Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 15 kwietnia 2015 roku

Sąd Rejonowy w Bartoszycach, I Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący: SSR Ewa Kurasz

Protokolant: sekr. sąd. Aneta Magdziak

po rozpoznaniu w dniu 15 kwietnia 2015 roku w Bartoszycach

na rozprawie

sprawy z wniosku E. P.

z udziałem (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w G.

o ustanowienie służebności przesyłu

postanawia:

I.  oddalić wniosek;

II.  zasądzić od wnioskodawczyni E. P. na rzecz uczestnika (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w G. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania - kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I Ns 4752/13

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni E. P. wniosła o ustanowienie na stanowiących jej własność nieruchomościach:

- składającej się z działki gruntu oznaczonej numerem geodezyjnym (...), położonej w W., gmina B., dla której Sąd Rejonowy w Bartoszycach prowadzi księgę wieczystą numer (...),

- składającej się z działek gruntu oznaczonych numerami geodezyjnymi (...)i (...), położonych w W., gmina B., dla których Sąd Rejonowy w Bartoszycach prowadzi księgę wieczystą numer (...),

- składającej się między innymi z działek gruntu oznaczonych numerami geodezyjnymi (...)i (...), położonych w W., gmina B.,dla których Sąd Rejonowy w Bartoszycach prowadzi księgę wieczystą numer (...),

- składającej się między innymi z działek gruntu oznaczonych numerami geodezyjnymi (...)i (...), położonych w miejscowości P., gmina G., dla których Sąd Rejonowy w Bartoszycach prowadzi księgę wieczystą numer (...),

służebności przesyłu na czas nieokreślony na rzecz uczestnika (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w G., polegającej na: prowadzeniu przez przedmiotowe nieruchomości linii elektroenergetycznych, w tym posadowieniu słupów energetycznych, wraz z infrastrukturą energetyczną i przesyłową oraz przesyle nimi energii elektrycznej, dostępie uczestnika do urządzeń przesyłowych w celu przeprowadzenia inspekcji ich stanu, usunięcia wszelkich usterek, awarii, a także konserwacji i remontów, w tym wymiany zniszczonych i zużytych elementów urządzeń, jak również ich odbudowy oraz prawie przejazdu/przejścia uczestnika przez wyżej wymienione nieruchomości wraz z niezbędnym sprzętem, celem dostępu do tych urządzeń, za jednorazowym wynagrodzeniem w łącznej kwocie 68.768 złotych.

W uzasadnieniu wniosku pełnomocnik wnioskodawczyni wskazał, że jest ona właścicielem czterech nieruchomości, których dotyczy wniosek. Na nieruchomościach tych posadowione są wchodzące w skład przedsiębiorstwa uczestnika napowietrzne urządzenia elektroenergetyczne wraz z infrastrukturą przesyłową, które uniemożliwiają racjonalne korzystanie z nieruchomości.

Zdaniem wnioskodawczyni uczestnik korzysta z jej nieruchomości bez jakiekolwiek podstawy prawnej. Ponieważ wymiana pism w przedmiocie uregulowania tej kwestii okazała się bezowocna, wnioskodawczyni zleciła sporządzenie prywatnej opinii co do wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, a następnie złożyła wniosek w sprawie ( wniosek k. 2-9).

Uczestnik (...)Spółka Akcyjna z siedzibą w G. wniósł o oddalenie wniosku w całości.

W uzasadnieniu odpowiedzi na wniosek uczestnik podniósł, że wniosek jest bezzasadny, gdyż nabył on przez zasiedzenie odpowiednią służebność gruntową o treści odpowiadającej służebności przesyłu na nieruchomościach wnioskodawczyni.

Wskazał, że przez nieruchomości wnioskodawczyni, położone w miejscowościach W.i P., przebiegają linie energetyczne niskiego napięcia: 0,4 kV ze stacji (...), wybudowana w 1975 roku, 04, kV ze stacji (...), wybudowana przed 1971 rokiem oraz linie średniego napięcia 15 kV B.– G., odgałęzienie P., wybudowana przed 1971 rokiem oraz odgałęzienie B., wybudowana w 1958 roku lub wcześniej. Wobec tego zdaniem uczestnika nabył on przez zasiedzenie służebność gruntową odpowiadającą treścią służebności przesyłu w dobrej wierze najwcześniej z dniem 01 stycznia 1982 roku, a najpóźniej z dniem 01 lutego 2009 roku.

Uczestnik podniósł, że w zakresie posiadania linii elektroenergetycznych przebiegających przez nieruchomości wnioskodawczyni jest on następcą Skarbu Państwa, na rzecz którego władztwo wykonywały istniejące od 1958 roku Zakłady (...)w B., następnie powstałe w 1989 roku Przedsiębiorstwo Państwowe (...)w O., które następnie uzyskało posiadanie służebności na swoją rzecz. W 1993 roku zostało ono przekształcone w spółkę akcyjną Skarbu Państwa – (...) Spółkę Akcyjną w O., który po 25 stycznia 2005 roku został przejęty przez (...) Spółkę Akcyjnąz siedzibą w G., w wyniku podziału którego powstał uczestnik.

Jednocześnie uczestnik zakwestionował wskazaną przez wnioskodawcę wysokość wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, jako rażąco zawyżoną.

Wskazał też, że wnioskodawczyni korzysta z części urządzeń będących przedmiotem żądania wniosku, a mianowicie jest odbiorcą energii elektrycznej w miejscowości (...). Zabudowania (...)zasilone są z linii 0,4 kV ze stacji (...), obwód (...). Jej roszczenie w tym zakresie jest więc bezzasadne ( odpowiedź na wniosek k. 135-138).

W odpowiedzi na powyższe pełnomocnik wnioskodawczyni zakwestionował skuteczność podniesionego zarzutu zasiedzenia służebności.

W uzasadnieniu pisma z 28 listopada 2013 roku wskazał, że podstawą uwzględnienia tego zarzutu może być wyłącznie postanowienie Sądu wydane w odrębnym postępowaniu. Uczestnik nie wskazał, jakie linie na jakich nieruchomościach nabył przez zasiedzenie z jakim dniem. W dniu 01 lutego 2009 roku uczestnik nie mógł nabyć przez zasiedzenie służebności gruntowej odpowiadającej treścią służebności przesyłu, gdyż w tym dniu istniała już służebność przesyłu, a są to odrębne instytucje prawne. Zakwestionował następstwo prawne uczestnika co do posiadania urządzeń elektroenergetycznych na nieruchomościach wnioskodawczyni, i wskazał na brak dowodów na przeniesienie posiadani konkretnych urządzeń. Ponadto podniósł, że na poparcie swoich twierdzeń uczestnik nie przedstawił dokumentów lub ich odpisów poświadczonych za zgodność z oryginałem, a jedynie zwykłe kserokopie, które nie mogą być podstawą ustaleń faktycznych w postępowaniu cywilnym. W końcu zakwestionował samą możliwość prawną nabycia służebności przesyłu przez zasiedzenie (pismo k. 246-251).

Sąd ustalił, co następuje:

Postanowieniem z 30 grudnia 1959 roku Sąd Powiatowy w Lidzbarku Warmińskim założył księgę wieczystą dla nieruchomości składającej się między innymi z działki gruntu oznaczonej numerem geodezyjnym (...), położonej w W.. Jako właściciela wpisano A. S.na podstawie prawomocnego orzeczenia o wykonaniu aktu nadania z 10 listopada 1959 roku.

Umową z 09 listopada 1965 roku małżonkowie A.i M. S.umową sprzedaży zbyli powyższą nieruchomość na rzecz P. G., a decyzją z 17 września 1987 roku na wniosek małżonków P.i J. G.przejęto ją nieodpłatnie na rzecz Skarbu Państwa – Państwowego Funduszu Ziemi.

Na podstawie umowy z 27 czerwca 1989 roku Skarb Państwa sprzedał działkę numer (...) D. D., który następnie umową z 21 grudnia 2009 roku zbył ją na rzecz wnioskodawczyni.

( dowody: wydruk z elektronicznej księgi wieczystej k. 13-23;

akta Kw numer (...): postanowienie k. 2-3, umowy k. 7, 29-30, 43-456, decyzja k. 17-18 oraz papierowa księga wieczysta)

Postanowieniem z 30 grudnia 1959 roku Sąd Powiatowy w Lidzbarku Warmińskim założył księgę wieczystą dla nieruchomości składającej się między innymi z działki gruntu oznaczonej numerem geodezyjnym (...), położonej w W.. Jako właściciela wpisano A. D. na podstawie prawomocnego orzeczenia o wykonaniu aktu nadania z 10 listopada 1959 roku.

Postanowieniem z 16 października 1985 roku Sąd Rejonowy w Bartoszycach stwierdził, iż E.i K.małżonkowie D. nabyli z dniem 04 listopada 1971 roku nieodpłatnie do majątku wspólnego własność tej nieruchomości na podstawie ustawy z 26 października 1971 roku o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych.

Umową z 12 marca 1998 roku małżonkowie E.i K. D.darowali nieruchomość, składającą się między innymi z działki gruntu o numerze geodezyjnym (...) D. S., która 09 czerwca 2000 roku sprzedała ją małżonkom D.i A. D..

Decyzją Wójta Gminy B.z 18 października 2006 roku działka gruntu numer (...)uległa podziałowi na działki gruntu oznaczone numerami geodezyjnymi (...)i (...). Następnie na podstawie wykazu zamian gruntowych z 11 września 2007 roku sprostowano oznaczenie działek (...)i (...)na numery (...), (...)i (...).

Umową przeniesienia prawa własności z 20 czerwca 2008 roku małżonkowie D.i A. D., w wykonaniu warunkowej umowy sprzedaży, przenieśli na rzecz wnioskodawczyni E. P.własność działek gruntu oznaczonych numerami geodezyjnymi (...)i (...), położonych w W., gmina B..

( dowody: wydruk z elektronicznej księgi wieczystej k. 24-31;

akta Kw numer (...): postanowienia k. 1-2, 10, umowy k. 23-25, 32-33 wykaz zmian gruntowych k. 54-58, decyzja k. 57, zawiadomienie k. 66-67 oraz papierowa księga wieczysta,

akta Kw numer (...): umowy k. 2-6, 32-33 wykazy zmian gruntowych k. 8-14 oraz papierowa księga wieczysta)

Postanowieniem z 30 grudnia 1959 roku Sąd Powiatowy w Lidzbarku Warmińskim założył księgę wieczystą dla nieruchomości składającej się między innymi z działek gruntu oznaczonych numerami geodezyjnymi (...)i (...), położonych w W.. Jako właściciela wpisano J. G. na podstawie prawomocnego orzeczenia o wykonaniu aktu nadania z 10 listopada 1959 roku.

Umową sprzedaży z 08 stycznia 1960 roku J. G.zbył tę nieruchomość na rzecz małżonków P.i K. H., a ci umową sprzedaży z 30 listopada 1961 roku zbyli ją na rzecz małżonków M.i H. D., którzy umową sprzedaży z 15 lutego 1967 roku zbyli ją na rzecz małżonków C.i J. M..

Umową z 06 sierpnia 1982 roku C.i J. M. przekazali własność i posiadanie nieruchomości – gospodarstwa rolnego swojemu następcy - synowi T. M..

Na podstawie wykazu zamian gruntowych z 02 grudnia 2002 roku sprostowano oznaczenie działki gruntu numer (...)na działkę (...), a działka (...)uległa podziałowi na działki (...)i (...).

Umową sprzedaży z 29 czerwca 1965 roku małżonkowie P.i E. A.nabyli od Skarbu Państwa do majątku wspólnego nieruchomość – gospodarstwo rolne, składającą się miedzy innymi z działki gruntu oznaczonej numerem (...), położonej w W., gmina B.. Następnie na mocy umowy sprzedaży z 17 października 1978 roku zbyli jej własność na rzecz małżonków C.i J. M..

Na podstawie wykazu zamian gruntowych z 06 czerwca 2002 roku działka (...)uległa podziałowi na działki (...)i (...).

Umową sprzedaży i ustanowienia hipoteki T. M.i J. M.sprzedali G. C.między innymi działki gruntu numer (...)i (...), które wyłączono z dotychczasowych ksiąg wieczystych i dla których założono nową księgę wieczystą o obecnym numerze (...).

Umową przeniesienia własności nieruchomości z 30 listopada 2007 roku, zawartą w wykonaniu warunkowej umowy sprzedaży, G. C.sprzedała powyższą nieruchomość małżonkom W.i A. P..

Postanowieniem z 20 kwietnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bartoszycach w toku prowadzonej egzekucji z nieruchomości przeciwko A.i W. P.przysądził na rzecz wnioskodawczyni E. P.własność działek gruntu oznaczonych numerami geodezyjnymi (...), (...)i (...), położonych w W., gmina B.. Postanowienie uprawomocniło się 31 maja 2012 roku.

( dowody: wydruk z elektronicznej księgi wieczystej k. 32-40;

akta Kw numer (...): postanowienia k. 1-2, 17 wniosek k. 7, umowy k. 23-24, 39-40, wyciągi ze zmian gruntowych k. 50-52 oraz papierowa księga wieczysta,

akta Kw numer (...): umowy k. 7-8, 42-43, postanowienia k. 6, 9, wyciągi ze zmian gruntowych k. 61-62 oraz papierowa księga wieczysta,

akta Kw numer (...): umowy k. 2-3, 29-34, postanowienie k. 95 oraz papierowa księga wieczysta)

Umową sprzedaży z 16 września 1983 roku małżonkowie S.i I. G.nabyli od Skarbu Państwa do majątku wspólnego nieruchomość, składającą się miedzy innymi z działki gruntu oznaczonej numerem (...), położonej we wsi P., gmina G.. Następnie na mocy umowy sprzedaży z 30 czerwca 2004 roku zbył ją na rzecz T. T..

Umową przeniesienia prawa własności z 25 stycznia 2005 roku, sporządzoną w wykonaniu warunkowej umowy sprzedaży, T. T. zbył działkę gruntu oznaczoną numerem geodezyjnym (...) na rzecz M. G..

Na podstawie zamian gruntowych z 18 kwietnia 2005 roku działka (...)uległa podziałowi na działki (...), (...), (...)i (...).

Postanowieniem z 20 kwietnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bartoszycach w toku prowadzonej egzekucji z nieruchomości przeciwko M. G.przysądził na rzecz wnioskodawczyni E. P.własność działek gruntu oznaczonych numerami geodezyjnymi (...), (...), (...)i (...), położonych w miejscowości P., gmina G.. Postanowienie uprawomocniło się 07 czerwca 2012 roku.

( dowody: wydruk z elektronicznej księgi wieczystej k. 41-49;

akta Kw numer (...): umowy k. 6-7 oraz papierowa księga wieczysta,

akta Kw numer (...): umowa k. 2-6 oraz papierowa księga wieczysta

akta Kw numer (...): umowy k. 3-9, wykazy zmian gruntownych k. 19-21, postanowienie k. 119 oraz papierowa księga wieczysta)

Na nieruchomości składającej się z działki gruntu oznaczonej numerem geodezyjnym (...), położonej w W., gmina B., dla której jest prowadzona księga wieczysta numer (...), znajdują się linia elektroenergetyczna średniego napięcia 15 kV B.– G.odgałęzienie P.oraz linia niskiego napięcia 0,4 kV ze stacji (...). Linia średniego napięcia składa się ze stanowiska słupowego na dwóch żerdziach o rozstawie 4 m i przewodów nieizolowanych w układzie trójkątnym o długości 120 m. Linia niskiego napięcia składa się z jednego słupa krańcowego i jednego słupa narożnego oraz pięciu słupów przelotowych z rozciągniętą między nimi linią izolowaną Obie linie wybudowano przed 1971 rokiem. Od tego czasu linia niskiego napięcia była modernizowana dwukrotnie, przy czym nie zmieniła swojego przebiegu.

Na nieruchomości składającej się z działek gruntu oznaczonych numerami geodezyjnymi (...)i (...), położonej w W., gmina B., dla której jest prowadzona księga wieczysta numer (...), znajdują się linia elektroenergetyczna średniego napięcia 15 kV B.– G., odgałęzienie P.oraz linia niskiego napięcia 0,4 kV ze stacji (...). Linia średniego napięcia składa się przewodów nieizolowanych w układzie trójkątnym. Linia niskiego napięcia składa się z czterech słupów przelotowych i jednej żerdzi słupa typu (...)posadowionego na działce (...)wraz z rozciągniętą między nimi linią izolowaną. Linię średniego napięcia wybudowano przed 1971 rokiem, w którym była zmodernizowana bez zmiany swojej lokalizacji. Linię niskiego napięcia wybudowano w 1975 roku, w 2005 roku dokonano w niej wymiany przewodów, przy czym linia ta nie zmieniła swojego przebiegu.

Na nieruchomości składającej się między innymi z działek gruntu oznaczonych numerami geodezyjnymi (...)i (...), położonej w W., gmina B., dla której jest prowadzona księga wieczysta numer (...), znajdują się linia elektroenergetyczna średniego napięcia 15 kV B.– G., odgałęzienie P.oraz linia niskiego napięcia 0,4 kV ze stacji (...). Linia średniego napięcia składa się 4 słupów przelotowych i rozciągniętych między nimi przewodów nieizolowanych w układzie trójkątnym. Linia niskiego napięcia składa się z słupa narożnego typu (...) z dwoma żerdziami wraz z rozciągniętą między słupami linią izolowaną oraz dwóch przyłączy do budynku. Linię średniego napięcia wybudowano przed 1971 rokiem, w którym była zmodernizowana bez zmiany swojej lokalizacji. Linię niskiego napięcia wybudowano w 1975 roku, w 2005 roku dokonano w niej wymiany przewodów, przy czym linia ta nie zmieniła swojego przebiegu.

Na nieruchomości składającej się między innymi z działek gruntu oznaczonych numerami geodezyjnymi (...)i (...), położonej w miejscowości P., gmina G., dla której jest prowadzona księga wieczysta numer (...), znajduje się linia elektroenergetyczna średniego napięcia 15 kV B.– G., odgałęzienie (...), odgałęzienie B., składająca się z przewodów nieizolowanych w układzie trójkątnym oraz jednego słupa. Linię tę wybudowano w 1958 roku lub wcześniej i zmodernizowano około 1971 roku. Linia nie zmieniła swojego przebiegu.

(dowód: opinia biegłego z zakresu elektroenergetyki k. 306-342)

W chwili wybudowania linie elektroenergetyczne znajdujące się na nieruchomościach wnioskodawczyni E. P. stanowiły własność Skarbu Państwa.

Na mocy zarządzenia Ministra Energetyki numer o/113 z dnia 31 grudnia 1952 roku zostało utworzone z dniem 01 stycznia 1953 roku przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Zakład (...), któremu przydzielono do prowadzenia działający jako jednostka wewnętrznego rozrachunku gospodarczego „ Zakład (...) w O.”. Zarządzeniem Ministra Górnictwa i Energetyki numer 23 z 28 lutego 1958 roku jego nazwę zmieniono jego nazwę na „ Zakład (...) w O.”.

Na mocy zarządzenia Ministra Górnictwa i Energetyki numer 233 z 25 listopada 1958 roku, z dniem 01 stycznia 1959 roku utworzono przedsiębiorstwo państwowe Zakłady (...) w B., zwane później (...) w B.. W skład tego przedsiębiorstwa weszło, po połączeniu z innymi przedsiębiorstwami, przedsiębiorstwo państwowe Zakład (...) w O..

Zarządzeniem Ministra Przemysłu numer 48/ORG/89 z 16 stycznia 1989 roku z dniem 01 stycznia 1989 roku utworzono przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Zakład (...)w O., które powstało w wyniku podziału przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą (...)w B.na bazie zakładu Zakład (...)w O.. Nowo powstałemu przedsiębiorstwu przydzielono składniki mienia podzielonego przedsiębiorstwa, zgodnie z ustaleniami powołanej w tym przedmiocie komisji.

Zarządzeniem numer 203/Org/93 Ministra Przemysłu i Handlu z 09 lipca 1993 roku, z dniem 12 lipca 1993 roku dokonano podziału przedsiębiorstwa państwowego Zakład (...)w O.w celu wniesienia przez Skarb Państwa zorganizowanej części mienia tego przedsiębiorstwa do Spółki Akcyjnej (...)w W.i przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą Zakład (...)w O.w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa pod nazwą Zakład (...) Spółka Akcyjnaw O.. Na mocy § 3 ust. 1 i 3 tego zarządzenia nowo powstała spółka wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki poprzednika prawnego, w tym wszystkie prawa majątkowe i niemajątkowe.

Z dniem 31 grudnia 2004 roku Zakład (...) Spółka Akcyjna w O., na mocy uchwały nadzwyczajnego walnego zgromadzenia z 26 listopada 2004 roku, w trybie art. 492 § 1 k.s.h., poprzez przeniesienie całego swojego majątku, połączyła się z innymi spółkami dystrybucyjnymi i weszła w skład (...) Spółki Akcyjnej w G..

W latach 2005-2007 spółka istniała pod nazwą (...) Spółka Akcyjna w G..

Na mocy uchwały numer 7 z 06 czerwca 2007 roku zmieniono nazwę (...) Spółki Akcyjnej w G. na (...) Spółkę Akcyjną w G..

Obecnie znajdujące się na nieruchomościach uczestnika linie elektroenergetyczne i urządzenia przesyłowe stanowią własność uczestnika i wchodzą w skład jego przedsiębiorstwa.

(dowody: z akt I Ns 5855/10 Sądu Rejonowego w Bartoszycach stanowiących załącznik do akt sprawy: dokumenty k. 326-429, 530-534, 548-553, 565-583, 586-590, 607-611, 676-677, 679-688)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wydruki z elektronicznych ksiąg wieczystych (k. 13-49) z dokumentów zawartych w aktach ksiąg wieczystych stanowiących załącznik do akt sprawy oraz dokumentów związanych z powstaniem i przekształceniami poprzedników prawnych uczsetnika zawartych w aktach I Ns 5855/10 Sądu Rejonowego w Bartoszycach stanowiących załącznik do akt sprawy: 326-429, 530-534, 548-553, 565-583, 586-590, 607-611, 676-677, 679-688. Dowody te są ze sobą zgodne i tworzą wspólnie spójny obraz stanu faktycznego w sprawie. Te, na których oparł się Sąd wydając orzeczenie w sprawie, zostały przedłożone w kopiach potwierdzonych za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie radcę prawnego lub sporządzone na zarządzenie Sądu z innych akt (ksiąg wieczystych, akt rejestrowych) z oryginałów dokumentów lub ich uwierzytelnionych odpisów.

Sąd rozstrzygając sprawę oparł się również o opinię pisemną i pisemne wyjaśnienia do opinii biegłego z zakresu elektroenergetyki (k. 306-342, 366-367). Opinia ta została sporządzona w sposób fachowy, wnioski z niej wynikające są jasne, a wywody i twierdzenia w niej zawarte zostały przedstawione przez biegłego w sposób zrozumiały i zgodny z zasadami logiki. Pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł zastrzeżenia do tej opinii (k. 366-367 i 373-375), jednakże dotyczyły one kwestii powierzchni zajmowanej przez urządzenia elektroenergetyczne i obszaru niezbędnego do korzystania z nich, a zagadnienia te, wobec oddalenia wniosku o ustanowienie służebności przesyłu, nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Z tego względu oddaleniu uległ też wniosek pełnomocnika wnioskodawczyni o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłego albo wyznaczenie innego biegłego (art. 227 k.p.c.). Pełnomocnik wnioskodawczyni nie kwestionował natomiast opinii biegłego w zakresie ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia, to jest określenia urządzeń znajdujących się na nieruchomości wnioskodawczyni, czasu ich posadowienia oraz niezmienionego przebiegu. Dlatego w tym zakresie Sąd wydając rozstrzygnięcie w sprawie oparł się na tej opinii bez potrzeby jej dalszego uzupełniania lub poszerzania wniosków w niej zawartych. Z tych samych względów oddaleniu uległy też pozostałe wnioski dowodowe wniesione w sprawie przez pełnomocnika wnioskodawczyni: o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania uczestników postępowania na okoliczność prowadzonych negocjacji, z opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego oraz z zakresu geodezji i kartografii i oględzin nieruchomości (k. 4-5) oraz z opinii z zakresu budownictwa (k. 247), gdyż fakty niezbędne i wystarczające dla rozstrzygnięcia sprawy zostały ustalone bez ich przeprowadzenia.

Wniosek wniesiony w sprawie podlegał oddaleniu z uwagi na zasadność zarzutu zasiedzenia służebności o treści tożsamej z treścią tej, o ustanowienie której wnosiła wnioskodawczyni.

Stosownie do treści art. 285 § 1 k.c. nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa). Służebność gruntowa może być nabyta przez zasiedzenie tylko w wypadku, gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia. Przepisy o nabyciu własności nieruchomości przez zasiedzenie stosuje się odpowiednio (art. 292 k.c.). Zgodnie natomiast z art. 352 § 1 i 2 k.c. kto faktycznie korzysta z cudzej nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści służebności, jest posiadaczem służebności. Do posiadania służebności stosuje się odpowiednio przepisy o posiadaniu rzeczy.

Wbrew twierdzeniom pełnomocnika wnioskodawczyni, przepisy kodeksu cywilnego dopuszczają możliwości nabycia przez zasiedzenie także służebności gruntowej związanej z posadowieniem na cudzym gruncie urządzeń, o których stanowi art. 49 k.c., wskazując na przesłanki tego nabycia, jak i podmioty, na rzecz których stwierdzenie nabycia służebności przez zasiedzenie może nastąpić. Dobra bądź zła wiara nie ma wpływu na samą możliwość zasiedzenia, wpływa jedynie na okres posiadania prowadzący do zasiedzenia.

Na gruncie niniejszej sprawy należy stwierdzić, że uczestnik jest, stosownie do art. 352 k.c., posiadaczem służebności gruntowej na nieruchomościach stanowiących obecnie własność wnioskodawczyni. Okoliczność ta była bezsporna i stanowiła podstawę wniesienia wniosku w sprawie. W sprawie było też bezsporne, że jest on obecnie właścicielem urządzeń elektroenergetycznych, trwałych i widocznych, posadowionych na nieruchomości wnioskodawczyni, z czego wywodziła ona jego interes prawny do wzięcia udziału w postępowaniu w charakterze uczestnika. Z dokumentów, z których część, jak choćby zarządzenia Ministrów, odpisy z Krajowego Rejestru Sądowego, postanowienia sądów czy akty notarialne, posiada walor dokumentów urzędowych, wynika, iż przedtem urządzenia te wchodziły w skład przedsiębiorstw, na skutek przekształceń których powstał uczestnik. Począwszy od ich wybudowania, na przestrzeni lat z urządzeń posadowionych na działkach uczestnika korzystali uczestnik jak i jego poprzednicy prawni, w ramach ich eksploatacji, napraw, konserwacji, czy też remontów. Zgodnie zatem z przepisem art. 352 k.c. „faktycznie korzystali oni z cudzej nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści służebności”, czyli byli jej posiadaczami. Posiadanie to polegało na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia - słupów i rozpiętych między nimi przewodów i było przenoszone z jednego podmiotu na drugi na skutek dokonywanych przekształceń własnościowych, nowe podmioty przejmowały przy tym mienie podmiotów likwidowanych co do zasady na zasadzie sukcesji generalnej.

Pełnomocnik wnioskodawczyni kwestionował następstwo prawne uczestnika w stosunku do przedsiębiorstw państwowych, które wybudowały linie elektroenergetyczne oraz podważał fakt możliwości doliczenia do okresu posiadania uczestnika okresu ich istnienia. Ze stanowiskiem tym nie sposób się zgodzić. Bezsprzecznym jest, że przed dniem 31 stycznia 1989 roku i wprowadzoną z tym dniem zmianą art. 128 k.c. obowiązywała w polskim systemie prawnym zasada jednolitości własności państwowej. Na skutek tego przedsiębiorstwa państwowe nie były co do zasady właścicielami swojego majątku. Stanowił on własność Skarbu Państwa i pozostawał jedynie w ich zarządzie. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z 18 czerwca 1991 roku (sygn. III CZP 38/91), z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 3, poz. 11) zniesiona została zasada, że jedynie Skarbowi Państwa może przysługiwać prawo własności mienia państwowego, w wyniku czego państwowe osoby prawne uzyskały zdolność prawną w zakresie nabywania składników majątkowych na własność. Zmiana art. 128 k.c. dokonana tą ustawą nie spowodowała przekształcenia przysługujących państwowym osobom prawnym - z mocy przepisów kodeksu cywilnego i ustaw szczególnych - uprawnień do części mienia ogólnonarodowego, pozostających w ich zarządzie w dniu wejścia w życie wymienionej ustawy. Przekształcenie zarządu, w odniesieniu do budynków, innych urządzeń i lokali znajdujących się na tych gruntach - w prawo własności, nastąpiło na podstawie ustawy z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. Nr 79, poz. 464), a co do innych składników majątkowych (w prawo własności) nastąpiło na podstawie ustaw określających ustrój majątkowy państwowych osób prawnych (podobnie postanowienie Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2008 roku, II CSK 314/08). Fakt, iż przed 1990 rokiem urządzenia przesyłowe były własnością Skarbu Państwa nie oznacza jednak niemożności doliczenia do czasu posiadania potrzebnego do nabycia służebności przesyłu przez zasiedzenie okresu posiadania przez przedsiębiorstwa państwowe, ani niemożności nabycia służebności odpowiadającej treścią służebności przesyłu przez Skarb Państwa reprezentowany przez to przedsiębiorstwo. W uzasadnieniu postanowienia z 13 października 2011 roku (sygn. akt V CSK 502/10) Sąd Najwyższy stwierdził, że posiadanie przez przedsiębiorstwo państwowe urządzeń energetycznych oraz cudzej nieruchomości, na której zostały posadowione, jest posiadaniem w rozumieniu art. 352 k.c. i może prowadzić do zasiedzenia służebności gruntowej odpowiadającej służebności przesyłu (art. 292 w zw. z art. 172 k.c.). W uzasadnieniu tego orzeczenia wskazano, że obowiązujący do dnia 31 stycznia 1989 r. art. 128 k.c., wyrażający zasadę jednolitego funduszu własności państwowej, uniemożliwiał państwowym osobom prawnym, sprawującym zarząd mieniem państwowym, nabycie jakichkolwiek praw do tego mienia, a zatem w okresie obowiązywania tego przepisu Skarb Państwa, a nie przedsiębiorstwo państwowe, był posiadaczem urządzeń przesyłowych i cudzej nieruchomości, na której je posadowiono i tylko on, a nie przedsiębiorstwo państwowe, mógł nabyć przez zasiedzenie służebność gruntową przesyłu. Praktycznie dopiero od chwili tzw. "uwłaszczenia" przedsiębiorstw państwowych, które nastąpiło na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy o zmianie u.g.g., przedsiębiorstwa te mogły posiadać służebność we własnym imieniu i na swoją rzecz i nabyć ją przez zasiedzenie (porównaj między innymi uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 1991 r. III CZP 38/91, OSNC 1991/10-12, poz. 118). W orzecznictwie Sądu Najwyższego jednolicie przyjmuje się, że osoba prawna, która przed dniem 1 lutego 1989 r., mając status państwowej osoby prawnej, nie mogła nabyć (także w drodze zasiedzenia) własności nieruchomości ani ograniczonych praw rzeczowych, może do okresu samoistnego posiadania wykonywanego po dniu 1 lutego 1989 r. doliczyć okres posiadania Skarbu Państwa sprzed tej daty. Stanowisko to wyrażone zostało w szczególności właśnie w odniesieniu do przedsiębiorstw energetycznych i innych przedsiębiorstw przesyłowych, które do dnia 1 lutego 1989 r. korzystały ze służebności przesyłu w ramach zarządu mieniem państwowym w imieniu i na rzecz Skarbu Państwa, a więc w istocie były dzierżycielami w rozumieniu art. 338 k.c., co uniemożliwiało im, podobnie jak art. 128 k.c., nabycie na swoją rzecz własności ani innych praw rzeczowych. Podsumowując należy stwierdzić, iż zgodnie z dominującą obecnie linią orzeczniczą, którą podziela Sąd orzekający w sprawie, posiadanie służebności przez przedsiębiorstwo państwowe reprezentujące Skarb Państwa mogło doprowadzić do zasiedzenia służebności na rzecz Skarbu Państwa, a po nabyciu mienia Skarbu Państwa przez przedsiębiorstwo państwowe lub inny podmiot może ono doliczyć okres posiadania poprzednika do okresu posiadania koniecznego do nabycia prawa przez zasiedzenie na swoją rzecz.

Wskazać również należy, iż zgodnie z treścią obowiązującego obecnie art. 172 § 1 k.c. posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze. Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze (§ 2). Z kolei, jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści (art. 176 k.c.).

Ustalając daty, w których doszło do zasiedzenia należy także zwrócić uwagę na nowelizację kodeksu cywilnego w drodze ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. Ustawa ta wydłużyła wówczas obowiązujące terminy zasiedzenia, wskazane w art. 172 k.c. – z dziesięciu lat w przypadku dobrej wiary na dwadzieścia lat oraz – z dwudziestu lat w przypadku złej wiary, na trzydzieści lat. Ustawa ta weszła w życie z dniem 01 października 1990 roku.

Z kolei przed wejściem w życie z dniem 01 stycznia 1965 roku kodeksu cywilnego, obowiązujący wówczas dekret z 11 października 1946 roku prawo rzeczowe w art. 184 stanowił, że kto przez lat dwadzieścia posiada służebność gruntową, polegającą na trwałym i widocznym urządzeniu, nabywa tę służebność, chyba że uzyskał jej posiadanie w złej wierze (zasiedzenie), a po upłynie lat trzydziestu nie można zarzucać posiadaczowi złej wiary. W art. XLI ustawy z 23 kwietnia 1964 roku przepisy wprowadzające kodeks cywilny wskazano przy tym, że do zasiedzenia, którego bieg rozpoczął się przed dniem wejścia w życie kodeksu cywilnego, stosuje się od tej chwili przepisy tego kodeksu; dotyczy to w szczególności możności nabycia prawa przez zasiedzenie. Jeżeli termin zasiedzenia według kodeksu cywilnego jest krótszy niż według przepisów dotychczasowych, bieg zasiedzenia rozpoczyna się z dniem wejścia kodeksu w życie; jeżeli jednak zasiedzenie rozpoczęte przed dniem wejścia w życie kodeksu cywilnego nastąpiłoby przy uwzględnieniu terminu określonego w przepisach dotychczasowych wcześniej, zasiedzenie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu.

W ocenie Sądu orzekającego w sprawie uwzględnieniu zarzutu zasiedzenia służebności nie stoi na przeszkodzie fakt, iż uczestnik podnosząc go nie wskazał konkretnie, jakiego rodzaju służebność (gruntową odpowiadającą treścią służebności przesyłu czy służebność przesyłu) oraz z jaką datą na jakich nieruchomościach zasiedział, jak też nie wskazał precyzyjnie daty rozpoczęcia biegu terminu zasiedzenia. Zasiedzenie, również zasiedzenie służebności, jest okolicznością następującą z mocy prawa, z uwagi na istniejący stan faktyczny. Ustalenie zasiedzenia służebności odpowiadającej treścią tej, której ustanowienia domagała się wnioskodawczyni, jest więc okolicznością podlegającą uwzględnieniu przez Sąd z urzędu, w sprawie ustanowienia służebności przesyłu, uniemożliwia bowiem ustanowienie służebności o tożsamej treści. Nie jest więc konieczne, aby przedsiębiorstwo przesyłowe podniosło je w drodze zarzutu, a tym bardziej aby jego stwierdzenie nastąpiło w drodze odrębnego postanowienia wydanego w odrębnym postępowaniu (sprawie o stwierdzenie zasiedzenia). Możliwość ustanowienia służebności o danej treści na danej nieruchomości jest bowiem przesłanką, w świetle okoliczności faktycznych danej sprawy i przepisów prawa materialnego, podlegającą badaniu przez Sąd z urzędu. Zauważyć przy tym należy, iż nawet we wniosku o stwierdzenie zasiedzenia, który jest pismem wszczynającym postępowanie, wnioskodawca nie ma obowiązku precyzyjnego wskazania terminu zasiedzenia i osoby, na rzecz której ono nastąpiło. Sąd samodzielnie ustala termin zasiedzenia i nie jest związany terminem wskazanym we wniosku. Sąd Najwyższy w postanowieniu z 07 października 2005 r. (IV CK 133/05, LEX nr 399747) stwierdził, że wynikająca z art. 321 § 1 k.p.c. zasada rządząca rozstrzyganiem spraw w procesie cywilnym, według której zakres wyrokowania jest określony żądaniem powoda, ma – zgodnie z art. 13 § 2 k.p.c. – odpowiednie zastosowanie także w postępowaniu nieprocesowym. Z tej przyczyny w postępowaniu tym sąd, jest – co do zasady – związany żądaniem wniosku. W sprawach o zasiedzenie owo związanie granicami żądania dotyczy przedmiotu zasiedzenia (np. określenia, czy chodzi o nabycie prawa własności nieruchomości lub jej oznaczonej części, czy też o nabycie oznaczonej służebności gruntowej), nie zaś osoby, która nabyła prawo w drodze zasiedzenia, czy chwili, w której to nabycie nastąpiło. Ocena przesłanek zasiedzenia z punktu widzenia prawa materialnego należy do sądu, bez względu na to, czy wnioskodawca oznaczył we wniosku datę, w której, jego zdaniem, zasiedzenie nastąpiło. Co za tym idzie tym bardziej w przypadku podniesienia zarzutu zasiedzenia służebności w sprawie o jej ustanowienie, uczestnik nie jest zobowiązany do precyzyjnego wskazania daty zasiedzenia oraz podmiotu, na którego rzecz ono nastąpiło, a jedynie wskazuje prawo, które zostało zasiedziane oraz podstawę faktyczną swoich twierdzeń.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, iż uczestnik i jego poprzednicy prawni byli posiadaczami służebności gruntowej na wskazanych we wniosku nieruchomościach, w sposób prowadzących do zasiedzenia tego prawa. Aby stwierdzić, czy do zasiedzenia doszło, należy ustalić w pierwszej kolejności początek biegu tego terminu. Wniosek w niniejszej sprawie dotyczył czterech nieruchomości: objętej księgą wieczystą numer (...), składającej się z działki gruntu oznaczonej numerem geodezyjnym (...), objętej księgą wieczystą numer (...), składającej się z działek gruntu oznaczonych numerami geodezyjnymi (...)i (...), objętej księgą wieczystą numer (...), składającej się między innymi z działek gruntu oznaczonych numerami geodezyjnymi (...)i (...), oraz objętej księgą wieczystą numer (...), składającej się między innymi z działek gruntu oznaczonych numerami geodezyjnymi (...)i (...). Zaznaczyć przy tym należy, że nawet jeśli wykonywanie służebność faktycznie dotyczy jedynie części wyodrębnionych geodezyjnie działek gruntu wchodzących w skład nieruchomości, służebność obciąża całą nieruchomość i w taki też sposób następuje jej zasiedzenie, przy czym jej wykonywanie ograniczone jest do jej części.

Z ustalonego w sprawie stanu faktycznego wynika, iż urządzenia elektroenergetyce posadowione na nieruchomości, dla której jest prowadzona księga wieczysta numer (...) zostały wybudowane przed 1971 rokiem, numer (...) i (...) – przed 1971 rokiem oraz w 1975 roku, numer (...) – najpóźniej w 1958 roku. Ponieważ dokładne daty objęcia w posiadanie nieruchomości przez Skarb Państwa w związku z budową tych linii elektroenergetycznych nie są znane, Sąd uznał, że najpóźniej nastąpiło to z dniem 01 stycznia tego roku, w którym dana linia na danej nieruchomości niewątpliwie według ustalonego stanu faktycznego znajdowała się.

Kolejną kwestią jest ustalenie długości terminu zasiedzenia służebności przesyłu. Kwestia ta jest związana z ustaleniem dobrej lub złej wiary poprzedników prawnych wnioskodawcy jako posiadaczy służebności, a zwłaszcza ich dobrej lub złej wiary w momencie objęcia nieruchomości w posiadanie odpowiadające treścią służebności. W ocenie Sądu w okolicznościach niniejszej sprawy należy stwierdzić, iż poprzednicy prawni wnioskodawcy objęli służebności w posiadanie w dobrej wierze.

Linie energetyczne posadowiona na nieruchomościach wnioskodawczyni były budowane przez przedsiębiorstwa państwowe, w ramach ich zadań, na podstawie obowiązujących przepisów dotyczących elektryfikacji. Przed ich wybudowaniem sporządzano dokumentację projektową, którą uzgadniano z innymi organami władzy i przedsiębiorstwami państwowymi. Zgodnie z nowszym nurtem orzecznictwa Sądu Najwyższego, które podziela Sąd orzekający w sprawie, w tych warunkach należy uznać, że Skarb Państwa wszedł w posiadanie służebności w dobrej wierze. Podobnie Sąd Najwyższy w wyroku z 14 listopada 2012 roku (II CSK 120/12) uznał, że państwowe osoby prawne, które w okresie przed dniem 31 stycznia 1989 r., w wyniku realizacji inwestycji przesyłowych, przebiegających przez nieruchomości nie należące do przedsiębiorstwa przesyłowego, co do których wydane były decyzje administracyjne o przebiegu linii przesyłowej i pozwolenia budowlane, objęły w dobrej wierze posiadanie służebności, jako korzystanie z cudzej nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści tej służebności (art. 172 § 1 w związku z art. 292 i art. 352 k.c.). Ten nurt orzecznictwa kontynuuje postanowienie Sądu Najwyższego z 04 lipca 2014 roku (sygn. II CSK 551/13).

W ocenie Sądu rozpoznającego sprawę objęcie posiadania służebności w dobrej wierze nastąpiło też co do nieruchomości, które osoby fizyczne nabyły od Skarbu Państwa wraz z istniejącymi urządzeniami elektroenergetycznymi. Z zasad doświadczenia życiowego wynika, iż nabywcy byli świadomi istnienia na kupowanej przez nich nieruchomości linii przesyłowych, a skoro nieruchomość nabyli nie sprzeciwiając się jej dalszemu istnieniu, Skarb Państwa mógł pozostawać w dobrej wierze odnośnie uznania swojego prawa do dalszego posiadania urządzeń przesyłowych na sprzedanej nieruchomości, skoro druga strona umowy sprzedaży nie żądała w momencie zakupu ich usunięcia albo innego umownego uregulowania kwestii ich istnienia.

Jak z powyższego wynika, poprzednik prawny uczestnika objął w posiadanie służebność odpowiadającą treścią służebności przesyłu co do działek oznaczonych numerami geodezyjnymi (...)i (...) (Kw numer (...)) najpóźniej z dniem 01.01.1959 roku. Obowiązujący wówczas art. 184 prawa rzeczowego przewidywał w takim wypadku 20-letni termin zasiedzenia. Wejście w życie kodeksu cywilnego dnia 01 stycznia 1965 roku skróciło ten termin do 10 lat, i zgodnie z wyżej przytoczonymi przepisami przejściowymi, nabycie tej służebności nastąpił po upływie 10 lat od daty wejścia w życie kodeksu cywilnego – z dniem 01.01.1975 roku przez ówczesnego poprzednika prawnego uczestnika – Skarb Państwa reprezentowany przez Przedsiębiorstwo Państwowe (...)w B..

Jeśli chodzi o działki numer (...)i (...)(Kw numer (...)) oraz działki numer (...)i (...) (Kw numer (...), to termin biegu zasiedzenia służebności co do linii wybudowanej najpóźniej, to jest linii wybudowanej w 1975 roku, rozpoczął się najpóźniej z dniem 01.01.1976 roku. Przy zastosowaniu obowiązującego wówczas 10-letniego terminu zasiedzenia ówczesny posiadacz Skarb Państwa – Przedsiębiorstwo Państwowe (...)w E.nabył ją najpóźniej z dniem 01 stycznia 1986 roku.

Natomiast co do działki numer (...) (Kw numer (...)), to objęcie w posiadanie służebności odpowiadającej treścią służebności przesyłu nastąpiło najpóźniej z dniem 01.01.1971 roku. Nabycie tej służebności przez zasiedzenie nastąpiło więc, zgodnie z obowiązującym wtedy 10-letnim terminem zasiedzenia z dniem 01.01.1981 roku. Jednak, jak wynika z ustalonego stanu faktycznego, 09 października 1987 roku jej właścicielem stał się znowu Skarb Państwa. Co za tym idzie, z uwagi na fakt, iż właściciel nieruchomości był jednocześnie uprawnionym z tytułu służebności, wygasła ona z mocy prawa (patrz postanowienie Sądu Najwyższego z 04 lipca 2014, II CSK 551/13). Początek biegu terminu jej zasiedzenia rozpoczął się ponownie 27 czerwca 1989 roku, kiedy została ona sprzedana osobom fizycznym. Zgodnie z wydłużonymi terminami zasiedzenia i przepisami przejściowymi, jej nabycie przez zasiedzenie nastąpiło po 20 latach, z dniem 27 czerwca 2009 roku przez uczestnika (...) Spółkę Akcyjną w G.. Uczestnik nabył przy tym na nieruchomości wnioskodawczyni służebność przesyłu, która wówczas była już uregulowana w kodeksie cywilnym. Sąd orzekający w sprawie podziela stanowisko wyrażone w uchwale Sądu Najwyższego z 22 maja 2013 roku (sygn. akt III CZP 18/13), że okres występowania na nieruchomości stanu faktycznego odpowiadającego treści służebności przesyłu przed wejściem w życie art. 305 ¹ - 305 ⁴ k.c. podlega doliczeniu do czasu posiadania wymaganego do zasiedzenia tej służebności.

W tym stanie rzeczy, na podstawie powołanych wyżej przepisów, wniosek o ustanowienie służebności przesyłu uległ oddaleniu.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 3 zd. 1 k.p.c., zgodnie z którym jeżeli interesy uczestników są sprzeczne, sąd może włożyć na uczestnika, którego wnioski zostały oddalone lub odrzucone, obowiązek zwrotu kosztów postępowania poniesionych przez innego uczestnika. Niewątpliwym jest, że w sprawie zachodziła sprzeczność interesów uczestników postępowania, polegająca na tym, że jej pozytywne rozstrzygnięcie oznaczało zwiększenie praw wnioskodawczyni kosztem uczestnika, który musiałby uiszczać wynagrodzenie za korzystanie z jej nieruchomości, czego dotychczas nie czynił (patrz postanowienie Sądu Najwyższego z 05 grudnia 2012 roku, I CZ 148/12). Uczestnik wygrał sprawę w całości, Sąd uznał bowiem, że jego poprzednicy prawni i on sam zasiedzieli wszystkie służebności, których ustanowienia dotyczył wniosek, wnioskodawczynię co do zasady należałoby obciążyć na jego rzecz kosztami postępowania. Koszt ten po stronie uczestnika stanowiło wyłącznie wynagrodzenie pełnomocnika w stawce minimalnej w kwocie 240 złotych (§ 7 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu), gdyż pozostałe koszty zostały uiszczone przez wnioskodawczynię.