Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 października 2015 r.

Sąd Rejonowy w Łańcucie I Wydział Cywilny

w składzie :

Przewodniczący: SSR Beata Faff

Protokolant: Beata Młynek

po rozpoznaniu w dniu 8 października 2015 r. w Łańcucie

na rozprawie

sprawy z powództwa R. B.

przeciwko (...) SA w W.

o zapłatę 18.774,00 zł

I./ zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powódki R. B. kwotę 10.000,00 zł (dziesięć tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 5.10.2013 r. do dnia zapłaty - tytułem dodatkowego zadośćuczynienia za skutki zdarzenia z dnia 23 kwietnia 1999 r.,

II./ zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powódki R. B. kwotę 102,00 zł (sto dwa złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 5.10.2013 r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów opieki osoby trzeciej,

III./ w pozostałej części powództwo oddala,

IV./ zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powódki R. B. kwotę 505,00 zł (pięćset pięć złotych), tytułem zwrotu części opłaty sądowej od pozwu związanej z uwzględnioną częścią powództwa,

V./ zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powódki R. B. kwotę 2.417,00 zł (dwa tysiące czterysta siedemnaście złotych), tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

VI./ nakazuje ściągnąć od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Łańcucie 499,55 zł (czterysta dziewięćdziesiąt dziewięć złotych 55/100), tytułem pokrycia wydatków na koszt opinii biegłego, od których powódka została zwolniona w całości,

VII/ w pozostałej części kosztami postępowania obciążą powódkę.

Sygn. akt I C 452/13

UZASADNIENIE WYROKU

Sądu Rejonowego w Łańcucie z dnia 8.10.2015r.

Pozwem z dnia 29.11.2013r. powódka R. B., reprezentowana przez pełnomocnika radcę prawnego B. K., domagała się zasądzenia od pozwanego (...) SA z/s w W. kwoty 18.000 złotych tytułem zadośćuczynienia oraz kwoty 774,00 złotych tytułem refundacji kosztów opieki wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 5.10.2013r. do dnia zapłaty, a nadto zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew pozwany, reprezentowany przez radcę prawnego K. B., wnosił o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazał, iż powództwo nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem należności przyznane i wypłacone w toku postępowania likwidacyjnego oraz uiszczone przez sprawcę szkody w pełni rekompensują powódce skutki zdarzenia, z którego wywodzi ona swoje roszczenie.

Sąd ustalił, co następuje :

W dniu 23.04.1999r. powódka R. Z. / obecnie nosząca nazwisko B./ była uczennicą VI klasy szkoły podstawowej. W tej dacie w godzinach popołudniowych uczestniczyła w wypadku komunikacyjnym, do jakiego doszło w miejscowości Ł., w drodze powrotnej powódki ze szkoły do domu. Sprawca szkody, znajdujący się w stanie nietrzeźwości i kierujący pojazdem marki T. (...) zjechał na przeciwny pas ruchu, zderzając się z prawidłowo jadącym samochodem marki F. (...) D. D., a następnie zjechał na chodnik, potrącając trzy osoby, w tym powódkę.

Pojazd sprawcy szkody był objęty obowiązkowym ubezpieczeniem OC u pozwanego ubezpieczyciela.

Sprawca szkody został skazany za popełnienie przestępstwa z art. 177§1 kk i art. 178 kk na karę dwóch lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący trzy lata. Ponadto orzeczono wobec niego karę grzywny w wymiarze 15 stawek dziennych, ustalając wysokość stawki dziennej na kwotę 10,00 złotych oraz środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres trzech lat.

/ akta szkody – k. 54, zeznania powódki – k. 67, 161, kserokopia dowodu osobistego powódki – k. 12, odpis wyroku Sądu Rejonowego w Łańcucie z dnia 13.07.1999r. , sygn. akt II K 110/99 – k. 37-38, notatka urzędowa – k. 39-40 /

W wyniku tego zdarzenia powódka doznała następujących obrażeń ciała:

- urazu barku i ręki

- złamania obojczyka lewego

- rany szarpanej uda

Po urazie powódka została zdiagnozowana przez lekarza z Pogotowia (...), a następnie zaopatrzona w Szpitalu (...) w Ł.. Na Izbie Przyjęć złamanie obojczyka unieruchomiono w opatrunku D. na okres pięciu tygodni. Po doznanym urazie poszkodowana została hospitalizowana w Oddziale (...) przez trzy dni, a dalsze leczenie kontynuowała w (...) w Ł. oraz korzystała z fizykoterapii w trybie ambulatoryjnym. Leczenie zakończyła w lipcu 1999r.

/ dokumentacja z akt szkody – k. 29-36, akta szkody – k. 54, zeznania powódki – k. 67,161, dokumentacja medyczna – k. 28, opinia biegłego W. P. – k. 134-136, zeznania świadków : D. K. – k. 85-86, M. P. – k. 86-87/

Przed wypadkiem powódka była w pełni zdrowa i sprawna. Przez okres unieruchomienia w opatrunku gipsowym R. Z. wykonywała czynności pierwszej potrzeby, tj. higiena osobista, czy ubierania, w miarę samodzielnie, gdyż prawą rękę miała sprawną. Posiłki przygotowywała jej mama. Przez okres unieruchomienia barku w opatrunku D. i przymusowego pobytu w domu powódką opiekowali się na zmianę jej rodzice. Pomagali jej w podniesieniu się z łóżka, dojściu do toalety, kąpieli, myciu i czesaniu włosów, ubraniu odzieży, wyjściu na zewnątrz, podaniu posiłków itp.

Do tej pory powódka odczuwa powysiłkowe dolegliwości bólowe uszkodzonego podczas wypadku komunikacyjnego obojczyka lewego oraz bóle powysiłkowe i samoistne lewego barku.

Na lewej dłoni powódki od strony grzbietowej pozostała blizna o szerokości 1 cm, blada i niebolesna. W połowie trzonu obojczyka można zauważyć deformację – wyczuwalne zgrubienie i poszerzenie obrysu trzonu obojczyka – mierne niebolesne. Występuje również ograniczenie odwiedzenia lewego barku o ok. 10 stopni, śladowa redukcja siły dłoni i kończyny górnej lewej, blizna po ranie uda lewego 2x 2 cm blada i niebolesna.

Powyższe uszczerbki na zdrowiu powódki są trwałe i powodują łącznie 8 % trwałego uszczerbku na zdrowiu / 5 % - z powodu uszkodzenia barku i obojczyka lewego, 1 % - uraz dłoni, 2 % - uraz uda/.

Dolegliwości związane z powstałymi obrażeniami ciała powódki powodowały dolegliwości bólowe w okresie do 1 miesiąca od urazu w nasileniu 5 stopni w 10 stopniowej skali (...), a przez dalszy okres leczenia – na poziomie 3 stopni. Obecnie powódka okresowo odczuwa dolegliwości bólowe na poziomie 2-3 stopni.

Deformacja w zakresie obojczyka lewego oraz blizny dłoni i uda lewego mają charakter trwały. Ograniczenie ruchomości barku lewego i jego dolegliwości rokują w przyszłości dalszą remisją dolegliwości w perspektywie 2- 3 lat.

R. Z. wymagała opieki i pielęgnacji w okresie unieruchomienia zewnętrznego w opatrunku D. i w okresie wstępnej rehabilitacji po usunięciu unieruchomienia – tj. przez okres 2 miesięcy po urazie w zakresie czynności dnia codziennego i samoobsługi 3 godziny dziennie, a do zakończenia leczenia – 1 godzinę dziennie. Obecnie nie wymaga pomocy.

Łącznie powódka potrzebowała opieki przez 3 tygodnie po 3 godziny dziennie, a przez kolejne dwa – przez 1,5 godziny dziennie. Przy przyjęciu stawki godzinowej na poziomie 8,00 złotych koszt opieki wyniósł 672,00 złotych / 84 godz x 8,00 zł/ godz./.

Przez okres trzech miesięcy powódka nie uczęszczała na zajęcia szkole.

Aktualnie powódka R. B. ma 29 lat. Pracuje w charakterze fizjoterapeutki. W czasie wykonywania obowiązków zawodowych lub podczas zmiany warunków atmosferycznych odczuwa ona dolegliwości bólowe w obrębie lewego barku i obojczyka. W związku z tym okresowo korzysta z zabiegów rehabilitacyjnych wykonywanych przez jej koleżankę.

/ zeznania powódki – k. 67,161, dokumentacja fotograficzna – k. 13-15, dokumentacja medyczna – k. 28, opinia biegłego W. P. – k. 134-136, zeznania świadków : D. K. – k. 85-86, M. P. – k. 86-87/

Sprawca wypadku uiścił rodzicom małoletniej wówczas powódki kwotę 5.500 złotych.

Pismem z dnia 26.08.2013r. pełnomocnik powódki wystąpił do pozwanego z roszczeniem o wypłatę 1.200 złotych tytułem zadośćuczynienia oraz kwoty 1.680,00 złotych tytułem refundacji kosztów opieki. Pismem z dnia 4.10.2013r. przyznano powódce zadośćuczynienie w kwocie 2.500 złotych oraz 570,00 złotych z tytułu zwrotu kosztów opieki osób trzecich.

/ akta szkody – k. 54/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów z akt szkody, opinii biegłego W. P. oraz zeznań świadków i powódki. Sąd uznał przedmiotowe dowody za wiarygodne w całości. Moc dowodowa dokumentów oraz opinii biegłego nie była przez żadną ze stron kwestionowana i nie budziła żadnych wątpliwości. Opinia biegłego została sporządzona zgodnie z jego wiedzą specjalistyczną i doświadczeniem zawodowym, a zawarte w niej wnioski końcowe są logiczną konsekwencją przeprowadzonej analizy dokumentacji medycznej oraz osobistego badania powódki i zostały poparte odpowiednią argumentacją. Sąd uznał za wiarygodny również osobowy materiał dowodowy w postaci zeznań świadków i korespondujących z nimi zeznań powódki, albowiem przedmiotowe dowody tworzą spójną i logiczną całość, wzajemnie się uzupełniają i w pełni korespondują z pozostałym materiałem dowodowym.

Sąd zważył, co następuje :

Powództwo w przedmiotowej sprawie zostało oparte na treści art. 444 §1 kc i art. 445§1 kc oraz art. 822§1 kc, zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Pozwany nie kwestionował podstaw swojej odpowiedzialności, a jedynie wysokość dochodzonych przez powódkę roszczeń.

Na podstawie art. 445§1 kc Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Określenie "sumy odpowiedniej" powinno być dokonane przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności konkretnej sprawy, a zwłaszcza rodzaju i rozmiaru doznanych obrażeń, czasokresu, uciążliwości procesu leczenia i dostosowawczej rehabilitacji, długotrwałości nasilenia dolegliwości bólowych, konieczności korzystania z opieki i wsparcia innych osób oraz jej zakresu, trwałych następstw tych obrażeń w sferze fizycznej i psychicznej oraz ograniczeń, jakie wywołują w dotychczasowym życiu, w tym potrzeby stałej rehabilitacji, zażywania środków farmakologicznych, zmiany charakteru zatrudnienia, trybu życia, przyzwyczajeń, czy też sposobu spędzania wolnego czasu. Wysokość zadośćuczynienia odpowiadająca doznanej krzywdzie powinna być odczuwalna dla poszkodowanego i przynosić mu równowagę emocjonalną, naruszoną przez doznane cierpienia psychiczne i fizyczne. Należy nadto podkreślić, że zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość ( wyrok SA w Łodzi z dnia 11.06.2014r., I ACa 1593/13, LEX nr 1480479).

Niedopuszczalne jest stosowanie jakichkolwiek mechanizmów przy wyliczaniu wysokości zadośćuczynienia ( wyrok SA w Lublinie z dnia 10.04.2013r., I ACa 2/13, LEX nr 1313362). Zadośćuczynienie, o którym mowa w art. 445 § 1 k.c., stanowi rekompensatę pieniężną za krzywdę niemajątkową, a związaną z ujemnymi przeżyciami związanymi z cierpieniem fizycznym i psychicznym, wynikającym m.in. z uszkodzenia ciała. W tym przypadku podstawę ustalenia odpowiedniego zadośćuczynienia stanowią przede wszystkim konsekwencje uszkodzenia ciała, a więc rozmiar krzywdy jakiej poszkodowany doznał. Odnosi się to w szczególności do nasilenia cierpień i ich długotrwałości, stanu ogólnego poszkodowanego oraz do trwałości następstw wypadku. Decydujące znaczenie dla określenia sumy pieniężnej zadośćuczynienia ma tu rozmiar doznanej krzywdy, skoro zadośćuczynienie ma na celu naprawienie szkody niemajątkowej, wyrażającej się doznaną krzywdą w postaci cierpień fizycznych i psychicznych ( wyrok SA w Katowicach z dnia 23.05.2013r., V ACa 125/13, V ACa 125/13, LEX nr 1322477). Celem zadośćuczynienia jest przede wszystkim złagodzenie cierpień. W związku z tym winno ono mieć charakter całościowy i obejmować wszystkie cierpienia fizyczne, jak i psychiczne ( wyrok SA w Łodzi z dnia 12 kwietnia 2013 r., I ACa 1382/12, LEX nr 1313327). Zadośćuczynienie ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Wysokość ta nie może być jednak nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy, a więc musi być utrzymana w rozsądnych granicach. O rozmiarze należnego zadośćuczynienia powinien decydować rozmiar doznanej krzywdy, tj. stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność, czas trwania, nieodwracalność następstw i inne okoliczności, których nie sposób wymienić wyczerpująco, a które w każdym wypadku mają charakter indywidualny ( wyrok SA w Białymstoku z dnia 17.05.2013r. , I ACa 153/13, LEX nr 1321902).

Mając na uwadze powyższe w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, iż roszczenie powódki o zadośćuczynienie w kwocie dodatkowych 18.000 złotych jawi się jako częściowo uzasadnione. Uwzględniając bowiem takie czynniki jak rodzaj i charakter doznanych urazów, czasokres trwania i natężenie dolegliwości bólowych, stopień cierpień psychicznych, ich intensywność oraz długotrwałość, czas leczenia i rehabilitacji, czasokres ograniczenia powódki w samodzielnym funkcjonowaniu i wykluczenie z udziału w zajęciach nauki szkolnej, trwałe następstwa doznanych obrażeń ciała urazu Sąd ocenił, iż dodatkowa kwota 10.000 złotych będzie odpowiednia dla wyrównania szkody niematerialnej w dobrach osobistych powódki, związanej z następstwami zdarzenia objętego odpowiedzialnością ubezpieczeniową pozwanego. Uwzględniając fakt zgłoszenia przez powódkę żądania w tym zakresie w kwocie 12.000,00 złotych oraz przyznanie przez pozwanego kwoty 2.500 złotych w dniu 4.10.2013r., Sąd zasądził dodatkowe zadośćuczynienie w kwocie 10.000,00 złotych wraz z ustawowymi odsetkami naliczanymi od daty 5.10.2013r. , tj. od następnego dnia po dacie decyzji ustalającej ostateczną kwotę przyznanego przez pozwanego na etapie przedsądowym zadośćuczynienia.

W ocenie Sądu dodatkowe zadośćuczynienie w kwocie 10.000 złotych powinno w pełni zrekompensować powódce krzywdę związaną z doznanym podczas wypadku komunikacyjnego uszkodzeniem ciała.

Dokonując analizy okoliczności przedmiotowej sprawy Sąd uznał za uzasadnione co do zasady również żądanie w zakresie zwrotu kosztów opieki. W oparciu o opinię biegłego oraz dokumentację medyczną z leczenia powódki Sąd dokonał jednak weryfikacji wysokości należnego powódce odszkodowania w zakresie kosztów opieki osób trzecich. Z poczynionych przez Sąd ustaleń wynika bowiem, iż łącznie czas bezpośredniej opieki nad powódką w zakresie czynności pielęgnacyjno - opiekuńczych wyniósł 84 godziny, co przy przyjęciu stawki 8 złotych/ h stanowi należność w kwocie 672,00 złotych. Po odjęciu kwoty 570,00 złotych wypłaconych przez pozwanego na etapie postępowania likwidacyjnego Sąd zasądził z tego tytułu dodatkową kwotę 102,00 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 5.10.2013r. do dnia zapłaty.

Zaznaczenia wymaga bowiem, iż w orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, że jeżeli powód wymaga opieki wobec uszczerbku na zdrowiu będącego następstwem wypadku, a koszty jej są możliwe do ustalenia, pozwany jest zobowiązany do pokrywania szkody z tego tytułu nawet wówczas, gdy świadczenia te są (bądź mogą być) wykonywane przez osoby najbliższe. Opieka świadczona przez te osoby ma bowiem także realny wymiar ekonomiczny i jest następstwem zdarzenia, za które odpowiada pozwany.

W związku z powyższym oddalenie w tej części żądania powódki tylko na tej podstawie, że jej rodzina nie ponosiła efektywnych wydatków z tego tytułu, byłoby wadliwe i naruszałoby art. 444 § 1 kc. Korzystanie z pomocy innej osoby i związane z tym koszty stanowią bowiem koszty leczenia w rozumieniu art. 444 § 1 k.c. Rozmiar roszczenia, jeżeli poszkodowanemu jest potrzebna pomoc innej osoby, zależy od wysokości dochodu utraconego przez członka rodziny rezygnującego z pracy zawodowej, a gdy opieka może być wykonywana przez osobę trzecią - wysokość odszkodowania z tytułu utraty zarobków przez członka rodziny nie może przekraczać wynagrodzenia osoby mającej odpowiednie kwalifikacje do wykonywania opieki. Legitymacja czynna w zakresie żądania zwrotu tych kosztów przysługuje poszkodowanemu, niezależnie od tego, kto sprawował opiekę nad nim (osoba bliska lub inna osoba) - wyrok SN z dnia 15 lutego 2007r., II CSK 474/06, LEX nr 274155, wyrok SA w Warszawie z dnia 13.06.2014r., I ACa 44/14).

Mając na uwadze powyższe poglądy prawne Sąd orzekł o kosztach opieki zgodnie z poczynionych w sprawie ustaleniami, przy uwzględnieniu wysokości świadczenia z tego tytułu wypłaconego przez pozwanego na etapie postępowania likwidacyjnego.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481§1 kc.

W pozostałej części powództwo zostało oddalone jako zbyt wygórowane i nieuzasadnione.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z jego wynikiem na podstawie art. 100 kpc w zw. z §6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu / tekst jednolity – Dz. U. z 2013r., poz. 490/.

Na koszty postępowania, którymi Sąd obciążył stronę pozwaną jako stronę przegrywającą sprawę w zasadniczej części złożyła się opłata sądowa od uwzględnionej części zgłoszonego roszczenia w kwocie 505,00 złotych, koszty opinii biegłego w kwocie 499,55 złotych oraz koszty zastępstwa procesowego powódki w kwocie 2.417,00 złotych obliczone według norm przepisanych.