Pełny tekst orzeczenia

WYROK

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2016 roku.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu w III Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSO Tomasz Kaszyca

Protokolant: Agata Herman

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej: Ireneusza Zielińskiego

po rozpoznaniu w dniach: 18 kwietnia, 16 i 30 maja oraz 14 czerwca 2016r. sprawy:

E. D. O. (1), syna H. i R. z domu M., urodzonego (...) w F.,

oskarżonego o to, że:

w dniu 26 września 2014r. we W. usiłował wyłudzić pieniądze w kwocie 621.361,64zł w ten sposób, że złożył do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia – Krzyków nakaz zapłaty wydany przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny z dnia 5 października 2006r., sygn.. akt IC 472/06, opatrzony klauzulą wykonalności, który został wydany na podstawie weksla, przy czym miał świadomość przestępstwa dotyczącego podrobienia deklaracji wekslowej i nie istnienia zobowiązania, którego zabezpieczeniem był weksel oraz zażądał od komornika przeprowadzenia egzekucji, przy czym komornik podjął działania egzekucyjne i wyegzekwował środki pieniężne w wysokości 249.657,21zł, czym działał na szkodę T. G. (1),

tj. o czyn z art. 13§1 kk w zw. z art. 286§1 kk

*******

I.  uznaje oskarżonego E. D. O. (1) za winnego tego, że w dniu 26 września 2014r. we W., składając wniosek o wszczęcie egzekucji, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, poprzez wprowadzenie w błąd Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia – Krzyków, co do faktu przysługiwania mu wierzytelności wynikającej w stosunku do T. G. (1) z tytułu wykonawczego - nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny z dnia 5 października 2006r., sygn. akt IC 472/06, opatrzony klauzulą wykonalności, który został wydany na podstawie weksla, i wymagalności tej wierzytelności oraz wprowadzając w błąd wymienionego Komornika, co do zasadności prowadzenia postępowania egzekucyjnego na podstawie tego tytułu wykonawczego, doprowadził Komornika do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości należącym do T. G. (1) w kwocie 430.147,31zł poprzez wyegzekwowanie wymienionej kwoty z majątku pokrzywdzonego oraz usiłował doprowadzić Komornika do niekorzystnego rozporządzenia mieniem o wartości 191.214,33zł, poprzez wyegzekwowanie wymienionej kwoty z majątku pokrzywdzonego, lecz w tym zakresie zamiaru nie zrealizował z uwagi na bezskuteczność egzekucji ponad wyegzekwowaną już kwotę, tj. czynu z art. 286§1 kk i art. 13§1 kk w zw. z art. 286§1 kk w zw. z art. 294§1 kk i za to na podstawie art. 286§1 kk i art. 294§1 kk wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33§2 kk grzywnę w liczbie 300 (trzystu) stawek po 50 (pięćdziesiąt) złotych każda;

II.  na podstawie art. 69 § 1 i § 2 k.k. oraz art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza oskarżonemu na okres 2 (dwóch) lat próby;

III.  zasądza od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego: kwotę 300zł tytułem zwrotu zryczałtowanych kosztów postępowania oraz kwotę 2520zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w sprawie.

Sygn. akt III K 5/16

UZASADNIENIE

W dniu 27 kwietnia 2006 r. E. O. reprezentowany przez radcę prawnego D. B. (1) z Kancelarii (...) we W. wniósł do Sądu Okręgowego we Wrocławiu pozew o zapłatę
w postępowaniu nakazowym z weksla i zasądzenie kwoty głównej 621.361,64 zł wraz z ustawowymi odsetkami, a także kosztami sądowymi i zastępstwa procesowego od pozwanego T. G. (1).

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że powód jest właścicielem weksla wystawionego we W. w dniu 15 czerwca 2005 r. przez pozwanego na rzecz M. W. (1) (remitenta). Dalej wskazano, iż w dniu 23 lutego 2006 r., przed terminem płatności oznaczonym na dzień 24 kwietnia 2006 r. M. W. (1) indosowała weksel na powoda. Weksel nie został wykupiony przez pozwanego w terminie zapłaty pomimo wezwania go do zapłaty i przedstawienia weksla do wykupu.

W dniu 18 maja 2006 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział
I Cywilny w sprawie o sygn. akt I Nc 148/06 wydał nakaz zapłaty
w postępowaniu nakazowym uwzględniający żądanie pozwu.

Od powyższego nakazu pozwany wniósł w terminie zawitym zarzuty, zaprzeczając wystawieniu weksla na rzecz M. W. (1) jako remitenta, wskazując, iż przedmiotowy weksel stanowił zabezpieczenie udzielonej mu w 2000 r. pożyczki, która została w całości spłacona, a weksel nie został zwrócony bądź zniszczony.

Wyrokiem z dnia 5 października 2006 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny w sprawie o sygn. akt I C 472/06 utrzymał w mocy nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny w dniu 18 maja 2006 r., sygn. akt I Nc 148/06.

W dniu 9 lutego 2007 r. ww. Sąd opatrzył powyższe orzeczenia, tj. nakaz i wyrok klauzulą wykonalności.

W dniu 15 lutego 2007 r. E. O., reprezentowany przez radcę prawnego D. B. (1) z Kancelarii (...) we W. złożył do Komornika Sądowego Rewiru XII przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Śródmieście wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Egzekucja okazała się bezskuteczna z uwagi na brak majątku dłużnika.

Dowód:

⚫

zeznania świadka D. B. (1) – k. 66-67;

⚫

akta sprawy o sygn. I C 472/06.

Wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 21 marca 2012 r., sygn. akt
III K 229/10 w pkt VIII. części dyspozytywnej wyroku uznano oskarżoną M. W. (1) za winną - w ramach czynów opisanych w pkt. XIX, XX i XXI części wstępnej wyroku – tego, że: w okresie od czerwca 2005 roku do marca 2006 roku we W. i U. województwo (...), działając w warunkach ciągu przestępstw, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz czyniąc sobie stałe źródło dochodów, w stosunku do mienia znacznej wartości, doprowadziła oraz usiłowała doprowadzić T. G. (1) i E. O. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie łącznej 1.460.000 złotych a w tym:

a) w okresie od czerwca 2005 roku do 2 października 2005 roku we W., doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem T. G. (1) w ten sposób, że posługując się uprzednio podrobioną przez inna osobę deklaracją wekslową datowaną na dzień 15 czerwca 2005r., z którego to dokumentu wynikało, iż stanowi on zabezpieczenie wierzytelności w wysokości 500.000 zł, posłużyła się następnie uprzednio podrobionym w opisany sposób dokumentem,
w sierpniu 2005 roku wezwała wymienionego do wykupu przedmiotowego weksla w terminie do 19 sierpnia 2005 roku, a następnie po uzyskaniu
w oparciu o wskazaną deklarację wekslową nakazu zapłaty, doprowadziła do zawarcia z dniem 2 października 2005 roku ugody z T. G. (1), skutkującej pokryciem przez pokrzywdzonego kwoty wierzytelności, czym działała na szkodę T. G. (1);

b) w okresie od czerwca 2005 roku do 2006 roku we W., usiłowała doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem T. G. (1) w ten sposób, że posługując się uprzednio podrobioną przez inna osobę deklaracją wekslową datowaną na dzień 15 czerwca 2005r.,
z którego to dokumentu wynikało, iż stanowi on zabezpieczenie wierzytelności w wysokości 600.000 zł, który to dokument, jako autentyczny zbyła za kwotę nie mniejszą niż 360.000 zł wraz z wekslem na rzecz E. O., w oparciu o które to dokumenty wymieniony uzyskał wobec T. G. (1) nakaz zapłaty wskazanej kwoty, lecz zamierzonego celu nie osiągnęła z uwagi na bezskuteczną egzekucję z majątku dłużnika, czym działała na szkodę T. G. (1),

c) w okresie od lutego do marca 2006 roku w U. województwo (...), czyniąc sobie stale źródło dochodów, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowych, wspólnie i w porozumieniu z E. J. doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem E. O. o znacznej wartości w wysokości 360.000 złotych w ten sposób, że zbyła na jego rzecz weksel wystawiony przez T. G. (1) z wypisaną kwotą 613.232,88 złotych wraz z podrobioną deklaracją wekslową na kwotę 600.000 zł wiedząc, że roszczenie to jest bezpodstawne, czym działała na szkodę E. O.,

tj. o czynów z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw.
z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 65 kk i art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk
w zw. z art. 294 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 65 kk w zw. z art. 91 § 1 kk i za to na podstawie art. 294 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk w zw. z art. 65 kk w zw. z art. 91 § 1 kk oraz art. 33 § 2 i 3 kk wymierza jej karę 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności i 300 (trzysta) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 100 (sto) złotych.

W punkcie XXVI części dyspozytywnej wyroku na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonej M. W. (1) obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem przez zapłatę na rzecz:

- T. G. (1) kwoty 780.954,17 złotych;

- E. O. kwoty 360.000 złotych.

W powyższym postępowaniu karnym E. O. występował w charakterze świadka i oskarżyciela posiłkowego.

W uzasadnieniu wyroku wskazano, iż:

W maju 2004 roku urzędnicy Urzędu Kontroli Skarbowej podjęli kontrolę skarbową osoby T. G. (1) jako osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...). Przedmiotem kontroli była prawidłowość rozliczeń z tytułu podatku dochodowego oraz VAT w latach 2000 i 2001. W toku tej kontroli urzędnicy ujawnili wydatki poczynione przez T. G. (1), między innymi na remont pałacu w S.. Zobowiązano T. G. (1) do przedłożenia oświadczenia o stanie majątkowym oraz wskazanie źródła finansowania wydatków.

Faktycznie T. G. (1) wydatki finansował z własnych środków, które posiadał z tytułu zarobkowania za granicą (w L.)
i które przechowywał na rachunku bankowym w banku (...) w tym kraju. Środki te w kraju nie były zadeklarowane jako dochody i opodatkowane.

Za namową M. W. (1) T. G. (1) zdecydował wskazać, że źródłem pochodzenia pieniędzy, są pożyczki udzielone mu przez M. W. (1). Sporządzono wówczas dwa weksle i deklaracje wekslowe na kwotę 460.000 złotych oraz 160.000 złotych (datowane na 5 listopada 1999r. i 5 września 2000r.), które miały wykazywać zobowiązanie. Dokumenty te przedłożono do postępowania skarbowego. Spłatę tych pożyczek miały potwierdzać też pokwitowania odbioru pieniędzy w ratach przez M. W. (1) za okres od 20 sierpnia 2001 roku do 11 lipca 2003 roku.

M. W. (1) została przesłuchana w charakterze świadka
i potwierdziła udzielenie pożyczek i ich spłatę.

Kontrola skarbowa zakończyła się sporządzeniem protokołu z dnia 15 lutego 2005 roku w sprawie WR-PF- (...). Jedynym wynikiem kontroli skarbowej było ujawnienie zaniechania T. G. (1) dokonania opłaty skarbowej od umów pożyczki.

W 2004 lub 2005 roku, podczas kontroli skarbowej, T. G. (1) podpisał dwie deklaracje wekslowe oraz łącznie 8 weksli in blanco, gdzie wpisał jedynie oznaczenia „zapłacę bez protestu ten solo weksel na zlecenie M. W. (1) ” oraz druk opatrzył podpisem oraz numerem paszportu.

Weksle były kupowane sukcesywnie. Najpierw M. W. (1) za kwotę 6.000 złotych, którą otrzymała od T. G. (1), zakupiła 6 sztuk. Według jej twierdzenia cena blankietu wekslowego miała wynosić 1% wartości zabezpieczanego zobowiązania. Jeden z tych weksli miał być przez T. G. (1) niestarannie wypisany i oskarżona miała go zniszczyć. Nie zniszczyła go, ale zachowała. Po paru dniach T. G. (1) zakupił jeszcze dodatkowe weksle. 2 podpisał i przekazał oskarżonej.

W sierpniu 2005 roku oskarżona M. W. (1) znalazła dowód, że T. G. (1) ją zdradził z inną kobietą. Stało się to powodem zerwania związku i oskarżona zdecydowała się zemścić na byłym konkubencie. Podjęła działania, aby istotnie zaszkodzić T. G. (1) oraz wzbogacić się przejmując posiadany przez niego majątek.

Oskarżona wystosowała do kontrahentów T. G. (1) – browarów w (...) i w (...) - pismo informujące, że jest on nieuczciwy oraz zadłużony wobec niej samej. W stosunku do wspólników pokrzywdzonego przekazała informację, że ten ich okradł.

W ramach rozliczeń oskarżona zwróciła T. G. (1) 5 weksli. Zatrzymała sobie natomiast jeszcze dwa. Nie posiadała do nich deklaracji, będących podstawą wypisania weksla in blanco. Miała natomiast czyste kartki formatu A4 z podpisem T. G. (1).

W 2001 roku, kiedy T. G. (1) przebywał w szpitalu we W., podpisał około 3 kartek. Wówczas M. W. (1) opiekowała się jego domem. Twierdziła, że są dla niego listy do odebrania
z poczty. Potrzebne było też upoważnienie do różnych innych jeszcze spraw, które miała załatwić za konkubenta. Żeby nie wystawiać upoważnień za każdym razem, T. G. (1) podpisał owe kartki, które miały zostać wykorzystane jako upoważnienie dla oskarżonej.

W sierpniu 2005 roku oskarżona M. W. (1) poszukiwała osoby, która zdoła na kartce z podpisem nanieść formułę deklaracji wekslowej. O sporządzenie takiego dokumentu zwróciła się do E. J.. Ta jednak nie znała się na tego rodzaju dokumentach oraz tłumacząc się obawą, że może taki dokument zniszczyć, odmówiła sporządzenia deklaracji. Oskarżona M. W. (2) jednak takie deklaracje uzyskała. Jedna deklaracja miała stanowić porozumienie co do wypełnienia weksla na kwotę 500.000 złotych, drugą co do kwoty 600.000 złotych. Obie deklaracje były opatrzone datą 15 czerwca 2005 roku. Był to dzień kiedy oskarżona razem z T. G. (1) była we W. u lekarza kardiologa, co miała dawać pewność, że deklaracja nie zostanie zakwestionowana z powodu nieobecności T. G. (1) we W. (ten bowiem z uwagi na charakter pracy rzadko przebywała
w domu, a często wyjeżdżał za granicę).

Obie deklaracje wekslowe datowane na dzień 15 czerwca 2005 roku mają zdecydowanie inny układ graficzny. Deklaracja na kwotę 500.000 złotych jest sporządzona w układzie jednokolumnowym, pismem komputerowym, krój czcionki najprawdopodobniej 12 mm. Tekst zajmuje około ¾ strony, a podpis T. G. (1) zamieszczony jest
w prawym dolnym rogu. Deklaracja na kwotę 600.000 złotych ma podobną treść (inne są tylko wskazane terminy), identyczny układ paragrafów, zmniejszone są natomiast odstępy między wierszami oraz wielkość czcionki (najprawdopodobniej 10 mm). Całość tekstu znajduje się w górnej połowie strony, a podpis T. G. (1) znajduje się w samym środku kartki.

W oparciu o podrobioną deklarację na kwotę 500.000 złotych, oskarżona za pośrednictwem pełnomocnika D. B. (2), wezwała T. G. (1) do wykupu weksla w terminie do 19 sierpnia 2005 roku. Już w dniu 22 sierpnia 2005 roku wystąpiła do Sądu o wydanie nakazu zapłaty z weksla. Orzeczenie zapadło w dniu 24 sierpnia 2005 roku. W dniu 12 września 2005 roku pozwany złożył zarzuty do nakazu zapłaty kwestionując zobowiązanie.

W dniu 21 września 2005 roku nieustalone osoby kierowały groźby bezprawne w stosunku do T. G. (1) żądając rozliczenia się
z długu w kwocie 500.000 złotych. W związku ze zdarzeniem ten złożył zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa i prowadzone było postępowanie przez Prokuraturę Rejonową dla Wrocławia – Fabrycznej w sprawie sygn. akt 4 Ds. 98/05. Postępowanie zostało zakończone umorzeniem.

W dniu 25 września 2005 roku doszło do napaści nieustalonych mężczyzn na córkę T. M. J.. Ta została poturbowana, ale nie odniosła poważniejszych obrażeń. W sprawie tej wszczęto postępowanie przez Prokuraturę Rejonową dla Wrocławia – Psie Pole w sprawie 1 Ds. 3419/05. Napaść na ciężarną M. J. stało się powodem presji, jaką wywiera ona sama oraz inne osoby, w tym była żona T. G. (1), aby ten załatwił swoje sprawy z M. W. (1), bo ta jest przyczyną niebezpieczeństwa, jakie im zagraża.

T. G. (1) zdecydował się wówczas uczynić zadość żądaniom M. W. (1). W dniu 3 października 2005 roku doszło do podpisania ugody, a następnie aneksu do ugody, w wykonaniu której T. G. (1) zapłacił M. W. (1) z tytułu nakazu zapłat
z dnia 24 sierpnia 2005 roku, w sprawie sygn. akt I C 1144/05, kwotę 200.000 zł oraz dalsze 300.000 złotych przez własność nieruchomości – domu mieszkalnym w zabudowie szeregowej we W. przy ul. (...).

W dniu 29 września 2006 roku T. G. (1) złożył oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli – ugody z M. W. (1) z dnia 3 października 2005 roku, gdyż oświadczenie złożone zostało pod wpływem groźby bezprawnej.

Po przejęciu od T. G. (1) tytułem rozliczenia jego domu sprzedała go prawie natychmiast.

Oskarżona M. W. (1) posiadała jeszcze jeden weksel in blanco podpisany przez T. G. (1) oraz sfałszowaną deklarację wekslową na kwotę 600.000 złotych. Uświadomiła sobie ona jednak, że T. G. (1) nie ma już majątku, który pozwoliłby na zaspokojenie dalszych roszczeń wobec niego. Ten też nie byłby z pewnością skłonny ulegać kolejnym żądaniem. Wówczas E. J. zaproponowała, że może udałoby się sprzedać weksel przedsiębiorcy, holendrowi z U., E. O. (nazywanemu potocznie (...)). Najpierw z taką propozycją do U. pojechała E. J.. Ostatecznie, po dokonaniu sprawdzenia sytuacji T. G. (1), E. O. zdecydował się zakupić wierzytelność zabezpieczoną wekslem, pozostając w przekonaniu co do istnienia wierzytelności zabezpieczonej wekslem oraz autentyczności dokumentów stanowiących dowód prawa.

Do indosu doszło w dniu 23 lutego 2006 roku za kwotę 360.000 złotych.

Pismem z dnia 16 marca 2006 roku T. G. (2) został wezwany do wykupu weksla. T. G. (1) nie wykupił weksla. E. O. wystąpił do Sądu Okręgowego we Wrocławiu
o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i zasądzenie na jego rzecz należności z weksla wraz z kosztami. W dniu 18 maja 2006 roku,
w sprawie sygn. akt I Nc 148/06, Sąd Okręgowy we Wrocławiu wydał nakaz zapłaty zasądzający od T. G. (1) na rzecz E. O. kwotę 621.361,64 zł wraz z odsetkami ustawowymi od wniesienia powództwa oraz koszty procesu.

T. G. (1) wniósł zarzuty od tego orzeczenia kwestionując istnienie zobowiązania. Nieprawomocny stał się jednak podstawą zajęcia wierzytelności dłużnika T. G. (1). Należności jednak nie wyegzekwowano.

Dowód:

⚫

akta sprawy o sygn. III K 229/10.

Wyrokiem z dnia 29 października 2012 r., sygn. akt II AKa 270/12, Sąd Apelacyjny we Wrocławiu zmienił rozstrzygnięcie zawarte w punkcie VIII. części dyspozytywnej wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 21 marca 2012 r. w ten sposób, że wyeliminował zawarte na wstępie sformułowania „w okresie od czerwca 2005 roku do marca 2006 roku we W., w U. województwo (...)” oraz „w kwocie łącznej 1 460 000 złotych” oraz uzupełnił powołany w tym punkcie podstawy prawnej wymiaru kary „art. 65 k.k.” o „§1”. W pozostałej, zasadniczej części wyrok w tym punkcie został utrzymany w mocy.

Odnosząc się w uzasadnieniu wyroku do zarzutów apelacyjnych, Sąd wskazał, są one niezasadne, a przestępstwa popełnione przez M. W. (1) pozostają w ścisłym związku, albowiem zostały one popełnione na tle podrobienia 2 weksli i 2 deklaracji wekslowych, w głównej mierze na rzecz tego samego pokrzywdzonego tj. T. G. (1). Sąd Apelacyjny wskazał ponadto, iż Sąd I instancji słusznie za wiarygodne uznał wyjaśnienia oskarżonej złożone w toku śledztwa, w których to przyznała się ona, iż podstępnie zatrzymała 2 weksle wystawione przez T. G. (1) na okoliczność zupełnie innych czynności, a także wykorzystała 2 czyste kartki, podpisane in blanco w 2001 r. przez pokrzywdzonego, podrabiając w ten sposób deklaracje wekslowe.

Oceniając zarzut naruszenia poprzez wyrok treści art. 8 § 2 k.p.k. poprzez pominięcie zasady związania sądu karnego orzeczeniami sądu cywilnego kształtującymi prawo i stosunek prawny: w odniesieniu do T. G. (1) nakazem zapłaty Sądu Okręgowego z dnia 24 sierpnia 2005 r. sygn. akt I C 1144/05, w odniesieniu do E. D. O. (1) nakazem zapłaty Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 16 maja 2006r., sygn. akt I C 148/06, Sąd Apelacyjny wskazał, iż wymienione nakazy odnoszą się jedynie do stwierdzenia istnienia określonych należności finansowych między osobami tam wskazanymi, a nie kształtują prawa
i stosunek prawny w takim sensie jaki określa to art. 8 § 2 k.p.k.
W konsekwencji SA uznał, iż nie było procesowych przeszkód do dokonania ustaleń, że weksle, które legły u podstaw wydania wymienionych nakazów, zostały uzyskane przez oskarżoną M. W. w przestępny sposób.

Dowód:

⚫

uzasadnienie wyroku SA we Wrocławiu z dnia 29 października 2012 r., sygn. akt II AKa 270/12 – k. 7385-7428 (II K 229/10).

W dniu 11 lutego 2013 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu przesłał na adres korespondencyjny E. D. O. (1) – ul. (...),
(...)-(...) W. odpis prawomocnego wyroku tegoż sądu z dnia 21 marca 2012 r. w sprawie o sygn. III K 229/10 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 29 października 2012 r.

Dowód:

⚫

akta sprawy o sygn. III K 229/10 (k. 7449).

We wrześniu 2014 r. pracownik kancelarii (...) P. P. skontaktował się z oskarżonym i zapytał go, czy wyraża wolę powrotu do sprawy T. G. (1), wobec którego postępowanie egzekucyjne zostało umorzone w 2009 r. jako bezskuteczne. Odpowiedź E. D. O. (1) była twierdząca.

W dniu 26 września 2014 r. wierzyciel E. O., reprezentowany przez radców prawnych Kancelarii (...) z/s we W., złożył do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Krzyków G. M. wniosek o wszczęcie egzekucji
z majątku dłużnika T. G. (1) działając na podstawie nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu, sygn. akt I Nc 148/06 z dnia 18 maja 2006 r. oraz wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu, sygn. akt I C 472/06 z dnia 5 października 2006 r. Przy składaniu wniosku nie został dołączony wyrok sądu w sprawie III K 229/10, a komornik nie został poinformowany o jego treści. W toku egzekucji przed komornikiem stawił się osobiście T. G. (1), który poinformował, że nakaz złożony jako załącznik do wniosku o wszczęcie egzekucji został wydany na podstawie podrobionego weksla i przedłożył orzeczenie sądu wydane w sprawie o sygn. III K 229/10.

W wyniku powyższego, w dniu 17 października 2014 r. komornik zawiesił postępowanie egzekucyjne, a wyegzekwowane środki przekazał do depozytu sądowego.

W dniu 12 listopada 2014 r. T. G. (1) wniósł do Sądu Okręgowego we Wrocławiu o uchylenie klauzuli wykonalności nadanej
w dniu 9 lutego 2007 r. nakazowi zapłaty z dnia 18 maja 2006 r., sygn. akt I Nc 148/06, utrzymanego w mocy w całości wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 5 października 2006 r. Wniosek został oddalony postanowieniem ww. Sądu z dnia 26 stycznia 2015 r. Na powyższe postanowienie dłużnik złożył zażalenie, które zostało oddalone wyrokiem Sąd Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30 kwietnia 2015 r. w sprawie o sygn. akt I Acz 702/15.

Wierzyciel w dniu 6 marca 2015 r. podtrzymał wniosek co do dalszego kontynuowania czynności egzekucyjnych.

W dniu 16 marca 2015r. organ egzekucyjny podjął zawieszone postępowanie i zwrócił się do depozytu o zwrot wyegzekwowanych środków.

10 kwietnia 2015 r. wierzyciel złożył wniosek o zawieszenie egzekucji.

W wyniku prowadzonego postępowania komornik sądowy wyegzekwował kwotę 430.147,31 zł – całość tej kwoty została umieszczona na rachunku depozytowym Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków. Egzekucja ponad tę kwota okazała się bezskuteczna z uwagi na bezskuteczność egzekucji.

Dowód:

⚫

częściowo wyjaśnienia oskarżonego E. D. O. (1) – k. 256-258, 312-314 (1 Ds. 1282/15), k. 65;

⚫

zeznania świadka G. M. – k. 65-66;

⚫

częściowo zeznania świadka D. B. (1) – k. 66-67;

⚫

częściowo zeznania świadka P. P. – k. 67;

⚫

zawiadomienie o zajęciu wierzytelności – k. 88-95 (1 Ds. 1282/15);

⚫

akta sprawy komorniczej – k. 125-241 (1 Ds. 1282/15);

⚫

akta sprawy o sygn. I C 472/06.

Pismem z dnia 17 października 2014 r. pełnomocnik pokrzywdzonego T. G. (1) wezwał oskarżonego E. D. O. (1) do cofnięcia wniosku egzekucyjnego w sprawie Km 5831/14, a także do zwrotu kwot wyegzekwowanych na podstawie tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu z dnia 18 maja 2006 r., sygn. akt I Nc 148/06, utrzymanego następnie w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 5 października 2006 r., sygn. akt I C 472/06. W dalszej treści pisma wskazano, iż skierowanie na drogę postępowania egzekucyjnego tytułu wykonawczego, co do którego oskarżony miał wiedzę – z racji uczestnictwa
w postępowaniu karnym o sygn. III K 229/10, w którym to postępowaniu został orzeczony na rzecz oskarżonego od M. W. (1) obowiązek naprawienia szkody w wysokości 360.000 zł – iż został uzyskany za pomocą przestępstwa, jest czynem zabronionym. Oskarżony otrzymał rekompensatę poniesionej szkody, a wyrok karny jednoznacznie stwierdza, że weksel
i deklaracja wekslowa zostały uzyskane w wyniku popełnionego przez M. W. (1) przestępstwa, co czyni z mocy prawa czynność, na podstawie której oskarżony uzyskał weksel za nieważną, a w związku powyższym roszczenie względem T. G. (1) nie istnieje.

Dowód:

⚫

wyjaśnienia oskarżonego E. D. O. (1) – k. 256-258
(1 Ds. 1282/15), k. 65;

⚫

pismo z dnia 17.10.2014 r. – k. 96-97 (1 Ds. 1282/15).

W dniu 7 stycznia 2016 r. do Sądu Okręgowego we Wrocławiu wpłynął subsydiarny akt oskarżenia przeciwko E. D. O. (1), oskarżonego o to, iż w dniu 26 września 2014 r. we W. usiłował wyłudzić pieniądze w kwocie 621.361,64 zł w ten sposób, że złożył do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia – Krzyków nakaz zapłaty wydany przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny
z dnia 5 października 2006 r., sygn. akt I C 472/06, opatrzony klauzulą wykonalności, który został wydany na podstawie weksla, przy czym miał świadomość przestępstwa dotyczącego podrobienia deklaracji wekslowej
i nieistnienia zobowiązania, którego zabezpieczeniem był weksel oraz zażądał od komornika przeprowadzenia egzekucji, przy czym komornik podjął działania egzekucyjne i wyegzekwował środki pieniężne w wysokości 249.657,21 zł, czym działał na szkodę T. G. (1), tj. o czyn
z art.13 § 1k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k.

Dowód:

⚫

subsydiarny akt oskarżenia – k. 1.

Oskarżony E. O. urodził się (...) i jest obywatelem (...). Jest rozwodnikiem i ma dwoje dorosłych dzieci. Legitymuje się wykształceniem średnim, z zawodu jest rolnikiem. Utrzymuje się z prowadzenia gospodarstwa rolnego, którego jest współwłaścicielem, z tytułu zatrudnienia uzyskuje miesięczny dochód w wysokości 2500 zł. Posiada aktywa majątkowe w postaci 49% udziałów w firmie (...), 48% udziałów w Gospodarstwie Rolnym (...), 98% udziałów w firmie (...), a także ok. 50.000 zł oszczędności.

Według oświadczenia nie był leczony psychiatrycznie, neurologicznie ani odwykowo. Nie był dotychczas karany sądownie.

Dowód:

⚫

dane zawarte w subsydiarnym akcie oskarżenia – k. 1;

⚫

dane podane do protokołu rozprawy – k. 57;

⚫

dane o karalności – k. 82-83.

Oskarżony E. O. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu.

W toku postępowania przygotowawczego (k. 256-258) wyjaśniał, iż zadzwonił do niego P. P. z kancelarii (...) i powiedział, że muszą spróbować odzyskać pieniądze na podstawie weksla i wyroków sądów. Sprawą zajmował się D. B. (1) – właściciel przywołanej kancelarii, który skontaktował się telefonicznie z oskarżonym i chciał sporządzić wniosek o zwolnienie zablokowanych przez komornika wyegzekwowanych środków w kwocie ok. 200.000 zł. Dalej wskazywał, iż to T. G. (1) skierował sprawę do sądu, który to sąd stwierdził, iż wszystko jest w porządku, a weksel jest prawomocny. Tłumaczył, że został zapewniony przez D. B. (1), że wszystko jest w porządku i nie miał wiedzy nt. szczegółów prowadzonego postępowania. Wyjaśniał, iż kupiony przez niego
w 2004 r. weksel nie był i nie jest podrobiony i wszystko jest prawomocne. Odpowiadając na pytania, oskarżony wyjaśniał, iż D. B. (1) tylko zapytał go, czy ma prowadzić czynności mające na celu egzekucję środków. Zapewniał również wielokrotnie oskarżonego, iż wszystko jest wykonalne
i prawomocne. Oskarżony nie miał wiedzy, czy T. G. (1) podejmował działania prawne mające na celu uchylenie tytułu wykonawczego bądź umorzenie egzekucji, otrzymał tylko od niego jedno pismo, które przekazał do kancelarii (...). Odpowiadając na dalsze pytania, oskarżony wyjaśniał, iż uczestniczył w charakterze pokrzywdzonego w postępowaniu karnym prowadzonym przeciwko M. W. (1), nie miał jednak wiedzy odnośnie obowiązku naprawnienia szkody w wysokości 360.000 zł na jego rzecz, który to obowiązek został nałożony na oskarżoną
w tamtym postępowaniu. Dodał, iż otrzymał od pełnomocnika A. J. pismo datowane na dzień 17 października 2014 r., nie zrozumiał jednak jego treści. D. B. (1) również zapoznał się z treścią przywołanego pisma i nie zmienił swojego stanowiska. Oskarżony tłumaczył, iż nie wie, czy nadal chce dochodzić należności od T. G. (1) bądź od M. W. (1).

Przesłuchiwany ponownie podczas postępowania przygotowawczego
(k. 312-314) podtrzymał złożone wcześniej wyjaśnienia. Dodał, iż odpis postanowienia Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 16 września 2015 r. otrzymał od pokrzywdzonego. Odpowiadając na pytania, tłumaczył, iż komornik nie informował go o kwestionowaniu przez pokrzywdzonego zasadności egzekucji. Oskarżony miał wiedzę o wyroku skazującym M. W. (1). Po telefonie od kancelarii (...) oskarżony wyraził wolę kontynuacji postępowania egzekucyjnego względem T. G. (1).

Przesłuchiwany w toku postępowania sądowego oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, odmówił składania wyjaśnień
i odpowiedzi na pytania. Podtrzymał przy tym wyjaśnienia złożone w toku śledztwa.

Sąd zważył co następuje:

Wina i sprawstwo oskarżonego w odniesieniu do zarzucanego mu czynu nie budzi wątpliwości Sądu.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się przede wszystkim na dowodach z dokumentów w postaci akt spraw o sygn. I C 472/06, II K 229/10 oraz dowodach osobowych w postaci zeznań G. M., T. G. (1) oraz częściowo D. B. (1) i P. P.. Częściowo również Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego.

Wyjaśnienia oskarżonego E. D. O. (1) Sąd uznał za wiarygodne w tej części, w której znajdują one potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie, w szczególności w zakresie współpracy oskarżonego z kancelarią (...), jak i chronologii zdarzeń związanych z ponownym wszczęciem przeciwko pokrzywdzonemu T. G. (1) postępowania egzekucyjnego.

Nie sposób jednakże uznać za wiarygodne wyjaśnień oskarżonego
w części, w której wskazywał on, iż już po uprawomocnieniu się orzeczenia
w sprawie o sygn. III K 229/10, po pierwsze – nie miał on wiedzy
o przestępczym pochodzeniu weksla i deklaracji wekslowej, które to nabył od skazanej M. W. (1), po drugie – iż nie posiadał stosownej wiedzy o nałożonym na ww. skazaną obowiązku naprawienia poprzez zapłatę na jego kwoty 360.000 zł.

Przede wszystkim zaznaczyć należy, iż w przywołanym postępowaniu
o sygn. akt III K 229/10 oskarżony E. O. występował
w charakterze pokrzywdzonego i oskarżyciela posiłkowego i razem
z ustanowionym przez siebie pełnomocnikiem był skutecznie zawiadamiany
o kolejnych terminach rozpraw. Niezależnie od powyższego, opisane w stanie faktycznym wyroki (zarówno Sądu Okręgowego z dnia 21 marca o sygn.
III K 229/10, jak i wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 29 października 2012 r.
o sygn. II AKa 270/12) w zakresie dotyczącym oskarżonego wraz
z uzasadnieniami zostały E. D. O. (1) wysłane (k. 7449, III K 229/10). Oskarżony w kolejnych wyjaśnieniach sam przyznał, iż posiadał wiedzę o wyroku skazującym M. W. (1). Otrzymał także od pełnomocnika pokrzywdzonego pismo datowane na 17 października 2014 r., a pomimo tego nie wnioskował o przerwanie postępowania egzekucyjnego.

Składając wyjaśnienia w toku śledztwa oskarżony E. O. starał się nadto nieudolnie wykazać, iż nie miał wiedzy
o działaniach faktycznych i prawnych podejmowanych przez prawników
z kancelarii (...) i w związku z tym nie sposób obarczać go odpowiedzialnością za ewentualne uchybienia z tymi czynnościami związanymi. Wskazać należy - iż jak zeznawał świadek P. P. – to oskarżonemu została przedstawiona propozycja ponownego wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Wyrażając na to zgodę, oskarżony musiał być świadomy treści wyroku karnego wydanego w sprawie III K 229/10 i II AKa 270/12 i nałożonego obowiązku naprawienia szkody na M. W. (1), tym bardziej, iż w toku postępowania reprezentował go pełnomocnik. Pomimo powyższego, nie zawahał się przed inicjacją kolejnego już postępowania egzekucyjnego przeciwko pokrzywdzonemu, będąc w pełni świadomym, iż weksel z deklaracją wekslową, które posłużyły mu do uzyskania tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty opatrzonego klauzulą wykonalności zostały podrobione i mają przestępcze pochodzenie,
a wierzytelność, które one zabezpieczały, nie istniała – a kwota, za którą nabył weksel, została mu zrekompensowana nałożonym w tej wysokości obowiązkiem naprawienia szkody na M. W. (1). Dlatego też wyjaśnienia oskarżonego uchylającego się od odpowiedzialności należy uznać tylko i wyłącznie za jego linię obrony, która nie znajdowała potwierdzenia
w zgromadzonym materiale dowodowym.

Sąd nie miał podstaw do zakwestionowania zeznań świadka G. M., która jako komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Krzyków prowadziła na podstawie opisanego w stanie faktycznym tytułu wykonawczego postępowanie egzekucyjne przeciwko T. G. (1) i opisała czynności związane z podejmowanymi czynnościami, a treść zeznań znajdowała potwierdzenie w dowodach
z dokumentów zgromadzonych w sprawie, w tym przede wszystkim aktach sprawy komorniczej. Z zeznań świadka wynikało, iż wiedzę o orzeczeniu wydanym w postępowaniu karnym i o przestępczym pochodzeniu weksla uzyskała już po wszczęciu postępowania egzekucyjnego w dniu 26 września 2014 r. od T. G. (1), co było bezpośrednim powodem wstrzymania przez świadek wszelkich czynności komorniczych i złożenia przez nią wyegzekwowanych środków pieniężnych do depozytu sądowego. Następnie, jak wskazywała, wierzyciel nalegał na wznowienie egzekucji
i złożył kilka skarg na czynności komornika do Sądu Rejonowego. Dopiero 10 kwietnia 2015 r. wierzyciel złożył wniosek o zawieszenie egzekucji.

Z powyższego względu, Sąd nie uwzględnił także zeznań świadka D. B. (1) w tym zakresie, albowiem wskazywał on, że bezpośrednio po wszczęciu postępowania egzekucyjnego „ jako wyraz dobrej woli mojego klienta wystąpiłem o zawieszenie postępowania egzekucyjnego
i złożenie wyegzekwowanej już sumy do depozytu sądowego”. Sąd uwzględnił tę część zeznań świadka, w której opisywał on podejmowane na zlecenie oskarżonego czynności od zakupu przez tego ostatniego weksla aż do wszczęcia postępowania egzekucyjnego w 2014 r. Świadek wskazywał nadto, iż rozmawiał z oskarżonym nt. otrzymanego od pełnomocnika pokrzywdzonego odpisu wyroku karnego.

Wiarygodne i znajdujące potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym
w sprawie materiale dowodowym były zeznania świadka P. P., pracownika kancelarii (...), kiedy opisywał działania podjęte w związku z ponownym wszczęciem we wrześniu 2014 r. postępowania egzekucyjnego przeciwko T. G. (1). Świadek podnosił, iż to kancelaria mając taką praktykę zwróciła się do oskarżonego z pytaniem, czy ponownie wszcząć wcześniej umorzone z uwagi na bezskuteczność postępowanie egzekucyjne, a oskarżony wyraził taką wolę. W tym zakresie zeznania świadka są zbieżne z wyjaśnieniami oskarżonego. Sąd nie uwzględnił jednak zeznań świadka w tej części,
w której wskazywał on, iż po otrzymaniu w październiku 2014 r. pisma od pełnomocnika T. G. (1) kancelaria wystąpiła o zawieszenie postępowania egzekucyjnego, albowiem w tej części zeznania świadka sprzeczne były z uznanymi za wiarygodne zeznaniami świadek G. M., która wskazywała, iż takowy wniosek został skierowany przez wierzycieli dopiero w dniu 10 kwietnia 2015 r., a wcześniej wierzyciel wnioskował o wznowienie czynności i kontynuowanie egzekucji.

Mniej przydatne dla ustaleń stanu faktycznego były zeznania pokrzywdzonego T. G. (1), które w zasadniczej części odnosiły się do okoliczności stwierdzonych dowodami z dokumentów w postaci akt spraw o sygn. III K 229/10, II AKa 270/12 i I C 472/06. Świadek wskazywał dodatkowo, iż kilka razy spotkał się z oskarżonym i podczas jednego ze spotkań przekazał mu wyrok sądu karnego, mówił też o zasądzonym na rzecz oskarżonego obowiązku naprawienia szkody.

Przy rekonstrukcji stanu faktycznego uwzględniono również wszelkie dokumenty zebrane i zawnioskowane w subsydiarnym akcie oskarżenia oraz ujawnione w toku rozprawy, w tym akta postępowań o sygnaturach
I C 472/06 i III K 229/10 Sądu Okręgowego we Wrocławiu. Dokumenty te zostały sporządzone zgodnie z obowiązującymi przepisami i nie budzą one wątpliwości.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym, ocenionym w sposób wskazany powyżej, Sąd uznał oskarżonego E. D. O. (1) za winnego popełnienia czynu z art. 286 § 1 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

Przestępstwo stypizowane w art. 286 § 1 k.k. polega na motywowanym celem osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez wprowadzenie jej w błąd, wyzyskanie błędu lub niezdolności do nienależytego pojmowania przedsiębranej czynności. Wprowadzenie w błąd oznacza zachowanie prowadzące do wywołania (powstania) u danej osoby błędu, a więc fałszywego odzwierciedlenia rzeczywistości w świadomości danej osoby. Może zostać ono osiągnięte przez przemilczenie, zaniechanie poinformowania
o faktycznym stanie rzeczy. Wprowadzenie w błąd może następować także za pomocą tzw. faktów konkludentnych, a mianowicie takiego zachowania sprawcy, z którego pokrzywdzony sam ma – według zamiaru sprawcy – wysunąć błędne wnioski.

Przypisując sprawcy popełnienie przestępstwa określonego w art. 286 § 1 k.k., należy wykazać, że obejmował on swoją świadomością i zamiarem bezpośrednim (kierunkowym) zarówno to, że wprowadza w błąd inną osobę (względnie wyzyskuje błąd lub niezdolność do należytego pojmowania przedsiębranego działania), jak też i to, że doprowadza ją w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem i jednocześnie chce wypełnienia tych znamion ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 04.06.2009 r., WA 16/09, Prok. i Pr. – wkł. 2009/11-12/8).

W orzecznictwie przyjmuje się, iż warunkiem przypisania sprawcy przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. nie jest tożsamość osoby wprowadzonej
w błąd i rozporządzającej mieniem oraz tożsamość osoby, którą wprowadzono w błąd i której mieniem rozporządzono. Podmiotem wprowadzanym w błąd
i rozporządzającym mieniem mogą być zatem różne osoby (vide: wyrok SA
w Rzeszowie z dnia 30.04.2013 r., sygn. akt II AKa 26/13).

Różnymi osobami mogą być także podmiot wprowadzony w błąd
i podmiot, którego mieniem rozporządzono. Powyższa konkluzja otwiera możliwość rozważania tzw. oszustwa sądowego, czy oszustwa procesowego, które w dużej ogólności polega na tym, że podmiotem wprowadzanym w błąd jest sąd lub inny organ postępowania sądowego albo komornik,
a podmiotem, którego mieniem w sposób dla niego niekorzystny rozporządzono jest uczestnik postępowania sądowego bądź postępowania egzekucyjnego. Wymienione zagadnienie jest od dawna analizowane
w piśmiennictwie prawniczym i orzecznictwie sądowym ( vide: S. Glaser, Tzw. oszustwo procesowe, Polski Proces Cywilny 1936, nr 23-24; O. Górniok, "Niekorzystne rozporządzenie" i "cudze mienie" jako znamiona przestępstwa oszustwa na tle niektórych sposobów wyłudzeń nieruchomości, Prok. i Pr. 2002, nr 9; Z. Kukuła, Prawnokarna ochrona spadku, PS 2009, nr 2; tenże, Dochodzenie roszczeń majątkowych w procesie cywilnym o oszustwo sądowe, MPraw. 2006, nr 12; A. Drozd, Koncepcja oszustwa sądowego
w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku, WSS 2012, nr 3, s. 14 orzeczenia SN: z 28 lipca 1925 r., KR 323/25, OSP, poz. 571; z 13 stycznia 1926 r., KR 460/25, OSP 1926, poz. 407; z 20 marca 1027 r., KR 355/26, RPiE 1927, nr 4, s. 851-852; wyroki SN: z 13 czerwca 1933 r., III K 367/33, OSP 1934, poz. 129; z 12 października 1933 r., I K 565/32, OSN 1934, Nr 1, poz. 8; z 2 stycznia 1936 r., III K 1539/35, OSP 1936, poz. 349; z 11 maja 1937 r., II K 244/37, OSN 1937, Nr 12, poz. 337; z 1 lutego 1939 r.,
II K 3083/38, OSP 1939, 424; z 14 stycznia 2010 r., V KK 235/09, Prok. i Pr. 2012, nr 1; post. SN z 13 listopada 2007 r., IV KK 239/07, OSNwSK 2007, Nr 1, poz. 2540; z 29 sierpnia 2012 r., V KK 419/11, OSNKW 2012/12/133).

Sąd podziela także ugruntowane stanowisko Sądu Najwyższego, który wskazuje, iż z tzw. oszustwem procesowym mamy do czynienia wtedy, gdy na skutek fałszywych dowodów przedstawionych przez sprawcę mogło dojść lub doszło do rozporządzenia mieniem na podstawie orzeczenia sądowego. Oszukańcze działanie sprawcy polega na tym, iż jego zamiarem jest skłonienie sądu do rozporządzenia cudzym mieniem, u podłoża którego leży błędnie wyobrażenie sądu o rzeczywistości wywołane dowodami przedstawionymi przez sprawcę (vide: postanowienie SN z dnia 13.11.2007 r., IV KK 239/07, OSNwSK 2007, nr 1, poz. 2540).

Przenosząc powyższe, teoretyczne rozważania prawne na grunt niniejszej sprawy, na wstępie wskazać należy, że brak było podstaw do uznania, iż oskarżony E. O. nabywając w 2005 r. od M. W. (1) przedmiotowy weksel, który następnie posłużył mu do uzyskania nakazu zapłaty i wszczęcia pierwszej egzekucji z majątku T. G. (1), miał świadomość co do przestępnego pochodzenia deklaracji wekslowej, jak i samego weksla (jak stwierdzono w postępowaniu karnym III K 229/10, a powyższe ustalenia zostały zaaprobowane przez Sąd II instancji w postępowaniu o sygn. II AKa 270/12). Powyższe oznacza, iż nie wystąpiły przesłanki określone w art. 17 Prawa wekslowego, który to stanowi, że nabycie weksla świadomie na szkodę dłużnika zachodzi wtedy, gdy indosatariusz nabywając weksel działa świadomie na szkodę dłużnika, tj. wiedząc o istnieniu zarzutów dłużnika wynikających ze stosunku podstawowego nabywa weksel w celu uniemożliwienia dłużnikowi podniesienia tych zarzutów. Wymagany jest zatem kwalifikowany zły zamiar
i zła wiara indosatariusza, co niewątpliwie nie stanowi przesłanki pozorności indosu.

Cezurą czasową dla przypisanego oskarżonemu przestępstwa oszustwa jest dopiero moment wszczęcia kolejnego postępowania egzekucyjnego, już po prawomocnym zakończeniu postępowania o sygn. III K 229/10. Jak wspomniano przy ocenie wyjaśnień oskarżonego, E. O. występował w przywołanym postępowaniu karnym w charakterze pokrzywdzonego i zarazem oskarżyciela posiłkowego – jako nabywca weksla
i deklaracji wekslowej zabezpieczających nieistniejące wierzytelność
i roszczenie od skazanej w tamtym postępowaniu M. W. (1). Wyrządzona oskarżonemu szkoda, jaką w realiach przywołanej sprawy był koszt nabycia przedmiotowego weksla, została E. D. O. (1) zrekompensowana poprzez nałożenie na M. W. (1) w punkcie XXVI części dyspozytywnej wyroku obowiązku naprawienia szkody w kwocie 360.000 zł.

Zarówno oskarżony E. O., jak i jego pełnomocnik byli skutecznie zawiadamiani o terminach kolejnych rozpraw w sprawach o sygn. II K 229/10 i II AKa 270/12. Co więcej, wyroki karne wraz z uzasadnieniami zostały przesłane oskarżonemu, sam przyznał, iż wiedział o skazaniu.
(k. 7449, II K 229/10).

W ocenie Sądu oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim kierunkowym popełnienia przestępstwa, albowiem w dacie złożenia wniosku o wszczęcie egzekucji tj. w dniu 26 września 2014 r. miał świadomość, iż wierzytelność, którą miał zabezpieczać nabyty przez niego weksel w istocie nie istniała, a weksel wraz z dołączoną do niego deklaracją wekslową został podrobiony. Okoliczności te definitywnie przesądził wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 21 marca 2012 r. o sygn. III K 229/10, utrzymany
w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 29 października 2012 r. w sprawie II AKa 270/12. Sąd ustalił - wbrew wyjaśnieniom oskarżonego – iż zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego nie sposób uznać o nieposiadaniu przez oskarżonego wiedzy o zawartych tam rozstrzygnięciach i motywach, które doprowadziły Sądy do podjęcia takich
a nie innych ustaleń, albowiem uczestniczył on w postępowaniu jako pokrzywdzony i oskarżyciel posiłkowy, a odpisy przedmiotowych wyroków wraz z uzasadnieniami zostały wysłane na jego adres do doręczeń. Oskarżony mając świadomość przestępczego pochodzenia weksla powinien wstrzymać się inicjowaniem postępowania egzekucyjnego przeciwko pokrzywdzonemu. Zamiast tego, dążył do bezpodstawnego zaspokojenia się
z majątku dłużnika – w sytuacji, gdy został w tym względzie zaspokojony poprzez orzeczenie na jego rzecz kwoty 360.000 zł tytułem obowiązku naprawienia szkody. Wskazać również należy, co też w ocenie Sądu świadczy o zamiarze oskarżonego, przedkładając wniosek o wszczęcie egzekucji nie poinformował komornika o treści zapadłego rozstrzygnięcia Sądu w sprawie
o sygn. III K 229/10. Dopiero interwencja pokrzywdzonego doprowadziła do tego, iż komornik wstrzymał swoje czynności, a wyegzekwowane kwoty przekazał do depozytu sądowego. Oskarżony dokonując opisanych wyżej czynności wprowadził w błąd komornika sądowego zarówno co do faktu przysługiwania mu wierzytelności wynikającej z tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty z dnia 5 października 2006 r., jak i zasadności prowadzenia postępowania egzekucyjnego, czym doprowadził komornika do rozporządzenia mieniem T. G. (1), które nie było należne oskarżonemu.

Aby w pełni oddać przestępne działanie podjęte przez oskarżonego, Sąd działając w obrębie tego samego zdarzenia historycznego i nie naruszając granic tożsamości czynu dokonał modyfikacji jego opisu i jego kwalifikacji, uznając ostatecznie oskarżonego E. D. O. (1) za winnego tego, że w dniu 26 września 2014r. we W., składając wniosek o wszczęcie egzekucji, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, poprzez wprowadzenie w błąd Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia – Krzyków, co do faktu przysługiwania mu wierzytelności wynikającej w stosunku do T. G. (1) z tytułu wykonawczego - nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny z dnia 5 października 2006r., sygn. akt IC 472/06, opatrzony klauzulą wykonalności, który został wydany na podstawie weksla,
i wymagalności tej wierzytelności oraz wprowadzając w błąd wymienionego Komornika, co do zasadności prowadzenia postępowania egzekucyjnego na podstawie tego tytułu wykonawczego, doprowadził Komornika do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości należącym do T. G. (1) w kwocie 430.147,31 zł poprzez wyegzekwowanie wymienionej kwoty z majątku pokrzywdzonego oraz usiłował doprowadzić Komornika do niekorzystnego rozporządzenia mieniem o wartości 191.214,33 zł, poprzez wyegzekwowanie wymienionej kwoty z majątku pokrzywdzonego, lecz w tym zakresie zamiaru nie zrealizował z uwagi na bezskuteczność egzekucji ponad wyegzekwowaną już kwotę, tj. czynu z art. 286 § 1 k.k. i art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

Aby oddać w pełni i precyzyjnie zawartość kryminalną czynu oskarżonego, koniecznie stało się rozgraniczenie faktycznego doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 430.147,31 zł – która to kwota została złożona do depozytu sądowego – od kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą dochodzoną a kwotą wyegzekwowaną - tj. 191.241,33 zł
i w zakresie tej kwoty przyjąć określoną w art. 13 § 1 k.k. formę stadialną usiłowania.

Na marginesie wskazać tylko należy, że przekazanie przez komornika sądowego wyegzekwowanych od dłużnika pieniędzy do depozytu sądowego, zamiast wierzycielowi, nie wyklucza możliwości przyjęcia, że doszło do rozporządzenia mieniem dłużnika, a tym samym przyjęcia, że wystąpił przewidziany w przestępstwie oszustwa skutek w postaci doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Według stanowiska SN, które podziela Sąd: " cywilnoprawne znaczenie rozporządzenia mieniem nie determinuje wykładni tego pojęcia na gruncie znamion strony przedmiotowej przestępstwa określonego w art. 286 § 1 k.k. Ma ono tu bowiem znaczenie swoiste, odpowiadające przedmiotowi ochrony i odnosi się do szeroko postrzeganego stanu majątkowego pokrzywdzonego. Jego niekorzystną zmianę może wywołać rozporządzenie, rozumiane jako każda czynność zadysponowania mieniem, przewidziana przez przepisy prawa, kształtująca określony stan prawny(…)" ( vide: wyrok SN z dnia 29.08.2012r., V KK 419/11).

Co prawda przywołane wyżej orzeczenie Sądu Najwyższego dotyczy innej sytuacji procesowej związanej ze stwierdzeniem nabycia spadku
i Sądem jako podmiotem doprowadzonym do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, jednakże bez wątpienia znajduje ono zastosowanie w sprawie niniejszej, w której wskutek przestępnego działania oskarżonego wprowadził on w błąd komornika, który to komornik następnie pozbawił pokrzywdzonego możliwości dysponowania należącymi do niego środkami finansowymi.

Mając na uwadze wysokość szkody – stanowiącej zgodnie z dyspozycją art. 115 § 5 k.k. mienie znacznej wartości - zachowanie oskarżonego wypełniające znamiona przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. i art. 13 § 1 k.k.
w zw. z art. 286 § 1 k.k. należało zakwalifikować łącznie z art. 294 § 1 k.k.

Zachowanie oskarżonego w odniesieniu do przypisanego mu przestępstwa było działaniem umyślnym, z zamiarem bezpośrednim ukierunkowanym na osiągnięcie korzyści majątkowej. W momencie podejmowania przypisanych mu działań przestępnych oskarżony był osobą doświadczoną życiową i w pełni poczytalną. Nie zachodziła żadna okoliczność wyłączająca bezprawność bądź winę oskarżonego. Znajdował się on
w normalnej sytuacji motywacyjnej, zatem można było od niego wymagać postępowania zgodne z prawem, a nie takiego realizującego znamiona przestępstwa.

Przy wymiarze kary Sąd kierował się kryteriami wymienionymi w art. 53 § 1 i 2 k.k., a zatem swoim uznaniem, granicami przewidzianymi przez ustawę uznał, iż wyważoną, sprawiedliwą, a zarazem adekwatną do stopnia społecznej szkodliwości będzie dla oskarżonego kara 1 roku pozbawienia wolności.

Społeczna szkodliwość przypisanego oskarżonemu czynu jest znaczna. Działanie oskarżonego było wymierzone w podstawowe dobro, jakim jest mienie. W ocenie Sądu powinno się dostrzegać powagę tego typu przestępstw i karać je odpowiednio do stopnia winy sprawców, ich premedytacji, świadomości stopnia naruszenia powinności, ich niegodziwych zysków oraz rozległości wyrządzonych szkód.

Jako okoliczności łagodzące Sąd zaliczył dotychczasowy nienaganny tryb życia oskarżonego.

Biorąc pod uwagę fakt działania oskarżonego w celu osiągnięcia korzyści majątkowej Sąd obok kary pozbawienia wolności wymierzył karę grzywny. Ustalając wymiar kary na 300 stawek dziennych wobec oskarżonego Sąd kierował się opisanymi wyżej dyrektywami wymiaru kary. Ustalając wysokość jednej stawki dziennej Sąd wziął pod uwagę możliwości majątkowe i zarobkowe oskarżonego. Sąd uznał, iż z uwagi na warunki osobiste, rodzinne i majątkowe oskarżonego zasadne będzie ustalenie wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 50 złotych. Zważywszy, iż wykonanie kary pozbawienia wolności zostało warunkowo zawieszone, orzeczona kara grzywny będzie stanowiła dla oskarżonego realną dolegliwość, uświadamiając mu karygodność jego czynu.

Sąd działając na podstawie art. 69 § 1 i § 2 k.k. oraz art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawiesił wykonanie wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności na okres 2 (dwóch) lat próby. Kara bezwzględnego pozbawienia wolności stanowi środek ostateczny (ultima ratio), po który można sięgnąć tylko wtedy, gdy żadna z wymienionych kar lub żaden środek karny nie spełni celów kary. W ocenie Sądu, mając na uwadze dotychczasową niekaralność oskarżonego i jego dotychczasowy tryb życia, wystarczające do osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobiegnięciu popełnienia przez E. D. O. (2) przestępstwa
w przyszłości, będzie kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Orzeczony okres probacji pozwoli na ewentualną weryfikację postawionej przez Sąd pozytywnej prognozy kryminologicznej.

W punkcie III. części dyspozytywnej wyroku Sąd zasądził na rzecz oskarżyciela posiłkowego kwotę 300 zł tytułem zwrotu zryczałtowanych kosztów postępowania oraz kwotę 2520 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w sprawie.