Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 października 2015 roku

Sąd Rejonowy w Elblągu V Wydział Gospodarczy w składzie następującym:

Przewodniczący- SSR Jarosław Zawrot

Protokolant- st.sekr.sądowy J. G.

po rozpoznaniu w dniu 30 września 2015 roku w Elblągu

na rozprawie

sprawy z powództwa Z. Z. (1)

przeciwko (...) spółce akcyjnej w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej (...) spółki akcyjnej w W. na rzecz powoda Z. Z. (1) kwotę 27.418,59 zł (dwadzieścia siedem tysięcy czterysta osiemnaście złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od kwot:

- 26.215,99 zł od dnia 19.03.2014r. do dnia zapłaty,

- 1.202,60 zł od dnia 05.12.2014r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 4.260,34 zł (cztery tysiące dwieście sześćdziesiąt złotych trzydzieści cztery grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  nakazuje zwrócić powodowi ze środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Elblągu kwotę 69,18 zł (sześćdziesiąt dziewięć złotych osiemnaście groszy) tytułem różnicy między kosztami pobranymi a należnymi.

Sygn. akt V GC 971/14

UZASADNIENIE

Powód Z. Z. (1) wniósł pozew przeciwko pozwanej (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 41.171,96 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 39.969,36 zł od dnia 19.03.2014 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 1.202,60 zł od dnia wniesienia pozwu, tj. od dnia 5.12.2014r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu podał, że w dniu 11.06.2013 r. doszło do wypadku drogowego, w wyniku którego został uszkodzony pojazd ciężarowy powoda wraz z naczepą. Sprawca wypadku był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Powód wykorzystywał uszkodzony pojazd z naczepą do prowadzenia działalności gospodarczej w postaci usług transportu łodzi motorowych do krajów europejskich głównie w ramach stałego zlecenia z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O., gwarantującego wysoki, stały zysk. W okresie poprzedzającym wypadek drogowy powód posiadał dwa pojazdy ciężarowe z naczepami, którymi świadczył usługi na rzecz ww. podmiotu. Natomiast w okresie od wypadku do odbioru nowego pojazdu w dniu 24.12.2013 r. powód poniósł szkodę z uwagi na ograniczone możliwości zarobkowania spowodowane brakiem jednego pojazdu ciężarowego uszkodzonego w wyniku wypadku. Powód wskazał, że w toku postępowania likwidacyjnego pozwana wyliczyła wysokości utraconego przez niego dochodu na kwotę 19.022,89 zł, jednak przyznała mu z tego tytułu odszkodowanie jedynie w wysokości 4.942,71 zł za okres 51 dni. Zdaniem powoda kwota odszkodowania za utracone dochodu należy mu się od dnia wypadku do dnia odbioru nowego pojazdu, tj. za 7 miesięcy, wysokości odszkodowania za utracone dochody została zaniżona, zarzucił przyjęcie przez biegłego rewidenta pozwanej złej metoda obliczenia utraconego dochodu oraz niezasadności obciążenie go kosztami opinii biegłego rewidenta. Powód wskazał, że niniejszym pozwem dochodzi jedynie części odszkodowania za utracone dochody, tj. za 4 miesiące ograniczonych możliwości zarobkowych - od czerwca do września 2013r., które obliczył na kwotę 39.969,36 zł, natomiast łącznie wysokości utraconych przez niego dochodów za okres od dnia wypadku do dnia odbioru nowego pojazdów ciężarowego wynosi około 70.000,00 zł.

Odnośnie do żądania zasadzenia kwoty 1.202,60 zł powód wskazał, że stanowi ona skapitalizowane odsetki ustawowe za okres opóźnienia w zapłacie odszkodowania z tytułu koszów holowania pojazdu i naczepy w wysokości 34.605,00 zł. Powód wskazał, że wystąpił wobec pozwanej o zapłatę odszkodowanie w dniu 9.08.2013 r., udokumentował fakt poniesienia kosztów holowania, a pozwana wypłaciła je dopiero w dniu 20.11.2013 r. i w 21.01.2014 r. Powód naliczył odsetki od kwoty dochodzonego odszkodowania od dnia 10.09.2013 r (dnia następnego po upływie 30 dni do dnia zgłoszenia szkody) do dnia pierwszej wypłaty odszkodowania w wysokości 20.331,42 zł, tj. do dnia 20.11.2013 r. oraz od pozostałej kwoty odszkodowania od dnia następnego po pierwszej wpłacie – 21.11.2013 r. do dnia drugiej wypłaty odszkodowania w wysokości 14.273,59 zł - 21.01.2014 r. (pozew k. 2-8).

Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu. Zdaniem pozwanej roszczenie powoda o zwrot utraconych dochodów jest nieuzasadnione. Podkreśliła, że zgłoszenie szkody w pojeździe nastąpiło 2 miesiące po zdarzeniu (6 sierpnia 2013 r.) nadto z uwagi na brak udostępnienia uszkodzonego pojazdu jego oględziny odbyły się 18 sierpnia 2013 r., a już 30 sierpnia 2013 r. powód otrzymał informację o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej. Pozwana przyznała, że uznała roszczenie powoda o zwrot utraconych dochodów za okres łącznie 51 dni przestoju, a biegły rewident ustalił, że w okresie od zaistnienia szkody do nabycie nowego pojazdu z naczepą powód osiągnął dochód o 19.022,89 zł niższy od analogicznego okresu w roku poprzednim. Stąd utracony dochód powoda wynosił 95,56 zł dziennie. Mając powyższe na uwadze pozwana wypłaciła powodowi kwotę 4.924,71 zł za 51 dni uznanego okresu przestoju, co jej zdaniem w pełni wyczerpuje roszczenia powódki z tytułu utraconych dochodów. Pozwana przyznała też, że wypłaciła powodowi w całości wnioskowaną przez niego kwotę odszkodowanie za holowanie uszkodzonych pojazdów, w tym kwotę bezsporną w wysokości 20.331,42 w dniu 20 listopada 2013 r. Pozwana wyjaśniła, że do zweryfikowania zasadności roszczenia powoda z tytułu holowania w dalszej części pozwana potrzebowała specyfikacji faktur VAT, przyznała, że powód nadesłał je 18 listopada 2013 r., a wypłata dalszą cześć odszkodowania z tytułu holowania nastąpiła 21 stycznia 2014 r. (odpowiedź na pozew k. 104-105).

W odpowiedzi na stanowisko pozwanej powód wskazał, że pozwana ponosi odpowiedzialność za rzeczywisty czas ograniczonych możliwości zarobkowania spowodowanych brakiem jednego pojazdu ciężarowego i naczepy, tj. za okres od zaistnienia szkody - 11 czerwca 2013 r. do otrzymania nowego pojazdu i naczepy w dniu 24 grudnia 2013 r. Powód wywodził, że nie był w stanie wcześniej otrzymać nowego specjalistycznego pojazdu przystosowanego do prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Zdaniem powoda opinia biegłego rewidenta wykonana w toku postępowania likwidacyjnego nie powinna być podstawą ustalenia wysokości szkody, gdyż przyjęto w niej niekorzystną metodę wyliczenia wysokości dochodów powoda, zbyt długi okres porównawczy, nie uwzględniono różnic kursowych walut oraz realiów sprawy. Określając wysokość utraconych dochodów w pozwie powód porównał dochody uzyskane w okresie ograniczonej możliwości zarobkowania z jego dochodami z okresu od lutego 2013 r. do maja 2013 r. Odnośnie żądania skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie w zapłacie odszkodowania za holowania powód podnosił, że pozwana otrzymała faktury odnośnie holowania pojazdu wraz ze zgłoszeniem szkody, zwlekała z wypłatą odszkodowania z tytułu holowania w bezspornej wysokości ponad przeciętny okres. To samo dotyczy dalszej części odszkodowania z tego tytułu, które wypłaciła 2 miesiące od otrzymania żądanych specyfikacji faktur (k. 143-144, 151-153).

W toku procesu pozwana podtrzymała swoje stanowisko. Wskazywała, że obliczając wysokość utraconych zarobków posiłkowała się opinią biegłego rewidenta w odniesieniu do analogicznego okresu w roku poprzedzającym rok, w którym zaistniała szkoda (150v-151).

W toku procesu powód sprecyzował żądanie pozwu, wskazując, że dochodzi części odszkodowania za utracone dochody za okres od 11 czerwca 2013 r. do 24 grudnia 2013 r. Powód oświadczył też, że całkowita wysokość szkody za tytułu utraconych zarobków za 6 miesięcy jego zdaniem wynosi około 60.000,00 zł, tj. ok. 10.000,00 zł miesięcznie. Zaznaczył jednak, że jest to wyliczenie szacunkowe, oparte na porównaniu dochodów z okresu czerwiec - grudzień 2012 r. podkreślił, że wysokość utraconych dochodów może być wyższa z uwagi na konieczność wzięcia zestawu pojazdów w leasing. Jednocześnie powód zastrzegł możliwość rozszerzenia powództwa po dopuszczeniu przez Sąd dowodu z opinii biegłego z zakresu księgowości na okoliczność wysokości utraconych dochodów powoda w związku ze szkodą (k.164-168). Po doręczaniu opinii biegłego powód wniósł o zasądzenie odszkodowania za okres od 11 czerwca do 24 grudnia 2013 r. (k. 282).

Pozwana nie kwestionowała wyliczenia utraconego dochodu przedstawionego przez biegłego, wniosła jedynie o zasądzenie za okres uznany przez pozwana w toku likwidacji szkody, tj. 51 dni (k. 282).

Sąd ustalił co następuje:

Powód Z. Z. (2) prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe (...) w zakresie transportu drogowego towarów.

(bezsporne, nadto dowód: zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej k. 94)

Powód od 2003 był związany z firmą (...) sp. z o. o. w O. i na jej zlecenie wykonywał stałą usługą transportową. Co roku podpisywał z ww. spółkę umowę, których przedmiotem było świadczenie przez pozwanego usług polegających na międzynarodowych przewozach łodzi i jachtów taborem samochodowym oraz przewóz w imporcie w drodze powrotnej materiałów zaopatrzeniowych na rzecz (...) sp. z o. o. w O.. W umowach nie zmieniały się zasady rozliczania kursów tj. przemnożenie stawki frachtowej i przejechane kilometry i przeliczenie wysokości wynagrodzenia na walutę polską. Powód zawarł umowę ze spółką (...) m.in. w dniu 31 lipca 2012 r., na czas określony od 1 września 2012 r. do 31 sierpnia 2013 r. (§ 13 umowy). W przypadku jednoczesnego wykonywania transportu łodzi w eksporcie i transportu materiałów zaopatrzeniowych w imporcie powód miał rozliczyć należności za te usługi oddzielnie według stawki na przejechany kilometr, przy czym łączny koszt kursu nie mógł przekroczyć koszty wynikającego z przemnożenia ilość przejechanych kilometrów i stawki frachtowej 0,71 euro za kilometr. Wysokość frachtu wyrażona w euro przeliczona będzie na walutę polską według średniego kursu dewiz NBP z dnia załadunku. Jeśli ww. kurs euro po przeliczeniu nie będzie wynosił 3,6 zł, powód miał przeliczyć fracht według kursu 1 euro = 3,60 zł. Natomiast w sytuacji, gdy po przeliczeniu kurs euro wynosiłby powyżej 4,30 zł, powód miał przeliczyć fracht według kursu 1 euro = 4,30 zł. (§ 2 ust 2 i 12 ust 1 i 5 umowy). W ramach umowy (...) sp. z o. o. w O. zobowiązał się zlecić powodów 40 kursów w okresie obowiązywania umowy, które mógł ulec zmianie o 20 % bez konsekwencji dla zleceniodawcy ( (...) sp. z o. o. w O.). Powód zobowiązał się do zrealizowania ww. ilości kursów. W razie niewykonania kursu (...) sp. z o. o. w O. przysługiwało odszkodowania w wysokości 400 euro za każdy kurs (§ 2 ust 3-4 umowy). Powód we własnym zakresie i na własny koszt miał pokryć karnety TIR, zezwolenia na transporty niegabarytowe oraz inne niezbędne formalności związane z wykonaniem transportu (koncesje, zezwolenia na wyjazd tranzyt (§ 10 umowy).

(dowód: umowa powoda z (...) sp. z o. o. w O. z dnia 31 lipca 2012 r. k 38-42, wyjaśnienia informacyjne powoda k. 151-153 w związku z zeznaniami powoda k. 193-195)

Usługi na rzecz (...) sp. z o. o. w O. była wykonywana dwoma zespołami pojazdów marki M. (...) wraz z przyczepą. Ww. pojazdy z przyczepami były specjalnie przystosowane do przewozu łodzi i jachtów m.in. nie posiadały kontenerów, skrzyni ładunkowej, miały konstrukcję o podwyższonej wytrzymałości Powód wykonywał usługi przewozu na rzecz ww. spółki ww. taborem od 2010 r. do czasu wypadku w dniu 11 czerwca 2013 r. Oba zestawy pojazdów wykonywały podobną ilość kursów w ciągu roku.

Powód od 2010 r. do października 2014 r. zatrudniał 2 kierowców. Mimo że rozmiar działalności gospodarczej powoda i ilość przewozów nie zmieniła się w ww. okresu od października 2014 r. powód zatrudnia 3 kierowców. Powód zatrudnił trzeciego kierowcę będąc przekonanym, że dotychczas zatrudniony nie wróci do pracy po ciężkiej chorobie. W związku z zmianami w zatrudnieniu koszty działalności gospodarczej powoda wzrosły.

Wykonując usługi przewozy na rzecz spółki (...) powód zawsze stosował tę samą metodę obliczania wynagrodzenia: mnożenie stawki frachtowej przez przejechane kilometry i przeliczenie wysokości wynagrodzenia na walutę polską po kursie z dnia załadunku, jak ustalono w umowie. Łodzie i jachty, które przewoził powód na zalecenie Y. O., zawsze ładowane były w O. - siedzibie spółki, nigdy za granicą. Czasami w drodze powrotnej powód przewoził na zlecenie Y. O. łodzie do Polski, na reklamacyjne oraz materiały. Wówczas powód w fakturze rozbijał wynagrodzenie za taki transport na 2 pozycje tj. dotyczące drogi w obie strony, jednak nie otrzymywał z tego tytułu dodatkowego wynagrodzenia ponad ustalone w umowie wynagrodzenia za przejechane kilometry w obie strony w przeliczenia na złotówki według kursu z daty załadunku w Polsce. Jeśli podczas drogi powrotnej powód nie przewoził łodzi ani innych materiałów na zlecenie Y. O. w fakturze VAT wskazywał jedną pozycję tj. wynagrodzenie za usługę stanowiące również sumę przejechanych kilometrów w obie strony w przeliczenia na złotówki według kursu z daty załadunku w Polsce. Mimo zastrzeżenia w umowie ilości obowiązkowych kursów w trakcie trwania umowy, powód ani jego kontrahent nie liczyli ilości kursów, nie naliczali kar umownych w przypadku braku wywiązania się przez nich z ww. postanowienia umowy. Powód osiągał niższy dochód z działalności gospodarczej w okresie wakacyjnym z uwagi na miesięczną przerwę wakacyjną związaną z urlopami pracowników. Przed sierpniem 2012 r. w umowie stawka frachtowa za przejechany kilometr w związku z wykonywaniem usług na rzecz Y. O. była niższa – 0,66 euro za 1 km. W okresie do 1 września 2013 r. do 31 sierpnia 2014 r. stosowano stawkę 0,71 euro za 1 km.

(dowód: oświadczenie powoda w aktach szkody PL 2013080602903 k. 62, specyfikacja przyczepy k. 177, opinia biegłego k. 231-250, wyjaśnienia informacyjne powoda k. 151-153 w związku z zeznaniami powoda k. 193-195)

W dniu 11 czerwca 2013 r. na autostradzie (...) w Niemczech około godziny 10:00 doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd ciężarowy powoda M. (...) nr rej. (...) oraz przyczepa - laweta 10 (...) 4,5 tony marki T. (...) nr rej. (...). Samochód sprawcy wypadku marki M. (...) nr rej. (...) był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Pojazd oraz laweta po wypadku nie nadawały się do dalszej eksploatacji, były holowane. Powód zlecił prowadzenie spraw związanych z dochodzeniem odszkodowania Automobile (...). Powód zgłosił szkodę pozwanemu w dniu 9 sierpnia 2013 roku. Niezwłocznie po zdarzeniu z uwagi na problemy z uzyskaniem informacji o danych sprawcy od policji niemieckiej powód zgłosił szkodę w ramach własnego ubezpieczenia AC u (...) S.A., a po ustaleniu danych od policji niemieckiej powód zgłosił pozwanej szkodę w ramach OC sprawcy, rezygnując z dochodzenia odszkodowania w ramach własnego AC. Pozwana w toku postępowania likwidacyjnego zwracała się do policji niemieckiej w celu wyjaśnienia okoliczności zdarzenia. Z uwagi na gabaryty pojazdu i naczepy do ich holowania potrzebny był specjalistyczny sprzęt. Powód sprawdził do Polski oddzielnie pozostałości pojazdu ciężarowego oraz oddzielnie pozostałości naczepy. Pozostałości pojazdu ciężarowego odholowano na parking w S. w serwisie (...), natomiast pozostałości naczepy na prywatną posesję siostry pracownika powoda. Rzeczoznawca pozwanej dwukrotnie sporządził wycenę uszkodzonego pojazdu ciężarowego powoda po oględziny przeprowadzonych w dniu 14 sierpnia 2013 r. Początkowo wyceniono wartość pojazdu sprzed szkody na kwotę 54.000,00, a następnie z uwagi na przebieg pojazdu na kwotę 45.500,00 zł, co spowodowało obniżenie odszkodowania z tytułu szkody całkowitej. Odnośnie uszkodzonej naczepy pozwana skorzystała z wyceny sporządzanej w ramach likwidacji szkody u ubezpieczyciela AC powoda - (...) S.A z dnia 8 lipca 2013 r.

(dowód: zgłoszenie szkody w ramach OC powoda w aktach szkody PL 201308060292 k. 13-19, zgłoszenie szkody ramach OC sprawcy w aktach szkody PL 2013080602903 k. 3-7, potwierdzanie otrzymania zgłoszenia szkody PL (...), pisma do niemieckiej policji k. 37-39, zgłoszenie szkody w aktach szkody PL 201308060292 k. 53, kalkulacja naprawy naczepy w aktach szkody PL 2013080602992 k. 4-8, faktura Vat dotycząca holowania pojazdu i naczepy wraz ze specyfikacją k. 89-91, historia oględzin pojazdu k. 161, wycena pojazdu z daty oględzin 14 sierpnia 2013 r. k. 182-185, pisma powoda do policji niemieckiej wraz z tłumaczeniami k. 207-210, wyjaśnienia informacyjne powoda k. 151-153 w związku z zeznaniami powoda k. 193-195).

Pismem z dnia 30 sierpnia 2013 r. pozwana zawiadomiła powoda, że powstała szkoda w pojeździe zostanie rozliczona jako szkoda całkowita, gdyż ze względu na zakres uszkodzeń naprawa pojazdu jest ekonomicznie nieuzasadniona. Wartość rynkową pojazdu w stanie sprzed szkody została określona przez pozwaną na kwotę 54.000,00 zł netto, wartość rynkową pojazdu po wypadku w oparciu o wynik platformy internetowej na kwotę 23.560,97 zł. a wartość odszkodowania z tytułu szkody całkowitej w pojeździe pozwana ustaliła na kwotę 30.439,03 zł. Decyzją z dnia 13 września 2013 r. pozwana przyznała powodowi odszkodowanie w ww. kwocie z tytułu szkody całkowitej w pojeździe, które zostać przekazane do dnia 13 września 2103 r. i poinformowała, że w dalszym ciągu trwa weryfikacja rachunków za holowanie i przeładunek, a decyzja odnośnie wypłata odszkodowania odnośnie tych kosztów zostanie podjęta niezwłocznie po zakończeniu weryfikacji.

(bezsporne, nadto dowód: pismo z dnia 30.08.2013 r. w aktach szkody PL 2013080602903 k. 40, decyzja z dnia 30.09.2013 r. w aktach szkody PL 2013080602903 k. 41-43).

W mailu z dnia 11 października 2013 r. pozwana prosiła powoda o przesłanie specyfikacji odnośnie faktur VAT za holowanie pojazdu, a pismem z dnia 23 października 2013 r. pozwana uznała przedłożone przez powoda rachunki za holowanie pojazdu na łączną kwotę 5.339,32 euro. Powód sprzedał pozostałości pojazdu i naczepy za łączną kwotę 22.229,79 zł brutto, faktury z tego tytułu przekazał pozwanej w dniu 14 października 2013 r. W odpowiedzi powód wniósł o refundację różnicy między wyliczeniem pozwanej odnośnie wartości pozostałości pojazdu i naczepy a realną kwotą ich odsprzedaży oraz wypłatę odszkodowania za holowanie pojazdu w kwocie bezspornej i oświadczył, że specyfikacji odnośnie pozostałych faktur została dostarczona niezwłocznie po ich otrzymaniu. Zwrócił pozwanej uwagę na zwłokę w wypłacie odszkodowania za holowanie.

(dowód: faktury VAT dotyczące sprzedaży pozostałości w aktach szkody PL 2013080602903 k. 46 i 48, mail pozwanej z dnia 11.10.2013 r. w aktach szkody PL 2013080602903 k. 47, pismo z dnia 23.10.2013 r. w aktach szkody PL 2013080602903 k. 48, odpowiedź powoda w aktach szkody PL 2013080602903k. 47).

Pismem z dnia 9 listopada 2013 r. powód przekazał powódce żądane przez nią specyfikacje dotyczące faktur VAT za holowanie pojazdu nr (...) i (...).

Pismem z dnia 21 listopada 2013 r. pozwana zawiadomiła powoda, że w związku ze zgłoszoną szkoda przyznano mu odszkodowanie, które po pomniejszeniu o dotychczas wypłaconą kwotę 30.439,03 zł zostanie przekazane do dnia 21 listopada 2013 r.

(dowód: pismo powoda z dnia 9.11.2013 r. wraz ze specyfikacjami faktur w aktach szkody PL 2013080602903 k. 54-55, pismo z dnia 20.11.2013 r. i decyzja z dnia 21.11.2013 r. w aktach szkody PL 2013080602903 k. 52-53, pismo z dnia 23.10.2013 r. w aktach szkody PL 2013080602903 k. 48, odpowiedź powoda w aktach szkody PL 2013080602903k. 47, korespondencja mailowa powoda k 169-170).

W dniu 18 grudnia 2013 r. powód zgłosił pozwanej roszczenie o zwrot utraconych dochodów. Pismem z dnia 21 stycznia 2014 r. pozwana zawiadomiła powoda, że w związku ze zgłoszoną szkoda przyznano mu odszkodowanie w kwocie 60.770,45 zł, które po pomniejszeniu o dotychczas wypłaconą kwotę 50.770,45 zł zostanie przekazane do dnia 21 stycznia 2014 r. Decyzją z dnia 21 stycznia 2014 r. pozwana przyznała powodowi odszkodowanie z tytułu wszystkich zgłoszonych roszczeń w pojeździe w wysokości 60.770,45 zł. Jednocześnie poinformowała powoda, że w celu rozpatrzenia roszczenia o zwrot utraconych dochodów konieczne będzie przedstawienie dodatkowych dokumentów: zaświadczenia z ewidencji działalności gospodarczej, wykazu zestawu pojazdów znajdujących się w środkach trwałych przedsiębiorstwa powoda oraz oświadczenia, dlaczego zastąpienie uszkodzonego zestawu pojazdów innym z własnej floty nie było możliwe. W dniu 22.01.2014 r. powód przedłożył wymagane dokumenty, wskazał, że przed wypadkiem posiadał dwa zestawy pojazdów, tj. dwa pojazdy ciężarowe marki M. (...) z przyczepami, w tym uszkodzony w wypadku zestaw. Po wypadku dysponował tylko jedynym zestawem pojazdów. Wskazał też, że nie miał możliwości zastąpienia uszkodzonego pojazdu i wynajęcia pojazdu, gdyż pojazdy przeznaczone do transportu łodzi muszą być specjalnie przystosowane (posiadać specjalny stelaż i oznakowanie), a wszystkie przystosowane pojazdy były zajęte. Pismem z dnia 27 marca 2014 r. pozwana wezwała powoda do udzielenia kolejnych informacji, w tym przedstawienia sposobu wyliczenia dochodów, okresu trwania szkody, wydruków podatkowej księgi przychodów i rozchodów, listy zatrudnionych pracowników, informacji o stałych umowach na usługi transportowe, co powód uczynił 29 kwietnia 2014 r.

(dowód: pismo z dnia 21.01.2014 r. i decyzja z dnia 21.01.2014 r. w aktach szkody PL 2013080602903 k. 58-60, pismo powoda z dnia 22.01.2014 r. w aktach szkody PL 2013080602903 k. 62, pismo pozwanej z dnia 27 marca 2014 r. wraz z odpowiedzią powoda w aktach szkody PL 2013080602903k. 70-71).

Decyzją z dnia 21 listopada 2013 r. pozwana przyznała powodowi odszkodowanie z tytułu wszystkich zgłoszonych roszczeń w pojeździe w wysokości 65.695,16 zł, w tym z tytułu utraconych dochodów w wysokości 4.924,71 zł. Po pomniejszeniu o dotychczas wypłaconą kwotę 60.770,45 zł do wypłaty pozostała kwota 4.924,71 zł. W uzasadnieniu pozwana wskazała, że ustaliła odszkodowanie za utracone dochody za okres, w którym powód nie miał możliwości korzystania z uszkodzonego pojazdu tj. za 30 dni odnośnie pojazdu i 51 dni odnośnie naczepy samochodowej Trial Tramp. Uzasadniając swoje stanowisko podnosiła m.in., że zgłoszenie szkody w pojeździe nastąpiło prawie 2 miesiące od wypadku, przekładano termin oględzin, a informację o rozliczeniu szkody jako całkowitej powód otrzymał już w dniu 30 sierpnia 2013 r. Pozwana wskazała, że w uznanym przez nią okresie utraty dochodów przez powoda uwzględniała czas potrzebny na podjęcie decyzji i zagospodarowanie pozostałości pojazdu i naczepy (7 dni). Pozwana wskazała też, że na jej zlecenie biegły rewident oszacował wysokości utraconych dochodów powoda w okresie od 11 czerwca 2013 r. do 24 grudnia 2013 r. (197 dni) i ustalił, że dochód w tym okresie w porównaniu z analogicznym okresem był niższy o 19.022,89 zł. Stąd odszkodowanie za utracony dochód za 51 dni wyniosło 4.9245,71 zł.

(dowód: decyzja i pismo pozwanej z dnia 27.06.2014 r. w aktach szkody PL 2013080602903 k. 72-732, pismo powoda z dnia 22.01.2014 r. w aktach szkody PL 2013080602903 k. 62, pismo pozwanej z dnia 27 marca 2014 r. wraz z odpowiedzią powoda w aktach szkody PL 2013080602903k. 70-71)

Powód nie zgadzał się ze sporządzoną w toku postępowania likwidacyjnego opinią biegłego rewidenta odnośnie jego utraconych dochodów. Odwołał się od tej decyzji, wskazał, że utracony dochód wynosi 39.969,39 zł. Podniósł, że z uwagi na brak danych o sprawcy początkowo zgłosił szkodę w ramach swojego ubezpieczenia AC, dopiero potem w ramach OC sprawcy oraz powoływał się trudności z dostępem do informacji, pojazdów i holowaniem pojazdów z uwagi na fakt, że wypadek zdarzył się za granicą. Wskazywał też na długość oczekiwania na dostawę nowego przystosowanego do przewozu łodzi motorowych zestawu pojazdów, który otrzymał dopiero 24 grudnia 2014 r. Wezwał pozwaną do zapłaty pozostałej części odszkodowania w 35.044,68 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 19 stycznia 2014 r. Pozwana nie zmienił stanowiska w sprawie.

(dowód: pismo powoda z dnia 30 lipca 2014 r. k. 43-44, odwołanie powoda z dnia 10 lipca 2014 r. k. 49-50, i z dnia 9 lipca k. 51-52, odpowiedź pozwanej z dnia 17.07.2015 w aktach szkody PL 2013080602903 r. k 79)

W okresie od dnia powstania szkody - 11 czerwca 2013 r. do dnia odbioru nowego pojazdu wraz z przyczepą powód miał do dyspozycji tylko jeden zestaw pojazdów, którym mógł świadczyć usługi przewozu. W okresie od 28 sierpnia 2013 r. od 28 września 2013 r. powód nie wykonywał usług z uwagi na przerwę urlopową, stąd we wrześniu 2013 r. nie osiągnął żadnego dochodu. Rozliczając prowadzenie działalności gospodarczej powód korzystał z usług księgowego. Wynajmował też miejsca postojowe dla samochodów ciężarowych. Powód ponosił też koszty połączeń telefonicznych. Powód wykonując usługi przewozu nie korzysta z kart paliwowych, zakupuje paliwo po cenach rynkowych na stacjach komercyjnych. W okresie ograniczonych możliwości zarobkowych związanych z brakiem jednego zespołu pojazdów powód poniósł niższe koszty prowadzenia działalności gospodarczej związane z oszczędnościami związanymi z wynagrodzeniem pracownika, który w związku z wypadkiem drogowym przebywał na zwolnieniu lekarski i otrzymywał świadczenia od ZUS. Powód nie poniósł też kosztów związanych z najmowaniem miejsce postojowego dla jednego pojazdu ciężarowego przez 7 miesięcy, tj. łącznie 1.280,00 zł (7 x 180 zł).

(dowód: zeznania powoda k. 193-195, opinia biegłego k. 231)

Powód w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarł umowę leasingu na pojazd ciężarowy wykorzystywany w działalności w miejsce uszkodzonego pojazdu. Wcześniej próbował nabyć pojazd ciężarowy używany, jednak nie znalazł żadnych ofert sprzedaży pojazdów przystosowanych do przedmiotu jego działalności gospodarczej. Z uwagi na uszkodzenia naczepy powód od razu po zdarzeniu podjął decyzję o zakupie nowej naczepy marki K.. Powód zamówił pojazd ciężarowy M. (...).250 4X2 BL przystosowane do przewozu łodzi od M. (...) & (...) sp. z o.o w N. w dniu 15 lipca 2013 r. Protokół odbioru został wystawiony w dniu 30 października 2013 r., jedna z uwagi na dostosowanie pojazdu do działalności gospodarczej powoda pojazd oraz naczepa został odebrany przez powoda w dniu 24 grudnia 2013 r. Usługę dostosowania zespołu pojazdu i naczepy do przewozu łodzi i jachtów dealer samochodowy M. (...) & (...) sp. z o.o w N. zlecił (...) spółce jawnej w S. k. P.. Spółka ta zajęła się przystosowaniem pojazdu i naczepy.

(dowód: protokół odbioru z dnia 30 października 2013 r. k. 61, oświadczenie M. (...) & (...) sp. z o.o w N. k. 85, specyfikacja przyczepy k. 177, wyjaśnienia informacyjne powoda k. 151-153 w związku z zeznaniami powoda k. 193-195).

Sąd dopuścił dowód z pisemnej opinii biegłego sądowego z zakresu (...) i finansów (...) na okoliczność wysokości utraconych dochodów przez powoda w okresie od 11 czerwca 2013 r. do dnia 24 grudnia 2013 r. (okres powypadkowy do odebrania nowego pojazdu) oraz w okresie od 11 czerwca 2013r. do 17 września 2013r. (okres powypadkowy do wypłaty odszkodowania za szkodę całkowitą) na skutek zniszczenia w wypadku komunikacyjnym i wyłączenia z użytku jednego z samochodów ciężarowych powoda, którym świadczył usługi transportowe na rzecz jednej firmy z siedzibą w O. (kontrahent powoda - (...) spółka z o.o. w O.) w ramach prowadzenia działalności gospodarczej, przy czym wyliczenie winno opierać się na następujących założeniach:

A. dla okresu powypadkowego do odebrania nowego pojazdu od 11 czerwca 2013 r. do dnia 24 grudnia 2013 r.

a/ wyliczenie średniej ilości przejechanych kilometrów w ramach usług świadczonych na rzecz kontrahenta powoda za okres od 11 czerwca do 24 grudnia w latach 2010, 2011, 2012r., przy czym wyliczenie średniej winno obejmować cały okres (średnia ilość kilometrów przejechana ww. okresie przez 3 lata 2010, 2011 oraz 2012) oraz z rozbiciem na poszczególne miesiące w całym badanym okresie 2010-2012 (średnia ilość przejechanych kilometrów od 11 do 30 czerwca , cały lipiec, cały sierpień, cały wrzesień, cały października, cały listopad, od 1 do 24 grudnia);

b/wyliczenie ilości przejechanych kilometrów w ramach usług świadczonych na rzecz kontrahenta powoda w okresie powypadkowym od 11 czerwca do 24 grudnia 2013r. przy czym wyliczenie winno obejmować cały okres (średnia ilość kilometrów przejechana ww. miesiącach w 2013r.) oraz z rozbiciem na poszczególne miesiące w badanym okresie powypadkowym 2013r. (od 11 do 30 czerwca, cały lipiec, cały sierpień, cały wrzesień, cały październik, cały listopad, od 1 do 24 grudnia);

c/wyliczenie różnicy miedzy a i b odpowiednio dla całego okresu i z rozbiciem na poszczególne miesiące;

d/wyliczenie średniego kursu euro dla poszczególnych miesięcy w 2013r. od 11 do 30 czerwca, za cały lipiec, za cały sierpień, za cały wrzesień, za cały październik, za cały listopad, za okres od 1 do 24 grudnia oraz średniego kursu euro w całym badanym okresie od 11 czerwca do 24 grudnia 2013r.;

e/wyliczenie iloczynu wartości przyjętych zgodnie z założeniem w lit. c i d odpowiednio dla poszczególnych miesięcy i za cały okres powypadkowy od 11 czerwca 2013r. do 24 grudnia 2013r.;

f/kwoty wyliczone zgodnie z lit. e winny zostać pomniejszone o ewentualnie zaoszczędzone przez powoda koszty prowadzenia działalności gospodarczej w związku z wyeliminowaniem ze świadczenia usług transportowych jednego z pojazdów powoda (np. zaoszczędzone koszty eksploatacji pojazdu, zaoszczędzone koszty fiskalne, zaoszczędzone koszty związane z przestojem pracowniczym etc.);

g/powód świadczył usługi dwoma pojazdami zatrudniając dwóch pracowników;

h/w wyliczeniach należy wziąć pod uwagę wyłącznie usługi świadczone na rzecz (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w O.;

i) kurs euro nie może być niższy niż 3,6 PLN, a jeżeli jest niższy to należy przyjąć kurs graniczny i nie może być wyższy niż 4,3 PLN , a jeżeli jest wyższy to należy przyjąć kurs graniczny (§ 12 ust. 5 umowy k. 41);

B. dla okresu powypadkowego do wypłaty odszkodowania od 11 czerwca 2013r. do 17 września 2013r. analogicznie jak ad. A:

a/ wyliczenie średniej ilości przejechanych kilometrów w ramach usług świadczonych na rzecz kontrahenta powoda za okres od 11 czerwca do 17 września w latach 2010, 2011, 2012r., przy czym wyliczenie średniej winno obejmować cały okres (średnia ilość kilometrów przejechana ww. okresie przez 3 lata 2010, 2011 oraz 2012) oraz z rozbiciem na poszczególne miesiące w całym badanym okresie 2010-2012 (średnia ilość przejechanych kilometrów od 11 do 30 czerwca, za cały lipiec, cały sierpień, od 1 do 17 września);

b/wyliczenie ilości przejechanych kilometrów w ramach usług świadczonych na rzecz kontrahenta powoda w okresie powypadkowym od 11 czerwca do 17 grudnia 2013r. przy czym wyliczenie winno obejmować cały okres (średnia ilość kilometrów przejechana ww. miesiącach w 2013r.) oraz z rozbiciem na poszczególne miesiące w badanym okresie powypadkowym 2013r. (od 11 do 30 czerwca, cały lipiec, cały sierpień, od 1 do 17 września);

c/wyliczenie różnicy miedzy a i b odpowiednio dla całego okresu i z rozbiciem na poszczególne miesiące;

d/wyliczenie średniego kursu euro dla poszczególnych miesięcy w 2013r. od 11 do 30 czerwca, za cały lipiec, za cały sierpień, od 1 do 17 września oraz średniego kursu euro w całym badanym okresie od 11 czerwca do 17 września 2013r

e/wyliczenie iloczynu wartości przyjętych zgodnie z założeniem w lit. c i d odpowiednio dla poszczególnych miesięcy i za cały okres powypadkowy od 11 czerwca 2013r. do 17 września 2013r.;

f/kwoty wyliczone zgodnie z lit. e winny zostać pomniejszone o ewentualnie zaoszczędzone przez powoda koszty prowadzenia działalności gospodarczej w związku z wyeliminowaniem ze świadczenia usług transportowych jednego z pojazdów powoda (np. zaoszczędzone koszty eksploatacji pojazdu, zaoszczędzone koszty fiskalne, zaoszczędzone koszty związane z przestojem pracowniczym etc.);

g/powód świadczył usługi dwoma pojazdami zatrudniając dwóch pracowników;

h/w wyliczeniach należy wziąć pod uwagę wyłącznie usługi świadczone na rzecz (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w O.;

i)kurs euro nie może być niższy niż 3,6 PLN, a jeżeli jest niższy to należy przyjąć kurs graniczny i nie może być wyższy niż 4,3 PLN, a jeżeli jest wyższy to należy przyjąć kurs graniczny (§ 12 ust. 5 umowy k. 41).

Z niekwestionowanej opinii biegłego co do wysokości utraconych dochodów i przy uwzględnieniu zaoszczędzonych kosztów wynika, że w okresie od 11 czerwca 2013r. do 24 grudnia 2013r. powód utracił dochód w wysokości 31.158,70 zł, a w okresie od 11 czerwca 2013r. do 17 września 2014r. powód utracił dochód w wysokości 14.539,61 zł.

(dowód: opinia biegłego k. 231-250)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W zakresie odszkodowania obejmującego utracone korzyści istota sporu ogniskowała się wokół dwóch zagadnień stanowiących o zasadach odpowiedzialności dłużnika za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym (art. 415 k.c. w zw. z art. 436 § 2 k.c.). Pierwsze z nich stanowi o zakresie (granicach) odpowiedzialności dłużnika (aspekt adekwatności przyczynowo-skutkowej – art. 361 § 1 k.c.), zaś drugie opiera się na ustaleniu wysokości odszkodowania należnego powodowi w ramach tego zakresu (aspekt rozmiaru szkody – art. 361 § 2 k.c., art. 363 k.c.). Ujmując zatem rzecz dość lakonicznie rozstrzygnięcia wymagał zakres szkody i jej wysokość, przy czym wysokość szkody jako współczynnik zależny od zakresu szkody, wobec niekwestionowania opinii biegłego co do wysokości utraconych dochodów, może być potraktowana na potrzeby niniejszego uzasadnienia jako okoliczność niesporna. Wobec tego ustalenie zakresu szkody, który niewątpliwie inaczej został wyznaczony przez powoda (od daty wypadku do odbioru nowego samochodu z naczepą, tj. od 11.06.2013r. do 24.12.2013r.) i przez pozwaną (za okres 51 dni - według zasad opisanych w odpowiedzi na pozew oraz uszczegółowionych na rozprawie w dniu 11.03.2015r. - począwszy od dnia zgłoszenia szkody poprzez okres niezbędny do likwidacji szkody, skończywszy na upływie dodatkowych 7 dni potrzebnych powodowi na zagospodarowanie wraku pojazdu) determinowało wysokość szkody, której wyliczenie na podstawie hipotetycznych stanów określających granice szkody nie było kwestionowane przez żadną stronę (postanowienie o dowodzie z opinii biegłego k. 219, zarządzenie z zobowiązaniem o ustosunkowanie się do opinii k,. 251, oświadczenia pełnomocników stron złożone na rozprawie w dniu 30.09.2015r. k. 281 i n. ).

W powyższym zakresie okoliczności faktyczne sprawy ostatecznie co do zasady nie były kwestionowane przez strony. Różniły się one jedynie co do konsekwencji prawnych wyprowadzonych z ustalonego wyżej stanu faktycznego sprawy. W tym sensie przedstawione dowody jedynie uszczegółowiały podstawę faktyczną żądania i jego rozstrzygnięcia. Sąd oparł się na wiarygodnych dowodach z dokumentów i fotokopii oraz niekwestionowanych w obszarze niezbędnym dla rozstrzygnięcia sprawy zeznaniach powoda.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (jedn. tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 392 ze zm. - dalej: "u.o.u.o.") w związku z art. 1 pkt 1 tej ustawy, odszkodowanie należne od zakładu ubezpieczeń odpowiadającego w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdów ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie sumy gwarancyjnej. Zakres akcesoryjnej odpowiedzialności ubezpieczyciela pokrywa się zasadniczo z zakresem odpowiedzialności cywilnoprawnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym wynikającym z przepisów kodeksu cywilnego określających zakres odpowiedzialności odszkodowawczej. W myśl art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Artykuł art. 361 § 2 k.c. przewiduje także odpowiedzialność za straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniono, że wynikające z art. 36 ust. 1 u.o.u.o. reguły dotyczące odpowiedzialności ubezpieczyciela odpowiadającego wobec poszkodowanego w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdów przewidują zasadę pełnego odszkodowania ubezpieczyciela w granicach adekwatnego związku przyczynowego, nie zaś tylko do określonych roszczeń mających naprawić jedynie bezpośrednie skutki zdarzenia szkodzącego (por. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2012 r., III CZP 75/11, OSNC 2012, nr 7-8, poz. 81). Trudno na tej podstawie kwestionować też trafność spostrzeżenia, że podstawową zasadą odpowiedzialności odszkodowawczej jest zakaz bogacenia się poszkodowanego na własnej szkodzie ( ne quis ex damno suo lucrum faciat). Wynika ona pośrednio z zasady pełnej kompensacji i znajduje pełne poparcie w literaturze i orzecznictwie.

Z tego punktu widzenia wniosek pozwanej o przyznanie odszkodowania za okres od daty zgłoszenia szkody jest normatywnie wadliwy, skoro o zakresie szkody decyduje adekwatny związek przyczynowy, w którym pozostaje ta szkody do zdarzenia ją wywołującego w majątku poszkodowanego. Stanowisko pozwanej, która łączy początek odpowiedzialności z datą zgłoszenia szkody stanowi pewne nieporozumienia skutkujące wadliwością ocen o konsekwencjach prawnych wyrządzenia szkody. Wadliwość tego rozumowania polega na utożsamianiu zakresu szkody z wymagalnością (terminem płatności) zobowiązań pieniężnych. Kwestie te rzecz jasna nie stanowią synonimicznych wyrażeń skutkujących tymi samymi ocenami prawnymi o konsekwencjach (odszkodowanie, opóźnienie) co do zaistnienia prawnie doniosłego zdarzenia prawnego, skutkującego obowiązkiem zapłaty na rzecz poszkodowanego. Jedną kwestię reguluje art. 361 k.c., natomiast drugiej dotyczą przepisy art. 455 k.c., 817 k.c. Skutkiem tego granic szkody i jej wysokości, w takim układzie w jakim powód domaga się naprawienia szkody, nie wyznacza proces likwidacji szkody, w tym w szczególności sporna kwestia niezakłóconego przez powoda umożliwienia sprawnego i niezwłocznego dokonania oględzin pojazdu oraz kwestia początkowego braku możliwości likwidacji szkody z ubezpieczenia OC z uwagi na przeszkody uniemożliwiające ustalenie sprawcy odpowiedzialnego za wypadek.

Zakresem odpowiedzialności odszkodowawczej są objęte wyłącznie te negatywne majątkowe następstwa w majątku poszkodowanego, które pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym (art. 361 § 1 k.c.). Adekwatny związek przyczynowy, stanowiący jedną z przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej, wyznacza zarazem granice odpowiedzialności odszkodowawczej. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 13.03.2012 r., III CZP 75/11, wyjaśnił, że teoria przyczynowości adekwatnej służy nie tylko do określenia, czy dana osoba ponosi odpowiedzialność za skutki zdarzenia szkodzącego, ale także do oznaczenia, jakie skutki pozostają w normalnym powiązaniu z tym zdarzeniem. Nie budzi wątpliwości pogląd, że normalny związek może wykraczać poza konsekwencje bezpośrednie. Szkoda, mająca charakter dynamiczny i zmienny w czasie, obejmuje nie tylko bezpośrednie następstwa zdarzenia szkodzącego, ale także dalsze, powstałe już po zdarzeniu szkodzącym. Ponieważ utrata przez powoda korzyści nie była co do zasady podważana jako punkt wyjścia dla dalszych rozważań o granicach i wysokości szkody można uczynić dość zwięzłe uwagi na temat pojęcia tej postaci szkody. Szkoda związana z utraconymi korzyściami ( lucrum cessans) polega na tym, że majątek poszkodowanego nie wzrósł tak, jakby się stało, gdyby nie nastąpiło zdarzenie, z którym połączona jest czyjaś odpowiedzialność. Ujmując rzecz obrazowo, wskazuje się, że wskutek doznania tego rodzaju uszczerbku poszkodowany nie staje się bogatszy o to, czego bez wyrządzenia mu szkody mógł oczekiwać w przyszłości. W orzecznictwie przyjęto, że szkodą w przypadku utraconych korzyści jest szkoda, którą określa to, co nie weszło do majątku poszkodowanego na skutek zdarzenia wyrządzającego tę szkodę, a inaczej mówiąc, to, co weszłoby do majątku poszkodowanego, gdyby zdarzenie wyrządzające szkodę nie nastąpiło (wyrok SN z 18.01.2002r., I CKN 132/01). Szkoda w postaci utraconych korzyści ma zawsze charakter hipotetyczny i do końca nieweryfikowalny. Nie można bowiem mieć z reguły pewności, czy dana korzyść zostałaby osiągnięta przez poszkodowanego, gdyby nie zdarzenie szkodzące. Jednak szkoda taka musi być przez poszkodowanego wykazana z tak dużym prawdopodobieństwem, aby uzasadniała ona w świetle doświadczenia życiowego przyjęcie, że utrata korzyści rzeczywiście nastąpiła (por. wyroki SN: z 03. (...)., II CR 304/79, z 28.01.1999 r., III CKN 133/98, z 21.06.2001r., IV CKN 382/00, z 28.04.2004 r., III CK 495/02, z 23.06.2004 r., V CK 607/03). Szkoda w postaci lucrum cessans nie powstaje równocześnie ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę, lecz jest jego późniejszym następstwem (wyrok SN z 19.06.2008 r., V CSK 18/08). Przepis art. 361 § 2 k.c. w części dotyczącej utraconych korzyści wymaga przyjęcia hipotetycznego przebiegu zdarzeń i ustalenia wysokiego prawdopodobieństwa utraty korzyści. Ustawodawca nie wskazał bliższych kryteriów budowania tych hipotez, pozostawiając je wiedzy i doświadczeniu życiowemu składu orzekającego, stosowanym odpowiednio do okoliczności sprawy (por. wyrok SN z 14.10.2005 r., III CK 101/05, LEX nr 187042).

Hipotetyczny przebieg wypadków w majątku powoda graniczący z pewnością odzwierciedla teza dowodowa zawarta w postanowieniu o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego oraz ustalenia zawarte w opinii biegłego oparte na utrwalonym przez lata współpracy powoda z (...) spółką z o.o. szablonie oraz odpowiednich i powtarzających się corocznie zasadach tej współpracy zawartych w umowie o usługi przewozowe. Schemat tego rozumowania nie był kwestionowany przez strony.

Zgodnie z art. 363 § 1 k.c., naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego, przez przywrócenie stanu poprzedniego lub przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. W przypadku odpowiedzialności gwarancyjnej zakładów ubezpieczeń, zgodnie z art. 805 § 2 pkt 1 i art. 822 § 1 k.c., ubezpieczyciel zobowiązany jest do naprawienia szkody jedynie w formie zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej. W razie tzw. szkody całkowitej, tj. uszkodzenia pojazdu w stopniu wyłączającym możliwość jego naprawy, albo jeżeli koszt naprawy pojazdu jest znacznie wyższy od jego wartości przed uszkodzeniem, świadczenie pieniężne ubezpieczyciela obejmuje kwotę odpowiadającą różnicy wartości pojazdu sprzed i po wypadku (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2002 r., V CKN 903/00, OSNC 2003, nr 1, poz. 15). W takim przypadku należy przyjąć, że w zakres szkody pozostającej w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym wchodzi każdy uszczerbek majątkowy podlagający restytucji zgodnie z art. 361 § 2 k.c. poniesiony przez poszkodowanego w okresie niezbędnym do nabycia nowego pojazdu (uchwała SN z 22.11.2013r., III CZP 76/13), a więc także utracone w tym okresie korzyści. Należy dodać, że wyniki badań komparatystyki prawniczej same w sobie przemawiają za poprawnością tej myśli prawniczej. W innych systemach prawnych, w tym w systemie niemieckim, do którego nawiązał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów z dnia 17.11 2011 r., III CZP 5/11, przyjmuje się, iż obowiązek naprawienia szkody dotyczy wydatków poniesionych w okresie niezbędnym do kupna nowego pojazdu, a nie tylko do chwili wypłaty odszkodowania obejmującego różnicę wartości uszkodzonego pojazdu sprzed i po wypadku, w wyniku którego doszło do jego uszkodzenia. W tym więc zakresie należy odrzucić jako zbyt ogólny i nieadekwatny ad casum pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w wyroku z dnia 08.09.2004 r., IV CK 672/03 , w którym przyjęto, że odszkodowanie może obejmować koszty najmu pojazdu zastępczego jedynie do chwili zapłaty odszkodowania. Przyjęcie takiej wykładni dla określenia granic odpowiedzialności odszkodowawczej prowadzi do istotnego pogorszenia sytuacji prawnej poszkodowanego posiadacza pojazdu, który poniósł tzw. szkodę całkowitą, w stosunku do posiadacza pojazdu, którego szkoda podlegałaby naprawieniu przez zwrot przez ubezpieczyciela kwoty niezbędnej do dokonania naprawy. W pierwszym przypadku poszkodowany mógłby jedynie żądać zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego tylko do czasu wypłaty odszkodowania, podczas gdy w drugim przypadku - jak się przyjmuje jednolicie w judykaturze - mógłby domagać się odszkodowania za cały okres niezbędny do dokonania naprawy uszkodzonego pojazdu (tak konsekwentnie SN w cyt. uchwale z 22.11.2013r.). Ustalenie, jakie skutki pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze zderzeniem szkodzącym następować winno więc przy uwzględnieniu zasad doświadczenia życiowego oraz - niekiedy - zasad nauki, a także na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności sprawy (por. wyroki SN: z 16.05.2002 r., V CKN 1273/00, z 08.09.2004 r., IV CK 672/03).

W sposób przekonywujący w przywołanej sprawie III CZP 76/13 zwrócono uwagę na obowiązek poszkodowanego podejmowania czynności zmierzających do zapobieżenia zwiększaniu rozmiaru szkody, przy uwzględnieniu niezbędnego w świetle zasad doświadczenia życiowego czasu na nabycie nowego pojazdu w związku z podejmowaniem określonych czynności organizacyjnych. Ustalenie czasu niezbędnego na nabycie nowego pojazdu ma charakter obiektywny i jest niezależne od posiadania przez poszkodowanego środków pieniężnych - w tym pochodzących z wypłaty odszkodowania obejmującego różnicę wartości pojazdu sprzed i po zdarzeniu szkodzącym - na kupno nowego pojazdu. Dla ustalenia czasu niezbędnego do nabycia pojazdu istotne znaczenie ma czas zawiadomienia poszkodowanego o sposobie likwidacji szkody przez zapłatę różnicy pomiędzy wartością pojazdu sprzed i po zdarzeniu szkodzącym. Z tych względów nie następuje przerywanie okresu restytucyjnego (podlegającego naprawie w drodze odszkodowania), poprzez zerwanie adekwatnego związku przyczynowego przy tzw. szkodzie całkowitej, na skutek wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela obejmującego różnicę w wartości uszkodzonego pojazdu sprzed i po wypadku, jeżeli wypłata nastąpiła zanim nastąpił upływ czasu niezbędnego do nabycia przez poszkodowanego nowego pojazdu (uchwała SN z 22.11.2013r., III CZP 76/13). W świetle okoliczności niniejszej sprawy za rozciągnięciem relacji kauzalnej na okres niezbędny do nabycia przez powoda pojazdu przemawia także argument, że następstwem zdarzenia szkodzącego polegającego na uszkodzeniu pojazdu w stopniu faktycznie wyłączającym możliwość jego naprawy jest utrata możliwości korzystania z rzeczy szczególnego rodzaju, wykorzystywanej wyłącznie do celów zarobkowych. Powód za pomocą przystosowanego pojazdu, który uległ zniszczeniu wykonywał na rzecz (...) spółki z o.o. cykliczny i systematyczny specjalistyczny przewozów łodzi. Zniszczony pojazd był narzędziem służącym do wykonywania działalności gospodarczej, bez którego powód nie mógł osiągać korzyści, które wiązały się z profilem działalności gospodarczej powoda realizowanym zgodnie z umową o usługi przewozowe (zagraniczne). Pojazdy wraz z naczepą (tzw. platformą) służące do świadczenia tego rodzaju usług nie są powszechnie oferowane „od ręki” na rynku pierwotnym oraz wtórnym. Ich zakup wymaga złożenia zamówienie i przystosowania na specjalne potrzeby służące do przewozu łodzi (zeznania powoda k. 194, k. 151 w zw. z k. 191, specyfikacja przyczepy k. 177, oświadczenie z 23.04.2014r. k. 178, protokół odbioru pojazdu k. 179).

W konsekwencji, refundacji przez odpowiedzialnego w ramach odpowiedzialności odszkodowawczej, w granicach określonych art. 361 § 1 k.c., a zatem także pozwaną jako ubezpieczyciela na podstawie art. 36 ust. 1 u.o.u.o., powinien podlegać każdy ubytek w majątku powoda powstały w związku ze zdarzeniem i w okresie, w którym faktycznie nie mógł on korzystać z własnego pojazdu, gdyż są to ujemne konsekwencje zdarzenia polegającego na zniszczeniu pojazdu w wypadku komunikacyjnym objętym ochroną ubezpieczeniową.

Przyjmuje się, że rekompensata pieniężna zmierza do wyrównania szkody rachunkowej w całym majątku poszkodowanego. Ze względu na specyficzny rodzaj rzeczy należącej do poszkodowanego, czyli pojazdu, który w założeniu jest niezbędny do wykonywania działalności zawodowej i gospodarczej, naprawienie szkody w formie pieniężnej powinno realizować podobny cel, jak naprawienie szkody w formie restytucji naturalnej, tj. uwzględniać wszystkie negatywne skutki majątkowe braku w majątku poszkodowanego określonego rodzaju rzeczy. Niezależnie od restytucji pieniężnej lub naturalnej, w każdym przypadku odpowiedzialności odszkodowawczej sposób naprawienia szkody powinien prowadzić do tego, aby poszkodowany był w takiej samej sytuacji majątkowej, w jakiej znajdowałby się, gdyby nie doszło do zdarzenia szkodzącego. Przyznanie powodowi odszkodowania obejmującego utracone w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. korzyści za okres od wypadku ( 11.06.2013r.) do wypłaty odszkodowania za szkodę całkowitą (do 17.09.2013r.) nie uwzględniałoby postulatu pełnej rekompensacji szkody w granicach adekwatnego związku przyczynowego, tj. do dnia odebrania pojazdu (24.12.2013).

Ustalenie zakresu obowiązku odszkodowawczego w formach przewidzianych w art. 363 § 1 k.c. dokonuje się za pomocą metody dyferencyjnej. Jej istota polega na tym, że wysokość szkody określa się przez porównanie obecnego stanu majątkowego z tym, jaki by istniał, gdyby nie nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. Należy mieć na względzie, że metoda dyferencyjna służy jedynie określeniu rozmiaru szkody przy wcześniejszym określeniu jej granic za pomocą zasady adekwatnego związku przyczynowego. Dla niniejszej sprawy rozmiar tak ustalanego obowiązku odszkodowawczego obejmuje uszczerbek majątkowy polegający na różnicy w majątku powoda sprzed i po zdarzeniu wyrządzającym szkody pozostający w adekwatnym związku przyczynowym, w tym utracone korzyści, które mógłby osiągnąć przy pomocy zniszczonego pojazdu w okresie niezbędnym do nabycia nowego pojazdu wraz z przystosowaną do tego celu platformą.

Według całościowej analizy materiału dowodowego relacja przyczynowo skutkowa między zdarzeniem komunikacyjnym z dnia 11.06.2013r. a jego negatywnymi następstwami w sferze majątkowej powoda ustała w dacie odbioru całego skompletowanego pojazdu przystosowanego do przewozu łodzi w sposób umożliwiający wykonywanie umowy łączącej powoda ze spółką (...). Wśród niekwestionowanych okoliczności faktycznych mieszczą się te związane z przebiegiem procesu zakupu nowego pojazdu i jego odbiorem oraz podejmowanymi w tym zakresie czynnościami powoda zmierzającymi do minimalizacji ujemnych następstwa zdarzenia szkodzącego. Powód, mając świadomość zakresu zniszczeń, jeszcze przed otrzymaniem odszkodowania za szkodę całkowitą (17.09.2013r.) i przed zawiadomienie o jego przyznaniu (decyzja z 30.08.2013r. w aktach szkody) przedsięwziął kroki w celu nabycia innego pojazdu z naczepą. Ponieważ niemożliwe było nabycie pojazdu na rynku wtórnym powód w czerwcu 2013r. złożył zamówienie na naczepę a w lipcu 2013r., po własnych ustaleniach o nierentowności naprawy samochodu, również na samochód ciężarowy (specyfikacja przyczepy z odręczną adnotacją powoda k. 177, adnotacja daty zamówienia w protokole odbioru pojazdu k. 179, zeznania powoda k. 194, k. 152 i n. w zw. z k. 191). Zatem powód minimalizując zakres szkody, nie czekając na decyzję pozwanej o sposobie likwidacji szkody, jeszcze przed otrzymaniem odszkodowania podjął czynności niezbędne do przywrócenia możliwości kontynuowania działalności gospodarczej za pomocą drugiego pojazdu. Ponieważ rodzaj przewożonego przez powoda ładunku wymagał specjalistycznego środka transportu zarówno pojazd jak i naczepa musiały zostać do tego łącznie przystosowane. Stąd po nadejściu samochodu został on przetransportowany przez sprzedawcę firmę (...) do specjalistycznej firmy (...), która zajęła się końcowym dostosowaniem całego składu do potrzeb prowadzonej przez powoda działalności gospodarczej. Powód mógł odebrać tak przygotowany zestaw transportowy 24.12.2014r., o czym świadczy, poza zeznaniami powoda, niekwestionowane przez pozwaną oświadczenie firmy (...) (k. 178) oraz data odbioru z podpisem na protokole odbioru pojazdu (k. 179), z których wynika, że odbiór pojazdu wraz z naczepą został dokonany w dniu 24.12.2013r. Rzetelność powoda potęguje fakt wystawienia faktury sprzedażowej pojazdu jeszcze przed wydaniem całego zestawu. Umożliwiło to powodowi wcześniejsze rozpoczęcie spłaty rat leasingowych i sposobem tego optymalizowanie stanu swojego zadłużenia (zeznania powoda k. 194, k. 153 v. w zw. z k. 191). Naturalnym więc jest, że powodowi zależało na jak najszybszym czerpaniu korzyści ze świadczenia usług za pomocą drugiego zestawu transportowego, dzięki któremu mógł finansować bieżące koszty działalności gospodarczej.

Mając na uwadze zakres szkody nie sposób też nie zauważyć, co zostało uwzględnione w opinii biegłego, że struktura działalności gospodarczej powoda opierała się na usługach na rzecz (...) spółki z o.o. w O. świadczonych równocześnie za pomocą dwóch zestawów pojazdów przystosowanych do transportu łodzi. Skutkiem tego powód nie mógł minimalizować ujemnych następstwa zdarzenia sprawczego wykorzystując drugi z pojazdów, którym dysponował, albowiem w tym okresie był on również wykorzystywany na cele zarobkowe. Zresztą co zostało zasygnalizowane konstrukcja tezy dowodowej została pomyślana w pkt I A i B lit. a -c postanowienia o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego w ten sposób, aby uwzględnić ten rodzaj okoliczności, skoro punktem wyjścia dla wyliczenia utraconych korzyści uczyniono zgodnie z metodą dyferencyjną średnią ilość wszystkich przejechanych kilometrów (czyt.: za pomocą wszystkich pojazdów) w porównywanych okresach tzw. historycznym (od 11.06. do 24.12.2010 r. i przez kolejne 2 lata) i „hipotetycznym” powypadkowym (od 11.06.2013r. do 24.12.2013r.).

Postulat pełnego odszkodowania przemawia więc za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela utraconych korzyści za okres od 11.06.2013r. do 24.12.2013r. Zgodnie z niekwestionowaną przez strony opinią biegłego utracone korzyści, przy uwzględnieniu zaoszczędzonych kosztów oraz wszystkich elementów kształtujących wysokość rzeczywistych i utraconych korzyści zgodnie z postanowieniami umowy o usługi przewozowe oraz uwzględniając warunki jej wykonywania przedstawione w zeznaniach powoda. Formułując tezę dowodową Sąd miał na uwadze przede wszystkim okoliczność dość złożonego sposobu kształtowania się rzeczywistej i ostatecznej wysokości wynagrodzenia powoda. Wynika on z cytowanego wyżej pkt 12 pkt 5 umowy, któremu wyraz dano w pkt I A i B lit. d oraz lit. i postanowienia. Uwzględniono także żądanie wyliczenia odszkodowania w oparciu o usługi świadczone dwoma pojazdami (pkt I A, B lit. g) na rzecz jednego kontrahenta (...) spółki z o.o. (pkt I A, B lit. h), przy czym nakazano utracone dochody pomniejszyć o wszelkie zaoszczędzone koszty na skutek wyeliminowania ze świadczenia usług jednego z pojazdów (pkt I A, B lit. f). Opinia biegłego jako kompletna i spójna zawiera wszystkie założenia narzucone przez Sąd.

Dla niekwestionowanej stawki obowiązującej w okresie spornym 0,71 Euro oraz po odjęciu zaoszczędzonych kosztów w postaci wynagrodzenia pracowników, składek ZUS oraz kosztów garażowania jednego pojazdu (str. 10 opinii, co do kosztów garażowania okoliczność przyznana przez powoda k. 152 v.), wysokość utraconych dochodów za okres od 11.06.2013r. do 24.12.2013r. stanowiąca iloczyn stawki za nieprzejechane w okresie spornym kilometry, wyliczone na podstawie różnicy kilometrów przejechanych w miarodajnych i reprezentatywnych okresach (od 11.06. do 24.12. -2010r. , - 2011r., - 2012r. oraz w okresie od 11.06.2013r. do 11.12.2013r.), wyniosła zgodnie z uznaną przez strony opinią biegłego 31.158,70 zł (wg. wariantu I str. 10, 12 opinii k. 240, k. 242). Zważywszy na okoliczność dotychczasowej wypłaty niespornej części odszkodowania 4.942,71 zł do zapłaty z tego tytułu pozostała kwota 26.215,99 zł. (pkt I wyroku).

Odsetki od tej kwoty uwzględniono zgodnie z żądaniem pozwu i po myśli art. 14 ust. 2 u.o.u.o. za okres po upływie 90 dni od zgłoszenia szkody obejmującej utracone korzyści. Ponadto według przepisów kodeksu cywilnego o umowie ubezpieczenia ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Gdyby natomiast wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie 30 dni (art. 817 k.c.). Choć pozwana nie kwestionowała podstaw faktycznych okresu, za który powód domaga się odsetek, Sąd miał na uwadze znajdujące się w aktach szkody pismo występującego w imieniu powoda Automobile E. z 18.12.2013r., w którym powód domagał się od pozwanej z tego tyłu zapłaty kwoty ponad 39 tyś. złotych (tak też na k. 33 v.). Stąd na mocy art. 481 k.c. odsetki ustawowe od kwoty 26.215,99 zł należało zasądzić zgodnie z pozwem od 19.03.2014r.

Co się zaś tyczy skapitalizowanych odsetek wyliczonych za odszkodowanie wypłacone w wysokości 34.605 zł, obejmujące koszty holowania, pozwana w żaden sposób nie wyjaśniła relacji miedzy koniecznością okazania specyfikacji do faktury VAT nr (...) za holowanie a możliwością wypłaty odszkodowania. Pozwana winna nie tylko opisać związek ten w piśmie procesowym, czyniąc zadość obowiązkowi przedstawienia swoich twierdzeń na odparcie twierdzeń strony przeciwnej, ale również wykazać jego podstawy faktyczne. Pozwana przyznała przedstawioną w pozwie wysokość poszczególnych kwot wypłaconych tytułem holowania oraz daty wpłat (k. 192). Bezspornie zatem powód otrzymał kwotę 34.605 zł wypłaconą w następujący sposób:

- 20.11.2013r. kwota 20.331,42 zł,

-21.01.2014r. pozostała część.

W tej sytuacji niekwestionowana suma odsetek, według prawidłowego wyliczenia powoda wynosi 1.202,60 zł.

Wskazywana przez pozwaną specyfikacja została według niej dostarczona 18.11.2013r. Mimo to pozwana wcześniej wypłaciła kwotę 20.331,42 zł rekompensując część kosztów holowania. Z akt szkody wynika, iż pozwana była poinformowana o holowaniu w dniu zgłoszenia szkody z ubezpieczenia OC, tj. najwcześniej 15.06.2013r. co do szkody obejmującej naczepę oraz 06.08.2013r. co do szkody obejmującej ciągnik siodłowy M.. W wezwaniu z 12.08.2013r. o dostarczenie dokumentów niezbędnych do wypłacenia odszkodowania pozwana pominęła kwestię kosztów holowania. Podobnie pozwana nie odniosła się do kosztów holowania w piśmie z 30.08.2013r. informującym o wystąpieniu szkody całkowitej. Dopiero w piśmie z 13.09.2013r. pozwana odpowiedziała, że nadal trwa weryfikacja rachunków związanych z kosztem holowania pojazdu. Następnie po wezwaniu do pokrycia kosztów holowania, w którym powód zgłaszał pretensję zwłoki, pozwana w piśmie z 11.10.2013r. zażądała od niego specyfikacji do faktur VAT obejmujących usługi holowania (pisma w wydruku akt szkody).W wydruku akt szkody znajduje się również informacja świadcząca o tym, że powód niemalże 2 miesiące domagał się od pozwanej zrekompensowania kosztów holowania (wiadomość e-mail z 02.10.2013r., z godziny 12:37 w aktach szkody).

Wobec powyższego, skoro powód domaga się odsetek skapitalizowanych za okres począwszy od 10.09.2013r., pisząc w pozwie, czemu pozwana nie zaprzeczyła, że roszczenie w tym przedmiocie zgłosił w piśmie z 09.08.2013r. przedkładając faktury VAT za holowanie (str. 6 pozwu), a pozwana nie wykazała żadnych szczególnych okoliczności, które usprawiedliwiałby zwłokę, roszczenie w tym zakresie na mocy art. 817 k.c. i 481 k.c. również należało uwzględnić w całości, doliczając je w pkt I wyroku do sumy 26.215,99 zł. Stąd łącznie zasądzono kwotę 27.418,59 zł.

Dalsze odsetki od skapitalizowanych odsetek na mocy art. 482 § 1 k.c. zasądzono od daty wytoczenia powództwa.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu zostało oparte na art. 98 § 1 k.p.c., wyrażającym zasadę odpowiedzialności za wynik sprawy, który stanowi, iż strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu) oraz 98 § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. Powód wygrał niniejszą sprawę w 67 %, zaś pozwana w 33 %. Koszty procesu poniesione przez powoda wynoszą 7.540,82 zł, na które składają się opłata od pozwu w wysokości 2.059,00 zł, koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2.400,00 zł zgodnie z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, opłata skarbowa od pełnomocnictw (3 x 17 zł k. 157, k. 190, k. 279 oraz 34 zł k. 10 zgodnie z rekomendacją Ministerstwa Finansów w sprawie interpretacji przepisów o opłacie skarbowej od jednego dokumentu stwierdzającego więcej niż jeden stosunek pełnomocnictwa – interpretacja z dnia 13.10.2014r. nr PL(...)- (...)) oraz wykorzystana zaliczka na poczet wydatków związanych z przeprowadzeniem dowodu z opinii biegłego w wysokości 2.996,82 zł (k. 256). Koszty procesu poniesione przez pozwaną to kwota 2.400,00 zł tytułem wynagrodzenia radcy prawnego. Stosując zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów w razie częściowego uwzględnienia żądań Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 4.260,34 zł. Kwotę tą wyliczono w następujący sposób: (7.540,82 zł x 67%) = 5.052,34 zł /koszty należne powodowi/ – 792,00 zł (2.400,00 zł x 33%) /koszty należne pozwanej/ = 4.260,34 zł.

Sąd w punkcie IV wyroku na podstawie art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zwrócił powodowi różnicę między kosztami pobranymi na poczet wydatków związanych z przeprowadzeniem dowodu z opinii biegłego, a kosztami z tego tytułu poniesionymi tymczasowo przez Skarb Państwa.