Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 2 czerwca 2016 roku

Powód K. S. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) P (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w Grecji Oddział w Polsce kwoty 10.291,37 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 września 2011 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Roszczenie swoje powód wywodził z umowy zawartej w dniu 11 września 2009 r. pomiędzy pozwanym (...) P (...) Spółką akcyjną Oddział w Polsce z siedzibą w W. a Zakładem (...) Spółką jawną K. S., J. S. z siedzibą w J., której przedmiotem było wykonanie robót budowlanych. Powód dochodził zwrotu zatrzymanej kaucji gwarancyjnej w wysokości 10% wartości wykonanych robót netto. Powód wskazał, że uchwałą nr 1/2011 z dnia 23 września 2011 r. Zakład (...) Spółka jawna K. S., J. S. z siedzibą w J. został rozwiązany bez przeprowadzenia likwidacji, zaś dochodzona pozwem kwota stanowi pozostały po likwidacji majątek spółki, co do którego Uchwałą nr 3/2001 z dnia 23 września 2011 r. wspólnicy postanowili, że prawo do wszelkich należności spółki przysługuje każdemu wspólnikowi po ½, a prawo do dochodzenia należności spółki przysługuje każdemu wspólnikowi jednoosobowo i w tym celu udzielili sobie pełnomocnictwa ( pozew k. 2-5).

W dniu 11 września 2013 r. Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym dla m. st. Warszawy w W., w I Wydziale Cywilnym w sprawie o sygn. I Nc 5156/13 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym nakazał, aby pozwany zapłacił an rzecz powoda kwotę 10.291,37 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 września 2011 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 2.546 zł tytułem kosztów procesu (nakaz zapłaty k. 56).

W skutecznie wniesionym sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany (...) P (...) Spółka akcyjna Oddział w Polsce z siedzibą w W. wniósł, o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu swego stanowiska pozwany wskazał, że w Uchwale wspólników nr 1/2011 z dnia 23 września 2011 r. (...) Spółka jawna K. S., J. S. z siedzibą w J. wskazali, iż spółka nie posiada zobowiązań ani należności. W ocenie strony pozwanej wspólnicy tym samym zrzekli się ewentualnych wierzytelności przysługujących spółce. Ponadto pozwany zakwestionował wysokość dochodzonego roszczenia. Podnosząc, że zgodnie z Uchwałą nr 3/2011 z dnia 23 września 2011 r. wspólnicy rozwiązanej spółki postanowili, że prawa do wszystkich należności spółki przysługują po ½ każdemu wspólnikowi. Wobec tego powód mógłby dochodzić jedynie połowy z kwoty 10.291,37 zł tj. kwoty 5.145,69 zł. Dodatkowo pozwany wskazał, że biorąc pod uwagę zakres prac, umowę należy kwalifikować jako umowę o dzieło, a nie o roboty budowlane i w związku z tym podniósł zarzut przedawnienia roszczenia powoda z uwagi na upływ okresu dwuletniego przedawnienia stosownie do treści art. 646 Kodeksu Cywilnego (sprzeciw od nakazu zapłaty k. 62-69).

W toku postępowania w dniu 12 grudnia 2013 r. zmarł powód K. S. (1). Wobec czego tutejszy Sąd postanowieniem z dnia 8 stycznia 2014 r. zawiesił postępowanie w sprawie na podstawie art. 174 § 1 pkt 1 k.p.c. (odpis skrócony aktu zgonu K. S. (1) k. 111, postanowienie Sądu k. 130).

W dniu 14 września 2015 r. tutejszy Sąd podjął postępowanie w sprawie z udziałem następców prawnych powoda K. S. (1) w osobach jego spadkobierców: S. S., A. S. i M. S. (postanowienie Sądu Rejonowego w Nysie I Wydziału Cywilnego w sprawie o sygn. I Ns 844/14 k. 153, postanowienie tut. Sądu k. 163).

Na rozprawie w dniu 19 maja 2016 r. strona powodowa dodatkowo zakwestionowała, że pismo z dnia 8 sierpnia 2011 r. nie spełniało wymogów wniosku z art. 18 lit. B pkt 4 umowy łączącej strony, gdyż nie zostały do niego dołączone wymagane dokumenty.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 11 września 2009 r. pomiędzy (...) P (...) Spółką akcyjną Oddział w Polsce z siedzibą w W. (usługobiorcą), a Zakładem (...) Spółką jawną K. S., J. S. z siedzibą w J. została zawarta umowa nr (...). Na mocy umowy Usługobiorca zlecił, a usługodawca przyjął do wykonania roboty budowlane w ramach zadania inwestycyjnego Budowa węzła (...) na skrzyżowaniu autostrad (...) w km 517 plus 980,04 polegające na przebudowie istniejącego cieku „Ciek nr 02” – wykonanie K. Faszynowej. Szczegółowy zakres robót i obowiązujące zasady ich wykonania zostały określone w załącznikach od 1 do 4. Strony ustaliły, że rozpoczęcie robót objętych umową nastąpi w ciągu 14 dni od dnia pisemnego powiadomienia usługodawcy przez usługobiorcę o możliwości rozpoczęcia robót i protokolarnego przekazania placu budowy. Zakończenie robót przy uwzględnieniu harmonogramu robót, miało nastąpić nie później niż 25 października 2009 r. (§ 12 pkt 1 i 2). Całość wynagrodzenia usługodawcy za realizację prac objętych umową miało mieć charakter rozliczenia wykonawczego i szacunkowo wynosiło 46.639,64 zł (§ 14). Końcowe rozliczenie przedmiotu umowy nastąpić miało w oparciu o ceny jednostkowe określone w załączniku nr 3 do umowy i rzeczywiste ilości wykonanych robót potwierdzone na piśmie i pod rygorem nieważności przez usługobiorcę. Strony zobowiązały się do podpisania protokołu z realizacji umowy, w którym wskazane zostaną ilość, zakres i jakość wykonanych robót oraz nastąpi ustalenie istnienia lub nieistnienia wzajemnych rozliczeń (§ 15 pkt 1).

Na zabezpieczenie ewentualnych roszczeń usługodawcy, w tym w szczególności roszczeń z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, roszczeń z tytułu gwarancji, rękojmi, a także roszczeń osób trzecich w stosunku do usługobiorcy z powodu stwierdzonych wad wykonawczych, usługodawca ustanowił na rzecz usługobiorcy zabezpieczenie w wysokości 10% wynagrodzenia usługodawcy netto. Na kwotę zabezpieczenia składać się miały kwoty w wysokości 10% wynagrodzenia usługodawcy netto potrącane przez usługobiorcę z każdej kolejnej faktury usługodawcy (§ 18 lit. B, pkt 1). Kwota zabezpieczenia, o której mowa zwrócona miała być na rzecz usługodawcy (o ile uprzednio usługobiorca nie zaspokoi z niej przysługujących mu roszczeń) w następujący sposób: A) 50% zatrzymanej kwot zabezpieczenia zostanie zwrócone usługodawcy po upływie okresu zgłaszania wad i usterek przez Inwestora ( (...)) do robót objętych kontaktem i odpowiednio w terminie którym mowa w ust. 5. B) 50% zatrzymanej kwoty zabezpieczenia będzie stanowiło zabezpieczenie wykonania zobowiązań usługodawcy w okresie rękojmi i gwarancji i zostanie zwrócone usługodawcy po upływie okresu rękojmi i gwarancji, liczonym jak w par. 19 umowy oraz usunięciu wad stwierdzonych w tym okresie, i w terminie, o którym mowa w ust. 5. Zwrot kwoty zabezpieczenia będzie dokonany na pisemny wniosek usługodawcy zawierający: pełną nazwę oraz aktualny adres siedziby usługodawcy, numer NIP, aktualny numer rachunku bankowego, na który ma być przelana zatrzymana kwota, oznaczenie budowy wraz z jej nazwą, której zabezpieczenie dotyczy, protokół z wykonania umowy podwykonawczej oraz wykaz faktur i wartości kwot zabezpieczenia potrąconych z każdej faktury. Do wniosku usługodawca obowiązany był dołączyć odpowiednio w przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt a kopię protokołu odbioru robót bez uwag lub protokołu potwierdzającego usuniecie wad stwierdzonych w czasie odbioru, bądź – w przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt b kopię protokołu odbioru robót bez uwag lub stwierdzającego usunięcie wad po okresie rękojmi i gwarancji. Zwrot kwoty zabezpieczenia nastąpić miał w ciągu 30 dni od dnia otrzymania przez usługobiorcę dokumentów, o których mowa w ust. 4 (z zastrzeżeniem, że strony nie będą w stanie sporu sądowego) z uwzględnieniem poniższego: w przypadku o którym mowa w ust. 3 a) zwrot nastąpi nie wcześniej w terminie 14 dni od zwrotu przez Inwestora ( (...)) na rzecz usługobiorcy zabezpieczeń należytego wykonania kontraktu po upływie okresu zgłaszania wad i usterek (§ 18 ust. 4 i 5) (okoliczności niesporne; dowód umowa k. 15-36).

W dniu 18 września 2009 r. strony zawarły Aneks nr (...) do umowy nr (...) z dnia 11 września 2009 r. na mocy, którego usługobiorca zlecił, a usługodawca przyjął do realizacji dodatkowe roboty: przebudowanie cieku „Ciek nr 01) na odcinku 0+708÷0+823 km, budowa cieku „Ciek nr 02” na odcinku 0+302 ÷ 0+514 km (§ 1). Całość wynagrodzenia usługodawcy za realizację prac objętych umową w zakresie ustalonym w par. 1 umowy miało charakter rozliczenia powykonawczego i szacunkowo wynosiło 144.166,31zł netto (§ 3) (okoliczności niesporne; dowód: aneks nr (...) k. 37-38).

Następnie w dniu 30 września 2009 r. strony zawarły Aneks nr (...) do umowy nr (...) z dnia 11 września 2009 r., w którym strony ustaliły, że zakończenie robót, przy uwzględnieniu harmonogramu robót, nastąpi do dnia 5 lutego 2010 r. zgodnie z załącznikiem nr 2 o aneksu (§ 2). Całość wynagrodzenia usługodawcy za realizację prac objętych niniejszą umową w zakresie ustalonym w § 1 umowy miało charakter rozliczenia powykonawczego i szacunkowa wyniosło 205.827,50 zł netto (§ 3) (okoliczności niesporne; dowód: aneks nr (...) k. 39-40).

W dniu 7 grudnia 2009 r. Zakład (...) Spółka jawna K. S., J. S. z siedzibą w J. sporządził fakturę VAT nr (...), z tytułu wykonania umowy nr (...) z dnia 11 września 2009 r. wraz z aneksem nr (...), na kwotę 178.825,90 zł plus kwota zatrzymana zgodnie z umową 10% wartości netto – 15.966,60 zł (dowód: faktura nr (...) k. 51).

W dniu 31 maja 2010 r. Zakład (...) Spółka jawna K. S., J. S. z siedzibą w J. sporządził fakturę VAT nr (...), z tytułu wykonania umowy nr (...) z dnia 11 września 2009 r. wraz z aneksem nr (...), na kwotę 51.700,89 zł plus kwota zatrzymana zgodnie z umową 10% wartości netto – 4.616,15 zł (dowód: faktura nr (...) k. 52).

Pismem z dnia 18 listopada 2010 r. Zakład (...) Spółka jawna K. S., J. S. z siedzibą w J. zwrócił się ponownie do (...) S.A. Biuro (...) w G. o wypłacenie zatrzymanej kaucji gwarancyjnej w wysokości 10% wartości wykonanych robót netto dla umowy nr (...) z dnia 11 września 2009 r. w wysokości 10.291,37 zł. Pismo wpłynęło do pozwanego w dniu 8 sierpnia 2011 r. (dowód: pismo k. 53).

Zakład (...) Spółka jawna K. S., J. S. z siedzibą w J. sporządził protokół rozliczenia umowy podwykonawczej nr (...)/PS/ (...) z dnia 11 września 2009 r. Węzeł S., w którym oświadczył, że otrzymane od (...) S.A. Oddział w Polsce kwoty w wysokości 51.700,89 zł z tytułu faktury VAT nr (...) z dnia 27 stycznia 2010 r., która kończy wystawienie faktur wynagrodzenia z tytułu wykonania przedmiotu umowy jest równoznaczne z całkowitym rozliczeniem należnego wynagrodzenia z wyżej wymienionej umowy. W chwili otrzymania wskazanej kwoty Zakład (...) Spółka jawna K. S., J. S. z siedzibą w J. zrzekł się jakichkolwiek roszczeń, czy działań przeciwko (...) S.A. Oddział w Polsce, z tytułu wynagrodzenia za wykonane prace, z wyjątkiem zatrzymanych kwot kaucji gwarancyjnych i innych tytułów określonych w umowie do czasu spełnienia umownych warunków ich zwolnienia (dowód: protokół rozliczenia umowy podwykonawczej k. 42).

Okres zgłaszania wad budowy węzła S. na skrzyżowaniu autostrad (...) w km 517 + 980,04 w dniu 15 lipca 2011 r. (dowód: pismo k. 43).

W dniu 23 września 2011 r. wspólnicy Zakładu (...) Spółki jawnej K. S., J. S. z siedzibą w J. podjęli Uchwałę nr 1/2011 w sprawie rozwiązania spółki, na mocy której rozwiązali spółkę bez przeprowadzenia likwidacji uwzględniając okoliczność, że spółka nie posiada zobowiązań ani należności (dowód: uchwała nr 1/2011 k. 44).

Tego samego dnia wspólnicy Zakładu (...) Spółki jawnej K. S., J. S. z siedzibą w J. podjęli Uchwałę nr 3/2011, w której wspólnicy postanowili, że prawo do wszelkich należności Zakładu (...) Spółki jawnej K. S., J. S. przysługuje po ½ każdemu wspólnikowi spółki. Jednocześnie wspólnicy zgodnie ustalili, iż prawo do dochodzenia należności Zakładu (...) Spółki jawnej K. S., J. S. przysługuje każdemu z wspólników jednoosobowo i w tym celu udzielili sobie nawzajem pełnomocnictwa do dochodzenia tych należności (dowód: uchwała nr 3/2011 k. 45).

Pismem z dnia 9 lutego 2012 r. Zakład (...) Spółka jawna K. S., J. S. z siedzibą w J. zwrócił się do (...) S.A. Oddział w Polsce o zwrot zatrzymanych kwot w wysokości 10% wartości wykonanych robót netto dla umowy nr (...) z dnia 11 września 2009 r., w wysokości 10.291,37 zł. W piśmie wskazano, że wykonane roboty bez wad przekazano inwestorowi i właściwym użytkownikom oraz sporządzono protokoły i rozliczenia umowy podwykonawczej i zestawienie faktur z kwotami potrąceń kaucji gwarancyjnych, które przekazano Generalnemu Wykonawcy (dowód: pismo k. 41).

Pismem z dnia 20 czerwca 2013 r. powód K. S. (1) działając przez pełnomocnika wezwał pozwanego (...) P (...) Spółki akcyjnej Oddział w Polsce z siedzibą w W. do dokonania zapłaty kwoty 10.291,37 zł, w terminie 7 dni od daty doręczenia wezwania na wskazany rachunek bankowy (dowód: wezwanie do zapłaty k. 48-49, potwierdzenia nadania k. 50).

Powyższy stan faktyczny, Sąd ustalił na podstawie powołanych powyżej dowodów z dokumentów, które nie budziły wątpliwości Sądu co do ich autentyczności i nie były kwestionowane przez żadną ze stron niniejszego postępowania oraz twierdzeń stron przyznanych wprost i niezaprzeczonych przez stronę przeciwną, na podstawie art. 229 k.p.c. i 230 k.p.c.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powód dochodził w niniejszej sprawie zwrotu kwoty zabezpieczenia w wysokości 10% wynagrodzenia netto za wykonanie umowy nr (...) z dnia 11 września 2009 r., odpowiadającego kwocie 10.291,37 zł.

Niespornym było pomiędzy stronami fakt zawarcia w dniu 11 września 2009 r. umowy nr (...) wraz z Aneksami nr (...) oraz treść tych dokumentów.

Poza sporem pozostawało także, że pozwany strona wskazanego stosunku prawnego (...) P (...) Spółka akcyjna Oddział w Polsce z siedzibą w W. był wykonawcą robót związanych z realizacją kontraktu pod nazwą: Budowa węzła (...) na skrzyżowaniu autostrad (...) w km 517+980,04, na podstawie zawartej z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad w W. - Inwestorem umowy z dnia 30 maja 2008 r., a Zakład (...) Spółka jawna K. S., J. S. z siedzibą w J. był podwykonawcą.

O zakwalifikowaniu umowy jako umowy o roboty budowlane, o jakiej mowa w art. 647 i następnych k.c. decydują cechy przedmiotowe umowy. Jeżeli zatem jej przedmiotem jest przedsięwzięcie o większych rozmiarach, zindywidualizowanych właściwościach fizycznych i użytkowych, a w umowie nadto przewidziano wymóg projektowania i zindywidualizowany nadzór, to umowę należy zakwalifikować jako umowę o roboty budowlane. Zasadniczym kryterium rozróżnienia umowy o dzieło i umowy o roboty budowlane jest ocena realizowanej inwestycji stosownie do wymagań prawa budowlanego. Umowa z podwykonawcą spełniać będzie warunki umowy z podwykonawcą w rozumieniu art. 6471 k.c., jeżeli prace wykonywane przez podwykonawcę prowadzić będą do wykonania danego obiektu, stanowiąc część składową finalnego rezultatu. O charakterze umowy nie decyduje jej nazwa ani nawet nazwanie stron umowy (inwestor - wykonawca, podwykonawca). Kryterium odróżnienia umowy o roboty budowlane od umowy o dzieło jest rozmiar przedsięwzięcia, zastosowanie dokumentacji projektowej, przekazanie terenu budowy lub jego wyodrębnionej części (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 8 maja 2014 r. wydany w sprawie o sygn. akt VI ACa 824/13 – LEX nr 1506318).

W ocenie Sądu umowa nr (...) z dnia 11 września 2009 r. zawarta pomiędzy (...) P (...) Spółki akcyjnej Oddział w Polsce z siedzibą w W. (usługobiorcą), a Zakładem (...) Spółką jawną K. S., J. S. z siedzibą w J. ma charakter umów o roboty budowlane zawartej z podwykonawcą, o jakich mowa w art. 647 ¹ § 1 k.c., a prace wykonane przez Zakład (...) Spółką jawną K. S., J. S. z siedzibą w J. były robotami budowlanymi. Podkreślenia wymaga, że w ramach umowy Zakład (...) Spółka jawna K. S., J. S. z siedzibą w J. miał wykonać roboty budowlane w ramach zadania inwestycyjnego Budowa węzła (...) na skrzyżowaniu autostrad (...) w km 517 plus 980,04 polegające na przebudowie istniejącego cieku „Ciek nr 02” – wykonanie K. Faszynowej oraz przebudowanie cieku „Ciek nr 01” na odcinku 0+708÷0+823 km, budowa cieku „Ciek nr 02” na odcinku 0+302 ÷ 0+514 km.

Umowa ta unormowana została w art. 647 k.c., w myśl którego przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

Niewątpliwie podwykonawca jest uczestnikiem złożonej, trójstronnej sytuacji prawnej wprowadzonej przez art. 647 (1) k.c., a związanej właśnie z umową o roboty budowlane, i pozostaje w stosunku prawnym także wobec inwestora ( zob. T. Sokołowski, Komentarz do art. art. 647 (1) k.c., Lex 2010).

Legitymacja czynna strony powodowej wynika natomiast z faktu, że K. S. (1) był wspólnikiem podwykonawcy Zakładu (...) Spółki jawnej K. S., J. S. z siedzibą w J., która na mocy Uchwały nr 1 z dnia 23 września 2011 r. została rozwiązana bez przeprowadzenia likwidacji. Tego samego dnia (...) Spółki jawnej K. S., J. S. z siedzibą w J. podjęli Uchwałę nr 3/2011, w której postanowili, że prawo do wszelkich należności Zakładu (...) Spółki jawnej K. S., J. S. przysługuje po ½ każdemu wspólnikowi spółki. Jednocześnie wspólnicy zgodnie ustalili, iż prawo do dochodzenia należności Zakładu (...) Spółki jawnej K. S., J. S. przysługuje każdemu z wspólników jednoosobowo i w tym celu udzielili sobie nawzajem pełnomocnictwa do dochodzenia tych należności.

Wobec powyższego Sąd nie podzielił podniesionego przez pozwanego zarzutu przedawnienia roszczenia, bowiem do umowy o roboty budowlane zastosowanie znajduje trzyletni termin przedawnienia wskazany w art. 118 k.c.

Zgodnie z uchwałą 3/2011 należność z tytułu kaucji gwarancyjnej przysługiwała każdemu ze wspólników po połowie. Wspólnicy udzielili sobie pełnomocnictwa w zakresie dochodzenia należności. Redakcja pozwu wskazuje, że powód wniósł o zasądzenie całej kwoty na swoją rzecz, a nie był do tego uprawniony, gdyż w/w należność przysługiwała mu w połowie. W pozwie nie został oznaczony jako powód J. S. (2), drugi ze wspólników, który na skutek rozwiązania spółki jawnej nabył ½ należności przysługujących spółce.

Wobec powyższego w ocenie Sądu powód mógł dochodzić jedynie ½ kwoty objętej pozwem tj. 5.145,68 zł. Jednak i co do tej kwoty powództwo zasługiwało na oddalenie.

Stosownie do postanowień łączącej strony umowy na zabezpieczenie ewentualnych roszczeń usługodawcy, w tym w szczególności roszczeń z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, roszczeń z tytułu gwarancji, rękojmi, a także roszczeń osób trzecich w stosunku do usługobiorcy z powodu stwierdzonych wad wykonawczych, usługodawca ustanowił na rzecz usługobiorcy zabezpieczenie w wysokości 10% wynagrodzenia usługodawcy netto. Na kwotę zabezpieczenia składać się miały kwoty w wysokości 10% wynagrodzenia usługodawcy netto potrącane przez usługobiorcę z każdej kolejnej faktury usługodawcy (§ 18 lit. B, pkt 1). Kwota zabezpieczenia, o której mowa zwrócona miała być na rzecz usługodawcy w następujący sposób: a) 50% zatrzymanej kwoty zabezpieczenia zostanie zwrócone usługodawcy po upływie okresu zgłaszania wad i usterek przez Inwestora ( (...)) do robót objętych kontaktem i odpowiednio w terminie którym mowa w ust. 5. b). 50% zatrzymanej kwoty zabezpieczenia będzie stanowiło zabezpieczenie wykonania zobowiązań usługodawcy w okresie rękojmi i gwarancji i zostanie zwrócone usługodawcy po upływie okresu rękojmi i gwarancji, liczonym jak w par. 19 umowy oraz usunięciu wad stwierdzonych w tym okresie, i w terminie, o którym mowa w ust. 5.

W świetle art. 18 lit. B pkt 4 umowy zwrot kwoty zabezpieczenia będzie dokonany na pisemny wniosek usługodawcy zawierający: pełną nazwę oraz aktualny adres siedziby usługodawcy, numer NIP, aktualny numer rachunku bankowego, na który ma być przelana zatrzymana kwota, oznaczenie budowy wraz z jej nazwą, której zabezpieczenie dotyczy, protokół z wykonania umowy podwykonawczej oraz wykaz faktur i wartości kwot zabezpieczenia potrąconych z każdej faktury. Do wniosku usługodawca obowiązany był dołączyć odpowiednio w przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt a) – kopię protokołu odbioru robót bez uwag lub protokołu potwierdzającego usuniecie wad stwierdzonych w czasie odbioru, bądź – w przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt b- kopie protokołu odbioru robót bez uwag lub stwierdzającego usunięcie wad po okresie rękojmi i gwarancji. Zwrot kwoty zabezpieczenia nastąpić miał w ciągu 30 dni od dnia otrzymania przez usługobiorcę dokumentów, o których mowa w ust. 4 (z zastrzeżeniem, że strony nie będą w stanie sporu sądowego) z uwzględnieniem poniższego: w przypadku o którym mowa w ust. 3 a) zwrot nastąpi nie wcześniej w terminie 14 dni od zwrotu przez Inwestora ( (...)) na rzecz usługobiorcy zabezpieczeń należytego wykonania kontraktu po upływie okresu zgłaszania wad i usterek (§ 18 ust. 4 i 5).

Na gruncie niniejszej sprawy powód nie wykazał, iż spełnione zostały kryteria wskazane powyżej. Bowiem powód przedstawił jedynie pismo datowane na dzień 18 listopada 2010 r., w którym Zakład (...) Spółka jawna K. S., J. S. z siedzibą w J. zwróciła się do (...) S.A. Biuro (...) w G. o wypłacenie zatrzymanej kaucji gwarancyjnej w wysokości 10% wartości wykonanych robót netto w kwocie 10.291,37 zł oraz w treści pisma wskazano, że w załączeniu przesłano zestawienie faktur nr (...) na kwotę 205.827,49 zł. Przy czym podkreślenia wymaga, że pozwany zakwestionował powołane pismo podnosząc, że nie spełnia ono wymogów z § 18 lit. B pkt 4 umowy, ponieważ nie zostały do niego dołączone wymagane dokumenty wskazane powyżej w postaci: kopii protokołu odbioru robót bez uwag lub protokołu potwierdzającego usuniecie wad stwierdzonych w czasie odbioru, bądź – w przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt b- kopii protokołu odbioru robót bez uwag lub stwierdzającego usunięcie wad po okresie rękojmi i gwarancji Jak również zakwestionował dołączenie wykazu faktur. Za protokół taki nie może być uznany pismo zatytułowane „protokół rozliczenia umowy podwykonawczej” z dnia 11 września 2009 r.

Zgodnie z art. 3 k.p.c. i 232 k.p.c. obowiązek przedstawienia dowodów ciąży na stronach. Natomiast według art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na tej stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne. W tej konkretnej sytuacji, to na powodzie spoczywał obowiązek udowodnienia zarówno zasadności, jak i wysokości roszczenia w stosunku do pozwanego. Obowiązek ten ma charakter procesowy, co oznacza, że nie może być on od strony egzekwowany. Strona, która nie wykazuje inicjatywy dowodowej powinna się liczyć z mogącymi wystąpić ujemnymi sankcjami, nawet w postaci niekorzystnego dla tej strony wyniku procesu. Jeżeli materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje podstawy do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych w myśl twierdzeń jednej ze stron, Sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów. Należy to rozumieć w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał ( wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 18 stycznia 2012 roku sygn. akt I ACa 1320/11).

Niewątpliwie powód nie wykazał swego roszczenia co do zasady. Bowiem nie przedstawił dowodów wskazujących na złożenie pełnej wymaganej dokumentacji, niezbędnej do otrzymania zwrotu zabezpieczenia. Podkreślenia wymaga, że w umowie dokumenty te opisane zostały w sposób szczegółowy i wypłata 10% wynagrodzenia obwarowana została spełnieniem określonych przesłanek, z których powód się nie wywiązał. Zatem w ocenie Sądu nie powstał po stronie pozwanej obowiązek zwrotu zatrzymanej kwoty zabezpieczenia.

Konsekwentnie niewykazanie roszczenia głównego powoduje, że także żądanie w zakresie odsetek za opóźnienie w jego spełnieniu nie zasługiwało na uwzględnienie, ponieważ bez należności głównej naliczenie odsetek jest niezasadne. Konieczność przyjęcia takiego stanowiska wynika z istoty oraz funkcji odsetek i znajduje potwierdzenie w przepisach art. 359 § 1 k.c., a zwłaszcza w art. 481 § 1 k.c. ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie I ACa 300/12, LEX nr 1238206).

Wobec powyższego Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu Sąd, wydał w oparciu o zasadę odpowiedzialności za jego wynik, na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Strona powodowa przegrała proces, bowiem powództwo zostało oddalone, zatem obowiązana jest zwrócić pozwanemu poniesione przez niego koszty sądowe. Pozwany poniósł koszty w kwiecie 2417 zł, na którą składają się: opłata za czynności profesjonalnego pełnomocnika procesowego, będącego adwokatem, która wyniosła 2.400 zł, zgodnie z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r., w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.461 j. t.) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Wobec tego, że powódki, które wstąpiły do sprawy w miejsce K. S. (1), nabyły spadek po nim każda w 1/3 części, Sąd zasądził od każdej z nich kwotę odpowiadającą ich udziałowi w spadku po pierwotnym powodzie, tj. kwotę 805, 67 zł.

Mając na uwadze w/w okoliczności i przepisy Sąd orzekł jak w wyroku.

SSR Dominika Podpora

W., dnia 21 czerwca 2016 r.

Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem proszę doręczyć pełnomocnikowi pozwanego.