Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt X P 993/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lipca 2015 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia Wydział X Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Alicja Rudnicka

Ławnicy: M. Z., S. M.

Protokolant: Aleksandra Buras

po rozpoznaniu w dniu 24 lipca 2015 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko (...) sp. z o.o. w O.

o odszkodowanie

I. oddala powództwo;

II. zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

III. koszty sądowe zalicza na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 10 września 2014 r. ( data prezentaty) powód M. S. wniósł odwołanie od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia otrzymanego 30 lipca 2014 r. od strony pozwanej (...) Sp. z o.o. w O. żądając z tego tytułu kwoty 13 109, 67 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 31 lipca 2014 r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego.

Na uzasadnienie swojego żądania podał, iż był zatrudniony u strony pozwanej na stanowisku dyrektora technicznego. Powód otrzymał pismo o rozwiązaniu z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia, w którym jako przyczynę wskazano, iż w czasie pełnienia obowiązków służbowych wydał przedstawicielowi spółki (...) Sp. z o.o. we W. towar bez udokumentowania tego faktu, czym naraził stronę pozwaną na szkodę. Nadto w uzasadnieniu powyższego oświadczenia podano, iż toczy się postępowanie cywilne przeciwko pracodawcy a odpowiedzialność za powyższe ponosi powód.

Według powoda nie polega na prawdzie, iż wydał jakikolwiek towar bez dokumentów, albowiem w zakresie jego obowiązków nie leżały tego rodzaju czynności. Wskazał, iż w żaden sposób nie przyczynił się do zadłużenia strony pozwanej, a powołany przez pracodawcę fakt narażenia na szkodę nie wypełnia znamion ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, ponieważ brak jest okoliczności świadczących o tym, iż działał w złej wierze, bądź jego działanie cechowało rażące niedbalstwo. Dlatego też, wskazane przez stronę pozwaną przyczyny są nierzeczywiste.

Jednocześnie wraz z pozwem M. S. złożył wniosek o przywrócenie terminu do złożenia pozwu o odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Na uzasadnienie swego wniosku powód podał, iż w dniu upływu ustawowego terminu do złożenia odwołania przebywał w miejscowości N. u dziadków, gdzie nie miał dostępu do żadnych dokumentów związanych ze stosunkiem pracy i nie miał dostępu do komputera oraz Internetu. Powód zaznaczył, iż powyższy pobyt był związany z koniecznością pomocy swoim schorowanym rodzicom i dziadkom w pracach polowych i przygotowawczych, jak też żniwach, co nie mogło zostać zrobione w późniejszym terminie, z uwagi na harmonogram prac i zapowiedzi dużych opadów atmosferycznych. Powód wrócił do W. w dniu 04 września 2014 r., po czym niezwłocznie skontaktował się ze swoim pełnomocnikiem. Powód podkreślił, iż pomoc udzielona rodzicom polegała w szczególności na całodziennej pracy przy zbiorze i magazynowaniu płodów rolnych, a stan zdrowia rodziców powoda nie pozwalał na samodzielne wykonanie powyższych czynności, tym samym powód nie miał możliwości udania się do W. celem zebrania dokumentów i przygotowania pozwu. Jednocześnie wskazał, iż praca przy żniwach zbiegła się z chorobą małoletniego syna powoda, którym opiekowała się jego partnerka. W ocenie powoda powyższe okoliczności świadczą jednoznacznie, iż uchybienie terminu nastąpiło bez jego winy.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana (...) Sp. z o.o. w O. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, iż jednym z obowiązków należących do powoda było dostarczanie (...) Sp. z o.o. materiałów niezbędnych do napraw samochodów. Powód wykonując polecenie dostarczenia materiałów winien pobrać potwierdzenie w postaci pokwitowania stanowiące dowód przekazania towaru. Jednocześnie zarzuciła, iż powód nie pobrał takiego pokwitowania, co wskazuje na uzasadnione podejrzenie, iż nie dostarczył materiałów (...) Sp. z o.o. Według pozwanej nie jest ona w stanie wykazać, że rzeczywiście powód dostarczył materiały P.-C., skoro do takiego doręczenia nie doszło. Jednocześnie osobami potwierdzającymi nie wykonanie polecenia był T. S. (1) i G. C.. Dodatkowo odnosząc się do kwoty żądania odszkodowania strona pozwana zarzuciła, iż powód błędnie przyjął średniomiesięczne wynagrodzenie za rok 2013 r., podczas, gdy do ustania stosunku pracy doszło w 2014 r.

W piśmie z dnia 16 grudnia 2014 r. (data prezentaty) strona pozwana ustosunkowując się do wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, wniosła o jego oddalenie i zarzuciła, iż termin bezskutecznie minął i nie zachodzą przesłanki uzasadniające jego przywrócenie. Zdaniem pozwanej fakt przebywania powoda po otrzymaniu oświadczenia pozwanej poza miejscem zamieszkania, nie mógł stanowić przeszkody do złożenia pozwu w ustawowym terminie. W ocenie strony pozwanej napisanie i złożenie pozwu mogło zostać dokonane z miejsca, w którym przebywał powód. Ponadto podniosła, iż bezprzedmiotowe są tłumaczenia powoda, że był tak zaaferowany pomocą rodzicom przy żniwach, iż nie mógł zatroszczyć się o własne interesy.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. S. był zatrudniony w (...) Sp. z o.o. w O. od dnia 01 czerwca 2011 r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na stanowisku dyrektora technicznego. Miejscem wykonywania pracy powoda był M..

Do obowiązków powoda należało:

1.  Organizowanie i nadzorowanie prac podległych pracowników w celu osiągnięcia maksymalnych zysków z działalności serwisu oraz w celu spełnienia określonych wymagań klientów.

2.  Przestrzeganie wytycznych ASO C. i wykonywanie priorytetowe zadania w celu zapewnienia klientom usług na najwyższym poziomie.

3.  Prowadzenie nadzoru nad rejestrem zleceń spraw serwisowych.

4.  Ustalanie grafiku pracy pracowników serwisu i rozliczanie ich czasu pracy.

5.  Odpowiedzialność za dyscyplinę pracy podległych pracowników – wnioskowanie o nagrody i kary za nieprzestrzeganie regulaminu pracy.

6.  Nadzorowanie obsługi klientów w serwisie w celu zapewnienia przestrzegania standardów marki.

7.  Współpraca z serwisem blacharsko-lakierniczych w zakresie napraw powypadkowych samochodów C. i rozliczanie tych napraw. Wystawianie faktur za naprawy powypadkowe.

8.  Rozpatrywanie reklamacji klientów w uzgodnieniu z D. Gwarancji i D. Kontaktów z Klientami C. (...).

9.  Planowanie i przeprowadzanie szkoleń pracowników w zależności od zajmowanego stanowiska i kwalifikacji.

10.  Uczestniczenie w szkoleniach.

11.  Informowanie przełożonego o zauważonych nieprawidłowościach w funkcjonowaniu serwisu.

12.  Śledzenie korespondencji z C. (...).

U strony pozwanej obowiązywały wewnętrzne procedury związane z wystawianiem faktur i przekazywaniem dokumentów do kasy z którymi zapoznał się powód.

Dowód: umowa o pracę,

zakres obowiązków,

instrukcja opisu faktury, procedura przekazywania dokumentów do kasy

– akta osobowe.

W dniu 30 lipca 2014 r. (...) Sp. z o.o. T. S. (2) wręczył powodowi oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia. Jako przyczynę wskazano, iż powód wydał (...) Sp. z o.o. we W. towar bez udokumentowania faktu jego wydania i dostarczenia, przez co naraził pracodawcę na szkodę. Wobec pracodawcy toczy się postępowanie sądowe przed Sądem Rejonowym dla Wrocławia Fabrycznej we Wrocławiu, pod sygn. akt (...), które skutkować będzie obowiązkiem zapłaty przez pracodawcę kwoty 10 138,11 zł z odsetkami i kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego. Od powyższego pracodawca mógłby się uwolnić podnosząc zarzut potrącenia, co zresztą uczynił. Jednakże zarzut ten może okazać się bezskuteczny, bowiem pracodawca nie jest w stanie udowodnić, iż wydał towar na określoną kwotę (...) Sp. z o.o. Nie posiadając dokumentu wydania nie ma także możliwości dochodzenia tej należności w toku innego postępowania sądowego. Kwota szkody, na którą naraził powód pracodawcę to 6 150,55 zł. Podstawą rozwiązania umowy o pracę jest art. 52 k.p.

W piśmie zawarto pouczenie o prawie wniesienia odwołania w terminie 14 dni od dnia doręczenia oświadczenia pracodawcy.

Dowód: oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia,

upoważnienie dla T. S. (1) – akta osobowe powoda,

wyjaśnienia powoda M. S. k. 110 (płyta CD).

Po otrzymaniu oświadczenia pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę powód wraz ze swoją partnerką i małoletnim dzieckiem udał się do N.. W N. rodzice powoda prowadzą gospodarstwo rolne o powierzchni 40 ha stanowiące własność dziadków powoda. W okresie pobytu w N. powód wykonywał prace polowe pomagając rodzicom. Powód wykonywał powyższe czynności do dnia 02 września 2014 r.

Najbliższy urząd pocztowy w pobliżu N. znajduje się w odległości 10 km.

M. S. posiada wyższe wykształcenie. Powód mieszka w H..

Dowód: wyjaśnienia powoda M. S. k. 110 (płyta CD)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu.

Przedmiotowym pozwem M. S. domagał się odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, składając jednocześnie wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia pozwu.

Ustawodawca w art. 264 k.p. zakreślił ramy czasowe umożliwiające pracownikom dochodzenie roszczeń ze stosunku pracy. W przypadku rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia żądanie przywrócenia do pracy lub odszkodowania wnosi się do sądu pracy w ciągu 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia lub od dnia wygaśnięcia umowy o pracę ( art. 264 § 2 k.p.).

Nie budzi wątpliwości, iż powyższy termin stanowi termin prawa materialnego do którego nie mają zastosowania przepisy Kodeksu postępowania cywilnego dotyczące uchybienia i przywracania terminu ( vide uchwała składu siedmiu sędziów z dnia 14 marca 1986 r., II PZP 8/86, OSNCP 1986 nr 12, poz. 194; wyrok SN z dnia 18 grudnia 2003 r., I PK 117/03 M. Prawny 2004/3/107; a ostatnio wyrok SN z dnia 18 maja 2010 r., I PK 15/10). Jednakże ustawodawca przewidział szczególną możliwość przywrócenia terminu znajdującą wyraz w art. 265 k.p. Zgodnie z brzmieniem przywołanego przepisu ,, § 1. Jeżeli pracownik nie dokonał - bez swojej winy - w terminie czynności, o których mowa w art. 97 § 2 1 i w art. 264, sąd pracy na jego wniosek postanowi przywrócenie uchybionego terminu . Wniosek o przywrócenie terminu wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. We wniosku należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu’’ (§ 2).

Przechodząc do analizy podstaw wniosku powoda o przywrócenie terminu do wniesienia powództwa o odszkodowanie w związku z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia przypomnieć należy, iż powód w dniu 30 lipca 2014 r. otrzymał od pracodawcy do rąk własnych oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia zatem 14 dniowy termin upłynął w dniu 13 sierpnia 2014 r. Tymczasem przedmiotowy pozew został wniesiony w dniu 10 września 2014 r. To na powodzie spoczywał ciężar uprawdopodobnienia okoliczności uzasadniającej przywrócenie terminu. Co więcej, podstawą przywrócenia terminu jest brak winy, co do przekroczenia terminu na wniesienie powództwa. Przez winę należy rozumieć winę umyślną, jak i nieumyślną, w tym zarówno niedbalstwo, jak i najlżejszą postać winy, jaką jest lekkomyślność.

W tym miejscu przytoczyć należy ugruntowane stanowisko judykatury, iż dla przywrócenia terminu konieczne jest zaistnienie szczególnych okoliczności oraz związek między tymi okolicznościami. Należy także przyjąć, że im większe opóźnienie, tym bardziej istotne muszą być okoliczności je uzasadniające. Tak, więc znaczne przekroczenie 7 dniowego terminu do wniesienia odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę mogą uzasadniać jedynie szczególne okoliczności trwające przez cały czas opóźnienia (vide: wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 22 listopada 2001 r., I PKN 660/00, opubl. OSNP 2003 nr 20, poz. 487, z dnia 27 lipca 2011 r., II PK 21/11, opubl. MPP 2012 nr 1, s. 27).

W myśl art. 265 § 1 k.p. przywrócenie uchybionego terminu możliwe jest przy spełnieniu przesłanki braku winy pracownika w przekroczeniu terminu, zaś o istnieniu winy lub jej braku należy wnioskować na podstawie wszystkich okoliczności sprawy, uwzględniając także obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony należycie dbającej o swoje interesy. Muszą zatem zaistnieć szczególne okoliczności, które spowodowały opóźnienie w wytoczeniu powództwa oraz związek przyczynowy pomiędzy tymi okolicznościami a niedochowaniem terminu do wystąpienia strony na drogę sądową. Okoliczności świadczące ewentualnie o braku winy w niedochowaniu terminu muszą także uwzględniać indywidualne cechy pracownika (poziom wykształcenia, skale posiadanej wiedzy prawniczej i życiowego doświadczenia), z drugiej zaś - zobiektywizowany stopień staranności, jakiej można oczekiwać od osoby należycie dbającej o swoje interesy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2011 r., II PK 186/10 i orzecznictwo w nim cytowane).

Dodatkowo wskazać należy, iż w orzecznictwie za okoliczności wyłączające winę w uchybieniu terminu uznawane są sytuacje: brak pouczenia o terminie odwołania się do sądu, np. od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, chorobę pracownika (wyr. SN z 25.8.1998 r., I PKN 270/98, OSNAPiUS 1999, Nr 18, poz. 576), podjęcie przez pracownika próby ugodowego załatwienia sprawy (wyr. SN z 13.5.1994 r., I PRN 21/94, OSNAPiUS 1994, Nr 5, poz. 85).

Powód w uzasadnieniu wniosku o przywrócenie terminu do złożenia odwołania wskazał, iż po otrzymaniu oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia nie przebywał w miejscu zamieszkania i nie miał dostępu do dokumentów związanych ze stosunkiem pracy. Ponadto podał, iż w tym okresie pomagał rodzicom przy pracach polowych w gospodarstwie rolnym, na co poświęcał cały dzień, prace zakończył 02 września 2014 r. Powód w czasie informacyjnego przesłuchania wyjaśnił, że myślał, iż odwołanie będzie mógł złożyć w późniejszym terminie.

Analizując powyższe okoliczności, w ocenie Sądu powód składając powyższy pozew po upływie ustawowego terminu dopuścił się co najmniej rażącego niedbalstwa. Mianowicie powód otrzymał oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bezpośrednio do rąk własnych i zapoznał się z jego treścią. Powyższe oświadczenie zawierało pouczenie :,,w terminie 14 dni od dnia doręczenia niniejszego pisma przysługuje Panu prawo wniesienia odwołania do Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieście we Wrocławiu Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych”. Zdaniem Sądu powyższe pouczenie było jasne, sformułowane w sposób prosty i czytelny dla każdej osoby. Powód ma wyższe wykształcenie, a złożone przez niego wyjaśnienia w trakcie rozprawy potwierdzają, iż posiada umiejętności logicznego wypowiadania się, potrafi odpowiadać na zadawane pytania. Z powyższego wywieść należy, że stan wiedzy powoda pozwalał na jednoznaczne zrozumienie przez niego pouczenia zawartego w oświadczeniu woli pracodawcy z dnia 30 lipca 2014 r.

Odnosząc się do okoliczności przywołanych przez powoda, to należy stwierdzić, że nie usprawiedliwiają one przekroczenie ustawowego terminu. Fakt, iż powód po otrzymaniu pisma o rozwiązaniu umowy o pracę wyjechał, aby pomóc przy pracach w gospodarstwie rolnym rodzicom nie stanowił w ocenie Sądu niemożliwej do przekroczenia przeszkody w sporządzeniu odwołania, gdyż powód miał warunki, aby sporządzić pismo. Dodatkowo z doświadczenia życiowego należy wywieść, iż prace polowe są wykonywane w ciągu dnia, a w okresie letnim, kiedy powód otrzymał wypowiedzenie dzień trwa do około godziny 20-21, a zatem po zakończeniu danych prac w ciągu dnia powód mógł sporządzić odwołanie. Nie znajdujące logicznego uzasadnienia są także argumenty, iż przebywanie poza miejscem zamieszkania i brak dokumentów dotyczących zatrudnienia stanowił przeszkodę do zredagowania pisma procesowego w postaci pozwu. Zauważyć należy, iż powód pozostawał w stosunku pracy ze stroną pozwaną od dnia 01 czerwca 2011 r., a zatem jako doświadczony pracownik posiadał podstawową wiedzę w zakresie własnego zatrudnienia, jego obowiązków i okoliczności związanych z rozwiązaniem umowy o pracę, zwłaszcza, że otrzymał je podczas spotkania z przełożonym, zatem, zdaniem Sądu, sporządzenie pozwu w innym niż miejsce zamieszkania miejscu nie stanowiło żadnej przeszkody. Nadto w odległości 10 km od miejsca, w którym przebywał powód, miał dostęp do placówki pocztowej za pośrednictwem której mógł wysłać pozew dochowując ustawowego terminu. Ponadto powód przebywał w miejscu, gdzie byli jego dziadkowie, rodzice, partnerka opiekująca się ich małoletnim dzieckiem, zatem jeśli powód nie mógł udać się na pocztę, to należy przyjąć, że któryś z domowników znalazłby czas, aby to uczynić. W ocenie Sądu powód przy zachowaniu podstawowej staranności miał pełną możliwość, znajdując się poza miejscem zamieszkania i jednocześnie pomagając rodzicom w gospodarstwie rolnym, na sporządzenie odwołania od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Także nie istniały przeszkody, aby powód mógł zasięgnąć porady prawnej od profesjonalnego pełnomocnika za pośrednictwem drogi komunikacji telefonicznej skoro nie miał dostępu do internetu.

Ponadto należy także zwrócić uwagę, iż przekroczenie ustawowego terminu nastąpiło ze znacznym prawie miesięcznym opóźnieniem, ponieważ termin do wniesienia odwołania upłynął z dniem 13 sierpnia 2014r., a powód wniósł pozew dopiero w dniu 10 września 2014r. Tym bardziej dopuszczając się takiego przekroczenia ustawowego terminu na powodzie spoczywał większy ciężar uprawdopodobnienia okoliczności tak dużego opóźnienia. Powód wskazał jedynie, że do dnia 02 września 2014 r. wykonywał prace polowe a odwołanie zostało wniesione 10 września 2014 r.

Mając na uwadze powyższe w ocenie Sądu powód nie uprawdopodobnił, iż zaistniały jakiekolwiek obiektywne uzasadnione, szczególne okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu do wniesienia przedmiotowego pozwu, a działanie powoda nosiło znamiona winy nieumyślnej. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 1986 r., III PZP 8/86 (opubl: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych rok 1986, Nr 12, poz. 194) Sąd oddala powództwo jeżeli pozew wniesiony został po upływie terminów określonych w art. 264 k.p., których nie przywrócono oraz po upływie terminów określonych w art. 256 k.p. W związku z wniesieniem pozwu przez M. S. po upływie ustawowego terminu z art. 264 § 2 k.p. Sąd oddalił powództwo.

Jednocześnie wobec nie wystąpienia przesłanek pozytywnych do przywrócenia terminu do wniesienia pozwu Sąd nie badał merytorycznie przyczyn rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca na żądanie strony przeciwnej obowiązana jest zwrócić koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na koszty należne pełnomocnikowi strony pozwanej złożyły się koszty zastępstwa procesowego w wysokości 60,00 zł na podstawie § 11 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy udzielanej z urzędu ( t.j. Dz. U. z 2013, poz. 461 ze zm).

Zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 4 i art. 35 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz. U. z 2010 r., Nr 90, poz. 594 ze zm.), nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych pracownik wnoszący powództwo lub strona wnosząca odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem art. 35 i 36. Natomiast w myśl art. 113 ust. 1 w/w ustawy, kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub, których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Jako, że powództwo podlegało oddaleniu, a tym samym strona pozwana wygrała proces, w związku, z czym nie zachodziły podstawy do obciążenia jej kosztami sądowymi w postaci opłaty od pozwu, o czym orzeczono jak w punkcie III sentencji wyroku.