Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 14 listopada 2014 r. w sprawie o sygn. akt I C 2758/14 z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. przeciwko N. R. o zapłatę, Sąd Rejonowy w Zgierzu oddalił powództwo.

Apelację od wskazanego wyroku wniósł powód, zaskarżając go w całości. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1. obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 32 ustawy z 11.07.2014 r. o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie oraz niektórych innych ustaw w zw. z art. 160a ust. 7 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym poprzez ich zastosowanie do ustalonego w sprawie stanu faktycznego, podczas gdy art. 32 ww. ustawy dotyczy wyłącznie umów w sprawie warunków odpłatności za studia lub usługi edukacyjne, o których mowa w art. 99 ust. 1, powód zaś dochodzi roszczeń z umów o usługi edukacyjne o których mowa w art. 99 ust. 4 uPsw;

2. obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 118 k.c. poprzez jego niezastosowanie do ustalonego w sprawie stanu faktycznego w zakresie, w jakim przepis ten przewiduje 10-letni ogólny termin przedawnienia roszczeń, podczas gdy roszczenia z umów o warunkach odpłatności za studia na uczelni niepublicznej ulegają przedawnieniu z upływem lat 10.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty powód wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 4927,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty i zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania przed Sądem pierwszej instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych;

2. zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych;

3. wyznaczenie rozprawy w trybie art. 505 ¹⁰ §2 k.p.c. i jej przeprowadzenie także pod nieobecność powoda.

Powód wniósł także o rozpatrzenie możliwości skierowania do Trybunału Konstytucyjnego na podstawie art. 193 Konstytucji RP zapytanie prawnego o zgodności
z Konstytucją RP przepisu art. 32 ustawy z 11.07.2014 r. o zmianie ustawy Prawo
o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw, a także o rozpatrzenie możliwości skierowania do Sądu Najwyższego na podstawie art. 390 §1 k.c. zapytania prawnego w przedmiocie tego, czy w związku z art. 32 ustawy z 11.07.2014 r. i art. 160a ust.7 uPsw 3-letni termin przedawnienia roszczeń znajduje zastosowanie także do umów o usługi edukacyjne, o których mowa w art. 99 ust.4 uPsw, czy wyłącznie o usługi, o których mowa w art. 99 ust. 1 uPsw, i w związku z tym, jaki jest termin przedawnienia roszczeń o zapłatę za usługi edukacyjne, o których mowa w art. 99 ust.4 uPsw.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja powoda nie jest zasadna.

Mając na uwadze, że niniejsza sprawa podlega rozpoznaniu według przepisów
o postępowaniu uproszczonym i Sąd drugiej instancji nie przeprowadzał postępowania dowodowego, to stosownie do art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. uzasadnienie wyroku zostaje ograniczone jedynie do wyjaśnienia jego podstawy prawnej z przytoczeniem przepisów prawa.

Należy zauważyć, że stan faktyczny niniejszej sprawy był między stronami bezsporny, a istota sporu zasadzała się na odmiennych poglądach prawnych co do terminu przedawnienia roszczeń uczelni wyższych wynikających ze świadczenia przez nie usług edukacyjnych na rzecz studentów. Strona powodowa twierdziła, że w odniesieniu do tego rodzaju roszczeń, mających swoje źródło w specyficznej umowie uregulowanej w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym, należy stosować ogólny 10 - letni termin przedawnienia wynikający z art. 118 k.c.

Jednoznaczne rozstrzygnięcie opisanego sporu przyniosła nowelizacja ustawy Prawo
o szkolnictwie wyższym wprowadzona ustawą z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2014.1198).

W obowiązującym od 1 października 2014 r. stanie prawnym roszczenia wynikające z zawartej między studentem a uczelnią umowy określającej warunki odpłatności za studia lub usługi edukacyjne, przedawniają się z upływem trzech lat (art. 160a ust. 1 i 7 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym). Zgodnie z normą intertemporalną zawartą w treści art. 32 przywołanej ustawy nowelizującej, do tego rodzaju umów zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się przepis art. 160a ust. 7 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Wobec tego 3-letni termin przedawnienia dotyczy zarówno roszczeń wynikających z umów zawartych po 1 października 2014 r., jak i przed tym dniem.

Wskazać również należy, że o ile stan prawny obowiązujący do 1 października 2014 r. pozostawiał pole do interpretacji przepisów w zakresie terminu przedawnienia, jaki należy stosować do tego rodzaju roszczeń, o tyle po wejściu w życie wskazanej ustawy nowelizującej termin ten nie budzi jakichkolwiek wątpliwości. Wypada przy tym zauważyć, że ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym w brzmieniu obowiązującym od 1 października 2014 r. zawiera szczegółową regulację dotyczącą umowy określającej warunki odpłatności za studia lub usługi edukacyjne – określa m.in. jej essentialia negotii, formę, a także termin przedawnienia wynikających z niej roszczeń. Tym samym de lege lata urzeczywistniły się zapatrywania strony powodowej odnośnie charakteru tej umowy, w oparciu o które wywiedziono rozpoznawaną apelację. Wprowadzając odrębną regulację umów zawieranych między uczelniami a studentami ustawodawca nie odwołał się jednakże do ogólnego terminu przedawnienia roszczeń uregulowanego w kodeksie cywilnym, lecz uregulował długość tego terminu w sposób autonomiczny. Przyjęcie takiego rozwiązania oznacza, że zarzuty skarżącego okazały się bezzasadne.

Z kolei art. 118 k.c., z którego skarżący chce wywodzić korzystne dla siebie skutki prawne, w zakresie przedawnienia ma zastosowanie tylko wtedy, gdy przepis szczególny nie określa terminu przedawnienia w odmienny sposób. Sytuacja taka nie występuje jednak w rozpoznawanej sprawie, co czyni zbędnym odnoszenie się do przedstawionej w apelacji argumentacji wspierającej zarzut naruszenia art. 118 k.c.

Powód wskazał także, że ustawodawca dopuszczając w art. 32 ustawy nowelizującej retroaktywne działanie art. 160a ust. 7 ograniczył jego stosowanie tylko do umów dotyczących usług świadczonych przez uczelnie publiczne. Powyższe, zdaniem skarżącego, wynika wprost z treści art. 32 ww. ustawy, który dotyczy wyłącznie umów w sprawie warunków odpłatności za studia lub usługi edukacyjne, o których mowa w art. 99 ust. 1, natomiast apelujący dochodzi roszczeń z umów o usługi edukacyjne, o których mowa w art. 99 ust. 4 uPsw, a zatem art. 32 nie ma zastosowania do umów dotyczących usług świadczonych przez uczelnie niepubliczne. Ze stanowiskiem powoda nie sposób się zgodzić, albowiem art. 99 ust. 4 uPsw nie kreuje usług edukacyjnych wykonywanych przez uczelnie niepubliczne, ale wskazuje jedynie organ, który określa zasady pobierania opłat i ich wysokość, wprowadzając ograniczenia swobody ustalania kosztów tych usług. Nie ulega wątpliwości, że uczelnie publiczne, jak i niepubliczne realizują tego samego rodzaju usługi edukacyjne, które wymienione zostały odpowiednio w art. 99 ust. 1 pkt. 1-6 i w art. 98 ust. 1 pkt. 5. Warto też przypomnieć, że także sam ustawodawca wskazuje na to, że ustawa ma zastosowanie do szkół wyższych obu rodzajów (art. 1 p.s.w.). Jednocześnie treść art. 160 a ustawy zakreśla jedynie zakres przedmiotowy umowy, której stroną może być zarówno uczelnia publiczna jak i niepubliczna.

W związku z tym, że zarzut przedawnienia podniesiony przez stronę pozwaną okazał się skuteczny, powództwo podlegało oddaleniu. Tym samym brak było podstaw do uwzględnienia wniosku powoda o skierowanie do Trybunału Konstytucyjnego zapytanie prawnego o zgodności z Konstytucją RP przepisu art. 32 ustawy z dnia 11.07.2014 r.
o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw. Nie zasługuje również na uwzględnienie wniosek apelującego o skierowanie pytania prawnego do Sądu Najwyższego, albowiem w sprawie nie występuje zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości Sądu II instancji, co oznacza, że warunek z art. 390 §1 k.p.c. nie został spełniony.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.