Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lipca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 2 lipca 2015r. w Gliwicach

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej w K.

przeciwko A. P. (1) (P.)

o odszkodowanie za mienie niepowierzone

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 10 grudnia 2014 r. sygn. akt VI P 245/13

1)  zmienia częściowo zaskarżony wyrok:

a)  w punkcie 1 w ten sposób, że zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę
877,20 zł (osiemset siedemdziesiąt siedem złotych 20/100) z ustawowymi odsetkami od 10 czerwca 2014r. tytułem odszkodowania i oddala powództwo w pozostałym zakresie,

b)  w punkcie 3 w ten sposób, że zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 343 zł (trzysta czterdzieści trzy złote) tytułem zwrotu kosztów procesu,

2)  oddala apelację w pozostałym zakresie,

3)  ustala i przyznaje wynagrodzenie dla kuratora w osobie D. J. w kwocie 110,70 zł (sto dziesięć złotych 70/100), w tym kwotę 20,70 zł (dwadzieścia złotych 70/100) tytułem podatku VAT, a należność tą przyznaje tymczasowo z sum budżetowych,

4)  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 73,07 zł (siedemdziesiąt trzy złote 07/100) tytułem części wynagrodzenia kuratora ustalonego dla pozwanego,

5)  nakazuje pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa kwotę 37,63 zł (trzydzieści siedem złotych 63/100) tytułem części wynagrodzenia kuratora ustalonego dla pozwanego.

(-) SSO Teresa Kalinka (-) SSO Małgorzata Andrzejewska (-) SSO Grażyna Łazowska (spr.)

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt VIII Pa 61/15

UZASADNIENIE

Powódka (...) Spółka Akcyjna w K. domagała się zasądzenia od pozwanego A. P. (1) kwoty 1.323,26zł z ustawowymi odsetkami od dnia 12 maja 2012 roku do dnia zapłaty oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu złożonego pozwu powódka podała, że pozwany będąc pracownikiem powódki pobrał awansem talony węglowe za 2012 roku w lutym 2012 roku. W przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę pozwany wyraził zgodę na potrącenie z poborów równowartości niesłusznie pobranych talonów, a w razie braku takiej możliwości zobowiązał się do wpłaty należności do kasy kopalni. Zgodnie ze złożonym oświadczeniem z łącznej kwoty zadłużenia potrącono pozwanemu kwoty wypłaconego wynagrodzenia i ostatecznie zadłużenie pozwanego wyniosło kwotę dochodzoną pozwem.

Z uwagi na fakt, że pozwany w dacie wniesienia pozwu nie był nigdzie zameldowany powódka złożyła wniosek o ustanowienie dla pozwanego nieznanego z miejsca pobytu kuratora.

Zarządzeniem z dnia 28 marca 2014 roku, ustanowiono, po spełnieniu przez powódkę przesłanek z art. 144 k.p.c. dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego A. P. (2) kuratora w osobie adwokata D. J..

W odpowiedzi na pozew kurator domagał się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia na rzecz kuratora kosztów zastępstwa adwokackiego według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew kurator wskazał, że w związku z rozwiązaniem stosunku pracy pomiędzy powódką, a pozwanym w dniu 11 maja 2012 roku czyli na 7 miesięcy przed upływem okresu, który został wskazany w oświadczeniu z lutego 2012 roku nie sposób stwierdzić, z jakich przyczyn pozwany miałby być obciążony obowiązkiem zapłaty za talony przyporządkowane do miesięcy, w których pozwany już nie pracował u powódki tj. za miesiące od maja 2012 roku do grudnia 2012 roku. Zdaniem kuratora powództwo winno ulec oddaleniu również z uwagi na fakt, że powódka nie wskazała równowartości kwoty poszczególnych talonów, a to na niej w tym zakresie spoczywał ciężar dowodowy. W kwestii roszczenia powódki o odsetki ustawowe kurator wskazał, że pozwany nie był wzywany przez powódkę do spełnienia świadczenia, a termin spełnienia świadczenia nie wynika z oświadczenia pozwanego z 10 lutego 2012 roku.

Wyrokiem z dnia 10 grudnia 2014r. Sąd Rejonowy w Gliwicach w punktach 1 i 2 zasądził od pozwanego na kwotę 1323,26zł. z ustawowymi odsetkami od 10 czerwca 2014r. i oddalił dalsze powództwo o odsetki ustawowe. Dalej w punkcie 3 zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 426zł. tytułem zwrotu kosztów procesu; w punkcie ustalił i przyznał wynagrodzenie dla kuratora w osobie D. J. w kwocie 221,40zł, w tym kwotę podatek VAT w ten sposób, że należność w kwocie 180zł przyznał od Skarbu Państwa z zaliczki uiszczonej przez powódkę w dniu 1 sierpnia 2013 roku pod pozycją 2081/2013, a należność w kwocie 41,40zł tymczasowo z sum budżetowych; w punkcie 5 nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 41,40zł tytułem części wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla pozwanego, a rozliczonego z sum budżetowych.

Sąd Rejonowy ustalił, że strony w dniu 6 sierpnia 2008 roku zawarły umowę o pracę na czas określony do dnia 5 lutego 2009 roku, a następnie umowę na czas nieokreślony.

Zgodnie z § 1 załącznikiem nr 15 do Porozumienia z dnia 20 grudnia 2004 roku zawartego pomiędzy zarządem (...) Spółki Akcyjnej w K., a organizacjami związków zawodowych pracownikom przysługuje deputat węglowy w wymiarze rocznym 8 ton. Paragraf 2 ust. 6 ww. załącznika stanowi natomiast, że deputat węglowy w naturze na wniosek pracownika będzie wydawany awansem w części lub w całości, a wydawanie awansem rozpocznie się w kopalniach i zakładach (...) Spółki Akcyjnej od 15 stycznia danego roku, za który deputat przysługuje. Zgodnie z aneksem nr (...) z dnia 16 lutego 2012 roku do Porozumienia z dnia 20 grudnia 2004 roku cena deputatu we wszystkich jednostkach organizacyjnych (...) Spółki Akcyjnej w K. w 2012 roku wynosiła 618zł.

Sąd I instancji wskazał, że w dniu 10 lutego 2012 roku pozwany pobrał od powódki zaliczkowo węgiel za miesiące od lutego do grudnia 2012 roku oraz, że łącznie w 2012 roku pozwany pobrał od pozwanej talony na 8 ton węgla zgodnie z przysługującym mu uprawnieniem.

W pisemnym oświadczeniu złożonym powódce w dniu 10 lutego 2012 roku pozwany oświadczył, że w przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę tj. przed dniem 31 grudnia 2012 roku wyraża zgodę na potrącenie z jego poborów równowartości niesłusznie pobranych talonów węglowych, a w razie braku możliwości potrącenia z wynagrodzenia pozwany zobowiązał się do wpłaty należności do kasy kopalni.

Umowa o pracę powoda została rozwiązana z dniem 11 maja 2012 roku, na mocy porozumienia stron. Sąd Rejonowy uznał, że w tej dacie wystąpiło zadłużenie pozwanego z tytułu pobranych awansem talonów węglowych na 5,5 tony. Za maj 2012 roku powódka naliczyła pozwanemu deputat węglowy w gotowce w kwocie 240,33zł. Powódka rozliczyła wartość talonów węglowych w czerwcu 2012 roku z wynagrodzenia pozwanego za maj 2012 roku, oraz z nagrody z zysku. Pozostałe kwoty powódka potrącała powodowi w miesiącach listopadzie 2012 roku, styczniu 2013 roku, lutym 2013 roku i ostatecznie do zapłaty pozostała kwota dochodzona pozwem.

Powódka pismami z dnia 18 lipca 2012 roku oraz 23 sierpnia 2012 roku wzywała pozwanego na adres zamieszkania w K. przy ul. (...) I 21a/9 do zapłaty kwot wynikających z pobranych awansem przez pozwanego talonów węglowych. Z informacji Prezydenta Miasta K. z dnia 3 września 2012 roku wynika, że pozwany został wymeldowany z ww. adresu zamieszkania w dniu 8 marca 2011 roku. (dowód: akta osobowe pozwanego, oświadczenie pozwanego – k. 4, informacja w sprawie danych osobowych – k. 5, Porozumienie z dnia 20 grudnia 2004 roku wraz z załącznikami – k.80-83, rozliczenie – k. 87, wezwania do zapłaty – k. 56, k. 58, aneks nr (...) – k. 125).

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że roszczenie powódki o zwrot części nienależnie pobranego świadczenia w postaci talonów węglowych zasługuje na uwzględnienie.

Sąd I instancji powołał się na przepisy wewnątrzzakładowe regulujące zasady przyznawania deputatu węglowego oraz że zgodnie z aneksem nr (...) z dnia 16 lutego 2012 roku do Porozumienia z dnia 20 grudnia 2004 roku cena deputatu we wszystkich jednostkach organizacyjnych powódki w 2012 roku wynosiła 618zł.

Dalej wskazał, że w myśl art. 300 k.p. w sprawach nie unormowanych przepisami prawa pracy do stosunku pracy stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy. Zgodnie z art. 410 § 2 k.c. świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia. Następnie z przepisu tego wywiódł, że świadczenie jest nienależne, jeśli w chwili jego spełniania miało ono podstawę prawną, jednak później podstawa prawna odpadła. Sytuacja taka ma miejsce np. spełnienia świadczenia z zastrzeżeniem warunku rozwiązującego, o ile warunek się ziścił.

Dalej Sąd Rejonowy wskazał, że deputat węglowy pobrany przez pozwanego w postaci talonów na węgiel awansem za okres po ustaniu stosunku pracy tj. po dniu 11 maja 2012 roku jest świadczeniem nienależnym. Powódka wydając pozwanemu talony węglowe w lutym 2012 roku awansem za cały rok 2012 nie mogła przewidzieć w tej dacie, że pozwany nie przepracuje u powódki całego 2012 roku. Tym samym uznał, że w dacie wydania pozwanemu awansem talonów węglowych świadczenie było należne, a co więcej w tej dacie spełnienie świadczenia przez powódkę miało oparcie w przepisach wewnątrzzakładowych powódki. Natomiast z dniem rozwiązania stosunku pracy na mocy porozumienia stron świadczenie spełnione przez powódkę na rzecz pozwanego w postaci wydania pozwanemu talonów awansem za okres po ustaniu stosunku pracy okazało się nienależne. Artykuł 410 § 2 k.c. nie wymaga nawet, dla przyjęcia kwalifikacji świadczenia jako świadczenia nienależnego, wiedzy tego, kto je spełnia co do istnienia lub braku obowiązku świadczenia, a o ocenie przez sąd jego zachowania decydują kryteria obiektywne (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30 stycznia 2014 roku, IV CSK 257/13).

W tych okolicznościach Sąd I instancji uznał, że pozwany jest zobowiązany do zwrotu powódce nienależnie pobranego świadczenia w formie równowartości pieniężnej pobranych awansem talonów węglowych, którego wysokość za 1 tonę ustalono kwotę 618 zł w 2012 roku oraz po dokonaniu potrąceń z wynagrodzenia pozwanego zgodnie z oświadczeniem z dnia 10 lutego 2012 roku została wyliczona przez profesjonalne służby księgowe powódki.

O odsetkach ustawowych Sąd Rejonowy orzekł z mocy art. 481 k.c. w związku z art. 300 k.p. zasądzając je od dnia następnego po dniu doręczenia kuratorowi dla nieznanego z miejsca pobytu odpisu pozwu. Dalsze powództwo o odsetki ustawowe zostało oddalone, bowiem pozwany w złożonym powódce w dniu 10 lutego 2012 roku oświadczeniu, nie zobowiązywał się do zapłaty odsetek ustawowych, natomiast w dacie wysyłania pozwanemu wezwań do zapłaty powód nie był już zameldowany pod adresem, na który powódka wysyłała te wezwania, a zatem nie miał on realnej możliwości zapoznania się z ich treścią.

Mając na uwadze, że pozwany co do zasady przegrał proces, Sąd Rejonowy orzekł o kosztach zastępstwa procesowego w oparciu o art. 98 k.p.c. i przepisy § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz.U.2013.490). O dalszych kosztach, w tym wynagrodzeniu kuratora Sąd orzekł z mocy art. 98 k.p.c., 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity Dz.U.2014.1025) oraz przepisów Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 listopada 2013 roku w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U.2013.1476).

Apelację od wyroku wniósł kurator pozwanego, który zaskarżył wyrok w części tj. w zakresie punktów 1,3 i 5 zarzucając:

1.  naruszenie przepisów postępowania, a mianowicie art. 233 § 1 kpc poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę dowodów przeprowadzoną bez wszechstronnego rozważenia zebranego materiału polegającą na uznaniu, że cena deputatu wynosiła 618zł., podczas gdy w dacie pobrania przez pozwanego zaliczkowo węgla nie obowiązywał jeszcze Aneks nr (...) z dnia 16 lutego 2012r. oraz, że roszczenie powódki stało się wymagalne, pomimo, że ze znajdujących się w aktach sprawy nie wynika, by powódka skutecznie wezwała pozwanego do zapłaty, co stanowiłoby zgodnie z art. 455kc skutkowałoby wymagalnością dochodzonego roszczenia,

2.  naruszenie przepisów postępowanie, a to art. 207§ 6 kpc poprzez naruszenie prekluzji dowodowej i dopuszczenie dowodu złożonych przez powódkę wraz z pismem z dnia 6.11.2014r., a zwłaszcza Aneksu nr (...) z dnia 16.02.2012e., który to dokument winien być złożony wraz z pozwem,

3.  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału, poprzez przyjęcie, że:

- cena deputatu winna być liczona według wysokości wskazanej w Aneksie nr (...) z dnia 16.02.2012r. do Porozumienia z dnia 20.12.2004r., podczas gdy stosownie do treści ust. 7 Aneksu jego postanowienie weszły w życie dopiero w dniu 1.01.2013rt., a pozwany pobrał zaliczkowo talony na węgiel w dniu 10.02.2012r.

- cena deputatu winna być liczona według wysokości wskazanej w Aneksie nr (...) z dnia 16.02.2012r. do Porozumienia z dnia 20.12.2004r., podczas został o podpisany w dniu 16.02.2012r., natomiast pozwany podpisał oświadczenie w dniu 10.02.2012r., tym samym zastosowanie do relacji stron winno mieć Porozumienie bez zmian wprowadzonych aneksem,

- pozwany pobrał od powódki 8 ton węgla zgodnie z przysługującym mu uprawnieniem, podczas gdy z treści oświadczenia z dnia 10.02.2012r. wynika, że pobrał zaliczkowo talony węglowe na 7 i pół tony.

4.  naruszenie przepisów postępowania, a to art. 328 § 2 kpc polegające na niewskazaniu w uzasadnieniu daty wymagalności roszczenia powódki.

Wskazując na powyższe zarzuty kurator wniósł o

-.

-

zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz ustalenie i przyznanie wynagrodzenia dla kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu,

-

ewentualnie o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz ustalenie i przyznanie wynagrodzenia dla kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu.

Na rozprawie apelacyjnej kurator pozwanego wniosła o przyznanie wynagrodzenia w wysokości dwukrotnej stawki minimalnej z uwagi na to, że jest adwokatem.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że Sąd Okręgowy nie podziela argumentacji strony pozwanej dotyczącej naruszenia reguł postępowania dowodowego, a zwłaszcza art. 233 § 1 k.p.c.

Zgodnie z treścią art. 233 § 1 k.p.c. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Zasada swobodnej oceny dowodów jest jedną z podstawowych reguł procesu cywilnego. Odnosi się ona zarówno do wyboru określonych środków dowodowych, jak i do sposobu ich przeprowadzenia. Ramy swobodnej oceny dowodów określone w art. 233 § 1 k.p.c. wyznaczone są wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego myślenia, według których Sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według swego przekonania na podstawie rozważenia zebranego materiału. Dając lub odmawiając wiary dowodom kieruje się wyłącznie własnym przekonaniem ( por. wyrok SN z dn. 10 czerwca 1999r. II UKN 685/98 OSNP 2000/17/655, wyrok SN z dn. 29 września 2000r. V CKN 94/00, LEX 52589, wyrok SN z dn. 14 grudnia 2001r. V CKN 561/00, LEX 52713).

Sąd I instancji dokonał prawidłowej oceny zebranego materiału dowodowego w sprawie w zakresie kwestionowanym przez apelującego, wyciągając przy tym właściwe wnioski i nie przekraczając ram swobodnej oceny dowodów.

Na początku wskazać należy, że nie zasługuje na uwzględnienie zarzut kuratora dotyczący braku wymagalności roszczenia powódki z uwagi na treść art. 455 kc. Zgodnie z tym przepisem jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

Jak wynika z akt sprawy, pozwany w dniu 10.02.2012r. złożył oświadczenie w którym podał, że „w przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę /tj. przed 31.12.2012r./ wyrażam zgodę na potrącenie z moich poborów równowartości niesłusznie pobranych talonów węglowych, a w razie braku możliwości potrącenia z wynagrodzenia zobowiązuję się do wpłaty należności do kasy kopalni.” Zdaniem Sądu II instancji, treść tego oświadczenia w sposób jednoznaczny wskazuje termin spełnienia świadczenia – w postaci równowartości niesłusznie pobranych talonów węglowych – na dzień wcześniejszego/przed 31.12.2012r. rozwiązania umowy o pracę/, czyli w rozpatrywanej sprawie na dzień 11.05.2012r. W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał, że do roszczenia powódki nie ma zastosowania art. 455kc oraz, że roszczenie stało się wymagalne w dniu 11.05.2012r. Tym samym zarzuty apelacji dotyczące postawienia roszczenia w stan wymagalności, skuteczności wezwania pozwanego do zapłaty należy uznać za bezprzedmiotowe, bowiem z uwagi na terminowość zobowiązania powódka nie miała obowiązku uprzedniego wzywania pozwanego do zapłaty..

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że cena węgla deputatowego u powódki wynosiła w roku 2012r. kwotę 618zł. Po myśli § 1 pkt 3 załącznika nr 15 do Porozumienia z dnia 20.12.2004r. ekwiwalent pieniężny za 1 tonę deputatu węglowego ustala się na dany rok w wysokości średniej arytmetycznej ceny węgla dla asortymentu O. obowiązującej u powódki w dniu 1 stycznia danego roku, za który przysługuje deputat węglowy. W świetle tej regulacji oczywistym jest, że wartość deputatu węglowego jest ustalana corocznie przez powódkę na przyszłość, a jak wynika z aneksu nr (...) do Porozumienia z dnia 20.12.2004r. została ona ustalona na 2012r. w wysokości 618zł. Z tych przyczyn bezzasadny jest zarzut apelacji, że wartość węgla deputatowego winna być ustalana wg cen z poprzedniego roku.

Sąd Okręgowy nie podziela stanowiska apelacji, że Aneks nr (...) wszedł w życie w dniu 1.01.2013r. i dlatego nie ma zastosowania do pozwanego. Jak wynika z treści Aneksu nr (...) wszedł on w życie z dniem jego podpisania czyli 17.02.2012r., a z dniem 1.01.2013r. wszedł w życie jedynie pkt. 6 tego Aneksu, który dotyczył zmiany § 9 Porozumienia na treść: pracownikom przysługuje deputat węglowy według zasad określonych w załączniku nr 15 do Porozumienia. Z uwagi na datę rozwiązania umowy o pracę pozwanego, zmiany te nie mają znaczenia dla oceny dochodzonego przez powódkę roszczenia

Sąd Rejonowy nie dopuścił się naruszenia art. 207 § 6 kpc, zgodnie z którym: sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w pozwie, odpowiedzi na pozew lub dalszym piśmie przygotowawczym bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że adresatem reguł prekluzji dowodowej są strony, a nie sąd orzekający. W rozpoznawanej sprawie, kwestionowane przez apelującego dowody zostały złożone na skutek zarządzenia Sądu I Instancji, co znajduje oparcie w treści przepisu art. 232 zdanie drugie kpc. Zgodnie z tym przepisem sąd może dopuścić dowód niewskazany przez stronę. Sąd Okręgowy wskazuje, że dopuszczenie dowodu z urzędu należy do dyskrecjonalnej władzy sądu, a niekiedy w określonych okolicznościach stanowi jego obowiązek. Działanie takie może być uzasadnione, gdy w toku postępowania powstaną wątpliwości, których wyjaśnienie wymaga poszerzenia materiału dowodowego. Sąd Rejonowy uznał, że potrzeba takiego działania wystąpiła w rozpoznawanej sprawie, a zatem był uprawniony do dopuszczenia dowodu z urzędu.

Dodać należy, Sąd II instancji rozpoznający sprawę na skutek apelacji nie jest związany przedstawionymi w niej zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego, wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania – art. 378 § kpc - która nie występuje w rozpoznawanej sprawie. Apelujący nie zarzucał Sądowi I instancji naruszenia przepisu art. 232 kpc, co oznacza że skarżony wyrok w tym zakresie nie podlega kontroli instancyjnej.

Roszczenie powódki co do zasady zasługuje na uwzględnienie i w tym zakresie Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego oraz argumentację zawartą w pisemnych motywach rozstrzygnięcia. Słusznie Sąd ten przyjął, że powódka miała prawo domagać się od pozwanego zwrotu części nienależnie pobranego świadczenia w postaci talonów węglowych, jednakże nie sposób zgodzić się z wysokością zasądzonego roszczenia.

Apelacja kuratora jest częściowo zasadna tj. w zakresie w jakim zarzuca bezpodstawność przyjęcia przez Sąd Rejonowy, iż pozwany w 2012r. pobrał od powódki talony na 8 ton węgla. Z treści przedłożonego przez powódkę oświadczenia, podpisanego przez pozwanego w dniu 10.02.2012r., wynika jednoznacznie, że pobrał on zaliczkowo talony węglowe w ilości 7 i pół tony. Okoliczność ta była podnoszona w toku postępowania sądowego, a mimo to, powódka wbrew regule zawartej w art. 6 kc, nie wykazała, że pozwany pobrał talony na 8 ton węgla.

W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał, że pozwany za 2012r. pobrał talony węglowe na 7 i pół tony, co skutkuje częściową zmianą wyroku.

Sąd II instancji przyjął, że wartość pobranych przez pozwanego talonów na węgiel za 2012r. stanowi kwota 4635zł. [618zł./cena deputatu/ x 7,5 tony]. Miesięczna wartość deputatu to 386,25zł. [ 4635zł. : 12 mcy].

Pozwany w związku z wcześniejszym rozwiązaniem umowy o pracę jest zobowiązany do zwrotu równowartości nienależnego węgla deputatowego za okres od 12 maja do 31 grudnia 2012r., co stanowi kwotę: 2952,94zł. Składa się na nią należność za okres od 12 do 31 maja 2012r. czyli kwota 249.19zł /386,25zł. : 31 dni x 20 dni/ oraz za miesiące od czerwca do grudnia 2012r. tj. kwota 2703,75zł. /7 mcy x 386,25zł./. Powódka z należności pozwanego dokonała już potrącenia w kwocie 2075,74zł., a zatem do zapłaty przez pozwanego pozostaje kwota 877,20zł.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy częściowo zmienił zaskarżony wyrok i zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 877,20zł. i oddalił powództwo w pozostałym zakresie jako nieuzasadnione.

Jak to już wskazano wyżej, roszczenie powódki stało się wymagalne z dniem 11 maja 2012r. tj datą rozwiązania umowy o pracę stron, co oznacza, że pozwany pozostaje w opóźnieniu ze spełnieniem swojego świadczenia od 12 maja 2012r. Zgodnie z art. 384 kpc sąd nie może uchylić lub zmienić wyroku na niekorzyść strony wnoszącej apelację, chyba że strona przeciwna również wniosła apelację. Apelacja w rozpoznawanej sprawie została wniesiona tylko przez stronę pozwaną, wobec czego zmiana rozstrzygnięcia w przedmiocie odsetek ustawowych na niekorzyść pozwanego jest niedopuszczalna.

W konsekwencji częściowego uwzględnienia powództwa koniecznym stała się również zmiana rozstrzygnięcia o kosztach procesu zawarta w punkcie 3 zaskarżonego wyroku. Powódka domagała się od pozwanego kwoty 1323,26zł., a zasądzono na jej rzecz kwotę 877,20zł., a zatem utrzymała się w swoim żądaniu w 66%. Stosownie do tego wyniku, zgodnie z zasadą proporcjonalnego rozdziału kosztów zawartą w art. 100 kpc, uległy zmniejszeniu koszty postępowania I instancyjnego, które pozwany winien zwrócić powódce w kwocie 343zł.

W pozostałym zakresie, Sąd Okręgowy z przyczyn wyżej podanych, oddalił apelację jako pozbawioną podstaw.

Rozstrzygnięcie o wynagrodzeniu kuratora w postępowaniu apelacyjnym Sąd wydał w oparciu o art. 100 k.p.c. oraz przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 listopada 2013 roku w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U.2013.1476) w związku z § 6 pkt 2 i § 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r.. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. [ Dz.U. Nr 163, poz.1348 z późn.zm.].

Brak było podstaw do uwzględnienia wniosku kuratora o przyznanie wynagrodzenia w wysokości dwukrotnej stawki minimalnej z uwagi na to, że jest adwokatem, bowiem po myśli § 1 ust. 1 przywołanego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 listopada 2013r. wysokość wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla strony w sprawie cywilnej, nie może przekraczać stawek minimalnych przewidzianych przepisami określającymi opłaty za czynności adwokackie.

(-) SSO Teresa Kalinka (-) SSO Małgorzata Andrzejewska (-) SSO Grażyna Łazowska (spr.)

Sędzia Przewodniczący Sędzia