Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 19 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Łomży II Wydział Karny w składzie

Przewodniczący SSO Jan Leszczewski

po rozpoznaniu w sprawie M. W. i T. Ł.

oskarżonych o czyny z art. 107 § 1 k.k.s.

zażalenia wniesionego przez oskarżyciela publicznego - Urząd Celny w Ł.

na postanowienie Sądu Rejonowego w Łomży II Wydział Karny

z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie II K 75/16

w przedmiocie uznania się niewłaściwym i przekazania sprawy do rozpoznania sądowi właściwemu

na podstawie art. 437 § 2 k.p.k.

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę oskarżonych: M. W.

i T. Ł. o sygn. akt II K 75/16 przekazać do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Łomży II Wydziałowi Karnemu.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 11 maja 2016 r. Sąd Rejonowy w Łomży w II Wydziale Karnym uznał się niewłaściwym miejscowo i sprawę przekazał sądowi właściwemu - Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie.

Powyższe postanowienie w całości zaskarżył na podstawie art. 459 § 1 k.p.k. w zw. z art. 460 k.p.k. oraz art. 461 § 1 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. Urząd Celny w Ł..

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił obrazę przepisów postępowania mające wpływ na treść orzeczenia tj. art. 339 § 3 pkt 3 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. poprzez błędne jego zastosowanie odnośnie wykładni prawa materialnego - art. 3 § 1 k.k.s. Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Łomży II Wydział Karny.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Zażalenie jest zasadne, jako takie zasługiwało na uwzględnienie i skutkowało przekazaniem przedmiotowej sprawy do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Łomży

II Wydziałowi Karnemu.

Podkreślić należy, że argumentacja przytoczona przez obrońcę oskarżonych zaprezentowana we wniosku o przekazanie sprawy, a następnie powielona w zasadzie przez Sąd Rejonowy jawi się, jako pokrętna, by nie rzec niedorzeczna. Przede wszystkim zwrócić należy uwagę na niekonsekwentną postawę obrońcy oskarżonych, który to po wpłynięciu aktu oskarżenia do Sądu Rejonowego w Łomży w dniu 03 lutego 2016 r. początkowo przedstawił szereg orzeczeń zapadających na terenie całej Polski w stosunku do M. W.,

a dotyczących umorzenia postępowania, a następnie jak w niniejszej sprawie kwestionuje właściwość Sądu uznając, że właściwym winien być Sąd Rejonowy dla Warszawy - Śródmieścia w Warszawie. Taka postawa zdaniem Sądu Odwoławczego świadczy o tym, że w sprawach,

w których zapadały korzystne dla oskarżonych orzeczenia ich obrońcy nie kwestionowali właściwości i nie występowali o przekazanie ich do rozpoznania sądowi w Warszawie. Za nieprzekonywującą uznał również Sąd odwoławczy argumentację Sądu Rejonowego w zakresie tego, że nie ma on wiedzy o skali procederu, co mogłoby mieć wpływ na kwalifikację, jaką należałoby być może przyjąć w stosunku do oskarżonych. O rozmiarach prowadzonej "działalności" świadczy chociażby ilość spraw, jaka toczy się przed wieloma sądami w całym kraju. Jedynie nawet dokładna lektura akt przedmiotowej sprawy, do której konsekwentnie obrona załącza postanowienia różnych sądów już winna doprowadzić Sąd Rejonowy do oczywistej w tym względzie konkluzji. Poza tym Sąd jest związany konkretnym zdarzeniem faktycznym, zaś w aspekcie zarzucanych oskarżonym w przedmiotowej sprawie dwóch czynów, trudno uznać by wiedza o skali procederu mogła mieć wpływ na zmianę kwalifikacji.

Rację należy jedynie przyznać Sądowi pierwszej instancji w tym, że czyn zabroniony

z art. 107 § 1 k.k. ma charakter bezskutkowy. Przy ustalaniu zaś miejsca jego popełnienia należy, więc uwzględnić pierwsze z kryteriów wskazanych w art. 3 § 1 k.k.s. - miejsce, w którym nastąpiło penalizowane zachowanie sprawcy. Przepis art. 3 § 1 k.k.s. powtarza konstrukcję przyjętą w art. 6 § 2 k.k., z tym, że zamiast określenia "działanie lub zaniechanie" używa wyrażenia "zachowanie" i nie mówi - jak k.k. - o sprawcy, lecz o "nastąpieniu" jego zachowania. Stoi on jednak także na gruncie zasady "wielomiejscowości" popełnienia czynu. Miejscem tym jest, więc miejsce: 1) gdzie nastąpiło zachowanie sprawcy, tj. działanie lub zaniechanie, np. miejsce, w którym nieprawidłowo oznaczano wyroby akcyzowe (art. 66), siedziba podatnika, który wbrew obowiązkowi nie prowadzi ksiąg (art. 60 § 1), miejsce prowadzenia nielegalnej działalności kantorowej (art. 106d), siedziba rezydenta, który nie przekazał wymaganych danych o obrocie dewizowym do NBP (art. 106l), miejsce, w którym uczestniczy się w grze lub zakładzie prowadzonym bez zezwolenia (art. 110), lub

2) gdzie nastąpił bądź miał nastąpić skutek stanowiący znamię tego czynu, np. miejsce powstania uszczuplenia należności celnej w wyniku oszustwa w dokumentach celnych (art. 87).

( zob. Grzegorczyk Tomasz Henryk, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, wyd. IV Kodeks karny skarbowy. Komentarz, wyd. IV Opublikowano: LEX 2009)

Odnosząc powyższe do realiów przedmiotowej sprawy trudno przyjąć, że "urządzanie" gier na automatach odbywało się w siedzibie firmy prezesa M. W.. Zarówno wnioskujący, jak też Sąd nie wskazali, na czym owo "urządzanie" w siedzibie firmy miałoby polegać. Z cała pewnością nie można uznać, że było nim jedynie podpisanie umowy dzierżawy powierzchni, które nota bene wbrew stanowisku obrońcy wyrażonemu na posiedzeniu nastąpiło w Ł. (vide umowa dzierżawy k. 83-84). Zdaniem Sądu odwoławczego zakup automatów, wynajęcie lokalu, zatrudnienie i przeszkolenie pracowników nie jest karalne wówczas, gdy nie jest połączone z urządzeniem lub prowadzeniem gry losowej, gry na automacie lub zakładu wzajemnego w konkretnym miejscu i dopiero w tym momencie można mówić o karalnym zachowaniu spenalizowanym w art. 107 §1 k.k.s. Podobnie rzecz się ma w przypadku innych deliktów prawa karnego skarbowego tak jak chociażby przestępstwa stypizowanego w art. 106d k.k.s. związanego z prowadzeniem działalności kantorowej bez zezwolenia. Odpowiada za nie sprawca, który wykonuje działalność gospodarczą polegającą na kupnie i sprzedaży wartości dewizowych oraz pośrednictwie w ich kupnie i sprzedaży bez wpisu do rejestru działalności kantorowej lub wbrew przepisom ustawy, przy czym miejscem popełnienia tego przestępstwa jest miejsce prowadzenia działalności, a nie siedziba właściciela, gdzie poweźmie on zamiar i rozpocznie realizację przestępstwa poprzez na przykład zakup walut mając na celu ich dalszą sprzedaż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej - nie mając odpowiedniego wpisu do rejestru.

Jedynie na marginesie dodać należy, że nawet gdyby Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie był sądem właściwym miejscowo to z uwagi na ekonomikę procesową i to, że większość świadków zawnioskowanych w akcie oskarżenia podlegających wezwaniu na rozprawę mieszka we właściwości Sądu Rejonowego w Łomży z pewnością w.w. Sąd zobligowany treścią art. 35 k.p.k. podjąłby decyzję o przekazaniu sprawy Sądowi Rejonowemu w Łomży. Mając na uwadze ilość spraw oczekujących na wyznaczenie pierwszych terminów rozpraw przez Sądy Rejonowe w Warszawie z uwagi na konieczność szybkiego i sprawnego przeprowadzenia postępowania w niniejszej sprawie, a zatem również ze względów pragmatycznych zasadnym było pozostanie przy mającej pierwszeństwo zasadzie rozstrzygnięcia sprawy przez sąd właściwy miejscowo tj. Sąd Rejonowy w Łomży.

Z tych też względów orzeczono jak w sentencji.