Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący - SSO Ewa Malinowska

Protokolant - inspektor Patrycja Żuk

po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2016 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 13 listopada 2013 r., znak: (...)

I.  oddala odwołanie,

II.  zasądza od powoda (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L. na rzecz pozwanego Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu,

III.  zarządza zwrot powodowi (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L. kwoty 1.299, 77 zł (tysiąc dwieście dziewięćdziesiąt dziewięć złotych siedemdziesiąt siedem groszy) zaliczki pobranej na poczet opinii biegłego.

SSO Ewa Malinowska

Sygn. akt XVII AmE 139/13

UZASADNIENIE

W dniu 13 listopada 2013 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki - na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 12, ust. 2 pkt 1, w zw. z art. 56 ust. 3 i 6 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (dalej: PE) i art. 104 k.p.a. - wydał decyzję (znak: (...)), którą wymierzył przedsiębiorcy - (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L. karę pieniężną w wysokości 156.300 zł za to, że przedsiębiorca ten naruszył warunek 2.2.3. i 2.4.1. koncesji na obrót paliwami ciekłymi, udzielonej decyzją Prezesa URE z 30 sierpnia 2011 r. w ten sposób, że:

- 27 czerwca 2012 r. czynił przedmiotem obrotu poprzez stację paliw we W. przy ul. (...) olej napędowy niespełniający wymagań jakościowych określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 9 grudnia 2008 r. ws. wymagań jakościowych dla paliw ciekłych, co stanowi naruszenie warunku. 2.2.3. koncesji,

- nie zawiadomił Prezesa URE w terminie o istotnej zmianie dotyczącej wykonywanej działalności objętej koncesją, tj. o rozszerzeniu tej działalności o stację paliw, co stanowi naruszenie warunku 2.4.1. koncesji,

jak również nie przestrzegał obowiązków wynikających z koncesji w ten sposób, że dokonywał obrotu paliwami ciekłymi poprzez stację paliw, podczas gdy zgodnie z przedmiotem i zakresem określonym w pkt 1 koncesji, mógł dokonywać obrotu wyłącznie przy wykorzystaniu eksploatowanej przez przedsiębiorcę autocysterny S.-K. przeznaczonej do transportu paliw ciekłych.

Uzasadniając swą decyzję Prezes URE wskazał, że wszczął przeciwko przedsiębiorcy postępowanie administracyjne w związku uzyskaniem informacji o wynikach kontroli, przeprowadzonej przez inspektorów (...) Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, na eksploatowanej przez przedsiębiorcę stacji paliw we W., przy ul. (...). Badanie próbki podstawowej oleju napędowego, pobranej 27 czerwca 2012 r., wykazało zawartość siarki w wysokości 430 mg/kg, przy maksymalnej zawartości z uwzględnieniem tolerancji wynikającej z metody badawczej wynoszącej 11,3 mg/kg, co oznacza przekroczenie obowiązującej normy o 3705%. Z kolei badanie próbki pobranej 5 lipca 2012 r. wykazało zawartość siarki 14 mg/kg, zatem przekroczenie normy nastąpiło o 23,9%. Ponadto, Prezes URE stwierdził, że przedsiębiorca mógł dokonywać obrotu wyłącznie przy wykorzystaniu autocysterny przeznaczonej do transportu paliw, nie mógł natomiast prowadzić działalności w zakresie obrotu paliwami ciekłymi na stacjach paliw.

( decyzja, k. 4-10 ).

Odwołanie od powyższej decyzji 10 grudnia 2013 r. wniosła Spółka (...), zaskarżając decyzję w całości oraz wnosząc o jej uchylenie w całości, ewentualnie, o zmianę w zakresie wymierzonej kary pieniężnej. Strona powodowa wniosła również o zasądzenie kosztów postępowania według norm prawem przypisanych. Zaskarżonej decyzji zarzucono:

1)  naruszenie art. 56 ust. 6 PE, w ten sposób, iż pozwany nie uwzględnił w żaden sposób dotychczasowego nienagannego zachowania strony powodowej jako okoliczności przemawiającej za wymierzeniem łagodniejszej kary pieniężnej,

2)  naruszenie art. 56 ust. 6 PE, w ten sposób, iż pozwany nie uwzględnił w żaden sposób stopnia zawinienia powoda jako okoliczności przemawiającej za wymierzeniem łagodniejszej kary pieniężnej,

3)  naruszenie art. 56 ust. 6 PE, w ten sposób, iż pozwany nie uwzględnił w żaden sposób możliwości finansowych strony powodowej jako okoliczności przemawiającej za wymierzeniem łagodniejszej kary pieniężnej,

4)  naruszenie dyrektyw wynikających z art. 56 ust. 6 PE, poprzez wymierzenie kary w wysokości eliminującej stronę powodową z obrotu, podczas gdy istotą kary opisaną w dyspozycji art 56 ust. 6 jest funkcja prewencyjna a nie likwidacyjna,

5)  nieuwzględnienie przy wymierzaniu kary faktu, iż zachowanie strony powodowej w zakresie wprowadzenia oleju napędowego o ilości siarki przekraczającej obowiązującą normę nie było działaniem celowym, nakierowanym na osiągnięcie korzyści majątkowej,

6)  błąd w ustaleniach faktycznych i wydanie decyzji w zakresie wymiaru kary w przeważającej mierze na kontroli z dnia 27.06.2012 r. to jest w czynnościach, w których strona powodowa nie brała udziału, natomiast sam wynik badań pobranej próbki jest nierzeczywisty i niemiarodajny przy uwzględnieniu bezspornej okoliczności, że żaden z odbiorców paliwa nie złożył reklamacji w zakresie jakości oleju napędowego,

7)  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że strona powodowa prowadziła działalność w zakresie obrotu paliwami płynnymi na stacji paliw podczas gdy brak jest dowodów na tę okoliczność a samo paliwo znajdujące się w dystrybutorach było wyłącznie magazynowane w celu jego dalszej odsprzedaży.

( odwołanie, k. 11-13 ).

W odpowiedzi na odwołanie z 19 marca 2014 r. – stwierdzając, że zarzuty odwołania nie zasługują na uwzględnienie i podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji - Prezes URE wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

( odpowiedź na odwołanie, k. 62-67 ).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w L. uzyskała - na mocy decyzji Prezesa URE z 30 sierpnia 2011 r. - koncesję na obrót paliwami ciekłymi na okres do 1 września 2026 r. W warunku 1 decyzji wskazano, że przedmiot działalności objętej koncesją stanowi działalność gospodarcza w zakresie obrotu benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze, olejami napędowymi i olejami opałowymi z wykorzystaniem autocysterny S.-K.. Warunek 2.2.3. koncesji przewiduje, że koncesjonariuszowi nie wolno czynić przedmiotem obrotu paliw ciekłych, których parametry jakościowe są niezgodne z parametrami określonymi obowiązującymi przepisami i wynikającymi z zawartych umów. Natomiast zgodnie z warunkiem 2.4.1., koncesjonariusz jest obowiązany zawiadomić Prezesa URE o istotnych zmianach dotyczących wykonywanej działalności objętej koncesją (w tym w szczególności nazwy, siedziby, numeru w rejestrze przedsiębiorców, numeru identyfikacji podatkowej, rozszerzenia bądź ograniczenia zakresu tej działalności) nie później niż 14 dni od dnia ich powstania.

dowód: decyzja znak: (...)/MK, k. 1-6 akt admin.

W dniu 27 czerwca 2012 r. inspektorzy, reprezentujący (...) Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej we W., przeprowadzili kontrolę na stacji paliw we W. przy ul. (...), eksploatowanej przez (...) Sp. z o.o. na podstawie umowy dzierżawy zawartej z (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W.. Kontrola została przeprowadzona w obecności pracownika stacji paliw – P. K., a na skutek jego zawiadomienia, podczas kontroli obecny był również M. K. (1) – wspólnik Spółki. Podczas kontroli pobrano do zbadania próbki oleju napędowego. Badanie próbki podstawowej oleju napędowego wykazało zawartość siarki 430 mg/kg przy maksymalnej zawartości 10 mg/kg z tolerancją wynoszącą ≤ 10+1,3.

dowód: Protokół kontroli, nr akt: (...), k. 10-11 akt admin.; zeznania M. K. (1) - wspólnika (...) Sp. z o.o., złożone w ramach postępowania kontrolnego prowadzonego przez (...) Protokół przesłuchania strony, k. 40-41 akt admin.; Protokół pobrania próbek paliw nr (...), k. 12-14 akt admin.; Protokół z badań Nr (...), k. 20 akt admin.; zeznania świadka M. K. (2) - zapis protokołu rozprawy, k. 242; zeznania M. K. (1) w charakterze członka zarządu Spółki - zapis protokołu rozprawy, k. 242

Dnia 29 czerwca 2012 r. Spółka (...) zakupiła od (...) Sp. z o.o. z siedzibą w (...),983 m ³ oleju napędowego o zawartości siarki 7,8 mg/kg. Natomiast 3 lipca 2012 r. Spółka zakupiła od (...) Sp. z o.o. w (...).005 l oleju napędowego, o zawartości siarki 8,3 mg/kg.

dowód: faktura VAT nr (...), k. 33 akt admin.; odpis ze świadectwa jakości dla dowodu wydania nr (...), k. 34 akt admin; faktura VAT nr (...), k. 35 akt admin.; odpis ze świadectwa jakości dla dowodu wydania nr (...), k. 36 akt admin.

W dniu 5 lipca 2012 r. inspektorzy, reprezentujący (...) Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej we W., przeprowadzili ponowną kontrolę na stacji paliw we W. przy ul. (...) w obecności: M. K. (2) – członka zarządu Spółki (...), M. K. (1) – wspólnika Spółki oraz P. K. – pracownika stacji paliw. W trakcie kontroli pobrano próbki oleju napędowego do badań jakościowych. Badanie próbki podstawowej oleju napędowego wykazało zawartość siarki 14,0 mg/kg przy maksymalnej zawartości 10 mg/kg z tolerancją wynoszącą ≤ 10+1,3.

dowód: Protokół kontroli, nr akt: (...). (...).168.2012, k. 21-23 akt admin.; Protokół pobrania próbek paliw nr 0360, k. 24-25, 27 akt admin.; Protokół z badań Nr 9C- (...)-12, k. 37 akt admin.

Pismem z 9 lipca 2012 r. Spółka (...) wystąpiła do (...) Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej o zbadanie próbki kontrolnej oleju napędowego, pobranej podczas kontroli 27 czerwca 2012 r. W pisemnym oświadczeniu z 17 lipca 2012 r. członek zarządu (...) – M. K. (2) wskazał, że wraz ze wspólnikiem Spółki postanowił zrezygnować z badania próbki kontrolnej i wycofać złożony 9 lipca 2012 r. wniosek. Poinformował także o rezygnacji z możliwości przebadania próbki kontrolnej oleju napędowego pobranej 5 lipca 2012 r. W zeznaniach złożonych w ramach kontroli (...), (...) Spółki (...) – M. K. (1) podał, że wraz z członkiem zarządu Spółki (...) postanowił zrezygnować z badania próbek kontrolnych oleju napędowego pobranych wraz z próbkami podstawowymi 27 czerwca i 5 lipca 2012 r.

dowód: pismo Spółki (...), k. 31 akt admin.; oświadczenie, k. 42 akt admin.; Protokół przesłuchania strony, k. 40-41 akt admin.

Pozostałości po badaniu próbek podstawowych oraz próbki kontrolne, pobrane podczas kontroli 27 czerwca i 5 lipca 2012 r., zgodnie z wytycznymi Prezesa UOKiK oraz umowami zawartymi z akredytowanymi laboratoriami, mogły być przechowywane maksymalnie przez 2 miesiące od czasu przyjęcia próbki do laboratorium i po tym czasie zostały komisyjnie zniszczone przez laboratorium, które przeprowadzało badanie i przechowywało próbkę kontrolną.

dowód: Pismo (...) Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej we W. z 13 kwietnia 2015 r., k. 117-118

Spółka (...) nie zawiadomiła Prezesa URE o rozszerzeniu działalności koncesjonowanej przez prowadzenie sprzedaży paliw na stacji paliw zlokalizowanej we W. przy ul. (...), dzierżawionej przez Spółkę od września 2011 r.

dowód: Protokół przesłuchania strony, k. 40-41 akt admin.; zeznania świadka M. K. (2) - zapis protokołu rozprawy, k. 242

Na skutek zawiadomienia przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 10 grudnia 2012 r., o stwierdzeniu na stacji paliw we W. przy ul. (...), należącej do Spółki (...), naruszenia warunków prowadzenia działalności zawartych w koncesji na obrót paliwami ciekłymi, Prezes URE 19 kwietnia 2013 r. wszczął z urzędu postępowanie ws. wymierzenia przedsiębiorcy kary pieniężnej w związku z możliwością naruszenia warunku 1, 2.2.3. i 2.4.1. koncesji na obrót paliwami ciekłymi. W dniu 13 listopada 2013 r. Prezes URE wydał decyzję, która została zaskarżona w niniejszym postępowaniu sądowym.

dowód: pismo (...) znak: (...), k. 7-9 akt admin.

W roku 2012 Spółka (...) osiągnęła przychód z działalności gospodarczej w wysokości (...) zł, w tym z działalności koncesjonowanej w wysokości (...) zł. Zysk Spółki wyniósł (...) zł.

dowód: Rachunek zysków i strat sporządzony za okres 01.01.2012-31.12.2012, k. 55 akt admin.; Bilans sporządzony na dzień 31.12.2012, k. 56 akt admin.; Opłata z tytułu udzielonej koncesji za rok 2013, k. 57 akt admin.

Sąd przyznał moc dowodową wszystkim zgromadzonym w sprawie dokumentom zawartym w aktach sprawy, uznając je za wiarygodne. Powyżej opisany stan faktyczny znajduje oparcie we wszystkich przeprowadzonych dowodach, które zostały przywołane przy ustalaniu podstawy faktycznej rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy oddalił wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z wyjaśnień strony powodowej oraz z zeznań świadka M. K. (1) na okoliczność stopnia szkodliwości czynu, stopnia zawinienia oraz dotychczasowego zachowania strony powodowej

W pierwszej kolejności należy wskazać, że w świetle art. 299 k.p.c., dowód z przesłuchania stron ma charakter subsydiarny i co do zasady, powinien być przeprowadzony dopiero wówczas, gdy po wyczerpaniu środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. W ocenie Sądu Okręgowego, w odniesieniu do wyżej wskazanych okoliczności, taka potrzeba nie wystąpiła.

Kwestia stopnia szkodliwości czynu oraz stopnia zawinienia nie dotyczy sfery ustaleń faktycznych, lecz podlega ocenie organu orzekającego w przedmiocie kary pieniężnej, a więc tutejszego Sądu oraz Prezesa URE w postępowaniu administracyjnym, stąd też niezasadne jest przeprowadzanie wnioskowanych dowodów w tym zakresie. Z kolei za nieistotną dla rozstrzygnięcia sprawy należało uznać okoliczność niezgłaszania reklamacji przez odbiorców w zakresie jakości paliw w 2012 r.

Sąd dopuścił natomiast dowód z przesłuchania świadka M. K. (2) oraz dowód z przesłuchania stron, ograniczony do przesłuchania M. K. (1) w charakterze członka zarządu powodowej Spółki, na okoliczności związane z przekroczeniem dopuszczalnej normy siarki w oleju napędowym, nieprowadzenie działalności w zakresie obrotu na stacji paliw, czynności podjętych po kontroli z 27 czerwca 2013 r. w celu zmniejszenia zawartości siarki w oleju napędowym oraz możliwości finansowych powoda.

Świadek M. K. (2) zeznał, iż nie był obecny podczas kontroli, która miała miejsce na stacji paliw w dniu 27 czerwca 2013 r., a dowiedział się o niej od M. K. (1). Potwierdził, że kontrola odbywała się z udziałem pracownika powoda. Świadek zapoznał się z protokołem kontroli, a także z wewnętrznymi dokumentami dotyczącymi rozchodów i przychodów do zbiorników i nie stwierdził, aby w tamtym okresie coś zostało dolane do zbiorników, poza dostawami paliwa pochodzącymi od dostawców. M. K. (2) zeznał, że w dniach pomiędzy 27 czerwca a 5 lipca, tj. między pierwszym a drugim badaniem, raczej nie było żadnej dostawy, bo stan licznika się zmniejszał, oraz że w dniu kontroli chyba nie było zalecenia żeby wyłączyć dystrybutory. Świadkowi nic nie wiadomo, aby pracownicy Spółki podejmowali jakiekolwiek czynności w celu zmniejszenia zawartości siarki w obrocie. Świadek zeznał, że przy wykonywaniu działalności powód korzysta z transportu własnego – Spółka ma dwie cysterny i starają się jedną wozić olej napędowy, a drugą opałowy. Procedura jest taka, że pracownicy powoda sprawdzają, czy dany znacznik jest ustawiony na rodzaj paliwa, które ma być wydawane, a jeżeli jest inny, to trzeba przelać układ. Świadek zeznał, że znane mu są warunki udzielonej koncesji, natomiast odnośnie warunku, dotyczącego możliwości obrotu paliwami wyłącznie przy wykorzystaniu autocysterny, a nie poprzez stację paliw wskazał, że „w tamtym okresie nie do końca to rozumieliśmy” ( zeznania świadka – zapis protokołu rozprawy, k. 242). Sąd dał wiarę zeznaniom świadka M. K. (2) w przeważającym zakresie, ponieważ są logiczne, spójne i w zasadzie znajdują potwierdzenie w pozostałej części materiału dowodowego, zwłaszcza w zebranych dokumentach. Odnośnie zeznania świadka w zakresie, w jakim stwierdził on, że między pierwszym a drugim badaniem paliwa, raczej nie było żadnej dostawy, a która to okoliczność znajduje potwierdzenie w zgromadzonych dokumentach, Sąd Okręgowy miał na względzie upływ czasu, jaki nastąpił od zdarzeń, których dotyczy niniejsze postępowanie oraz jego wpływ na pamięć świadka, a co za tym idzie, także na treść jego zeznań. Nadto, wypowiedź świadka w danym zakresie nie była kategoryczna, na co wskazuje użycie przez niego zwrotu „raczej”.

M. K. (1) zeznał, że o wszczęciu kontroli na stacji paliw w dniu 27 czerwca 2013 r. dowiedział się od pracownika Spółki i był podczas niej obecny oraz że na danym etapie postępowania przedstawiciele Spółki nie zgłaszali żadnych zastrzeżeń do czynności kontrolnych. Członek zarządu powoda zeznał, że po wskazanej kontroli, nie znano od razu wyników badań pobranych próbek paliwa, dlatego nadal prowadzono działalność, dystrybutory nadal funkcjonowały i nie podejmowano żadnych czynności, takich jak np. czyszczenie zbiorników, czy zamówienie dodatkowych, specjalnych dostaw. M. K. (1) zeznał, że możliwe, że pomiędzy kontrolami były dwie dostawy, ale tego nie pamięta. Stwierdził, że jeżeli były dokonywane zakupy paliwa, to były one dolewane, lecz nie wie, czy w tamtym okresie były to zakupy do cysterny, czy paliwo było dolewane do zbiornika. Według M. K. (1), całe paliwo, które było w tamtym okresie w zbiornikach Spółki, zostało sprzedane. Odnośnie kondycji (...) Spółki (...) wyjaśnił, że 2012 r., to był rok po podjęciu działalności i zyski wyniosły wtedy ok. 70 tys. zł netto. Natomiast w ubiegłym roku teoretyczne zyski udało się wypracować, ale należy uwzględnić dłużników Spółki, którzy nie zapłacili należności i których Spółka nigdy nie odzyska, więc w kasie tych pieniędzy nie ma ( zeznania M. K. (1) – zapis protokołu rozprawy, k. 242). Sąd dał wiarę zeznaniom M. K. (1), ponieważ są logiczne, spójne i znajdują potwierdzenie w pozostałej części materiału dowodowego, zwłaszcza w zebranych dokumentach. Za jego wiarygodnością przemawia również fakt, iż w przypadku braku wiedzy czy wątpliwości, co do pewnych kwestii, M. K. (1) nie krył tego i sygnalizował w swoich zeznaniach. Dotyczy to zwłaszcza tzw. „dolewki” paliwa pomiędzy kontrolami – z zeznań złożonych w postępowaniu prowadzonym przez Inspekcję Handlową M. K. (1) wskazywał, że miały one miejsce (k. 40 verte akt admin.), natomiast podczas przesłuchania przed tutejszym Sądem nie był tego pewien. Wątpliwości te należy uzasadnić upływem czasu, jaki nastąpił od tamtych wydarzeń, który w oczywisty sposób mógł mieć wpływ na pamięć przesłuchiwanego, a w konsekwencji także na treść jego zeznań.

Sąd uwzględnił wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu paliw płynnych na okoliczność, czy próbki oleju napędowego pobranego na stacji paliw (...) Sp. z o.o. w L. w dniu 27 czerwca 2012 r. oznaczone numerami (...) i (...), przechowywane w Wojewódzkim Inspektoracie Inspekcji Handlowej we W., spełniają wymagania jakościowe określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008 r. ws. wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (Dz. U. nr 221, poz. 1441 ze zm.). Jednocześnie Sąd oddalił ten wniosek w pozostałym zakresie – tj. co do tego, czy olej napędowy o takim stężeniu siarki nie spowodowałby konsekwencji w postaci uszkodzenia elementów napędowych większości tankowanych pojazdów, ponieważ okoliczność ta jest nieistotna dla rozstrzygnięcia sprawy.

W opinii sporządzonej w miesiącach maju i kwietniu 2015 r. ( k. 151-156) biegły sądowy - dr hab. M. H. stwierdził, że wobec pojedynczego odczytu zawartości siarki w oleju napędowym oraz wobec zniszczenia próbek paliwa (...) oraz (...) pobranych dnia 27 czerwca 2012 r. biegły nie jest w stanie zweryfikować czy próbki paliwa spełniały wymagania z rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008 r. ws. wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (Dz. U. nr 221, poz. 1441 ze zm.). Sąd uznał w powyższym zakresie opinię biegłego za rzetelną, sporządzoną w kompetentny sposób, wiarygodną, a co za tym idzie – istotną dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Należy zaznaczyć, że opinia biegłego nie była kwestionowana we wskazanym zakresie przez strony procesowe. Sąd Okręgowy pominął natomiast uwagi biegłego co do wątpliwości, czy Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej posiadał akredytację na dokonywanie poboru próbek oleju napędowego. To samo dotyczy zwrócenia przez biegłego uwagi na fakt, że pobór próbki jest głównym źródłem błędów w uzyskiwaniu wyniku analitycznego. Wypowiedź biegłego odnośnie powyższych kwestii wykraczała bowiem poza tezę dowodową, jak również nie wpływała na jego ostateczne stanowisko przedstawione w opinii.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie podlegało oddaleniu jako bezzasadne.

Zgodnie z art. 56 ust. 1 pkt 12 PE, karze pieniężnej podlega ten, kto nie przestrzega obowiązków wynikających z koncesji. Warunek 1 koncesji na obrót paliwami ciekłymi, udzielonej Spółce (...) przewiduje, że przedmiot działalności objętej koncesją stanowi działalność gospodarcza w zakresie obrotu benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze, olejami napędowymi i olejami opałowymi z wykorzystaniem autocysterny S.-K.. Zgodnie z warunkiem 2.2.3., koncesjonariuszowi nie wolno czynić przedmiotem obrotu paliw ciekłych, których parametry jakościowe są niezgodne z parametrami określonymi obowiązującymi przepisami i wynikającymi z zawartych umów. Natomiast według warunku 2.4.1., koncesjonariusz jest obowiązany zawiadomić Prezesa URE o istotnych zmianach dotyczących wykonywanej działalności objętej koncesją (w tym w szczególności nazwy, siedziby, numeru w rejestrze przedsiębiorców, numeru identyfikacji podatkowej, rozszerzenia bądź ograniczenia zakresu tej działalności) nie później niż 14 dni od dnia ich powstania.

Odpowiedzialność określona w art. 56 ust. 1 pkt 12 PE ma charakter obiektywny, ponieważ dla stwierdzenia naruszenia przez koncesjonariusza ciążących na nim obowiązków wystarczające jest ustalenie, że dany podmiot zachował się w sposób sprzeczny z wiążącym go nakazem lub zakazem.

W niniejszej sprawie koncesjonariusz poddał w wątpliwość prawidłowość wyniku badania próbki podstawowej, pobranej podczas kontroli Inspekcji Handlowej 27 czerwca 2012 r. Zarzucił, że strona powodowa nie brała udziału w czynnościach kontrolnych, natomiast sam wynik badań próbki jest nierzeczywisty i niemiarodajny przy uwzględnieniu bezspornej okoliczności, że żaden z odbiorców paliwa nie złożył reklamacji w zakresie jakości oleju napędowego.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że nie można uznać ostatniej ze wskazanych przez stronę okoliczności za bezsporną, ponieważ okoliczność ta w ogóle nie podlega ustalaniu w niniejszej sprawie, jako nieistotna dla rozstrzygnięcia. Jak już bowiem zauważono, w kontekście odpowiedzialności z art. 56 ust. 1 pkt 12 PE, dla wymierzenia kary pieniężnej decydujące znaczenie ma obiektywny fakt naruszenia obowiązków wynikających z koncesji, niezależnie od ewentualnych skutków tego naruszenia.

Za chybiony należało uznać zarzut prowadzenia kontroli 27 czerwca 2012 r. pod nieobecność umocowanego przedstawiciela przedsiębiorcy. Należy zauważyć, że zgodnie z art. 79 ust. 1 pkt 3 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, organy kontroli nie zawiadamiają przedsiębiorcy o zamiarze wszczęcia kontroli w przypadku, gdy kontrola jest przeprowadzana na podstawie przepisów ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw. Wynika z tego, że we wskazanym przypadku kontrola może zostać przeprowadzona pod nieobecność przedsiębiorcy, czy jego upoważnionego reprezentanta. W niniejszej sprawie czynności kontrolne zostały przeprowadzone w obecności pracownika stacji paliw – P. K., który podpisał zarówno protokół kontroli, jak i protokół pobrania próbek oleju napędowego. W postępowaniu przed Sądem Okręgowym świadek M. K. potwierdził, że pierwsza kontrola odbyła się z udziałem pracownika. Natomiast przesłuchany w charakterze strony członek zarządu Spółki – (...). K. zeznał, że kontrola ta odbyła się z udziałem pracownika Spółki, a po zawiadomieniu przez tegoż pracownika, obecny przy niej był także M. K..

Zgodnie z ustawą z 15 grudnia 2000r. o Inspekcji Handlowej, Inspekcja jest wyspecjalizowanym organem kontroli powołanym do ochrony interesów i praw konsumentów oraz interesów gospodarczych państwa (art. 1 ust. 1). Do postępowania przed jej organami w zakresie nieuregulowanym ustawą stosuje się przepisy k.p.a. (art. 1 ust. 3). Do zadań Inspekcji należy między innymi kontrola produktów wprowadzonych do obrotu w zakresie zgodności z zasadniczymi lub innymi wymaganiami określonymi w przepisach odrębnych z wyłączeniem produktów podlegających nadzorowi innych właściwych organów (art. 3 ust. 1 pkt 1a). Natomiast w myśl art. 20 ust. 1 i 2 powołanej ustawy, ustalenia kontroli inspektor dokonuje w protokole kontroli, do którego kontrolowany może zgłosić uwagi - bezpośrednio do protokołu lub na piśmie w terminie 7 dni od dnia przedstawienia protokołu do podpisu. Wojewódzki inspektor ma natomiast obowiązek ustosunkowania się do zgłoszonych uwag niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 14 dni od ich otrzymania (ust. 3). Prezes URE nie jest uprawniony do negowania wyników postępowania prowadzonego przez Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej. Swoje zastrzeżenia powód powinien był zatem zgłosić najpierw Wojewódzkiemu, a w dalszej kolejności Głównemu Inspektorowi Inspekcji Handlowej, nie zaś Prezesowi URE. Bezspornym jest, że mimo istnienia takiej możliwości, powód nie zgłosił żadnych uwag do protokołów pobrania próbek paliw i nie odmówił ich podpisania. Również protokoły kontroli zostały przez niego podpisane bez jakichkolwiek zastrzeżeń - powód nie skorzystał z prawa wniesienia uwag bezpośrednio do protokołu, bądź w piśmie do Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej. W zeznaniach złożonych przed Sądem M. K. wyjaśnił, że na ówczesnym etapie postępowania przedstawiciele powoda nie zgłaszali żadnych zastrzeżeń do czynności kontrolnych. Wreszcie, należy zauważyć, że powód nie skorzystał z uprawnienia do żądania zbadania próbek kontrolnych paliwa.

Z uwagi na to, że wniesienie do sądu odwołania od decyzji administracyjnej wszczyna pierwszoinstancyjne postępowanie sądowe, w którym sąd dokonuje własnych ustaleń, rozważając całokształt materiału dowodowego Sąd Okręgowy dopuścił wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu paliw płynnych na okoliczność, czy próbki oleju napędowego pobranego na stacji paliw (...) 27 czerwca 2012 r. spełniają wymagania jakościowe określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008 r. ws. wymagań jakościowych dla paliw ciekłych. Biegły nie był jednak w stanie wypowiedzieć się w tej kwestii z powodu braku materiału do przeprowadzenia badania. Według informacji przekazanej biegłemu przez (...) Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, pozostałości po badaniu próbek podstawowych oraz próbki kontrolne, pobrane podczas kontroli 27 czerwca i 5 lipca 2012 r., zgodnie z wytycznymi Prezesa UOKiK oraz umowami zawartymi z akredytowanymi laboratoriami, mogły być przechowywane maksymalnie przez 2 miesiące od czasu przyjęcia próbki do laboratorium i po tym czasie zostały komisyjnie zniszczone przez laboratorium, które przeprowadzało badanie i przechowywało próbkę kontrolną. W art. 27 ust. 2 ustawy z 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw przewidziano, że pozostałości po próbkach oraz próbki kontrolne niepoddane badaniom podlegają, na wniosek wojewódzkiego inspektora Inspekcji Handlowej, komisyjnemu zniszczeniu przez akredytowane laboratorium przeprowadzające badania. W niniejszej sprawie wystąpiła zatem obiektywna przeszkoda w udzieleniu przez biegłego odpowiedzi na pytanie objęte tezą dowodową. Zdaniem Sądu, z powyższej okoliczności nie można wywodzić skutków procesowych korzystnych dla strony powodowej (np. poprzez odmowę uznania wyników badań przeprowadzonych na pobranych próbkach paliwa), skoro strona ta nie skorzystała ze swoich uprawnień do weryfikacji wyników badań na właściwym etapie postępowania, tj. w postępowaniu prowadzonym przez Inspekcję Handlową. Tym samym, w ocenie Sądu, wyniki badań próbek podstawowych, pobranych przez inspektorów inspekcji handlowej 27 czerwca i 5 lipca 2012 r. i zbadanych przez akredytowane laboratorium, należy uznać za wiarygodne i miarodajne.

W tym kontekście, zdaniem Sądu, bez znaczenia pozostają okoliczności przyczyn zmniejszenia zawartości siarki z 430 mg/kg, w oleju napędowym pobranym 27 czerwca, do 14,0 mg/kg, w paliwie pobranym 5 lipca 2012 r. Istotne jest tylko to, że oba wyniki wskazują na przekroczenie dopuszczalnych norm. Jedynie na marginesie należy wskazać, że według Sądu Okręgowego, niewiarygodne są twierdzenia powoda co do tego, że po 27 czerwca nie miały miejsca żadne „dolewki”, jak to wskazano w decyzji, lecz płukanie i czyszczenie zbiorników, czego efektem było zmniejszenie zawartości siarki do 23,9%. Powyższe twierdzenie pozostaje bowiem w sprzeczności z zeznaniami (...) Spółki – (...), złożonymi w postępowaniu kontrolnym, który stwierdził, że „ dużym zaskoczeniem była tym bardziej dla Nas niewłaściwa jakość próbki paliwa pobranej z dolewki w dniu 05.07.2012 r.” (podkreślenie Sądu; k. 40 verte akt admin.). Na dodanie do zbiorników paliwa o niższej zawartości siarki pomiędzy kolejnymi kontrolami wskazują także faktury, dotyczące zakupu oleju napędowego, i odpisy ze świadectw jakości paliwa, zawarte na kartach 33-36 akt admin. Wspólnik powodowej Spółki - (...) zeznał również, że zbiornik paliwa, z którego pobrano próbkę oleju napędowego, jak i pozostałe zbiorniki znajdujące się na stacji paliw we W. przy ul. (...), po podpisaniu umowy dzierżawy nie były czyszczone (k. 40-41 akt admin.). Natomiast w postępowaniu przed tutejszym Sądem - przesłuchany w charakterze członka zarządu powoda - M. K. zeznał, że po pierwszej kontroli nadal prowadzono działalność, dystrybutory nadal funkcjonowały i nie podejmowano żadnych czynności, takich jak np. czyszczenie zbiorników, czy zamówienie dodatkowych, specjalnych dostaw, ponieważ nie znano jeszcze wyników badań pobranych próbek paliwa. Niezależnie jednak od powyższego, nawet gdyby przyjąć, że przekroczenie normy zawartości siarki w badanym paliwie wynikło z tego, że zbiornik paliwa, z którego pobrano próbkę nie był utrzymany w odpowiednim stanie, to byłaby to i tak okoliczność obciążająca koncesjonariusza, ponieważ wskazuje na niedołożenie należytej staranności w zakresie zapewnienia właściwych warunków przechowywania paliwa.

Spółka (...) zarzuciła w odwołaniu błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na przyjęciu, że strona powodowa prowadziła działalność w zakresie obrotu paliwami płynnymi na stacji paliw, podczas gdy brak jest dowodów na tę okoliczność, a samo paliwo znajdujące się w dystrybutorach było wyłącznie magazynowane w celu jego dalszej odsprzedaży. W ocenie Sądu Okręgowego, zarzut ten jest całkowicie bezpodstawny. Po pierwsze, (...) Spółki – (...) w zeznaniach złożonych w ramach postępowania prowadzonego przez Inspekcję Handlową wyraźnie przyznał, że „ sprzedaż paliw na stacji paliw we W. przy ul. (...) odbywa się zarówno dla odbiorców indywidualnych jak i dla firm transportowych, budowlanych oraz transportu zajmującego się obsługą magazynów i hurtowni.” (k. 40-41 verte akt admin). Natomiast przesłuchany przez Sąd w charakterze świadka M. K. (2) zeznał, że znane mu są warunki udzielonej koncesji, zaś odnośnie warunku, dotyczącego możliwości obrotu paliwami wyłącznie przy wykorzystaniu autocysterny a nie poprzez stację paliw wskazał, że „w tamtym okresie nie do końca to rozumieliśmy”, przyznając, że obrót paliwami odbywał się także poprzez stację paliw (k. 242). Po drugie, z protokołów kontroli, mających walor dokumentu urzędowego, niezakwestionowanych przez Spółkę, wynika jednoznacznie, że próbki oleju napędowego zostały pobrane ze znajdujących się na stacji zbiorników, podłączonych do dystrybutorów wyposażonych w pistolety wlewowe oraz że wskazana była cena oleju napędowego: 5,54 zł/dm ³ 27 czerwca 2012 r. i 5,47 zł/dm ³ 5 lipca 2012 r.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 pkt 4 PE, wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie obrotu paliwami ciekłymi wymaga uzyskania koncesji. Fakt reglamentowania określonej działalności oznacza poddanie jej szczególnym rygorom ze względu na konieczność ochrony pewnych dóbr (jak np. bezpieczeństwo państwa lub obywateli, inny ważny interes publiczny) oraz swoistą gwarancję państwa, że działalność ta będzie prowadzona zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

Z kolei w myśl art. 56 ust. 1 pkt 12 PE, karze pieniężnej podlega ten, kto nie przestrzega obowiązków wynikających z koncesji. Przywołany przepis dotyczy odpowiedzialności za nieprzestrzeganie różnego rodzaju obowiązków koncesyjnych. Jak już zauważono, sugeruje on, że odpowiedzialność ta ma charakter obiektywny i niezależny od przeszkód napotykanych przez przedsiębiorcę w prowadzonej działalności koncesjonowanej, tj. oparta jest na zasadzie ryzyka. Przedsiębiorca, któremu udzielono koncesji na prowadzenie reglamentowanej działalności gospodarczej, przyjmuje na siebie określone obowiązki, które mają stanowić gwarancję prawidłowego prowadzenia tej działalności. W zakresie działalności polegającej na obrocie paliwami ciekłymi, do takich obowiązków zalicza się w szczególności obowiązek nieczynienia przedmiotem obrotu paliw, których parametry jakościowe nie odpowiadają normom wynikającym z obowiązujących przepisów. Przedsiębiorca odpowiada zatem za jakość wprowadzonego do obrotu paliwa.

Koncesja jest przejawem reglamentacji działalności gospodarczej dokonywanej przez państwo. Stanowi ona wyraz zgody władz publicznych na podjęcie i prowadzenie określonej działalności przez konkretnego przedsiębiorcę. Na koncesjonariusza nakładany jest szereg szczególnych obowiązków, które mają gwarantować wykonywanie spoczywających na podmiocie zadań gospodarczych na odpowiednim poziomie. Od podmiotów wykonujących regulowaną działalność gospodarczą wymaga się spełnienia zwiększonych oczekiwań co do umiejętności, wiedzy, skrupulatności i rzetelności, zapobiegliwości i zdolności przewidywania, jak również znajomości obowiązujących przepisów prawa oraz następstw z niego wynikających w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej. W istotę tej działalności wkomponowane jest wymaganie posiadania niezbędnej wiedzy specjalistycznej, obejmującej nie tylko czysto formalne kwalifikacje, lecz także doświadczenie wynikające z praktyki zawodowej i ustalone zwyczajowo standardy wymagań (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 22 września 2005 r., sygn. akt IV CK 100/05, System Informacji Prawnej Legalis nr 92763; czy wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 8 marca 2006 r., sygn. akt I ACa 1018/05, System Informacji Prawnej LEX nr 186161). Koncesjonariusz odpowiada za jakość wprowadzanego do obrotu produktu, dlatego też nie może on zasłaniać się tym, że nabywa paliwo od innego podmiotu. W niniejszej sprawie (...) Spółki (...) – M. K. (1) w postępowaniu kontrolnym zeznał, że z uwagi na niewielkie możliwości finansowe Spółki, „ rzadko badamy jakość oleju napędowego dostarczanego na stację paliw przy ul. (...) we W.. Przeważanie opieramy się na zaufaniu pomiędzy spółką a naszymi dostawcami – nie mamy podstaw kwestionować atestów jakościowych dostarczanych przez naszych partnerów handlowych.” (k. 40-40 verte akt admin.). Tymczasem w orzecznictwie przyjęto, że działanie polegające na uzyskaniu certyfikatu jakości od dostawcy nie może stanowić jedynej formy zabezpieczenia i potwierdzenia jakości produktu, będącego przedmiotem działalności koncesjonowanej. Profesjonalista obowiązany jest bowiem do podjęcia kroków dalej idących, zapewniających sprostanie obowiązkom wynikającym z koncesji bez względu na to, jakich środków będzie musiał użyć i jakie działania będzie musiał podjąć, by ten cel osiągnąć. Natomiast w analizowanej sprawie przedsiębiorca takich czynności nie przedsięwziął.

Dla stwierdzenia naruszenia warunku koncesji nie jest istotne, czy przekroczenie dopuszczalnej zawartości siarki w oleju napędowym było następstwem celowego, umyślnego działania koncesjonariusza, czy też niedochowania prze niego wymaganej staranności (zawinione zaniechanie). Bez znaczenia pozostają zatem takie okoliczności, jak ta podnoszona w odwołaniu, że wprowadzenie do obrotu oleju napędowego o niewłaściwej jakości nie było działaniem celowym, nakierowanym na osiągnięcie przez powoda korzyści majątkowej. W niniejszej sprawie wykazana została także okoliczność dokonywania przez powoda obrotu paliwami ciekłymi poprzez stację paliw zlokalizowaną we W. przy ul. (...), jak również okoliczność, że powód nie poinformował Prezesa URE o rozszerzeniu działalności koncesjonowaną o ww. stację.

W ocenie Sądu Okręgowego, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, za udowodniony należy uznać fakt wprowadzenia przez powoda, 27 czerwca 2012 r., do obrotu oleju napędowego o jakości niezgodnej z obowiązującymi przepisami prawa, tj. Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 28 grudnia 2006 r. ws. wymagań jakościowych dla gazu skroplonego. Oczywisty jest tym samym fakt naruszenia przez przedsiębiorcę warunku 2.2.3. koncesji udzielonej mu decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 30 sierpnia 2011 r. W świetle powyższych ustaleń, nie budzi wątpliwości Sądu, że Spółka (...) dopuściła się także naruszenia warunku 1 i warunku 2.4.1 przedmiotowej koncesji. W tej sytuacji należało przyjąć, że powód ponosi pełną odpowiedzialność za nieodpowiednią jakość wprowadzonego do obrotu paliwa, za prowadzenie działalności koncesjonowanej nie tylko – jak to wynika z koncesji – przy wykorzystaniu autocysterny, lecz także poprzez stację paliw, jak również za niezawiadomienie Prezesa URE o istotnej zmianie dotyczącej działalności regulowanej.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko Prezesa URE co do tego, że w niniejszej sprawie spełnione zostały przesłanki nałożenia na koncesjonariusza kary pieniężnej, o której mowa w art. 56 ust. 1 pkt 12 PE.

W art. 56 ust. 6a PE przewidziano, że Prezes URE może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli stopień szkodliwości czynu jest znikomy, a podmiot zaprzestał naruszania prawa lub zrealizował obowiązek. Istotne jest przy tym, że obie ww. przesłanki muszą zostać spełnione łącznie. W ocenie Sądu, w analizowanym przypadku nie można przyjąć, że stopień szkodliwości czynu był znikomy przede wszystkim z uwagi na wielkość przekroczenia dopuszczalnej normy zawartości siarki w paliwie. Całkowita zawartość siarki w próbce pobranej 27 czerwca 2012 r. została bowiem przekroczona o 3705%, a w próbce z 5 lipca 2012 r. o 23,9%. Zdaniem Sądu, wielkości te wskazują na bardzo dużą szkodliwość czynu. Dokonując oceny stopnia szkodliwości czynu należy także odnieść się do art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, który przewiduje, że paliwa transportowane, magazynowane, wprowadzane do obrotu oraz gromadzone w stacjach zakładowych powinny spełniać wymagania jakościowe, określone dla danego paliwa ze względu na ochronę środowiska, wpływ na zdrowie ludzi oraz prawidłową pracę silników zamontowanych w pojazdach, ciągnikach rolniczych, a także maszynach nieporuszających się po drogach. Zbyt wysoka zawartość siarki w paliwie niekorzystnie wpływa na środowisko poprzez emisję do niego toksycznych składników, powoduje również podwyższoną korozyjność spalin w stosunku do układu wydechowego samochodu oraz bardzo niekorzystne oddziaływania na katalityczne układy oczyszczania spalin (zmniejszenie efektywności działania reaktora katalitycznego). Większa od dopuszczalnej zawartość związków siarki w oleju napędowym może być również powodem zwiększonej korozyjności, a tym samym – agresywności tego paliwa w stosunku do materiałów, z których wykonane są zbiorniki i układy zasilające, co z kolei może generować po stronie użytkowników pojazdów/maszyn spore wydatki. Ponadto, przedmiotowe naruszenie godzi również w obowiązki koncesyjne powoda, pewność obrotu paliwami oraz prawa konsumentów, którzy nie dysponują możliwością sprawdzenia jakości oferowanego im paliwa. Oceniając wagę naruszonych obowiązków oraz rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia należy stwierdzić, że ciążące na koncesjonariuszu obowiązki były sformułowane w sposób jasny i precyzyjny. W ocenie Sądu, pozwany prawidłowo przyjął także dużą szkodliwość czynu w odniesieniu do niedochowania przez Spółkę (...) obowiązku informacyjnego wynikającego z warunku 2.4.1.

Zdaniem Sądu, powyżej wskazane okoliczności prowadzą do wniosku, że w niniejszej sprawie nie została spełniona przesłanka znikomego stopnia szkodliwości czynu, co oznacza, że danym przypadku nie było podstaw do zastosowania instytucji odstąpienia od wymierzenia kary. Wobec tego Prezes URE był uprawniony do nałożenia na przedsiębiorcę kary pieniężnej.

Sąd Okręgowy w pełni podziela ocenę pozwanego, co do zasadności orzeczenia kary pieniężnej, jak i jej wysokości. Powód nie przedstawił okoliczności, które podważałyby, czy to zasadność wymierzenia kary, czy też jej wymiar.

W myśl art. 56 ust. 6 PE, ustalając wysokość kary pieniężnej, Prezes URE uwzględnia stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie podmiotu i jego możliwości finansowe.

Podtrzymując przedstawioną powyżej argumentację, Sąd Okręgowy przyjął, że w niniejszej sprawie stopień szkodliwości czynu należy ocenić jako znaczny, a w przypadku przekroczenia norm jakościowych paliwa należy uznać, że czyn charakteryzował się bardzo dużą szkodliwością. Wbrew sugestiom powodowej Spółki, Prezes URE uwzględnił przy wymiarze kary zarówno stopień zawinienia, jak i dotychczasowe zachowanie sprawcy (tj. okoliczność, iż przedsiębiorca nie był dotychczas karany za naruszenie warunków koncesji). Sąd podziela ocenę pozwanego co do tego, że naruszenie przez powoda obowiązków koncesyjnych miało charakter zawinionego zaniechania, a stopień tego zawinienia był duży. Organ administracji prawidłowo uwzględnił, z jednej strony, incydentalny charakter naruszenia, zaś z drugiej strony fakt, że powód dopuścił się naruszenia aż trzech warunków koncesji.

W opinii Sądu, pozwany trafnie ocenił możliwości finansowe przedsiębiorcy. Wysokość kary pieniężnej ustalana jest zgodnie z wytycznymi zawartymi w art. 56 ust. 3 PE. Według tego przepisu, wysokość kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1, nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, a jeżeli kara pieniężna związana jest z działalnością prowadzoną na podstawie koncesji, wysokość kary nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, wynikającego z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym. Uzasadniając swą rzekomo złą sytuację finansową powód powołał się na to, że kara w orzeczonej wysokości spowoduje wyeliminowanie Spółki z obrotu oraz pozbawienie zatrudnienia jej pracowników. Strona przedstawiła także zestawienie wierzytelności przysługujących jej na dzień 31 grudnia 2012 r. i 31 października 2013 r. (k. 29-35), kserokopię postanowienia komornika sądowego o umorzeniu, na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c., postępowania egzekucyjnego prowadzonego z wniosku (...) przeciwko jednemu z jego kontrahentów – (...) Sp. z o.o. (k. 36) oraz informacje dotyczące ogłoszenia upadłości dwóch innych kontrahentów, tj. Piekarni (...) Sp. z o.o. we W. i PPHU (...) Sp. z o.o. w T. (k. 40-41). i niesprecyzowane zestawienie na kartach 42-49. Dokumenty te nie zostały przez stronę w żaden sposób opisane, przeanalizowane, nie wskazano, jakie konkretnie okoliczności z nich wynikają. Przedsiębiorca nie przedstawił, ani w postępowaniu przed Prezesem URE, ani w postępowaniu sądowym, żadnych konkretnych dokumentów finansowych, wyliczeń, wskaźników, danych, czy wniosków (wynikających np. z przedłożonych z odwołaniem dokumentów), które wskazywałyby na to, że kara w wymierzonej przez pozwanego wysokości faktycznie zagraża jego płynności finansowej. Dlatego też twierdzenia powoda w tym zakresie należało uznać za nieudowodnione.

Według Sądu, kara w wysokości 156.300 zł, stanowiąca (...) przychodu z działalności koncesyjnej, osiągniętego przez przedsiębiorcę w 2012 r., jest adekwatna do stopnia zawinienia, szkodliwości czynu, postawy przedsiębiorcy oraz jego sytuacji majątkowej.

Z tych wszystkich względów, stwierdzając brak podstaw do uwzględniania odwołania, na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy oddalił odwołanie.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik procesu przyjmując, że na koszty należne Prezesowi URE złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 360 zł, ustalone na podstawie § 14 ust. 3 pkt 3 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. ws. opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu w związku z § 21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

O zwrocie powodowi kwoty 1.299, 77 zł zaliczki pobranej na poczet opinii biegłego orzeczono na podstawie art. 80 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 1 i 2 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

SSO Ewa Malinowska