Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII GC 464/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie, Wydział VIII Gospodarczy,

w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Kądziołka

Protokolant: Eliza Sandomierska

po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2015 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) z siedzibą w E. w (...)

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powódki (...) z siedzibą w E. w (...) na rzecz pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwotę 3.617 zł (trzech tysięcy sześciuset siedemnastu złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt VIII GC 464/14

UZASADNIENIE

(...) z siedzibą w E. w (...) wniosła pozew przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P. o zapłatę kwoty 80.959 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 lipca 2015 r. oraz kosztami postępowania. Powódka wskazała w uzasadnieniu pozwu, że dochodzi czterech roszczeń wynikających z zawartej przez strony w dniu 21 lutego 2014 r. umowy. Wyjaśniła, że na kwotę żądania pozwu składają się następujące sumy:

1)  9.804 euro - stanowiąca wartość niedostarczonych automatów do drzwi i ich montażu, za które powódka zapłaciła pozwanej;

2)  15.900 zł - stanowiąca wartość powtórnego zamówienia u innego przedsiębiorcy;

3)  12.925 koron duńskich - stanowiąca koszty ochrony obiektu z powodu niewykonania zobowiązania przez pozwaną;

4)  4.028,64 euro - stanowiąca wartość kary umownej

Dalej powódka wskazała, że wartość tych roszczeń przeliczyła na walutę polską przyjmując kurs NBP z dnia 25 sierpnia 2014 r. (euro – 4.18 zł, korona duńska – 0,56 zł).

Ponadto powódka wskazała, że żąda odsetek ustawowych od dnia następującego po dniu odbioru przez pozwaną wezwania do zapłaty, czyli od dnia 15 sierpnia 2014 r.

Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu wg norm przepisanych. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwana podniosła, że powódka niezasadnie odstąpiła od umowy jeszcze przed terminem dostawy i zamontowania mechanizmów otwierania drzwi, pomimo wiedzy o gotowości do wykonania umowy przez pozwaną, odstąpienie to było bezskuteczne, pozwana nie była bowiem w opóźnieniu wykonania przedmiotu umowy. Co więcej pozwana w terminie dostarczyła stolarkę aluminiową. Pozwana podkreśliła, że w jej ocenie umowa nadal obowiązuje, a pozwana nadal jest w gotowości do jej wykonania.

Powódka złożyła w dniu 11 sierpnia 2015 r. pismo procesowe, w którym odniosła się do argumentów pozwanej przedstawionych w odpowiedzi na pozew. Podkreśliła, że powódka opłaciła wszelkie należności wynikające z umowy, która nie została wykonana przez pozwaną. Wskazała również, że zamawiający może odstąpić od umowy o dzieło, jeżeli może zasadnie przypuszczać, że dzieło nie zostanie wykonane w terminie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. prowadzi działalność gospodarczą między innymi w zakresie produkcji stolarki aluminiowej.

Kierownikiem działu (...) spółki (...) od 4 lat jest J. G.. Do sierpnia 2014 r. w spółce (...) jako pracownik przygotowania produkcji zatrudniony był K. B..

dowód: zeznania J. G. (k. 157-158, 160)

zeznania K. B. (k. 158-158v, 160)

Dnia 21 lutego 2014 r. (...) z siedzibą w E. w (...), którą reprezentował pełnomocnik W. Z., oraz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P., reprezentowana przez prezesa zarządu I. D., zawarły umowę o numerze nr (...), w której spółka (...) została określona jako zamawiający, a spółka (...) jako wykonawca.

W § 1 pkt 1 opisano przedmiot umowy jako : ślusarka aluminiowa zgodna z załącznikami nr 1 i 2 stanowiącymi integralną część umowy; w pkt 2 wskazano, że umowa obejmuje dostawę i montaż we wskazanym miejscu w (...); w pkt 3 - że nie obejmuje serwisu automatu; w pkt 5 - że za wymiary jednostkowe oraz przyjęte w umowie założenia odpowiada zamawiający; w pkt 6 - że umowa nie obejmuje obróbek.

W § 1 pkt 4 umowy wskazano, że wszystkie zmiany umowy będą potwierdzane aneksami do umowy.

Natomiast w § 1 pkt. 7 ustalono warunki płatności, zgodnie z którymi zamawiający był zobowiązany do :

- uiszczenia przedpłaty w kwocie 8.307,26 euro w dniu podpisania umowy,

- do dokonania drugiej wpłaty w kwocie 12.460 euro na 2 dni przed planowanym montażem,

- do dokonania płatności końcowej w kwocie 2.800 euro w terminie 7 dni roboczych licząc od dnia podpisania protokołu odbioru.

W § 2 pkt 1 umowy wskazano, że wynagrodzenie wykonawcy za zrealizowanie przedmiotu umowy ustala się na kwotę 23.567,26 euro.

W § 3 wskazano, że realizacja umowy przez wykonawcę nastąpi zgodnie z ustaleniami obu stron w terminie do 7 tygodni od daty podpisania umowy i wpłaty zaliczki.

W § 5 pkt 1 zastrzeżono karę umowną wskazując, iż za nieterminowe wykonanie stolarki, będącej przedmiotem umowy, wykonawca zapłaci zamawiającemu karę umowną w wysokości 0,2% za każdy dzień zwłoki, liczone od wartości netto umowy (etapu).

W § 6 umowy wskazano, że wszelkie zmiany dotyczące zakresu umowy wymagają pisemnego potwierdzenia obu stron.

dowód: umowa nr (...) z załącznikami nr 1 i 2 (k. 4-9, 59-69)

Jedynym (...) spółki (...) z siedzibą w E. w (...) jest S. M.. S. M. jest również jedynym (...) spółki (...) z siedzibą w E. w (...).

fakty niesporne (oświadczenie S. M. - k. 145)

Dnia 24 lutego 2014 r. na rachunek (...) spółki (...) wpłynęła kwota 8.400 euro, w tytule operacji wskazano numer umowy: (...). Wpłaty dokonała (...) T. S. A. z siedzibą w E. w (...).

dowód: potwierdzenie wykonanej operacji z dnia 24.02.2014 r. (k. 70)

S. termin, wynikający z § 3 umowy nr (...), liczony od dnia 24 lutego 2014 r., upływał z dniem 14 kwietnia 2014 r.

niesporne

Stolarka aluminiowa zamówiona w spółce (...) miała być zamontowana w budynku supermarketu budowanego w miejscowości E..

Realizację zamówienia spółka (...) rozpoczęła po dokonaniu wpłaty zaliczki. Członkowie zarządu spółki (...) oraz I. D. zajęli się ustaleniem wymiarów. W ramach zamówienia w zakładzie spółki (...) miały być wykonane okna, drzwi oraz drzwi przesuwne, które miały być otwierane z wykorzystaniem automatów marki B.. Stolarka aluminiowa wykonywana była bezpośrednio w zakładzie spółki (...), były to elementy wykonywane według dokonanych wcześniej obmiarów, dopasowane do konkretnego budynku.

Natomiast automaty do drzwi przesuwnych marki B. spółka (...) planowała zamówić w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W., przy czym montaż tych automatów miał być dokonany przez duński oddział firmy (...). Takie rozwiązanie było korzystniejsze dla zamawiającego, duński oddział firmy (...) oferował bowiem bardziej korzystne warunki gwarancji, niż spółka (...).

dowód: zeznania J. G. (k. 157-158, 160)

zeznania K. B. (k. 158-158v, 160)

W sprawie zamówienia automatów do drzwi marki B. pracownicy spółki (...) prowadzili korespondencję mailową.

Dnia 13 marca 2014 r. T. J. jako pracownik (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. odpowiedział e-mailowo na zapytanie ofertowe wysłane z e-maila aluminium@wintech.com dotyczące oferty automatów do drzwi przesuwnych (...), przedstawiając ofertę zakupu automatów.

dowód: e-mail z dnia 13.03.2014 r. z załącznikiem (k. 71-79)

W tym samym dniu - 13 marca 2014 r. - spółka (...) dokonała zamówienia automatów B.. Złożenie zamówienia było równoznaczne z zarezerwowanym danego produktu jako dostępnego w krótkim terminie. Przedstawiciele spółki (...) ustalili przy tym w firmie (...), że zamówione przez W. automaty zostaną dostarczone bezpośrednio do (...), gdzie duński oddział firmy (...) dokona ich montażu.

dowód: zeznania J. G. (k. 157-158, 160)

W czasie realizacji zamówienia spółka (...) nalegała na przyspieszenie terminów realizacji, w związku z (...) spółka (...) podzieliła, za zgodą (...), wykonanie przedmiotu umowy na etapy. W pierwszym etapie dostarczono partię okien.

dowód: zeznania J. G. (k. 157-158, 160)

Dnia 27 marca 2014 r. do E. w (...) spółka (...) dostarczyła dla spółki (...) pięć sztuk okien aluminiowych objętych umową nr (...), załącznik nr 1, poz. 1 i 3.

dowód: dokument wywozu/odbioru towaru (k. 80-80v)

Dnia 2 kwietnia 2014 r. J. G., reprezentująca spółkę (...), poinformowała spółkę (...), że termin montażu pozostałych konstrukcji przewidziany jest na dzień 14 kwietnia 2014 r. Wskazała, że ze względu na technologię montażu automatów musi się ona odbyć na hali produkcyjnej, zaznaczyła również, iż płatność musi nastąpić do dnia 10 kwietnia 2014 r. (tj. dwa dni robocze przed planowanym montażem) w kwocie 12.460 euro.

dowód: pismo z dnia 2.04.2014 r. (k. 88)

Spółka (...) z siedzibą w E. w (...), na zlecenie spółki (...), podjęła czynności zmierzające do zamówienia automatów do drzwi marki B. samodzielnie, niezależnie od zamówienia złożonego w spółce (...).

Na zapytanie W. Z., reprezentującego (...) T. S. A. z siedzibą w E. w (...), działający jako kierownik sprzedaży regionu południowego A. (...) P. P. i jako specjalista ds. ofertowani B. W., złożyli w piśmie z dnia 3 kwietnia 2014 r. ofertę dostawy i montażu drzwi automatycznych marki B.. Wartość netto oferty wynosiła 15.900 zł.

dowód: oferta z dnia 3.04.2014 r. (k. 13-15v)

Przedstawiciele spółki (...) nalegali wobec spółki (...) na przyspieszenie wykonania zadania objętego umową nr (...).

J. G. prowadziła w tej sprawie korespondencję drogą elektroniczną.

E-mailem z dnia 3 kwietnia 2014 r. J. G. poinformowała W. Z., że konstrukcje objęte umową nr (...) będą do odbioru w sobotę 5 kwietnia 2014 r. bez skrzydeł drzwiowych i automatów. Poprosiła również o przesłanie potwierdzenia wpłaty. Poinformowała, że transport oraz montaż wykonany przez (...) nastąpi na odpowiedzialność tej spółki, wszelkie uszkodzenia nie będą uznawane jako reklamacja.

Również dnia 3 kwietnia 2014 r. J. G. skierowała e-mail na adres nlj@complecta.com, opatrzony tytułem "nowe ustalenia", w którym wskazała, że transport i montaż konstrukcji bez skrzydeł drzwiowych oraz automatów nastąpi 5 kwietnia 2014 r. i zostanie wykonany przez W.. Wskazała, że dodatkowe koszty dwóch wyjazdów to 2.500 euro. Wskazała również, że prosi o przesłanie do godziny 14 00 tego dnia potwierdzenia wpłaty kwoty 12.460 euro i 2.500 euro. Zaznaczyła również, że przesunięcie terminu potwierdzenia wpłaty spowoduje przesunięcie terminu dodatkowego montażu. Wskazała nadto, że kosztowo transport zrównoważy się z montażem 4 konstrukcji, a wartość umowy nie podlega zmianie.

dowód: zeznania J. G. (k. 157-158, 160)

e-mail z dnia 3.04.2014 r. na adres (...) (k. 88v)

e-mail z dnia 3.04.2014 r. na adres (...) (k. 89)

W dniu 4 kwietnia 2014 r. do zakładu spółki (...) przyjechał pełnomocnik spółki (...) oraz dyrektor spółki (...). W. Z. pełnił rolę tłumacza. W. Z. i S. M. rozmawiali z I. D. na temat przyspieszenia dostawy stolarki aluminiowej przygotowywanej w zakładzie.

Ostatecznie ustalenia były takie, że spółka (...) odbierze i samodzielnie zamontuje wykonaną stolarkę aluminiową oraz dokona w dniu 4 kwietnia 2014 r. wymaganej umową wpłaty drugiej transzy.

dowód: zeznania J. G. (k. 157-158, 160)

zeznania K. B. (k. 158-158v, 160)

Dnia 4 kwietnia 2014 r. spółka (...) zapłaciła w kasie spółki (...) kwotę 12.000 euro - część drugiej transzy. Wystawiony został dowód wpłaty KP nr (...), w którym wskazano, że jest to częściowa zapłata za fakturę VAT nr (...).

dowód: dowód wpłaty nr (...) (k. 10)

W dniu 4 kwietnia 2014 r. konstrukcja stolarki aluminiowej wykonywana na zamówienie spółki (...) była już niemal w całości gotowa, w zakładzie trwał jej montaż.

dowód: zeznania J. G. (k. 157-158, 160)

zeznania K. B. (k. 158-158v, 160)

Jednocześnie w tym samym dniu - 4 kwietnia 2014 r. - o godzinie 15 45 spółka (...) otrzymała na adres (...) informację przesłaną przez T. J. z A. (...) Polska, w której T. J. wskazał, że dziękuje za złożenie zamówienia oraz w załączniku przesyła "potwierdzenie zamówienia" automatów (...). W "potwierdzeniu zamówienia" wskazane zostało, że zamówienie zostało złożone dnia 17 marca 2014 r., a datę dostawy wskazano na dzień 11 kwietnia 2014 r. Zaznaczono również, że termin montażu należy potwierdzić pisemnie 1 tydzień przed planowaną datą, jeżeli montaż nie nastąpi w ciągu siedmiu dni od daty dostawy zostanie wystawiona faktura za automaty/drzwi bez montażu

dowód: e-mail z 4.04.2014 r., godz. 15 45 , na adres (...) (k. 90-91)

W następnym dniu - 5 kwietnia 2014 r. - W. dostarczyła spółce (...) cztery witryny aluminiowe z poz. 2, 4, 5, 6 załącznika nr 1 do umowy (...).

Były to wszystkie elementy objęte zamówieniem, z wyjątkiem automatów B..

dowód: dokument wywozu/odbioru towaru (k. 93v)

zeznania J. G. (k. 157-158, 160)

Po dostawie z dnia 5 kwietnia 2014 r., zgodnie z ustaleniami dokonanymi między spółkami (...) i W., spółka (...) sama zamontowała wszystkie elementy stolarki aluminiowej, w tym drzwi przesuwne, jednakże bez automatów B. do ich przesuwania. Brak automatów B. powodował, że drzwi przesuwne były cały czas zamknięte.

dowód: zeznania J. G. (k. 157-158, 160)

zeznania K. B. (k. 158-158v, 160)

Dnia 8 kwietnia 2014 r. J. G. wysłała e-mail do W. Z. na adres (...), w którym wskazała, że zwraca się o pilne potwierdzenie gotowości do montażu automatów zgodnie z załączonym zestawieniem, określenie od której godziny można zacząć prace, o podpisanie i odesłanie aneksu do umowy oraz o to, aby W. Z. miał na budowie oryginał ostatniej wystawionej faktury VAT. Termin przesłania dokumentów określiła jako: "dzisiaj do końca dnia". Wskazała również, że nieprzesłanie dokumentów w wyznaczonym terminie skreśla możliwość przystąpienia do montażu w poniedziałek, a termin zostanie ustalony 3 dni robocze od daty przesłania podpisanych dokumentów.

W załączeniu wysłany został formularz "Zgłoszenie gotowości do montażu automatu drzwi przesuwnych A. (...)" oraz aneks nr (...) do umowy nr (...).

dowód: e-mail z 8.04.2014 r., na adres (...), z załącznikami (k. 94-96)

W tym samym dniu - 8 kwietnia 2014 r., o godzinie 15 ( 29) - I. D. wysłał na adres (...) oraz (...) e-maile w języku niemieckim, do których załączył formularz "Zgłoszenia gotowości do montażu automatu drzwi przesuwnych A. (...)" oraz aneks do umowy, takie same jak załączone do e-maila J. G. do W. Z. z dnia 8 kwietnia 2014 r., ponadto załączył ich tłumaczenia na język niemiecki.

dowód: e-mail z 8.04.2014 r., na adres (...) oraz (...), z załącznikami (k. 97-100v)

W dniu 8 kwietnia 2014 r. spółka (...) wystawiła na rzecz spółki (...) fakturę nr (...), obejmującą dwie pozycje: kwotę 29.415 koron duńskich netto za system drzwi B. (w nawiasie podano wartość 15.900 zł) oraz kwotę 7.637,50 koron duńskich netto za koszty transportu na trasie E.-W.-E..

dowód: faktura nr (...) z tłumaczeniem (k.146-147)

Dnia 9 kwietnia 2014 r. J. G. wysłała e-mail do W. Z., w którym wskazała, że ze względu na brak odpowiedzi na wczorajszy e-mail montaż automatów wraz z uruchomieniem zostaje odwołany z winy zamawiającego, a nowy termin zostanie ustalony po przesłaniu wymaganych dokumentów.

dowód: e-mail z 9.04.2014 r., na adres (...) (k. 103)

Dnia 9 kwietnia 2014 r. o godzinie 15 49 S. M. przesłał do I. D. e-mail, w którym wskazał iż spółka (...) nie dokonała dostawy w terminie określonym umową, a następnie obwinia (...), że nie mogła dokonać dostawy w terminie określonym umową. Dalej stwierdził, że wielokrotnie W. zmieniała dokumenty i rysunki oraz zmuszała go do zapłacenia za rzeczy, których W. nie miała w swojej fabryce. Wskazał również, że informował wcześniej spółkę (...), iż termin otwarcia sklepu, do którego przeznaczona została stolarka aluminiowa, jest wyznaczony na dzień 10 kwietnia 2014 r. Dodał, że personel spółki (...) był dnia 29 marca zamontować 3 sztuki wielkich okien zewnętrznych oraz dwa małe w biurze i J. K. zapewniał, że pozostałe okna i system automatyczny B. zostaną zamontowane nie później niż dnia 5 kwietnia 2014 r., a ponadto, że zarówno J. K., jak i I. D. zapewniali go, że zapłata nie będzie kwestią wpływającą na jakiekolwiek opóźnienia w dostawie. Dodał również, iż dnia 4 kwietnia 2014 r., gdy był w biurze D., stwierdził że produkcja nie jest gotowa, a automatyczny system nie został zamówiony i dostarczony, to było zaś przyczyną, że ich nie dostarczono (...).

W tym samym e-mailu złożył oświadczenie o treści : "toteż niniejszym anuluję umowę z powodu opóźnionej dostawy i proszę o natychmiastowy zwrot zapłaty za niedostarczoną automatykę".

dowód: e-mail z 9.04.2014 r., godziny 15 49 , do I. D. z tłumaczeniem (k. 101-102v)

W tej sytuacji J. G. zwróciła się do A. (...) Polska o wysłanie zamówionych wcześniej automatów do siedziby spółki (...), a nie bezpośrednio do (...).

dowód: zeznania J. G. (k. 157-158, 160)

Dnia 10 września 2014 r. o godzinie 10 ( 30) pracownik A. (...) Polska odpowiedział na e-mail (...) z tego samego dnia, potwierdzając odwołanie montażu w (...) oraz informując, iż zamówione automaty zostaną dostarczone, zgodnie z prośbą, do siedziby W., dnia 11 kwietnia 2014 r. około godziny 9 rano.

dowód: e-mail z 10.04.2014 r., godziny 10 30 , na adres (...) (k. 103v-104)

Dnia 10 kwietnia 2014 r. (...) sp. z o.o. w W. wystawiła na rzecz (...) T. (...) ApS fakturę VAT nr (...) na kwotę 15.900 zł. Termin zapłaty określono na 10 kwietnia 2014 r. Wskazano, że faktura została wystawiona zgodnie z zamówieniem z dnia 4 kwietnia 2014 r.

Kwota ta została zapłacona przez (...) T. (...) ApS przed terminem określonym w fakturze - w dniu 8 kwietnia 2014 r.

dowód: faktura VAT nr (...) (k. 16)

pokwitowanie nr (...) (k. 17)

Dnia 11 kwietnia 2014 r. automaty B. zostały dostarczone do siedziby spółki (...) w P..

dowód: zeznania J. G. (k. 157-158, 160)

Dnia 14 kwietnia 2014 r. firma (...) wystawiła na rzecz (...) fakturę na kwotę 12.925 koron duńskich za ochronę wykonywaną przez 44 godziny.

dowód: faktura nr (...) wraz z tłumaczeniem (k. 18, 148)

Dnia 10 lipca 2014 r. pełnomocnik (...) skierowała do spółki (...) ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty, datowane na dzień 4 lipca 2014 r., w którym domagała się od tej spółki zapłaty na rzecz (...) kwoty 75.137 zł z tytułu: niewykonania zobowiązania polegającego na zamontowaniu automatów drzwiowych, o których mowa w § 1 i załącznikach nr 1 i 2 umowy zawartej dnia 2 lutego 2014 r. ((...)), z tytułu kwoty stanowiącej karę umowną oraz z tytułu szkody spowodowanej koniecznością znalezienia innego wykonawcy i dokonania ponownej zapłaty. Termin zapłaty określiła na dzień 15 lipca 2014 r. Wezwanie zostało doręczone dnia 14 lipca 2014 r.

dowód: ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 4 lipca 2014 r. (k.20—20v)

dowód nadania i wydruk śledzenia przesyłki (k. 21-23)

Dnia 2 lutego 2015 r. S. M. złożył pisemne oświadczenie, zgodnie z którym jest jedynym (...) spółek (...) i (...) T. S. A., a spółki te ze sobą współpracują, w związku z czym zdarzają się takie sytuacje, że jedna dokonuje zamówień towarów, usług i przelewów środków na rzecz drugiej, czego przykładem było dokonanie przez (...) T. w imieniu (...) wpłaty pierwszej transzy środków w wysokości 8.400 euro na rzecz pozwanej. Wyjaśnił również, iż z chwilą niewykonania umowy przez W. spółka (...) zleciła (...) T. dokonanie na swoją rzecz zamówienia, stąd zamówienie automatów do drzwi zostało złożone na potrzeby (...), w związku z czym (...) T. obciążyła (...) fakturą ściśle związaną z fakturą (...) z dnia 10 kwietnia 2014 r. na kwotę 15.900 zł brutto.

dowód: pismo S. M. z dnia 2.02.2015 r. (k.20—20v).

Sąd zważył, co następuje:

Powódka dochodzi czterech roszczeń w łącznej kwocie 80.959 zł, które wywodzi z łączącej strony umowy o dzieło nr (...), z dnia 21 lutego 2014 r. Są to następujące roszczenia:

1)  9804 euro - wartość niedostarczonych automatów do drzwi B. i ich montażu, za które powódka zapłaciła pozwanej,

2)  15.900 zł - wartość powtórnego zamówienia automatów do drzwi B. u innego przedsiębiorcy,

3)  12.925 euro - wartość ochrony obiektu z powodu niewykonania zobowiązania przez pozwaną,

4)  4.028,64 euro - wartość kary umownej, którą powódka wyliczyła na podstawie § 4 w związku z § 1 pkt 7 umowy za okres od dnia 15 kwietnia 2014 r. (7 tygodni od podpisania umowy i wpłaty zaliczki zgodnie z § 3 umowy) do dnia 25 sierpnia 2014 r., wyliczonej za każdy dzień zwłoki jako 0,2% wartości zamówienia, wyrażającej się kwotą 15.260 euro, co daje dziennie 30,52 euro.

W pozwie wskazano, że dochodzone roszczenia zostały przeliczone na walutę polską według kursu NBP z dnia 25 sierpnia 2014 r.: 1 euro = 4,18 zł = 0,56 koron duńskich.

Powódka jest osobą prawną mającą siedzibę w (...), w pierwszej kolejności należało więc ustalić prawo właściwe dla łączącego strony stosunku cywilnoprawnego.

W sprawie nie znajduje zastosowania Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (R. I), z uwagi na to, że zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu w sprawie stanowiska (...), dołączonego do Traktatu o Unii Europejskiej oraz do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, (...) nie uczestniczy w przyjęciu rozporządzenia, nie jest nim związana i nie stosuje go. Zastosowanie w tym zakresie znajduje Konwencja o prawie właściwym dla zobowiązań umownych, otwarta do podpisu w R. dnia 19 czerwca 1980 roku z dnia 8 lipca 2005 r. (Dz. Urz. UE C z 2005 r., nr 169, str. 10), do której przystąpiła zarówno (...), jak też i Polska. Stosownie do art. 4 ust. 1 konwencji : jeżeli wybór prawa właściwego dla umowy zgodnie z artykułem 3 nie został dokonany, umowa podlega prawu państwa, z którym wykazuje ona najściślejszy związek. Jeżeli jednak część umowy, która da się oddzielić od reszty, wykazuje ściślejszy związek z innym państwem, wówczas do tej części można zastosować w drodze wyjątku prawo tego innego państwa. Z kolei art. 4 ust. 2 konwencji wskazuje, iż z zastrzeżeniem ustępu 5 domniemywa się, że umowa wykazuje najściślejszy związek z tym państwem, w którym strona, na której spoczywa obowiązek spełnienia świadczenia charakterystycznego, w chwili zawarcia umowy ma miejsce zwykłego pobytu lub w przypadku spółki, stowarzyszenia lub osoby prawnej, siedzibę zarządu. Jeżeli jednak umowa została zawarta w ramach działalności zawodowej lub gospodarczej tej strony, domniemywa się, że umowa wykazuje najściślejszy związek z państwem, w którym znajduje się jej główne przedsiębiorstwo, lub – jeżeli zgodnie z umową świadczenie ma być spełnione przez inne przedsiębiorstwo niż główne – z państwem, w którym znajduje się to inne przedsiębiorstwo.

W przypadku umowy o dzieło świadczeniem charakterystycznym dla tej umowy jest wykonanie przez przyjmującego zamówienie przedmiotu umowy, tym samym w rozpoznawanej sprawie prawem właściwym jest prawo polskie, albowiem to pozwana, jako osoba prawna mająca siedzibę w Polsce, była zobowiązana do spełnienia świadczenia charakterystycznego dla umowy o dzieło, a mianowicie do wykonania przedmiotu umowy (dzieła).

Umowa o dzieło została uregulowana w art. 627 i kolejnych polskiego kodeksu cywilnego. Wspomniany art. 627 k.c. stanowi, że przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Świadczeniem charakterystycznym dla tej umowy, jak już wskazano wyżej, jest wykonanie przez przyjmującego zamówienie oznaczonego dzieła. Definiując użyte przez prawodawcę pojęcie „dzieło” wskazuje się, iż dzieło stanowi określony rezultat wysiłku przyjmującego zamówienie, co wiąże się z kwalifikacją umowy o dzieło jako zobowiązania rezultatu, tzn. takiego zobowiązania, którego prawidłowe wykonanie wymaga osiągnięcia przez strony zamierzonego, oznaczonego skutku [tak m.in.: A. B., (w:) System Prawa Prywatnego, t. 7, 2011, s. 384-385, Nb 18]. Dzieło należy zatem rozumieć jako przyszły rezultat, który dopiero ma zostać osiągnięty wysiłkiem przyjmującego zamówienie i nie istnieje jeszcze w chwili zawarcia umowy, lecz jest w niej z góry oznaczony.

W przypadku umowy nr (...) tym z góry określonym przyszłym rezultatem było wytworzenie a następnie zamontowanie w określonym budynku w miejscowości E. stolarki aluminiowej w postaci okien witrynowych i drzwi, uprzednio wykonanych na wymiar, przy czym część drzwi miała być wyposażona w automaty B. do drzwi przesuwnych. Rezultat ten miał zostać osiągnięty wysiłkiem spółki (...), która miała w swoim zakładzie wytworzyć stolarkę aluminiową oraz wyposażyć drzwi w zakupione automaty B.. Umowa nr (...) była zatem umową o dzieło w rozumieniu art. 627 k.c. Powyższego nie zmienia okoliczność, iż stolarka okienna miała być przetransportowana z P., gdzie była wykonywana w zakładzie spółki (...) według wcześniej pobranych wymiarów, do miejscowości E. w (...), gdzie miała zostać ostatecznie zamontowana we wznoszonym budynku, związane było to bowiem nierozerwalnie z osiągnięciem określonego w umowie rezultatu i nie stanowi elementu innego typu umowy, w szczególności umowy przewozu.

Przechodząc do rozważań zmierzających do oceny zasadności każdego z czterech roszczeń zgłoszonych w pozwie, które łącznie wyrażają się kwotą 80.959 zł, w pierwszej kolejności wyjaśnić należy, że tak sformułowane żądanie pozwu (sformułowane w walucie polskiej), nawet przy hipotetycznym założeniu zasadności roszczeń powódki podlegałoby oddaleniu z uwagi na art. 358 § 1 k.c. W orzecznictwie podkreśla się, że przepis ten w aktualnym brzmieniu odstępuje od zasady walutowości i wprowadza regułę, że dłużnik może zobowiązanie wyrażone w walucie obcej wykonać w walucie polskiej, o ile nie zachodzą negatywne przesłanki w nim określone. Prawo wyboru waluty zostało więc przyznane dłużnikowi, natomiast wierzyciel (a więc w niniejszej sprawie powódka) nie może domagać się wykonania zobowiązania w walucie polskiej, chyba że strony odmiennie postanowiłyby w umowie (czego strony spornej umowy nie uczyniły). Paragraf pierwszy art. 358 k.c. stanowi wprost o uprawnieniu dłużnika (a nie wierzyciela) do wyboru waluty, natomiast kurs według którego następuje przeliczenie po dokonaniu wybory waluty polskiej, określa § 2 zd. 1- jest to średni kurs ogłaszany przez NBP z dnia wymagalności roszczenia, chyba że ustawa, orzeczenie sądowe lub czynność prawna stanowi inaczej. Natomiast art. 358 § 2 zd. 2 k.c. należy wykładać w ten sposób, iż w wypadku zwłoki dłużnika w spełnieniu świadczenia w wykonaniu zobowiązania, którego przedmiotem jest suma pieniężna wyrażona w walucie obcej, wierzyciel ma prawo wyboru kursu, według którego jest określana wartość waluty obcej, jeżeli dłużnik dokona wyboru waluty polskiej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2012 r., III CSK 273/11 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 7 lutego 2013 roku, I ACa 699/12 ).

Aktualny pozostaje przy tym prezentowany w orzecznictwie pogląd, zgodnie z którym „ zasądzenie na rzecz powoda kwoty wyrażonej w innej walucie niż określona w żądaniu pozwu stanowi naruszenie art. 321 § 1 k.p.c. (por. wyroki Sądu Najwyższego : z dnia 28 kwietnia 1998 r., II CKN 712/97, OSNC 1998/11/187, z dnia 23 lipca 2004 r., III CK 339/03, LEX nr 174197, z dnia 19 marca 2008 r., LEX nr 465983).

Powódka w niniejszej sprawie wystąpiła z żądaniem obejmującym cztery wymienione na wstępie roszczenia, z których trzy obejmują zobowiązania wyrażone w walucie obcej (dwa w euro, jedno w koronach duńskich). Zawarta między stronami umowa nr (...), z której powódka wywodzi swoje roszczenia, do świadczeń pieniężnych w niej określonych stosuje wyłącznie walutę euro. Żądanie dotyczące zwrotu kwoty 9.804 euro dotyczy części zapłaconego wynagrodzenia przez powódkę, żądanie dotyczące kwoty 4.028,64 euro obejmuje karę umowną wyliczoną od wartości zamówienia wyrażonej kwotą 15.260 euro. Koszty ochrony obiektu powódka uiściła w koronach duńskich - 12.925 koron.

Powódka nie domaga się jednak we wskazanych wyżej trzech przypadkach zapłaty w walutach obcych, w których wyrażona była będąca przedmiotem zobowiązania suma pieniężna, lecz domaga się od dłużnika zapłaty równowartości w złotych polskich według przyjętego przez nią kursu NBP (powódka przyjęła kurs z daty 25 sierpień 2014 r.).

W tym miejscu należy jeszcze dodatkowo odnieść się do żądania zapłaty 15.900 zł. W uzasadnieniu pozwu kwota ta została sformułowana w walucie polskiej, jednak z materiału dowodowego przedstawionego przez powódkę dla wykazania zasadności tego żądania wynika, jest to kwota roszczenia o naprawienie szkody powstałej w związku z koniecznością wykonania zastępczego części dzieła przez inny podmiot, a szkoda ta stanowi uszczerbek w majątku powódki wyrażający się sumą w koronach duńskich, powódka została bowiem obciążona przez spółkę (...) kwotą w koronach duńskich (faktura nr (...) wystawiona na kwotę 29.415 koron duńskich netto - k. 146-147). Tym samym kwota w koronach duńskich stanowiłaby ewentualną szkodę, wyrażającą się uszczerbkiem w majątku powódki. Okoliczność, iż spółka (...) zapłaciła za automaty B. podmiotowi A. (...) B. Polska w walucie polskiej, pozostaje w tym przypadku bez znaczenia dla waluty, w jakiej wyrażone było zobowiązanie odszkodowawcze pozwanej spółki (...) wobec powódki spółki (...).

Mając na uwadze przedstawioną wyżej wykładnię art. 358 § 1 i 2 k.c. i art. 321 § 1 k.p.c. powództwo należało oddalić. Skoro przedmiotem zobowiązania była suma pieniężna wyrażona w walucie obcej, to dochodzone w procesie roszczenie mogło być również wyrażone wyłącznie w walucie obcej i tylko tak sformułowane żądanie pozwu mogłoby zostać uwzględnione.

W rozpoznawanej sprawie zgodnie z art. 358 § 1 k.c. tylko dłużnik (pozwana) mógłby ewentualnie dokonać wyboru waluty polskiej jako waluty, w jakiej chciałby spełnić dochodzone od niej roszczenia, natomiast wierzyciel (powódka) może żądać zaspokojenia tych roszczeń jedynie w walutach obcych. Sąd z kolei - zgodnie z art. 321 § 1 k.p.c. - nie mógł orzec w walucie obcej, byłoby to bowiem rozstrzygnięcie niezgodne z żądaniem pozwu.

Mając na względzie powyższe rozważania przyjąć trzeba, że powództwo w całości podlega oddaleniu z uwagi na to, że przedmiotem zobowiązań pozwanej wobec powódki były sumy wyrażone w walutach obcych, tymczasem powódka wbrew normie z art. 358 § 1 k.c. sformułowała żądanie pozwu w walucie polskiej.

Jest to niezależna od podanych niżej podstawa prawna oddalenia powództwa.

Powództwo podlega bowiem oddaleniu w odniesieniu do każdego z czterech objętych żądaniem pozwu żądań nienależnie od naruszenia przez powódkę art. 358 § 1 k.c.

Jak już wspomniano wcześniej łącząca strony umowa była umową o dzieło. Powódka opiera swoje roszczenia na założeniu, że dokonała skutecznego odstąpienia od umowy nr (...) z dniem 9 kwietnia 2014 r. na mocy oświadczenia złożonego przez S. M.. Uzasadnieniem odstąpienia miało być opóźnianie się pozwanej z wykonywaniem umowy tak dalece, że powódka zakładała, iż umowa nie zostanie wykonana przez pozwaną w terminie (por. pismo procesowe powódki z dnia 10 sierpnia 2015 r. i powołany tam art. 635 k.c.).

Podstawę prawną odstąpienia od umowy nr (...) przez powódkę stanowi zatem art. 635 k.c. Przepis ten stanowi, że jeżeli przyjmujący zamówienie opóźnia się z rozpoczęciem lub wykończeniem dzieła tak dalece, że nie jest prawdopodobne, żeby zdołał je ukończyć w czasie umówionym, zamawiający może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić jeszcze przed upływem terminu do wykonania dzieła.

Przesłanką uzasadniającą odstąpienie przez zamawiającego od umowy o dzieło na podstawie art. 635 k.c. jest istnienie prawdopodobieństwa, że przyjmujący zamówienie nie zdoła dokończyć dzieła w czasie umówionym.

Jak wynika z e-maila z dnia 9 kwietnia 2014 r. S. M. uważał, że skoro do dnia 9 kwietnia 2014 r. dzieło nie zostało wykończone, mianowicie nie zostały dostarczone i zamontowane automaty B. do drzwi przesuwnych, to nie zostaną one dostarczone i zamontowane do końca terminu określonego umową (mimo tego, że cała stolarka aluminiowa, w tym drzwi przesuwne, została zamontowana do dnia 5 kwietnia 2014 r., przy czym drzwi, na życzenie powódki i za zgodą pozwanej zostały zamontowane przez pracowników powódki, natomiast e-mailami z dnia 8 kwietnia 2014 r. pozwana zgłaszała gotowość dostarczenia i zamontowania automatów B.). Zaznaczenia przy tym wymaga, iż powódka w kontaktach z pozwaną wskazywała, iż budowany supermarket miał zostać ukończony do dnia 10 kwietnia 2014 r. Okoliczność ta nie miała jednak żadnego wpływu na termin wykonania umowy przez pozwaną, który upływał dnia 14 kwietnia 2014 r., a więc stosownie do § 3 umowy po upływie 7 tygodni od łącznego spełnienia dwóch warunków – podpisania umowy i zapłaty pierwszej raty wynagrodzenia. Pierwsza rata wynagrodzenia z tytułu umowy (...) została wpłacona na rachunek bankowy pozwanej dnia 24 lutego 2014 r., toteż siedmiotygodniowy termin upływał dnia 14 kwietnia 2014 r.

Zaznaczyć trzeba, że data 14 kwietnia 2014 r. - jako data określonego umową terminu oddania dzieła - jest między stronami niesporna, powódka przyznała powyższe na stronie 3 pozwu, gdzie przedstawiła sposób wyliczania kary umownej podkreślając przy tym, że kara umowna naliczana jest od dnia 15 kwietnia 2014 r. jako dnia następnego po upływie 7 tygodni od daty podpisania umowy i wpłaty zaliczki, a zatem od dnia następującego po upływie terminu wskazanego w § 3 umowy (co nastąpiło 14 kwietnia 2014 r.).

Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego, w szczególności z faktu, iż dnia 10 kwietnia 2014 r. automaty B. zostały wysłane przez sprzedawcę (kontrahenta pozwanej), a 11 kwietnia 2014 r. dostarczone do siedziby pozwanej w P., przy czym zostały dostarczone do P. a nie do E., z uwagi na odmowę przyjęcia świadczenia przez powódkę, w związku ze złożeniem przez powódkę oświadczenia o odstąpieniu od umowy, co nastąpiło w e-mailu z dnia 9 kwietnia 2014 r. Z doświadczenia życiowego wynika, że możliwym było dostarczenie i zamontowanie przez pozwaną automatów B. w terminie umownym, a więc do dnia 14 kwietnia 2014 r., skoro dostarczono je do dnia 11 kwietnia 2014 r. do P., a odległość od P. do E. pozwala na przewiezienie ich w ciągu jednego dnia. Zaznaczenia przy tym wymaga, iż z ustalonego staniu faktycznego wynika, że automaty te miały zostać dostarczone bezpośrednio do E. i zamontowane przez duński serwis (...), lecz to zachowanie powódki stanęło na przeszkodzie ich dostarczeniu i zamontowaniu, co miało nastąpić dnia 11 kwietnia 2014 r., a zatem na trzy dni przed upływem ustalonego umową terminu.

W tych okolicznościach faktycznych z uwagi na brak ziszczenia się przesłanki określonej w art. 635 k.c., jaką jest istnienie prawdopodobieństwa, że przyjmujący zamówienie nie zdoła dokończyć dzieła w czasie umówionym, odstąpienie od umowy nr (...) dokonane przez powódkę należy uznać za nieskuteczne.

Mając na uwadze przedstawione wyżej rozważania należy przejść do jednostkowej oceny kolejno sformułowanych przez powódkę roszczeń.

Pierwszym z nich jest roszczenie o zapłatę kwoty w złotych polskich, stanowiącej równowartość kwoty 9.804 euro, będącej wartością niedostarczonych automatów do drzwi i ich montażu, za które powódka zapłaciła pozwanej. Wskazać należy, iż roszczenie powódki w tym miejscu odnosi się do automatów B..

Roszczenie to powódka oparła na fakcie niedostarczenia tych automatów przez pozwaną do miejscowości E. i ich niezamontowania. Fakt ten był okolicznością bezsporną w niniejszej sprawie, pozwana bowiem przyznała, że automaty B. nie zostały zawiezione do E., lecz do P., do siedziby pozwanej.

Z ustalonego stanu faktycznego wynika jednak, iż automaty nie zostały dostarczone i zamontowane z uwagi na zwłokę powódki w odbiorze świadczenia, a zatem z powodu zwłoki wierzyciela. Zgodnie z art. 486 § 2 k.c. wierzyciel dopuszcza się zwłoki, gdy bez uzasadnionego powodu bądź uchyla się od przyjęcia zaofiarowanego świadczenia, bądź odmawia dokonania czynności, bez której świadczenie nie może być spełnione, bądź oświadcza dłużnikowi, że świadczenia nie przyjmie. W niniejszej sprawie pozwana, będąca dłużnikiem z tytułu dostarczenia i zamontowania automatów B., dnia 8 kwietnia 2014 r. zaofiarowała wierzycielowi – powódce – spełnienie świadczenia w dniu 11 kwietnia 2014 r.. Pozwana jednak nie zareagowała w wyznaczonym jej terminie, tj. do końca dnia 8 kwietnia 2014 r. na zaoferowanie spełnienia świadczenia, natomiast następnego dnia – 9 kwietnia 2014 r. – złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy, równoznaczne z odmową przyjęcia zaoferowanego przez dłużnika świadczenia. Powódka dopuściła się zatem zwłoki w przyjęciu automatów B.. Jej roszczenie o zapłatę równowartości w złotych kwoty 9.804 euro jest tym samym niezasadne. Odmowa przyjęcia automatów B. przez powódkę od pozwanej stanowi jednocześnie naruszenie art. 643 k.c., który stanowi, że zamawiający obowiązany jest odebrać dzieło, które przyjmujący zamówienie wydaje mu zgodnie ze swym zobowiązaniem.

Co więcej dodać trzeba, że brak jest jakiegokolwiek dowodu wskazującego na to, że wartość części niezrealizowanego zamówienia - a więc wartość automatów B. - wyraża się kwotą 9.804 euro.

Drugim z roszczeń powódki jest roszczenie o zapłatę kwoty 15.900 złotych, stanowiącej - jak powódka podała w uzasadnieniu - wartość powtórnego zamówienia u innego przedsiębiorcy automatów B.. Roszczenie to oparte jest na art. 636 § 1 k.c. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu jeżeli przyjmujący zamówienie wykonywa dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie.

Przesłanką do skorzystania przez zamawiającego z uprawnienia określonego tym przepisem jest po pierwsze wykonywanie dzieła przez przyjmującego zamówienia w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, po drugie wezwanie przyjmującego zamówienie do zmiany sposobu wykonywania dzieła, po trzecie wyznaczenie przyjmującemu zamówienie odpowiedniego terminu w tym celu i wreszcie po czwarte – bezskuteczny upływ terminu. Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że nie została spełniona żadna z tych przesłanek. W pierwszej kolejności należy wskazać, iż nie wystąpiło w toku realizacji umowy nr (...) po stronie pozwanej wykonywanie dzieła w sposób wadliwy lub sprzeczny z umową. Z zebranego materiału dowodowego jasno wynika, że pozwana wykonując umowę dążyła do jej wykonania w terminie, w szczególności do zamontowania automatów B.. Podkreślenia wymaga, iż na specjalne życzenie zamawiającego stolarka aluminiowa została przewieziona do E. w dwóch etapach, zaś ostatnim etapem miało być zamontowanie automatów B., które miało nastąpić przed dniem 14 kwietnia 2014 r., w terminie, do potwierdzenia którego pozwana wzywała kilkukrotnie powódkę e-mailami z dnia 8 kwietnia 2014 r. Jak wskazano już wyżej nie istniało prawdopodobieństwo niewykonania umowy w terminie na tyle realne, aby uzasadniało odstąpienie od umowy, a zatem również dzieło nie było wykonywane w sposób sprzeczny z umową (podczas gdy powódka sprzeczności tej upatrywała w nieterminowości wykonywania umowy przez pozwaną).

Biorąc pod uwagę, iż przesłanki odczytywane z art. 636 § 1 k.c. muszą być spełnione łącznie, już niespełnienie jednej z nich, jednocześnie najważniejszej, było wystarczające do oddalenia powództwa w tym zakresie. Dla wyczerpania krytyki należy wskazać, iż nie zostały spełnione również pozostałe przesłanki, albowiem powódka nie wezwała pozwanej do zmiany sposobu wykonywania dzieła oraz nie oznaczyła terminu, po którym zleci wykonanie dzieła w zakresie automatów B. innemu podmiotowi na koszt i niebezpieczeństwo pozwanej. W konsekwencji niewyznaczenia przez powódkę terminu, nie mógł termin ten bezskutecznie upłynąć.

Podkreślenia przy tym wymaga, że spółka powiązana z powódką ((...) T.) dokonała zamówienia automatów B. nie informując w żaden sposób o tym fakcie pozwanej. Co więcej ostatecznie fakturę VAT wystawiono na rzecz spółki (...) dnia 10 kwietnia 2014 r. (w wyniku zamówienia z 4 kwietnia 2014 r.), a zatem już po zaoferowaniu zamontowania automatów B. powódce przez pozwaną, co miało miejsce dnia 8 kwietnia 2014 r., jednakże spółka (...) wystawiła powódce fakturę za automaty B. właśnie w dniu 8 kwietnia 2014 r., a zatem tym samym dniu, w którym pozwana zaoferowała spełnienie świadczenia w zakresie automatów B. powódce. Jak wynika zatem ze zgromadzonego materiału dowodowego, w tym z oświadczenia S. M., powódka bez wiedzy pozwanej i przed upływem terminu wykonania umowy zleciła spółce (...) zamówienie i zakup automatów B., a następnie zakupiła je od spółki (...) w dniu, w którym pozwana zaoferowała powódce dostarczenie i zamontowanie automatów B.. Świadczy to o tym, że powódka podjęła czynności z art. 636 § 1 k.c. (powierzenie wykonania dzieła innej osobie) w czasie, kiedy pozwana należycie wykonywała umowę.

W związku z powyższym rozpatrywane roszczenie powódki o zapłatę kwoty 15.900 zł okazało się niezasadne i zasługiwało na oddalenie.

Trzecim z roszczeń powódki jest roszczenie o zapłatę w złotych polskich równowartości 12.925 koron duńskich, stanowiących koszt ochrony obiektu spowodowany niewykonaniem zobowiązania przez pozwaną. Kwota ta stanowi zatem wysokość szkody, którą powódka według jej twierdzeń miałaby ponieść w związku z niewykonaniem zobowiązania przez pozwaną. Podstawę prawną roszczenia odszkodowawczego z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania stanowi art. 471 k.c. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Przesłankami, których wykazanie spoczywa na powódce, są w tym przypadku : niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania przez pozwaną, wystąpienie szkody po stornie powódki, oraz adekwatny związek przyczynowy między niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania, a wystąpieniem szkody.

W niniejszej sprawie niesporne było niewykonanie umowy, albowiem ostatecznie powódka nie przyjęła zaoferowanego przez pozwaną świadczenia w postaci automatów B.. Powódka wykazała również, że poniosła koszty ochrony obiektu w wysokości 12.925 koron duńskich za okres 44 godzin, nie wykazała jednak, kiedy usługa ta była świadczona ani na jakim obiekcie. Wskazywała jedynie w pozwie, iż był to okres od terminu, w którym automaty miały być zamontowane do chwili, kiedy zostały zamontowane przez innego przedsiębiorcę. Biorąc jednakże pod uwagę odmowę przez powódkę przyjęcia zaoferowanych przez pozwaną automatów (co nastąpiło w e-mailu z 9 kwietnia 2014 r.) należy wskazać, że brak jest podstaw do przyjęcia, że poniesienie wskazanych kosztów ochrony pozostawało w związku z niewykonaniem umowy przez pozwaną (jak już wyżej wskazywano to powódka pozostawała bowiem w zwłoce poprzez odstąpienie od umowy i tym samym nieprzyjęcie zaoferowanego przez pozwaną świadczenia). Co więcej powódka nie wskazała daty, kiedy automaty B. zostały dostarczone i zamontowane przez innego przedsiębiorcę. Nadto z materiału dowodowego wynika, iż cała stolarka aluminiowa, a zatem tak okna, jak i drzwi, były zamontowane najpóźniej dnia 5 kwietnia 2014 r., zaś z uwagi na brak automatów B. drzwi przesuwne były cały czas zamknięte, co podważa zasadność poniesienia kosztów ochrony, za które odpowiadać miałaby pozwana.

Powódka nie wykazała zatem przesłanek z art. 471 k.c., co więcej z ustalonego stanu faktycznego wynika, że niewykonanie zobowiązania było jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi, to powódka pozostawała bowiem w zwłoce, ponieważ powódka odmówiła przyjęcia automatów B. od pozwanej. W związku z powyższym również roszczenie powódki o zapłatę kwoty 15.900 zł okazało się niezasadne.

Ostatnim z roszczeń powódki jest roszczenie z tytułu kary umownej określonej w § 5 pkt 1 umowy nr (...). Zgodnie z brzmieniem tego postanowienia umownego za nieterminowe wykonanie stolarki, będącej przedmiotem umowy, wykonawca miał zapłacić zamawiającemu karę umowną w wysokości 0,2% za każdy dzień zwłoki, liczoną od wartości netto umowy (etapu). Podstawę prawną tego roszczenia powódki stanowi art. 483 § 1 k.c. Zgodnie z tym przepisem można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).

W pozwie powódka wskazała, że dochodzona przez nią z tytułu kary umownej kwota 4.028,64 euro w przeliczeniu na złote na dzień 25 sierpnia 2014 r. jest karą umowną za 132 dni zwłoki w realizacji etapu zamówienia o wartości 15.260 euro. Za datę początkową naliczania kary umownej powódka wskazała dzień 15 kwietnia 2014 r. Mając na uwadze rozważania poczynione w kontekście roszczenia powódki opartego na art. 471 k.c. należy wskazać, iż o ile niespornym jest niewykonanie umowy w zakresie dostarczenia i zamontowania automatów B., to ponownie należy wskazać, że pozwana nie ponosi odpowiedzialności za niewykonanie umowy, albowiem zaoferowała pozwanej dnia 8 kwietnia 2014 r. świadczenie, które była zobowiązana spełnić, lecz powódka świadczenia tego nie przyjęła, a zatem to powódka pozostaje w zwłoce jako wierzyciel. Jej roszczenie z tytułu kary umownej kierowane wobec pozwanej za każdy dzień zwłoki w wykonaniu umowy jest zatem niezasadne, gdyż to powódka a nie pozwana jest w zwłoce w wykonaniu zobowiązania, a mianowicie w przyjęciu świadczenia (automatów B.) od pozwanej.

W związku z powyższym powództwo podlegało oddaleniu wobec wszystkich czterech żądań.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się przede wszystkim na dowodach z dokumentów, których autentyczność nie była kwestionowana przez strony.

Nie były również kwestionowane wydruki korespondencji elektronicznej, podlegające ocenie zgodnie z art. 308 § 2 k.p.c., w szczególności strony nie kwestionowały, że oświadczenia w nich zawarte były składane przez osoby wymienione w nich jako nadawcy. Co więcej świadek J. G. potwierdziła, że wysyłała e-maile oznaczone jej nazwiskiem, których wydruki zostały zgromadzone w aktach sprawy.

Wiarygodne były zeznania przesłuchanych w toku postępowania dowodowego świadków. Świadkowie J. G. i K. B. mieli obszerną wiedzę na temat opisywanych zdarzeń (świadkowie to pracownicy bądź - w przypadku K. B. - byli pracownicy pozwanej), ich zeznania pozwoliły na uszczegółowienie stanu faktycznego ustalonego na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów i innych dowodów, co więcej były one spójne z tymi dowodami i znajdowały w nich oparcie.

Sąd pominął dowód z przesłuchania stron, powołany zarówno przez powódkę, jak i przez pozwaną, choć w każdym przypadku przyczyna pominięcia dowodu była inna.

Pozwana powołała dowód z przesłuchania stron w odpowiedzi na pozew, przy czym wskazana przez pełnomocnika pozwanej teza dowodowa obejmująca dowód z przesłuchania stron była zbieżna z tezą dowodową dotyczącą przesłuchania świadków. Dowód z przesłuchania stron, zgodnie z regułą przewidzianą w art. 299 k.p.c. ma charakter subsydiarny; powinien być przeprowadzony jeżeli po wyczerpaniu środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia spraw. Taka sytuacja nie wystąpiła w niniejszej sprawie, pozwana wyjaśniła wszystkie fakty powołane w odpowiedzi na pozew za pomocą dowodu z przesłuchania świadków, który jak już wspomniano powołany był na te same okoliczności, co dowód z przesłuchania stron. Tym samym w świetle art. 299 k.p.c. brak było podstaw do przeprowadzenia tego dowodu.

Powódka powołała dowód z przesłuchania stron dopiero na rozprawie. Wniosek o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron złożony przez powódkę na tym etapie postępowania uznać należało za spóźniony na podstawie art. 207 § 6 k.p.c., zgodnie z którym Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w pozwie, odpowiedzi na pozew lub dalszym piśmie przygotowawczym bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.

W rozpoznawanej sprawie strona powodowa nie uprawdopodobniła, że nie zgłosiła wcześniej tego wniosku dowodowego bez swojej winy, co więcej uwzględnienie tego dowodu spowodowałoby zwłokę w rozpoznaniu sprawy, tym bardziej, że przesłuchanie przedstawiciela powódki wymagałoby podjęcia czynności z udziałem tłumacza przysięgłego i uprzedniego uiszczenia zaliczki. Zauważyć też trzeba, że powódka w piśmie procesowym z dnia 10 sierpnia 2015 r. odnosząc się do odpowiedzi na pozew powołała nowe dowody, m.in. oświadczenie S. M. z dnia 2 lutego 2015 r., które zostały dopuszczone jako dowody w sprawie. Nic nie stało na przeszkodzie aby dowód z przesłuchania stron powódka powołała w tym właśnie piśmie procesowym, co pozwoliłoby na przeprowadzenie go na rozprawie.

Istotne znaczenie ma również okoliczność, że zgodnie z powołanym wyżej art. 299 k.p.c. dowód ten, o charakterze subsydiarnym, winien być przeprowadzony jeżeli po wyczerpaniu środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Jak wyjaśniono na wstępie rozważań dla rozstrzygnięcia sprawy wystarczające było ustalenie faktów wskazujących na naruszenie przez powódkę art. 358 § 1 k.c., co uzasadniało oddalenie powództwa w całości.

Ponadto przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron na wniosek powódki również nie wpłynęłoby na rozstrzygnięcie. W § 1 pkt 4 umowy wskazano, że wszystkie zmiany umowy będą potwierdzane aneksami do umowy, natomiast w § 6 umowy wskazano, że wszelkie zmiany dotyczące zakresu umowy wymagają pisemnego potwierdzenia obu stron. Z zeznań świadków wynika, że nie doszło do zmiany umowy, powstał jedynie projekt aneksu, którego strona powodowa nie podpisała, co jest w niniejszej sprawie niesporne. Przypomnieć należy również w tym miejscu, że powódka w uzasadnieniu pozwu podając sposób wyliczenia kary umownej przyznała, iż pozwana pozostawała w zwłoce od dnia 15 kwietnia 2014 r., a więc po upływie siedmiu tygodni od podpisania umowy i wpłaty zaliczki. Umownie określony termin wykonania przedmiotu umowy, który upływał z dniem 14 kwietnia 2014 r., był więc w świetle twierdzeń pozwu i odpowiedzi na pozew niesporny.

Z przyczyn opisanych powyżej przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron nie zmieniłoby więc rozstrzygnięcia w sprawie.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. przy założeniu, że pozwana wygrała proces w całości. Na niezbędne koszty poniesione przez pozwaną w łącznej kwocie 3.617 zł złożyła się kwota 3.600 zł z tytułu wynagrodzenia za zastępstwo procesowe przez jednego adwokata na podstawie art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 461) oraz kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.