Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 813/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 czerwca 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Jolanta Hawryszko

Sędziowie:

SSA Romana Mrotek

SSA Zofia Rybicka - Szkibiel (spr.)

Protokolant:

St. sekr. sąd. Elżbieta Kamińska

po rozpoznaniu w dniu 16 czerwca 2015 r. w Szczecinie

sprawy H. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do renty rodzinnej

na skutek apelacji ubezpieczonej

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 27 sierpnia 2014 r. sygn. akt VI U 1099/14

oddala apelację.

SSA Romana Mrotek SSA Jolanta Hawryszko SSA Zofia Rybicka - Szkibiel

Sygn. akt III AUa 813/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 05.05.2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił H. K. prawa do renty rodzinnej po mężu A. K., zmarłym 28.02.2014r. Organ rentowy w uzasadnieniu decyzji podniósł,
że przyznanie świadczenia rentowego nie było możliwe, bowiem zmarły nie spełniał warunków do uzyskania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, gdyż przy udokumentowanym stażu pracy wynoszącym łącznie 29 lat, 5 miesięcy i 14 okresów składkowych i nieskładkowych (w tym 28 lat, 10 miesięcy i 26 dni okresów składkowych), w ostatnim dziesięcioleciu poprzedzającym datę śmierci, tj. od 28.02.2004r. do 27.02.2014r., udowodnił tylko 5 miesięcy i 24 dni okresów składkowych, zamiast wymaganych 5 lat stażu ubezpieczeniowego. Nadto, śmierć nie nastąpiła w czasie ubezpieczenia, ani w ciągu 18 miesięcy od jego ustania.

W odwołaniu od decyzji organu rentowego ubezpieczona podniosła,
że zmarły mąż w dniu śmierci spełniał warunki do przyznania świadczenia rentowego, gdyż miał orzeczony stopień niepełnosprawności (k. 2,3).

Mając na uwadze powyższą argumentację, ubezpieczona wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie jej prawa do renty rodzinnej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powielając przy tym argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji. Organ rentowy wyjaśnił, że według obowiązujących od 23 września 2011 r. przepisów renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu uznanemu za osobę całkowicie niezdolną do pracy, bez względu na to, czy posiada 5 letni okres ubezpieczenia w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed powstaniem niezdolności do pracy, jeżeli udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny (art. 58 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - zwanej ustawą emerytalną – tekst jednolity opubl. w Dz. U. z 2015 roku, poz. 748). Mając to na uwadze, organ podał, że zmarły A. K. legitymował się stażem wynoszącym jedynie 28 lat, 10 miesięcy i 26 dni okresów składkowych.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 27.08.2014 roku oddalił odwołanie.

Sąd I Instancji ustalił, że A. K., urodzony w dniu (...), zmarł w dniu 28 lutego 2014 r. H. i A. K. zawarli małżeństwo w dniu (...) r. H. K. pozostawała ze zmarłym A. K. we wspólnocie małżeńskiej do chwili jego śmierci.

A. K. na chwilę śmierci, tj. na dzień 28 lutego 2014 r., legitymował się łącznym stażem ubezpieczeniowym (okresy składkowe i nieskładkowe) wynoszącym 29 lat, 5 miesięcy i 14 dni. Na staż ten złożyły się:

1. okres zatrudnienia w PGR G. od 8 kwietnia 1969 r. do 31 grudnia 1970r., od 1 listopada 1971 r. do 12 września 1972 r. oraz od 4 listopada 1972 r. do 30 listopada 1975 r.;

2. okres służby wojskowej od 24 czerwca 1971 r. do 29 października 1971 r. oraz od 13 września 1972 r. do 3 listopada 1972 r.;

3. okres zatrudnienia w (...) sp. z o.o. od 19 grudnia 1975 r. do 29 kwietnia 1995 r. oraz od 1 czerwca 1996 r. do 14 lutego 1997 r. ( w tym okresy korzystania z zasiłków chorobowych od 16.12.1991 r. do 19.12.1991 r., od 4.06.1992 r. do 17.06.1992 r., od 26.08.1992 r. do 1.09.1992 r., od 2.09.1992 r. do 26.09.1992 r., od 6.11.1992 r. do 8.11.1992 r., od 10.12.1992 r. do 24.12.1992 r., od 26.02.1993 r. do 2.03.1993 r., od 3.03.1993 r. do 27.03.1993 r., od 24.06.1993 r. do 30.06.1993 r., od 1.07.1993 r. do 13.07.1993 r., od 23.07.1993 r. do 31.07.1993 r., od 1.08.1993 r. do 10.08.1993 r., od 9.12.1993 r. do 26.12.1993 r., od 7.02.1994 r. do 10.02.1994 r., od 20.06.1994 r. do 30.06.1994 r., od 1.07.1994 r. do 10.07.1994 r., od 28.09.1994 r. do 30.09.1994 r., od 1.12.1994 r. do 2.12.1994 r., od 1.01.1995 r. do 13.01.1995 r.);

4. okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych od dnia 12 maja 1995 r. do 11 maja 1996 r. oraz od 28 lutego 1997 r. do 27 lutego 1998 r.;

5. okresy zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia w (...) sp. z o.o. od 1 kwietnia 1998 r. do 30 kwietnia 1998 r. , od 5 maja 1998 r. do 31 maja 1998 r., od 1 czerwca 1998 r. do 30 czerwca 1998 r., od 1 lipca 1998 r. do 31 lipca 1998 r., od 1 sierpnia 1998 r. do 31 sierpnia 1998 r., od 1 września 1998 r. do 30 września 1998 r., od 1 października 1998 r. do 23 października 1998 r., od 1 września 2001 r. do 31 października 2001 r.;

6. okres zatrudnienia w Zarządzie(...) w T. od 7 czerwca 2010 r. do 30 listopada 2010 r.

- co dało łącznie 28 lat, 10 miesięcy i 26 dni okresów składkowych (okresy zatrudnienia, okres służby wojskowej, okresy pobierania zasiłków dla bezrobotnych) oraz 6 miesięcy i 18 dni okresów nieskładkowych (okresy korzystania z zasiłków chorobowych).

Ostatnie ubezpieczenie A. K. ustało w dniu 30 listopada 2010 r. W ostatnim dziesięcioleciu przed datą śmierci, tj. w okresie od 28 lutego 2004 r. do 27 lutego 2014 r., A. K. posiada tylko 5 miesięcy i 24 dni okresów ubezpieczenia.

Do końca 1998 roku A. K. nie przepracował też co najmniej 15 lat
w warunkach szczególnych. A. K. był zarejestrowany we właściwym Powiatowym Urzędzie Pracy jako bezrobotny w okresach od 11 maja 1995 r. do 4 sierpnia 1996 r., od 20 lutego 1997 r. do 16 kwietnia 1998 r., od 9 lutego 1999 r. do 16 grudnia 1999 r., od 28 czerwca 2000 r. do 24 stycznia 2001 r., od 19 listopada 2001 r. do 1 kwietnia 2002 r., od 5 marca 2003 r. do 6 czerwca 2010 r. oraz od 10 stycznia 2011 r. do 11 listopada 2013 r. Prawo do zasiłku dla bezrobotnego przysługiwało mu wyłącznie w okresach od dnia 12 maja 1995 r. do 11 maja 1996 r. oraz od 28 lutego 1997 r. do 27 lutego 1998 r.

Z pozostałych ustaleń Sądu I Instancji wynika, że A. K. od października 2013r. odczuwał silne bóle głowy, nastąpił u niego także spadek masy ciała oraz obniżenie sprawności lewej kończyny dolnej. W dniu 12 listopada 2013r. został przyjęty na leczenie szpitalne, w trakcie którego rozpoznano u niego – na przełomie listopada i grudnia 2013r. - mnogie zmiany ogniskowe mózgu, guzy prawego płuca, a ostatecznie – uogólnioną chorobę nowotworową z punktem wyjścia w prawym płucu. Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w G. w wyniku postępowania wszczętego w grudniu 2013 r., orzeczeniem z dnia 5 marca 2014r., uznał A. K. za osobę niepełnosprawną w znacznym stopniu, poczynając od 16 grudnia 2013r. W orzeczeniu wskazano nadto, że nie można ustalić daty powstania niepełnosprawności.

W dniu 19 marca 2014 r. H. K., urodzona w dniu (...), złożyła wniosek o rentę rodzinną po zmarłym mężu A. K..

W oparciu o tak poczynione ustalenia faktyczne Sąd Okręgowy uznał,
że odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie i wskazując na treść art. 65 ust. 1,
art. 57 ust. 1, art. 58 ust. 1 pkt 5 i art. 58 ust. 2 i ust. 4 ustawy emerytalnej -
podniósł, że A. K. należało uznać za całkowicie niezdolnego do pracy z chwilą śmierci, tj. z dniem 28 lutego 2014 r. Mając zaś na uwadze udowodniony staż ubezpieczeniowy, na który złożyły się okresy pozostawania w zatrudnieniu, okres służby wojskowej, a także okresy pobierania zasiłków dla bezrobotnych i zasiłków chorobowych, należało przyjąć, że A. K. w ostatnim dziesięcioleciu przed datą śmierci, tj. w okresie od 28 lutego 2004 r. do 27 lutego 2014 r., posiadał 5 miesięcy i 24 dni okresów ubezpieczenia, zamiast wymaganego co najmniej 5-letniego okresu składkowego i nieskładkowego. W niniejszej sprawie nie miał zastosowania przepis art. 58 ust. 4 ustawy emerytalnej, gdyż uzależnia zwolnienie z warunku wykazania 5 lat ubezpieczenia w dziesięcioleciu poprzedzającym złożenie wniosku (oraz powstanie niezdolności do pracy) od wykazania okresu składkowego, o którym mowa w art. 6, wynoszącego co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny. Łączny staż pracy A. K. (okresy składkowe) nie wynosił bowiem 30 lat. Z raportu ustalenia uprawnień do świadczenia wynika, że do okresów tych zostały zaliczone wszystkie wykazane stosownymi dokumentami (świadectwami pracy, wypisem z książeczki wojskowej, zaświadczeniem o pobieraniu zasiłku dla bezrobotnych) okresy, które obowiązujące przepisy nakazują traktować jako okresy składkowe. Sąd meriti zwrócił przy tym uwagę, że organ rentowy wyłączył z okresów składkowych okresy pobierania przez uprawnionego A. K. w czasie zatrudnienia zasiłków chorobowych, zaliczając je do okresów nieskładkowych. W tym zakresie decyzja również była prawidłowa, gdyż z treści przepisu art. 7 pkt 1b ustawy emerytalnej wynika, że okresy pobierania zasiłków z ubezpieczenia społecznego: chorobowego lub opiekuńczego są okresami nieskładkowymi.

Organ rentowy wyłączył ze stażu ubezpieczeniowego okres zatrudnienia od 1 stycznia 1971 r. do 23 czerwca 1971 r., powołując się na brak zapisu wynagrodzeń na kartotece w tym okresie, nawet gdyby okres ten doliczyć do okresów składkowych, to uprawniony A. K. nadal nie spełniałby przesłanek do nabycia świadczenia rentowego.

Sąd Okręgowy podniósł również, że mimo uznania A. K. za całkowicie niezdolnego do pracy z chwilą śmierci (28 lutego 2014 r.), to nie spełniał on warunków wymaganych do uzyskania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Orzeczenie o uznaniu uprawnionego za osobę niepełnosprawną w znacznym stopniu nie jest równoznaczne z orzeczeniem o niezdolności do pracy jako przesłance prawa do renty. Biorąc pod uwagę dostępną dokumentację medyczną A. K. (znajdującą się w aktach Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w G.) oraz fakt, że wkrótce po złożeniu wniosku o ustalenie stopnia niepełnosprawności zmarł, należało uznać, że jego stan zdrowia, być może już od grudnia 2013r., jak przyjął to Zespół, czynił go całkowicie niezdolnym do pracy. Nie zmienia to jednak faktu, że – jak szczegółowo wyjaśniono już wyżej – w przypadku A. K. do przyznania prawa do renty nie wystarczało wykazanie spełnienia tylko jednej przesłanki w postaci niezdolności do pracy, a koniecznym było udowodnienie, że legitymował się on także wystarczająco długim stażem ubezpieczeniowym. Trzeba przy tym podkreślić, iż dokumentacja medyczna znajdująca się w aktach Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w G. nie pozwala na przyjęcie, że ubezpieczony stał się niezdolny do pracy wcześniej niż w listopadzie 2013r., ewentualnie październiku 2013r., tj. w czasie gdy rozpoczął leczenie z uwagi na nasilające się dolegliwości bólowe. Brak jest bowiem jakichkolwiek dowodów leczenia A. K. we wcześniejszym okresie, a tym samym dowodów na to, aby już wcześniej stan jego zdrowia czynił go niezdolnym do pracy.

Sąd Okręgowy wyjaśnił również, że przed dniem 23 września 2011 r. samodzielną podstawę prawną do przyznania ubezpieczonym prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy stanowił art. 57 ust. 1 ustawy emerytalnej , który uzależniał przyznanie ubezpieczonym prawa do renty wyłącznie od spełnienia dwóch warunków: wykazania okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz uznania danej osoby za całkowicie niezdolną do pracy, bez potrzeby wykazywania przewidzianego w art. 58 ust. 2 tej ustawy pięcioletniego okresu składkowego i nieskładkowego przypadającego w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy. Ten stan rzeczy uległ jednak zmianie wskutek nowelizacji przepisów cyt. ustawy emerytalnej, która wprowadziła – w art. 58 ust. 4 - warunek legitymowania się przez mężczyznę 30-letnim okresem składkowym. Przepis ten ma zastosowanie do wszystkich sytuacji, w której osoba ubiegająca się o świadczenie rentowe złożyła swój wniosek po dniu 22 września 2011r., tj. przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej.

Sąd Okręgowy tak argumentując uznał zaskarżoną decyzję organu rentowego za prawidłową i na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

Z rozstrzygnięciem Sądu Okręgowego nie zgodziła się ubezpieczona. Zaskarżyła wyrok w całości, zarzucając mu naruszenie przepisów prawa materialnego, mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia, tj. art. 58 ust. 2 i art. 57 ust. 1 ustawy emerytalnej poprzez uznanie, że renta z tytułu niezdolności przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnia dwie przesłanki, ma udowodniony okres składkowy wynoszący 25 lat oraz pięcioletni okres składkowy w ciągu ostatnich dziesięciu latach przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed powstaniem niezdolności do pracy.

W uzasadnieniu apelacji, skarżąca podniosła, że Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń w zakresie okresów składkowych zmarłego A. K., lecz błędnie zinterpretował treść przepisów ustawy emerytalnej. Do uzyskania renty z tytułu niezdolności który udowodnił 25 letni okres składowy (a tak jest w przypadku A. K.) nie ma potrzeby dodatkowego wykazywania przewidzianego w art. 58 ust 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS pięcioletni okres składkowy w ciągu ostatnich dziesięciu latach przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed powstaniem niezdolności do pracy. W ten sposób również Sąd Apelacyjny w Rzeszowie - wyrok z dnia 4 lipca 2013 r. III AUa 127/2013

Wskazując na powyższe, skarżąca wniosła:

1.  o zmianę zaskarżonego wyroku i przyznanie ubezpieczonej prawa do renty rodzinnej,

2.  ewentualnie o uchylenie tego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji,

3.  a nadto o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania.

Organ rentowy w odpowiedzi na apelacje wniósł o jej oddalenie. Wskazał, że Sąd pierwszej instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne oraz dokonał prawidłowej oceny prawnej, które to organ w pełni podziela, a nadto właściwie zastosował przepisy prawa materialnego i procesowego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja ubezpieczonej nie zasługiwała na uwzględnienie.

Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym zarzutu apelacyjnego, doprowadziła Sąd Apelacyjny do wniosku, że zaskarżony wyrok odpowiada prawu. Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych,
w granicach swobodnej oceny dowodów, o której stanowi art. 233 § 1 k.p.c.,
i wyprowadził z nich należycie uzasadnione wnioski, które stały się podstawą
do wydania orzeczenia przez Sąd Odwoławczy bez potrzeby ich uzupełniania. W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny przyjął poczynione w pierwszej instancji ustalenia faktyczne za własne, bez potrzeby ich korekty, czyniąc je zarazem integralną częścią niniejszego orzeczenia, w konsekwencji czego nie zachodzi potrzeba ich szczegółowego powtarzania (por. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1998r., sygn. I PKN 339/98, opubl. w OSNPiUS z 1999r., Nr 24, poz. 776, z dnia 24 września 2009 r., II PK 58/09, opubl. w OSNP z 2011., Nr 9-10, poz. 124, OSP z 2011r., Nr 12., poz. 131, Lex nr 794857, z dnia 22 lutego 2010r., sygn. I UK 233/09, Lex nr 585720). W ocenie Sądu Apelacyjnego, rozpoznający sprawę Sąd Okręgowy nie naruszył tak norm prawa materialnego, jak i zasad postępowania, które uzasadniałyby uwzględnienie wniosków apelacji. Sąd Okręgowy trafnie powołał, jako stanowiący podstawę prawną rozstrzygnięcia, przypis art. 65 ust. 1 ustawy emerytalnej, w zakresie ubiegania się przez ubezpieczoną o prawo do renty rodzinnej po zmarłym mężu, choć pominął mające także zastosowanie w niniejszej sprawie przepisy art. 67 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 70 ust. 1 ustawy emerytalnej, wobec faktu, że ubezpieczona w chwili śmierci męża bezspornie miała osiągnięte 50 lat i pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej (oświadczenie ubezpieczonej na k. 13 a.r.). W świetle art. 65 ust. 1 ustawy emerytalnej renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. W ocenie Sądu Apelacyjnego przepis ten brzmi jednoznacznie i zgodnie z jego treścią renta rodzinna jest uzależniona od tego, czy zmarły członek rodziny spełniał warunki wymagane do nabycia prawa do renty lub emerytury (uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2000 r., II UKN 321/99, OSNAPiUS 2001, Nr 11, poz. 389 oraz wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2001 r., II UKN 122/00, OSNAPiUS 2002, Nr 18, poz. 440). Renta rodzinna jest bowiem świadczeniem pochodnym świadczenia, które przysługiwałoby osobie zmarłej. Dlatego w pierwszej kolejności rozpoznaniu podlega spełnienie przesłanek przez osobę zmarłą, a dopiero następnie ustalane jest prawo do tego świadczenia wnioskodawcy - członka rodziny po osobie zmarłej (wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 26 marca 2013 r., sygn. III AUa 192/13, LEX nr 1314710, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 18 czerwca 2013 r., sygn. III AUa 1304/12, LEX nr 1327483). Należy przy tym podzielić stanowisko prawne Sądu Najwyższego, wyrażone w wyroku z dnia 27 listopada 2013 r., sygn.. I UK 171/13, Lex nr 1441312, iż wiosek o rentę rodzinną, tak jak inne wnioski o świadczenia emerytalno-rentowe, podlega rozpoznaniu według stanu prawnego obowiązującego w dacie jego złożenia, chyba że z regulacji szczególnych lub intertemporalnych wynika, że mogą być stosowane inne zasady. Przepis art. 65 ust. 1 ustawy emerytalnej jest regulacją szczególną w powyższym rozumieniu w odniesieniu do określenia stanu prawnego właściwego przy rozpoznawaniu wniosku o rentę rodzinną w tej jego części, która obejmuje badanie uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury osoby zmarłej. Zgodnie z tym przepisem przy ustalaniu uprawnień do renty rodzinnej po osobie, która w chwili śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, oceny spełnienia przez nią warunków wymaganych do uzyskania jednego z tych świadczeń, dokonuje się według stanu prawnego obowiązującego w dacie jej śmierci. Oznacza to, że nie uwzględnia się zmian stanu prawnego, w zakresie nabywania uprawnień do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, dokonanych po śmierci żywiciela, chyba że przepisy intertemporalne w ramach nowelizacji przewidują inne rozwiązania. Wniosek o rentę rodzinną w pozostałej części, dotyczącej warunków stawianych ubiegającym się o to świadczenie członkom rodziny, podlega rozpoznaniu według przepisów w brzmieniu obowiązującym w dacie jego zgłoszenia, chyba że co innego wynika z przepisów szczególnych.

W niniejszej sprawie zarzut apelacji ubezpieczonej, nie doprowadził do zamierzonego wzruszenia dokonanej przez Sąd I instancji oceny prawnej, że skoro A. K. nie legitymował się co najmniej 30 letnim okresem składkowym
i nie posiadał co najmniej 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę (rodzinną) w dniu 24.03.2014r., ani przed dniem powstania całkowitej niezdolności do pracy, tj. dniu 28.02.2014r., nie spełniał warunków do uzyskania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Mąż ubezpieczonej stał się bowiem zgodnie z treścią art. 65 ust. 2 ustawy emerytalnej w chwili śmierci całkowicie niezdolny do pracy.

Nadto, mimo orzeczenia Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności z dnia 05.03.2014r., iż A. K. od dnia 16.12.2013r. był osoba niepełnosprawną w stopniu znacznym nie oznaczało, że nabył uprawnienie do renty z tytułu niezdolności do pracy, zwłaszcza, że nawet w tamtej dacie nie spełniał wszystkich warunków, gdyż nie legitymował się co najmniej 5 letnim stażem ubezpieczeniowym (art. 58 ust. 1 i ust. 2 cyt. ustawy).

A. K., ur. (...), nie osiągnął powszechnego wieku emerytalnego (art. 24 ust. 1 ustawy emerytalnej), nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach (art. 46 ust. 1 ustawy emerytalnej, jak również przepisy art. – 11 i art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych - Dz. U. z 2008r. Nr 237, poz. 1656, ze zm.), wobec czego nie miał ustalonego prawa emerytalnego, jak też nie spełniał warunków do uzyskania prawa do emerytury.

Sąd orzekający w pierwszej instancji przyjął również prawidłową ocenę prawną w zakresie wymogu posiadania przez A. K. co najmniej pięcioletniego stażu ubezpieczeniowego w okresie ostatniego dziesięciolecia w myśl art. 58 ust. 2 ustawy emerytalnej.

Należy dodać, że wobec nowelizacji art. 58 poprzez dodanie do niego ust. 4 , na mocy art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 187, poz. 1112), która weszła w życie w dniu 23 września 2011 r., warunek wykazania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego (5 lat w 10-leciu poprzedzającym złożenie wniosku o świadczenie lub powstanie niezdolności do pracy) nie musi spełniać tylko ten całkowicie niezdolny do pracy ubezpieczony, który legitymuje się okresem składkowym w rozmiarze 25 lat (kobieta) lub 30 lat (mężczyzna). Na skutek wskazanej zmiany prawa aktualność utracił wyrażony przez Sąd Najwyższy w uchwale podjętej w składzie 7 sędziów w dniu 23 marca 2006 r., I UZP 5/05 (OSNP 2006 Nr 19-20, poz. 305) pogląd, że osoba całkowicie niezdolna do pracy i posiadająca 20-letni (kobieta) lub 25-letni (mężczyzna) okres składkowy i nieskładkowy nabywa prawo do renty bez konieczności wykazywania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego w rozumieniu art. 57 ust. 1 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach, co zwłaszcza dotyczyło legitymowania się 5-letnim okresem składkowym i nieskładkowym w 10-leciu poprzedzającym złożenie wniosku o rentę lub powstanie niezdolności do pracy - art. 58 ust. 2 w związku z art. 58 ust. 1 pkt 5 ustawy. W ocenie Sądu Apelacyjnego, A. K. nie spełnił jednak przesłanki z art. 58 ust. 1 pkt 5 w zw. z ust. 2 ustawy emerytalnej, a zarazem nie miał do niego zastosowania przepis art. 58 ust. 4 ustawy emerytalnej, zwalniający z wymogu spełnienia stażu ubezpieczeniowego z art. 58 ust. 2 cyt. ustawy, bowiem mąż ubezpieczonej nie posiadał co najmniej 30 letniego okresu składkowego (co wymaga podkreślenia, okresu wyłącznie składkowego, nie zaś sumy okresów składkowych i nieskładkowych). Ubezpieczona już przy wniosku o rentę podała, że jej mąż ostatni tytuł do objęcia go ubezpieczeniem emerytalnym i rentowymi z tytułu zatrudnienia miał do 30.11.2010r. (k. 16 a.r.), a zatem w chwili śmierci kilka lat później, (powstania całkowitej niezdolności do pracy), tj. w dniu 28.02.2014r., nie mógł osiągnąć wymaganego okresu 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Nie miał zarazem udowodnionych 30 lat okresów składkowych, co również nie zostało zakwestionowane w toku postępowania, ani w apelacji i było zatem faktem niespornym.

Wskazując na argumenty wyżej podane Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

SSA Romana Mrotek SSA Jolanta Hawryszko SSA Zofia Rybicka - Szkibiel