Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 grudnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Poznaniu w III Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Wolff

Ławicy : J. C.

M. Z.

Protokolant: Katarzyna Robakowska

w obecności Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu – Jacka Motawskiego

po rozpoznaniu w dniu: 14 grudnia 2015r

sprawy :

1. J. M. (2) z domu B. c. W. i W. z d. W. ur. (...) w P.

oskarżonej o to, że :

w dniu 18.10. 2001 r w miejscowości M.( (...)), w wbrew przepisom ustawy usiłowała dokonać przewozu na teren Unii Europejskiej z terytorium (...)środków odurzających w postaci chlorowodoru kokainy w ilości 1 388, 24 g netto, poprzez przetransportowanie w/w środka odurzającego w swoim bagażu Liniami Lotniczymi I.– lot nr (...) C.(M.)- M.(B.). lecz zamierzonego celu nie osiągnęła z uwagi na zatrzymanie przez członka Specjalnej Jednostki Antynarkotykowej Gwardii Narodowej (...)

tj. o czyn z art. 13§1 kk w zw. z art. 55 ust 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005r

2 . G. B., syna Z. i H. z domu Ł., ur. (...) we W.

oskarżonego o to, że:

w dniu 18.10.2001 r w miejscowości M.( (...)), w wbrew przepisom ustawy usiłował dokonać przewozu na teren Unii Europejskiej z terytorium (...)środków odurzających w postaci chlorowodoru kokainy w ilości 1 508,22 g netto, poprzez przetransportowanie w/w środka odurzającego w swoim bagażu Liniami Lotniczymi I.– lot nr (...) C.(M.)- M.(B.), lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na zatrzymanie przez członka Specjalnej Jednostki Antynarkotykowej Gwardii Narodowej (...)

tj. o czyn z art. 13§1 kk w zw. z art. 55 ust 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005r

1.Oskarżoną J. M. (2) uznaje za winną popełnienia czynu opisanego wyżej w punkcie 1. przestępstwa z art. 13§1 kk w zw. z art. 55 ust 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r o przeciwdziałaniu narkomanii i za to na podstawie 14 §1 kk w zw. z art. 55 ust 3 w/w ustawy wymierza jej karę 4 (czterech) lat pozbawienia wolności i na podstawie art. 33§2 kk karę 200 (dwustu) stawek dziennych grzywny określając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 40 (czterdzieści) złotych

2. oskarżonego G. B. uznaje za winnego popełnienia czynu opisanego wyżej w punkcie 2. tj. przestępstwa z art. 13§1 kk w zw. z art. 55 ust 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r o przeciwdziałaniu narkomanii i za to na podstawie 14 §1 kk w zw. z art. 55 ust 3 w/w ustawy wymierza oskarżonemu karę 4 (czterech) lat i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności i na podstawie art. 33§2 kk karę 200 (dwustu) stawek dziennych grzywny określając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 30 (trzydzieści) złotych

3.  Na podstawie art. 114§2 kk na poczet orzeczonych wyżej w punkcie 1 kary pozbawienia wolności i grzywny zalicza oskarżonej J. M. (2)okres odbytej na terenie (...)kary pozbawienia wolności od dnia 18.10.2001 r do dnia 25. 01.2006 roku uznając karę pozbawienia wolności i grzywny za wykonane w całości

4.  Na podstawie art. 114§2 kk na poczet orzeczonych wyżej w punktach 2 kary pozbawienia wolności i grzywny zalicza oskarżonemu G. B.okres odbytej na terenie (...)kary pozbawienia wolności od dnia 18.10.2001 r do dnia 25.04.2006r uznając karę pozbawienia wolności i grzywny za wykonane w całości

5.  Na podstawie art. 6274 kpk zwalnia oskarżonych od kosztów sądowych i na podstawie art. 17 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r o opłatach w sprawach karnych zwalnia oskarżonych od opłat.

M. Z.Katarzyna Wolff J. C.

UZASADNIENIE

W sprawie przeciwko J. M. (2) Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. M. (2), z domu B. urodziła się dnia (...)w P.. Jest obywatelką Polski. Jako dziecko w 1986 r. wyjechała z rodzicami do (...), gdzie zamieszkali na stałe. W (...) J. B. (1)poznała G. B. , również obywatela polskiego. Zostali parą, żyli w związku konkubenckim. Z tego związku pochodzi dwoje dzieci.

W październiku 2001 r. J. B. (1)i G. B.wyjechali do (...). Na miejscu G. B.nawiązał kontakt z nieustalonym mężczyzną. Uzgodnił z nim, że za kwotę 10.000 marek niemieckich przewiezie wraz z J. B. (1)kokainę z (...)do M.. Od tego mężczyzny G. B.otrzymał dwie walizki, które wraz z J. B. (1)miał przewieźć do M.. Każda z walizek miała podwójne dno, w którym umieszczone zostały narkotyki. Walizki te G. B.przyniósł do pokoju hotelowego zajmowanego wraz z J. B. (1)informując ją o możliwości uzyskania dużego zarobku za przewiezienie kokainy do (...). Oskarżona umieściła zatem swoje rzeczy osobiste w przekazanej przez G. B.walizce, w której dnie znajdowała się kokaina w ilości 1 388, 24 g netto.

Dnia 18 października 2001 r. J. B. (1)i G. B.udali się razem na lotnisko M.. Stamtąd zamierzali odlecieć do M.lotem I.numer (...) C.(M.) - M.(B.). Podchodząc do punktu kontroli paszportów zwrócili uwagę funkcjonariusza Specjalnej Jednostki Antynarkotykowej Gwardii Narodowej (...). Funkcjonariusz w obecności 4 świadków i tłumacza dokonał rewizji obu walizek. Stwierdził w nich, w podwójnym dnie, podejrzaną substancję. Jej analiza chemiczna wykazała, że był to w obu wypadkach chlorowodór kokainy. W walizce J. B. (1)znaleziono 1,388,24 grama tej substancji, u G. B.zaś 1.508,22 gramów. J. B. (1)i G. B.byli świadomi, że wiozą w walizkach narkotyki. J. B. (1)i G. B.zostali zatrzymani na lotnisku przez funkcjonariuszy (...)i umieszczeni w areszcie. (...)sądy I instancji skazały G. B.na karę 10 lat pozbawienia wolności oraz pozbawienie praw publicznych na okres również 10 lat. Wobec J. B. (1)orzeczono karę 12 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd II instancji nie uwzględnił apelacji wniesiona przez obrońcę J. B. (1), wyrok I instancji został utrzymany w mocy.

J. B. (1) była w sprawie rzeczywiście pozbawiona wolności w okresie od dnia 18 października 2001 r. do dnia 06 lutego 2009 r.

Począwszy od dnia 18 października 2001 r. J. B. (1)i G. B.byli zatrzymani i następnie tymczasowo aresztowani. W związku z ich skazaniem znaleźli się oboje w jednostkach penitencjarnych porównywalnych z zakładami karnymi typu zamkniętego w Polsce. Dnia 21 lipca 2004 r. władze sądowe wykonawcze (...)wydały pozytywny raport o przebiegu resocjalizacji J. B. (1). Została skierowana do pracy poza jednostką penitencjarną z dniem 25 sierpnia 2004 r. (k. 469). Tylko na porę nocną musiała stawiać się w jednostce. Następnie zwolniono ją z obowiązku nocowania w jednostce penitencjarnej w związku z zajściem w ciążę w czerwcu 2006 r. Oskarżona podlegała jednak nadal obowiązkom zgłaszania się do władz systemu penitencjarnego, w tym musiała wykonywać pracę, do której była skierowana (k. 467 – 471). Z dniem 06 lutego 2009 r. została zwolniona z systemu penitencjarnego.

G. B.natomiast w (...)był pozbawiony wolności w okresie od 18 października 2001 r. do dnia 18 października 2009 r.

Po uzyskaniu aktu wolności oskarżona zamieszkała na terenie (...), gdzie założyła rodzinę i gdzie zamieszkuje do chwili obecnej.

J. M. (2) , z domu B.jest córką W.i W., z domu W.. Oskarżona rodziła się (...)r. w P., jest obywatelką polska i (...). Legitymuje się wykształceniem średnim. Oskarżona jest mężatką, posiada troje dzieci: dwoje w wieku 14 lat i jedno w wieku 8 lat. Dzieci pozostają na jej utrzymaniu. Oskarżona wykonuje zawód pielęgniarki, jest zatrudniona w (...)w N., osiąga miesięczny dochód w wysokości około 1.300 Euro. J. M. (2)nie posiada żadnego majątku. Oskarżona była w przeszłości jeden raz karana w (...)w 2002 r. na karę 12 lat i 6 miesięcy. W Polsce oskarżona nie była karana.

G. B. , jest synem Z.i H., z domu Ł., urodził się dnia (...)we W., jest obywatelem polskim, legitymuje się wykształceniem średnim, z zawodu jest elektrykiem samochodowym, jest żonaty, ma dwoje dzieci z J. B. (1)w wieku po 14 każde. Obecnie jest zatrudniony w podmiocie handlowym (...)na stanowisku opiekun medyczny - kierowca, osiąga z tego tytułu wynagrodzenie miesięczne w kwocie około 2.000 zł netto. W przeszłości był karany sądownie w (...)w 2002 r. na karę 10 lat pozbawienia wolności i utratę praw publicznych również na okres 10 lat. W Polsce był karany wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 28 marca 2013 r. o sygn. akt III K 319/12 za czyny z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i inne na karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności (604).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie:

I) uznanych za wiarygodne:

- wyjaśnieniach J. B. (1) (k. 571 – 572, 694),

- wyjaśnieniach G. B. (k. 588 – 590, 695);

II) uznanych za wiarygodne dokumentów w postaci:

- dokumentacji organów wymiaru sprawiedliwości (...)(k. 1 – 22),

- polskiego tłumaczenia pisma przewodniego i wyroku Sądu (...)z dnia 01 lutego 2006 r. (k. 23 – 30),

- tłumaczenia orzeczenia trybunału wykonawczego co do G. B. (k. 31 – 32),

- tłumaczenia orzeczenia trybunału wykonawczego co do M. B. (k. 33 – 37),

- tłumaczenia dokumentacji penitencjarnej G. B. i J. B. (1) (k. 38 48),

- dokumentacji ustalenia miejsca zamieszkania G. B. i J. B. (2) (k. 49 – 50),

- kserokopii dokumentacji (...)wymiaru sprawiedliwości (k. 60 – 283),

- tłumaczeń dokumentacji (...)wymiaru sprawiedliwości (k. 284 – 292),

- tłumaczeń notatek policyjnych Gwardii Narodowej (...)(k. 293 – 296),

- tłumaczeń orzeczenia Sądu (...)(k. 297 – 300),

- tłumaczeń kart przyjęcia do więzienia (k. 301 – 302),

- tłumaczenia aktu oskarżenia przeciwko G. B. i J. B. (1) (k. 303 – 308),

- tłumaczeń protokołów rozpraw przed Sądami (...)(k. 309 – 321),

- tłumaczeń protokołu przeszukania bagażu i notatek urzędowych (k. 322- 325),

- tłumaczeń protokołów rozpraw (k. 326 – 339),

- tłumaczeń orzeczenia (...)Sądów II instancji (k. 340 – 354),

- tłumaczenia orzeczenia (...)Sądu penitencjarnego wraz z załącznikami (k. 355 – 432),

- tłumaczenia orzeczenia (...)Sądu II instancji z dnia 17 stycznia 2006 r. wraz z załącznikami (k. 433 – 438),

- tłumaczenia dokumentacji służby penitencjarnej (...)(k. 439 – 509),

- tłumaczeń pisma organów (...)wymiaru sprawiedliwości wraz z oryginałami (k. 518 – 526),

- tłumaczenia pisma MSZ (...)(k. 528 – 537),

- oryginału pisma MSZ (...)(k. 558),

- notatki urzędowej Prokuratora (k. 559),

- notatki urzędowej Prokuratora (k. 565),

- wywiadu środowiskowego kuratora sądowego odnośnie G. B. (k. 577 – 578),

- wydruku z systemu informatycznego sądów odnośnie G. B. (k. 579 – 581),

- pism urzędu skarbowego i ZUS odnośnie G. B. (k. 582 – 584),

- karty karnej J. M. (2) (k. 602),

- karty karnej G. B. (k. 603 – 604v),

- odpisu wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 28 marca 2013 r. o sygn. akt III K 319/12 (k. 607 – 611),

- odpisu wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 24 października 2013 r. o sygn. akt II AKa 352/13 (k. 612 – 613),

- wywiadu środowiskowego odnośnie G. B. (k. 615 – 616).

Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonej J. B. (1) za w pełni wiarygodne (k. 571 – 572, 694).

Oskarżona przyznała się do winy. W trakcie śledztwa podała, że w październiku 2001 r. poleciała z ówczesnym konkubentem G. B.do (...). Dalej wyjaśniła, że G. B.poznał tam nieznanego jej mężczyznę. Ów mężczyzna zaoferował im 10.000 marek niemieckich za przewóz kokainy do Europy. Oskarżona dalej wyjaśniła, że w podwójnych dnach walizek znajdowała się kokaina. Wskazała, że zarówno ona, jak i G. B.dostali walizkę. Oboje wiedzieli, co w nich było ukryte. Odnośnie zatrzymania i pobytu w jednostkach penitencjarnych oskarżona podała, że oboje zostali zatrzymani dnia 18 października 2001 r. na lotnisku. Oskarżona podała, że będąc na lotnisku nabyła wraz z G. B.bilety. Wskazała, że walizki mieli cały czas przy sobie. Oskarżona wyjaśniła dalej, że po zakupie biletów oboje udali się do punktu kontroli paszportów. Oskarżona wskazała, że walizki mieli nadal przy sobie. Przy punkcie kontroli stali funkcjonariusze Gwardii Narodowej (...). J. B. (1)wskazała, że funkcjonariusze od razu podjęli działania przeciwko G. B.i niej, przeprowadzili ich obecności przeszukanie obu walizek. Opisała, że sama widziała, jak funkcjonariusze zrywali z walizek materiał znajdując narkotyki. J. M. (2)podała, że (...)funkcjonariusze domagali się podpisania przez zatrzymanych dokumentów sporządzonych w języku (...). Dalej oskarżona wyjaśniała, że zostali zatrzymani i następnego dnia przekazani Sądowi, po czym tymczasowo aresztowani. Odnośnie okresu odbywania kary oskarżona podała, że do dnia 24 sierpnia 2004 r. przebywała ją w jednostce penitencjarnej typu zamkniętego. Potem przeniesiono ją to innego typu jednostki. Była zobowiązana do wykonywania pracy poza zakładem. Na noc wracała do niego. Dalej wyjaśniła, że w czerwcu 2006 r. zaszła w ciąże. Wobec tego mogła nocować poza jednostką penitencjarną. Z innych rygorów kary pozbawienia wolności nie została jednak zwolniona. Musiała stawiać się w Sądzie i u kuratora.

Oskarżona stwierdziła, że z jednostki penitencjarnej została zwolniona w 2009 r. Na rozprawie oskarżona podtrzymała swoje wyjaśnienia ze śledztwa.

Wyjaśnieniom oskarżonej Sąd dał w pełni wiarę. Odnośnie faktu znalezienia u niej i u G. B.kokainy wyjaśnienia oskarżonej korespondowały z dokumentacją przesłaną przez organy ścigania (...). G. B.przyznał się również do winy wskazując, że w walizkach jego i J. B. (1)znajdowała się kokaina. Oskarżona nie kwestionowała w swoich wyjaśnieniach, że usiłowała przewieźć w swoim bagażu kokainę, co w powiązaniu z faktem zatrzymania jej na gorącym uczynku przez (...)służby celne, czyniło jej wyjaśnienia w pełni wiarygodnymi. Wyjaśnienia J. B. (1)odnośnie okresu jej rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w (...)znajdują również potwierdzenie w dokumentach nadesłanych przez stronę (...). Wynika z nich, że oskarżona nieprzerwanie odbywała karę pozbawienia wolności w okresie od dnia 18 października 2001 r. do dnia 06 lutego 2009 r.

Również wyjaśnieniom oskarżonego G. B. Sąd w pełni dał wiarę (k. 588 – 590, 695). G. B.przyznał się w trakcie pierwszego przesłuchania w śledztwie do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, że w 2001 r. przebywał z J. B. (1)w (...), gdzie nieznany mu bliżej mężczyzna zaoferował mu 10.000 marek za przewiezienie dwóch walizek do M.. Oskarżamy wskazał, ze przystał na propozycję owego mężczyzny i przyjął przekazane przezeń dwie walizki o podwójnym dnie, w których znajdowała się kokaina. Dalej oskarżony wyjaśniał, że razem z J. B. (1)po zapakowaniu swoich rzeczy osobistych do przekazanych przez owego mężczyznę walizek udali się na lotnisko, gdzie zostali zatrzymani kiedy podeszli do stanowiska kontroli celnej. G. B.wyjaśnił, że w wyniku przeprowadzonego na miejscu przeszukania w walizkach ujawniono kokainę. Odnośnie okresu izolacji penitencjarnej w (...)oskarżony podał, że został zwolniony z jednostki penitencjarnej w 2009 r. Na rozprawie oskarżony podtrzymał swoje wcześniejsze wyjaśnienia w sprawie.

Wyjaśnienia G. B.znalazły potwierdzenie w wyjaśnieniach J. B. (1)i dokumentach przesłanych przez (...)organy ścigania. J. B. (1)wyraźnienie wyjaśniła, że G. B.nawiązał kontakt z mężczyzną, który przekazał im walizki z kokainą. Dalej oskarżona wyjaśniła, że oboje wiedzieli, że w walizkach znajdowały się narkotyki. Nadto w swoich wyjaśnieniach J. B. (1)opisała zatrzymanie ich obojga na lotnisku. Ta okoliczność oraz znalezienie w walizkach kokainy znalazły potwierdzenie w dokumentach nadesłanych przez stronę (...). Z dokumentów tych wynika również okres rzeczywistego pozbawienia wolności G. B.i J. B. (1)w (...).

Zebrane w sprawie dokumenty Sąd uznał za wiarygodne, albowiem żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości lub autentyczności, a Sąd nie miał powodu, żeby uczynić to z urzędu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W oparciu o wyżej wskazane dowody Sąd uznał, że wina i sprawstwo obojga oskarżony nie budzą wątpliwości i zostały wykazane w toku przewodu sądowego.

Oskarżeni stanęli pod zarzutem popełnienia przestępstwa z art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r o przeciwdziałaniu narkomanii.

Zgodnie z art. 55 ust. 1 wyżej wskazanej ustawy (zwanej dalej ustawą antynarkotykową) kto, wbrew przepisom ustawy, dokonuje przywozu, wywozu, przewozu, wewnątrzwspólnotowego nabycia lub wewnątrzwspólnotowej dostawy środków odurzających, substancji psychotropowych lub słomy makowej, podlega grzywnie i karze pozbawienia wolności do lat 5, a na podstawie ust. 3 jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w ust. 1, jest znaczna ilość środków odurzających, substancji psychotropowych lub słomy makowej albo czyn ten został popełniony w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, sprawca podlega grzywnie i karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3. Art. 13 § 1 k.k. stanowi, że odpowiada za usiłowanie, kto w zamiarze popełnienia czynu zabronionego swoim zachowaniem bezpośrednio zmierza do jego dokonania, które jednak nie następuje. Pojęcie znacznej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych ustawa antynarkotykowa nie definiuje. Orzecznictwo i doktryna zajmują jednak odnośnie tego pojęcia, ilekroć znajduje się ono w ustawie antynarkotykowej, stanowisko, że oznacza ono, że: "to taka ilość, która wystarczy do jednorazowego odurzenia się najmniej kilkudziesięciu osób”, jak wskazano w wyroku z 24.7.1997 r., II AKa 94/97, (KZS 1997, Nr 8, poz. 47) Sądu Apelacyjnego w Krakowie (T. Srogosz, Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii. Komentarz, rok wydania: 2008, Wydawnictwo: C. H.Beck, wydanie: 2).

W momencie inkryminowanych działań obowiązywała wprawdzie ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii w innym brzmieniu, jednakże nie była dla oskarżonych ustawą względniejszą, co nakazywałoby jej zastosowanie.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że J. B. (2)i G. B.popełnili czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 55 ust. 3 ustawy antynarkotykowej. Oboje w swoich wyjaśnieniach wskazali, że zamierzali przewieźć dwie walizki z zawartością kokainy na zlecenie nieustalonego mężczyzny. Mieli za to dostać 10.000 marek. J. B. (1)przyznała, że oboje wiedzieli, iż w walizkach ukryte były narkotyki. Z dokumentacji (...)wynika, że w trakcie rewizji bagażu J. B. (1)i G. B.znaleziono w jej walizce 1.388,24 grama chlorowodoru kokainy, a w jego walizce 1.508,22 grama. W opinii Centralnego Laboratorium Gwardii Narodowej (...)potwierdzono przy tym, że substancje zabezpieczone w obu walizkach stanowiły chlorowodór kokainy. Z dokumentacji (...)wynika, że J. B. (1)i G. B.zostali zatrzymani przy kontroli paszportów. Oskarżeni bowiem zamierzali przekroczyć granice, by samolotem udać się do M..

Chlorowodór kokainy zamieszczony został w załączniku do ustawy z dnia 29 lipca 2005r o przeciwdziałaniu narkomanii jako środek odurzający. Oczywistym jest nadto, że 1 388,24 grama, jak i 1 508,22 grama tego narkotyku to ilości wystarczające do jednorazowego odurzenia się „co najmniej kilkudziesięciu osób”, co czyni kwalifikacje z art. 55 ust 3 ustawy antynarkotykowej za w pełni zasadną.

W tym stanie rzeczy należało stwierdzić, że oboje oskarżeni usiłowali przewieźć na terytorium Unii Europejskiej, tj. do (...), znaczną ilość środków odurzających w postaci chlorowodoru kokainy. Oboje działali przy tym umyślnie z zamiarem bezpośrednim, to znaczy oboje chcieli go popełnić.

J. B. (1)i G. B.bezspornie zostali prawomocnie skazani za niniejszy czyn w (...). Odbyli tam również orzeczone kary pozbawienia wolności. Nie stanowi to jednak - w świetle prawa polskiego - przeszkody dla ich ścigania i skazania za ten sam czyn w Polsce. Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy o obywatelstwie polskim z dnia 2 kwietnia 2009 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 161) obywatel polski nie może wobec władz Rzeczypospolitej Polskiej powoływać się ze skutkiem prawnym na posiadane równocześnie obywatelstwo innego państwa i na wynikające z niego prawa i obowiązki. Art. 109 k.k. stanowi zaś, że ustawę karną polską stosuje się do obywatela polskiego, który popełnił przestępstwo za granicą. Doprecyzowuje to art. 114 k.k. Paragraf 1 tego artykułu zawiera normę prawną, że orzeczenie zapadłe za granicą nie stanowi przeszkody do wszczęcia lub prowadzenia postępowania karnego o ten sam czyn zabroniony przed sądem polskim. Wyjątek od § 1 został sformułowany w § 3 poprzez wskazanie, że przepisu § 1 nie stosuje się, jeżeli wyrok skazujący zapadły za granicą został przejęty do wykonania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak również wtedy, gdy orzeczenie zapadłe za granicą dotyczy przestępstwa, w związku z którym nastąpiło przekazanie ścigania lub wydanie sprawcy z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (pkt. 1), do orzeczeń międzynarodowych trybunałów karnych działających na podstawie wiążącego Rzeczpospolitą Polską prawa międzynarodowego (pkt. 2) oraz do prawomocnych orzeczeń sądów lub innych organów państw obcych kończących postępowanie karne, jeżeli wynika to z wiążącej Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowej (pkt. 3).

W niniejszej sprawie J. B. (1)i G. B.byli w chwili czynu i są nadal obywatelami polskimi. Nieistotnym w tym zakresie jest fakt, że J. B. (1)od 2012 r. jest również obywatelką (...). "W konsekwencji przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej, częścią systemu prawa polskiego stały się normy dotyczące zasady res iudicata i ne bis in idem, stanowiące acquis communautaire, co w istotny sposób zmieniło zakres obowiązywania zasady powagi rzeczy osądzonej. Z mocy art. 114 § 3 pkt 3 k.k. w zw. z art. 54 Konwencji Wykonawczej do Układu z Schengen z dnia 14 czerwca 1985 r. (Dz. Urz. UE L 239, z dnia 22 września 2000 r.) normy unijne, określające moc prawną orzeczeń wydawanych w państwach członkowskich, zyskały pierwszeństwo przed ogólną zasadą art. 114 § 1 k.k." (wyrok SN z dnia 2 czerwca 2006 r., IV KO 22/05, OSNKW 2006, nr 7-8, poz. 75); por. Polit - Langierowicz, Wzajemne..., s. 87 i n). (patrz M. Kulik, Komentarz do art. 114 k.k., system LEX). W niniejszej sprawie nie jest jednak możliwe zastosowanie prawa unijnego jako szczególnego wobec przepisów Kodeksu karnego. (...)nie jest państwem członkowskim UE. Wyżej wymieniona regulacja prawa unijnego znajduje zaś tylko wtedy zastosowanie, gdy organ orzekający mieści się w państwie UE. Nie reguluje więc kwestii, kiedy tylko oskarżony jest obywatelem dwóch państw unijnych, jak w wypadku J. B. (1). W konsekwencji jedyną możliwością wyłączenia stosowania art. 114 § 3 pkt. 3 k.k. byłoby istnienie odpowiedniej umowy międzynarodowej pomiędzy Polską i (...). Taka umowa jednak nie istnieje. Możliwe wszczęcie lub prowadzenie przed sądem polskim postępowania o to samo przestępstwo jest wyjątkiem od zasady Ne bis In idem. Przepisy te łagodzą skutki zasady, w myśl której osądzenie przez sąd zagraniczny sprawy przestępstwa nie stanowi powagi rzeczy osądzonej (res iudicata). Powagi rzeczy osądzonej nie stanowi również skazanie sprawcy przez sąd zagraniczny wtedy, gdy wymierzona kara została w całości lub w części wykonana. Kodeks nakłada na sąd jedynie obowiązek zaliczenia przy ponownym skazaniu okresu rzeczywistego pozbawienia wolności, tj. okresu tymczasowego aresztowania, zatrzymania, także pozbawienia wolności tytułem środka zabezpieczającego i wykonanej za granicą kary, z uwzględnieniem różnic zachodzących miedzy karami, oczywiście na korzyść skazanego.1

Określona w art. 114§1 kk możliwość ponownego wszczęcia lub prowadzenia postępowania przed sądem polski o ten sam czyn zabroniony, osadzony za granicą, jest wyłączona w sytuacji, gdy zapadły za granicą wyrok skazujący został przejęty do wykonania na terytorium RP, a także wtedy gdy orzeczenie zapadłe za granicą dotyczy przestępstwa, w związku z którym nastąpiło przekazanie ścigania lub wydanie sprawcy z terytorium państwa polskiego. Możliwości z §1 nie stosuje się od 1 maja 2004 r również w odniesieniu do orzeczeń międzynarodowych trybunałów karnych działających na podstawie wiążącego Polskę prawa międzynarodowego oraz do orzeczeń sądów państw obcych, jeżeli wynika to z wiążącej Polskę umowy międzynarodowej.

Żadna ze wskazanych powyżej sytuacji nie miała jednak miejsca w niniejszej sprawie.

Nie było zatem podstaw do umorzenia postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt. 7 k.p.k.

Art. 53 § 1 i § 2 k.k. określa dyrektywy wymiaru kary stanowiąc, że Sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Zgodnie z § 2 tego artykułu wymierzając karę, Sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego. Kierując się powyższymi wskazaniami, przy wymiarze kary oskarżonej J. M. (2)Sąd uwzględnił jako o koliczność obciążającą fakt, że przedmiotem czynu była wyjątkowo duża ilość narkotyków, tj. 1.388,24 gramów netto chlorowodoru kokainy. Kolejną okolicznością obciążającą było działanie oskarżonej w celu uzyskania korzyści majątkowej. Okolicznością łagodzącą w wypadku J. M. (2)był fakt, że za inne czyny, niż niniejszy, nie była nigdy karana. Na korzyść oskarżonej Sąd poczytał też fakt, że po odbyciu orzeczonej w (...)kary prowadzi uregulowany tryb życia nie popadając już w konflikt z prawem. Oskarżona pracuje zawodowo jako pielęgniarka i opiekuje się swoimi dziećmi. Taka postawa oskarżonej wskazuje, że nie jest osobą zdemoralizowaną, wyciągnęła prawidłowe wnioski z faktu zastosowania wobec niej kary pozbawienia wolności w (...). Okolicznością łagodzącą było nadto przyznanie się oskarżonej do czynu, złożenie wyjaśnień oraz jej prawidłowa postawa w toku procesu sądowego w Polsce.

Okolicznością obciążającą oskarżonego G. B. była dla Sądu jego wcześniejsza karalność. Sąd Okręgowy we Wrocławiu wyrokiem z dnia 28 marca 2013 r. o sygn. akt III K 319/12 skazał oskarzonego za czyn z art. 57 ust. 1 i art. 55 ust. 1 i 3 i inne ustawy antynarkotykowej na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Wskazuje to na znaczny poziom demoralizacji G. B.. Będąc dopiero od 2009 r. na wolności popełnił ponownie przestępstwo. Nie wyciągnął zatem z dotychczasowej karalności prawidłowych wniosków, nie wykształcił w sobie poczucia powinności przestrzegania porządku prawnego. Okolicznością łagodzącą w wypadku G. B. jest fakt, że obecnie podejmuje realne starania w celu swojej resocjalizacji. Pracuje na rzecz podmiotu (...) na stanowisku opiekun medyczny – kierowca, a od chwili udzielenia mu warunkowego zwolnienia z odbycia reszty kary pozbawienia wolności w sprawie III K 319/12 nie popełnił ponownie przestępstwa.

Mając powyższe na względzie Sąd w pkt. 1 wyroku uznał oskarżoną J. M. (2) (poprzednio B.) za winną popełnienia czynu opisanego wyżej w punkcie 1, tj. przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 55 ust 3 ustawy antynarkotykowej i za to na podstawie 14 § 1 k.k. w zw. z art. 55 ust 3 w/w ustawy wymierzył jej karę 4 lat pozbawienia wolności i na podstawie art. 33 § 2 k. k. karę 200 stawek dziennych grzywny określając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 40 złotych. Wysokość jednej stawki dziennej Sąd ustalił mając na względzie wysokość dochodu miesięcznego oskarżonej w kwocie około 1.300 Euro. W pkt. 2 wyroku Sąd uznał oskarżonego G. B. za winnego popełnienia czynu opisanego wyżej w punkcie 2, tj. przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 55 ust 3 ustawy antynarkotykowej i za to na podstawie 14 § 1 k.k. w zw. z art. 55 ust 3 w/w ustawy wymierzył oskarżonemu karę 4 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności i na podstawie art. 33 § 2 k.k. karę 200 stawek dziennych grzywny określając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 30 złotych. sąd ustalając wysokość jednej stawki dziennej miał na względzie, że dochód miesięczny oskarżonego B. jest niższy niż oskarżonej B.. Zarabia tylko kwotę około 2.000 zł miesięcznie.

Sąd w pkt. 3 wyroku na podstawie art. 114§2 k.k. zaliczył oskarżonej J. M. (2)na poczet orzeczonych w punkcie 1 wyroku kary pozbawienia wolności i grzywny okres odbytej na terenie Republiki (...)kary pozbawienia wolności od dnia 18.10.2001 r. do dnia 25.01.2006 roku, uznając karę pozbawienia wolności i grzywny za wykonane w całości. Zgodnie bowiem z treścią art. 114 § 2 k.k. Sąd zalicza na poczet orzeczonej kary okres rzeczywistego pozbawienia wolności za granicą oraz wykonywaną tam karę, uwzględniając różnicę zachodzące pomiędzy tymi karami. Sąd w niniejszej sprawie przyjął, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności w (...)odpowiada jednemu dniu kary pozbawienia wolności w Polsce i dwóm dziennym stawkom grzywny przyjmując uregulowania polskiego kodeksu karnego.

W pkr. 4 wyroku Sąd na podstawie art. 114 § 2 k.k. zaliczył oskarżonemu G. B.na poczet orzeczonych wyżej w punktach 2 kary pozbawienia wolności i grzywny okres odbytej na terenie Republiki (...)kary pozbawienia wolności od dnia 18.10.2001 r do dnia 25.04.2006r. uznając karę pozbawienia wolności i grzywny za wykonane w całości. W sprawie aktualne pozostają bowiem wywody teoretyczne odnośnie art. 114 § 2 k.k. z omówienia w uzasadnieniu pkt. 3 wyroku.

Sąd w pkt. 5 wyroku na podstawie art. 6274 k.p.k. zwolnił oskarżonych od kosztów sądowych i na podstawie art. 17 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r o opłatach w sprawach karnych zwolnił ich od opłat. Za takim stanowiskiem przemawia bowiem fakt, że wynagrodzenia oskarżonych nie są wysokie.

SSO Katarzyna Wolff

1 tak Roman Góral: Kodeks karny, komentarz wydanie IV , Warszawa 2005, str. 197