Pełny tekst orzeczenia

WYROK

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 15 stycznia 2013r. powód P. C. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 80.000 zł tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 9 marca 1999r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Powód wniósł również o ustalenie odpowiedzialności strony pozwanej za dalsze, mogące powstać w przyszłości, skutki zdarzenia z dnia 10 maja 1998r.

W uzasadnieniu pozwu P. C. podał, że w dniu 10 maja 1998 r. w domu rodziny C. w (...) odbywała się uroczystość I Komunii Świętej siostry A.. Trzynastoletni wówczas powód poczuł się zmęczony i położył się na kocu pod drzewem w obrębie posesji rodziców. Gdy spał, jego kuzyn S. W. (1) uruchomił samochód, którego właścicielem był P. W.. Ruszając gwałtownie, najechał na śpiącego P. C.. Na miejsce wypadku zostało wezwane pogotowie ratunkowe. W wyniku tego zdarzenia u powoda doszło do rozległych obrażeń twarzowo-czaszkowych. Sprawca wypadku został prawomocnie skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Zgierzu.

Pozwany decyzją z dnia 8 marca 1999 r. wypłacił powodowi kwotę 45.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę odniesioną w wyniku wypadku z dnia 10 maja 1998 r. Pismem z 8 marca 2012r. pełnomocnik powoda wezwał pozwanego do zapłaty świadczeń uzupełniających. Pozwany w odpowiedzi decyzją z dnia 14 maja 2012 roku odmówił wypłaty jakichkolwiek kwot, uznając brak podstaw do zmiany stanowiska w przedmiotowej sprawie.

(pozew k. 3-6)

W odpowiedzi na pozew z dnia 28 lutego 2013 r. strona pozwana wskazała, że nie uznaje powództwa, wniosła o jego oddalenie w całości oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Podniosła także zarzut przedawnienia roszczenia. (...) S.A. uznał swoją odpowiedzialność cywilną w związku z wypadkiem jakiemu uległ powód w dniu 10.05.1998 r. i wypłacił kwotę 45.000 zł tytułem zadośćuczynienia, co w ocenie pozwanego na owe czasy, było kwotą godziwą i spełniającą kryterium odpowiedniości, w rozumieniu art. 445 k.c. Pozwany, pismem z dnia 14.05.2012 r. odmówił zaspokojenia dalej idących roszczeń z tego tytułu. Zakwestionował także roszczenie o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość, dochodzone na podstawie art. 189 k.p.c., wskazując, iż powód nie ma interesu prawnego w takim ustaleniu.

(odpowiedź na pozew k. 87-88)

Na rozprawie w dniu 5 marca 2013r. pozwany, mają na uwadze okoliczność, że powód położył się spać zbyt blisko samochodu, podniósł zarzut jego przyczynienia się do zaistnienia zdarzenia.

(stanowisko pozwanego, k. 117)

Pismem z dnia 8 lipca 2014r. powód zmienił roszczenie odnośnie odsetek ustawowych i wniósł o ich zasądzenie od kwoty 80.000 zł od daty doręczenia odpisu pozwu stronie pozwanej. Wniósł ponadto o zasądzenie kosztów procesu w wysokości 7.301 zł, na które składają się: koszty zastępstwa procesowego w wysokości podwójnej stawki minimalnej – 7.200 zł, opłaty skarbowe od pełnomocnictw – 34 zł oraz koszty korespondencji – 67 zł.

(pismo procesowe, k. 403-405)

Na rozprawie w dniu 2 kwietnia 2015r. pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w podwójnej wysokości.

(stanowisko strony, protokół rozprawy 01:04:03, k. 530v.)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 maja 1998 roku w miejscowości (...) doszło do wypadku, w trakcie którego kuzyn powoda S. W. (1) najechał samochodem na śpiącego na kocu powoda.

(okoliczność bezsporna)

W związku z powyższym, prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Zgierzu z dnia 13 stycznia 1999r. wydanym w sprawie II K 710/98 S. W. (1) został uznany winnym czynu wyczerpującego dyspozycję art. 177 § 2 k.k. i skazany na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 lat oraz grzywnę w wysokości 80 stawek dziennych, przy przyjęciu wysokości jednej stawki na 20 zł. Otrzymał ponadto dozór kuratora.

Grzywna w kwocie 700 zł została rozłożona na raty.

(informacja z Sądu Rejonowego w Zgierzu, k. 387, zawiadomienie o rozłożeniu grzywny na raty wraz z potwierdzeniem uiszczenia rat, k. 175)

W dniu wypadku w domu rodziny C. w miejscowości (...) odbywała się uroczystość I Komunii Świętej siostry powoda A.. W sadzie, w obrębie posesji rodziców powoda, na kocach, siedzieli goście. Powód P. C. znajdował się na kocu, który leżał na terenie sadu, na trawie, nie na poboczu.

(zeznania powoda, protokół rozprawy z dnia 02.04.2015r., 00:16:00, k. 529v., zeznania M. C. (1), k. 115, zeznania M. P. (1), 00:15:36, k. 221v.-222)

Powód w dniu zdarzenia nie spożywał żadnego alkoholu. Miał wtedy 13 lat. Do wypadku doszło po obiedzie. Powód zasnął na kocu, na którym wcześniej się bawił, głowę miał skierowaną w stronę samochodu. Nie poruszył się, mimo uruchomienia silnika samochodu.

(zeznania powoda, protokół rozprawy z dnia 02.04.2015r., 00:16:00, k. 529v., zeznania M. C. (1), protokół rozprawy z dnia 27.06.2013r., 00:03:57, k. 221, zeznania M. P. (1), 00:15:36, 221v.-222, zeznania B. S., 00:20:49, k. 222, zeznania A. S., protokół rozprawy z dnia 09.05.2013r., 00:22:11, k. 177v., zeznania R. C., protokół rozprawy z dnia 09.05.2013r., 00:36:57, k. 178v., zeznania M. S., protokół rozprawy z dnia 09.05.2013r., 00:28:31, k. 177v., zeznania M. G., protokół rozprawy z dnia 09.05.2013r., 00:39:28, k. 177v.)

Samochód marki F. (...) p był zaparkowany na poboczu, na drodze piaskowej przed posesją, naprzeciwko domu. Kuzyn powoda S. W. (1) uruchomił samochód, ruszył do przodu ok. 2 metrów i przejechał przednim kołem po głowie powoda. Po zatrzymaniu samochodu, powód znajdował się za przednim kołem po prawej stronie auta, na wysokości przedniego słupka drzwi. S. W. (1) był trzeźwy.

(zeznania S. W., k. 114-115, zeznania M. C. (1), k. 115, zeznania M. P., k. 116-116v.)

Pojazd uczestniczący w zdarzeniu objęty był ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym (...) S.A.

(okoliczność bezsporna)

Pierwszej pomocy po zdarzeniu udzieliła powodowi B. S. (2).

(zeznania B. S., k. 116v., zeznania J. P., protokół rozprawy z dnia 09.05.2013r., 00:18:00, k. 177)

Na miejsce wypadku została wezwana karetka Pogotowia (...). Z miejsca zdarzenia powód został przewieziony do Instytutu Centrum (...) w Ł., gdzie przebywał na Oddziale Intensywnej Terapii w dniach od 10 do 20 maja 1998r. z rozpoznaniem złamania kości oczodołu lewego, kości nosowej, kości szczęki górnej oraz rany szarpanej twarzy po stronie lewej. Wykonano szycie ran i zabieg operacyjny repozycji kości twarzoczaszki. Następnie w okresie od 20 maja do 2 czerwca 1998r. był hospitalizowany na Oddziale Chirurgii Dziecięcej, zaś od 3 czerwca do 10 czerwca 1998r. przebywał w Klinice (...) w Ł., a następnie był leczony ambulatoryjnie.

Powód podjął leczenie ortodontyczno-protetyczne w ZOZ (...)w Ł..

W 2009 r. był konsultowany okulistycznie i laryngologicznie z powodu pojawienia się obrzęku okolicy oczodołu lewego. Rozpoznano wówczas u powoda zapalenie zatok przynosowych.

W dniach 09.11.-15.11.2010r. P. C. przebywał na Oddziale (...) w Z., gdzie został poddany operacji korekty pourazowego zniekształcenia przegrody nosa.

(dokumentacja medyczna, k. 9-41, 125-129, 139, 141, dokumentacja medyczna (...) oraz Wojewódzkiego Szpitala (...) w Z. - załączona do akt sprawy)

Z punktu widzenia chirurgii plastycznej, trwałym obrażeniem powoda, doznanym przez niego na skutek wypadku z dnia 10.05.1998 r. są blizny pourazowe i pooperacyjne twarzy i szyi oraz pourazowa deformacja twarzy. 

W wyniku przedmiotowego wypadku powód doznał uszczerbku na zdrowiu (blizny twarzy i zniekształcenia pourazowe i bliznowate twarzy) w wysokości 20% (wg punktu 19b tabeli uszczerbkowej - średnia wartość przewidziana dla tego przepisu). W związku z nieodwracalnością blizn, uszczerbek na zdrowiu powoda jest uszczerbkiem trwałym.

Blizny twarzy i szyi u powoda obecnie nie są bolesne. Nie są zatem przyczyną jakichkolwiek cierpień fizycznych. Bolesność rany urazowej i rany operacyjnej, których blizna jest następstwem, występuje w okresie obrzękowym gojenia się tej rany, który trwa przez pierwsze cztery doby gojenia się każdej rany przez rychłozrost (gojenia niepowikłanego).

Zniekształcenia pourazowe i bliznowate twarzy powoda były zasadną przyczyną znacznych cierpień psychicznych powoda i są nadal. Po ukończeniu szkoły podstawowej powód nie kontynuował nauki, ponieważ unikał kontaktów z rówieśnikami czego przyczynę stanowiło znacznego stopnia oszpecenie wyglądu. Było ono również przyczyną myśli samobójczych powoda.

Zniekształcenia pourazowe i bliznowate twarzy są u powoda obiektywną przyczyną poczucia stałego i trwałego dyskomfortu psychicznego.

Proces gojenia się ran powoda zakończył się. Blizny, zniekształcenia pourazowe i bliznowate twarzy stanowiące u powoda oszpecenie wyglądu kwalifikują się zarówno do ich korekcji chirurgiczno-plastycznej jak i do właściwej pielęgnacji blizn.

W przypadku blizn ogólnie zalecana jest przez chirurgię plastyczną ich długotrwała i systematyczna pielęgnacja maściami witaminowymi („Linomag” i Dermosan” naprzemiennie) i leczniczymi (np. „Contractubex”, No-scar” i inne, np. maści silikonowe, zamiennie) oraz stosowanie zabiegów fizykoterapeutycznych (laseroterapia blizn) w celu minimalizacji ich widoczności, ponieważ możliwość całkowitej likwidacji blizn nie istnieje.

Zgodnie z tymi zaleceniami powód stosował do pielęgnacji blizn przez 12 miesięcy maść leczniczą „Contractubex” zużywając 1 opakowanie tej maści miesięcznie (30 zł), co było zasadne i celowe.

U powoda istnieje także możliwość chirurgiczno-plastycznej korekty przede wszystkim blizny zniekształcającej czoła i łuku brwiowego lewego (zabieg możliwy do wykonania w ramach refundacji przez NFZ, natomiast koszt tego samego zabiegu w prywatnym gabinecie chirurgii plastycznej wynosi 300-400 zł za 1 cm bieżący blizny, co w przypadku blizny czoła i łuku brwiowego lewego u powoda czyniłoby cenę zabiegu korekty tej blizny ok. 2.500 zł). Jest to zabieg możliwy do wykonania, ale nie jest zabiegiem koniecznym. Wiąże się bowiem z ryzykiem wystąpienia powikłań zwykłych, takich jak np. krwiak pooperacyjny, odczyn zapalny, ropienie rany lub przerost blizny pooperacyjnej, niweczących zaplanowany efekt estetyczny. Zabiegi takie wykonywane są wyłącznie na życzenie pacjenta. U powoda istnieje ponadto możliwość laserowego odbarwienia tatuażu pourazowego w obrębie dwóch małych blizn twarzy (u nasady skrzydła nosa i na wardze dolnej). Zabiegi laseroterapii blizn nie są refundowane przez NFZ i u powoda likwidacja tatuażu pourazowego blizn twarzy u nasady skrzydła nosa i na wardze dolnej metodą laserową wiązałaby się z kosztem sumarycznym ok. 1.500 zł (maksimum 3 zabiegi za 500 zł).

Chirurgiczna korekta pozostałych blizn u powoda jest niecelowa.

Rokowania na przyszłość, co do obecności i wyglądu blizn są niepomyślne, nie ma bowiem możliwości jakiegokolwiek, czy to chirurgicznego, czy też fizykoterapeutycznego leczenia blizn bez pozostawienia następnych blizn. Dlatego zabiegi chirurgiczno-plastyczne polegają tylko na zmniejszaniu blizn poprzez ich zwężanie i zmianę ich przebiegu, czyli na zmniejszeniu widoczności blizn, z pozostawieniem następnych blizn, choć ewentualnie mniej widocznych. Możliwość całkowitej likwidacji blizn nie istnieje. Nie mogą one całkowicie zaniknąć ani bez interwencji chirurgicznej, ani po interwencji, ani w wyniku upływu czasu.

Zniekształcenie pourazowe twarzy u powoda, czyli zapadnięcie i zagłębienie okolicy jarzmowo-oczodołowej lewej i deformacja lewego łuku brwiowego teoretycznie możliwe jest do zniwelowania zabiegiem chirurgicznym polegającym na uzupełnieniu ubytków kostnych w tej okolicy (przeszczepem kości własnej lub wszczepem z tworzywa sztucznego, np. silikonowym) co jednak wiąże się ze znacznym ryzykiem takiego zabiegu. W przypadku przeszczepu jest nim jego wchłonięcie się, w przypadku wszczepu jest nim jego odrzucenie przez organizm, co w obu możliwych wariantach takiej rekonstrukcji całkowicie niweczy jej efekt (jest to ok. 50%-owe ryzyko wykonania zabiegu, który nie przyniesie żadnego efektu poza nowymi bliznami pooperacyjnymi, czego uniknąć się nie da).

Zniekształcenie pourazowe okolicy oczodołowo-jarzmowej lewej, z praktycznego punktu widzenia nie kwalifikuje się do korekty chirurgicznej, z uwagi na jego wymagalną rozległość (jest to zabieg plastyki kości tzw. kraniotomii, czyli przecięcia kości twarzoczaszki i kości czołowej z ewentualną koniecznością odsłonięcia mózgu) i znaczne ryzyko powikłań, w tym także zagrażających życiu.

Rozległość blizn pourazowych i pooperacyjnych twarzy i szyi zależna jest wyłącznie od urazu, w wyniku którego powstają rany pourazowe skutkujące po ich wygojeniu się bliznami pourazowymi, i w wyniku którego powstają uszkodzenia wewnętrzne wymagające leczenia operacyjnego, obligatoryjnie wymagającego wytworzenia ran chirurgicznych skutkujących po ich wygojeniu się bliznami pooperacyjnymi.

Na rozległość blizn pourazowych i pooperacyjnych twarzy i szyi nie ma żadnego, istotnego wpływu wiek pacjenta, w którym do traumatyzującego twarz i szyję urazu dochodzi. Z upływem lat blizny twarzy i szyi stają się relatywnie mniej widoczne, co wynika z nieuchronnych procesów starzenia się skóry - powstawania bruzd i zmarszczek częściowo przesłaniających (maskujących) blizny, do czego dochodzi jednak najwcześniej ok. 70 roku życia. Natomiast w odniesieniu do deformacji twarzy upływ lat nie ma żadnego znaczenia, pozostają one tak samo widoczne jak w chwili powstania (np. amputacja małżowin usznej) i o ile nie ma możliwości ich wcześniejszego skorygowania chirurgicznego, to pozostają deformacjami trwałymi w stopniu niezmiennym, natomiast po ich wcześniejszym skorygowaniu chirurgicznym pozostają deformacjami trwałymi w stopniu tą korektą uzyskanym.

Blizny są trwałym i nieuchronnym następstwem wygojenia się ran zarówno urazowych jak i chirurgicznych (blizny są „wygojonymi ranami”). Tak więc każdy prawidłowy proces leczenia chirurgicznego doprowadzić musi do powstania blizn. W żadnym bądź razie blizny pourazowe i pooperacyjne nie świadczą o jakichkolwiek nieprawidłowościach leczenia.

Zalecane przez chirurgię plastyczną właściwe sposoby pielęgnacji blizn mogą u powoda doprowadzić jedynie do relatywnie niewielkiej poprawy wyglądu blizn (czego ostatecznym celem jest poprawa samopoczucia powoda a nie likwidacja blizn, bo takowa jest niemożliwa).

W żadnym przypadku efektem takiej kuracji nie będzie ani zmniejszenie się rozległości blizn (co również nie jest możliwe), ani zmniejszenie widoczności blizn do stanu ich niezauważalności, gdyż dla obserwatorów postronnych blizny te i zniekształcenia pourazowe twarzy u powoda będą zawsze widoczne i zauważalne nawet „na pierwszy rzut oka”. Zaniechanie zalecanej przez chirurgię plastyczną pielęgnacji blizn w żadnym przypadku nie doprowadzi do powiększania się blizn w przyszłości (kuracja blizn nie jest ani konieczna ani niezbędna). Nie jest możliwe jakiekolwiek samoistne powiększanie się blizn w przyszłości, jedynie możliwe „powiększanie się” blizn dotyczy blizn przerostowych (przerost miernego stopnia) i keloidów (przerost znacznego stopnia) co występuje jedynie we wczesnym okresie powstawania i dojrzewania blizn (pierwotnie), zwykle wymaga leczenia, które doprowadza do ich zmniejszenia się, ale także do ich zmniejszenia się może dojść samoistnie po wystarczająco długim czasie - wtórne (czyli następujące w późniejszym okresie dojrzewania blizn). Występowanie w późniejszym okresie dojrzewania blizn (po okresie ich rychłozrostu i po fazie obkurczania się kolagenu, do czego dochodzi ostatecznie po ok. 2 miesiącach od powstania blizny) blizn przerostowych i keloidów nie jest znane chirurgii plastycznej.

(opinia biegłego z zakresu chirurgii plastycznej C. D., k. 241-244, opinia uzupełniająca, k. 256-258, druga opinia uzupełaniająca, k. 470, ustna opinia uzupełniająca, protokół rozprawy z dnia 02.04.2015r., 00:04:15, k. 529)

W aspekcie okulistycznym, w wypadku w dnia 10.5.1998r. powód doznał ciężkiego urazu głowy z utratą przytomności, z mnogimi złamaniami kości twarzoczaszki i kości oczodołu lewego. Skutkiem zdarzenia w zakresie narządu wzroku jest zez i zapadnięcie gałki ocznej lewej spowodowane pourazowym zdeformowaniem oczodołu lewego. Ostrość wzroku oka lewego po skorygowaniu istniejącej wady jest pełna (do dali i bliży). Leczenie powoda jest obecnie zakończone, bez dolegliwości bólowych.

Rokowanie na przyszłość są ostrożne z powodu nawrotowych obrzęków zapalnych

tkanek lewego oczodołu. Brak możliwości rekonstrukcji kości lewego oczodołu z obawy o powikłania.

Trwały uszczerbek na zdrowiu powoda to oszpecenie spowodowane zezem i zapadnięciem gałki ocznej lewej, wynosi 10 % (punkt 19a tabeli uszczerbkowej).

(opinia biegłego okulisty R. M., k. 262-263, opinia uzupełniająca, k. 288, ustna opinia uzupełniająca, protokół rozprawy z dnia 02.04.2015r., 00:01:26-00:04:15, k. 529)

W aspekcie laryngologicznym, powód wśród licznych obrażeń odniesionych w wypadku w dniu 10.05.1998 r. doznał złamania kości nosa z przemieszczeniem odłamów i zniekształceniem przegrody nosa, uszkodzeń zaopatrzonych zabiegiem repozycji złamania w dniu wypadku w (...) w Ł. i później po 12 latach – w dniu 10.11.2010 r. korekcyjną operacją skrzywienia przegrody nosa przeprowadzoną na Oddziale (...) w Z.. Pomimo tego, u powoda nadal występuje pewien dyskomfort oddychania przez nos, spowodowany zrostem górnej części przegrody z prawą boczną ścianą nosa, co upośledza drożność prawego przewodu nosowego i wymaga w przyszłości operacyjnego usunięcia zrostu.

Przebyte w 2009 r. zapalenie zatok przynosowych nie ma związku z obrażeniami z 1998 r.

Biorąc pod uwagę stosunkowo umiarkowany, wyrównany obecnie stopień zaburzeń oddychania, które uległy istotnej poprawie w wyniku operacji przegrody nosa w 2010 r., wysokość długotrwałego uszczerbku na zdrowiu powoda wynosi 10 % (uszczerbek na zdrowiu powoda winno się oceniać wg pkt 20 b tabeli uszczerbkowej, tj. ’’uszkodzenie nosa z zaburzeniami oddychania - zależnie od rozległości uszkodzenia i stopnia zaburzeń oddychania: 5- 20%”)

Proces leczenia nie zakończył się. Wskazane jest operacyjne usunięcie zrostu w prawym przewodzie nosowym celem uzyskania pełnej drożności nosa.

Natężenie cierpień fizycznych i psychicznych związanych ze złamaniem kości nosa, o ile porównać je ze skutkami innych bardziej poważnych obrażeń doznanych w wypadku w 1998 r., było i jest stosunkowo nieduże. 

Rokowanie na przyszłość - w zakresie uszkodzeń laryngologicznych- przedstawia się pomyślnie.

(opinia biegłego z zakresu otolaryngologii W. S., k. 303-307)

W aspekcie psychologicznym, cierpienia odczuwane przez powoda w okresie bezpośrednio po wypadku oraz w trakcie i po zabiegach operacyjnych były bardzo duże. Cierpienia psychiczne były związane bezpośrednio z cierpieniami fizycznymi (reakcje lękowe związane z bólem przed zabiegami) oraz spowodowane bardzo dużym i widocznym zniekształceniem twarzy. Skutkiem tego było obniżenie samooceny, lęk przed wchodzeniem w nowe relacje społeczne. Prawdopodobnie z tego powodu powód zrezygnował z dalszej nauki. Tego typu objawy występują nadal, chociaż powód temu zaprzecza. Proces leczenia już się zakończył. Powód zaadoptował się do sytuacji zmienionej przez wypadek, podjął pracę, ożenił się, realizuje podstawowe plany życiowe. Pozostaje jednak u niego wzmożona wrażliwość związana z wyglądem oraz dolegliwości bólowe związane z urazem twarzoczaszki.

(opinia biegłego z zakresu neuropsychologii L. S., k. 337-338)

W aspekcie neurologicznym, powód w związku z wypadkiem z dnia 10.05.1998 r. doznał licznych obrażeń w tym: złamania kości oczodołu, kości nosa, mnogich złamań kości podniebiennej prawej, kości zatoki szczękowej prawej, skrzywienia przegrody nosa, kości oczodołu prawego, rany szarpanej twarzy po stronie lewej.

Powód w wyniku przedmiotowego wypadku nie doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Doznane przez powoda cierpienia fizyczne i psychiczne wynikały z doznanych uszkodzeń i obrażeń.

Bóle głowy podawane przez powoda, były wtórne do stwierdzonych obrażeń a nie wynikały stricte z uszkodzenia układu nerwowego. Proces leczenia powoda się zakończył.

Bóle głowy u powoda określone są jako ”wtórne” w tym znaczeniu, że wynikają najprawdopodobniej z doznanych w obrębie twarzoczaszki m.in. urazów kostnych. Uszkodzenie jednego miejsca w tej strukturze może objawiać się bólem w innej okolicy lub całej głowy ze względu na całość anatomiczną i gęstą sieć nerwów czaszkowych. Często bóle głowy są tylko objawem (często jedynym) wielu różnych chorób zupełnie niezwiązanych z głową jako taką. Nie jest możliwe stwierdzenie, czy bóle głowy u powoda są trwałe i będą występować w przyszłości. Jest to czysto subiektywna dolegliwość. Tego typu bóle można zniwelować leczeniem objawowym np. środkami przeciwbólowymi. Jeżeli mają charakter czynnościowy skuteczna okazuje się być psychoterapia.

Odczuwane przez powoda bóle głowy mogą powodować dyskomfort zarówno w życiu codziennym jak i zawodowym. Stopień tego dyskomfortu jest osobniczo zmienny i zależy od indywidualnych predyspozycji. Bóle głowy nie są przeciwwskazaniem do wykonywania pracy.

Rokowania na przyszłość co do neurologicznego stanu zdrowia powoda są dobre. Powód aktualnie nie wymaga leczenia i opieki neurologicznej.

(opinia biegłego neurologa P. R., k. 348-353, opinia uzupełniająca, k. 379-380)

Z psychiatrycznego punktu widzenia na skutek wypadku w trzynastym roku życia, powód doznał licznych, poważnych obrażeń, które były przyczyną znacznego zeszpecenie jego twarzy. Fakt ten spowodował szereg skutków w psychice powoda. Stał się on zamknięty w sobie, nieśmiały, zalękniony, przez długi czas nie opuszczał swojej posesji, miewał myśli samobójcze, mało kontaktował się z rówieśnikami, prawdopodobnie też z tego powodu ukończył tylko szkołę podstawową. Nie nawiązywał nowych znajomości z powodu skrępowania swoim wyglądem. Nie nawiązywał też znajomości z dziewczętami i już jako dorosły z kobietami z powodu zawstydzenia swoim wyglądem. Uważał, że nie założy rodziny. Objawy, które występowały u powoda składają się na obraz zaburzeń adaptacyjnych, które występowały w tamtym czasie.

W związku z wypadkiem z dnia 10.05.1998 r. powód doznał licznych obrażeń w postaci: złamania kości oczodołu, kości nosa, mnogich złamań kości podniebiennej prawej, kości zatoki szczękowej prawej, rany szarpanej twarzy po stronie lewej. Na skutek długotrwałego leczenia oraz zniekształcenia twarzy u powoda wystąpił zespół adaptacyjny. Powód nie doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu, doznał natomiast długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5% (wg punktu 10a tabeli uszczerbkowej). Uszczerbek ten dotyczył kilkunastu lat życia powoda. Aktualnie nie występuje uszczerbek na zdrowiu.

Rozmiar cierpień psychicznych powoda w związku z doznanymi obrażeniami był bardzo duży, związany był przede wszystkim z dużego stopnia zniekształceniami twarzy oraz długotrwałym leczeniem, trwał kilkanaście lat i nadal jest powodem cierpień psychicznych aktualnie miernego stopnia.

Proces leczenia zakończył się. Powód zaadaptował się do sytuacji. Realizuje swoje plany życiowe. Jednakże zniekształcenie twarzy nadal jest powodem dyskomfortu psychicznego. Rokowania na przyszłość co do stanu zdrowia powoda są dobre.

(opinia biegłego psychiatry K. W., k. 363, opinia uzupełniająca, k. 394)

Z punktu widzenia chirurgii szczękowej, w wyniku urazu w dniu 10.05.1998 r. u powoda doszło do złamania kości oczodołu lewego zatoki szczękowej lewej, kości jarzmowej lewej, kości nosa i podniebienia wygojonych ze znacznym przemieszczeniem odłamów kostnych, do utraty czterech zębów przednich w szczęce, do powstania szpecących blizn twarzy po stronie lewej.

Uszczerbek na zdrowiu powoda wynosi 9 %, z czego złamania kości twarzoczaszki wygojone z przemieszczeniem odłamów kostnych - 5 % (wg punktu B 24 tabeli uszczerbkowej), a uszczerbek na zdrowiu za utratę czterech zębów (brak zębów 11,12, 21, 22 uzupełniony mostem protetycznym) w odcinku przednim wynosi 4 % (wg punktu B21a tabeli uszczerbkowej).

Cierpienia fizyczne odczuwane przez powoda na skutek przedmiotowego wypadku były duże i trwały do 14 dni. Potem stopień natężenia zmniejszał się do czasu 21 dni.

Odnośnie procesu leczenia z punktu widzenia chirurga szczękowego istnieje możliwość korekty wyglądu twarzy pacjenta zabiegami plastycznymi (wszczepienie kości własnej lub materiałów kościozastępczych).

Rokowania na przyszłość co do wyglądu twarzy powoda są niepomyślne. Istnieje możliwość poprawienia wyglądu poprzez rekonstrukcję kości, ale pozostaną szpecące blizny, które są nieodwracalne.

(opinia biegłego z zakresu chirurgii szczękowej M. Ś., k. 392-393, opinia uzupełniająca, k. 468, druga opinia uzupełniająca, k. 496)

Ze stanowiska neurochirurgii powód nie poniósł trwałego uszczerbku na zdrowiu.

(opinia biegłego neurochirurga K. S., k. 428)

Powód ma aktualnie 30 lat, wykonuje pracę fizyczną, pracuje przy produkcji okien. Zarabia ok. 1.700 zł miesięcznie. Przed wypadkiem był zdrowym chłopcem.

Nie pamięta momentu wypadku. Stracił przytomność. Odzyskał ją w szpitalu po 9 dniach. Po wypadku powód czuł się źle, był załamany, nie chciał nigdzie wychodzić. Wstydził się chodzić na dyskoteki. Po wypadku obawiał się chodzić do szkoły. Skończył jedynie szkołę podstawową, bo obawiał się reakcji ze strony innych ludzi. Po szkole pomagał rodzicom w gospodarstwie, jedynie w wykonywaniu lekkich prac. Unikał kontaktu z dziewczynami. Po przedmiotowym zdarzeniu zaprzestał gry w piłkę, rzadko jeździł rowerem. Powód nadal odczuwa bóle głowy. Przez cztery lata uczęszczał na wizyty do dentysty. Nosił stały aparat. Miał wstawione cztery zęby. Chodził na konsultacje okulistyczne i neurologiczne. Zmuszony był zażywać leki mające na celu uśmierzenie bólu, przepisywane przez lekarza neurologa. Nadal odczuwa bóle głowy, szczególnie przy zmianach pogody. Boli go także oczodół.

Powód w 2007r. zawarł związek małżeński. Jego żona jest opiekunką do dzieci. Jeździ w autobusie szkolnym, otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 1.236 zł. P. C. nadal unika wyjść. Sylwestra i Andrzejki spędza w gronie rodzinnym. Nie ma kolegów. Nie wyjeżdża na wakacje, ani ferie, jedynie nad Zalew S.. Wszelkie sprawy urzędowe, jeżeli jego obecność nie jest konieczna, załatwia jego żona. Powoda krępują spojrzenia innych ludzi.

(zeznania powoda, protokół rozprawy z dnia 02.04.2015r., 00:16:00-01:00:02, k. 529v.-530v., zeznania M. C. (2), protokół rozprawy z dnia 30.12.2014r., 00:05:1400:21:45, k. 472-473, zeznania M. C. (1), k. 115-117, zeznania M. P., k. 116-117)

Pozwany w dniu 8 marca 1999r. wypłacił powodowi kwotę 45.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę odniesioną w wyniku wypadku z dnia 10 maja 1998 r.

(pismo, k. 57)

Pismem z 8 marca 2012r., doręczonym pozwanemu w dniu 12.03.2012r. został on wezwany do zapłaty tytułem dalszego zadośćuczynienia kwoty 355.000 zł oraz tytułem odszkodowania kwoty 100.000 zł.

(wezwanie do zapłaty, k. 58, potwierdzenie odbioru, k. 58)

W odpowiedzi na powyższe, pozwany decyzją z dnia 14 maja 2012 roku odmówił wypłaty jakichkolwiek kwot.

(pismo, k. 59)

Akta sprawy karnej o sygn. akt II K 710/98 zostały zreponowane.

(okoliczność bezsporna)

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie powołanych dowodów, w szczególności w oparciu o opinie biegłych sądowych i dokumentację medyczną oraz zeznania powoda i świadków.

Dowód z opinii biegłych podlega ocenie przy zastosowaniu art. 233 § 1 k.p.c. - na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków (por. postanowienie SN z dnia 7 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 4/2001, poz. 64). Złożone w rozpoznawanej sprawie opinie biegłych sądowych sporządzone przez lekarzy specjalistów w zakresie neurochirurgii, okulistyki, psychologii, psychiatrii, laryngologii, chirurgii plastycznej i chirurgii szczękowej, odznaczają się pełną przydatnością dowodową w świetle powołanych kryteriów, zaś wszystkie, zgłaszane przez strony wątpliwości i zastrzeżenia do wniosków opinii zostały wyczerpująco wyjaśnione w opiniach uzupełniających. Sporządzone zostały zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą specjalną. Biegli lekarze różnych specjalności, przy wydawaniu opinii, dysponowali dokumentacją lekarską powoda, jak również przeprowadzili stosowne badania przedmiotowe.

W zakresie procentowego oszacowania uszczerbków Sąd zaaprobował przedstawioną w opiniach ocenę dokonaną w świetle powoływanej posiłkowo tabeli stanowiącej załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18 grudnia 2002r. (Dz. U. Nr 234, poz. 1974).

W sumie, stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu powoda, ustalony, w oparciu o powołane dowody z opinii biegłych sądowych, wyniósł 39%. Ponadto powód doznał długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 15 % (z psychiatrycznego punktu widzenia w wysokości 5% oraz w aspekcie otolaryngologicznym - 10%).

Sąd nie przyznał waloru wiarygodności zeznaniom świadka S. W. (1), M. W. i B. W. w zakresie w jakim twierdzili, iż w dniu przedmiotowego wypadku widzieli powoda pod wpływem alkoholu, pozostają one bowiem w sprzeczności z zeznaniami powoda i świadków M. C. (1) i M. P. (1). Również świadek B. S. (2), udzielająca powodowi pomocy bezpośrednio po wypadku nie wyczuła od niego, aby spożywał alkohol. Twierdzenia, iż P. C. w dniu przedmiotowego zdarzenia był pod wpływem alkoholu, nie znajdują także potwierdzenia w dokumentacji medycznej z (...) w Ł., dokąd powód został przewieziony bezpośrednio po zdarzeniu. Zeznania świadka M. W. są niespójne i wewnętrznie sprzeczne. Świadek przyznał, że na uroczystość I Komunii przyjechał na chwilę przed wypadkiem, bowiem miał odwieść członków rodziny do domu, nie przyglądał się powodowi dłużej przed przedmiotowym zdarzeniem. Zaprzeczył, by widział powoda spożywającego alkohol. Uznał, że musiał się on znajdować pod wpływem alkoholu, bowiem położył się spać na kocu.

Sąd nie oparł się na zeznaniach świadka J. Ż., D. P. oraz A. C. jako nieprzydatnych dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd Okręgowy zważył , co następuje :

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie powód P. C. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. w W. tytułem zadośćuczynienia kwoty 80.000 zł. Zdarzeniem, z którego wywodził swoje roszczenie, był wypadek, do którego doszło w dniu 10 maja 1998r.

W stosunku do sprawcy zdarzenia S. W. (1) zapadł wyrok karny skazujący. W myśl z art. 11 k.p.c., ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym.

W sprawie bezspornym było, iż pojazd uczestniczący w zdarzeniu objęty był ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym (...) S.A.

Pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności za skutki wypadku. Przyznał powodowi w toku postępowania likwidacyjnego tytułem zadośćuczynienia kwotę 45.000 zł. Podniósł jednak zarzut przyczynienia się P. C. do zaistnienia zdarzenia, wskazując, że położył się spać zbyt blisko samochodu.

Podstawę odpowiedzialności pozwanego za powstałą w wyniku wypadku szkodę stanowi art. 822 i następne k.c. Zgodnie z brzmieniem art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej nakłada zatem na ubezpieczyciela obowiązek naprawienia szkody w razie nastąpienia określonego w umowie wypadku (art. 805 § 1 k.c.) Przesłanką powstania obowiązku świadczenia przez ubezpieczyciela z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest stan odpowiedzialności cywilnej ubezpieczającego (ubezpieczonego) za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej.

Wskazać należy, iż stwierdzenie w wyroku przez sąd karny popełnienia przestępstwa, nie stoi na przeszkodzie ustaleniu, że poszkodowany przyczynił się do powstania szkody spowodowanej przez skazanego.

O przyczynieniu się poszkodowanego do powstania lub zwiększenia szkody mówimy wówczas, gdy szkoda jest skutkiem nie tylko zdarzenia, z którym ustawa łączy obowiązek odszkodowawczy innego podmiotu, ale także zachowania się samego poszkodowanego. Zachowanie się poszkodowanego jest więc w konstrukcji przyczynienia traktowane jako adekwatna współprzyczyną powstania lub zwiększenia szkody (wyrok SN z dnia 20 czerwca 1972 r., II PR 164/72, LEX nr 7098). Zgodnie z brzmieniem art. 362 k.c. jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, nie pozwalał na ustalenie, że P. C. przyczynił się do powstania szkody. Koc na którym spał powód, nie znajdował się na poboczu drogi, ale na terenie sadu, na trawie. W dniu zdarzenia w sadzie, na terenie posesji rodziców powoda, znajdowało się kilkanaście osób. Również siedzieli na kocach między drzewami. Powód śpiąc na kocu, miał głowę skierowaną w kierunku samochodu, jednak wbrew twierdzeniom pozwanego, nie położył się on spać zbyt blisko przedmiotowego pojazdu. Podkreślić należy, iż P. C. nie znajdował się na drodze, ani poboczu, ale na trawie na terenie sadu, zaś S. W. (1) przejechał ok. 2 metrów, zanim najechał na poszkodowanego.

Podstawę prawną dla żądania zadośćuczynienia za doznaną w wyniku zdarzenia z dnia 10 maja 1998r. krzywdę stanowi przepis art. 445 k.c. w zw. z art. 444 k.c., który przewiduje, iż w wypadku m.in. uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Powołana krzywda ujmowana jest jako cierpienie psychiczne i fizyczne wynikające z uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia.

Zadośćuczynienie jest formą rekompensaty pieniężnej z tytułu szkody niemajątkowej i obejmuje swym zakresem wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te które mogą powstać w przyszłości. Ma w swej istocie ułatwić przezwyciężenie ujemnych przeżyć. Przy oznaczeniu zakresu wyrządzonej krzywdy należy uwzględniać rodzaj naruszonego dobra, natężenie i czas trwania naruszenia, trwałość skutków naruszenia, ich nieodwracalny charakter polegający zwłaszcza na kalectwie, długotrwałość i przebieg procesu leczenia, stopień ich uciążliwości, intensywność ujemnych doznań fizycznych i psychicznych, wiek pokrzywdzonego, rokowania na przyszłość, a także stopień winy sprawcy (wyrok SN z 20 kwietnia 2006 r., IV CSK 99/05, LEX nr 198509; wyrok SN z 1 kwietnia 2004 r., II CK 131/03, LEX nr 327923; wyrok SN z 19 sierpnia 1980 r., IV CR 283/80, OSN 1981/5/81, LEX nr 2582).

Zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny, a więc powinno przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Jednak przy jego ustalaniu należy mieć na względzie potrzebę utrzymania wysokości zadośćuczynienia w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (wyrok SN z dnia 30 stycznia 2004 r., I CK 131/2003, OSNC 2005, nr 2, poz. 40, LEX nr 141820). Kwota zadośćuczynienia nie może stanowić źródła wzbogacenia, a jedynym kryterium dla oceny wysokości zasądzonego zadośćuczynienia jest rozmiar krzywdy powoda (wyrok SA w Lublinie z dnia 12 października 2004 r., I ACa 530/04, LEX nr 179052).

W wyniku wypadku z dnia 10 maja 1998 r. P. C. doznał licznych obrażeń w postaci złamania kości oczodołu, kości nosa, mnogich złamań kości podniebiennej prawej, kości zatoki szczękowej prawej, skrzywienia przegrody nosa, kości oczodołu prawego, rany szarpanej twarzy po stronie lewej, utracił także cztery zęby. Trwałym obrażeniem powoda, będącym skutkiem przedmiotowego wypadku jest deformacja twarzy oraz pourazowe i pooperacyjne blizny twarzy i szyi, zez i zapadnięcie lewej gałki ocznej. Zdiagnozowano u niego zespół adaptacyjny.

Stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu powoda wyniósł łącznie 39 %, zaś długotrwałego 15 %. Przeważająca część skutków doznanych przez powoda urazów jest nieodwracalna. Do wypadku doszło kiedy powód miał trzynaście lat. Zniekształcenie twarzy oraz widoczne blizny miały ogromny wpływ na jego życie. Stał się zamknięty w sobie, nieśmiały, zalękniony, nie chciał wychodzić z domu, miewał myśli samobójcze. Z uwagi na znaczne oszpecenie wyglądu P. C. unikał kontaktów z rówieśnikami, nie chciał kontynuować nauki. Rozmiar odczuwanych przez powoda cierpień psychicznych był bardzo duży, był związany nie tylko ze zniekształceniami twarzy, ale także długotrwałym leczeniem.

Przy określeniu wysokości zadośćuczynienia Sąd miał także na względzie, że zakres odczuwanych przez powoda cierpień fizycznych związanych z odniesionymi obrażeniami był duży. Nie bez znaczenia przy ustalaniu rozmiaru doznanej przez powoda krzywdy pozostaje okoliczność, że bezpośrednio po wypadku powód był przez okres miesiąca hospitalizowany, przytomność odzyskał dopiero po 9 dniach. Proces jego leczenia był bolesny i długotrwały, powód przeszedł kilka operacji. Powód nadal odczuwa bóle głowy oraz oczodołu, zmuszony był zażywać leki mające na celu uśmierzenie bólu, przepisywane przez lekarza neurologa. Unika kontaktu z ludźmi, nie nawiązuje koleżeńskich relacji.

Kierując się przedstawionymi wyżej względami, Sąd uznał, że doznaną przez powoda krzywdę rekompensuje kwota w wysokości 125.000 zł. Mając na uwadze przyznaną dotychczas od (...) S.A. w toku postępowania likwidacyjnego tytułem zadośćuczynienia kwotę w wysokości 45.000 zł, Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 80.000 zł.

W myśl art. 359 § 1 k.c. odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu. W niniejszej sprawie źródłem roszczenia o odsetki jest przepis art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym dłużnik, który nie spełnia świadczenia w odpowiednim terminie dopuszcza się opóźnienia i wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego.

Stosownie do treści art. 455 k.c. roszczenie wierzyciela wobec dłużnika staje się wymagalne wraz z nadejściem terminu do spełnienia świadczenia. Jeżeli termin ten nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

Należy podkreślić, że roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym staje się wymagalne dopiero po wezwaniu dłużnika do wykonania świadczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 1973 r. I CR 55/73, niepublikowane). Z charakteru świadczenia, którego wysokość ze swej istoty jest trudno wymierna i zależna od szeregu okoliczności związanych z następstwami zdarzenia szkodowego, wynika, że obowiązek jego niezwłocznego spełnienia powstaje po wezwaniu dłużnika i że od tego momentu należą się odsetki za opóźnienie.

W rozpoznawanej sprawie o odsetkach za opóźnienie w zapłacie zadośćuczynienia w kwocie 80.000 zł., orzeczono od dnia 26 lutego 2013r. Wezwanie pozwanego ubezpieczyciela do zapłaty dalszego zadośćuczynienia nastąpiło pismem procesowym z dnia 8 marca 2012r., doręczonym pozwanemu w dniu 12.03.2012r. Powód wniósł o zasądzenie odsetek od dnia doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu. Wobec braku potwierdzenia odbioru odpisu pozwu przez stronę pozwaną, przyjąć należało, iż najpóźniej nastąpiło to w dniu sporządzenia odpowiedzi na pozew, tj. 26 lutego 2013r. Tym samym, mając na uwadze treść art. 321 § 1 k.p.c., o odsetkach należało orzec zgodnie z żądaniem pozwu, tj. od dnia 26 lutego 2013r.

Odnosząc się do zgłoszonego przez pozwanego zarzutu przedawnienia, wskazać należy, iż w niniejszej sprawie znajdzie zastosowanie art. 442 ¹ k.c. pomimo, iż zdarzenie wywołujące szkodę powstało przed dniem jego wejścia w życie. Powyższe wynika z faktu, że zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 roku z zmianie ustawy Kodeks cywilny (Dz. U. z dnia 9 maja 2007 roku) do roszczeń, (...) powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, a według przepisów dotychczasowych w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, stosuje się przepisy art. 442 ¹ Kodeksu cywilnego.

Obowiązujący w dniu przedmiotowego zdarzenia art. 442 § 2 k.c. przewidywał, że jeżeli szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat dziesięciu od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.

Roszczenia powoda, jako wynikające z przestępstwa, w dniu wejścia w życie wskazanej ustawy jeszcze nie było przedawnione, zatem w stosunku do niego znajdzie zastosowanie art. 442 ¹ § 2 k.c., w myśl którego jeżeli szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c.

Postanowieniem z dnia 18 stycznia 2013r. Sądu Okręgowego w Łodzi powód został zwolniony od kosztów sądowych w całości (k. 60).

Na pozwanego został nałożony obowiązek zwrotu na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Okręgowego w Łodzi opłaty od pozwu (4.000 zł) i wydatków (5.355,30 zł).

Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda poniesione przez niego koszty procesu w kwocie 3.701 zł (koszty zastępstwa procesowego 3.600 zł, 34 zł z tytułu opłaty skarbowej oraz 67 zł z tytułu poniesionych kosztów korespondencji).

Odnosząc się do wniosku powoda o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w podwójnej stawce minimalnej tj. w kwocie 7200 zł, wskazać należy, iż zgodnie z § 2 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013r. poz. 490) zasądzając opłatę za czynności radcy prawnego z tytułu zastępstwa prawnego, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy radcy prawnego, a także charakter sprawy i wkład pracy w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Podstawę zasądzenia wskazanej opłaty stanowią stawki minimalne określone w rozdziałach 3-4. Opłata ta nie może być wyższa niż sześciokrotna stawka minimalna ani przekraczać wartości przedmiotu sprawy.

Niniejsza sprawa nie była ani długotrwała, ani też nie wymagała dużego nakładu pracy ze strony pełnomocnika. Nie była również na tyle zawiła, aby uzasadniało to zasądzenie stawek wyższych niż minimalna, określona w § 6 pkt 6 Rozporządzenia.

Wobec powyższego, wniosek ten nie podlegał uwzględnieniu.