Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 kwietnia 2012 r.

Sąd Rejonowy w Prudniku III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Aleksandra Ciąglewicz-Miśta

Ławnicy :---

Protokolant: Emilia Salawa

po rozpoznaniu w dniu 2 kwietnia 2012 r. w Prudniku

na rozprawie

sprawy z powództwa mał. A. S. (1) zast. przez J. S.

przeciwko A. S. (2)

o alimenty

I.  Zasądza od pozwanego A. S. (2) na rzecz mał. powoda A. S. (1) alimenty w kwocie po 500,00 zł /pięćset złotych/ miesięcznie, płatne do rąk matki dziecka J. S., poczynając od dnia 21.02.2012roku, do dnia 15-go każdego następującego po sobie miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat,

II.  W pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  Nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 180,00zł tytułem opłaty sądowej od której strona powodowa była zwolniona;

IV.  Zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 360,00zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

V.  Wyrokowi w pkt. I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 61/12

UZASADNIENIE

J. S., działając jako przedstawicielka ustawowa małoletniego A. S. (1), reprezentowana przez adwokata, pozwem z dnia 21 lutego 2012 r. domagała się zasądzenia od pozwanego A. S. (2) na rzecz małoletniego powoda alimentów w wysokości 500 zł miesięcznie, płatnych do rąk matki małoletniego do dnia 10-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami na wypadek zwłoki w płatności którejkolwiek z rat. Wniosła także o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego powoda kosztów procesu.

Uzasadniając wskazała, że z pozwanym A. S. (2) są małżeństwem, początkowo mieszkali wspólnie u rodziców J. S. w T., a następnie wyprowadzili się do wynajmowanego mieszkania w B.. W dniu 14 grudnia 2011 r. przedstawicielka ustawowa powoda wraz z synem wyprowadziła się z powrotem do rodziców i obecnie zamierza rozwiązać małżeństwo z pozwanym. A. S. (2) płaci dobrowolnie alimenty na syna w kwocie 300 zł, jednak ta kwota jest niewystarczająca, biorąc pod uwagę, że wyłącznie matka zajmuje się opieką nad małoletnim. J. S. nie pracuje i jest na utrzymaniu rodziców, A. S. (2) jest funkcjonariuszem policji i zarabia ok. 2.200 zł.

Na rozprawie w dniu 2 kwietnia pozwany A. S. (2) uznał powództwo do kwoty 200 zł.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. S. i A. S. (2) są małżeństwem, związek małżeński zawarli 23 sierpnia 2010 r. Z małżeństwa tego w dniu (...) urodził się małoletni A. S. (1).

( dowód: bezsporne,

odpis skrócony aktu małżeństwa – k. 5,

odpis skrócony aktu urodzenia mał. A. S. (1) - k. 6)

Przez jakiś czas małżonkowie wraz z dzieckiem mieszkali w wynajmowanym mieszkaniu w B.. J. S. nie pracowała, zajmowała się domem i dzieckiem, A. S. (2) pracował zawodowo. Pozwany oczekiwał od żony, że J. S. pójdzie do pracy, jednakże w pobliskim żłobku nie było miejsca, strony nie miały także w okolicach B. rodziny do pomocy w opiece nad dzieckiem.

W dniu 14 grudnia 2011 r. J. S. wraz z synem wyprowadziła się od pozwanego. Uczyniła to, gdy A. S. (2) oświadczył żonie, że jej nie kocha i albo wyprowadzi się ona, albo on.

( dowód: przesłuchanie J. S. - k. 31,

przesłuchanie A. S. (2) – k. 31)

J. S. zamieszkała wraz z dzieckiem w T. u swoich rodziców. Obecnie nadal pozostaje bez pracy i bez dochodu, zajmuje się synem, zamierza od września 2012 r. oddać syna do żłobka i podjąć zatrudnienie. Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda pozostaje na utrzymaniu rodziców.

(dowód: przesłuchanie J. S. – k. 31)

Małoletni A. S. (1) ma obecnie półtora roku, pozostaje pod opieką matki. Jest alergikiem, nadal korzysta z pieluch. Urodził się z krwiakiem na głowie, z tego powodu pozostaje pod stałą kontrolą lekarską, co trzy miesiące jeździ na konsultacje lekarskie do K.. Miesięczny koszt utrzymania małoletniego wynosi około 600 zł.

Pozwany odwiedza syna średnio dwa razy w miesiącu na trzy godziny. Zabiera go do swoich rodziców, albo bierze syna na spacer, bawi się z nim. A. S. (2) dobrowolnie uiszcza na rzecz syna alimenty w kwocie po 300 zł miesięcznie.

(dowód: przesłuchanie J. S. – k. 31,

przesłuchanie A. S. (2) – k. 31)

Pozwany pracuje jako policjant, zarabia ponad 2.130 zł netto miesięcznie. W grudniu 2011 r. otrzymał ponadto nagrodę komendanta w kwocie 205 zł netto, a w styczniu 2012 r. dodatek z tytułu codziennej obsługi pojazdów w kwocie ponad 87 zł netto. W lutym 2012 r. A. S. (2) została wypłacona nagroda roczna w kwocie 2.139 zł netto.

Pozwany pracuje ponadto na umowę zlecenia jako palacz – w sezonie grzewczym. Z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie w kwocie ok. 620 zł netto (770 zł brutto).

A. S. (2) wynajmuje trzypokojowe mieszkanie o powierzchni 72,50 m ². Jest to mieszkanie, w którym wcześniej mieszkał z powodem i jego matką. Koszt utrzymania tego mieszkania to 885 zł czynsz oraz ok. 120 zł energia el. Dodatkowo pozwany opłaca abonament za telewizję satelitarną w kwocie 89 zł miesięcznie.

Pozwany, jeszcze przed zawarciem małżeństwa, w 2009 r., zaciągnął kredyt na samochód. Obecnie to on eksploatuje auto. Spłaca kredyt w wysokości ok. 620 zł miesięcznie.

(dowody: zaświadczenie o zarobkach – k. 11,

umowa zlecenia – k. 12,

harmonogram spłat kredytu – k. 13,

rachunki za energię el. – k. 14,

wyliczenie ogólnej kwoty opłat z (...) k. 15,

potwierdzenia przelewów – k. 16-30,

przesłuchanie A. sadło – k. 31)

A. S. (2) ocenia koszt utrzymania małoletniego powoda na kwotę około 300 zł miesięcznie. Wyliczenie jego uwzględnia pomoc dziadków małoletniego powoda z obu stron. Pozwany wskazał, że jego rodzice przekazują małoletniemu A. zabawki, ubrania i jedzenie na kwotę około 200 – 300 zł miesięcznie, podobnie rodzice J. S..

(dowód: przesłuchanie A. sadło – k. 32)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

Podstawą ustalenia stanu faktycznego były dowody z przesłuchania stron, oraz z dokumentów przedłożonych przez strony (odpisów aktu małżeństwa i aktu urodzenia, zaświadczenia o zarobkach pozwanego, umowy zlecenia, dokumentów z banku oraz rachunków za prąd i wyliczenia opłat z Zakładu mienia komunalnego w G.). Sąd nie znalazł powodów, dla których miałby podważać wiarygodność któregokolwiek dowodu z dokumentu, jak również wyjaśnienia stron uznał za wiarygodne. Okoliczności stanu faktycznego pozostawały między stronami niesporne, sporna okazała się prawna kwestia istoty i zakresu obowiązku alimentacyjnego pozwanego.

Na wstępie rozważań wskazać należy, iż art. 96 kro nakłada na rodziców obowiązek troski o fizyczny i duchowy rozwój dziecka. Zaś wedle art. 133 § 1 kro, rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Stosownie do dyspozycji art. 135 § 1 kro, zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Przez ustawowe określenie "możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć z kolei należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych [ Z. K., Alimenty i ojcostwo. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III].

Wymaga wyraźnego podkreślenia, że zgodnie z treścią art. 129 § 1 kro, obowiązek alimentacyjny w przypadku kilku wstępnych – obciąża bliższych stopniem przed dalszymi. Oznacza to, że w pierwszej kolejności obowiązek zaspokojenia uzasadnionych potrzeb małoletniego A. S. (1) obciąża jego rodziców, a nie dziadków. To, że w niniejszej sprawie dziadkowie powoda dokładają starań o częściowe zaspokojenie jego potrzeb, nie ma żadnego znaczenia dla ustalenia istnienia i wysokości obowiązku alimentacyjnego pozwanego – ojca powoda. Określanie przez A. S. (2) wysokości swoich świadczeń alimentacyjnych przy uwzględnieniu częściowego ich zaspokojenia przez osoby zobowiązane w dalszej kolejności, nie znajduje podstaw prawnych.

W sprawie równie istotna jest, obowiązująca w sprawach alimentacyjnych zasada równej stopy życiowej dzieci i rodziców [ uchwała SN z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNC 88/4/42]. Pozwany sam zamieszkuje w ponad siedemdziesięciometrowym mieszkaniu, posiada samochód – dobra te wskazują na wyższy od przeciętnego standard życia. Określając potrzeby powoda na poziomie 300 zł miesięcznie, A. S. (2) albo nie ma rozeznania w tej mierze, albo kształtuje potrzeby małoletniego na granicy egzystencji. Przy tak rażącej dysproporcji z własnym standardem życia, podana przez pozwanego kwota miesięcznych potrzeb dziecka jest nie do zaakceptowania.

Warto wskazać, że zobowiązany do świadczeń zmuszony jest znosić swoją uciążliwość nawet kosztem obniżenia stopy życiowej. Jeśli więc pozwany twierdzi, że z uwagi na stałe wydatki nie jest w stanie sprostać obowiązkowi alimentacyjnemu ponad kwotę 200 zł, powinien rozważyć ograniczenie tych wydatków (np. zmienić mieszkanie na mniejsze).

Dokonując oceny sytuacji majątkowej pozwanego Sąd nie brał pod uwagę ciążących na nim zobowiązań z tytułu zaciągniętego kredytu. Jak wskazał SN w orzeczeniu z dnia 14 czerwca 1963 r. [ III CR 70/63, OSN 64/6/116], „okoliczność, że ojciec dziecka jest dłużnikiem innej osoby, nie pozbawia dzieci prawa dochodzenia alimentów od ojca. Mają one interes prawny w uzyskaniu wyroku zasądzającego alimenty, aby móc egzekwować swoją należność i partycypować w podziale funduszów uzyskanych w drodze egzekucji w zbiegu z innymi wierzycielami”. Istotne jest, że kredyt został zaciągnięty przez pozwanego jeszcze przez urodzeniem małoletniego i przed zawarciem małżeństwa z J. S.. Obecnie to wyłącznie A. S. (2) eksploatuje samochód, który zakupił za środki z kredytu. Partycypowanie w kosztach tego zobowiązania przez A. S. (1) czy jego matkę nie znajduje zatem żadnych podstaw, ani prawnych, ani faktycznych.

Nie bez znaczenia dla określenia wysokości alimentów była ocena usprawiedliwionych potrzeb samego małoletniego powoda. Matka powoda określiła miesięczne wydatki na małoletniego na kwotę 800-850 zł. Zdaniem Sądu kwota ta jest nieznacznie zawyżona. Kierując się doświadczeniem życiowym, mając na względzie wiek małoletniego i jego uzasadnione – jak nakazuje uwzględnić przepis – potrzeby, Sąd przyjął, że koszt utrzymania półtorarocznego dziecka w średnio zamożnej rodzinie waha się obecnie w granicach 500-600 zł na miesiąc. Nadto wskazać należy, że wzrost wydatków na dziecko znacznie wzrasta w momencie rozpoczęcia przez niego nauki, a także w okresie dojrzewania.

Oceniając zatem zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda, Sąd ustalił miesięczne świadczenie alimentacyjne od pozwanego, zgodnie z żądaniem pozwu, na kwotę 500 zł miesięcznie. Kwota ta, zdaniem Sądu, niemal w całości zaspokoi potrzeby małoletniego A.. Wobec faktu, iż pozwany posiada stałe dochody, zarabia ponad 2.100 zł netto jako policjant, a ponadto otrzymuje dodatki, ma również możliwość okresowo dorobić ponad 600 zł miesięcznie, kwota 500 zł niewątpliwie mieści się w zakresie możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego. Pozwany, jak sam wskazał, wobec zatrudnienia w trybie zmianowym, może realizować swój obowiązek alimentacyjny w głównej mierze w wymiarze materialnym, osobisty wkład w wychowanie syna z oczywistych względów jest z jego strony znacznie ograniczony. Z tego powodu, a ponadto wobec braku zatrudnienia przez matkę powoda, Sąd na podstawie art. 135 § 2 kro uznał, iż obecnie uzasadniony jest taki podział obowiązków alimentacyjnych rodziców powoda, że pokrywanie kosztów utrzymania i wychowania powoda ciążyć będzie głównie na powodzie, natomiast osobiste starania o rozwój i wychowanie dziecka – na matce powoda.

W świetle powyższego, a także przedstawionych potrzeb małoletniego powoda, wysokość alimentów w kwocie 500 zł jest w ocenie Sądu jak najbardziej adekwatna.

Z uwagi na treść art. 85 § 2 Kodeksu pracy, iż (co do zasady) wynagrodzenie za pracę wypłaca się nie później niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca, Sąd zasądził alimenty od pozwanego na rzecz małoletniego powoda do dnia 15 każdego miesiąca – i wyłącznie w zakresie żądania alimentów do dnia 10 każdego miesiąca powództwo zostało oddalone. W ocenie Sądu wobec cyklicznie otrzymywanych alimentów nie będzie to miało dla powoda większego znaczenia, natomiast pozwanemu umożliwi realizację obowiązku alimentacyjnego po otrzymaniu wynagrodzenia od pracodawcy.

Na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda ustawowe odsetki na wypadek zwłoki w płatności którejkolwiek z rat świadczenia.

Rozstrzygając o kosztach, Sąd miał na uwadze zasadę stosunkowego rozliczenia kosztów procesu wyrażoną w art. 100 kpc, polegającą na tym, że każda ze stron ponosi koszty procesu w takim stopniu we jakim przegrała sprawę. Wobec uznania przez pozwanego powództwa w 40%, należało go obciążyć kosztami postępowania w pozostałym zakresie, w jakim powództwo zostało uwzględnione – 60%.

Koszt procesu rozpoznawanej sprawy stanowiła opłata sądowa od pozwu w wysokości 300 zł (5% wartości przedmiotu sporu tj. 5% x 500 zł x 12 miesięcy), obliczona na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (dalej „uksc”), od której strona powodowa była zwolniona na zasadzie art. 96 ust. 1 pkt 2 uksc.

Skoro pozwany przegrał sprawę w 60%, Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 180 zł tytułem należnej opłaty sądowej od pozwu.

Ponadto do kosztów postępowania zaliczyć należy koszty zastępstwa procesowego strony powodowej. Wynagrodzenie pełnomocnika, które dla wartości przedmiotu sporu 3.600 zł (/500 zł – 200 zł/ x 12 – art. 22 kpc) wyniosło 600 zł, zgodnie z przepisami § 6 pkt 3 w zw. z § 7 ust. 4 w zw. z ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, pomnożone przez 60% wyniosło kwotę 360 zł i tę kwotę Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki.

Nadanie wyrokowi w pkt IV rygoru natychmiastowej wykonalności znajduje uzasadnienie w treści art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.

Mając powyższe na uwadze i powołane wyżej przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego orzeczono jak w sentencji.