Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2015 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2015 r. w Gdańsku

sprawy J. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 13 maja 2014 r., sygn. akt VII U 2482/13

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie III i oddala odwołanie;

2.  zasądza od ubezpieczonego J. W. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. kwotę 120,00 (sto dwadzieścia 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt III AUa 1768/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 12 sierpnia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w G., działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U .2013, 1440 j. t. ) odmówił J. W. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w oparciu o ustalenie, iż na dzień 01 stycznia 1999 r. nie posiada on 25 – letniego okresu składkowego i nieskładkowego jak również nie udowodnił on wymaganego przez prawo 15 – letniego stażu pracy
w szczególnych warunkach.

Do stażu pracy w szczególnych warunkach pozwany nie uwzględnił ubezpieczonemu okresu pracy od 16 grudnia 1986 r. do 18 czerwca 1987 r., od 08 września 1987 r. do 10 czerwca 1988 r. i od 28 października 1988 r. do 21 czerwca 1989 r. na podstawie zaświadczenia o wykonywaniu prac w szczególnych warunkach, ponieważ w ocenie pozwanego obowiązujące przed dniem 01 stycznia 1990 r. przepisy Uchwały nr (...) Rady Ministrów z dn. 03 września 1984 r. w sprawie podejmowania pracy przez obywateli polskich za granicą u pracodawców zagranicznych, nie przewidywały możliwości korzystania przez pracowników polskich zatrudnionych za granicą z uprawnień w rozumieniu przepisów
o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, nie ma możliwości zaliczania okresów pracy u pracodawców zagranicznych przypadających przed 01 stycznia 1990 r. do stażu pracy warunkach szczególnych. Ponadto pozwany nie uwzględnił okresu pracy skarżącego od 09 września 1975 r. do 30 listopada 1996 r. na podstawie świadectwa pracy wystawionego przez (...) G. z dnia 30 listopada 1996 r. z uwagi na brak powołania na odpowiednie zarządzenia resortowe.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł ubezpieczony podnosząc, iż w okresie od 01 sierpnia 1994 r. do 31 grudnia 1998 r. opłacał składki na ubezpieczenie społeczne.

Ponadto, decyzją z dnia 02 października 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G., działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2013, 1440 j. t.) odmówił J. W. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w oparciu o ustalenie, iż na dzień 01 stycznia 1999 r. nie posiada on 25 – letniego okresu składkowego
i nieskładkowego jak również nie udowodnił on wymaganego przez prawo 15 – letniego stażu pracy w szczególnych warunkach.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł ubezpieczony wskazując, iż w decyzji odmownej pozwany dokonał błędnego podsumowania okresów składkowych
i nieskładkowych. W wyniku powyższego nie uwzględniono całego właściwego okresu od 09 września 1975 r. do 31 grudnia 1998 r.

W odpowiedzi na powyższe odwołania pozwany wniósł o ich oddalenie, podtrzymując stanowisko zaprezentowane w treści zaskarżonych decyzji. Jednocześnie pozwany nadmienił, że do stażu pracy w szczególnych warunkach zaliczono okres od 09 września 1975 r. do 15 grudnia 1986 r. oraz od 01 września 1989 r. do 09 października 1999 r. Wskazał ponadto, iż jak wynika z decyzji z dnia 28 listopada 2013 r. do stażu pracy w szczególnych warunkach nie uwzględniono okresów zatrudnienia u armatora zagranicznego za pośrednictwem (...) Agencji (...) na podstawie zaświadczenia z dnia 28 listopada 1996 r. w okresach: od 16 grudnia 1986 r. do 18 czerwca 1987 r., od 08 września 1987 r. do 10 czerwca 1988 r. oraz od 28 października 1988 roku do 21 czerwca 1988 r.

Decyzją datowaną na 27 czerwca 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonał ponownego ustalenia wartości kapitału początkowego na dzień 01 stycznia 1999 r.
Do ustalenia wartości kapitału początkowego pozwany przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1 251.53 zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczania wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. od 01 stycznia 1977 do 31 grudnia 1986 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 102,51 %. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 102,51% przez kwotę 1220,89 zł (tj. kwotę bazową).

Przy obliczaniu kapitału początkowego organ rentowy uwzględnił okresy składkowe
w wymiarze 21 lat, 11 miesięcy, 24 dni tj. 263 miesiące.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uwzględnił okresów:

- od 19 czerwca 1987 r. do 07 września 1987 r.

- od 11 czerwca 1988 r. do 27 października 1988 r.

- od 22 czerwca 1989 r. do 31 sierpnia 1989 r.

- od 01 listopada 1994 r. do 20 listopada 1994 r.

- od 01 marca 1995 r. do 31 maja 1995 r.

- od 01 października 1995 r. do 10 stycznia 1996 r.

- od 19 czerwca 1996 r. do 30 listopada 1996 r.

Bowiem w tych okresach skarżący przebywał na urlopie bezpłatnym

- oraz okresu od 10 października 1990 r. do 31 lipca 1994 r. - z uwagi na fakt, iż w tym okresie ubezpieczony przebywał na urlopie bezpłatnym

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł ubezpieczony wnosząc o analizę oraz korektę przebiegu zatrudnienia wg. świadectwa pracy (...) w latach od 09 września 1975 r. do 30 listopada 1996 r.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zaprezentowane w treści zaskarżonej decyzji.

Zarządzeniem z dnia 06 grudnia 2013 roku Sąd Okręgowy połączył sprawy wynikłe na skutek odwołań ubezpieczonego do wspólnego rozpoznania.

Wyrokiem z dnia 13 maja 2013 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku – VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie o sygn. VII U 2482/13, w punkcie pierwszym oddalił odwołanie od decyzji z dnia 27 czerwca 2013 r.; w punkcie drugim umorzył postępowanie w sprawie decyzji z dnia 12 sierpnia 2013 r.; oraz w punkcie trzecim zmienił decyzję z dnia 2 października 2013 r. przyznając J. W. prawo do emerytury z dnia 8 lipca 2013 r.

Sąd pierwszej instancji oparł swe rozstrzygnięcie o następujące ustalenia faktyczne
i rozważania prawne.

Ubezpieczony J. W., urodzony dnia (...), w dniu 27 maja 2013 roku złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wniosek o emeryturę.

W chwili złożenia wniosku ubezpieczony nie był członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego oraz nie pozostawał w stosunku pracy.

W toku postępowania przed organem rentowym ubezpieczony udowodnił 21 lat,11 miesięcy i 24 dni i okresów składkowych i nieskładkowych.

Decyzją z dnia 27 czerwca 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w G., działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2013, 1440 j. t.) odmówił J. W. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w oparciu o ustalenie, iż na dzień 01 stycznia 1999 r. nie posiada on 25 – letniego okresu składkowego
i nieskładkowego jak również nie udowodnił on wymaganego przez prawo 15 – letniego stażu pracy w szczególnych warunkach.

Zaskarżoną w niniejszej sprawie decyzją z dnia 12 sierpnia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G., działając na podstawie przepisów ustawy
z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U .2013, 1440 j. t.) odmówił J. W. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w oparciu o ustalenie, iż na dzień 01 stycznia 1999 r. nie posiada on 25 – letniego okresu składkowego i nieskładkowego jak również nie udowodnił on wymaganego przez prawo 15 – letniego stażu pracy w szczególnych warunkach.

Na skutek przedłożenia przez ubezpieczonego nowej dokumentacji pozwany po raz kolejny obliczał staż ubezpieczeniowy skarżącego.

Wobec powyższego organ rentowy stwierdził, iż wnioskodawca udowodnił 24 lata,
i 12 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 12 lat, 4 miesiące i 16 dni stażu pracy w warunkach szczególnych.

Zaskarżoną w niniejszej sprawie decyzją z dnia 02 października 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G., działając na podstawie przepisów ustawy
z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2013, 1440 j.t.) odmówił J. W. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w oparciu o ustalenie, iż na dzień 01 stycznia 1999 r. nie posiada on 25 – letniego okresu składkowego i nieskładkowego jak również nie udowodnił on wymaganego przez prawo 15 – letniego stażu pracy w szczególnych warunkach.

Ponadto wnioskiem z dnia 21 lutego 2013 r. ubezpieczony zwrócił się do organu rentowego o ponowne ustalenie kapitału początkowego.

Decyzją z dnia 11 kwietnia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonał ustalenia kapitału początkowego wnioskodawcy ustalając podstawę wymiaru kapitału początkowego
w kwocie 1 250,31 zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej postawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. od 01 stycznia 1977 roku do 31 grudnia 1986 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 102,41 %. podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 102,41 % przez kwotę bazową 1220,89 zł.

Zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją z dnia 27 czerwca 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonał ponownego ustalenia wartości kapitału początkowego na dzień 01 stycznia 1999 r. Do ustalenia wartości kapitału początkowego pozwany przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1 251.53 zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczania wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. od 01 stycznia 1977 r. do 31 grudnia 1986 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 102,51 %. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 102,51% przez kwotę 1220,89 zł ( tj. kwotę bazową).

Przy obliczaniu kapitału początkowego organ rentowy uwzględnił okres składkowy
w wymiarze 21 lat, 11 miesięcy, 24 dni tj. 263 miesiące.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uwzględnił okresów:

- od 19 czerwca 1987 r. do 07 września 1987 r.

- od 11 czerwca 1988 r. do 27 października 1988 r.

- od 22 czerwca 1989 r. do 31 sierpnia 1989 r.

- od 01 listopada 1994 r. do 20 listopada 1994 r.

- od 01 marca 1995 r. do 31 maja 1995 r.

- od 01 października 1995 r. do 10 stycznia 1996 r.

- od 19 czerwca 1996 r. do 30 listopada 1996 r.

Bowiem w tych okresach skarżący przebywał na urlopie bezpłatnym, oraz okresu od 10 października 1990 r. do 31 lipca 1994 r. z uwagi na fakt, iż w tym okresie ubezpieczony przebywał na urlopie bezpłatnym

Decyzją z dnia 26 listopada 2013 roku pozwany dokonał ponownego ustalenia kapitału początkowego wnioskodawcy ustalając podstawę wymiaru w kwocie 1 251, 53 zł. Organ rentowy uwzględnił okresy składkowe ubezpieczonego w wymiarze 23 lat, 8 miesięcy i 26 dni tj. 284 miesiące oraz okresy nieskładkowe w wymiarze 3 miesiące i 16 dni tj. 3 miesiące.

Sąd pierwszej instancji ustalił, iż w okresie od dnia16 grudnia 1986 r. do 18 czerwca 1987 r. od 08 września 1987 r. do 10 czerwca 1988 r. oraz od 28 października 1988 r. do 21 czerwca 1988 r. wnioskodawca był zatrudniony w charakterze starszego marynarza za pośrednictwem (...) Agencji (...) u armatorów zagranicznych – świadcząc pracę
w szczególnych warunkach stale oraz w pełnym wymiarze czasu. (...) Sp. z o.o. jako jednostka kierująca do pracy za granicą uiszczała na rzecz pozwanego składki na ubezpieczenie społeczne.

Powyższy stan faktyczny Sąd pierwszej instancji ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy oraz w aktach ubezpieczeniowych pozwanego organu emerytalnego, których prawdziwość i rzetelność nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Sąd Okręgowy również nie znalazł podstaw do podważenia jej wiarygodności z urzędu.

Odwołanie ubezpieczonego od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 02 października 2013 r. zasługuje na oddalenie, mimo, że Sąd Okręgowy wydając wyrok omyłkowo uznał je za zasadne. Ponadto Sąd Okręgowy oddalił odwołanie od decyzji pozwanego z dnia 27 czerwca 2013 r. uznając je za niezasadne oraz umorzył odwołanie skarżącego od decyzji organu rentowego z dnia 12 sierpnia 2013 r., bo została ona zmieniona decyzją z dnia 2 października 2013 r.

Sąd pierwszej instancji wskazał, iż przedmiotem toczącego się postępowania była kwestia ustalenia prawa ubezpieczonego do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym
z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

Sąd Okręgowy zważył, iż ogólne zasady nabywania prawa do emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po 1948 r. zostały uregulowane w treści art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U .2013, 1440 j.t.), zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948
r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, tj. spełniają łącznie następujące warunki: legitymują się okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż: 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet; mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej : 25 lat dla mężczyzn, 20 dla kobiet; nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Stosownie do dyspozycji art. 32 ust. 1 cytowanej ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27. Dla uzyskania uprawnień do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym wymagane jest osiągnięcie wskazanego w przepisach wykonawczych wieku, a także przepracowanie określonej ilości lat w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Sąd pierwszej instancji zaznaczył, iż art. 184 ust 2 powyższej ustawy zmieniony został przez art. 1 pkt 20 ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012 r. nr 637) z dniem 01 stycznia 2013 r., co skutkuje tym iż od 01 stycznia 2013 r. celem uzyskania uprawnienia do emerytury w warunkach szczególnych nie ma konieczności spełniania przez ubezpieczonych przesłanki rozwiązania stosunku pracy.

Wskazał również jako akt wykonawczy, do którego odsyła ustawa o emeryturach
i rentach z FUS, rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Stosownie do treści § 4 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet
i 60 lat dla mężczyzn; ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy
w szczególnych warunkach.

W wykazie A – prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego – stanowiącym załącznik do rozporządzenia w dziale VIII (prace w transporcie i łączności) pod poz. 4 wymienione zostały prace na statkach morskich
w żegludze międzynarodowej i w polskim ratownictwie okrętowym - pracownicy wpisani na listę członków załogi tych statków.

Dodatkowo Sąd pierwszej instancji podkreślił, iż zgodnie z przepisem § 2 ust 1 i 2 powołanego wyżej rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy natomiast, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy (§ 2 ust. 2).

Sąd Okręgowy przywołał także stanowisko Sądu Najwyższego z dnia 05 marca 2003 r. w sprawie o sygnaturze akt II UK 196/02, zgodnie z którym do okresów pracy w szczególnych warunkach, wymaganego w § 4 ust. 1 Rozporządzenia z dnia 07 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 ze zm.) wlicza się również okresy wykonywania za granicą, u zagranicznych pracodawców prac wymienionych w wykazach stanowiących załączniki do wskazanego powyżej Rozporządzenia, z tym zastrzeżeniem, iż są one uznawane za okresy składkowe w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 1 lub 6 ust. 2 pkt 1 lit d Ustawy z dnia 17 grudnia 1988 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. 2013. 1140 j. t.).

W myśl art. 6 ust. 2 pkt 1 lit d przywołanej powyżej ustawy za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991 r. następujące okresy, za które została opłacana składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia obywateli polskich za granicą – u innych pracodawców zagranicznych, jeżeli w okresie pracy za granicą były opłacane składki na ubezpieczenie społeczne w Polsce.

Za bezsporne w przedmiotowej sprawie, Sąd pierwszej instancji uznał, iż ubezpieczony w dniu (...) osiągnął 60 rok życia, jak również nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego.

Jako przedmiot sporu wskazał natomiast ustalenie czy ubezpieczony legitymuje się wymaganym przez prawo 25 letnim okresem składkowym i nieskładkowym, jak również czy posiada 15- letni staż pracy w warunkach szczególnych.

W ocenie Sądu Okręgowego, fakt wykonywania przez ubezpieczonego pracy
w szczególnych warunkach w okresie od 16 grudnia 1986 r. do 18 czerwca 1987 r., od 08 września 1987 r. do 10 czerwca 1988 r. oraz od 28 października 1988 r. do 21 czerwca 1988 r. jako osoby świadczącej pracę na statkach morskich w żegludze międzynarodowej znajduje potwierdzenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym – w szczególności
w znajdującym się w aktach rentowych zaświadczeniu z dnia 28 listopada 1996 r.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy uznał, iż ubezpieczony w spornym okresie czasu niewątpliwie wykonywał pracę wymienioną pod poz. 4 działu VIII wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Wskazał jednak przy tym, iż uwzględnienie powyższych okresów (w wymiarze 1 roku, 1 miesiąca oraz 28 dni ) oraz zsumowanie ich ze stażem uznanym przez pozwanego (tj. 12 lat, 4 miesiące oraz 16 dni) nie sprawia, by ubezpieczony legitymował się wymaganym przez prawo 15 – letnim stażem pracy w warunkach szczególnych.

Podkreślił również, iż ubezpieczony w dalszym ciągu nie spełnia wymogu posiadania 25 letniego okresu składkowego oraz nieskładkowego.

W związku z powyższym Sąd pierwszej instancji zaznaczył w uzasadnieniu iż zapadły wyrok, w zakresie w jakim uwzględniał on odwołanie od decyzji pozwanego z dnia 02 października 2013 r. oraz zmieniający powyższą decyzję jest błędny – bowiem został wydany na skutek oczywistej omyłki rachunkowej Sądu.

Ponadto Sąd Okręgowy umorzył postępowanie w zakresie odwołania wnioskodawcy od decyzji pozwanego z dnia 12 sierpnia 2013 r.

W myśl art. 355 § 1 k.p.c. Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia wymaga fakt, iż pozwany wydał dwie decyzje odmawiające przyznania ubezpieczonemu prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Co do zasady decyzja z dnia 02 października 2013 r. winna zawierać w swej treści oświadczenie, iż uchyla wcześniejszą decyzję organu rentowego z dnia 12 sierpnia 2013 r. jednak w/w wzmianki w decyzji nie było. Wskazać przy tym należy, że skoro Sąd Okręgowy rozpatrzył odwołanie od decyzji organu rentowego z dnia 02 października 2013 r. niecelowym stało się badanie zasadności odwołania wnioskodawcy od decyzji pozwanego z dnia 12 sierpnia 2013 r. wobec czego odwołanie skarżącego podlegało umorzeniu.

W ocenie Sądu Okręgowego oddaleniu podlegało odwołanie skarżącego od decyzji organu rentowego z dnia 27 czerwca 2013 r. w przedmiocie ponownego ustalenia wartości kapitału początkowego na dzień 01 stycznia 1999 r.

Wskazać przy tym należy, iż rozpatrując odwołanie od decyzji Sąd dokonuje oceny jej legalności na dzień jej wydania. Zdaniem Sądu Okręgowego decyzja organu rentowego była zasadna oraz została wydana zgodnie z prawem, bowiem uwzględniała wszystkie okoliczności (okresy) udowodnione przez wnioskodawcę na podstawie przedłożonej przez niego dokumentacji w toku postępowania przed organem rentowym.

Zgodnie z treścią art. 207 § 6 k.p.c. Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w pozwie, odpowiedzi na pozew lub dalszym piśmie przygotowawczym bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń
i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.

Wobec powyższego Sąd pominął zgłoszone przez wnioskodawcę środki dowodowe (zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu oraz legitymacje ubezpieczeniową) uznając je za spóźnione, albowiem dowody te nie zostały dotychczas złożone przez skarżącego
w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Domagając się uwzględnienia dodatkowych okresów skarżący winien dostarczyć odpowiednie dowody potwierdzające zasadność podnoszonych przez niego twierdzeń bezpośrednio organowi rentowemu, celem ustosunkowania się do nich oraz wydania przez pozwanego nowej decyzji.

W konkluzji z wyżej przytoczonych względów Sąd Okręgowy na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie ubezpieczonego od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 czerwca 2013 roku- o czym orzekł w pkt I.

W pkt II sentencji wyroku Sąd Okręgowy, działając na podstawie przepisu art. 355 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie w sprawie odwołania od decyzji pozwanego z dnia 12 sierpnia 2013 r.

Na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. w związku z cytowanymi wyżej przepisami, na skutek omyłki Sąd Okręgowy zmienił decyzję organu ubezpieczeniowego i przyznał ubezpieczonemu J. W. prawo do emerytury począwszy od dnia (...) (tj. od dnia ukończenia przez wnioskodawcę 60 roku życia) – o czym orzekł w punkcie trzecim.

Apelację od punktu III wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku -VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 maja 2014 roku (sygnatura akt VII U 2482/13), wywiódł organ rentowy zarzucając mu: w punkcie pierwszym: naruszenie prawa materialnego, tj. art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U z 2013 r. poz. 1440) w związku z art. 8 ust. l ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U z 2007 r. Nr 11, poz. 74 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze poprzez przyznanie J. W. prawa do emerytury
z dniem ukończenia 60 roku życia; w punkcie drugim: naruszenie prawa procesowego - art. 233 § l k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów,
a w konsekwencji poczynienie błędnych ustaleń faktycznych co do okresów pracy J. W. w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Mając na uwadze powyższe zarzuty, apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku, tj. o oddalenie odwołania; ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd pierwszej instancji, oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kasztów zastępstwa procesowego za drugą instancję według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Apelacja organu rentowego zasługiwała na uwzględnienie, co skutkowało zmianą zaskarżonego orzeczenia.

Na wstępie wskazać należy, iż ogólne zasady nabywania prawa do emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po 1948 r. zostały uregulowane w treści art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U.
z 2013 poz. 1440 ze zm.), zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, tj. spełniają łącznie następujące warunki: legitymują się okresem zatrudnienia
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż: 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet; mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej: 25 lat dla mężczyzn, 20 dla kobiet; nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Przepis art. 32 ust. 4 w/w ustawy stanowi, że wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Przepisami dotychczasowymi w rozumieniu tego przepisu są przepisy rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Zważyć należy, iż cechą niezbędną do uznania danego zatrudnienia za wykonywane
w szczególnych warunkach w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywanie pracy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku. Stanowi o tym przepis § 2 ust. 1 rozporządzenia wskazując przez to, że intencją ustawodawcy było zawężenie zakresu okresów szczególnych tylko do tych okresów zatrudnienia, w których praca była faktycznie wykonywana, a nie do samego pozostawania
w zatrudnieniu. Na poparcie powyższego powołać należy wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 1997 r. (w sprawie II UKN 417/97, OSNP 1998/21/638), w którym wskazano, iż nie korzysta z uprawnienia do emerytury przy niższym wieku emerytalnym pracownik, który nie udowodnił, że wykonywał pracę w szczególnych warunkach i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku. Podkreślić tu należy, iż obniżenie wieku emerytalnego niektórym grupom zawodowym uzasadnia się właśnie narażeniem tych osób na szybsze, niż przeciętne zrealizowanie się emerytalnego ryzyka z powodu wystąpienia w ich zawodach czynników negatywnych (najczęściej szkodliwych dla zdrowia lub obniżających sprawności psychofizyczne), które doprowadzają do wcześniejszej - niż powszechnie - utraty sił do wykonywania dotychczasowej pracy. Stąd też prawo do emerytury w wieku niższym nie jest tu przywilejem, lecz co do zasady wynika ze szczególnych właściwości wykonywanej pracy. Jest to zatem wiek normalny dla niektórych grup zawodowych (tak m.in. Kamil Antonów [w:] K. Antonów, M. Bartnicki, ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń społecznych, Komentarz ABC 2007 r., wyd. II, komentarz do art. 32 ustawy).

Okresy pracy, o których mowa w § 2 ust. 1 cytowanego rozporządzenia stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji w świadectwie wykonywania prac
w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia lub w świadectwie pracy (§ 2 ust. 2). Zapis ten wskazuje, iż świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach nie jest dokumentem abstrakcyjnym i musi znajdować oparcie w posiadanej przez zakład pracy dokumentacji, a w konsekwencji może być poprzez te dokumenty weryfikowane.

Zgodnie z § 4 cytowanego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace
w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki, tj. osiągnięcie wieku emerytalnego (kobieta – 55 lat, mężczyzna – 60 lat) i okres zatrudnienia (kobieta – 20, mężczyzna - 25 lat), w tym 15 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze. Przesłanki te należy spełnić kumulatywnie. Niespełnienie jednego ze wskazanych warunków czyni niemożliwym przyznanie emerytury
w wieku obniżonym.

W wykazie A – prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego – stanowiącym załącznik do rozporządzenia w dziale VIII (prace w transporcie i łączności) pod poz. 4 wymienione zostały prace na statkach morskich
w żegludze międzynarodowej i w polskim ratownictwie okrętowym - pracownicy wpisani na listę członków załogi tych statków.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego z dnia 05 marca 2003 r. w sprawie
o sygnaturze akt II UK 196/02, zgodnie z którym do okresów pracy w szczególnych warunkach, wymaganego w § 4 ust. 1 Rozporządzenia z dnia 07 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 ze zm.) wlicza się również okresy wykonywania za granicą, u zagranicznych pracodawców prac wymienionych w wykazach stanowiących załączniki do wskazanego powyżej Rozporządzenia, z tym zastrzeżeniem, iż są one uznawane za okresy składkowe w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 1 lub 6 ust. 2 pkt 1 lit d Ustawy z dnia 17 grudnia 1988 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. 2013. 1140 j. t.).

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c. należy uznać, iż istotnie Sąd pierwszej instancji błędnie ustalił ogólny staż pracy ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999 r. ponieważ ubezpieczony nie miał 25 lat składkowych i nieskładkowych jak również pomylił się w obliczeniach okresu stażu pracy w warunkach szczególnych, ponieważ ubezpieczony nie wykazał wymaganego minimum 15 lat. Sąd wygłaszając ustne motywy uzasadnienia zorientował się, iż popełnił błąd rachunkowy, na co również zwrócił uwagę sporządzając pisemne uzasadnienie zapadłego przed Sądem pierwszej instancji wyroku. Sąd Okręgowy wyraźnie wskazał w uzasadnieniu, iż w zakresie w jakim zaskarżony wyrok uwzględniał odwołanie od decyzji pozwanego z dnia 02 października 2013 r. oraz zmieniał zaskarżoną decyzję organu rentowego jest błędny – bowiem został wydany na skutek oczywistej omyłki rachunkowej Sądu.

Mając powyższe na uwadze Sąd Odwoławczy poczynił własne ustalenia na podstawie pozyskanych dokumentów załączonych do akt osobowych ubezpieczonego, prowadzonych przez organ rentowy. W ocenie Sądu Apelacyjnego do okresów składkowych
i nieskładkowych zaliczyć należy okresy:

Od 1 września 1968 r. do 13 listopada 1971 r. (3 lata, 2 miesiące, 13 dni);

Od 24 kwietnia 1972 r. do 11 kwietnia 1975 r. (2 lata, 11 miesięcy, 18 dni);

Od 6 czerwca 1975 r. do 11 kwietnia 1975 r. (0 lat, 2 miesiące, 17 dni);

Od 9 września 1975 r. do 15 grudnia 1986 r. (11 lat, 3 miesiące, 7 dni);

Od 16 grudnia 1986 r. do 18 czerwca 1987 r. (0 lat, 6 miesięcy, 4 dni);

Od 8 września 1987 r. do 10 czerwca 1988 r. (0 lat, 9 miesięcy, 3 dni);

Od 28 października 1988 r. do 21 czerwca 1989 r. (0 lat, 7 miesięcy, 25 dni);

Od 1 września 1989 r. do 9 października 1990 r. (1 rok, 1 miesiąc, 9 dni);

Od 1 sierpnia 1989 r. do 31 października 1994 r. (0 lat, 3 miesiące, 0 dni);

Od 21 listopada 1994 r. do 28 lutego 1995 r. (0 lat, 3 miesiące, 10 dni);

Od 7 marca 1995 r, do 8 maja 1995 r. (0 lat, 2 miesiące, 3 dni);

Od 1 czerwca 1995 r. do 30 września 1995 r. (0 lat, 4 miesiące, 0 dni);

Od 11 stycznia 1996 r. do 18 czerwca 1996 r. (0 lat, 5 miesięcy, 9 dni);

Od 27 czerwca 1996 r. do 9 sierpnia 1996 r. (0 lat, 1 miesiąc, 13 dni);

Od 22 sierpnia 1996 r. do 31 października 1996 r. (0 lat, 2 miesiące, 10 dni);

Od 12 grudnia 1996 r. do 14 czerwca 1997 r. (0 lat, 6 miesięcy, 4 dni);

Od 25 lipca 1997 r. do 4 września 1997 r. (0 lat, 1 miesiąc, 11 dni);

Od 22 września 1997 r. do 22 stycznia 1998 r. (0 lat, 4 miesiące, 1 dzień);

Od 2 marca 1998 do 6 lipca 1998 r. (0 lat, 4 miesiące, 6 dni);

Od 2 października 1998 r. do 31 grudnia 1998 r. (0 lat, 3 miesiące, 0 dni).

Sumując powyższe wskazać należy, iż ogólny staż pracy obejmujący okresy składkowe
i nieskładkowe ubezpieczonego na dzień 31 grudnia 1998 r. wynosi 24 lata, 0 miesięcy i 13 dni. Okresy: Od 9 września 1975 r. do 15 grudnia 1986 r. (11 lat, 3 miesiące, 7 dni);

Od 16 grudnia 1986 r. do 18 czerwca 1987 r. (0 lat, 6 miesięcy, 4 dni);

Od 8 września 1987 r. do 10 czerwca 1988 r. (0 lat, 9 miesięcy, 3 dni);

Od 28 października 1988 r. do 21 czerwca 1989 r. (0 lat, 7 miesięcy, 25 dni);

Od 1 września 1989 r. do 9 października 1990 r. (1 rok, 1 miesiąc, 9 dni);

Sąd Apelacyjny zaliczył jako okresy pracy w warunkach szczególnych, które po zsumowaniu wyniosły łącznie 14 lat, 3 miesiące i 17 dni. Mając powyższe na uwadze uznać należy, iż ubezpieczony nie wykazał wymaganego minimum 25 lat ogólnego stażu pracy, ani wymaganego minimum 15 - letniego stażu pracy w warunkach szczególnych.

Na marginesie powyższych rozważań, wskazać należy iż w ocenie Sądu Apelacyjnego rozumowanie Sądu pierwszej instancji co do stażu pracy w (...) Agencji (...) należy uznać za prawidłowe. Również pozwany organ rentowy uznał ten okres jako objęty ubezpieczeniem.

Problematyka świadczenia pracy na statkach morskich w żegludze międzynarodowej wielokrotnie stanowiła przedmiot rozważań judykatury. Również Sąd Apelacyjny w Gdańsku szeroko analizował tę problematykę np. w wyroku z dnia 25 kwietnia 2013 r. (sygn. III AUa 1793/12, LEX Nr 1314709), przywołując między innymi pogląd Sądu Najwyższego, zgodnie z którym charakter pracy pracowniczego zatrudnienia marynarzy, które polegało na wykonywaniu na statkach morskich odpłatnej pracy szczególnie podporządkowanej, mógłby być podważony tylko wtedy, gdyby z ustalonych okoliczności sprawy wynikało, że sporna praca była świadczona nieodpłatnie, np. w ramach uprawiania turystyki, albo przy braku pracowniczego podporządkowania np. na własnym statku morskim czy też jako podmiot świadczący usługi turystyczne (wyroku z dnia 1 czerwca 2010 r., II UK 5/10, LEX Nr nr 589882).

Sąd Apelacyjny w Gdańsku (sygn. III AUa 1793/12, LEX Nr 1314709) szeroko analizując problematykę charakteru prawnego zatrudnienia marynarzy u zagranicznych armatorów, przytoczył i podzielił stanowisko, zgodnie z którym zaliczenie do okresu pracy w szczególnych warunkach okresów wykonywania za granicą u zagranicznych pracodawców prac wymienionych w wykazach stanowiących załączniki do ustawy o emeryturach pomostowych, zależy od uznania tych okresów za okresy składkowe (wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 5 marca 2003 r. w sprawie II UK 196/02, publik. LEX nr 78191 i z dnia 1 czerwca 2010 r. w sprawie II UK 5/10, publik. LEX nr 589882).

Począwszy od listopada 1985 r., gdy jednoznacznie został uregulowany obowiązek
i zasady pokrywania (refundowania) składek na ubezpieczenie społeczne w Polsce za pracowników skierowanych do pracy za granicą, okresy zatrudnienia u pracodawców zagranicznych mogą być uznane za składkowe okresy podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w Polsce na podstawie art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. d ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm., nazywanej dalej ustawą emerytalną), jeżeli zostały opłacone składki na ubezpieczenie społeczne w Polsce (por. uzasadnienie wyroku S.N. z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie II UK 329/09, publik. LEX nr 987730).

Poczynając od dnia 1 stycznia 1985 r. obowiązywała uchwała Nr (...) Rady Ministrów
z dnia 3 września 1984 r. w sprawie zasad podejmowania pracy przez obywateli polskich za granicą u pracodawców zagranicznych (M. P. z 1984 r. Nr 23, poz. 157 z późn. zm., dalej uchwała w sprawie zasad podejmowania pracy).

Uchwała w sprawie zasad podejmowania pracy razem z zarządzeniem Ministra Finansów z 27 grudnia 1984 r. w sprawie zasad ustalania wysokości i trybu przekazywania przez osobę kierowaną do pracy za granicą wpłat w walucie obcej na rzecz jednostki kierującej oraz sposobu wykorzystania tych wpłat (M. P. Nr 30, poz. 208 z późn. zm., dalej zarządzenie), uzupełniając się wzajemnie, tworzyły spójną regulację, z której wypływał obowiązek uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu zatrudnienia obywateli polskich skierowanych do pracy za granicą u pracodawców zagranicznych.

Stosownie do treści § 6 ust. 2 uchwały w sprawie zasad podejmowania pracy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 28 listopada 1985 r., jednostka kierująca obywatela polskiego do pracy za granicą u pracodawcy zagranicznego obowiązana była przekazywać na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w celu refundacji kosztów świadczeń z ubezpieczenia społecznego miesięcznie kwotę w złotych, odpowiadającą 28% średniej płacy z roku poprzedniego
w gospodarce uspołecznionej, bez uwzględnienia płac w przemyśle wydobywczym.

W myśl art. 26 pkt 2, obowiązującej od dnia 31 grudnia 1989 r. do dnia 30 listopada 1991 r., ustawy z dnia 29 grudnia 1989 r. o zatrudnieniu (Dz. U. z 1989 r. Nr 75, poz. 446 z późn. zm., nazywanej dalej ustawą o zatrudnieniu) zatrudnienie obywateli polskich za granicą
u pracodawców zagranicznych jest realizowane na podstawie umów zawartych przez upoważnione jednostki kierujące z obywatelami polskimi, kierowanymi przez te jednostki do pracy za granicą u pracodawców zagranicznych.

Przepis art. 29 pkt 1 ustawy o zatrudnieniu stanowił, że jednostka kierująca, realizująca zatrudnienie na podstawie umów, o których mowa w art. 26 pkt 2, jest obowiązana przekazywać na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składkę na ubezpieczenie społeczne za każdą osobę skierowaną do pracy za granicą, wymierzoną od przeciętnego wynagrodzenia w wysokości przewidzianej dla pracowników zatrudnionych w Polsce.

Tym samym zasadne jest przyjęcie, że w okresach zatrudnienia ubezpieczonego za granicą u pracodawców zagranicznych: od dnia 16 grudnia 1986 r. do 18 czerwca 1987 r., od 8 września 1987 r. do 10 czerwca 1988 r. oraz od 28 października 1988 r. do 21 czerwca 1988 r. podjętych za pośrednictwem (...) sp. z o.o., ubezpieczony świadczył pracę w warunkach szczególnych, stale oraz w pełnym wymiarze czasu, z tytułu której (...) Sp. z o.o. jako jednostka kierująca do pracy za granicą uiszczała na rzecz organu rentowego składki na ubezpieczenie społeczne, w wysokości wskazanej, kolejno: w treści § 6 ust. 2 uchwały w sprawie zasad podejmowania pracy w brzmieniu obowiązującym od dnia 28 listopada 1985 r. i w treści art. 29 pkt 1 ustawy o zatrudnieniu.

W związku z powyższym prawidłowo w ocenie Sądu Apelacyjnego Sąd pierwszej instancji uznał, że sporne okresy zatrudnienia ubezpieczonego za granicą u pracodawców zagranicznych za pośrednictwem (...) sp. z o.o. stanowią okresy składkowe (o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. d ustawy emerytalnej), za które były opłacane składki na ubezpieczenie społeczne w Polsce a zatem podlegają zaliczeniu na poczet wymaganego ogólnego stażu pracy w tym również stażu pracy w warunkach szczególnych.

W tym stanie rzeczy, Sąd Apelacyjny na mocy art. 386 § 1 k.p.c., uwzględnił apelację organu rentowego i orzekł jak w pkt I sentencji. W pkt II sentencji Sąd Apelacyjny zasądził od ubezpieczonego na rzecz pozwanego organu rentowego, na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013, poz. 490), kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym