Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 stycznia 2015r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Izabela Baca

Protokolant: Krzysztof Musiał

po rozpoznaniu w dniu 22 stycznia 2015r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództw L. S. i B. S. (1)

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda L. S. kwotę 60.000zł (sześćdziesiąt tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 31 maja 2014r. do dnia zapłaty;

  oddala powództwo L. S. w pozostałej części;

  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda B. S. (1) kwotę 60.000zł (sześćdziesiąt tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 31 maja 2014r. do dnia zapłaty;

  oddala powództwo B. S. (1) w pozostałej części;

  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda L. S. kwotę 3381zł 18gr tytułem kosztów procesu;

  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda B. S. (1) kwotę 3381zł 18gr tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1038/14

UZASADNIENIE

Powodowie L. S. oraz B. S. (1) wnieśli o zasądzenie od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwot po 110 000 zł na rzecz każdego z nich wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 22 maja 2014 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wskutek śmierci H. S.. Powodowie wnieśli nadto o zasądzenie na rzecz każdego z nich kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu podali, że w dniu (...) doszło do wypadku komunikacyjnego, w wyniku którego śmierć na miejscu zdarzenia poniosła H. S.– żona powoda L. S.oraz matka powoda B. S. (1). Wyrokiem z dnia 24 stycznia 2002 r. Sąd Rejonowy w Oleśnicy Wydział II Karny uznał sprawcę wypadku M. B.za winną nieumyślnego naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym. Powodowie wskazali też, że w dniu zdarzenia M. B.posiadała wykupioną u pozwanego polisę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Według powodów w wyniku zdarzenia z dnia (...) doszło do naruszenia ich dóbr osobistych w postaci szczególnej więzi rodzinnej łączącej ich ze zmarłą żoną i matką. Powodowie wskazali, że pomimo upływu okresu 13 lat wspomnienie o tragicznym wydarzeniu do dnia dzisiejszego wzbudza u nich ogromne emocje, negatywnie wpływające na ich życie. Podali, że bardzo dotkliwie przeżywają każdą uroczystość rodzinną, święta, jak również każdą kolejną rocznicę śmierci H. S.. W takich momentach nie mogą sobie poradzić z towarzyszącym im poczuciem pustki i przygnębienia, przeżywają tę tragedię na nowo, zastanawiając się, dlaczego doszło do wypadku. Powodowie podali, że pismem z dnia 22 kwietnia 2014 r. wezwali stronę pozwaną do zapłaty, jednak odmówiła ona wypłaty świadczeń.

Jako podstawę prawną swoich roszczeń, powodowie wskazali art. 448 kc w związku z art. 24 § 1 kc.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana (...) S.A.z siedzibą w W.wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od każdego z powodów na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Strona pozwana przyznała, że po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego w przedmiocie przyznania i wypłaty zadośćuczynienia pieniężnego w kwocie 150 000 zł na rzecz każdego z powodów w związku ze śmiercią H. S., poniesioną na skutek zdarzenia komunikacyjnego z dnia (...) odmówiła wypłaty tego świadczenia z uwagi na brak podstaw prawnych do jego uznania.

Zdaniem strony pozwanej wskazana przez powodów podstawa prawna ich roszczenia jest błędna, albowiem art. 448 kc w związku z art. 24§1 kc dają prawo żądania zadośćuczynienia wyłącznie temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone czynem bezprawnym, a więc w niniejszej sprawie – H. S.. Jednocześnie strona pozwana podniosła, ze zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu został wyznaczony w przepisach ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Jej zdaniem art. 34 tej ustawy enumeratywnie wskazuje katalog następstw szkód wyrządzonych w związku z ruchem pojazdu mechanicznego przez posiadacza lub kierującego tym pojazdem, a tym samym konkretyzuje, naruszenie jakich dóbr osobistych podlega kompensacie w ramach obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, tj. zdrowie i życie. W ocenie strony pozwanej oznacza to, że o ile katalog dóbr osobistych wymienionych w art. 23 k.c. jest otwarty i można do niego zaliczyć dobro osobiste w postaci więzi najbliższych członków rodziny, o tyle brak jest podstaw do przyjęcia, że taki sam charakter posiada przepis art. 34 powołanej ustawy. Zdaniem strony pozwanej ten ostatni przepis ma charakter szczególny i normuje specyficzny rodzaj ubezpieczenia, a więc winien być interpretowany ściśle, zgodnie ze swoim brzmieniem. Z tej przyczyny strona pozwana nie jest zobowiązana, w ramach swojej odpowiedzialności wynikającej z obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, do kompensowania wszystkich następstw czynu posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, związanego z ruchem tego pojazdu. Niezależnie od powyższego strona pozwana wskazała, że w okresie poprzedzającym nowelizację art. 446 kc w orzecznictwie Sądu Najwyższego nie wskazywano na możliwość dochodzenia na podstawie art. 448 kc w związku z art. 24 § 1 kc zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, gdy śmierć nastąpiła wskutek deliktu, który miał miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008 r. Zdaniem strony pozwanej nowelizacja art. 446 kc nie stanowi wystarczającego uzasadnienia do zmiany dotychczasowego utrwalonego orzecznictwa w odniesieniu do roszczeń osób, które krzywdy tej doznały na skutek śmierci osoby bliskiej w wyniku deliktu zaistniałego przed zmianą stanu prawnego.

Z ostrożności procesowej strona pozwana zarzuciła, że w niniejszej sprawie brak jest jakiejkolwiek dokumentacji potwierdzającej fakt doznanego przez powodów uszczerbku na zdrowiu psychicznym, zaś sam fakt wystąpienia głębokiego smutku i żalu po śmierci bliskiej osoby oraz konieczność przystosowania się do nowych warunków życia, nie stanowi podstawy do uznania, iż u powodów wystąpił trwały uszczerbek na zdrowiu psychicznym. Strona pozwana wskazała też na okoliczności zmniejszające w jej ocenie poczucie krzywdy, to jest w przypadku powoda L. S. było to jej zdaniem zawarcie nowego związku małżeńskiego w 2011 r, natomiast B. S. (1) w momencie śmierci matki był już osobą dorosłą z ukształtowanymi przekonaniami i planami na życie. Po śmierci matki nie zaprzestał wykonywania codziennych czynności, planowo ukończył studia i założył własną rodzinę, w której znalazł oparcie w trudnych życiowych chwilach.

Strona pozwana zarzuciła ponadto, że w okolicznościach niniejszej sprawy żądane przez powodów kwoty zadośćuczynienia są rażącą wygórowane. Podniosła, że wypłaciła na rzecz każdego z nich odszkodowanie z tytułu pogorszenia się sytuacji życiowej oraz kosztów pogrzebu w wysokości po 32 149zł 55gr, mając przy tym na względzie także szkodę niemajątkową w postaci krzywdy, jakiej powodowie doznali na skutek śmierci osoby najbliższej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

W dniu (...) w O.na drodze nr (...) M. B.nieumyślnie naruszyła zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że kierując samochodem osobowym marki C.o nr rej. (...), wskutek niezachowania należytej ostrożności oraz właściwej obserwacji przedpola jazdy, zjechała na przeciwny pas ruchu i doprowadziła do zderzenia z jadącym z przeciwka samochodem ciężarowym marki K.o nr rej. (...), kierowanym przez K. O., w następstwie czego pasażerka pojazdu C. H. S.poniosła śmierć na miejscu zdarzenia.

Wyrokiem z dnia 24 stycznia 2002 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt II K 398/01, Sąd Rejonowy w Oleśnicy Wydział II Karny uznał M. B. za winną popełnienia przestępstwa z art. 177 § 2 k.k. i za to wymierzył jej karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, warunkowo zawieszając jej wykonania na okres 3 lat próby.

Dowód: notatka urzędowa z dnia 27 marca 2001 r. – k. 9-9 verte,

wyrok Sądu Rejonowego w Trzebnicy z dnia 24 stycznia 2002 r. – k. 10-10 verte.

W dniu zdarzenia samoistny posiadacz samochodu osobowego marki C. o nr rej. (...) był ubezpieczona u strony pozwanej z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. - okoliczność niesporna między stronami

H. S. była żoną powoda L. S. oraz matką powoda B. S. (1) - okoliczności niesporne między stronami

Pismem z dnia 22 kwietnia 2014r. powodowie, za pośrednictwem swojego pełnomocnika, wezwali stronę pozwaną do zapłaty na rzecz każdego z nich kwoty po 150 000zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną na skutek śmierci H. S..

Dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 22 kwietnia 2014 r. – k. 16-17.

W dniu 30.04.2014r. strona pozwana zwróciła się do pełnomocnika powodów o podanie ich adresów oraz przesłanie wszelkiej dokumentacji, wskazującej na utratę szczególnej więzi łączącej powodów ze zmarłą.

Dowód: pismo strony pozwanej z dnia 30.04.2014r. - k. 65.

Pismem z dnia 21 maja 2014r. strona pozwana (...) S.A. odmówiła powodom wypłaty żądanych kwot zadośćuczynienia, stwierdzając, że w dacie zdarzenia brak było podstaw prawnych do zgłaszania tego typu roszczeń. W jej ocenie podstawy tej nie stanowiły powołane przez powodów w wezwaniu do zapłaty przepisy art. 448 kc w związku z art. 23 i 24 kc.

Dowód: pismo z dnia 21 maja 2014 r. – k. 20-20 verte.

Następnie kolejnym pismem z dnia 18 września 2014 r. strona pozwana przyznała powodom świadczenia w wysokości po 32 149zł 55gr na rzecz każdego z nich tytułem odszkodowania za szkodę doznaną na skutek śmierci H. S. w wyniku wypadku z dnia 27 marca 2001 r.

Dowód: pisma strony pozwanej z dnia 18 września 2014r. – k. 76-77

Powód L. S. oraz H. S. zawarli związek małżeński w 1973r. Byli kochającym się małżeństwem, wzajemnie się wspierali oraz przyjaźnili. Mieli troję dzieci: dwóch synów B. i C. oraz córkę M.. W chwili śmierci H. S. synowie studiowali, a córka przygotowywała się do matury.

Dowód: przesłuchanie powoda L. S. – k. 93 (00:13:28, 00:19:10)

O śmierci żony powód L. S. dowiedział się od policjanta, kilka godzin po wypadku, kiedy czekał na jej powrót z pracy. Nie mógł uwierzyć, że doszło do wypadku. Po śmierci żony przez okres około roku zażywał środki uspokajające i nasenne. Nie chciał, by dzieci widziały, jak cierpi. Powód nie korzystał w tym czasie z pomocy psychologa, czy psychiatry. Starał się przede wszystkim pomóc dzieciom w nowej sytuacji, w jakiej się znalazły po śmierci matki, oraz skupić się na pracy i na prowadzeniu domu. Cały czas towarzyszyło mu jednak poczucie krzywdy i pustki. Brakowało mu żony również fizycznie.

Po latach powód poznał nową partnerkę i w 2011r. wstąpił ponownie w związek małżeński.

Do chwili obecnej wspomina zmarłą żonę, jest mu szczególnie trudno w okresach świątecznych i podczas uroczystości rodzinnych, takich jak np. śluby dzieci, Dzień Babci, Boże Narodzenie.

Dowód: protokół z dnia 13 maja 2014r. - k. 69 - 71,

przesłuchanie powoda L. S. – k. 93-94 (00:12:27, 00:15:09,

00:16:52, 00:17:50, 00:19:10, 00:20:44, 00:21:33, 00:21:57, 00:22:32, 00:25:09)

B. S. (1) jest najstarszym synem H. S. i L. S.. Z mamą łączyły go silne więzy emocjonalne. Bardzo ciężko przeżył wiadomość o jej nagłej śmierci. Starał się jednak wspierać swoje młodsze rodzeństwo, szczególnie siostrę, która najgorzej zniosła śmierć matki.

W chwili śmierci H. S. powód B. S. (1) miał 25 lat i był na ostatnim roku studiów. Przygotowywał się do obrony pracy magisterskiej. Po skończeniu studiów (...) nadal czuł się przygnębiony, często nie miał ochoty wstać rano z łóżka. W tym czasie to ojciec był dla niego wielkim wsparciem, pomagał mu szukać pracy. Powód podjął pierwszą pracę w 2002r, a w 2005r. wstąpił w związek małżeński.

W chwili obecnej B. S. (1) ma dwóch synów w wieku 7 lat i 2 miesięcy. Często rozmawia ze starszym synem o swojej matce, opowiada mu, jaką była osobą.

Po śmiercią H. S. powód B. S. (1) nie korzystał z pomocy psychologa ani psychiatry.

Dowód: protokół z dnia 16 maja 2014r. - k. 66 - 68,

przesłuchanie powoda B. S. (1) – k. 94-95 (00:27:25,

00:29:46, 00:30:22, 00:31:04, 00:31:53, 00:32:25;00:33:29).

Przy tak poczynionych ustaleniach faktycznych Sąd zważył, co następuje:

Powództwa co do zasady zasługiwały na uwzględnienie.

Dokonując ustaleń faktycznych, Sąd oparł się na dokumentach znajdujących się w aktach szkody oraz na przesłuchaniu powodów.

W toku procesu strona pozwana kwestionowała jednak swoją odpowiedzialność wobec powodów, podnosząc, iż do zdarzenia doszło w dniu (...) a zatem przed wejściem w życie ustawy z dnia 30.05.2008r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, którą znowelizowano art. 446 kc.

Zważyć należy, iż w orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalony jest pogląd, że najbliższemu członkowi rodziny zmarłego przysługuje zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 kc w związku z art. 24§1 kc także wtedy, gdy śmierć nastąpiła przed dniem 3.08.2008r. Stanowisko takie wyraził Sąd Najwyższy m.in. w wyroku z dnia 4.07.2014r. (II CSK 621/13, Lex nr 1491132), w uchwale z dnia 13.07.2011r. (III CZP 32/11, OSNC 2012/1/10) oraz w uchwale z dnia 22.10.2010r. (III CZP 76/10, OSP 2011/9/96).

Należy wskazać, że śmierć osoby najbliższej powoduje naruszenie dobra osobistego osoby związanej emocjonalnie ze zmarłym, a osoba dochodząca zadośćuczynienia nie jest poszkodowana jedynie pośrednio. Niewątpliwie ten sam czyn niedozwolony może wyrządzać krzywdę różnym osobom, zatem źródłem krzywdy jest czyn niedozwolony, którego następstwem jest śmierć. Krzywdą wyrządzoną powodom jest zaś naruszenie dobra osobistego poprzez zerwanie więzi emocjonalnej, szczególnie bliskiej w relacjach pomiędzy małżonkami oraz rodzicami a dziećmi. Wobec powyższego powodowie zostali bezpośrednio poszkodowani w wyniku deliktu, a zatem są oni z tego tytułu uprawnieni do dochodzenia naprawienia doznanej krzywdy poprzez zasądzenie na podstawie art. 448 kc zadośćuczynienia.

Wskazać należy, iż niezasadnie strona pozwana powołała się na przepis art. 34 ustawy z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych także z tej przyczyny, iż ustawa ta weszła w życie już po zdarzeniu opisanym w pozwie, tj. w dniu 1.01.2004r. W niniejszej sprawie odpowiedzialność ubezpieczyciela wynika zatem z §10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24.03.2000r. w sprawie ogólnych warunków obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów (art. 159 ust. 1 powołanej ustawy z dnia 22.05.2003r). Nadto rozróżnienie przez stronę pozwaną na osoby bezpośrednio i pośrednio poszkodowane oraz powołanie się na wyłączenie jej odpowiedzialności za skutki deliktu, którym jest śmierć, w stosunku do osób najbliższych zmarłego poszkodowanego, nie znajduje zresztą także oparcia w powołanym rozporządzeniu (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 14.06.2013r, I ACa 539/13, Lex nr 1369453).

Niezasadny był także zarzut strony pozwanej, iż wypłata odszkodowania na podstawie art. 446§3 kc kompensowała również krzywdę doznaną przez powodów. Odszkodowanie to ma bowiem na celu kompensację szkody majątkowej i jest niezależne od roszczenia o zadośćuczynienie. Skoro strona pozwana kwestionowała co do zasady swój obowiązek zapłaty zadośćuczynienia, to z pewnością uiszczając odszkodowanie nie miała ona zamiaru choćby w części spełnienia świadczenia w zakresie zakwestionowanego przez siebie roszczenia.

Mając na względzie powyższe okoliczności, Sąd uznał, iż powodom przysługuje roszczenia o zapłatę zadośćuczynienia wskazane w art. 448 kc w związku z art. 24§1 kc i art. 822§4 kc.

Powołany przepis art. 448 kc stanowi jedynie, że zadośćuczynienie powinno być odpowiednie, nie wskazując żadnych innych kryteriów ustalenia jego wysokości. W judykaturze podkreśla się, że przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia należy uwzględnić indywidualne, szczególne okoliczności konkretnego przypadku i kierować się kompensacyjną funkcją zadośćuczynienia.

Sąd uznał, iż zbędne było dopuszczenie w niniejszej sprawie dowodu z opinii biegłego psychologa na okoliczności wskazane w pozwie. Błędne jest bowiem stanowisko strony pozwanej wyrażone w odpowiedzi na pozew, iż to nie zerwanie więzi rodzinnej podlega ochronie, a jedynie negatywne skutki w postaci rozstroju zdrowia i uszczerbku na zdrowiu, jaki powstaje w sferze psychicznej, fizycznej danej osoby. Ani przepis art. 446§4 kc, ani przepis art. 448 kc w związku z art. 24§1 kc nie wiąże wystąpienia krzywdy ze szkodą ujętą w kategoriach medycznych. Aktualny stan wiedzy nie pozwala na udowodnienie rozmiaru uczuć, w tym poczucia straty związanej ze śmiercią osoby najbliższej. Mierzenie skali cierpienia psychicznego pozostaje zatem poza możliwościami dowodowymi Sądu. Kodeks cywilny nie odwołuje się zaś do bólu. Ustawodawca zakładał bowiem, że utrata najbliższego członka rodziny zawsze wywołuje ból.

Okoliczność zaistnienia krzywdy nie wymagały zatem wiadomości specjalnych i mogły być ustalona także w drodze dowodu z przesłuchania stron (por. powołany wyrok Sąd Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 14.06.2013r, wyrok Sąd Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 8.02.2013r, I ACa 1400/12, Lex nr 1316329, wyrok Sąd Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 10.06.2014r, I ACa 497/14, Lex nr 1500866)

Wobec powyższego zadośćuczynienie ma kompensować nie tyle doznany ból spowodowany śmiercią osoby bliskiej, co przedwczesną utratę członka rodziny. Dobrem osobistym, którego naruszenie wymaga rekompensaty jest bowiem prawo do życia w rodzinie, z uwzględnieniem trwałości naruszenia tego dobra oraz radykalności zmiany, zaistniałej w życiu powodów. Więź między małżonkami, czy rodzicami i dziećmi jest bowiem wartością niematerialną, która stanowi dobro osobiste podlegające ochronie (art. 24§1 kc). Należy podkreślić, że art. 448 kc nie wprowadza żadnych innych poza rozmiarem krzywdy przesłanek, do których miałby odwołać się sąd, określając wysokość zadośćuczynienia. Jedynym miernikiem należnego powodom zadośćuczynienia jest zatem doznana przez nich w wyniku śmierci H. S. krzywda. Przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia Sąd miał na względzie, przed wszystkim rolę, jaką pełniła ona w rodzinie powodów oraz poczucie straty odczuwane przez nich w związku z jej śmiercią.

Powód L. S.i H. S.byli małżeństwem od 1973 r, wzajemnie się wspierali oraz przyjaźnili. Mieli troję dzieci: dwóch synów B.i C.oraz córkę M.. Wprawdzie w chwili śmierci H. S.synowie już studiowali, a córka przygotowywała się do matury, jednak nadal mieszkali oni razem, tworzyli rodzinę. Mąż mógł liczyć na wsparcie żony także w przyszłości. Wprawdzie powód po niemal 10 latach ponownie wstąpił w związek małżeński, lecz nie umniejsza to jego poczucia straty po śmierci żony, towarzyszącego tej stracie uczucia pustki i osamotnienia. Szczególnie bezpośrednio po wypadku, powód przeżywał ciężko śmierć żony. Ponieważ nie chciał, aby dzieci widziały, jak cierpi, tłumił w sobie emocje związane z przeżywaniem żałoby. Starał się przede wszystkim pomóc dzieciom w nowej sytuacji, w jakiej się znalazły po śmierci matki. Skupił się na pracy i na prowadzeniu domu. Jak zeznał cały czas towarzyszyło mu jednak poczucie krzywdy i pustki. Istotne jest także, co powód podkreślił, iż brakowało mu również fizycznej obecności żony, ich pożycia.

Natomiast powoda B. S. (2)łączyła szczególna więź z matką. Wprawdzie miał on już wówczas 25 lat, lecz nadal silna był więź emocjonalna między nimi. To spowodowało, iż bardzo ciężko przeżył wiadomość o nagłej śmierci matki. Starał się jednak wspierać swoje młodsze rodzeństwo, szczególnie siostrę. Po skończeniu studiówB. S. (1)nadal czuł się przygnębiony, często nie miał nawet ochoty wstać rano z łóżka. Powód wprawdzie po śmierci matki założył własną rodzinę, nie umniejsza to jednak jego poczucia straty bezpośrednio po śmierci matki. Obecnie powód nadal często rozmawia ze starszym synem o swojej matce, opowiada mu, jaką była osobą. Podkreślić należy, że poprzez śmierć H. S.zerwana została jedna z podstawowych więzi międzyludzkich, jaką jest więź pomiędzy rodzicem a dzieckiem, choćby było ono już osobą dorosłą. Stratę tę powód z uwagi na wiek z pewnością odczuł odmiennie aniżeli osoba małoletnia, jednak z uwagi na relacje łączące go z matką, ich śmierć była dla niego bolesna i spowodowała poczucie straty.

Wszystkie te okoliczności sprawiają, iż w ocenie Sądu odpowiednim do rozmiaru krzywdy, jakiej doznali powodowie, jest kwota po 60000zł tytułem zadośćuczynieni na rzecz każdego z nich.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia orzeczono w oparciu o art.481§1kc w związku z art. 14 ust.1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych . Wyjaśnienie okoliczności istotnych dla wypłaty świadczenia w niniejszej sprawie było w ocenie Sądu możliwe w terminie 30 dni, licząc od dnia otrzymania przez stronę pozwaną pisma powodów, którym zgłosili on żądanie zapłaty zadośćuczynienia. Pismo to z pewnością było już doręczone stronie pozwanej w dniu 30.04.2014r, kiedy ubezpieczyciel zwrócił się do pełnomocnika powodów o dostarczenie dokumentacji. Ponieważ powodowie nie wykazali, kiedy ubezpieczycielowi doręczono wezwanie do zapłaty, Sąd okres 30 dni ustalił od dnia 30.04.2014r, zasądzając odsetki ustawowe od dnia 31.05.2014r.

Mając powyższe na względzie, na podstawie powołanych przepisów Sąd orzekł jak w punktach I, II, III i IV sentencji wyroku.

O kosztach procesu rozstrzygnięto na podstawie art. 100 zd. 1 kpc. Powodowie wygrali co do ok. 55% każdego z żądań pozwu, ponieśli przy tym koszty procesu w wysokości po 9100zł, obejmujące kwotę 3600zł wynagrodzenia pełnomocnika procesowego oraz 5500zł opłaty od pozwu. Nie wykazali przy tym, iż uiścili opłaty skarbowe od udzielonych pełnomocnictw. Powinny zatem powodom zostać zwrócone koszty procesu w kwocie po 5005zł. Natomiast strona pozwana wygrała co do 45%, ponosząc koszty wynagrodzenia pełnomocnika procesowego w wysokości po 3600zł i po 8zł 50gr (1/2 opłaty skarbowej od pełnomocnictwa), a więc należne jej koszty procesu od każdego z powodów to kwota po 1623zł 82gr (45% z 3608zł 50gr). Różnica kwot należnych stronom tytułem kosztów procesu wynosi zatem 3381zł 18gr.

Ponieważ powodów uznać należało za współuczestników formalnych, Sąd przyznał każdemu z nich zwrot wynagrodzenia pełnomocnika procesowego w pełnej wysokości. Niezasadne bowiem byłoby w tej sytuacji ograniczenie zwrotu wydatków związanych z ustanowieniem pełnomocnika procesowego jedynie do jednego wynagrodzenia (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 8.07.2013r, I ACz 1316/13, OSAW 2014/1/305). W ten sam sposób wobec każdego z powodów Sąd ustalił wynagrodzenie pełnomocnika strony pozwanej.

Wobec powyższego Sąd orzekł jak w punktach V i VI sentencji wyroku.