Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 kwietnia 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił K. K. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku wypadkiem przy pracy z dnia 3 listopada 2008 roku.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 28 marca 2012 roku ubezpieczony został uznany za częściowo niezdolnego do pracy do dnia 30 września 2012 roku. Podniósł, że Komisja Lekarska ZUS stwierdziła, że niezdolność ta nie pozostaje jednak w związku z wypadkiem przy pracy i pozostaje w związku ze stanem narządu ruchu. Stwierdził, że wobec treści w/w orzeczenia brak jest podstaw do przyznania wnioskodawcy prawa renty z tytułu niezdolności do pracy w związku wypadkiem przy pracy z dnia 3listopada 2008 roku. Jednocześnie przedmiotową decyzją uchylono decyzję z dnia 16 lutego 2012 roku.

(decyzja – k. 17–17 odwrót plik IV akt ZUS)

W dniu 17 kwietnia 2012 roku wnioskodawca złożył odwołanie od powyższej decyzji, wskazując, że została ona wydana na podstawie błędnego orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS. Podniósł, że nie zgadza się ze stwierdzeniem Komisji Lekarskiej ZUS, zgodnie z którym stan jego zdrowia nie ma związku z wypadkiem, któremu uległ w pracy. Wskazał, że zgodnie z zaświadczeniem lekarskim Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny pracy z dnia 21 maja 2008 roku do pracy przystąpił zdrowy i przebadany neurologicznie oraz że przed wypadkiem nie cierpiał na rwę kulszową i tak dolegliwe bóle kręgosłupa lędźwiowego, szyjnego i prawej nogi. Wskazał także, że poza nawracającą, pomimo leczenia rwą kulszową, wystąpiły u niego bóle kolan obu nóg, bóle nad piętami, obrzęki stóp i coraz bardziej widoczne zaniki mięśni prawej nogi. Argumentował, że wszystkie dolegliwości są wynikiem wypadku przy pracy z dnia
3 listopada 2008 roku, a stałe leczenie wdrożone od dnia 4 listopada 2008 roku nie daje rezultatu.

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 8 maja 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie, wskazując argumenty tożsame z powołanymi w zaskarżonej decyzji.

Na rozprawie w dniu 22 sierpnia 2014 roku pełnomocnik wnioskodawcy popierając odwołanie, wniósł o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej wnioskodawcy z urzędu - według norm przepisanych i złożył oświadczenie, że koszty te nie zostały zapłacone ani w całości ani też w części.

Pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołanie.

(e-protokół – 11 min. 12 sek. – płyta CD – k. 265)

Wyrokiem z dnia 22 sierpnia 2014 roku Sąd Okręgowy w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w punkcie 1 sentencji wyroku oddalił odwołanie K. K. (1) od decyzji z dnia 5 kwietnia 2012 roku, a punkcie 2 sentencji wyroku przyznał i nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa Kasy Sądu Okręgowego w Łodzi na rzecz radcy prawnego Z. S. kwotę 73,80 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej K. K. (1) przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu.

Wyrokiem z dnia 10 czerwca 2015 r. Sąd Apelacyjny w Łodzi na skutek złożonej przez wnioskodawcę apelacji od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 22 sierpnia 2014 roku uchylił zaskarżony wyrok oraz przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Łodzi do ponownego rozpoznania pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach procesu za drugą instancje.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca K. K. (1) urodził się w dniu (...). Posiada wykształcenie zasadnicze zawodowe. Z zawodu jest elektromonterem.

(okoliczności bezsporne)

Od dnia 25 marca 2015 r. K. K. (1) legitymuje się znacznym stopniem niepełnosprawności.

(orzeczenie o stopniu niepełnosprawności k.381)

Wnioskodawca pracował jako elektromonter, elektryk, gospodarz domu, a ostatnio jako konserwator zieleni.

(bezsporne, a nadto kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych – k. 5-6 plik III akt ZUS, świadectwa pracy –k. 3-3 odwrót plik I akt ZUS, k. 5-5 odwrót plik I akt ZUS, k. 7-7 odwrót plik I akt ZUS, k. 9 plik I akt ZUS, świadectwo pracy – k. 15-16 plik III akt ZUS)

W dniu 3 listopada 2008 roku, odwołujący zatrudniony jako konserwator zieleni w Spółdzielni Mieszkaniowej Towarzystwo (...), uległ wypadkowi przy pracy. Skarżący w trakcie wykonywania zleconej mu pracy, przy układaniu płyt chodnikowych, zaczął odczuwać silny ból w okolicy lędźwi, w wyniku czego zostało wezwane pogotowie, a poszkodowany trafił do szpitala. Stwierdzono nerwoból w okolicach lędźwi. Wnioskodawca korzystał ze zwolnienia lekarskiego przez okres 23 dni.

(protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy z dnia 17 listopada 2008 roku – k. 4-5 plik IV akt ZUS)

Decyzją z dnia 5 października 2011 roku odmówiono K. K. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu wskazano, że Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 6 września 2011 roku orzekł, że wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy do dnia 30 września 2012 roku, zaś daty powstania niezdolności nie da się ustalić, natomiast istniała ona na dzień 1 sierpnia 2011 roku. Wskazano, że niezdolność do pracy powstała w okresie dłuższym niż 18 miesięcy od ostatniego ubezpieczenia (wnioskodawca pobierał zasiłek chorobowy po ustaniu ostatniego ubezpieczenia do dnia 4 maja 2009 roku).

(decyzja– k. 36-37 plik III akt ZUS)

Od powyższej decyzji wnioskodawca złożył odwołanie w dniu 24 października 2011 roku.

Sąd Okręgowy w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych postanowieniem z dnia 16 stycznia 2012 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt VIII U 2037/11 odrzucił odwołanie K. K. (1), w związku z oparciem odwołania wyłącznie na zarzutach dotyczących orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS i niezłożeniem od niego sprzeciwu.

(odwołanie – k. 48-51 plik III akt ZUS, odpis postanowienia z uzasadnieniem – k. 88-91 - plik III akt ZUS)

W dniu 15 listopada 2011 roku wnioskodawca złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.

(wniosek – k. 1-4 plik IV akt ZUS)

Lekarz Orzecznik ZUS po przeprowadzeniu badania wnioskodawcy i dokonaniu analizy dokumentacji medycznej, w tym opinii specjalistycznej lekarza konsultanta ZUS (neurologa), rozpoznał u niego przewlekły zespół bólowy kręgosłupa odcinka L-S w przebiegu zmian zwyrodnieniowych i lumbalizacji S1, przebyty uraz przeciążeniowy w wywiadzie (listopad 2008 roku - leczony zachowawczo), zmiany zwyrodnieniowo dyskopatyczne kręgosłupa z nawracającymi bólami oraz przewlekły nikotynizm.

Orzeczeniem z dnia 27 stycznia 2012 roku Lekarz Orzecznik ZUS uznał, że wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy do dnia 30 września 2012 roku. Wskazał, że nie da się ustalić daty powstania niezdolności, istniała ona natomiast w dniu 1 listopada 2011 roku, nie pozostaje w związku z wypadkiem przy pracy, pozostaje w związku ze stanem narządu ruchu.

(orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS – k. 7-7 odwrót plik IV akt ZUS, opinia lekarska Lekarza Orzecznika ZUS – k. 7-7 odwrót dokumentacji orzeczniczo- lekarskiej ZUS, opinia specjalistyczna lekarza konsultanta ZUS – k. 2 odwrót – 3 dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej ZUS)

W dniu 16 lutego 2012 roku organ rentowy wydał decyzję, którą odmówił K. K. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku wypadkiem przy pracy z dnia 3 listopada 2008 roku. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 27 stycznia 2012 roku ubezpieczony został uznany za częściowo niezdolnego do pracy do dnia 30 września 2012 roku, niezdolność ta nie pozostaje jednak w związku z wypadkiem przy pracy i pozostaje w związku ze stanem narządu ruchu.

(decyzja – k. 9-9 odwrót – plik IV akt ZUS)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych, uwzględniając złożony wniosek, przywrócił wnioskodawcy termin do wniesienia sprzeciwu od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS.

(wniosek – k. 8 dokumentacji orzeczniczo- lekarskiej ZUS, przewrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu – k. 10 - dokumentacji orzeczniczo- lekarskiej ZUS)

Komisja Lekarska ZUS po przeprowadzeniu bezpośredniego badania wnioskodawcy oraz po dokonaniu analizy dokumentacji medycznej, w tym opinii specjalistycznej lekarza konsultanta ZUS (neurologa), rozpoznała u niego: zmiany zwyrodnieniowo dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego z przewlekłym zespołem bólowym. Wnioskodawca podawał przeczulicę w obrębie prawego podudzia i prawej stopy, stopy miał chłodne, próba R. była ujemna, prezentował drżenie czynnościowe całego ciała podczas badania. Nie stwierdzono objawów rozciągowych w badaniu. W badaniu internistycznym stwierdzono podwyższone RR, nie leczone dotychczas, bez niewydolności krążenia. Ruchomość kręgosłupa w trakcie badania narządu ruchu była ograniczona demonstracyjnie, demonstracyjnie nie pozwalał zbadać odruchów rozciągowych. Ruchomość kończyn górnych była prawidłowa, nie stwierdzono zaników mięśniowych, siła mięśniowa kończyn górnych była symetryczna, kończyn dolnych L>P, demonstracyjnie ograniczał ruchomość kończyn dolnych. Stwierdzono silny ból w czasie powierzchniowego dotyku w okolicach ścięgien A..

Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 28 marca 2012 roku uznała,
że wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy do dnia 30 września 2012 roku. Wskazała, że nie da się ustalić daty powstania niezdolności, istniała ona natomiast w dniu 1 listopada 2011 roku i nie pozostaje w związku z wypadkiem przy pracy, pozostaje zaś w związku ze stanem narządu ruchu.

(orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS – k. 16 plik IV akt ZUS, opinia lekarska Komisji Lekarskiej ZUS – k. 18-20 dokumentacji orzeczniczo- lekarskiej ZUS)

W wyniku powyższego orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 28 marca 2012 roku organ rentowy decyzją z dnia 5 kwietnia 2012 roku uchylił decyzję z dnia 16 lutego 2012 roku i odmówił K. K. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.

(decyzja – k. 17 – 17 odwrót plik IV akt ZUS)

W przeprowadzonym w toku postępowania sądowego badaniu ortopedycznym rozpoznano u wnioskodawcy (od 2004 roku) mierne zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa o charakterze wielopoziomowej dyskopatii w odcinku szyjnym i lędźwiowo-krzyżowym. Po dźwignięciu ciężaru w pracy w dniu 3 listopada 2008 roku w zakresie narządów ruchu nasiliły się objawy zespołu bólowego kręgosłupa o charakterze prawostronnej rwy kulszowej. Przepuklina kręgosłupa mogła powstać w wyniku długotrwałego podnoszenia, dźwigania, noszenia i układania ręcznie 50 kg płyt chodnikowych. Po zastosowaniu leczenia zachowawczego i postępowaniu usprawniającym pozostają u badanego częściowe przykurcze wielostawowe, wielomiejscowy nasilony zespół bólowy typu subiektywnego i uczucie znacznego pogorszenia sprawności. W badaniu ortopedycznym z nieprawidłowości stwierdzono u wnioskodawcy: zgłaszanie silnego bólu w trakcie prób badania kończyn, przy delikatnym nawet ucisku okolicy łokci, nadgarstków, kolan, kręgosłupa, stóp, zmniejszony obwód prawej goleni o około 1 cm w porównaniu z kończyną symetryczną, lekko napiętą i błyszczącą skórę na kończynach dolnych. Zaniki mięśni, czyli tzw. „chudnięcie nogi” mogą występować na skutek rwy kulszowej. Wnioskodawca porusza się wolno, z przykurczonymi zgięciowo stawami kończyn dolnych, przy pomocy jednej kuli łokciowej. W czasie badania biernych ruchów w stawach kolanowych nie są wyczuwalne trzeszczenia. Zakres ruchomości stawów kończyn ulega dostrzegalnej poprawie w czasie wykonywania czynności związanych
z ubieraniem się, co badany czynił mało sprawnie, ale bez pomocy osoby towarzyszącej. Występujące u wnioskodawcy zmiany w zakresie narządów ruchu powodują obecnie pogorszenie sprawności, ale nie skutkują całkowitą niezdolnością do pracy zarobkowej. Zgłaszane przez badanego dolegliwości mają charakter nasilonego wielomiejscowego zespołu bólowego typu subiektywnego i nie znajdują dostatecznego potwierdzenia w badaniu ortopedycznym, również z uwagi na to, że wnioskodawca nie daje się w pełni zbadać. Zmiany zwyrodnieniowe u wnioskodawcy występowały od okresu znacznie poprzedzającego przedmiotowy uraz (zgodnie z badaniem RTG z 2004 roku). Po dźwignięciu ciężaru w pracy w dniu 3 listopada 2008 roku u skarżącego nasiliły się objawy zespołu bólowego kręgosłupa o charakterze rwy kulszowej, objawy te powstały natomiast na tle występujących od co najmniej 4 lat wcześniej zmian zwyrodnieniowych w postaci wielopoziomowej dyskopatii. Czynności wykonywane w pracy w dniu 3 listopada 2008 roku jedynie nasiliły wcześniej występującą chorobę samoistną. Istniejąca u wnioskodawcy częściowa niezdolność do pracy nie powstała w sposób nagły, był to proces narastających zmian zwyrodnieniowych. Ich skutkiem był pogarszający się zespół bólowy, który nasilił się po wypadku w pracy. Objawy bólowe ze strony kręgosłupa mają zwykle charakter zespołów korzeniowych i podlegają ocenie biegłych specjalistów z zakresu neurologii. Po wypadku przy pracy jakiemu uległ badany, powstały uszczerbek na zdrowiu określono jako urazowe zespoły korzonkowe (ruchowe, bólowe, czuciowe lub mieszane), nie zaś jako uszkodzenie kręgosłupa w odcinku piersiowym i lędźwiowym. W dostępnych wynikach badań dodatkowych zmiany zwyrodnieniowe nie mają charakteru znacznie nasilonego. Skarżący może w sposób wydolny się przemieszczać i pozostawać w sposób długotrwały w pozycji stojącej lub siedzącej. Wnioskodawca może obecnie wykonywać lżejszą pracę, niezwiązaną z koniecznością przenoszenia większych ciężarów. Przyjmowane przez wnioskodawcę leki K. i T. są lekami przeciwbólowymi. Nie stwierdzono pogorszenia stanu zdrowia wnioskodawcy w porównaniu do badań sądowo-ortopedycznych z dnia 29 marca 2011 roku oraz dnia 22 października 2010 roku. Nowa dokumentacja medyczna wnioskodawcy pozostaje w związku ze zgłaszanymi od lat przez ubezpieczonego dolegliwościami i nie stanowi nowej okoliczności w sprawie.

Wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy zarobkowej od dnia 15 listopada 2011 roku (od dnia wystąpienia o orzeczenie niezdolności do pracy) okresowo do dnia 30 września 2012 roku i brak jest dostatecznych podstaw do stwierdzenia niezdolności do pracy na skutek wypadku przy pracy.

(pisemna opinia biegłego sądowego specjalisty z zakresu ortopedii A. W. – k. 9-10, pisemne opinie uzupełniające biegłego sądowego specjalisty z zakresu ortopedii A. W. – k.147 i k. 184, k. 214, 217 i k. 233)

W badaniu sądowo – neurologicznym rozpoznano u wnioskodawcy zespół bólowy kręgosłupa L/S, na podłożu zmian zwyrodnieniowych-dyskopatycznych, aktualnie bez objawów korzeniowych, bez istotnego pogorszenia funkcji. W trakcie badania neurologicznego nie ujawniono u wnioskodawcy objawów oponowych, stwierdzono brak zmian w zakresie nerwów czaszkowych, kończyny górne i dolne bez niedowładów, siła, napięcie, koordynacja w normie, odruchy głębokie słabe, symetryczne, bez zmian patologicznych, obustronny brak OA. Czucie powierzchniowe jest prawidłowe, ruchomość kręgosłupa i napięcie mięśni przykręgosłupowych jest w normie, objaw L.’a obustronnie ujemny, zginanie i prostowanie stóp prawidłowe, próba R. ujemna. W badaniu neurologicznym nie ujawniono objawów ogniskowych i ubytkowych z ośrodkowego układu nerwowego, objawów korzeniowych, ani istotnego pogorszenia funkcji. Zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa powstają z wiekiem, nasilają je ciężkie prace fizyczne, doznane urazy kręgosłupa oraz predyspozycje genetyczne. Rwa kulszowa powstaje na podłożu zmian zwyrodnieniowo-dyskopatycznych kręgosłupa, jest chorobą uleczalną po zastosowaniu leczenia farmakologicznego i rehabilitacji lub przebiega z okresami zaostrzeń i remisji, czasem leczenie tego schorzenia wymaga przeprowadzenia zabiegu operacyjnego. Najczęstszą przyczyną występowania zaników mięśniowych kończyny dolnej jest jej oszczędzanie np. w przebiegu bólu. Przyjmowane przez wnioskodawcę leki M. i S. są lekami zmniejszającymi napięcie mięśni, zaś K. i T. lekami przeciwbólowymi. Czynności wykonywane przez wnioskodawcę w dniu wypadku, jakiemu uległ w pracy tj. dźwiganie 50 kg płyt chodnikowych nasiliło jedynie objawy zespołu bólowego kręgosłupa, występujące na podłożu istniejących wcześniej wielopoziomowych zmian zwyrodnieniowo-dyskopatycznych odcinka szyjnego i L/S kręgosłupa. Okresowe zaostrzenia dolegliwości bólowych kręgosłupa mogą być leczone w ramach korzystania ze zwolnień lekarskich.

Z neurologicznego punktu widzenia wnioskodawca jest zdolny do pracy.

(pisemna opinia biegłego sądowego specjalisty z zakresu neurologii J. B. – k. 12-12 odwrót, pisemne opinie uzupełniające biegłego sądowego specjalisty z zakresu neurologii J. B. – k. 146 i k. 183, k. 213 i k. 216)

Biegły sądowy specjalista z zakresu reumatologii wydając opinie na podstawie akt sprawy wskazał, że wnioskodawca nie dysponuje dostateczną dokumentacją medyczną z leczenia reumatologicznego, zawiera ona tylko jeden wpis z dnia 19 września 2012 roku, na którego podstawie nie można ustalić, czy pacjent jest niezdolny do pracy pod względem reumatologicznym.

Na podstawie akt sprawy stwierdzono częściową niezdolność do pracy neurologiczną i rehabilitacyjną, która nie ma związku z wypadkiem przy pracy.

(pisemna opinia biegłego sądowego specjalisty z zakresu reumatologii W. D. – k. 101)

W badaniu sądowo – psychiatrycznym rozpoznano u wnioskodawcy przebyte zaburzenia adaptacyjne. W trakcie badania psychiatrycznego badany był prawidłowo zorientowany we wszystkich kierunkach, spokojny, w sytuacyjnie obniżonym nastroju, skoncentrowany na dolegliwościach somatycznych. Rozpoznane schorzenie z zakresu psychiatrii nie powoduje u badanego niezdolności do pracy. Zaburzenia adaptacyjne nie powodują u ubezpieczonego niezdolności do pracy.

(opinia biegłego sądowego specjalisty z zakresu psychiatrii K. K. (2) – k. 128-131)

Wypadek przy pracy i uraz jakiego doznał ubezpieczony w dniu 3 listopada 2008 r. nie był istotną przyczyną częściowej niezdolności do pracy jaka powstała u niego w dniu 15 listopada 2011 r. Wypadek doprowadził do zaostrzenia istniejącego wcześniej zespołu bólowego kręgosłupa na skutek dźwignięcia w pracy ciężaru, który nie był czymś wyjątkowym na tym stanowisku. Zespół bólowy był z kolei wynikiem postępującej od szeregu lat choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Bez wypadku przy pracy jest prawdopodobne, że ubezpieczony stałby się również częściowo niezdolny do pracy od 15 listopada 2011 r. Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa ma charakter postępujący. Okres 3 lat może być wystarczający do znaczącej progresji zmian (istniejących już od szeregu lat) i powstania zespołu bólowego korzeniowego o takim nasileniu, które skutkowałoby powstaniem niezdolności do pracy. Nie jest możliwym stwierdzenie, że powstanie u ubezpieczonego niezdolności do pracy jest następstwem nagłego ograniczenia ruchomości kręgosłupa po przebytym urazie. W praktyce lekarskiej nie ma możliwości precyzyjnego określenia po jakim czasie ubezpieczony stałby się częściowo niezdolny do pracy na skutek samoistnego rozwoju choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa i bez zaistnienia przedmiotowego wypadku. Możliwym jest jedynie stwierdzenie, że istnieje prawdopodobieństwo takiej sytuacji. Wskazaniem do zabiegu operacyjnego w przebiegu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa jest znaczący ucisk struktur kostnych (osteofitów), więzadłowych lub jąder miażdżystych na struktury nerwowe (korzenie nerwowe lub/i rdzeń kręgowy).

(pisemne opinie uzupełniające biegłego sądowego specjalisty z zakresu ortopedii A. W. – k.342 oraz k.358)

Wypadek przy pracy jakiego doznał ubezpieczony w dniu 3 listopada 2008 r. nie był istotną przyczyną częściowej niezdolności do pracy, która powstała w dniu 15 listopada 2011 r. U wnioskodawcy od wielu lat postępowała choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa. Wypadek (dźwignięcie ciężaru) spowodował nasilenie na pewien okres do kilku miesięcy, dolegliwości bólowych korzeniowych kręgosłupa, istniejących wcześniej, na podłożu zmian zwyrodnieniowo – dyskopatycznych. Bez wypadku przy pracy w dniu 3 listopada 2008 r. ubezpieczony najprawdopodobniej również zostałby uznany przez orzeczników ZUS za częściowo niezdolnego do pracy od dnia 15 listopada 2011 r. Zespoły bólowe kręgosłupa powstałe na tle zmian zwyrodnieniowo – dyskopatycznych przebiegają najczęściej z okresami zaostrzeń i remisji. Badaniem neurologicznym przeprowadzonym przez biegłego neurologa w dniu 28 czerwca 2012 r. nie stwierdzono u wnioskodawcy objawów korzeniowych, ani istotnego pogorszenia funkcji, które stanowiłoby przyczynę niezdolności do pracy w związku ze schorzeniami neurologicznymi. Okresowe zaostrzenia dolegliwości bólowych kręgosłupa mogą być leczone w ramach zwolnień lekarskich. Wypadek przy pracy z dnia 3 listopada nie stanowił istotnej przyczyny częściowej niezdolności do pracy, która powstałą w dniu 15 listopada 2011 r. Przyczyna niezdolności do pracy były tworzące się latami zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa, na które mają wpływ czynniki genetyczne, praca fizyczna i inne przeciążenia np. dźwiganie, schylanie się.

(pisemne opinie uzupełniające biegłego sądowego specjalisty z zakresu neurologii J. B. – k.351 oraz k.359)

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na podstawie zgromadzonych dokumentów w aktach sprawy, aktach rentowych oraz opinii biegłych specjalistów z zakresu: ortopedii, neurologii, reumatologii i psychiatrii. Opinie te są wiarygodne i zostały sporządzone przez biegłych o specjalnościach właściwych z punktu widzenia schorzeń, na jakie cierpi wnioskodawca, w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej (również dokumentacji dotyczącej stanu zdrowia po dacie wydania zaskarżonej decyzji) i bezpośrednie badanie wnioskodawcy. Zdaniem Sądu, opinie biegłych są rzetelne, sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot. Biegli określili schorzenia występujące u badanego i ocenili ich znaczenie dla jego zdolności do pracy, odnosząc swą ocenę do kwalifikacji zawodowych wnioskodawcy i wpływu zdarzenia z dnia 3 listopada 2008 roku na stan zdrowia wnioskodawcy. W licznych opiniach uzupełniających dodatkowo biegli szczegółowo odnieśli się do zgłoszonych przez wnioskodawcę i jego pełnomocnika zarzutów i pytań.

Opinie biegłych, co do konkluzji są zbieżne z orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS, zostały wyczerpująco uzasadnione, a końcowe wnioski orzecznicze wynikają w sposób logiczny z treści opinii.

Sąd Okręgowy oddalił wniosek pełnomocnika wnioskodawcy o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłych sądowych specjalistów z zakresu neurologii i ortopedii. W ocenie Sądu nie ma podstaw do tego by podważać wiarygodność i moc dowodową opinii biegłych, a kwestia zdolności do pracy odwołującego się oraz wypływu wypadku przy pracy z dnia 3 listopada 2008 roku, jakiemu uległ wnioskodawca, zostały dostatecznie wyjaśnione. Biegli sądowi w wydanych w sprawie opiniach uzupełniających szczegółowo odnieśli się do pytań i zarzutów zgłaszanych zarówno przez wnioskodawcę jak i jego pełnomocnika, a także do przedstawionej przez skarżącego nowej dokumentacji medycznej. Podkreślenia wymaga również fakt, że z uwagi na charakter schorzeń występujących u wnioskodawcy i ich oceny w kontekście zdarzenia z dnia 3 listopada 2008 roku kluczowe znaczenie mają opinie biegłych sądowych specjalistów z zakresu ortopedii i neurologii.

Należy dodać, że dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, a mianowicie korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lub z opinii instytutu, jedynie wtedy gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 roku II CR 817/73, nie publ).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 roku poz. 1242 z późn. zm.) ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, przysługuje renta z tytułu niezdolności do pracy.

Przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, do ustalenia wysokości świadczenia oraz ich wypłaty stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (art. 17 ust. 1 ustawy).

Stosownie do treści art. 17 ust. 2 ww. ustawy świadczenia, o których mowa w ust. 1, przysługują niezależnie od długości okresu ubezpieczenia wypadkowego oraz bez względu na datę powstania niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2016 roku, poz.883) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 12 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 ust. 1)

W niniejszej sprawie spór między stronami ograniczał się do oceny czy powstała u wnioskodawcy niezdolność do pracy pozostaje w związku z wypadkiem przy pracy jakiemu uległ w dniu 3 listopada 2008 roku.

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności opinii biegłych sądowych specjalistów z zakresu: neurologii oraz ortopedii Sąd ustalił, że występujące u wnioskodawcy schorzenia powodują częściową niezdolności do pracy, która nie pozostaje w związku ze zdarzeniem z dnia 3 listopada 2008 roku. Wypadek przy pracy z dnia 3 listopada 2008 r. nie stanowił bowiem istotnej przyczyny częściowej niezdolności do pracy jaka powstała u niego w dniu 15 listopada 2011 r. Przyczyną powstałej u wnioskodawcy niezdolności do pracy były tworzące się latami zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa, na które mają wpływ czynniki genetyczne, praca fizyczna i inne przeciążenia np. dźwiganie czy też schylanie się. Wskazać należy, iż choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa ma charakter postępujący, a wypadek (dźwignięcie ciężaru) spowodował jedynie nasilenie na pewien okres (do kilku miesięcy) dolegliwości bólowych korzeniowych kręgosłupa, istniejących wcześniej, na podłożu zmian zwyrodnieniowo – dyskopatycznych.

Z ustaleń Sądu wynika zatem, że stwierdzone u wnioskodawcy schorzenia powodują częściową niezdolność do pracy, która nie pozostaje w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 3 listopada 2008 roku.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie wnioskodawcy.

W toku postępowania ubezpieczony był reprezentowany przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. Pełnomocnik ubezpieczonego złożył wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej oświadczając, iż koszty te nie zostały opłacone ani w całości ani w części.

Zgodnie z treścią 22 ³ ust.1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku radcach prawnych (teksy jednolity Dz.U. z 2014 roku, poz.637) koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ponosi Skarb Państwa.

Od 1 stycznia 2016 roku obowiązuje rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U. z 2015 roku, poz.1805). Zgodnie z treścią §22 ww. rozporządzenia do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego należy ustalić na podstawie §11 ust.2 i §12 ust.1 punkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz.U. 2013.490), przy uwzględnieniu treści §2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 lipca 2015 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2015 roku, poz.1078). Wynagrodzenie to należy, stosownie do treści §2 ust.3 ww. rozporządzenia z dnia 28 września 2002 roku, podwyższyć o należny podatek od towarów i usług obowiązujący w dniu wydania orzeczenia. W dniu wydania orzeczenia obowiązywała stawka podatku od towarów i usług w wysokości 23% (art.146 a punkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54, poz.535 ze zm.), dodany na podstawie art.19 punkt 5 ustawy z dnia 26 listopada 2010 roku o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. nr 238, poz.1578, obowiązującej od 1 stycznia 2011 roku).

Wobec powyższego Sąd przyznał radcy prawnemu Z. S. kwotę 224,40 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy.

20.09.2016 r.