Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 października 2015 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Jacek Matusik (spr.)

Sędziowie: SO Włodzimierz Suwała

SO Ludmiła Tułaczko

Protokolant: p.o. protokolant sądowy A. G.

przy udziale Prokuratora Teresy Pakieły

po rozpoznaniu dnia 29 października 2015 r

sprawy M. Ż., syna J. i G. ur. (...) w W.

oskarżonego o przestępstwo z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w W.

z dnia 11 marca 2015 r. sygn. akt IV K 1171/13

uchyla zaskarżony wyrok i uznając, że czyn zarzucany oskarżonemu polegał na tym, iż w dniu 3 czerwca 2013 roku w W. przy ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z inną ustaloną osobą dokonał zaboru w celu przywłaszczenia mienia w postaci metalowego regału o wartości 130 złotych na szkodę A. i M. S., mając przy tym w znacznym stopniu ograniczoną zdolność rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem, co stanowiło wykroczenie z art. 119 § 1 kw w zw. z art. 17 § 2 kw, na podstawie art. 5 § 1 pkt 4 kpsw postępowanie przeciwko M. Ż. umarza; wydatkami za postępowanie w sprawie obciąża Skarb Państwa; zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. F. kwotę 516,60 zł obejmującą wynagrodzenie za obronę z urzędu w drugiej instancji oraz podatek VAT.

SSO Ludmiła Tułaczko SSO Jacek Matusik SSO Włodzimierz Suwała

Sygn. akt VI Ka 844/15

UZASADNIENIE

M. Ż. został oskarżony o to, że w dniu 3 czerwca 2013 r. w W. działając wspólnie i w porozumieniu ze S. L. (1) dokonał włamania do niezamieszkałego budynku przy ul. (...), poprzez wyłamanie drzwi wejściowych, a następnie zaboru w celu przywłaszczenia mienia w postaci metalowego regału o wartości 350 zł na szkodę A. i M. S., mając przy tym tempore criminis ograniczoną w stopniu znacznym zdolność rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem, tj. o czyn z art 279 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w W. wyrokiem z dnia 11 marca 2015 r., w sprawie o sygn. akt IV K 1171/13, oskarżonego M. Ż. uznał za winnego tego, że w dniu 3 czerwca 2013 r. w W. działając wspólnie i w porozumieniu z inną ustaloną osobą dokonał włamania do niezamieszkałego budynku przy uf. N. 4, poprzez wyłamanie drzwi wejściowych, a następnie zaboru w celu przywłaszczenia mienia w postaci metalowego regału o wartości 130 zł na szkodę A. i M. S., mając przy tym tempore criminis ograniczoną w stopniu znacznym zdolność rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem, czyn ten kwalifikując jako występek z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk i za to na podstawie art. 279 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk skazał go, a na podstawie art. 279 § 1 kk wymierzył oskarżonemu karę roku pozbawienia wolności. Na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesił wykonanie wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności na okres próby 3 (trzech) lat. Na podstawie art. 73 § 1 kk oddał oskarżonego w okresie próby pod dozór kuratora. Na podstawie art. 44 § 2 kk orzekł przepadek dowodu rzeczowego wymienionego w wykazie dowodów rzeczowych Drz 1908-13 pod poz. 1. Na podstawie art. 29 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze ( Dz. U. z 1982 r., Nr 16, poz. 124 z późn. zm. ) oraz § 2 ust. 3, § 14 ust.l pkt 2 i ust. 2 pkt. 3, § 19 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1348) zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. F. kwotę 888 zł (osiemset osiemdziesiąt osiem złotych) plus VAT tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu M. Ż.. Na podstawie art. 626 § 1 kpk i art. 624 § 1 kpk oraz art. 17 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) zwolnił oskarżonego od ponoszenia w całości kosztów sądowych w tym opłaty, obciążając nimi Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonego. Na podstawie art. 427 § 2 k.p.k. i art. 438 pkt 1, 2, 3, i 4 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzucając:

1. obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść wydanego orzeczenia, a mianowicie:

a) art. 7 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów, a polegające na całkowicie dowolnej ocenie wyjaśnień oskarżonego i niesłusznej odmowie wiary tym wyjaśnieniom, w zakresie w jakim sąd uznał je za niewiarygodne w części, w której oskarżony wskazywał, że: nie włamał się do niezamieszkałego budynku przy ul. (...), regał znajdował się poza pomieszczeniem (niezamieszkałym budynkiem przy ul. (...)), potrzebował pieniędzy na pomoc swojej matce oraz w celu zaspokojenia najistotniejszych potrzeb egzystencjalnych jak jedzenie oraz odzież, co skutkowało poczynieniem wadliwych ustaleń faktycznych co do ww. okoliczności, a dokonana przez sąd I instancji ocena wyjaśnień oskarżonego została uznana jedynie za realizację przyjętej przez M. Ż. linii obrony,

b) art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny części uznanych za niewiarygodne zeznań świadka S. L. (1) w zakresie w jakim utrzymywał, że nie dokonał z oskarżonym włamania do znajdującego się na działce położonej przy ul. (...) budynku, lecz jedynie wspólnie: z oskarżonym zabierali oparty o niego regal, podczas gdy zeznania tego świadka były spójne i konsekwentne i korespondowały z wyjaśnieniami oskarżonego,

c) art. 410 k.p.k. poprzez bezpodstawne ustalenie w oparciu o treść uznanych za: wiarygodne zeznań świadka E. B., że oskarżony włamał się do niezamieszkałego budynku przy uh N. 4 poprzez wyłamanie drzwi, podczas gdy ww. świadek nie był naocznym świadkiem włamania, a tylko usiłowania zaboru metalowego regału przez oskarżonego,

d) art. 410 k.p.k. poprzez bezpodstawne ustalenie w oparciu o treść uznanych za wiarygodne zeznań świadka W. G., że oskarżony włamał się do niezamieszkałego budynku przy uh N. 4 poprzez wyłamanie drzwi, podczas gdy ww. świadek nie był naocznym świadkiem włamania, a tylko świadkiem interwencji Straży Miejskiej, w sytuacji gdy oskarżony wraz z S. L. (1) usiłowali dokonać zaboru metalowego regału,

e) art. 410 k.p.k. poprzez bezpodstawne ustalenie w oparciu o treść uznanych za wiarygodne zeznań świadka A. S., że oskarżony włamał się do niezamieszkałego budynku przy ul. (...) poprzez wyłamanie drzwi, podczas gdy ww. świadek nie był naocznym świadkiem włamania oraz wskazywał, że ostatni raz całe drzwi do budynku widział rano oraz że w okolicach nieruchomości chodzą bezdomni, zaś oskarżony usiłował dokonać zaboru mienia około godziny 14:50, co nie pozwala na jednoznaczne powiązanie oskarżonego z włamaniem,

f) art. 410 k.p.k. poprzez pominięcie przy dokonywaniu ustaleń faktycznych istotnej okoliczności wynikających z dowodu w postaci protokołu przeszukania osób (k. 24) uznanego za wiarygodny, tj. okoliczności, że oskarżony przyznał, że zatrzymane przy nim kombinerki służą do rozbierania elementów metalowych, które zbiera i następnie sprzedaje, co w konsekwencji doprowadziło do bezpodstawnego ustalenia przez sąd, że ww. przedmiot mógł służyć do włamania się do przedmiotowej nieruchomości,

g) art. 424 § 1 pkt. 1 k.p.k. poprzez sporządzenie uzasadnienia zaskarżonego wyroku w sposób wadliwy, zawierający wewnętrzne sprzeczności, co w konsekwencji utrudnia jego instancyjną kontrolę,

2. w konsekwencji obrazy ww. przepisów postępowania zarzucił sądowi I instancji dopuszczenie się błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, polegającego na bezpodstawnym przyjęciu, że oskarżony M. Ż. dopuścił się włamania do niezamieszkałego budynku przy ul. (...) poprzez wyłamanie drzwi wejściowych w sytuacji, gdy brak było wystarczających i jednoznacznych dowodów świadczących o ww. okoliczności, co w konsekwencji doprowadziło do jego bezpodstawnego skazania na podstawie art. 279 § 1 k.k.,

3. nadto zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie prawa materialnego, tj. art. 279 § 1 k.k. poprzez jego błędne zastosowanie do prawidłowo ustalonego przez sąd I instancji stanu faktycznego w zakresie w jakim sąd przyjął, że oskarżony usiłował dokonać zaboru w celu przywłaszczenia metalowego regału o wartości 130 złotych poprzez:

- pominięcie w opisie czynu, którego popełnienie zarzucono oskarżonemu, że usiłował dokonać zaboru mienia w postaci regału o wartości 130 złotych, ale zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na interwencie funkcjonariuszy Straży Miejskiej,

- przyjęcie, że zarzucony oskarżonemu czyn wypełnia znamiona przestępstwa, podczas gdy ww. zachowanie oskarżonego winno zostać zakwalifikowane jako wykroczenie stypizowane w art. 119 § 1 k.w. w zw. z art. 11 § 1 k.w. w zw. z art. 17 § 2 k.w.,

4. z ostrożności procesowej, w przypadku nieuwzględnienia przez sąd odwoławczy powyższych zarzutów zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

a) błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, mając wpływ na jego treść, polegającego na błędnym uznaniu, iż stopień winy oskarżonego jest znaczny i zachowanie oskarżonego nie dało podstaw do zastosowania względem niego dobrodziejstwa wynikającego z nadzwyczajnego złagodzenia kary przewidzianego w art. 31 § 2 k.k., podczas gdy oskarżony wskazywał, że jego miesięczny dochód wynosi około 500 złotych, a pieniądze ze sprzedaży metalowego regalu w skupie złomu zamierza przeznaczyć na jedzenie i pomoc swojej matce,

b) rażącą niewspółmierność kary, przy zastosowaniu wadliwych kryteriów jej wymiaru, wyrażającą się w orzeczeniu wobec oskarżonego M. Ż. bezwzględnej kary pozbawienia wolności w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby, która przekracza stopień winy i społecznej szkodliwości czynu.

Na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. oraz art. 437 § 1 i 2 k.p.k. skarżący wniósł o:

1) o zmianę kwalifikacji prawnej zarzuconego oskarżonemu czynu z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k. na art. 119 § 1 k.w. w zw. z art. 11 § 1 k.w. w zw. z art. 17 § 2 k.w., a w konsekwencji tego zmianę opis czynu, który winien brzmieć; „W dniu 3 czerwca 2013 r. w W. działając wspólnie i w porozumieniu z inną ustaloną osobą usiłował dokonać zaboru w celu przywłaszczenia mienia w postaci metalowego regalu o wartości 130 złotych na szkodą A. i M. S., majcie przy tym tempore criminis ograniczoną w stopniu znacznym zdolność rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem, przy czym zamierzonego celu nie osiągnęli z uwagi na interwencję funkcjonariuszy Straży Miejskie, a następnie odstąpienie od wymierzenia oskarżonemu kary,

2) ewentualnie w przypadku nieuwzględnienia przez sąd odwoławczy zarzutów wskazanych w pkt. II ppkt. 1-3 wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia i wymierzenie oskarżonemu łagodniejszej kary.

Ponadto, wniósł o zasądzenie na rzecz obrońcy z urzędu kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym. Jednocześnie oświadczając, że koszty te nie zostały pokryte ani w całości, ani w części.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy jest w przeważającej części zasadna.

Rację przyznać należy obrońcy oskarżonego, że ujawniony w toku rozprawy materiał dowodowy nie daje podstaw do przypisania oskarżonemu popełnienia przestępstwa określonego w art. 279 § 1 k.k. Zgodzić bowiem należy się ze skarżącym, że prawidłowa ocena ujawnionych dowodów, w szczególności zaś wyjaśnień oskarżonego oraz odczytanych wyjaśnień S. L. (1) składanych w toku postepowania przygotowawczego, nie pozwala na stwierdzenie, że to właśnie oni dokonali włamania do niezamieszkałego budynku przy ul. (...). Jak trafnie podnosi obrońca, zarówno M. Ż., jak i S. L. (1) od samego początku konsekwentnie wskazywali, że wyłamywali żadnych drzwi, przedmiotowy regał, którego kradzieży dokonali, znajdował się przed budynkiem, a oni jedynie przerzucili go przez ogrodzenie posesji. Wyjaśnienia te są w pełni zgodne ze sobą, a jak słusznie zauważył obrońca, sprawcy zatrzymani bezpośrednio po dokonaniu kradzieży nie mieli możliwości ustalenia treści swoich wyjaśnień, które w związku z tym, wobec braku dostatecznych dowodów przeciwnych, uznać należy za szczere, a tym samym w pełni wiarygodne. W ocenie Sądu Okręgowego, bowiem, wbrew stanowisku Sądu I instancji, pozostałe dowody zgromadzone w niniejszej sprawie, nie dają podstaw do podważenia wyjaśnień sprawców kradzieży. Zwrócić bowiem należy uwagę, że ani przy oskarżonym, ani przy S. L. nie ujawniono narzędzia, które mogłoby posłużyć do wyważenia drzwi w sposób uwidoczniony na fotografiach znajdujących się na k.10 oraz na płycie CD (k.16). W szczególności, za narzędzie takie nie mogą być uznane kombinerki znalezione przy oskarżonym, które z istoty swojej służą do rozkręcania lub przytrzymywania elementów, a nie do wyważania. Za taką oceną przemawia również protokół przeszukania oskarżonego (k.23-25) w którym wskazano, że przy oskarżonym nie ujawniono przedmiotów służących do popełnienia przestępstwa. Wskazuje to jednoznacznie, że funkcjonariusz Policji dokonujący przeszukania, a dysponujący z racji pełnionej funkcji, praktyczną wiedzą i doświadczeniem w tym zakresie uznał, że zabezpieczone przy oskarżonym kombinerki nie mogły posłużyć do wyważenia drzwi, w przeciwnym bowiem razie nie użyłby takiego sformułowania w treści protokołu. Dalej wskazać należy, iż Sąd Okręgowy nie może zgodzić się ze stanowiskiem wyrażonym w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że istnieje nieprzerwany wanny poszlak świadczący o tym, że to właśnie oskarżony i S. L. wyłamali drzwi od budynku. Jak wynika to bowiem z zeznań pokrzywdzonego A. S., pomiędzy chwilą gdy widział on nieuszkodzone drzwi, a zatrzymaniem oskarżonego upłynęło kilka godzin. Nie można zatem wykluczyć, że w tym czasie inne osoby dokonały wyłamania drzwi budynku i wyniesienia przedmiotowego regału na zewnątrz, ale z jakichś przyczyn nie dokończyły kradzieży (np. zostały spłoszone), co jest tym bardziej prawdopodobne, że jak zeznał w/w pokrzywdzony na posesji tej było już kilka włamań.

Reasumują, jak już wskazano na wstępie, brak jest wystarczających podstaw do przypisania oskarżonemu dokonania włamania do przedmiotowego budynku, a zatem również do zakwalifikowania jego czynu, jako występku z art. 279 § 1 k.k.

Nie można natomiast zgodzić się z obrońcą, że działanie oskarżonego zakończyło się na etapie usiłowania kradzieży, albowiem sprawcy w chwili zatrzymania przejęli nad nią władztwo i wynieśli ją z ogrodzonego terenu, a zatem kradzież została już dokonana, przy czym w realiach niniejszej sprawy okoliczność ta nie ma żadnego wpływu na treść rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego. Wskazać bowiem należy, iż wobec uznania, że czyn oskarżonego stanowił zwykłą kradzież oraz na fakt, że wartość skradzionego mienia ustalona został na kwotę około 130 złotych, czyn oskarżonego zakwalifikowany być musi jako wykroczenie określone w art. 119 § 1 k.w., a w związku z tym, że od daty jego popełnienia, to jest 13 czerwca 2013r., minęło przeszło 2 lata, stwierdzić należało, że zgodnie z treścią art. 45 § 1 k.w. nastąpiło przedawnienie jego karalności.

Mając na względzie powyższe Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyrok i zmieniając opis czynu zarzucanego oskarżonemu, na podstawie art. 5 § 1 pkt 4 k.p.s.w., umorzył postępowanie przeciwko oskarżonemu. Jednocześnie, wobec tego, że powyższe uchybienia były wystarczające do wydania orzeczenia, Sąd Odwoławczy, na podstawie art. 436 k.p.k., ograniczył rozpoznanie apelacji obrońcy do tychże uchybień.

O kosztach sądowych w sprawie orzeczono na podstawie art. 118 § 1 k.p.s.w.

O wysokości wynagrodzenia za obronę z urzędu w postępowaniu odwoławczym orzeczono na podstawie § 14 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy orzekł, jak w sentencji wyroku.

SSO Ludmiła Tułaczko SSO Jacek Matusik SSO Włodzimierz Suwała