Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 lutego 2016 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2016 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa Gminy G. - G. Zarządu (...)

przeciwko E. K. i B. K.

o odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego

a.  zasądza od pozwanych E. K. i B. K. in solidum na rzecz powódki Gminy G. – G. Zarządu (...) w G. kwotę 15.491,73 zł (piętnaście tysięcy czterysta dziewięćdziesiąt jeden złotych i siedemdziesiąt trzy grosze) wraz z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 9967,08 zł od dnia 1 lutego 2015r. do dnia zapłaty, z tym że od dnia 1 stycznia 2016r. należą się odsetki ustawowe za opóźnienie,

- od kwoty 4.404,73 zł od dnia 24 marca 2015r. do dnia zapłaty, z tym że od dnia 1 stycznia 2016r. należą się odsetki ustawowe za opóźnienie,

- od kwoty 1.119,92 zł od dnia 23 lipca 2015r. do dnia zapłaty, z tym że od dnia 1 stycznia 2016r. należą się odsetki ustawowe za opóźnienie,

z tym zastrzeżeniem, iż spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia drugiego, przy czym aż do zupełnego zaspokojenia powódki oboje pozwani pozostają zobowiązani,

b.  zasądza od pozwanych E. K. i B. K. na rzecz powódki Gminy M. G. – G. Zarządu (...) w G. in solidum kwotę 2.266,72 zł (dwa tysiące dwieście sześćdziesiąt sześć złotych i siedemdziesiąt dwa grosze) tytułem kosztów procesu,

z tym zastrzeżeniem, iż spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia drugiego, przy czym aż do zupełnego zaspokojenia powódki oboje pozwani pozostają zobowiązani,

z tym zastrzeżeniem, że powyżej zasądzone kwoty płatne są in solidum z należnościami zasądzonymi w nakazie zapłaty z dnia 1 września 2015r., przez Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku w sprawie I Nc 1364/15 od G. K. i M. K., zatem zapłata dokonana przez G. K. lub/i M. K. celem realizacji opisanego nakazu zapłaty zwalnia E. K. i B. K. do wysokości dokonanej zapłaty, a zapłata przez E. K. lub/i B. K. celem realizacji należności zasądzonych w nin. wyroku, zwalnia G. K. i M. K. do wysokości dokonanej zapłaty,

2.  oddala powództwa w pozostałym zakresie.

Sygn. akt IC 1754/15

UZASADNIENIE

Powódka Gmina G. pozwem, który wpłynął do Sądu w dniu 23.07.2015r., wystąpiła przeciwko pozwanym G. K., E. K., B. K. i M. K. solidarnie o zapłatę kwoty (...)zł z ustawowymi odsetkami od kwoty (...) zł od dnia 01.02.2015r. do dnia zapłaty, oraz od kwoty (...)zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu wg. norm przypisanych.

Uzasadniając żądanie powódka wskazała, że dochodzona pozwem kwota jest należna od pozwanych z tytułu korzystania przez niech z lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w G. przy ul. (...), za okres od 01.03.2010r. do 31.01.2015r., z tym że kwota (...) zł dochodzona jest z tytułu zaległości w regulowaniu należności za korzystanie z lokalu, a pozostała wartość to skapitalizowane odsetki za opóźnienie naliczone do 31.01.2015r.

W dniu 1 września 2015r. Sąd wydał nakaz zapłaty, w którym uwzględnił w całości żądanie pozwu i zasądził solidarnie dochodzoną pozwem od pozwanych.

Od wydanego orzeczenia sprzeciw złożyli pozwani E. K. i B. K. , domagając się oddalenia powództwa. Uzasadniając stanowisko w sprawie, przyznali, że zajmują bez tytułu prawnego lokal nr (...) przy ul. (...), stwierdzili jednak, że dochodzona przez powódkę należność jest przedawniona. Wskazali także na to, że w dniu 19 stycznia 2010r. w sprawie I C 1246/09 Sąd Rejonowy Gdańsk Północ w Gdańsku orzekł o ich eksmisji z przedmiotowego lokalu, przyznając im prawo do lokalu socjalnego. Taki lokal nie został im dotychczas przyznany, zatem właścicielowi lokalu przysługuje od Gminy odszkodowanie.

Sąd ustalił, co następuje.

Pozwani B. K. i E. K., zajmują bez tytułu prawnego lokal nr (...) położony przy ul. (...) w G. razem z G. K. i M. K.. B. K. korzysta również z mieszkania swoich rodziców. W lokalu nr (...) przy ul. (...) ma swoje rzeczy, przebywa w nim i nocuje. Pozwani utracili tytuł do lokalu po tym, jak została wypowiedziana umowa najmu tego lokalu, z uwagi na istniejące zadłużenie. Orzeczono także wobec nich eksmisję z tego lokalu, przyznając prawo do lokalu socjalnego.

okoliczność bezsporne, a także wypowiedzenie k. 5-6.

W roku 2010r. wysokość czynszu za lokal nr (...), który pozwani zobowiązani byliby płacić gdyby umowa najmu nie została rozwiązana, wynosiła 178,71 zł i w takiej kwocie obowiązywała do sierpnia 2011r. Od września 2011r. wartość tego czynszu wzrosła do kwoty 442,90 zł i w takiej wysokości obowiązywała do kwietnia 2012r. W okresie od maja 2012r. kwietnia 2013r. wynosiła 206 zł, w okresie od maja do lipca 2013r. kwotę 442,90 zł, a od sierpnia 2013r. do stycznia 2015r. kwotę 468,65 zł.

Należność za dostawę wody do lokalu za okres od marca do grudnia 2010r. wynosiła 219 zł, za rok 2011r. 282,96 zł, za rok 2012r. 299, 52 zł, za 2013r. 314,64 zł, za rok 2014r. 314,64 zł a za styczeń 2015r. kwotę 26,22 zł. Odprowadzenie ścieków za okres od marca do grudnia 2010r. kosztowało 298 zł, w roku 2011r. 412,56, w 2012r. 444,24 zł, w 2013r. 447,84 zł, w 2014r. 447,84 zł, a w styczniu 2015r. 37,32 zł. Wywóz nieczystości w okresie od marca do grudnia 2010r. kosztował 296zł, w 2011r. 385,20 zł, w 2012r. 558,72 zł, w 2013r. 518,64 zł, w 2014r. 290,46 zł, w styczniu 2015r. 22,66 zł. W sumie za okres od marca 2010r. do grudnia 2015r. koszt dostawy wody, odprowadzenia ścieków i wywozu nieczystości z lokalu nr (...) przy ul. (...) wyniósł 5.617,86 zł.

dowód: zestawienie k. 14 -15.

W okresie od maja 2012r. do marca 2013r. pozwanym przyznany został dodatek mieszkaniowy, do listopada 2012r. w kwocie 320,36 zł miesięcznie, a od listopada 2012r. w kwocie 224,27 zł. miesięcznie.

dowód: zestawienie k. 9-10.

Pismem z dnia 9 marca 2015r. pozwani zostali wezwani przez powódkę do zapłaty zaległości, w tym również tych z tytułu dostawy wody, odprowadzenia ścieków oraz wywozu śmieci, w terminie 7 dni. Wezwanie zostało im doręczone w dniu 16.03.2015r.

dowód: wezwanie k. 16-22.

W miesiącach sierpień 2010r., luty, wrzesień 2011, luty, wrzesień 2012r., wrzesień 2013r. październik 2014r. dokonano rozliczenia dostawy wody i odprowadzenia ścieków i uznano rachunek pozwanych odpowiednio kwotami: 25,92 zł, 34,56 zł, 28,98 zł, 28,98 zł, 20,66 zł, 63,54 zł, 381,24 zł, w sumie kwotą 583,88 zł. W sierpniu 2013r. uznano rachunek pozwanych kwotą 3,32 zł z tytułu zmiany stawki czynszowej. W kwietniu 2014r. obciążono rachunek pozwanych niedopłatą z tytułu dostawy wody i odprowadzenia ścieków w kwocie 148,26 zł.

dowód: zestawienie k. 8-12.

W lipcu i październiku 2012r. pozwani dokonali wpłaty na rzecz powódki kwoty po 200 zł, a we wrześniu 2012r. wpłacili 1.000 zł.

dowód: zestawienie k. 8-12.

Sąd zaważył, co następuje.

Powództwo było częściowo uzasadnione i w zakresie określonym w wyroku zasługiwało na uwzględnienie.

Powódka w nin. postępowaniu dochodziła od pozwanych zapłaty odszkodowania za korzystanie z lokalu, do którego pozwani nie posiadają tytułu prawnego oraz odszkodowania uzupełniającego za dostawę do tego lokalu wody, odprowadzenie ścieków i wywóz śmieci. Żądanie dotyczyło okresu od marca 2010r. do stycznia 2015r. Powódka nie kwestionowała tego, że w dniu 19 stycznia 2010r. wydany został przeciwko pozwanym wyrok eksmisyjny, w którym przyznano im prawo do lokalu socjalnego, co potwierdza treść orzeczenia zapadłego w sprawie I C 1246/09.

Zatem, z uwagi na treść zgłoszonego żądania i podstawę faktyczną, należało dokonać jego oceny w kontekście art. 18 ustawy o ochronie praw lokatorów i zasobie mieszkaniowym gminy (zwanej dalej ustawą). Przy czym, z uwagi na to, że powódka dochodziła należności z dwóch różnych tytułów, żądanie zapłaty odszkodowania za zajmowanie i korzystanie z lokalu zweryfikowane musiało być zgodnie z treścią art. 18 ust. 3 ustawy, a żądanie zapłaty wydatków poniesionych przez Gminę na dostawę wody, odprowadzenie ścieków i wywóz nieczystości - określone w art. 18 ust. 2 zd. ustawy jako odszkodowanie uzupełniające – zgodnie z ogólnymi zasadami wynagradzania za korzystanie z cudzej rzeczy, czyli w myśl przepisów art. 224 k.c. w zw. z art. 230 k.c.

Pozwani twierdzili, że nie powinni ponosić kosztów odszkodowania, bowiem wydany przeciwko nim został wyrok eksmisyjny z lokalu, w którym przyznano im prawo do lokalu socjalnego. Jednak wbrew twierdzeniom pozwanych, przyznanie im prawa do lokalu socjalnego, nie zwalnia ich z obowiązku zapłaty wobec Gminy za czas do chwili opuszczenia lokalu, z którego eksmisja została orzeczona. Owszem, do czasu złożenia oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego uprawnieni są do zajmowania lokalu, jednak nadal ciąży na nich obowiązek zapłaty, obowiązek zrekompensowania właścicielowi - w tym wypadku Gminie – strat wynikających z tego, że mieszkanie nie zostało przez nich opuszczone. Powoływana przez pozwanych regulacja dotycząca zapłaty właścicielowi przez gminę odszkodowania, w sytuacji gdy ta nie dostarcza osobom, w stosunku do których orzeczono eksmisję, lokalu socjalnego, nie zwalnia zajmujących lokal z odpowiedzialności za ponoszenie kosztów związanych z korzystaniem z lokalu. Odpowiedzialność gminy wobec właściciela i uprawnionych do lokalu socjalnego ma bowiem charakter odpowiedzialności in solidum, co oznacza, że to od wyboru właściciela lokalu zależy, do którego z podmiotów – gminy czy zajmującego lokal – skieruje żądanie zapłaty odszkodowania (art. 18 ust. 5). Poza tym przywołany artykuł nie może mieć zastosowania w nin. sprawie, bowiem właścicielem przedmiotowego lokalu jest właśnie Gmina. Natomiast przepis art. 18 ust. 5 ustawy adresowany jest do właścicieli lokali innych niż gmina, w sytuacji gdy to na gminie spoczywa obowiązek dostarczenia lokalu socjalnego, z którego ta się nie wywiązuje.

Dlatego pozwani, mimo, że przyznane zostało im prawo do lokalu socjalnego, do czasu kiedy zajmują i korzystają z lokalu nr (...) przy ul. (...) zobowiązani są do ponoszenia z tego tytułu kosztów: w zakresie odszkodowania będącego rekompensatą utraconego czynszu, w wysokości i na zasadach określonych w art. 18 ust. 3 w zw. z art. 18 ust. 1 ustawy, a w przypadku innych należności wynikający z zajmowania lokalu, składających się na określone w ustawie, w art. 18 ust. 2 pojęcie odszkodowania uzupełniającego, na zasadach ogólnych tj. na podstawie art. 224 k.c. w zw. z art. 230 k.c. Jest tak dlatego, że osobę zajmującą lokal mieszkalny, uprawnioną do lokalu socjalnego do czasu dostarczenia tego lokalu (czyli w nin. sprawie pozwanych) i właściciela lokalu (czyli Gminę) łączy szczególnego rodzaju stosunek zobowiązaniowy, którego treścią jest zapewnienie właścicielowi określonego, również płatnego periodycznie (co miesiąc - art. 18 ust. 1 ustawy), wynagrodzenia za dalsze korzystanie z lokalu (tak Sąd Najwyższy w przywołanej powyżej uchwale, a także w wyroku z dnia 19 czerwca 2008 r., wydanym w sprawie V CSK 31/08). Przy czym, przywołany przepis stanowi podstawę dla przyznania świadczenia, które rekompensować ma utraconą korzyść w postaci czynszu. Dlatego ustawa zastrzegła w tym wypadku co miesięczną płatność świadczenia, określonego zbiorczo jako świadczenie odszkodowawcze, płatne w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie osoby zajmujące lokal byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł (art. 18 ust. 3 w zw. z art. 18 ust. 1 ustawy). Poza tym zakresem pozostaje uzupełniające odszkodowanie przewidziane w art. 18 ust. 2 zdanie drugie ustawy, którego właściciel może dochodzić na ogólnych zasadach, a które obejmuje takie należności jak zgłoszone w nin. postępowaniu koszty dostarczenia wody, odpowiedzenia ścieków oraz wywozy śmieci – zwanej dalej odszkodowaniem uzupełniającym ( tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 maja 2012, wydanym w sprawie IV CSK 490/11).

Podsumowując, pozwani – mimo, że w prawomocnym wyroku eksmisyjnym uzyskali uprawnienie do lokalu socjalnego - do czasu korzystania z lokalu, o którego obowiązku opuszczenia Sąd orzekł, tj. do czasu zajmowania lokalu nr (...) przy ul. (...), zobowiązani są płacić Gminie na podstawie art. 18 ust. 3 i 1 ustawy, co miesiąc odszkodowanie, w wysokości czynszu jaki byliby obowiązani opłacać, gdyby stosunek prawny, na podstawie którego zajmowali lokal, nie wygasł oraz na zasadach ogólnych tj. na podstawie art. 224 k.c. w zw. z art. 230 k.c. określone w art. 18 ust. 2 zdanie 2 ustawy odszkodowanie uzupełniające, na które składają się ponoszone przez Gminę koszty dostarczenia do lokalu wody, odprowadzenia ścieków czy wywozu śmieci.

Roszczenie o zapłatę odszkodowania odpowiadającego wysokości czynszu jaki pozwani byliby obowiązani opłacać gdyby stosunek prawny, na podstawie którego zajmowali lokal nie wygasł – zwanego dalej odszkodowaniem jest płatne co miesiąc, ma zatem charakter roszczenia okresowego, przedawnia się więc – zgodnie z art. 118 k.c. - w terminie 3 lat. Natomiast, odszkodowanie uzupełniające, jako że jego podstawę stanowi art. 224 k.c. w zw. z art. 230 k.c. przedawniania się zgodnie z ogólną zasadą tj. w terminie 10 lat ( tak m.in. Sąd Apelacyjny w Krakowie w sprawie I ACa 1494/14 wydany w dniu 20 stycznia 2015r., Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 marzec 2014r. wydany w sprawie IV CNP 33/13).

Pozwani podnieśli zarzut przedawnienia roszczeń zgłoszonych przez powódkę, który okazał się uzasadniony ale jedynie w zakresie żądania zapłaty odszkodowania. Pozew w nin. sprawie wpłynął do Sądu w dniu 23 lipca 2015r. Powódka nie wykazała, by przed tą datą doszło do skutecznego przerwania biegu przedawnienia roszczeń przeciwko pozwanym. Dlatego Sąd uznał, że roszczenia o zapłatę odszkodowania odpowiadającego wysokości czynszu, jako świadczenia okresowe, przedawniły się za okres przed 23 lipca 2012r.

Zatem powódce należne było roszczenie z tego tytułu jedynie za okres od 23 lipca 2012r. do stycznia 2015r.

Ustawa, poza wskazaniem, że zapłata odszkodowania nastąpić ma co miesiąc, nie wskazuje dnia miesiąca, w którym uiszczenie należności powinno nastąpić. Dlatego, z uwagi na to, że w art. 18 ust.3 ustawy zastrzeżono, że właścicielowi należy się zapłata odszkodowania odpowiadającego wysokości czynszu jaki pozwani byliby obowiązani opłacać, gdyby stosunek prawny, na podstawie którego zajmowali lokal nie wygasł, zasadę tę odnieść należy również do terminu, w jakim zapłata winna być dokonana.

Do chwili wypowiedzenia umowy, E. i B. K. korzystali z lokalu na podstawie umowy użyczenia jaką zawarli z najemcami lokalu, czyli G. i M. K.. Zatem do czasu utraty tytułu do lokalu, podstawę określenia warunków i zasad korzystania z lokalu, stanowiła umowa najmu lokalu. Do akt nie załączono jej treści, dlatego Sąd mając na uwadze treść art. 669§2 k.c. przyjął, że czynsz z tytułu najmu pozwani zobowiązani byli uiszczać z góry, do 10 – go dnia każdego miesiąca. W tym samym terminie winno być więc opłacane także odszkodowanie za korzystanie z lokalu.

Zatem należność za lipiec 2012r. stała się wymagalna z dniem 10 lipca 2012r., więc bieg terminu przedawnienia odszkodowania za lipiec 2012r. rozpoczął się od dnia 11 lipca 2012r. Zatem w chwili wniesienia pozwu tj. w dniu 23. 07.2015r., odszkodowanie za miesiąc lipiec 2012r. było roszczeniem przedawnionym. Dlatego powód mógł skutecznie, wobec podniesionego przez pozwanych zarzutu przedawnienia, domagać się zapłaty odszkodowania w wysokości czynszu za okres od sierpnia 2012r.

Przy obliczeniu kwoty należnej powódce z tego tytułu Sąd uwzględnił jednak fakt uzyskania przez pozwanych dodatku mieszkaniowego, który ze swej istoty przyznawany jest w danym okresie, z uwagi na spełnienie określonych prawem przesłanek. Dodatek mieszkaniowy wpłacany jest ze wskazaniem okresu, z przeznaczeniem na pokrycie bieżących zobowiązań (art. 7 ust. 11 ustawy o dodatkach mieszkaniowych). W przedmiotowej sprawie dodatek mieszkaniowy został przyznany pozwanym w miesiącach od maja 2012r. do marca 2013r. i w całości pokrył zobowiązanie pozwanych z tytułu odszkodowania za zajmowanie lokalu w tym okresie. Dlatego dla ustalenia zobowiązania pozwanych z tego tytułu wobec powódki, Sąd uwzględnił okres od kwietnia 2013r. (do lipca 2012r. roszczenie było przedawnione, do marca 2013r. roszczenie zaspokojone zostało z dodatku mieszkaniowego).

W kwietniu 2013r. wysokość czynszu, który pozwani zobowiązani byliby zapłacić, gdyby umowa nie została wypowiedziana, wynosiła 206zł, od maja do lipca 2013r. (...)zł, a od sierpnia 2013r. do stycznia 2015r. (miesiąc do którego powód zgłosił swoje roszczenie) (...)zł. Zatem suma należności za ten okres to kwota 9.970,40 zł. Wskazać jednak należy, że w sierpniu 2013r. powód odnotował w swoim zestawieniu uznanie konta pozwanych z tytułu zmiany stawki czynszowej w kwocie 3,32 zł, o którą należało pomniejszyć należność powoda z tytułu odszkodowania za zajmowanie lokalu. Stąd ostatecznie Sąd uznał, iż powódce z tytułu odszkodowania w wysokości czynszu w nin. postępowaniu od pozwanych należy się kwota (...)zł.

Z uwagi na opóźnienie w zapłacie, powodowi należały się także odsetki a z uwagi na okresowy charakter tych należności, odsetki należne były od kwoty miesięcznego odszkodowania, od następnego dnia po terminie zapłaty. Zatem co do zasady od 11 – go dnia każdego miesiąca, za który zapłata nie nastąpiła. Powódce należne były odsetki za opóźnienie w wysokości ustawowej, które za okres oceniany do 23.12.2014r. wynosiły 13%, a po tej dacie zostały obniżone do 8% i w takiej wysokości obowiązywały również w dniu 31.01.2015r., tj. do dnia, do którego powód dokonał ich kapitalizacji. Powódka niezasadnie w swoim zestawieniu przyjęła więc do wyliczenia należności odsetkowych po dniu 23.12.2014r. odsetki w wysokości 13%.

Odsetki należne powódce od należności z tytułu odszkodowania za okres od kwietnia 2013r. do 31 stycznia 2015r. to kwota 1.119,92 zł. na którą składają się odsetki ustawowe za okres:

- od 11 kwietnia 2013r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty 206 zł w kwocie 47,37 zł,

- od 11 maja 2013r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty(...)w kwocie 97,11 zł,

- od 11 czerwca 2013r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty (...) w kwocie 92,22 zł,

- od 11 lipca 2013r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty (...) kwocie 86,78 zł,

- od 11 sierpnia 2013r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty (...)w kwocie 87,40 zł,

- od 11 września 2013r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty(...) w kwocie 82,23 zł

- od 11 października 2013r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty (...) w kwocie 77,22 zł,

- od 12 listopada 2013r. (10.11 to niedziela) do 31 stycznia 2015r. od kwoty(...)w kwocie 71,71 zł,

- od 11 grudnia 2013r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty(...)zł w kwocie 67,04zł,

- od 11 stycznia 2014r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty (...) zł w kwocie 61,86zł,

- od 11 lutego 2014r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty (...)zł w kwocie 59,69 zł,

- od 11 marca 2014r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty (...)zł w kwocie 52,02 zł,

- od 11 kwietnia 2014r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty (...)zł w kwocie 46,84zł,

- od 11 maja 2014r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty (...) zł w kwocie 41,83 zł,

- od 11 czerwca 2014r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty(...) zł w kwocie 36,66zł,

- od 11 lipca 2014r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty (...)zł w kwocie 31,65 zł,

- od 12 sierpnia 2014r. (10.07 to niedziela) do 31 stycznia 2015r. od kwoty(...) w kwocie 26,31 zł,

- od 11 września 2014r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty (...) w kwocie 21,30zł,

- od 11 października 2014r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty (...) w kwocie 16,29 zł,

- od 11 listopada 2014r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty (...)w kwocie 11,12zł,

- od 11 grudnia 2014r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty(...) w kwocie 6,11 zł,

- od 11 stycznia 2014r. do 31 stycznia 2015r. od kwoty (...)zł w kwocie 2,16 zł.

Odnośnie odszkodowania uzupełniającego, na które złożyły się należności z tytułu korzystania przez pozwanych z wody, koszty wywozu śmieci i odprowadzenia ścieków, to zasada okresowości nie ma tutaj zastosowania. Powódka zapłaty tych świadczeń dochodzić może na zasadach ogólnych, co oznacza, że dla ich rozliczenia znaleźć winny zastosowanie art. 230 k.c. w zw. z art. 224 §1 k.c.

Co do zasady roszczenia z tytułu bezumownego korzystania z rzeczy, przedawniają się w terminie roku od wydania rzeczy (art. 229 k.c.). Jednak sytuacja, w której nie doszło do wydania rzeczy (tak jak ma to miejsce w realiach nin. sprawy) nie oznacza, że roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, nigdy nie uległoby przedawnieniu. Właściciel może bowiem dochodzić roszczeń o "zaległe" świadczenia z uwzględnieniem ogólnych terminów przedawnienia wynikających z art. 118 k.c. z tym zastrzeżeniem, że po wydaniu rzeczy kwestię przedawnienia reguluje w sposób szczególny wspominany art. 229 k.c., skracając termin dla dochodzenia roszczeń m.in. o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z rzeczy, do jednego roku od jej zwrotu. Z powyższego wynika więc, że w sytuacji gdy do zwrotu rzeczy nie doszło, roszczenie powódki o zapłatę wynagrodzenia, w razie podniesienia zarzutu przedawnienia, dotyczyć może okresu obejmującego 10 lat, bowiem roszczenie właściciela z tytułu bezumownego korzystania z jego rzeczy jako świadczenie jednorazowe ulega 10-letniemu przedawnieniu (porównaj wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 września 2005 r. wydany w sprawie IV CK 105/05, z dnia 4 grudnia 1980 r. wydany w sprawie II CR 501/80, uchwałę z dnia 24 października 1972 r. wydaną w sprawie III CZP 70/72 oraz wyrok z dnia 3 grudnia 2004 r. wydany w sprawie IV CK 613/03).

Dla oceny skuteczności zarzutu przedawnienia znaczenie ma również moment wymagalności roszczenia, bowiem jak stanowi art. 120 § 1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.

Wymagalność roszczenia o odszkodowanie uzupełniające określona więc jest w art. 455 k.c. zgodnie z którym, zobowiązany do świadczenia, winien spełnić świadczenie niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. Powódka do zapłaty należności z omawianego tytułu wezwała pozwanych pismem z dnia 9.03.2015r., mimo że dochodziła należności za okres od 2010r. Mając na uwadze zdanie drugie przepisu art. 120 § 1 k.c., który nie utożsamia jednak początku biegu terminu przedawnienia z dniem podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, należało ocenić, czy bieg przedawnienia roszczeń odszkodowawczych w nin. sprawie nie rozpoczął się przed upływem terminu wyznaczanego w wezwaniu. Dla określenia początku biegu terminu przedawnienia przyjęty został dzień, w którym wierzyciel mógł, w obiektywnie możliwym najwcześniejszym terminie, dokonać wezwania do zapłaty. Z uwagi na to, że nie jest jednak możliwe stworzenie jednej zasady, w oparciu o którą następowałoby ustalenie chwili, w której wierzyciel mógłby najwcześniej podjąć czynność o jakiej mowa w przywoływanym przepisie, oceny czy doszło do przedawnienia roszczenia dokonać należy analizując konkretny stan faktyczny. Powódka wezwała pozwanych do zapłaty we wrześniu 2015r., domagając się wynagrodzenia za okres od marca 2013r. Z pewnością więc wezwanie powódki, przynajmniej do części dochodzonego roszczenia, nie zostało skierowane do pozwanych w najwcześniej możliwym terminie w rozumieniu art. 120 k.c. Roszczenie powódki ma co prawda charakter jednorazowy i staje się wymagalne niezwłocznie po wezwaniu do jego spełnienia, to jednak z uwagi na trwałość stanu posiadania, z którego wynika obowiązek zapłaty pozwanych, uznać należało, że powódka by jej roszczenie nie uległo przedawnieniu, do jego zapłaty powinna wzywać przed upływem okresu dziesięciu lat od chwili powstania uprawnienia. Najwcześniejszy możliwy termin wezwania do zapłaty odszkodowania uzupełniającego w rozumieniu art. 120 § 1 k.c. nie może być jednak krótszy niż okres roku bezprawnego korzystania z rzeczy. Przyjęcie krótszego okresu w sposób nieuprawniony uprzywilejowywałoby dłużnika, prowadząc do przedawnienia roszczenia i jednocześnie prowadziłoby do utraty przez przedmiotowe roszczenie charakteru świadczenia jednorazowego, a uprawniony zobowiązany byłby do co kilkumiesięcznej aktywności polegającej na wezwaniu do zapłaty i w razie jego bezskuteczności do inicjowania licznych procesów. Przyjęcie znacznie dłuższego okresu dla określenia początku biegu terminu przedawnienia i powiązanie go z samym tylko faktem wezwania do spełnienia świadczenia prowadziłoby natomiast do stanu, w którym wierzyciel decydowałby o tym, kiedy roszczenie ulegnie przedawnieniu. Jednak w związku z tym, że Gmina z powództwem wystąpiła w dniu 23 lipca 2015r. domagając się zapłaty odszkodowania uzupełniającego za okres nieprzekraczający 5 lat, w sytuacji, gdy roszczenie to przedawniają się po upływie lat 10, nie było podstaw do uznania, że zgłoszone w pozwie roszczenie zapłaty odszkodowania uzupełniającego jest przedawnione.

Jak wynikało z zestawienia załączonego do pozwu, z tytułu odszkodowania uzupełniającego pozwani zobowiązani byli wobec powódki do zapłaty za okres od marca 2010r. do stycznia 2015r. w sumie kwoty 5.617,86 zł. Na taką wartość wskazała również sama powódka w odpowiedzi na sprzeciw pozwanych. Jednak, kwota ta nie należała się powódce w pełnej wysokości. Z tego samego zestawienia wynika, że na poczet powyższych należności dokonywane były uznania na rachunku pozwanych. W omawianym okresie dokonano takich uznań w sumie na kwotę 583,88 zł oraz jednorazowego obciążania w kwocie 148,62 zł. Zatem kwotę stanowiącą sumę należności z tytułu odszkodowania uzupełniającego należało pomniejszych o kwotę (...) zł (583,88 zł – 148,62 zł). Poza tym, w okresie od maja 2012r. do marca 2013r. pozwanym przyznany został dodatek mieszkaniowy, który za okres od maja 2012r. do października 2012r. - poza należnością z tytułu odszkodowania - pokrył również całość świadczenia z tytułu odszkodowania uzupełniającego, w sumie w kwocie 686,16 zł. W okresie od listopada 2012r. do marca 2013r. z dodatku mieszkaniowego w kwocie 224,27 zł miesięcznie, po pokryciu odszkodowania w kwocie 206 zł, pozostawała na poczet należności za dostawę mediów kwota 18,27 zł miesięcznie, czyli w sumie 91,35 zł. Zatem powódce z tytułu odszkodowania uzupełniającego należała się kwota 4404,73 zł (5.617,86 zł - 435,62 – 224,27 zł – 91,35 zł).

W 2012r. pozwani wpłacili powódce w sumie 1.400 zł. Na podstawie zaoferowanego przez strony materiału dowodowego nie sposób było jednak ustalić, czy pozwani dokonując wpłat wskazywali na poczet jakich należności mają one zostać zaliczone. Zatem, Sąd mając na uwadze treść art. 451§3 k.c. uznał, że w braku oświadczenia dłużnika lub wierzyciela, spełnione świadczenie zaliczone winno zostać przede wszystkim na poczet długu wymagalnego, a jeżeli jest kilka długów wymagalnych - na poczet najdawniej wymagalnego. Skoro na chwilę dokonywania wpłaty wymagalne były jedynie zaległe odszkodowania w wysokości czynszu (wymagalność odszkodowania uzupełniającego nastąpiło z dniem 23.03.2015r.), zaliczenie omawianych wpłat winno nastąpić na poczet najdawniej wymagalnej należność z tytułu odszkodowania. Skoro, w chwili dokonywania wpłaty, wymagalne były należności jeszcze z 2010r., na poczet tych świadczeń zaliczono wpłaconą kwotę 1.400 zł. Zatem kwoty tej nie ujęto w obliczeniach zobowiązania pozwanych zasądzonych w wyroku, bowiem świadczenia na poczet których wpłata została zaliczeniu, należały do grupy tych, które zostały uznane za przedawnione.

Orzekając o odsetkach od należności dochodzonej z tytułu odszkodowania uzupełniającego, które zgodnie z art. 481 k.c. należą się dopiero w razie opóźnienia dłużnika, Sąd miał na względzie to, że roszczenie o zapłatę odszkodowania uzupełniającego określonego w art. 18 ust. 2 zd. 2 ustawy w zw. z 224§2 k.c. i art. 230 k.c., ma charakter bezterminowego. W takiej sytuacji, jak stanowi art. 455 k.c., zobowiązany do świadczenia, winien spełnić świadczenie niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. Powódka, nie wykazała by wzywała pozwanych do zapłaty odszkodowania uzupełniającego przed tym, jak wysłała do nich wezwanie z dnia 9.03.2015r. (k. 16 i nast.), doręczone im w dniu 16.03.2015r., w którym określiła termin zapłaty na 7 dni. Zatem pozwani popadli w opóźnienie w zapłacie odszkodowania uzupełniającego dopiero z dniem 23.03.2015r. Zatem odsetki z omawianego tytułu należą się dopiero od 24.03.2015r.

Mając na uwadze powyższe, Sąd zasądził od pozwanych E. K. i B. K. kwotę (...) zł (odszkodowanie w kwocie(...) zł, odsetki za opóźnienia w zapłacie odszkodowania w kwocie 1.119,92 zł, odszkodowanie uzupełniające w kwocie (...) zł). Sąd przyznał, zgodnie z żądaniem pozwu odsetki od kwoty zasądzonego odszkodowania w kwocie (...) zł od dnia 1 lutego 2015r., czyli od następnego dnia, do którego powódka dokonała kapitalizacji odsetek z tego tytułu oraz odsetki od odszkodowania uzupełniającego od dnia (...), czyli za okres od dnia, w który pozwani podpali w opóźnienie z zapłatą z tego tytułu. Od skapitalizowanych odsetek kwocie (...)zł Sąd przyznał odsetki od dnia 23 lipca 2015r. czyli zgodnie z art. 482§1 k.c. od dnia wniesienia pozwu.

Mając na uwadze treść przepisu art. 481 k.c. i art. 359 k.c., w których od dnia 1.01.2016r. wprowadzono różne wartości odsetek ustawowych, w zależności od tytułu, na podstawie którego one przysługują, Sąd wskazał w myśl art. 481 k.c., że te zasądzone na rzecz powoda od 1.01.2016r. są odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Sąd nie znalazła podstaw by należną od pozwanych kwotę zasądzić solidarnie. Nie ma bowiem podstaw, by przyjąć, że ich odpowiedzialność wobec powódki ma charakter deliktowy, i że podstawę do solidarnej odpowiedzialności stanowi art. 441 k.c. Nie sposób także dla relacji między stronami postępowania, z uwagi na podstawę roszczeń Gminy odnaleźć innej podstawy dla solidarnej odpowiedzialności pozwanych, gdyż w prawie polskim o istnieniu solidarności przesądza ustawa lub wola stron wyrażona w umowie, a nie cechy zobowiązania. Wynika to z jednoznacznego brzmienia art. 369 k.c. Również art. 18 ust. 1 i 3 ustawy nie statuują odpowiedzialności solidarnej. Podstawą do przyjęcia solidarności nie może być także analogia z art. 688 ¹ § 1 k.c. przewidującego wyraźnie, iż „za zapłatę czynszu i innych należnych opłat odpowiadają stale zamieszkujący z najemcą osoby pełnoletnie. Dlatego, mając na uwadze uregulowaną w art. 18 ustawy sytuację prawną i odpowiedzialność osób zajmujących lokal bez tytułu prawnego należy przyjąć odpowiedzialność określaną jako „ in solidum” lub solidarność nieprawidłowa. Istota tej odpowiedzialności polega na tym, że kilka podmiotów na podstawie niezależnych stosunków prawnych jest zobowiązanych do świadczenia, przy czym jego spełnienie przez jedną osobę zwalnia z zapłaty wobec uprawnionego pozostałych zobowiązanych (podobnie Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 21 października 2015r. w sprawie III CZP 70/15). Dlatego Sąd zasądził dochodzoną od pozwanych należność in solidum, zastrzegając jednocześnie, że zasądzone nieskarżonym przez pozostałych pozwanych nakazem zapłaty zobowiązanie, jest także płatne in solidum z roszeniem przyznanym Gminie w wyroku.

Sąd rozstrzygając o kosztach miał na uwadze treść art. 98 §1 i §3 k.p.c. oraz 100 k.p.c. Powódka domagała się zasądzenia na swoją rzecz kwoty(...) Sąd zasądził na jej rzecz kwotę (...)zł. Zatem żądanie powódki zostało uwzględnione w 62%. Koszty powódki to kwota(...)zł uiszczona tytułem opłaty od pozwu, oraz kwota(...) zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego, zatem w sumie (...), z tego 62% to(...)zł zasądzone w pkt. 1b od pozwanych.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...) E. K.,

3.  (...)