Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 czerwca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie: Przewodniczący – Sędzia S.O. Lucyna Stąsik - Żmudziak

Protokolant: Magdalena Grzyb-Lutchanah

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2015 roku w Lublinie

sprawy K. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania K. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 13 sierpnia 2014 roku numer (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala K. B. prawo do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych od dnia
(...) roku;

2.  stwierdza, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt VII U 1979/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 sierpnia 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił K. B. przyznania prawa do emerytury, ponieważ nie spełniła ona warunków niezbędnych do ustalenia takiego świadczenia, określonych w art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 roku, Nr 153, poz. 1227, ze zm.) oraz rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku, Nr 8, poz. 43 ze zm.). W uzasadnieniu decyzji wskazano, że wnioskodawczyni nie legitymuje się 15-letnim okresem zatrudnienia w warunkach szczególnych. Zakład uwzględnił jako pracę w szczególnych warunkach okresy zatrudnienia w (...) Zakładach (...) od 01 lutego 1977 roku do 31 stycznia 1980 roku, od 03 września 1981 roku do 01 stycznia 1984 roku, od 01 czerwca 1984 roku do 31 grudnia 1989 roku, od 01 sierpnia 1991 roku do 4 maja 1993 roku, 01 czerwca 1994 roku do 31 grudnia 1996 roku – w sumie14 lat, 3 miesięcy i 21 dni, udokumentowanych świadectwem wykonywania pracy w warunkach szczególnych wydanym pracodawcę. Z okresu wyłączono okres urlopu wychowawczego oraz okresy zwolnień lekarskich. (decyzja k. 49ae)

W złożonym od tej decyzji odwołaniu K. B. domagała się jej zmiany przez przyznanie prawa do emerytury. Skarżąca wskazała, że przez cały okres zatrudnienia w (...) pracowała na jednym stanowisku w szczególnych warunkach przy wykrawaniu elementów spodowych obuwia oraz przy wykrawaniu wielowarstwowym tekstylu. Podniosłą, że do okresów związanych z uprawnieniem do świadczenia powinny być także zaliczone okresy przebywania na urlopie macierzyńskim i wypoczynkowym oraz korzystania z zasiłków chorobowych. (odwołanie k. 2-5ae)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podnosząc, że uwzględniono wnioskodawczyni okres pracy w warunkach szczególnych udokumentowany przedłożonym świadectwem z wyłączeniem okresów niezdolności do pracy spowodowanych chorobą w łącznej ilości 34 dni oraz urlopu wychowawczego od 11.06.1990r. do 10.06.1992r. (odpowiedź na odwołanie k.6-7as)

W piśmie procesowym z dnia 17.10.2014r. wnioskodawczyni wskazała, że domaga się zaliczenia do stażu w szczególnych warunkach następujących okresów zatrudnienia w (...) SA:

od 3 września 1976r. do 31 stycznia 1977r., od 1 lutego 1980r. do 2 września 1981r., od 2 stycznia 1984r. do 31 maja 1984r., od 1 stycznia 1990r., plus okres urlopu macierzyńskiego i wypoczynkowego, od 5 maja 1993r. do 31 maja 1994r., od 14 czerwca 1994r. do 30 czerwca 1994r., od 7 sierpnia 1995r. do 12 sierpnia 1995r., od 7 lipca 1996r. do 6 lipca 1996r., od 8 lipca 1996r. do 12 lipca 1996r., od 1 stycznia 1997r. do 31 grudnia 1998r. (pismo k. 11as)

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

K. B. urodzona (...), wniosek o przyznanie jej prawa do emerytury złożyła w dniu 31lipca 2014 roku.

Wnioskodawczyni była zatrudniona w (...) S.A. od 3 września 1976 roku do 10 grudnia 1998 roku w pełnym wymiarze czasu pracy jako obuwnik. W 1993 roku udzielono jej 30 dni urlopu bezpłatnego w dniach 22 maja, 11 czerwca do 30 czerwca, 14 -26 lipca, 28 sierpnia 1993 roku i jeden dzień -31 stycznia 1994r. Ubezpieczona korzystała z urlopu wychowawczego w okresie od 11.06.1990r. do 10.06.1992r. (świadectwo pracy i zaświadczenie o zatrudnieniu – k. 5-6 akta ZUS dot. kapitału początkowego).

Od dnia 14 grudnia 1999 roku jest uprawniona do zasiłku przedemerytalnego. Z dniem 1 sierpnia 2004 roku wypłatę zasiłku przejął Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. (decyzja, zawiadomienie – k. 5, 7 akt ZUS ZAP).

W oparciu o zgromadzone dokumenty organ rentowy uznał za udowodniony staż pracy odwołującej wynoszący na dzień 1 stycznia 1999 roku: 24 lata, 1miesiąc i 3 dni, w tym 21 lat, 8 miesięcy i 9 dni okresów składkowych oraz 2 lata, 4 miesiąc i 24 dni okresów nieskładkowych (karta przebiegu zatrudnienia, decyzja – k. 43-49 a.e.).

Wnioskodawczyni nie przystąpiła do otwartego funduszu emerytalnego (oświadczenie – k. 2).

Odwołanie K. B. zasługuje na uwzględnienie.

Ubezpieczona od 3 września 1976 roku podjęła zatrudnienie w (...) Zakładach (...) w Ł. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku obuwnika szwacza w systemie akordowo - premiowym (umowy z dnia 3 września 1976 roku– akta osobowe - k. 19). Z umowy nie wynika do jakich konkretnych czynności zatrudniono wnioskodawczynię. Jednakże od 01.12.1976 wykonywała czynności na oddziale szwalni (...). Zarówno wnioskodawczyni jak i świadkowie twierdzili, że pomimo tak określonego angażu wnioskodawczyni od razu została przeniesiona na oddział(...). Był to oddział na wydziale manipulacji, na którym odbywało się wykrawanie elementów wierzchowych obuwia. Na jednej hali znajdowała się szwalnia, manipulacja i montaż.

Z akt osobowych – w szczególności z osobowej karty prac wykonywanych w warunkach szczególnych, na podstawie której w 1999 roku pracodawca określił okresy wykonywania pracy w warunkach szczególnych wynika jednakże, że wnioskodawczyni pracę na stanowisku wykrawania wielowarstwowego elementów obuwia rozpoczęła od 01.02.1977r. i trwało to do 31.01.1980r. W tym okresie skarżąca zajmowała się wykrawaniem wierzchów buta ze skóry przy użyciu wycinarki hydraulicznej (tzw. siekarki) służącej do wycinania elementów za pomocą metalowego wykrojnika. Było to wykrawanie wielowarstwowe tekstylu. Polegało na tym, że kładła materiał, brała wykrojniki i wysiekiwała wierzchy. Używała materiałów sztucznych tzw. skadenu, polforkanu. Materiały były na dużych belach, rozkładano je na stole warstwowo i materiał po brzegach podklejano klejami toksycznymi (np. butapren) i kładziono na maszynę i wysiekiwano.

Pomimo, że osobowa karta prac wykonywanych w warunkach szczególnych wskazuje, że kolejny okres pracy w warunkach szczególnych przy wykrawaniu wielowarstwowym tekstylu miał miejsce dopiero od 03.09.1981r. i trwał do 01.01.1984r. oraz od 01.06.1984r. do 31.12.1989r. to karta ta nie zawiera pełnych danych. W okresach przerw, na które wskazywała by karta wnioskodawczyni nie została przeniesiona na żaden inny oddział ani do wykonywania innych czynności. Nadal także w okresach od 01.02.1980r. do 02.09.1981r. tak jak i od 02.01.1984r. do 31.05.1984r.także w tych okresach pracę świadczyła na wydziale manipulacji przy wykrawaniu tekstylu tak jak poprzednio. Akta osobowe nie zawierają danych, aby wnioskodawczyni w tym czasie została przeniesiona do wykonywania innych czynności bądź na inny odział. Karty zarobkowe z okresów dokumentowanych jako okresy pracy w warunkach szczególnych jak z tych pominiętych w świadectwie niczym się nie różnią. W żadnym z okresów zakład pracy nie wypłacał dodatku szkodliwego. Zarówno wnioskodawczyni jak i przesłuchani świadkowi stanowczo twierdzili, że wnioskodawczyni nie była przeniesiona do wykonywania innych czynności. Została przeszkolona w zakresie bhp wyłącznie do wykrawania elementów spodowych na siekarce hydraulicznej i ma to odzwierciedlenie w dokumencie znajdującym się w aktach osobowych – stanowiącym dowód przeprowadzonego instruktażu bhp na dane stanowisko pracy. (k. akt osobowych) Wnioskodawczyni cały czas pracowała przy wykrawaniu wielowarstwowym tekstylu a osobowe karty wykonywania prac w warunkach szczególnych są niepełne. Dane tam zawarte wpisywane były nieregularnie. Przypatrując się na znajdująca się w aktach sprawy osobową kartą wykonywania prac w warunkach szczególnych można odnieść wrażenie, że została sporządzona jednorazowo z datą wsteczną w niewiadomo jakim czasie o czym świadczy użycie w tej karcie jednego długopisu (o takim samym kolorze tuszu) i identycznym charakterze pisma określającego okresy pracy w warunkach szczególnych i stanowisko pomimo, że zawiera dane w zakresie niemal 20 lat. Tak samo na karcie tej pomimo, że dokumentuje pracę w latach od 1977 do grudnia 1996 widnieją w niej jednakowe podpisy i pieczątki tego samego mistrza produkcji K. Z.. Oczywiście nie można wykluczyć, że osoba ta pracowała na stanowisku mistrza produkcji przez okres tych 20 lat, jednakże nie jest zrozumiałe dlaczego karta nie zawiera dalszego okresu zatrudnienia wnioskodawczyni po 01.01.1997r. do 10.12.1999r. jako okresu pracy w warunkach szczególnych przy wykrawaniu wielowarstwowym tekstylu w sytuacji gdy akta osobowe i zawarte w nich angaże ewidentnie wskazują, że przez ten okres wnioskodawczyni nadal była zatrudniona na oddziale(...)i nadal posiadała jedynie przeszkolenie stanowiskowe do wykrawania wierzchów na siekarce hydraulicznej. Gdyby wnioskodawczyni po 31.12.1996r. została przeniesiona do końca zatrudnienia na inne stanowisko miałoby to odzwierciedlenie zarówno w angażach, chociażby poprzez określenie innego numeru oddziału oraz dokumencie bhp wskazującym na przeszkolenie do innych czynności. Taka sama sytuacja dotyczy okresu od 05.05.1993r. do 30.05.1994r. Karta osobowa i świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych wskazuje wykonywanie pracy w tych warunkach jedynie od 01.08.1991r. do 04.05.1993r. i od 01.06.1994r. Tymczasem z akt osobowych – z angaży z tego okresu oraz kart zarobkowych ewidentnie wynika, że wnioskodawczyni nieprzerwanie nadal pracowała na oddziale 413 i nic nie wskazuje, że przeniesiona została do wykonywania innych czynności.

Stąd też Sąd uznał, że istotnie znajdująca się w aktach osobowa karta wykonywania prac w warunkach szczególnych oraz oparte na niej świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych nie stanowi przekonywującego i ostatecznego dowodu, zwłaszcza, że karta osobowa jak i świadectwo dokumentuje pracę w warunkach szczególnych w okresie od 01.08.1991r. do 10.06.1992r., kiedy to wnioskodawczyni wykorzystywała urlop wychowawczy i w związku z tym nie mogła wykonywać pracy w warunkach szczególnych bo w ogóle nie świadczyła pracy. Z drugiej zaś strony tak karta jak i wspomniane świadectwo nie wskazują na wykonywanie pracy w warunkach szczególnych w okresie urlopu macierzyńskiego i wypoczynkowego od 01.01.1990r. do 10.06.1990r., który to okres zalicza się do kresów pracy w warunkach szczególnych w sytuacji gdy wnioskodawczyni w okresie poprzedzającym wykonywała pracę w takich warunkach. Podobna sytuacja, jeśli chodzi o dokumentowanie pracy w warunkach szczególnych osobowa karta wykonywania takich prac była w przypadku świadka H. B.. Także ten świadek, w posiadanym świadectwie wykonywania prac w warunkach szczególnych okresy pracy w takich warunkach miał udokumentowane wyrywkowo, niezgodnie z rzeczywistością. Dla świadka nie miało to najistotniejszego znaczenia gdyż i tak okresy te przekraczały 15 lat a poza tym stanowisko było określone ogólnie jako obuwnik, co spowodowało, że ZUS w ogóle świadectwa nie uznał i świadek wykonująca identyczne prace jak wnioskodawczyni prawo do emerytury we wcześniejszym wieku uzyskała w oparciu o wyrok sądowy w sprawie VIII U 339/11 SO w Lublinie. Identycznie było w przypadku świadka M. M., która mimo posiadania świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych w związku z wykonywanie pracy wykrawacza także prawo do emerytury uzyskała na podstawie orzeczenia Sądu w sprawie VII U 229/12.

Stąd też wbrew treści karty osobowej wykonywania pracy w warunkach szczególnych oraz świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych Sąd uznał, że wnioskodawczyni wykonywała pracę w warunkach szczególnych zarówno w okresach wskazanych w świadectwie pracy w warunkach szczególnych (pomijając okres urlopu wychowawczego) jak i w okresach pominiętych w tych dokumentach.

Zdaniem Sądu wnioskodawczyni przez cały okres, co najmniej od 01.02.1977r. do 10.06.1990r. i od 11.06.1992r. do 31.12.1998r. z wyłączeniem urlopów bezpłatnych w dniach 22.05, 11.06 do 30.06, 14 -26 07, 28.08.1993 roku i 31 stycznia 1994r. wykonywała pracę w warunkach szczególnych przy produkcji spodów obuwniczych ze skóry, gumy i tworzyw sztucznych oraz klejenie i powlekanie tkanin obuwniczych jako obuwnik wykrawacz (przy wykrawaniu elementów spodowych obuwia oraz przy wykrawaniu wielowarstwowym tekstylu.)

Praca odbywała się na jednej hali, na której występowały opary z używanych środków chemicznych, zapylenie z drobin skóry oraz hałas z pracujących maszyn. Pracownicy, których na oddziale pracowało ok. 30-40 otrzymywali odzież roboczą, wydawane było również mleko (wyjaśnienia i zeznania wnioskodawczyni – k. 39v.-40v, 42 as., zeznania świadków: H. B. – k. 41 – 41v as, M. M. – k. 41v - 42, akta osobowe – k. 19).

Jak wskazano wyżej wnioskodawczyni była przeszkolona jedynie do pracy na stanowisku wykrawania wierzchów na maszynie hydraulicznej (instruktaż bhp na stanowisku pracy – akta osobowe – k. 19).

Powyższych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o powołane wyżej dokumenty, zeznania wnioskodawczyni i świadków, które podzielił albowiem są one ze sobą spójne, wzajemnie się uzupełniają, nie zawierają sprzeczności. Świadkowie pracowali ze skarżącą w spornych okresach na tej samej hali produkcyjnej, na tych samych stanowiskach, tuż obok, w tych samych okresach, razem dojeżdżały do pracy, stąd są zorientowani, co do zakresu jej obowiązków, rodzaju wykonywanych czynności (akta spraw dot. świadków VIII U 339/11, VII U 2297/12). Akta osobowe przechowywane są przez uprawniony podmiot, wiarygodność większości dokumentów w nich zawartych nie budzi wątpliwości. Nie ulega wątpliwości, że angaże zawierają prawidłowe dane dotyczące oddziału, na którym przez cały okres zatrudnienia pracowała wnioskodawczyni. Angaże te korelują z kartami wynagrodzeń, gdyż na większości kart wynagrodzeń znajduje się adnotacja dotycząca miejsca wykonywania pracy na danym oddziale. Jak wskazano wyżej z podanych przyczyn Sąd nie uznał za w pełni za wiarygodną osobową kartę wykonywania pracy w warunkach szczególnych oraz opartego na niej świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Obydwa dokumenty mimo, że wystawione zostały przez pracodawcę także podlegają swobodnej ocenie Sądu i argumenty opisane wyżej wskazują, że dokumenty te nie zawierają pełnych danych.

Tak świadek H. B. jak i M. M. pracowały na takim samym stanowisku, co wnioskodawczyni. Świadkowie przyznali, że odwołująca zajmowała się wykrawaniem elementów obuwia przy użyciu maszyny hydraulicznej, wykonywała czynności klejenia warstwowego tekstylu oraz wykonywała czynności przy sklejaniu elementów butów przy użyciu kleju butaprenu. Wskazali, że szkodliwe warunki pracy polegały na używanych środkach chemicznych, hałasie, występowaniu oparów z farby, klejów, pyłu ze skór (zeznania świadków jak wyżej)

W myśl art. 46 w związku z art. 32 cyt. ustawy ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku, a przed dniem 1 stycznia 1969 roku będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku niższym niż wskazany, jeżeli nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego i warunki do uzyskania emerytury określone w tych przepisach spełnią do dnia 31 grudnia 2008 roku. Przy czym wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których wymienionym osobom przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Według § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet oraz ma wymagany okres zatrudnienia, w tym, co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

K. B. do dnia(...)roku nie osiągnęła wymaganego przez cytowany przepis wieku emerytalnego – 55 lat.

Jednakże zgodnie z art. 184 ust. 1 wymienionej wyżej ustawy ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego m.in. w art. 32 ustawy (tj. 55 lat dla kobiet), jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. 1 stycznia 1999 roku) osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 ustawy, tj. wynoszący dla kobiet 20 lat, w tym wymagany w przepisach dotychczasowych okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (15 lat). Emerytura taka przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego (art. 184 ust. 2 ustawy).

Okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w przepisach są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okoliczności te stwierdza zakład pracy.

Zakład pracy w wydanym w dniu 10 grudnia 1999 roku świadectwie potwierdził wykonywanie przez K. B. prac w szczególnych warunkach na stanowisku obuwnika, których ZUS uznał, po wyłączeniu okresu urlopu wychowawczego i zwolnień lekarskich okres 14 lat, 3 miesięcy i 21 dni (świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach – k. 4 akt kapitałowych).

Świadectwo to nie jest prawidłowe albowiem nie zawiera wszystkich okresów wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Okoliczności te nie stoją na przeszkodzie w uznaniu, że przez wymagany okres 15 lat przypadający do 31 grudnia 1998 roku wnioskodawczyni wykonywała pracę w szczególnych warunkach, bowiem dla takiego zakwalifikowania określonej pracy istotne znaczenie ma rodzaj faktycznie wykonywanych czynności. Należy mieć bowiem na uwadze, że wadliwe udokumentowanie zatrudnienia nie wyklucza faktu, że pracownik rzeczywiście wykonywał pracę w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze. Obowiązek sporządzenia poprawnego świadectwa potwierdzającego powyższe okoliczności obciąża pracodawcę. W przypadku, gdy pracodawca taki nie istnieje w chwili ubiegania się o prawo do emerytury skorygowanie tej dokumentacji nie jest już możliwe.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 1 czerwca 2010 roku w sprawie II UK 21/10 (LEX nr 619638) wskazał, że „dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze” (podobnie wyrok SN z dnia 19 maja 2011 roku, III UK 174/10 LEX nr 901652).

Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie w ocenie Sądu w sposób wiarygodny wskazuje, że wnioskodawczyni w okresach pominiętych w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach wykonywalna taką pracę gdyż nie ma wiarygodnych dowodów, że została przeniesiona na inne stanowiska do prac nie zaliczanych do prac w warunkach szczególnych. Przeciwnie zarówno pozostałe dowody z akt osobowych jak i zeznania świadków w sposób oczywisty wskazują, że wnioskodawczyni przez cały okres aktywności zawodowej w (...) pracowała przy wykrawaniu elementów spodowych obuwia oraz przy wykrawaniu wielowarstwowym tekstylu. Tak samo do okresów takiej pracy należy zaliczyć okresy korzystania z zasiłków chorobowych oraz okres urlopu macierzyńskiego. Orzecznictwo sądowe w tym zakresie jest utrwalone. I tak np. ostatnio Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 października 2014 r. w sprawie I UK 51/14 stwierdził, że „kobieta zatrudniona na stanowisku pracy zaliczanym do pracy w szczególnych warunkach, wzbronionej kobietom w ciąży, musi być przeniesiona do innej pracy na podstawie art. 179 k.p. Nie można jednak tracić z pola widzenia, że jeśli po skorzystaniu z uprawnień związanych z urodzeniem dziecka wraca do pracy na stanowisko zaliczane do pracy w szczególnych warunkach, powinna mieć zaliczone do okresu zatrudnienia w tych warunkach okresy pobierania zasiłku chorobowego oraz zasiłku macierzyńskiego związane z ciążą i macierzyństwem.” LEX nr 16213 Identycznie wielokrotnie wypowiadał się SN w innych orzeczeniach, w których Sąd Najwyższy zaliczył do stażu pracy w warunkach szczególnych, wymaganego do uzyskania emerytury w wieku obniżonym, okresy niezdolności do pracy, w których ubezpieczony pobierał zasiłek chorobowy lub macierzyński: np. w wyroku z 5 listopada 2012 r., II UK 82/12 (OSNP 2013 nr 19-20, poz. 230). (uchwała Sądu Najwyższego z 27 listopada 2003 r., III UZP 10/03, OSNP 2004 Nr 5, poz. 87, wyroki Sądu Najwyższego: z 7 lutego 2006 r., I UK 154/05, LEX nr 272581; z 17 września 2007 r., III UK 51/07, OSNP 2008 nr 21-21, poz. 328; z 30 stycznia 2008 r., I UK 204/07, OSNP 2009 nr 7-8, poz. 106; z 16 lipca 2009 r., II UK 388/08, LEX nr 533107).

Niewątpliwie zatem K. B. w okresach co najmniej od 01.02.1977r. do 10.06.1990r. i od 11.06.1992r. do 31.12.1998r. z wyłączeniem urlopów bezpłatnych w dniach 22.05, 11.06 do 30.06, 14 -26 07, 28.08.1993 roku i 31 stycznia 1994r. wykonywała pracę w warunkach szczególnych przy produkcji spodów obuwniczych ze skóry, gumy i tworzyw sztucznych oraz klejenie i powlekanie tkanin obuwniczych jako obuwnik wykrawacz (przy wykrawaniu elementów spodowych obuwia oraz przy wykrawaniu wielowarstwowym tekstylu.) Prace są wymienione w dziale VII, poz. 12 wykazu A stanowiącego załącznik do powołanego wyżej rozporządzenia. Prace te są wyszczególnione odpowiednio w wykazie A, dziale VII, poz. 12, pkt 7 wykazu stanowiącego załącznik do zarządzenia Nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 roku w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego (Dz. Urz. MPChiL Nr 4 z 3 sierpnia 1987 r.).

W tej sytuacji w ocenie Sądu ubezpieczona legitymuje się wymaganym 15 - letnim okresem pracy wykonywanej w szczególnych warunkach.

K. B. w dniu(...) roku ukończyła 55 lat. Na dzień 1 stycznia 1999 roku udowodniła ponad 20 - letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym ponad 15 - letni okres pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Nie przystąpiła do otwartego funduszu emerytalnego. Spełnia zatem wszystkie warunki niezbędne do przyznania jej prawa do emerytury w oparciu o art. 184 cyt. ustawy. W tej sytuacji zasadnym jest ustalenie skarżącej prawa do tego świadczenia od dnia (...) roku, to jest od dnia złożenia wniosku o emeryturę.

Na podstawie przepisu art. 118 ust. 1a powołanej ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS organ odwoławczy stwierdza odpowiedzialność organu rentowego w razie nieustalenia prawa do świadczenia we wskazanym w przepisie terminie. Przy czym Zakład wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji.

Biorąc pod uwagę, że wnioskodawczyni nie posiadała prawidłowego świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych z (...) Zakładach (...) i ostatecznie wszystkie okoliczności dotyczące spornego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych zostały ustalone dopiero w postępowaniu przed sądem po złożeniu przez wnioskodawczynię zeznań dotyczących wykonywania pracy w warunkach szczególnych oraz po analizie zgromadzonej dokumentacji osobowej Sąd stwierdził, że ZUS nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Z tych względów Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i na mocy wyżej wskazanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ §2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.