Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt IX C 998/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 30-09-2014 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu IX Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Jolanta Malik

Protokolant:Karolina Pakuła

po rozpoznaniu w dniu 30-09-2014 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa P. M.

przeciwko (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w Ł.

- o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w Ł. na rzecz powódki P. M. kwotę 9912,46 zł (dziewięć tysięcy dziewięćset dwanaście złotych czterdzieści sześć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od 24 kwietnia 2013r. do dnia zapłaty,

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

III.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 1506,84 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt IX C 998/13

UZASADNIENIE

Powódka P. M. wniosła o zasądzenie od strony pozwanej (...) S.A. kwoty 15.699,38 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 24 kwietnia 2013 roku do dnia zapłaty i kosztami postępowania.

W uzasadnieniu pozwu powódka podała, że w wyniku kolizji drogowej z dnia 21 marca 2013 roku uszkodzeniu uległ stanowiący własność powódki samochód osobowy marki m. (...) o numerze rejestracyjnym (...).3 Sprawca kolizji kierował pojazdem ubezpieczonym z tytułu odpowiedzialności cywilnej u strony pozwanej. Strona pozwana sporządziła kalkulację szkody i na jej podstawie wypłaciła powódce odszkodowanie w kwocie 3.781,13 zł. Strona pozwana szacując należne odszkodowanie posłużyła się nielegalnymi praktykami tj. urealnieniem cen części zamiennych przez obniżenie cen części nowych o 55%, zaniżeniem wartości materiału lakierniczego o 50% oraz przyjęciem stawki roboczogodziny w zaniżonej wysokości 50 zł , zamiast rynkowej 105 zł.

Na zlecenie powódki (...) s.c sporządziła kalkulację kosztów naprawy auta, z treści której wynikało, iż koszt naprawy pojazdu w celu przywrócenia go do stanu sprzed szkody wynosi 19.480,51 zł

Mimo odwołania od decyzji o wypłacie odszkodowania i wezwania do zapłaty odszkodowania w wysokości 19.480,51 zł strona pozwana nie uznała roszczenia powódki, wskazując jednocześnie, iż dopłata do odszkodowania możliwa będzie tylko w momencie przedstawienia rachunków za naprawę przedmiotowego samochodu. Tymczasem powódka nie ma obowiązku naprawy pojazdu, tym bardziej dokumentowania jej fakturami czy innymi rachunkami.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów procesu.

W uzasadnieniu strona pozwana podniosła, iż wypłacona powódce kwota odszkodowania w całości wypełniła ciążący na niej obowiązek odszkodowawczy . Oryginalne części zamienne to nie tylko te, które sygnowane są przez producenta pojazdu, ale również części pochodzące z tej samej linii produkcyjnej, jednakże oznaczone jedynie marką wytwórcy. W obrocie funkcjonują także części zamienne o porównywalnej jakości, których producenci gwarantują, że spełniają one takie same normy i są tej samej jakości, co części sygnowane przez producenta pojazdu. Nieuprawnione jest twierdzenie, że naprawa tylko z użyciem oryginalnych części przywróci stan poprzedni auta. Stawka za roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych przyjęta została zgodnie z analizą regionalnego rynku napraw blacharsko – lakierniczych. Przyznane na podstawie sporządzonej przez stronę pozwaną kalkulacji odszkodowanie pozwoli na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed powstania szkody.

Sąd ustalił w sprawie następujący stan faktyczny :

W wyniku kolizji drogowej z dnia 21 marca 2013 roku uszkodzeniu uległ stanowiący własność powódki samochód osobowy marki M. (...)o numerze rejestracyjnym (...) Sprawca kolizji kierował pojazdem ubezpieczonym z tytułu odpowiedzialności cywilnej u strony pozwanej

BEZSPORNE

Pojazd powódki był wyprodukowany w roku 2003 , a więc chwili kolizji miał 10 lat.

Dowód:

Opinia biegłego sądowego z dnia 06.06.2014

W dniu 22 marca 2013 roku powód dokonał zgłoszenia stronie pozwanej szkody w jego pojeździe.

Dowód :

zgłoszenie szkody w aktach szkodowych

W dniu 27 marca 2013 roku rzeczoznawca strony pozwanej sporządził kalkulację kosztów naprawy auta w systemie (...) nr (...).

Koszt naprawy pojazdu powódki ustalony został na kwotę 3.781,13 zł brutto . W kosztorysie zadano : do wymiany 17 pozycji, do naprawy 2 pozycje, do sprawdzenia 1 pozycję, do lakierowania 3 pozycje . W kosztorysie zastosowano stawki za 1 rbg w wysokości 50 zł netto za prace montażowo – blacharskie i lakiernicze. W kalkulacji zmniejszono automatycznie naliczany przez program koszt materiału lakierniczego o 50%, przeprowadzono tzw. urealnienie cen oryginalnych części zamiennych w wysokości 45%., zastosowano ceny dostępnych na rynku zamienników na oryginalne części zamienne – przeprowadzono tzw. optymalizację na 8 częściach zamiennych.

Dowód :

kalkulacja szkody nr (...) – w aktach szkodowych oraz k. 10-16

Opinia biegłego sądowego z dnia 06.06.2014

Pismem z dnia 8 kwietnia 2013 roku powódka odwołała się od kosztorysu ustalającego wysokość wyliczonego odszkodowania na kwotę 3.781,13 zł brutto. Powódka zakwestionowała poprawność sporządzenia kalkulacji naprawy wskazując, iż bezprawnie zastosowano urealnienie części zamiennych , nadto nie zgodziła się na stosowanie zamienników zamiast cen oryginalnych części zamiennych. Wezwała stronę pozwaną do zapłaty kwoty 19.480,51 zł tytułem uzasadnionych kosztów naprawy, która została wyliczona na jej zlecenie przez (...) s.c . W kosztorysie do wymiany 25 pozycji, do naprawy 4 pozycje, do lakierowania 4 pozycje .Zastosowano stawki 105 zł netto z parce montażowe blacharskie za 1rbg i 125 zł netto za prace lakiernicze.

Ustosunkowując się do treści pisma powódki z dnia 8 kwietnia 2013 roku strona pozwana pismem z dnia 23 kwietnia 2013 roku podtrzymała swoje stanowisko w zakresie wysokości należnego powodowi odszkodowania wskazując, iż warunkiem ewentualnej dopłaty do odszkodowania jest udokumentowanie przez poszkodowanego kosztów naprawy. Argumentowała także , iż użycie do naprawy części najdroższych nie zawsze jest ekonomicznie uzasadnione. Stąd przy rozliczaniu szkody właściwym jest zastosowanie części zamiennych o jakości porównywalnej z częściami wykorzystywanymi przez producenta pojazdu na linii montażowej.

Dowód :

pismo powoda z 8.04.2013 r. , k. 23 – 25,

kalkulacja szkody z dnia 5.04.2013 (...) s.c - k. 17-22

pismo strony pozwanej z dnia 23.04.210 3- k. 26 -28

Opinia biegłego sądowego z dnia 06.06.2014

Koszt naprawy uszkodzeń przedmiotowego pojazdu powstałych podczas kolizji w dniu 21 marca 2013 roku przy zastosowaniu do naprawy wyłącznie oryginalnych części zamiennych producenta samochodu i naprawie przeprowadzonej w warsztacie blacharsko- lakierniczym przy zastosowaniu średnich stawek za prace blacharsko-lakiernicze w rejonie zamieszkania powódki wynosi 17.947,84 zł brutto.

Koszt naprawy uszkodzeń przedmiotowego pojazdu powstałych podczas kolizji w dniu 21 marca 2013 roku przy zastosowaniu do naprawy oryginalnych części zamiennych producenta samochodu ( z logo producenta) oraz dostępnych na rynku zamienników o jakości Q i PC, PT ,PJ i P i naprawie przeprowadzonej w warsztacie blacharsko- lakierniczym przy zastosowaniu średnich stawek za prace blacharsko-lakiernicze w rejonie zamieszkania powódki wynosi 13.693,59 zł brutto.

Średnia stawka za roboczogodzinę prac montażowo – blacharskich i lakierniczych wynosiła w roku 2013 w rejonie T. i O. 90 zł netto.

W celu przywrócenia samochodu do stanu sprzed kolizji konieczne do wymiany były 26 pozycje, do naprawy 3 pozycje, do sprawdzenia 1 pozycja, do lakierowania 4 pozycje, nadto konieczne były czynności dodatkowe : częściowe rozmontowanie przednich prawych drzwi do lakierowania wierzchniego.

W marcu 2013 występowało na rynku 11 zamienników ( na 26 części zakwalifikowanych do wymiany):

- zderzak przedni o jakości PJ ( ze względu na niską jakość zamiennika i jego duże wymiary nie należy go stosować – należy zastosować oryginalną część zamienna producenta pojazdu )

- wspornik prawy zderzaka przedniego o jakości PJ – ze względu na to, że część jest zamontowana w miejscu niewidocznym, można go zastosować do naprawy 10-letniego auta

- wzmocnienie zderzaka przedniego o jakości PJ - ze względu na to, że część jest zamontowana w miejscu niewidocznym, można go zastosować do naprawy 10-letniego auta

- osłona zderzaka o jakości P - ze względu na małe wymiary tej części, można go zastosować do naprawy 10-letniego auta

- osłona prawa zderzaka przedniego o jakości P - ze względu na małe wymiary tej części, można go zastosować do naprawy 10-letniego auta

- prowadnica prawa zderzaka przedniego o jakości PJ - ze względu na to, że część jest zamontowana w miejscu niewidocznym, można go zastosować do naprawy 10-letniego auta

- błotnik przedni prawy o jakości PC (występował też zamiennik o jakości PJ, jednakże uzasadnione jest wybranie wyższej jakości tj. PC)

- nit o jakości PJ - ze względu na to, że część jest zamontowana w miejscu niewidocznym, można go zastosować do naprawy 10-letniego auta

- nadkole przednie prawe o jakości PJ - ze względu na to, że część jest zamontowana w miejscu niewidocznym, można go zastosować do naprawy 10-letniego auta

- blacha przednia o jakości PJ (występował też zamiennik o jakości P, jednakże uzasadnione jest wybranie wyższej jakości tj. PJ)

- kondensator o jakości Q (występował też zamiennik o jakości P, jednakże uzasadnione jest wybranie wyższej jakości tj. Q)

Powyższe zamienniki umożliwiają skuteczną naprawę za kwotę 13.693,59 zł brutto pojazdu do stanu sprzed kolizji z uwzględnieniem zachowania takiej samej sprawności technicznej oraz takich samych warunków bezpieczeństwa i jakości. Jest to koszt naprawy niezbędnej do przywrócenia przedmiotowego pojazdu do stanu sprzed kolizji przeprowadzonej w warsztacie blacharsko- lakierniczym przy zastosowaniu do naprawy oryginalnych części zamiennych producenta samochodu oraz dostępnych na rynku zamienników o jakości Q i PC, PT ,PJ i P .

W przypadku samochodów eksploatowanych powyżej 6 lat naprawa pokolizyjna powoduje wzrost wartości pojazdu tylko wtedy gdy wymieniane są na nowe skorodowane elementy oblachowania nadwozia lub wymieniane są ważne zespoły takie jak silnik lub skrzynia biegów. W samochodzie powódki nie było elementów skorodowanych . W przypadku samochodu powódki naprawa przy zastosowaniu do naprawy wyłącznie oryginalnych części zamiennych z logo producenta nie powoduje wzrostu wartości pojazdu.

Żadna z części zakwalifikowanych do wymiany nie nosiła śladów wcześniejszej naprawy. Przeprowadzający oględziny auta powódki rzeczoznawcy z ramienia strony pozwanej i powódki nie udokumentowali, ażeby jakakolwiek cześć zakwalifikowana do wymiany nie była oryginalna.

Dowód :

opinia biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków samochodowych oraz szkód samochodowych S. C. z dnia 06.06.2014 k. 92 – 127 ,

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Między stronami procesu niesporna była zasada odpowiedzialności strony pozwanej. Strona pozwana jako ubezpieczyciel odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego sprawcy szkody jest zobowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej w związku z ruchem tego pojazdu. Na mocy art. 436 § 1 k.c., samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch tego pojazdu, chyba że szkoda nastąpiła na skutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Jednocześnie zgodnie z treścią art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Powódka poniosła szkodę w wyniku kolizji drogowej z dnia 21 marca 2013 roku, strona pozwana zobowiązana jest zatem do świadczenia na rzecz powódki zgodnie z przepisami art. 822 k.c. oraz art. 9 ust. 1, art. 19 ust. 1, art. 34 ust. 1 i art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 roku, nr 124, poz. 1152 z późn. zm.).

Sam obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela pojawia się już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierza go naprawić, o czym orzekł Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 15 listopada 2001 roku wydanej w sprawie rozpoznawanej pod sygnaturą akt III CZP 68/01.

Dla powstania odpowiedzialności gwarancyjnej ubezpieczyciela istotne znaczenie ma fakt powstania szkody, a nie fakt jej naprawienia. Nie ma on też znaczenia dla określenia wysokości przysługującego poszkodowanemu odszkodowania ubezpieczeniowego, ponieważ wysokość ta powinna odpowiadać kosztom wyrównania uszczerbku, jaki pojawił się w majątku poszkodowanego po powstaniu wypadku komunikacyjnego, a więc kosztom przywrócenia pojazdowi jego wartości sprzed wypadku. Poszkodowanemu w związku z ruchem pojazdu mechanicznego przysługuje w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej roszczenie odszkodowawcze z chwilą powstania obowiązku naprawienia szkody, a nie dopiero po powstaniu w ten czy inny sposób stwierdzonych kosztów naprawy samochodu. Stanowisko to jest ugruntowane w orzecznictwie Sądu Najwyższego (uchwała z dnia 17 maja 2007 roku wydana w sprawie III CZP 150/06).

Zgodnie z treścią art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Przy czym naprawienie szkody przez zakład ubezpieczeń może nastąpić wyłącznie poprzez zapłatę odszkodowania w odpowiedniej wysokości. W myśl natomiast art. 363 § 2 k.c. wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

W świetle jednolitego orzecznictwa, obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej na zasadzie art. 363 § 2 k.c. powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Kwestie te nie mają także wpływu na wysokość odszkodowania. Wysokość świadczeń obliczać należy bowiem na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych sposobów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów niezbędnych materiałów i robocizny wg cen z daty ich ustalenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 sierpnia 2003 roku wydany w sprawie IV CKN 387/01, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 1988 roku wydany w sprawie I CR 151/88, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2002 roku wydany w sprawie IV CKN 635/00, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 22 lutego 2007 roku wydany w sprawie I ACa 1179/06).

Szczególnie sporną pomiędzy osobami poszkodowanymi w wyniku kolizji drogowych a zakładami ubezpieczeń pozostaje kwestia zasadności zastosowania do naprawy eksploatowanych pojazdów części nowych i oryginalnych. Z jednej bowiem strony poszkodowani oczekują naprawienia poniesionej szkody w pełnej wysokości, z drugiej zaś istnieje ryzyko, iż w przypadku naprawy szkody zgodnie z oczekiwaniami poszkodowanego doszłoby do jego bezpodstawnego wzbogacenia. Powyższa kwestia omówiona została w sposób wyczerpujący przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 kwietnia 2012 roku wydanej w sprawie rozpoznawanej pod sygnaturą akt III CZP 80/11 oraz w uchwale z dnia 20 czerwca 2012 roku wydanej w sprawie rozpoznawanej pod sygnaturą akt III CZP 85/11.

W treści uchwały z dnia 12 kwietnia 2012 roku Sąd Najwyższy wskazał, iż część po połączeniu jej z pojazdem nie może być oceniana jako samodzielny przedmiot obrotu, lecz staje się jednym z jego elementów. O tym, że zamontowanie części nowych w miejsce starych prowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia poszkodowanego można mówić tylko wtedy, gdyby spowodowało to wzrost wartości pojazdu jako całości. Ponieważ nowa część jest dołączana do samochodu, istnieje duży stopień prawdopodobieństwa, że w związku z tym okres jej eksploatacji będzie krótszy, niż gdyby została zamontowana w samochodzie nowym, jest wobec tego wątpliwe przyjmowanie wartość części nowej, jaką osiąga ona na rynku. Nie jest także jasne, za pomocą jakich kryteriów ustala się w takim przypadku odrębnie wartość części starej, która została uszkodzona podczas wypadku, część ta bowiem, gdyby nie została uszkodzona, mogła służyć jeszcze przez czas, który nie w każdym przypadku musi się równać okresowi wynikającemu z porównania okresu eksploatacji części nowej i już używanej. Literalna wykładnia art. 361 § 2 i art. 363 § 2 k.c. nie daje podstaw do obniżenia należnego poszkodowanemu odszkodowania o różnicę pomiędzy wartością części nowej a wartością części, która uległa uszkodzeniu, wyliczoną odrębnie dla każdej części. Za taką wykładnią przemawiają również argumenty celowościowe. Przyjęcie, że odszkodowanie może być obniżone o różnicę pomiędzy wartością części nowej i części starej stanowiłoby wyraźny sygnał dla poszkodowanego, aby poszukiwał on nie części nowych, lecz części uzyskanych z tzw. odzysku. Zamontowanie takich części, na które nie ma z reguły gwarancji albo jest ona znacznie krótsza, mogłoby prowadzić do zmniejszenia bezpieczeństwa dla zdrowia i życia przy korzystaniu z pojazdu dla posiadacza pojazdu i innych uczestników ruchu drogowego. Takie działania, chociaż na pozór prowadzą do zmniejszenia obciążeń zakładów ubezpieczeń, mogą w konsekwencji doprowadzić do kolejnych szkód i konieczności kolejnych wymian, co w konsekwencji zwiększy obciążenie ubezpieczycieli z tytułu wypłaty odszkodowań. Znalezienie na rynku części, której okres eksploatacji odpowiada okresowi, w jakim była eksploatowana stara część, która musi być wymieniona, jest też praktycznie niewykonalne, gdyż dostępne są tylko części nowe i części zregenerowane, których okres zużycia nie jest możliwy do ustalenia. Zakład ubezpieczeń powinien ustalić wysokość odszkodowania z uwzględnieniem cen części nowych, jeżeli są one potrzebne do naprawy samochodu. W szczególności nie ma podstaw, aby odrębnie oceniać wartość części samochodu i jeżeli części stare były w chwili wypadku częściowo zużyte, obniżać należne odszkodowanie. Co więcej obowiązkiem zakładu ubezpieczeń jest ustalenie i wypłacenie odszkodowania w wysokości uwzględniającej wartość nowych części, których zamontowanie jest potrzebne, aby pojazd został przywrócony do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę. Nie można jednak z góry wyłączyć, że zamontowanie podczas przywracania do stanu poprzedniego nowych części spowoduje jednak wzrost wartości pojazdu jako całości. Jeżeli wymianie podlegały części już znacznie wyeksploatowane i przestarzałe technicznie, a jednocześnie stanowiące znaczną część wartości całego pojazdu, to może się okazać, że w konkretnym przypadku wartość pojazdu po naprawie wzrośnie. Ciężar dowodu w tym zakresie powinien jednak obciążać zakład ubezpieczeń, skoro bowiem z reguły wymiana części starych na nowe nie prowadzi do wzrostu wartości samochodu, to tylko wykazanie przez zobowiązanego do ustalenia i wypłaty odszkodowania, że w konkretnym wypadku jest inaczej pozwala na zmniejszenie odszkodowania. Także względy celowościowe przemawiają za tym, aby ciężarem dowodu w tym zakresie obciążyć ubezpieczyciela, a nie poszkodowanego, poszkodowany bowiem ma prawo oczekiwać, że kwota ubezpieczenia pokryje wszystkie koszty przywrócenia jego pojazdu do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę.

Uchwała z dnia 20 czerwca 2012 III CZP 85/11 roku odnosiła się natomiast do kwestii zasadności zastosowania oryginalnych części do naprawy uszkodzonego pojazdu.

SN w tej uchwale wskazał, że w orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, że poszkodowany może żądać od ubezpieczyciela kwoty odpowiadającej wszelkim celowym i ekonomicznie uzasadnionym wydatkom służącym do przywrócenia stanu poprzedniego, przy czym koszty te muszą być odnoszone do każdego indywidualnego przypadku, inna bowiem jest sytuacja, gdy w pojeździe uległy uszkodzeniu lub zniszczeniu części oryginalne, które także w braku uszkodzenia wcześniej czy później i tak musiałyby zostać wymienione ze względu na naturalny proces zużywania, a inna, gdy uszkodzeniu lub zniszczeniu uległy części oryginalne, których okres trwałości odpowiada żywotności samego pojazdu.

Zgodnie przyjmuje się również, że przywrócenie stanu poprzedniego ma miejsce, jeżeli stan pojazdu po naprawie pod każdym istotnym względem (stanu technicznego, zdolności użytkowania, części składowych, trwałości, wyglądu estetycznego itd.) odpowiada stanowi pojazdu przed uszkodzeniem.

Nie budzi wątpliwości, że oryginalność części wykorzystywanych do naprawy pojazdu stanowi istotny czynnik decydujący o tym, czy naprawa jest wystarczająca do przywrócenia jego do stanu poprzedniego. Jest oczywiste, że ich dobór może prowadzić do pogorszenia położenia poszkodowanego. Pogorszenie takie miałoby miejsce zarówno wtedy, gdyby użyta część była pod istotnymi względami częścią gorszą od tej, która uległa uszkodzeniu, jak i wtedy, gdyby równowartość "restytucyjna" części zastępczej była niepewna. Nie oznacza to jednak, że w razie uszkodzenia części pochodzącej bezpośrednio od producenta pojazdu, do naprawy albo obliczania kosztów naprawy mogą być wykorzystane tylko ceny takich "części oryginalnych bezpośrednio pochodzących od producenta pojazdu". W ten sam sposób należy co do zasady ocenić wykorzystanie przy ustalaniu odszkodowania także innych części nowych, które są tej samej jakości co części pochodzące bezpośrednio od producenta pojazdu, oznaczone jego znakiem towarowym albo logo rozprowadzone w opakowaniach w ten sposób oznaczonych i dystrybuowane w ramach jego sieci dystrybucji.

Takimi częściami są występujące w obrocie części wyprodukowane przez tego samego producenta, który dostarcza producentowi pojazdu do montażu pojazdów lub części zamienne. Są to części produkowane zgodnie ze specyfikacjami i standardami produkcyjnymi, ustalonymi przez producenta pojazdu, a więc części dokładnie tej samej jakości co części pochodzące bezpośrednio od producenta pojazdu, a różniące się tylko oznakowaniem. Z tego względu ich użycie należy co do zasady uznać za równoważne użyciu części oryginalnych. Do wykazania przez ubezpieczyciela, że podstawą kalkulacji odszkodowania były ceny takich właśnie części wystarczające byłoby wskazanie, iż części pochodzą od producenta części dostarczającego te części producentowi pojazdu, i że producent tych części zaświadczył, iż zostały wyprodukowane zgodnie ze specyfikacjami i standardami produkcyjnymi ustalonymi przez producenta pojazdów. Oczywiście, okoliczności te powinny być uprzednio przez ubezpieczyciela ustalone.

Dalej SN wskazał, że oczywiste jest, że reguła dotycząca zasadności wykorzystania przy ustalaniu wysokości odszkodowania cen części równoważnych oryginalnym nie jest miarodajna w każdym przypadku. W niektórych przypadkach istotną cechą decydującą o zupełności restytucji jest - obok jakości części - samo pochodzenie części od producenta pojazdu, a więc w praktyce opatrzenie go znakiem towarowym lub logo producenta pojazdu. Odnosi się to w szczególności do wspomnianych pojazdów będących jeszcze na gwarancji producenta, który wymaga od autoryzowanych warsztatów, by w ramach napraw gwarancyjnych korzystały wyłącznie z części zamiennych dostarczanych przez producenta pojazdów na potrzeby tych napraw. Także szczególny interes poszkodowanego może uzasadniać dokonanie naprawy z wykorzystaniem części oryginalnych, pochodzących bezpośrednio od producenta pojazdu. Przykładowo, gdy pojazd był dotychczas serwisowany i naprawiany wyłącznie przy użyciu części oryginalnych, tzn. pochodzących bezpośrednio od producenta pojazdu, a kontynuacja takiej "historii" pojazdu może wpłynąć na jego wartość handlową, lub też gdy poszkodowany potwierdzi swój uzasadniony interes w dokonaniu naprawy z wykorzystaniem części oryginalnych przez to, że jej faktycznie dokona.

Takich szczególnych okoliczności powódka nie wykazywała. Na względzie natomiast należy mieć wiek auta w chwili zdarzenia: 10 lat, brak udokumentowanej jego historii – w każdym bądź razie jego pierwszej rejestracji w Polsce dokonano w roku 2008, był to więc samochód sprowadzony z zagranicy. Nie wiadomo którym właścicielem auta była powódka. Powódka nie przeprowadziła też dowodów na to czy auto było serwisowane.

Strona pozwana uznała roszczenie powoda co do zasady i w toku postępowania likwidacyjnego ustaliła wysokość poniesionej szkody na łączną kwotę 3.781,13 zł .

Spór między stronami dotyczył zatem wysokości dalszego należnego powódce odszkodowania i związany był głównie z wysokością stawki roboczogodzinowej związanej z pracami naprawczymi i lakierniczymi, niezasadnie stosowanymi potrąceniami oraz kwestia jakości i pochodzenia części zamiennych.

Ustalając zakres uszkodzeń pojazdu oraz wysokość należnego stronie powodowej odszkodowania Sąd oparł się w pierwszej kolejności na opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej. Ponieważ rozmiar uszkodzeń, zakres, sposób i wartość naprawy niezbędnej do przywrócenia samochodu do stanu sprzed kolizji stanowią wiadomości specjalne, Sąd wnioskami opinii biegłego jest związany. Wnioski opinii są jasne, kategoryczne i przekonujące dla Sądu, są zgodne z zasadami logiki, wiedzy powszechnej. Poziom wiedzy biegłego jest odpowiedni do jego specjalizacji, podstawy teoretyczne opinii nie budzą wątpliwości. Sposób motywowania opinii oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków jest właściwy.

Strony nie zgłosiły do opinii żadnych zastrzeżeń.

Sporządzając opinię w sprawie biegły sądowy dokonał kalkulacji kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu z zastosowaniem wyłącznie oryginalnych części zamiennych producenta samochodu oraz z zastosowaniem oryginalnych części zamiennych producenta samochodu i dostępnych na rynku zamienników o różnej jakości.

Symbolem Q oznacza się części wyprodukowane przez producenta dostarczającego dany element na pierwszy montaż samochodu. Są to zatem takie same części, jak używane przez producenta samochodu, lecz pozbawione jedynie logo tegoż producenta.

Natomiast symbolem PJ oznacza się części o porównywalnej jakości.

Zdaniem biegłego naprawa pojazdu przy zastosowaniu wskazanych przez niego części tj. oryginalnych części zamiennych i zamienników o jakości Q i PC, PT ,PJ i P . umożliwiłaby skuteczne przywrócenie pojazdu do stanu sprzed kolizji z uwzględnieniem zachowania takiej samej sprawności technicznej oraz takich samych warunków bezpieczeństwa. Przy czym z 11 występujących wówczas zamienników biegły zakwalifikował 10 z nich jako te , które pozwolą na skuteczną naprawę (poza zderzakiem przednim, gdyż występująca na rynku jakość tego zderzaka jest zbyt niska do przywrócenia stanu poprzedniego) . Biegły mając na względzie małe rozmiary pozostałych zamienników lub zamontowanie ich w miejscu niewidocznym : jak wspornik prawy zderzaka przedniego, wzmocnienie zderzaka przedniego, osłona zderzaka , osłona prawa zderzaka przedniego, prowadnica prawa zderzaka przedniego, błotnik przedni prawy , nit , nadkole przednie prawe, blacha przednia uznał, iż ich jakość P, PJ, PC będzie wystarczająca do przywrócenia 10 letniego auta do stanu sprzed szkody. Nadto dla jednej części zamiennej uznał za uzasadnione przyjęcie najwyższej jakości Q (kondensator)

W świetle przytoczonego wyżej orzecznictwa Sądu Najwyższego (zwłaszcza uchwały SN z 20.06.2012) , Sąd uznał za zasadne zastosowanie do naprawy przedmiotowego pojazdu zamienników o jakości i w zakresie wskazanym przez biegłego, uznając jednocześnie, iż części podlegające wymianie nie zwiększyły wartości pojazdu, a tym samym nie było podstaw do dokonania amortyzacji tychże części. Wskazane przez biegłego stawki roboczogodzin za prace naprawcze oraz lakiernicze wynoszące odpowiednio 90 zł netto odpowiadały średnim stawkom stosowanym w warsztatach naprawczych na terenie T. i O., a więc w rejonie zamieszkania powódki, co nie było kwestionowane przez strony.

Koszt naprawy przedmiotowego pojazdu wyliczony przy użyciu oryginalnych części zamiennych producenta samochodu oraz dostępnych na rynku zamienników o jakości wskazanej przez biegłego wynosi 13.693,59 zł brutto (vide pkt. 10.2. biegłego) i kwotę tę brał Sąd za podstawę dalszych obliczeń. Wybierając powyższą kwotę odszkodowania z wersji przedstawionych przez biegłego Sąd uznał, iż tylko ona odpowiada uzasadnionym kosztom naprawy biorąc pod uwagę wskazówki zawarte w orzecznictwie Sądu Najwyższego i treści art. 361 i 363 kc. Powódka nie podał i nie wykazał żadnych szczególnych okoliczności , które uzasadniałyby odmienne rozstrzygniecie w świetle wskazówek zawartych w uzasadnieniu uchwały SN z 20.06.2014.

Strona pozwana zobowiązana jest zatem do zapłaty na rzecz powoda kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy wypłaconym w toku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego odszkodowaniem a kosztami naprawy wskazanymi przez biegłego sądowego (13.693,59 zł – 3.781,13 zł = 9912.46 zł ). Żądanie pozwu w zakresie zapłaty kwoty przekraczającej 9912.46 zł nie zasługiwało na uwzględnienie.

O odsetkach od kwoty zasądzonej orzeczono na podstawie art. 481 k.c., który stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Po myśli bowiem art. 817 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o szkodzie. Jako że zgłoszenie szkody miało miejsce w dniu 22 marca 2013 roku, zaś strona pozwana na etapie niniejszego postępowania nie podniosła żadnych okoliczności, które dawałyby podstawy do wypłaty odszkodowania w terminie późniejszym, odsetki od kwoty należnego odszkodowania za koszty naprawy pojazdu mogą być liczone od dnia następnego po upływie 30 dni. Powódka domagała się natomiast zasądzenia odsetek na swoją rzecz od dnia 24 kwietnia 2013 roku i od daty tej odsetki należało zasądzić.

O kosztach procesu sąd orzekł zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów, wyrażoną w treści art. 100 k.p.c.

Wobec tego, że powódka wygrała sprawę w 63 %, Sąd zasądził od na jej rzecz od strony pozwanej koszty procesu w wysokości 1506,84 zł (pkt III sentencji wyroku).

Koszty poniesione przez powoda, to: opłata sądowa od pozwu w kwocie 785 zł, koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2 400 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz zaliczka na wynagrodzenie biegłego w kwocie 800 zł. Łącznie: 4 002 zł x 63 % = 2521,26 zł.

Koszty poniesione przez stronę pozwaną to: koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2 400 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz wydatki na wynagrodzenie przyznane i wypłacone biegłemu sądowemu z zaliczki uiszczonej przez stronę pozwaną w łącznej kwocie 324,68 zł Łącznie: 2741,68 zł x 37 % = 1014,42 zł.

2521,26 zł – 1014,42 zł = 1506,84 zł, która to kwota podlegała zasądzeniu na rzecz powódki.

Wynagrodzenie biegłego wyniosło 1 055,01 zł + 69,67 zł = 1124,68 zł. Kwota ta została w całości pokryta z zaliczek stron. Niewykorzystana zaliczka uiszczona przez stronę pozwaną w wysokości 475,32 zł zostanie zwrócona przez Sąd z urzędu.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, Sąd podjął rozstrzygnięcia zawarte w sentencji wyroku.