Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 528/15/3

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: Anna Mącznik

po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2016 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z powództwa:

(...) N. (...)w K.

przeciwko:

J. P.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego J. P. na rzecz powoda (...) N. (...) w K. kwotę 466,66 zł ( czterysta sześćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt sześć groszy) z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwot:

- 161,13 zł ( sto sześćdziesiąt jeden złotych trzynaście groszy) od dnia 12 marca

2013r. do dnia zapłaty,

- 54,03 zł ( pięćdziesiąt cztery złote trzy grosze) od dnia 09 kwietnia 2013r. do dnia

zapłaty,

- 104,55 zł ( sto cztery złote pięćdziesiąt pięć groszy) od dnia 10 maja 2013r. do dnia

zapłaty,

- 141,45 zł ( sto czterdzieści jeden złotych czterdzieści pięć groszy) od dnia

09 czerwca 2013r. do dnia zapłaty,

- 5,50 zł ( pięć złotych pięćdziesiąt groszy) od dnia 09 marca 2015r.do dnia zapłaty,

2)  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 75,67 zł ( siedemdziesiąt pięć złotych sześćdziesiąt siedem złotych) tytułem rozdzielenia kosztów.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 528/15/3

UZASADNIENIE

W dniu 9 marca 2015 r. powód (...)z siedzibą w K. wniósł do Sądu Rejonowego Lublin - Zachód w Lublinie pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym, w którym domagał się zasądzenia od pozwanego J. P. kwoty 1 231,64 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 marca 2015 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że umową cesji z dnia 16 grudnia 2014 r. nabył wierzytelność w stosunku do pozwanego od (...) S.A. z siedzibą w W. z tytułu świadczonych przez tę spółkę na rzecz pozwanego usług telekomunikacyjnych. Pozwany zawarł z wierzycielem pierwotnym umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych świadczonych i rozliczanych w ramach konta klienta o nr: 1. (...) przypisanego pozwanemu. Całkowite zadłużenie z powyższego tytułu uwzględniające wszelkie dokonane przez pozwanego zapłaty na dzień wniesienia pozwu wynosiło 1 231,64 zł. Kwota 1 138,07 zł należności głównej wynika z sumy wartości niezapłaconych faktur, a kwota 93,57 zł wynika z sumy odsetek ustawowych naliczonych od następnego dnia wymagalności poszczególnych faktur oraz ich wartości do dnia poprzedzającego złożenie pozwu. Powód ponadto wskazał, że obok wskazanej kwoty żądaniem pozwu objęte są odsetki ustawowe od wskazanej wyżej kwoty od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Powód w dniu 23 lutego 2015 r. wystosował do pozwanego wezwanie do dobrowolnej zapłaty zadłużenia, jednakże pozwany nie ustosunkował się do powyższego.

W dniu 16 marca 2015 r. w sprawie o sygn. VI NC – e (...) Referendarz Sądowy dla Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydziału Cywilnego wydał przeciwko pozwanemu nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

W przepisanym terminie pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie z kosztów postępowania.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany uznał swoje zobowiązanie wynikające z przedłożonych przez powoda faktur VAT jednakże zarzucił, że gdybym otrzymał wezwanie do zapłaty to doszłoby do uregulowania całej należności bez potrzeby wystąpienia z pozwem o wydanie nakazu. Pozwany wskazywał również, że wystąpił do powoda z propozycją zawarcia ugody w zakresie rozłożenia zadłużenia na raty.

Postanowieniem z dnia 30 kwietnia 2015 r. w sprawie o sygn. VI Nc - e 417034/15 Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Tychach zgodnie z właściwością ogólna pozwanego.

Na rozprawie w dniu 17 marca 2016 r. pozwany wniósł o nieobciążanie go karą umowną.

Sąd ustalił, co następuje:

Pozwany zawarł w dniu 28 grudnia 2012 r. z (...) S.A. umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych świadczonych i rozliczanych w ramach konta klienta o nr: 1. (...) przypisanego pozwanemu. Przedmiotowa umowa została zwarta na czas oznaczony do dnia 28 grudnia 2014 r. Pozwany oświadczył, iż otrzymał, zapoznał się i zaakceptował zarówno regulamin świadczenia usług telekomunikacyjnych, warunki oferty promocyjnej oraz cennik usług. Strony przyjęły karę umowną w wysokości 1 388,09 zł z tyt. jednostronnego rozwiązania umowy przez Abonenta (pozwany) lub przez Operatora (pierwotny wierzyciel) z winy Abonenta przed upływem terminu ustalonego w umowie. Pozwany na mocy postanowień umownych zobowiązał się do utrzymywania aktywnych kart sim z przypisanymi do nich numerami telefonów wskazanymi każdorazowo w danej umowie w sieci co najmniej do końca okresu obowiązywania danej umowy, oraz uiszczania opłat abonamentowych oraz innych opłat za usługi z których abonent skorzystał oraz do niezłożenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy przed końcem jej obowiązywania i niespowodowania swoim działaniem rozwiązania umów przez operatora. W sytuacji naruszenia zobowiązań przyjętych przez abonenta aktualizowało się uprawnienie operatora do naliczania kary umownej.

Dowód: umowa (k.75), regulamin świadczenia usług telekomunikacyjnych (k. 76-81),warunki oferty promocyjnej (k.148-151)

Pozwany nie uregulował należności wynikających z faktur VAT nr :

- (...) na kwotę 161,13 zł, płatnej do dnia 11.03.2013 r.,

- (...) na kwotę 55,57 zł, płatnej do dnia 08.04.2013 r. Na przedmiotową należność składały się: kwota 54,03 zł tyt. usługi telekomunikacyjnej oraz kwota 1,54 zł z tyt. odsetek za opóźnienie z zapłatą,

- (...) na kwotę 106,10 zł, płatnej do dnia 09.05.2013 r. Na przedmiotową należność składały się: kwota 104,55 zł tyt. usługi telekomunikacyjnej oraz kwota 1,55 zł z tyt. odsetek za opóźnienie z zapłatą,

- (...) na kwotę 143,86 zł, płatnej do dnia 08.06.2013 r. Na przedmiotową należność składały się: kwota 141,45 zł tyt. usługi telekomunikacyjnej oraz kwota 2,41 zł z tyt. odsetek za opóźnienie z zapłatą.

Dowód: faktury (k. 82-89).

W dniu 22 sierpnia 2013 r. na rzecz pozwanego została wystawiona nota księgowa nr (...), na kwotę 834,75 zł płatna do dnia 29.08.2013 r. obejmująca:

- numer klienta 1. (...), numer (...), numer kontraktu 73472729.

Dowód: nota (k. 90).

W dniu 16 grudnia 2014 r. (...) S.A. z siedzibą w W. zawarło umowę o przelew wierzytelności z (...). Integralną część umowy stanowi załącznik zawierający wykaz dłużników sporządzony w formie elektronicznej. Zbywca przekazał nabywcy załącznik w dniu odnotowania na swoim koncie zapłaty ceny przez nabywcę.

Dowód umowa cesji wierzytelności (k.70- 73).

Pismem z dnia 23 lutego 2015 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty należności wynikającej z nieuregulowanych faktur wraz z odsetkami w kwocie 1 228,15 zł.

Dowód: wezwanie do zapłaty (k.55) wraz z załącznikiem (k.56).

Powyższe ustalenia poczynione zostały w oparciu o powołane dowody z dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne w całości. Należy podkreślić, że powołana dokumentacja, pomimo iż pochodziła z różnych źródeł przedstawiała spójny obraz przebiegu wydarzeń, który był prawdopodobny w świetle zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez (...)z siedzibą w K. przeciwko pozwanemu J. P. zasługiwało na uwzględnienie w części.

W niniejszej sprawie powód dochodzi należności wynikających z zawartej umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, które reguluje ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. 2014. 243 j.t.). Pozwany natomiast nie kwestionował faktu zawarcia umowy z pierwotnym wierzycielem ani zobowiązania wynikającego z przedłożonych przez powoda faktur. Pozwany kwestionował jedynie zasadność naliczenia kary umownej.

Zgodnie z art. 2 pkt. 41 ustawy prawo telekomunikacyjne, świadczenie usług telekomunikacyjnych polega na wykonywanie usług za pomocą własnej sieci, z wykorzystaniem sieci innego operatora lub sprzedaż we własnym imieniu i na własny rachunek usługi telekomunikacyjnej wykonywanej przez innego dostawcę usług.

W myśl art. 56 pkt. 1 ustawy prawo telekomunikacyjne, świadczenie usług telekomunikacyjnych odbywa się na podstawie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, a zgodnie z pkt. 2 umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawiera się w formie pisemnej lub elektronicznej za pomocą formularza udostępnionego na stronie internetowej dostawcy usług. Zgodnie z pkt. 6 w przypadku zawarcia umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, w tym o zapewnienie przyłączenia do publicznej sieci telekomunikacyjnej, związanego z ulgą przyznaną abonentowi, wysokość roszczenia z tytułu jednostronnego rozwiązania umowy przez abonenta lub przez dostawcę usług z winy abonenta przed upływem terminu, na jaki umowa została zawarta, nie może przekroczyć wartości ulgi przyznanej abonentowi pomniejszonej o proporcjonalną jej wartość za okres od dnia zawarcia umowy do dnia jej rozwiązania. Roszczenie nie przysługuje w przypadku rozwiązania przez konsumenta umowy przed rozpoczęciem świadczenia usług, chyba że przedmiotem ulgi jest telekomunikacyjne urządzenie końcowe.

Dokonując analizy zgromadzonego materiału dowodowego Sąd doszedł do przekonania, iż roszczenie powoda zasługiwało częściowo na uwzględnienie.

Sąd miał w polu widzenia, iż pozwany nie kwestionował swojego zadłużenia wynikającego ze świadczonych przez pierwotnego wierzyciela usług telekomunikacyjnych za które wystawiono faktury VAT nr :

- (...) na kwotę 161,13 zł, płatnej do dnia 11.03.2013 r.,

- (...) na kwotę 55,57 zł, płatnej do dnia 08.04.2013 r. Na przedmiotową należność składały się: kwota 54,03 zł tyt. usługi telekomunikacyjnej oraz kwota 1,54 zł z tyt. odsetek za opóźnienie z zapłatą,

- (...) na kwotę 106,10 zł, płatnej do dnia 09.05.2013 r. Na przedmiotową należność składały się: kwota 104,55 zł tyt. usługi telekomunikacyjnej oraz kwota 1,55 zł z tyt. odsetek za opóźnienie z zapłatą,

- (...) na kwotę 143,86 zł, płatnej do dnia 08.06.2013 r. Na przedmiotową należność składały się: kwota 141,45 zł tyt. usługi telekomunikacyjnej oraz kwota 2,41 zł z tyt. odsetek za opóźnienie z zapłatą.

Pozwany tym samym uznał roszczenie wynikające z tych dokumentów. Należy podkreślić, iż z tego prawa telekomunikacyjnego wynika jedyna droga kwestionowania usług i rachunków świadczonych przez operatora. W razie nie zgłoszenia reklamacji do tego operatora, nie można kwestionować określonych w rachunkach należności.

Wątpliwości Sądu natomiast budziło roszczenie wynikające z noty księgowej nr (...) wystawionej na kwotę 834,75 zł z tyt. kary umownej.

Zgodnie z art. 483 § 1 k.c. można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). Jak stanowi przepis art. 484 § 1 k.c. w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły.

Kara umowna jest dodatkowym zastrzeżeniem umownym, wprowadzanym do umowy w ramach swobody kontraktowania, mającym na celu wzmocnienie skuteczności więzi powstałej między stronami w wyniku zawartej przez nie umowy i służy realnemu wykonaniu zobowiązań (tak: SN w wyroku z dnia 8 sierpnia 2008 roku, V CSK 85/08, LEX nr 457785; SA we W. w wyroku z dnia 27 lutego 2013 roku, I ACa 99/13, LEX nr 1313465). Treścią zastrzeżenia kary umownej jest zobowiązanie się dłużnika do zapłaty wierzycielowi określonej kwoty pieniężnej w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Zapłata kary umownej stanowi niejako automatyczną sankcję przysługującą wierzycielowi w stosunku do dłużnika w wypadku niewykonania przez niego lub nienależytego wykonania zobowiązania z przyczyn, za które dłużnik odpowiada.

Kara umowna może być zastrzeżona w każdej umowie, zarówno tej nazwanej, jak
i w umowach nienazwanych, w umowach rezultatu, jak i starannego działania (wyrok SN
z dnia 12 grudnia 2007 roku, V CSK 333/07, OSNC 2009, nr 2, poz. 30).

Do przedmiotowo istotnych elementów zastrzeżenia kary umownej zalicza się określenie zobowiązania lub pojedynczego obowiązku, którego niewykonanie lub nienależyte wykonanie rodzi obowiązek zapłaty kary umownej (wyrok SN z dnia 17 grudnia 2008 roku,
I CSK 240/08, LEX nr 484667). W przypadku zastrzeżenia kary umownej, strony powinny precyzyjnie wskazać tytuł do jej naliczenia, na przykład nienależytego wykonania umowy
lub jednego ze świadczeń, do których dłużnik jest zobowiązany, wadliwość przedmiotu świadczenia, opóźnienie lub zwłoka w wykonaniu świadczenia, wskazując przy tym jej określoną wysokość albo sztywne kryterium odniesienia czy wskazanie podstaw do finalnego określenia jej wysokości (wyrok SN z dnia 15 listopada 2012 roku, V CSK 515/11, LEX nr 1276233).

Podkreślić należy, że według przepisu art. 483 § 1 k.c. kara umowna może zostać zastrzeżona wyłącznie w odniesieniu do zobowiązania niepieniężnego (p. uzasadnienie uchwały SN z 26 września 1969 roku, III CZP 8/69, LexisNexis nr (...), OSNCP 1970, nr 6, poz. 97, i uchwały składu 7 sędziów SN z 15 maja 1976 roku, III CZP 2/76, LexisNexis nr (...), OSNCP 1977, nr 4, poz. 60). Kategoryczne brzmienie art. 483 § 1 k.c. prowadzi
do wniosku, że przepis ten w omawianym zakresie ma charakter iuris cogentis, co oznacza niedopuszczalność zastrzeżenia kary umownej co do zobowiązania pieniężnego.

W ocenie Sądu operator zastrzegł natomiast karę umowną na wypadek niewykonania zobowiązania pieniężnego. Zgodnie z regulaminem w przypadku umowy zawartej na czas określony, której zawarcie wiązało się z przyznaniem abonentowi przez operatora ulgi, operator był uprawniony żądać kary umownej z tytułu rozwiązania umowy przez abonenta lub przez operatora z przyczyn leżących po stronie abonenta przed upływem okresu, na który umowa została zawarta. Umowę rozwiązał operator z uwagi na zaleganie z płatnościami, a więc z uwagi na niewykonanie zobowiązania pieniężnego. Zatem zastrzeżona kara umowna została powiązana z niewykonaniem zobowiązania pieniężnego. Tymczasem, jak
już wyżej wskazano, niedopuszczalne jest zastrzeżenie kary umownej co do zobowiązania pieniężnego. Operator sieci telefonicznej nie był zatem w ocenie Sądu uprawniony
do naliczenia pozwanemu kary umownej objętej notą księgową nr (...). W konsekwencji przyjąć należy, że nie przysługiwała mu względem pozwanego wierzytelność w zakresie kwoty 834,75 zł, którą mógł przelać na powoda.

Ponadto trzeba podkreślić, że nawet jeżeli powód uznaje, że przysługuje mu kara umowna w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, winien był wykazać sposób obliczenia przedmiotowej kary umownej wobec zaprzeczenia jej zasadności przez pozwanego.

Zgodnie z art. 482 § 1 k.c od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa chyba, że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek do dłużnej sumy. Dlatego w ocenie Sądu żądanie powoda kwoty 5,50 zł tytułem odsetek z odsetkami od faktur było niezasadne. Należy zauważyć, że powód uprawniony był do żądania odsetek od wyliczonych przez siebie odsetek dopiero o dnia wytoczenia powództwa a nie doliczając je do każdej z faktur i ponowne ich naliczanie.

Przepis ten wyraźnie traktuje, iż odsetki od odsetek należą się tylko i wyłącznie od kwoty stanowiącej zalegle odsetki, nie zaś kapitału powstałego w wyniku doliczenia zaległych odsetek do sumy dłużnej.

Mając na uwadze wyżej poczynione rozważania, Sąd uznał dochodzone przez powoda roszczenie zasługuje na uwzględnienie jedynie w części tj. 466,60 zł w związku z tym orzeczono jak w punkcie 1 wyroku.

W drugim punkcie wyroku oddalono powództwo w zakresie kary umownej oraz skapitalizowanych odsetek doliczonych do faktur.

O kosztach postępowania orzeczono na zasadzie art. 100 k.p.c. Wobec częściowego oddalenia powództwa strona powodowa wygrała postępowanie w części 23,00%, co skutkowało stosunkowym rozliczeniem kosztów w takiej właśnie proporcji.

SSR Jolanta Brzęk