetransportowanie około 120 ton mułów o łącznej wartości 8.880,- zł, dopomógł
w ukryciu i sprzedaży opisanego sortymentu węgla, wiedząc, iż opisany sortyment węgla pochodzi z przestępstwa kradzieży dokonanej na szkodę (...) S.A. Kopalni (...) z/s w K., czym wyczerpał znamiona występku z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to, na mocy art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę w wysokości 100 stawek dziennych, przyjmując iż jedna stawka dzienna wynosi
15 złotych;

uznał oskarżonego S. B. , za winnego tego, że w okresie od początku 2005 roku do nieustalonego dnia listopada 2006 roku w K., działając wspólnie
i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu
z góry powziętego zamiaru zabrał w celu przywłaszczenia węgiel różnego sortymentu, w tym kostkę, muł, węgiel „gruby II”, orzech, orzech I, orzech II, groszek I, groszek II, miały
o łącznej wadze co najmniej 4823 ton, o wartości 1.134.516,69 zł, stanowiącą mienie znacznej wartości, na szkodę (...) S.A. Kopalni (...) z/s w K., czym wyczerpał znamiona występku z art.
278 § 1 k.k.
w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to, na mocy art. 294 § 1 k.k.
w zw. z art. 278 § 1 k.k. i art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 2 lat pozbawienia wolności oraz grzywnę w wysokości 250 stawek dziennych, przyjmując iż jedna stawka dzienna wynosi 15 złotych;

na mocy art. 85 k.k. i art. 86 § 1 i § 2 k.k. w miejsce orzeczonych kar pozbawienia wolności
i grzywny wymierzył oskarżonemu S. B. karę łączną 2 lat pozbawienia wolności i karę łączną grzywny w wymiarze 360 stawek dziennych, przyjmując, iż wysokość jednej stawki dziennej wynosi 15 złotych;

na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności oskarżonemu S. B. warunkowo zawiesił na okres próby 4 lat;

na mocy art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu S. B. na poczet orzeczonej kary grzywny okres tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 7 grudnia 2006 r. do dnia 5 kwietnia 2007 r., przyjmując iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny dwóm stawkom dziennym grzywny uznając, iż kara grzywny została wykonana w wysokości 240 stawek dziennych;

3. uznał oskarżonego A. G. za winnego tego, że w okresie od 2002 roku do
27 października 2006 roku w K., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru zabrał w celu przywłaszczenia węgiel różnego sortymentu, w tym kostkę, węgiel „gruby II”, orzech, orzech I, orzech II, groszek I, groszek II, miały oraz muły, o łącznej wadze nie mniejszej niż 5348 ton o wartości 1.169.576,69 zł stanowiącej mienie znacznej wartości, na szkodę (...) S.A. Kopalni (...) z/s w K., czym wyczerpał znamiona występku z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art.
294 § 1 k.k.
w zw. z art. 12 k.k. i za to, na mocy art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k.
w zw. z art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 2 lat pozbawienia wolności oraz grzywnę w rozmiarze 250 stawek dziennych, przy przyjęciu, że jedna stawka dzienna wynosi 10 złotych;

na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności oskarżonemu A. G. warunkowo zawiesił na okres próby 5 lat;

na mocy art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu A. G. na poczet orzeczonej kary grzywny okres tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 6 listopada 2006 r. do dnia
10 marca 2007 r., przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny dwóm dziennym stawkom grzywny i uznając, że kara grzywny została wykonana w całości;

4. uznał oskarżonego M. D. za winnego tego, że w okresie od 2002 roku do
27 października 2006 roku w K., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru zabrał w celu przywłaszczenia węgiel różnego sortymentu, w tym kostkę, węgiel „gruby II”, orzech, orzech I, orzech II, groszek I, groszek II, miały oraz muły, w łącznej wadze nie mniejszej niż 5348 ton o wartości 1.169.576,69 zł stanowiącej mienie znacznej wartości, na szkodę (...) S.A. Kopalni (...) z/s w K., czym wyczerpał znamiona występku z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art.
294 § 1 k.k.
w zw. z art. 12 k.k. i za to, na mocy art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k.
i art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 2 lat pozbawienia wolności oraz grzywnę w wysokości 250 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawka dzienna wynosi
10 złotych;

na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności oskarżonemu M. D. warunkowo zawiesza na okres próby 4 lat;

na mocy art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu M. D. na poczet orzeczonej kary grzywny okres tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 6 listopada 2006 r. do dnia 10 marca 2007 r., przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny dwóm dziennym stawkom grzywny i uznając, że kara grzywny została wykonana w całości;

5. uznał oskarżonego G. Z. za winnego tego, że w okresie od 2002 roku do 27 października 2006 roku w K., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru zabrał w celu przywłaszczenia węgiel różnego sortymentu, w tym kostkę, węgiel „gruby II”, orzech, orzech I, orzech II, groszek I, groszek II, miały oraz muły, o łącznej wadze nie mniejszej niż 5348 ton o wartości 1.169.576,69 złotych, stanowiącej mienie znacznej wartości, na szkodę (...) S.A. Kopalni (...) z/s w K., czym wyczerpał znamiona występku z art. 278 § 1 k.k.
w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to, na mocy art. 294 § 1 k.k. w zw. z art.
278 § 1 k.k.
i art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 2 lat pozbawienia wolności oraz grzywnę w rozmiarze 250 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 złotych;

na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności oskarżonemu G. Z. warunkowo zawiesił na okres próby 4 lat;

na mocy art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu G. Z. na poczet orzeczonej kary grzywny okres tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia
28 października 2006 r. do dnia 28 lutego 2007 r., przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny dwóm dziennym stawkom grzywny i uznał, że do wykonania pozostała grzywna w rozmiarze 2 stawek dziennych;

6. uznał oskarżonego J. A. za winnego tego, że w jesieni-zimie 2002
w K., S. i I., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, około dwukrotnie poprzez przetransportowanie około 24 ton mułów o łącznej wartości
1 440,00 zł, dopomógł w ukryciu i sprzedaży opisanego sortymentu węgla, wiedząc, iż opisany sortyment węgla pochodzi z przestępstwa kradzieży dokonanej na szkodę (...) S.A. Kopalni (...)
z/s w K., czym wyczerpał znamiona występku z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to, na mocy art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 33 § 1,2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu karę
6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w rozmiarze 50 stawek dziennych, przyjmując, że jedna stawka dzienna wynosi 10 złotych;

uznał oskarżonego J. A. za winnego tego, że w jesieni-zimie 2003 roku
w K., S. i I., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, około trzykrotnie, poprzez przetransportowanie około 36 ton mułów o łącznej wartości 2.304,- zł, dopomógł w ukryciu i sprzedaży opisanego sortymentu węgla, wiedząc, iż opisany sortyment węgla pochodzi z przestępstwa kradzieży dokonanej na szkodę (...) S.A. Kopalni (...) z/s w K., czym wyczerpał znamiona występku z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to, na mocy art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 33 § 1,2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w rozmiarze 50 stawek dziennych, przyjmując, że jedna stawka dzienna wynosi 10 złotych;

uznał oskarżonego J. A. za winnego tego, że w jesieni-zimie 2004 w K., S. i I., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, około czterokrotnie, poprzez przetransportowanie około 48 ton mułów o łącznej wartości 3.552,- zł, dopomógł w ukryciu i sprzedaży opisanego sortymentu węgla, wiedząc, iż opisany sortyment węgla pochodzi z przestępstwa kradzieży dokonanej na szkodę (...) S.A. Kopalni (...) z/s w K., czym wyczerpał znamiona występku z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to, na mocy art.
291 § 1 k.k.
w zw. z art. 33 § 1,2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w rozmiarze 50 stawek dziennych, przyjmując, że jedna stawka dzienna wynosi 10 złotych;

uznał oskarżonego J. A. za winnego tego, że w nieustalonym dniu w okresie od września do 31 grudnia 2005 r. w K., S. i I., działając wspólnie
i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, poprzez przetransportowanie co najmniej
12 ton mułów o łącznej wartości 936,00 zł, dopomógł w ukryciu i sprzedaży opisanego sortymentu węgla, wiedząc, iż opisany sortyment węgla pochodzi z przestępstwa kradzieży dokonanej na szkodę (...) S.A. Kopalni (...) z/s w K., czym wyczerpał znamiona występku z art. 291 § 1 k.k. i za to, na mocy art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 33 § 1,2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu karę
6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w rozmiarze 50 stawek dziennych, przyjmując, że jedna stawka dzienna wynosi 10 złotych;

na mocy art. 85 k.k. i art. 86 § 1 i 2 k.k. wymierzył oskarżonemu J. A. karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną grzywny
w rozmiarze100 stawek dziennych grzywny, przyjmując, że wysokość jednej stawki dziennej wynosi 10 złotych;

na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności oskarżonemu J. A. warunkowo zawiesza na okres próby 3 lat;

na mocy art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary grzywny zalicza oskarżonemu J. A. okres zatrzymania w sprawie w dniu 5 kwietnia 2007 r., uznając, iż kara grzywny została wykonana w wysokości 2 stawek dziennych;

7. uznał oskarżonego A. J. za winnego tego, że w okresie od sierpnia 2006 roku do 27 października 2006 roku w K., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru zabrał w celu przywłaszczenia węgiel różnego sortymentu, w tym kostkę, węgiel „gruby II”, orzech, orzech I, orzech II, groszek I, groszek II, miały oraz muły w wadze łącznej wadze co najmniej 59 ton, o wartości co najmniej 12.850,08 zł, na szkodę (...) S.A. Kopalni (...) z/s w K., czym wyczerpał znamiona występku z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to, na mocy art.
278 § 1 k.k.
w zw. z art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w rozmiarze 150 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych;

na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności oskarżonemu A. J. warunkowo zawiesił na okres próby 3 lat;

na mocy art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu A. J. na poczet orzeczonej kary grzywny okres tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 9 stycznia 2007 r. do dnia 24 marca 2007 r., przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny dwóm dziennym stawkom grzywny i uznał, że kara grzywny została wykonana w całości;

8. uznał oskarżonego G. B. za winnego tego, że w okresie od 2002 roku do
27 października 2006 roku w K., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru poprzez sortowanie, ładowanie i mieszanie, dopomógł w sprzedaży węgla różnego sortymentu, w tym kostki, węgla „grubego II”, orzecha, orzecha I, orzecha II, groszku I, groszku II, miału oraz mułu o łącznej wadze nie mniejszej niż 5116 ton i wartości nie mniejszej niż 1.099.409,05 zł, stanowiącej mienie znacznej wartości, wiedząc, iż opisany sortyment węgla pochodzi z przestępstwa kradzieży dokonanej na szkodę (...) S.A. Kopalni (...) z/s w K., czym wyczerpał znamiona występku z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na mocy art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 291 § 1 k.k. i art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 2 lat pozbawienia wolności oraz grzywnę w wysokości
100 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych;

na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności oskarżonemu G. B. warunkowo zawiesza na okres próby 4 lat;

9. uznał oskarżonego M. O. za winnego tego, że w okresie od 2004 roku do 27 października 2006 roku w K., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru zabrał w celu przywłaszczenia węgiel różnego sortymentu, w tym kostkę, węgiel „gruby II”, orzech, orzech I, orzech II, groszek I, groszek II, miały, o łącznej wadze co najmniej 5348 ton o wartości 1.169.576,69 zł, stanowiącej mienie znacznej wartości, na szkodę (...) S.A. Kopalni (...) z/s w K., czym wyczerpał znamiona występku z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to, na mocy art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu kary 2 lat pozbawienia wolności oraz grzywny w rozmiarze
250 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych;

na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności oskarżonemu M. O. warunkowo zawiesił na okres próby
4 lat;

na mocy art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu M. O. na poczet orzeczonej kary grzywny okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia
27 października 2006 r. do dnia 25 stycznia 2007 r., przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny dwóm dziennym stawkom grzywny i uznał, że kara grzywny została wykonana w wysokości 182 stawek;

10. uznał oskarżonego K. M. za winnego tego, że w okresie od początku 2005 roku do 27 października 2006 roku w K., działając wspólnie i w porozumieniu
z innymi ustalonymi osobami, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru zabrał w celu przywłaszczenia węgiel różnego sortymentu, w tym kostkę, węgiel „gruby II”, orzech, orzech I, orzech II, groszek I, groszek II, miały, o łącznej wadze co najmniej 5348 ton o wartości 1.169.576,69 zł stanowiącej mienie znacznej wartości, na szkodę (...) S.A. Kopalni (...) z/s w K., czym wyczerpał znamiona występku z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art.
294 § 1 k.k.
w zw. z art. 12 k.k. i za to, na mocy art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k.
w zw. z art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu kary 2 lat pozbawienia wolności oraz grzywny w rozmiarze 200 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych;

na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności oskarżonemu K. M. warunkowo zawiesza na okres próby 4 lat;

na mocy art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu K. M. na poczet orzeczonej kary grzywny okres tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 10 stycznia 2007 r. do dnia 19 kwietnia 2007 r., przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny dwóm dziennym stawkom grzywny i uznał, że kara grzywny została wykonana w całości;

11. uznał oskarżonego J. N. za winnego tego, że w okresie od grudnia 2005 roku do 27 października 2006 roku w K., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru zabrał w celu przywłaszczenia węgiel różnego sortymentu, w tym kostkę, węgiel „gruby II”, orzech, orzech I, orzech II, groszek I, groszek II, miały, o łącznej wadze co najmniej 5348 ton o wartości 1.169.576,69 zł, stanowiącej mienie znacznej wartości, na szkodę (...) S.A. Kopalni (...) z/s w K., czym wyczerpał znamiona występku z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to, na mocy art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k. i art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu kary 2 lat pozbawienia wolności oraz grzywny w rozmiarze
200 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych;

na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności oskarżonemu J. N. warunkowo zawiesił na okres próby 4 lat;

na mocy art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu J. N. na poczet orzeczonej kary grzywny okres tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 12 stycznia 2007 r. do dnia 21 kwietnia 2007 r., przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny dwóm dziennym stawkom grzywny i uznał karę grzywny za wykonaną
w całości;

12. uznał oskarżonego A. K. za winnego tego, że w okresie od lipca 2006 roku do 27 października 2006 roku w K., działając wspólnie i w porozumieniu
z innymi ustalonymi osobami, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru zabrał w celu przywłaszczenia węgiel różnego sortymentu, w tym kostkę, węgiel „gruby II”, orzech, orzech I, orzech II, groszek I, groszek II i miały o łącznej wadze co najmniej 108 ton o wartości co najmniej 22.038,48 zł na szkodę (...) S.A. Kopalni (...) z/s w K., czym wyczerpał znamiona występku z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to, na mocy art.
278 § 1 k.k.
w zw. z art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu kary 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w rozmiarze 200 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych;

na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności oskarżonemu A. K. warunkowo zawiesił na okres próby
3 lat;

na mocy art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu A. K. na poczet orzeczonej kary grzywny okres tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 10 stycznia 2007 r. do dnia 19 kwietnia 2007 r. i uznał karę grzywny za wykonaną w całości.

Sąd Okręgowy w omawianym wyroku na mocy art. 46 § 1 k.k. orzekł od oskarżonych K. G., S. B., A. G., M. D., G. Z., J. A., A. J., G. B., M. O., K. M., J. N. i A. K. solidarnie na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) S.A.
z/s w K. Kopalni (...) obowiązek naprawienia szkody w części w kwocie 500.000,00 (pięćset tysięcy) złotych.

Na mocy art. 627 k.p.k. zasądził solidarnie od oskarżonych: K. G., S. B., A. G., M. D., G. Z., J. A., A. J., G. B., M. O., K. M., J. N. i A. K. na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) S. A. z/s w K. – K.W.K. (...) kwotę 3.542,60 (trzy tysiące pięćset czterdzieści dwa 60/100) złotych, zawierającą 23% podatek VAT, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Orzekł również o nieopłaconych kosztach obrony z urzędu oskarżonego K. M.,
a na zasadzie art. 624§1 k.p.k. zwalnił wszystkich oskarżonych od zapłaty kosztów sądowych, obciążając nimi Skarb Państwa.

Omawianym wyrokiem Sąd Okręgowy uniewinnił oskarżonych K. G., S. B., A. G., M. D., G. Z., J. A., A. J., G. B., M. O., K. M., J. N. i A. K. od zarzutu popełnienia przestępstwa z art. 258 §1 k.k., a nadto oskarżonych M. O., K. M., J. N. i A. K. także od zarzutów popełnienia przestępstwa z art.
271 §1 i §3 k.k.
w zw. z art. 12 k.k.

W zakresie rozstrzygnięć uniewinniających wyrok uprawomocnił się przez nikogo nie zaskarżony.

Z wyrokiem tym nie zgodzili się obrońcy oskarżonych A. K.
i J. A. zaskarżając go w całości na korzyść swoich klientów oraz obrońcy oskarżonych M. O., S. B., G. B. i K. M. zaskarżając go w części, to jest w zakresie ustalonego obowiązku naprawienia szkody oraz zasądzonych solidarnie na rzecz oskarżyciela posiłkowego kosztów za ustanowienia pełnomocnika.

Obrońca oskarżonego A. K. we wniesionym środku odwoławczym podniósł zarzuty:

-

obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to
art. 7 k.p.k., poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, która skutkowała błędnym ustaleniem winy oskarżonego,

-

niezweryfikowanie linii obrony oskarżonego, poprzez nie podjęcie żadnych działań celem ustalenia, czy w okresie objętym aktem oskarżenia A. K.
w dalszym ciągu pełnił służbę na posterunku (...)szybu (...) KWK (...),

-

obrazy prawa materialnego, to jest art. 46 k.k., poprzez orzeczenie również od A. K. na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) SA z/s w K. Kopalni (...) częściowego obowiązku naprawienia szkody w kwocie 500 000,00 zł, podczas gdy Sąd uznał oskarżonego za winnego w zakresie szkody 22 038,48 zł i jedynie do tej kwoty możliwe było orzeczenie wobec niego solidarnego obowiązku naprawienia szkody,

-

obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to
art. 5 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 413 §2 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 424 §1 pkt 1 k.p.k. poprzez wskazanie w opisie czynu określenia „co najmniej 108 ton” oraz określenia „wartości co najmniej 22 038,48 zł” podczas, gdy określenie takie jest niedopuszczalne, gdyż wszelkie nie dające się usunąć wątpliwości należy rozstrzygać na korzyść oskarżonego,

-

rażącą niewspółmierność kary poprzez jej nadmierną surowość, a to na skutek obrazy przepisów prawa materialnego, to jest art. 53 §1 k.k. w zw. z art. 115 §5 k.k.
i art. 115 §7 k.k. oraz art. 424 §2 k.k. poprzez błędne wskazanie w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, iż szkoda wyrządzona była znaczna, co miało wpływ na określenie przez Sąd stopnia społecznej szkodliwości czynu, jako znacznej, co z kolei miało wpływ na wymiar kary.

Stawiając te zarzuty obrońca oskarżonego A. K. wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia i uniewinnienie jego klienta, ewentualnie o jego uchylenie
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Obrońca oskarżonego J. A. we wniesionym środku odwoławczym podniósł zarzuty:

-

błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku w zakresie czynów przypisanych J. A., polegającego na uznaniu oskarżonego za winnego, pomimo że materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie nie dawał podstaw do takiej oceny,

-

obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to
art. 7 k.p.k., art. 92 k.p.k. i art. 410 k.p.k. polegającej na nie rozważeniu całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, jego jednostronnej analizie i przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów,

-

obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to
art. 424 §1 k.p.k. polegającej na sporządzeniu uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia w sposób nie odpowiadający wymogom formalnym, a mianowicie nie wskazanie
w oparciu, o jakie dowody Sąd uznał, że oskarżeni działali wspólnie
i w porozumieniu, nie wskazaniu na czym polegała rola i udział J. A. w przypisanych mu czynach polegających na współsprawstwie, w szczególności, że J. A. nie uczestniczył w procederze kradzieży na szkodę (...) SA z/s w K. Kopalni (...),

Z ostrożności procesowej obrońca J. A. podniósł ponadto zarzuty:

-

obrazy przepisów prawa materialnego, a to art. 46 k.k., poprzez jego zastosowanie
i zasądzenie od oskarżonych solidarnie na rzecz oskarżyciela posiłkowego obowiązku naprawienia szkody w części w kwocie 500 000,00 zł, podczas gdy w przypadku przestępstwa paserstwa, za które to został skazany J. A. to nie (...) S.A. jest pokrzywdzonym, bowiem jego dobro prawne, zgodnie
z art. 49 k.p.k., nie zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przestępstwem, brak zatem podstaw, aby solidarnie zasądzać obowiązek naprawienia szkody od pasera
i sprawcy kradzieży, ponadto obraza art. 46 k.k. polega również na tym, że J. A. został zobowiązany solidarnie z pozostałymi oskarżonymi do naprawienia szkody w części, w wysokości 500 000,00 zł, a kwota ta w sposób rażący przekracza faktyczny wymiar powstałej szkody, a to kwoty 8 232,00 zł,

-

obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to
art. 627 k.p.k., polegającej na zasądzeniu od oskarżonych solidarnie na rzecz oskarżyciela posiłkowego wydatków w kwocie 3 542,60 zł pomimo, że brak jest podstaw, by zasądzić je w pełnej wysokości i to solidarnie.

Stawiając te zarzuty obrońca oskarżonego J. A. wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia i uniewinnienie jego klienta, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Obrońca oskarżonego K. M., zaskarżając wyrok w części (co do orzeczonego środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody), we wniesionym środku odwoławczym podniósł zarzuty:

-

obrazy prawa materialnego, a to art. 39 pkt 5 k.k. i art. 46 k.k., poprzez błędne orzeczenie środka karnego przy nieuwzględnieniu jego złożoności (poza funkcją kompensacyjną pełni on bowiem przede wszystkim funkcję penalną),

-

obrazy prawa materialnego, a to art. 53 §1 i 2 k.k. oraz art. 55 k.k. w zw. z art. 56 k.k. poprzez niezastosowanie lub niewłaściwe zastosowanie zasady odpowiedzialności indywidualnej każdego ze współsprawców,

-

obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to
art. 5 § 2 k.p.k., poprzez rozstrzygnięcie na niekorzyść oskarżonego nie dających się usunąć wątpliwości co do realnego wymiaru powstałej szkody w wyniku działania oskarżonego,

-

rażącej niewspółmierności orzeczonego środka karnego.

Stawiając te zarzuty obrońca oskarżonego K. M. wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia co do zasądzonego środka karnego, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Obrońca oskarżonych M. O., S. B. i G. B. złożył trzy, w zasadzie jednobrzmiące, apelacje. Zaskarżył wyrok na korzyść swoich klientów w części dotyczącej orzeczonego środka karnego oraz kosztów postępowania zasądzonych na rzecz oskarżyciela posiłkowego. W apelacjach podniósł zarzuty:

-

obrazy przepisów prawa materialnego, a to art. 46 k.k., poprzez zasądzenie od każdego z oskarżonych (tj. M. O., S. B. i G. B.) solidarnie z innymi oskarżonymi kwoty 500 000,00 zł, mimo że każdy
z oskarżonych powinien odpowiadać w granicach swojego przyczynienia się, to jest swojego udziału, a nie solidarnie,

-

błędu w ustaleniach faktycznych poprzez przyjcie naprawienia szkody solidarnie
w kwocie 500 000,00 zł, mimo że kwota ta powinna być znacznie niższa,

-

obrazy przepisów postępowania, a to art. 627 k.p.k., poprzez zasądzenie solidarnego zwrotu kosztów na rzecz oskarżyciela posiłkowego w kwocie 3 542,60 zł podczas, gdy w przypadku solidarnego zasądzenia przepis art. 627 k.p.k. nie ma zastosowania.

Stawiając te zarzuty obrońca oskarżonych M. O., S. B.
i G. B. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie, że każdy
z oskarżonych odpowiada w granicach swego przyczynienia się do wyrządzonej szkody ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi
I instancji.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego zaskarżył wyrok na niekorzyść oskarżonych M. O., S. B. i G. B., A. G., M. D., G. Z., J. A., A. J., K. M., J. N. i A. K. w części dotyczącej orzeczonego środka karnego oraz kosztów postępowania zasądzonych na rzecz oskarżyciela posiłkowego. W apelacji podniósł zarzuty:

-

błędu w ustaleniach faktycznych mającego wpływ na treść zaskarżonego wyroku w części dotyczącej ustalenia wysokości i obowiązku naprawienia szkody przez przyjęcie, że oskarżeni dopuścili się kradzieży węgla stanowiącego własność KWK (...) o wartości 500 000,00 zł, wbrew opinii biegłego,

-

obrazy przepisów postępowania mającej wpływ na treść orzeczenia, a to

⚫.

art. 7 k.p.k. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów,

art. 5 §2 k.p.k. poprzez uznanie, że zasada domniemania niewinności ma również zastosowanie do orzekania obowiązku naprawienia szkody,

art. 424 §1 k.p.k. poprzez sporządzenie uzasadnienia zaskarżonego wyroku w zakresie obowiązku naprawienia szkody w sposób ogólnikowy i pobieżny, co utrudnia
w znacznym stopniu polemikę ze stanowiskiem Sądu I instancji,

art. 627 k.p.k. poprzez pominięcie należnych i zasądzonych kosztów tytułem zwrotu wydatków za ustanowienie pełnomocnika w kwocie 2 500,00 zł.

Stawiając te zarzuty pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie obowiązku naprawienia szkody na rzecz KWK (...)
w wysokości faktycznie poniesionej szkody oraz zwrot wydatków w sposób solidarny na rzecz oskarżyciela posiłkowego.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

W niniejszej sprawie zgromadzony został pełny materiał dowodowy, w żadnej mierze nie wymagający poszerzenia, ani uzupełniania. Materiał ten Sąd meriti poddał wnikliwej
i dogłębnej ocenie w pełni zgodnej z dyspozycjami art. 7 k.p.k. Tym samym prawidłowo ustalony został stan faktyczny, a następnie właściwie zakwalifikowano działania poszczególnych sprawców. Podobnie nie sposób czynić Sądowi zarzutów w zakresie sporządzonych pisemnych motywów orzeczenia, które są pełne, zawierają syntetyczne przedstawienie tak ustalonego stanu faktycznego, jak też wskazanie na jakich dowodach się oparto, którym dano wiarę i dlaczego, a którym odmówiono waloru wiarygodności. Wyjaśniona również została przyjęta kwalifikacja prawna czynów oraz zapadłe rozstrzygnięcia.

Jedyne uchybienia wymagające korekty dotyczyły kwestii związanych z obowiązkiem naprawienia szkody w trybie art. 46 k.k., a to osób, na które obowiązek ten nałożono i jego wysokości, a także kosztów zasądzonych na rzecz oskarżyciela posiłkowego z tytułu ustanowienia przez niego pełnomocnika. Szerzej kwestie te zostaną omówione w dalszej części uzasadnienia.

Na wstępie jednak należy odnieść się do najdalej zmierzających środków odwoławczych, a mianowicie apelacji obrońców oskarżonych A. K.
i J. A.. Zaskarżyli oni wyrok w całości na korzyść swych klientów
i w pierwszej kolejności wnieśli o jego zmianę poprzez ich uniewinnienie od stawianych im zarzutów.

Zarzuty obrazy przepisów postępowania, a to art. 7 k.p.k., 92 k.p.k. i 410 k.p.k., polegającej na nie rozważeniu całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, jego jednostronnej analizie i przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów oraz błędu
w ustaleniach faktycznych polegającego na uznaniu J. A. za winnego, pomimo że materiał dowodowy nie dawał ku temu podstawy, sformułowane przez jego obrońcę,
w żadnej mierze nie zasługują na uwzględnienie.

Z treści pisemnych motywów wyroku Sądu I instancji jasno wynika, że ocena zgromadzonego materiału dowodowego nie może zostać uznana za jednostronną. Sąd meriti miał w polu widzenia wszystkie dowody zarówno przemawiające na niekorzyść, jak i na korzyść J. A.. Dokonał ich w pełni prawidłowej oceny wyraźnie wskazują, na których z nich opiera swe ustalenia i daje im wiarę, a którym odmawia waloru wiarygodności. Podkreślenia wymaga, iż w znacznej mierze ustalenia Sądu w zakresie czynów przypisanych J. A. znajdują podstawę w jego wyjaśnieniach. W toku postępowania przygotowawczego przyznawał się bowiem do stawianych mu zarzutów oraz opisywał, gdzie, kiedy i jakie ilości mułów transportował. De facto ustalony przebieg wydarzeń nie był przez oskarżonego kwestionowany. Na etapie postępowania sądowego zaprzeczał tylko, by miał świadomość przestępczego pochodzenia mułu węglowego, który przewoził.

W pełni należy zgodzić się z Sądem meriti w zakresie przedstawionej przez niego argumentacji dlaczego odmawia wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego złożonym w toku rozprawy głównej w tym ich fragmencie, w którym nie przyznał się do winy.

Słusznie przyjęto, iż J. A.miał pełną świadomość co do faktu, iż transportowany przez niego muł węglowy pochodzi z kradzieży. Jednoznacznie świadczą bowiem o tym, jego wyjaśnienia, w których stwierdza, iż zdawał sobie z tego sprawę, gdyż „na żadnej kopalni nie ma węgla, który trzeba potem sortować”. Takie sortowanie miało natomiast miejsce na placu wynajmowanym przez K. K.. O tym, iż oskarżony wiedział, iż transportuje muł węglowy pochodzący z kradzieży świadczą też wyjaśnienia współpodejrzanych.

W tej sytuacji ustalenia Sądu I instancji są w pełni prawidłowe.

Nie sposób też uznać, iż doszło do naruszenia przez Sąd art. 424 k.p.k., jak twierdzi obrona.
Z pisemnych motywów wyroku jasno bowiem wynika, na czym polegało współsprawstwo oskarżonych w dokonywanych czynach. J. A. przypisano pomocnictwo do ukrycia i sprzedaży skradzionego mułu węglowego. Tym niemniej bezspornym jest, iż działał on wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, zaangażowanymi w przestępczy proceder. Część z nich przywoziła kradziony węgiel z kopalni, inni sortowali go i rozwozili odbiorcom. Wyraźnie określono, jaka była rola J. A. w całym procederze, jak też na czym polegało jego zachowanie. Z pisemnych motywów jasno również wynika, na jakich dowodach oparte zostały ustalenia o działaniu oskarżonych wspólnie
i w porozumieniu. Świadczą o tym m.in. wyjaśnienia poszczególnych oskarżonych, którzy wskazują, czym poszczególne osoby się zajmowały.

W tej sytuacji wyrok Sądu I instancji w tym zakresie został utrzymany w mocy.

Zarzuty zawarte w apelacji obrońcy J. A. dotyczące naruszenia art. 46 k.k. oraz art. 627 k.p.k. zostaną omówione poniżej.

Podobnie nie zasługiwały na uwzględnienie zarzuty podniesione przez obrońcę oskarżonego A. K.. W przypadku tego oskarżonego również nie doszło do naruszenia art. 7 k.p.k. W przeważającej mierze Sąd meriti opierał się ustalając okoliczności popełnienia czynów przez A. K. właśnie na jego wyjaśnieniach. Dokonał ich wnikliwej analizy wyraźnie wskazując, którym fragmentom tych wyjaśnień daje wiarę i dlaczego, a którym odmawia waloru wiarygodności. O winie oskarżonego świadczą również wyjaśnienia współpodejrzanych, a to M. D., S. B. i A. J.. W myśl zasady swobodnej oceny dowodów, wysnucie z nich wniosku o wiarygodności, czy też niewiarygodności określonych dowodów, zależy od wewnętrznego przekonania sądu, który władny jest dać wiarę wyjaśnieniom oskarżonego, czy też innym dowodom pod warunkiem, że swoje stanowisko w sposób przekonujący uzasadni w konfrontacji z całokształtem zebranego w sprawie materiału dowodowego. Z taką sytuacją mieliśmy do czynienia w niniejszej sprawie. Zaprezentowana
w tym zakresie przez Sąd meirit argumentacja zasługuje na pełną aprobatę.

Nie sposób też zgodzić się z obrońcą, iż nie została zweryfikowana linia obrony oskarżonego K., czy w okresie objętym aktem oskarżenia pełnił służbę na posterunku (...)szybu (...) KWK (...). Zgromadzony materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, że A. K.pełnił służbę na wskazanym posterunku. Oczywiście nie miało to miejsce każdego dnia w okresie zarzucanym mu aktem oskarżenia, ale też nie został mu przypisany czyn polegający na tym, że każdego dnia w okresie od lipca 2006r. do
27 października 2006r. brał udział w kradzieży węgla. Jak wynika z ustaleń Sądu miał on uczestniczyć w kradzieży co najmniej 108 ton, czyli w czasie, gdy pełnił służbę przepuścił
12 samochodów z kradzionym węglem. Z uwagi na brak możliwości precyzyjnego ustalenia konkretnie, w jakich dniach miało to miejsce w pełni prawidłowo opisano, iż działo się to w okresie od lipca 2006r. do 27 października 2006r.

Podobnie w pełni prawidłowo opisano, iż A. K. uczestniczył w kradzieży nie mniej niż 108 ton węgla różnego sortymentu, o wartości co najmniej 22 038,48 zł. Brak możliwości w pełni dokładnego ustalenia ilości węgla w pełni uzasadniał przyjęcie w opisie czynu sformułowania „co najmniej”.

Wymierzone A. K. za popełnione przez niego przestępstwo kary, zarówno pozbawienia wolności, jak i grzywny, w żadnej mierze nie noszą cech rażącej surowości. Sąd miał w polu widzenia przy ich wymiarze wszystkie okoliczności tak obciążające, jak i łagodzące. Wbrew twierdzeniem apelującego, nie brano pod uwagę, jako okoliczności obciążającej znacznej wartości szkody. W uzasadnieniu mowa jest bowiem
o znacznym stopniu społecznej szkodliwości czynu, z czym przy uwzględnieniu okoliczności jego popełnienia, ale też wysokości szkody w pełni należy się zgodzić.

O zarzucie obrazy art. 46 k.k. podniesionym przez obrońcę A. K. będzie mowa poniżej.

Odnosząc się obecnie w sposób zbiorczy do zarzutów podniesionych przez obrońców oskarżonych M. O., S. B., G. B., K. M. i J. A., iż nieprawidłowe było solidarne zasądzenie od oskarżonych na rzecz (...) SA z/s w K. Kopalni (...) częściowego obowiązku naprawienia szkody w trybie
art. 46 §1 k.k., należy stwierdzić, iż zarzuty te są bezpodstawne. Zgodzić należy się z argumentami, iż instytucja przewidziana w art. 46 §1 k.k. to środek karny. Jednak nie sposób nie dostrzec jej kompensacyjnego charakteru co zbliża ją do unormowań cywilistycznych.
Z uzasadnienia rządowego projektu kodeksu karnego wynika, iż reforma prawa i procesu karnego miała na celu istotną zmianę statusu pokrzywdzonego w procesie karnym i wiązała się z filozofią karania odmienną od dotychczasowej, zdominowanej przez interes państwa (zbyt daleko posunięte »upaństwowienie« karania), sprowadzającą się w istocie do ukarania sprawcy, przy niedocenianiu restytucji i kompensacji. Taką rolę pełni m.in. art. 46 k.k. Pokrzywdzony nie musi wytaczać powództwa cywilnego w procesie karnym, ale zgodnie
z regulacją prawną, o której mowa w art. 46 k.k., sąd jest zobowiązany orzec obowiązek naprawienia szkody w całości lub w części na wniosek osoby uprawnionej już na etapie procesu karnego prowadzonego przeciwko sprawcy spowodowanej szkody. W sposób ewidentny na pierwszym miejscu jest tu postawione dobro pokrzywdzonego, a skoro tak to dla niego korzystniejszym rozstrzygnięciem jest nałożenie obowiązku naprawienia szkody
w sposób solidarny na wszystkich sprawców. Oczywiście sąd nie może tracić z pola widzenia również penalnych funkcji, jakie pełni środek karny w postaci obowiązku naprawienia szkody. Solidarne zasądzenie tego obowiązku będzie więc uzasadnione szczególnie
w przypadku, gdy sprawcy dopuścili się czynu działając wspólnie i w porozumieniu, jak miało to miejsce w realiach niniejszej sprawy.

Wielokrotnie też zarówno Sąd Najwyższy, jak i sądy apelacyjne podkreślały, iż dopuszczalne jest orzeczenie środka karnego przewidzianego w przepisie art. 46 § 1 k.k. w postaci solidarnego zobowiązania współsprawców przestępstwa do naprawienia szkody w całości albo w części (uchwała SN z dnia 13 grudnia 2000 r., I KZP 40/00, OSNKW 2001, nr 1-2, poz. 2, wyrok SA w Rzeszowie z dnia 30 kwietnia 2013r., II AKa 26/13, wyrok
SA w Warszawie z dnia 14 kwietnia 2013r., II AKa 242/12, wyrok SA we Wrocławiu z dnia
13 marca 2013r., II AKa 52/13).

Zgodzić natomiast należało się z zarzutem podniesionym w apelacji obrońcy oskarżonego A. K., iż Sąd uznając go winnym w zakresie szkody
w kwocie 22 038,38 zł tylko do takiej wysokości mógł solidarnie zobowiązać oskarżonego do naprawienia szkody. W wyroku błędnie nałożono na A. K. solidarny obowiązek naprawienia szkody, podobnie jak wobec wszystkich oskarżonych, w kwocie
500 000,00 zł. Nie jest dopuszczalna sytuacja, w której zobowiązuje się oskarżonego do naprawienia szkody w kwocie wyższej niż zostało mu to przypisane w ramach przestępstwa, którego się dopuścił.

W stosunku do A. K. Sąd ustalił, iż uczestniczył on w kradzieży węgla różnego sortymentu, ale o łącznej wadze co najmniej 108 ton i wartości co najmniej
22 038,48 zł., a tym samym tylko do takiej kwoty może odpowiadać za wyrządzoną swoim działaniem szkodę.

Podobna sytuacja miała miejsce co do A. J.. Został on skazany za udział
w kradzieży co najmniej 59 ton węgla różnego sortymentu o wartości co najmniej
12 850,08 zł. Do takiej kwoty może więc odpowiadać za szkodę, a nie jak zasądził to
Sąd I instancji solidarnie do kwoty 500 000,00 zł.

Dlatego też Sąd Apelacyjny zmienił w tym zakresie orzeczenie Sądu I instancji w punkcie
60 w ten sposób, iż ustalił, że A. J. jest zobowiązany solidarnie do naprawienia szkody do kwoty 12 850,08 zł, natomiast A. K. jest zobowiązany solidarnie do naprawienia szkody do kwoty 22 038,48 zł.

Sąd Apelacyjny w pełni również podzielił zaprezentowane przez obrońcę oskarżonego J. A. stanowisko, iż doszło do obrazy przepisów prawa materialnego, a to
art. 46 k.k. poprzez zasądzenie od tegoż oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego obowiązku naprawienia szkody w sytuacji gdy J. A. został skazany za przestępstwo paserstwa, a tym samym to nie (...) S.A. jest pokrzywdzonym, bowiem jego dobro prawne, nie zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przestępstwem.

W tym miejscu znowu pojawia się problematyka związana z dwoistością zakotwiczenia instytucji z art. 46 k.k. Jednak zdecydowany prymat należy tu przyznać przepisom karnym, bowiem naprawienia szkody orzekane w myśl art. 46 k.k. to środek karny.

Pokrzywdzonym może być w procesie karnym jedynie ten, kogo przestępstwo dotyka bezpośrednio, naruszając lub zagrażając w taki sposób jego dobru prywatnemu, chronionemu przez naruszony przez sprawcę przepis.

O pokrzywdzeniu, w rozumieniu art. 49 § 1 k.p.k., decyduje bezpośredniość naruszenia lub zagrożenia przestępczym działaniem dobra. Konsekwencją tego jest brak możliwości orzeczenia obowiązku naprawienia szkody w trybie art. 46 k.k. od sprawcy czynu
z art. 291 §1 k.k. Bowiem pomiędzy sprawcą tego przestępstwa a pokrzywdzonym pojawia się ogniwo pośrednie.

J. A. swym przestępczym działaniem bezpośrednio nie wyrządził szkody (...) SA z/s w K. Kopalni (...). On bowiem nie brał udziału w kradzieży węgla.

Podobna sytuacja dotyczy G. B. i K. G.. Im również przypisano tylko popełnienie przestępstw z art. 291 §1 k.k.

Wobec powyższego zaszła konieczność zmiany zaskarżonego wyroku w punkcie 60 poprzez uchylenie orzeczonego środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody wobec J. A., G. B. i K. G.. Ten ostatni oskarżony nie wniósł wprawdzie (tzn. jego obrońca) środka odwoławczego, ale Sąd odwoławczy miał możliwość skorygowania zapadłego orzeczenia opierając się na treści art. 435 k.p.k.

Za chybione uznać należy natomiast zarzuty podniesione w apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego naruszenia przez Sąd I instancji przepisów postępowania, co miało wpływ na treść orzeczenia, a to art. 7 k.p.k., art. 5 §2 k.p.k. i art. 424 §1 pkt 1 k.p.k. oraz błędu w ustaleniach faktycznych mającego wpływ na treść orzeczenia, który miał polegać na przyjęciu, że oskarżeni dopuścili się kradzieży węgla stanowiącego własność
KWK (...) o wartości 500 000,00 zł, wbrew opinii biegłego.

Otóż zarówno z pisemnych motywów wyroku, jak też z samej jego treści, w żadnej mierze nie wynika, aby Sąd I instancji przyjął, że oskarżeni dopuścili się kradzieży na szkodę pokrzywdzonego węgla o wartości 500 000,00 zł. Kwota ta, to kwota częściowego naprawienia szkody, jaką Sąd zasądził stosownie do treści art. 46 k.k.

Ustalenia co do ilości węgla, kradzieży którego dopuścili się poszczególni oskarżeni są inne i opierają się m.in. na wspomnianej w apelacji opinii biegłego. Wbrew twierdzeniom zawartym w środku odwoławczym nie są to ustalenia sprzeczne z opinią.

Z treści wyroku jednoznacznie wynika, że oskarżeni A. G., M. D., G. Z., M. O., K. M. i J. N. zostali uznani za winnych kradzieży dokonanej wspólnie i w porozumieniu węgla różnego sortymentu
o wartości 1 169 576,69 zł na szkodę (...) S.A.
z/s w K. Kopalni (...).

Kwota 500 000,00 zł, o której pisze pełnomocnik w swym środku odwoławczym nie jest kwotą ustalonej szkody, a kwotą częściowego jej naprawienia, do czego zostali zobowiązani oskarżeni. Przepis art. 46 k.k. przewiduje taką możliwość, tzn. nałożenie obowiązku naprawienia szkody w części. Z tej możliwości skorzystał Sąd meriti i stanowisko swe uzasadnił. Tym samym brak podstaw do uwzględniania zarzutów apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego w tym zakresie.

Nie pozbawia to oczywiście pokrzywdzonego możliwości dochodzenia całości odszkodowania na drodze procesu cywilnego.

Zgodzić natomiast należy się z apelacją pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego w tej jej części, w której kwestionuje wysokość zasądzonych na rzecz pokrzywdzonego kosztów, tytułem zwrotu wydatków za ustanowienie pełnomocnika. Sąd I instancji zasądził solidarnie od wszystkich oskarżonych na rzecz oskarżyciela posiłkowego 3 542,60 zł (w tym podatek VAT). Tymczasem w złożonych wnioskach (k.305 i 1038) pełnomocnik domagał się zasądzenia oprócz kwoty 3 542,60 zł również kwoty 2 500, 00 zł, jako że sprawa po jej uchyleniu przez Sąd Apelacyjny toczyła się po raz wtóry. Tak więc ostatecznie wnioskowano o zasądzenie od oskarżonych na rzecz oskarżyciela posiłkowego kwoty 6038,56 zł (w tym podatek VAT, jako że oskarżyciel posiłkowy jest jego płatnikiem) i taka kwota winna zostać zasądzona.

Nie ma przy tym racji pełnomocnik domagając się jej solidarnego zasądzenia od wszystkich oskarżonych. Zgodzić natomiast należy się tu z zarzutem podniesionym w apelacji obrońców oskarżonych J. A., M. O., S. B. i G. B., iż solidarne zasądzenie kosztów jest nieprawidłowe. Takie rozstrzygnięcie nie ma umocowania w przepisach k.p.k. Z treści art. 633 k.p.k. wprost wynika, iż w sytuacji wielości oskarżonych orzeczenie o kosztach winno być oparte na zasadzie słuszności, ale od każdego
z nich, więc nie może być traktowane na zasadzie solidarności dłużników (art. 366 § 1 k.c.), które to zobowiązanie musi wynikać z ustawy lub czynności prawnej (art. 369 k.c.), a żadna taka podstawa nie jest wskazana przy orzeczeniu kosztów procesu w k.p.k.

Analiza akt niniejszej sprawy prowadzi do wniosku, że wszyscy oskarżeni winni ponosić koszty częściach równych. Dlatego też wnioskowana kwota na rzecz oskarżyciela posiłkowego z tytułu zwrotu wydatków wygenerowanych ustanowieniem i działaniem pełnomocnika została rozdzielona równo pomiędzy wszystkich oskarżonych. Jednak z uwagi na fakt, iż wnoszący apelację pełnomocnik nie zaskarżył wyroku wobec K. G., oskarżony ten został zobowiązany tylko do zapłaty na rzecz oskarżyciela posiłkowego kwoty 295,22 zł.

Reasumując powyższe rozważania. Wniesione apelacje odniosły skutek o tyle, że Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok w punkcie 60 w ten sposób, że uchylił orzeczony środek karny w postaci obowiązku naprawienia szkody wobec G. B., J. A. i K. G. oraz ustalił, iż A. J. zobowiązany jest solidarnie do naprawienia szkody do kwoty 12 850,08 zł, natomiast A. K. zobowiązany jest solidarnie do naprawienia szkody do kwoty 22 038,48 zł, a w punkcie 62 w ten sposób, iż zasądził od oskarżonych S. B., A. G., M. D., G. Z., J. A., A. J., G. B., M. O., K. M., J. N., A. K. kwoty po 503,21 zł, a od K. G. kwotę 295,22 na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) S.A. z siedzibą w K. KWK (...) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok, jako prawidłowy został utrzymany w mocy.