Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

O., dnia 28-09-2016 r.

Sąd Rejonowy w Ostródzie IV Wydział Pracy w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Marzena Madrak

Ławnicy: Krystyna Dębska, Eugenia Pawłowska

Protokolant: st. sekr. sąd. Marlena Młynarkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 28-09-2016 r. w Ostródzie

sprawy z powództwa M. M. (PESEL: (...))

przeciwko Gimnazjum im. J. P. II w G.

o uznanie wypowiedzenia umowy o prace za bezskuteczne lub o odszkodowanie

1.  oddala powództwo;

2.  odstępuje od obciążania powódki kosztami procesu.

UZASADNIENIE

Powódka M. M. złożyła pozew przeciwko Gimnazjum nr 1 im. J. P. II w G. o przywrócenie do pracy na stanowisku nauczyciela geografii i fizyki na poprzednich warunkach pracy i płacy, ewentualnie o zasądzenie odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia tj. za okres 3 miesięcy w kwocie 9327 zł. Powódka wniosła również o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że w pozwanym Gimnazjum była zatrudniona od 2003 roku na podstawie mianowania. W dniu 27 maja 2015 roku pozwany wypowiedział powódce stosunek pracy na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela wskazując jako przyczynę rozwiązania – zmniejszenie liczby oddziałów w gimnazjum w roku szkolnym 2015/2016, skutkujące zmniejszeniem liczby godzin geografii i fizyki. W treści wypowiedzenia wskazał ponadto, że brak jest podstaw do ograniczenia zatrudnienia w trybie art. 22 ust. ustawy Karta Nauczyciela. W dniu 15 czerwca 2015 roku powódka złożyła do pozwanego wniosek o przeniesienie w stan nieczynny. W ocenie powódki rozwiązanie z nią stosunku pracy było nieuzasadnione, a uchybienie w procedurze wypowiedzenia stosunku pracy „wyszły na jaw” dopiero po złożeniu przez powódkę oświadczenia o przejściu w stan nieczynny i wygaśnięciu stosunku pracy. Argumentując dalej, powódka wskazała, że w sierpniu 2015 roku, po jej przejściu w stan nieczynny, powzięła informację, że godziny geografii i fizyki oraz zajęć świetlicowych rozdzielone zostały miedzy nauczycieli, a po ich zsumowaniu stanowiły wymaganą ustawą co najmniej ½ etatu. Powódka wskazała, że pozwany już w maju 2015 roku musiał posiadać wiedzę w zakresie liczby godzin geografii, fizyki i techniki oraz zajęć szkolnych na rok 2015/2016 i jeżeli stanowiły one co najmniej ½ pełnego wymiaru zajęć obowiązany był zaproponować powódce pracę w niepełnym wymiarze zatrudnienia, czego jednak nie uczynił. Ponadto możliwe było zatrudnienie powódki poprzez dopełnienie jej wymiaru zatrudnienia w innych szkołach. Powódka motywowała również, że pozwany wprowadził ją w błąd co do jej sytuacji zawodowej, a wspomniane uchybienia wyszły dopiero po złożeniu przez powódkę oświadczenia woli o przejściu w stan nieczynny. Powódka podniosła również, że zachowanie pozwanego było nieetyczne oraz stanowiło dyskryminację. Pozwany bowiem, spośród wszystkich nauczycieli wymienionych wyżej przedmiotów, którzy legitymowali się krótszym stażem pracy, mniejszymi kwalifikacjami oraz doświadczeniem zawodowym, wytypował powódkę , która to posiada 30-letni staż zatrudnienia, angażuje się w życie szkoły, podejmuje dalsze kształcenie i podnosi kwalifikacje.

W piśmie procesowym z dnia 12 maja 2016 r. powódka określiła podstawę prawną swojego roszczenia podając przepisy art. 56 § 1 kp w zw. z art. 67 kp w zw. z art. 264 § 2 kp w zw. z art. 91 c Karty Nauczyciela. Wskazała, że zachowała 14-dniowy termin określony w art. 264 § 2 kp na wystąpienie z żądaniem przywrócenia do pracy lub odszkodowania, liczony od dnia wygaśnięcia umowy o pracę (po upływie 6- miesięcznego pozostawania w stanie nieczynnym). Ponadto, w dniu 27 sierpnia 2015 r. złożyła u pozwanego pismo, w którym poprosiła o ponowne rozpatrzenie możliwości zatrudnienia jej w niepełnym wymiarze czasu pracy, bowiem dowiedziała się o tym, że istnieje możliwość zatrudnienia jej na 1/2 etatu i że pozostawanie przez nią w stanie nieczynnym jest bezzasadne. Zdaniem powódki, składając to pismo czuła, że została wprowadzona przez pracodawcę w błąd i uchyliła się od skutków złożonego pod wpływem błędu oświadczenia woli o przejściu w stan nieczynny.

Pozwane Gimnazjum im. J. P. II w G. wniosło o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew strona pozwana argumentowała, że nie miała możliwości zatrudnienia powódki w pełnym wymiarze zajęć. Nie istniały również warunki do zaproponowania powódce ograniczenia zatrudnienia do wymiaru nie niższego niż ½ obowiązkowego wymiaru zajęć na podstawie art. 22 ustawy Karta Nauczyciela. Strona pozwana wskazała, że opracowując arkusz organizacyjny na lata 2015/2016 wzięła pod uwagę wszystkie posiadane przez nauczycieli kwalifikacje do prowadzenia zajęć, a w przypadku powódki kwalifikacje do nauczania geografii i fizyki. Podniesiono również, że powódka dyplom ukończenia studiów podyplomowych nadających kwalifikacje do nauczenia techniki i zajęć technicznych przedłożyła dopiero 4 sierpnia 2015 roku. Strona pozwana wskazała ponadto, że wniosek powódki o "wycofanie wypowiedzenia umowy o pracę" był bezzasadny w związku z przeniesieniem jej w stan nieczynny, a nadto w organizacji Gimnazjum z początkiem roku szkolnego 2015/2016 nie powstały warunki umożliwiające przywrócenie powódki do pracy z urzędu, na podstawie art. 20 ust. 7 ustawy Karta Nauczyciela. Nie istniały również podstawy do dalszego zatrudnienia powódki w oparciu o art. 20 ust. 8 ustawy. Przyczyna wskazana w piśmie wypowiadającym jest rzeczywista, a nadto nie może być mowy o wprowadzeniu powódki w błąd i naruszeniu art. 22 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka M. M. zatrudniona była w Gimnazjum im. J. P. II w G. od dnia 01 września 2003 roku, na podstawie umowy o pracę z 29 sierpnia 2003 roku zawartej na czas nieokreślony na stanowisku nauczyciela geografii na 10/18 etatu. Z dniem 01 marca 2005 roku stosunek pracy powódki uległ przekształceniu w stosunek pracy zawarty na podstawie mianowania. Aktem nadania z dnia 31 lipca 2008 roku (...)- (...) Kuratora Oświaty w O. nadano powódce stopień nauczyciela mianowanego. Miesięczne wynagrodzenie powódki brutto wynosiło 3109 zł.

/okoliczność bezsporna, dowód: umowa o pracę k. 1, przekształcenie stosunku prac z umowy o pracę na mianowanie k. 19, akt nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela – brak oznaczenia numerowego– część B akt osobowych, zaświadczenie k. 23/

W okresie od 01 września 2003 roku do 31 sierpnia 2011 roku powódka była zatrudniona w pełnym wymiarze zajęć na stanowisku nauczyciela geografii i fizyki. Od roku szkolnego 2011/2012 powódka była zatrudniona w ograniczonym wymiarze zajęć – w roku szkolnym 2011/2012 w 15/18 etatu, w roku szkolnym 2012/2013 w 11/18 etatu, w roku szkolnym 2013/2014 w 12/22 etatu, w roku szkolnym 2014/2015 w 12,5/20 etatu. W okresie od 01 września 2012 roku do 30 czerwca 2013 roku powódka pracowała w 17/18 wymiarze etatu, natomiast w okresie od 01 września 2013 roku do 03 marca 2014 roku w wymiarze 21/20 etatu. Ograniczenia wymiaru zajęć były spowodowane zmniejszaniem się liczby oddziałów z 11 w roku szkolnym 2003/2004 do 8 w roku szkolnym 2013/2014. W roku szkolnym 2015/2016 liczba oddziałów w gimnazjum ponownie uległa zmniejszeniu do 7, co spowodowało zmniejszenie liczby planowanych godzin zajęć z 304 godzin w roku szkolnym 2014/2015 do 269,5 h. Różnica 34,5 h stanowiła 1,9 etatu i miała wpływ na wymiar zatrudnienia nauczycieli. Liczba godzin geografii zmniejszyła się z 12 h do 10,5 h, fizyki z 12,5 h do 10 h, biologii z 12,5 h do 10 h, chemii z 10,5 h do 9,5 h. Godziny geografii i fizyki zostały rozdysponowane nauczycielom odpowiednio biologii i chemii, którzy mają kwalifikacje do nauczania tych przedmiotów. Godziny zajęć świetlicowych przydzielono nauczycielom prowadzącym zajęcia dydaktyczne jako uzupełnienie do pełnego wymiaru zajęć.

Arkusz organizacyjny pozwanego na rok szkolny 2015/2016 przewiduje 2,5 h ponadwymiarowe nauczyciela chemii i fizyki, 1 h ponadwymiarową nauczyciela języka polskiego i historii, 3 h ponadwymiarowe nauczyciela języka angielskiego, 5 h ponadwymiarowych nauczyciela wychowania fizycznego, edukacji dla bezpieczeństwa i techniki oraz wakat 1 h zajęć logopedycznych.

/dowód: arkusze organizacyjne k. 45 – koperta/

W 2005 roku powódka ukończyła studia podyplomowe w zakresie fizyki z astronomią.

/świadectwo ukończenia studiów podyplomowych k. 18/

Pismem z dnia 27 maja 2015 roku, doręczonym powódce tego samego dnia, pozwane Gimnazjum im. J. P. II w G. na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela rozwiązało z powódką stosunek pracy z dniem 31 sierpnia 2015 roku z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. W uzasadnieniu pisma wskazano, że w planie organizacji gimnazjum w roku szkolnym 2015/2016, w związku ze zmniejszeniem się liczby oddziałów, zmniejsza się liczba godzin geografii i fizyki. Ponieważ zmiany organizacyjne gimnazjum w roku szkolnym 2015/2016 uniemożliwiają ograniczenie zatrudnienia w trybie art. 22 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela, decyzja o rozwiązaniu z powódką stosunku pracy jest uzasadniona. Jednocześnie pozwany pouczył powódkę, iż zgodnie z art. 20 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 20 ust. 5 c ustawy Karta Nauczyciela, wypowiedzenie jest bezskuteczne, jeżeli w terminie 30 dni od daty doręczenia wypowiedzenia, powódka złoży wniosek o przeniesienie w stan nieczynny. Pouczył również, iż w przypadku braku wniosku o przeniesienie w stan nieczynny i rozwiązania stosunku pracy, przysługuje powódce odprawa w wysokości 6-krotnego wynagrodzenia zasadniczego oraz prawo do wniesienia odwołania do Sadu Pracy w terminie 7 dni.

/okoliczność bezsporna, dowód: rozwiązanie stosunku pracy za wypowiedzeniem k. 115 – część B akt osobowych/

Pismem z dnia 16 czerwca 2015 roku powódka złożyła wniosek o przeniesienie w stan nieczynny.

/okoliczność bezsporna, dowód: wniosek o przeniesienie w stan nieczynny k. 117 – część B akt osobowych/

Pismem z dnia 18 czerwca 2015 roku, pozwany na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela przeniósł powódkę w stan nieczynny z dniem 01 września 2015 roku. Jako powód przeniesienia wskazał zmiany w organizacji gimnazjum w roku szkolnym 2015/2016 związane ze zmniejszeniem liczby oddziałów oraz zmniejszeniem liczby godzin dydaktycznych geografii i fizyki, uniemożliwiające dalsze zatrudnienie powódki w pełnym wymiarze zajęć.

/okoliczność bezsporna, dowód: przeniesienie nauczyciela w stan nieczynny k. 118 – część B akt osobowych/

W 2015 roku powódka ukończyła studia podyplomowe w zakresie: Technika, Zajęcia techniczne. Świadectwo ukończenia studiów podyplomowych zostało wystawione w dniu 1 sierpnia 2015 r.

/dowód: świadectwo ukończenia studiów podyplomowych k. 120 – część B akt osobowych/

Pismem z dnia 27 sierpnia 2015 roku powódka zwróciła się do pozwanego o ponowne rozpatrzenie możliwości zatrudnienia jej w niepełnym wymiarze godzin i wycofanie wypowiedzenia umowy o pracę. Wskazała, że innym nauczycielom przydzielono godziny nadliczbowe z przedmiotów, do których ma kwalifikacje, a które zapewniłyby jej połowę etatu i możliwość dalszej pracy zawodowej. Wskazała, że ukończyła studia podyplomowe z techniki i zajęć technicznych oraz, że jest nauczycielem z 30-letnim stażem pracy.

/okoliczność bezsporna, dowód: pismo powódki z dnia 27 sierpnia 2015 r. k. 123 – część B akt osobowych/

W odpowiedzi, pismem z dnia 07 września 2015 roku pozwany poinformował powódkę, że w organizacji pracy Gimnazjum w roku szkolnym 2015/2016 nie powstały warunki określone w art. 20 ust. 7 ustawy Karta Nauczyciela umożliwiające przywrócenie powódki do pracy z urzędu oraz nie wystąpiły braki kadrowe warunkujące zatrudnienie nauczyciela na podstawie art. 20 ust. 8 Karty Nauczyciela.

/okoliczność bezsporna, dowód: pismo pozwanego z dnia 07 września 2015 r. k. 124 – część B akt osobowych/

Sąd zważył co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu.

Stan faktyczny w przedmiotowej sprawie Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w sprawie dowodów z dokumentów, które uznać należało za w pełni wiarygodne. W toku postępowania nie zachodziły żadne wątpliwości co do ich formy bądź treści, nie były też kwestionowane przez żadną ze stron. Ponadto, ustalając stan faktyczny sprawy Sąd oparł się także na zeznaniach świadka W. N. oraz na dowodzie z przesłuchania stron, tj. powódki i Dyrektora pozwanego Gimnazjum. Wymienione dowody ze źródeł osobowych zasługiwały na wiarę, bowiem korespondowały ze zgromadzonymi w sprawie dowodami w postaci dokumentów.

Należy podkreślić, iż stan faktyczny sprawy w zakresie przeprowadzonej w pozwanej szkole reorganizacji i przebiegu zatrudnienia powódki pozostawał pomiędzy stronami bezsporny, a wynikał głównie z dokumentów i oświadczeń składanych przez strony w toku trwania stosunku pracy powódki na podstawie mianowania. Bezsporny był również fakt złożenia przez powódkę wniosku o przeniesienie jej w stan nieczynny. Okolicznością sporną w przedmiotowej sprawie było to, czy powódka składając przedmiotowy wniosek działała pod wpływem błędu oraz czy skutecznie uchyliła się od skutków prawnych wadliwie złożonego oświadczenia woli.

W przedmiotowej sprawie powódka domagała się przywrócenia do pracy na stanowisku nauczyciela geografii i fizyki na poprzednich warunkach pracy i płacy, ewentualnie o zasądzenie odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, tj. za okres 3 miesięcy. Powódka argumentowała, że po złożeniu przez nią oświadczenia o przejściu w stan nieczynny, wyszły na jaw uchybienia w zakresie procedury zwolnienia jej z pracy, co w jej ocenie, czyni rozwiązanie z nią stosunku pracy nieuzasadnionym.

Sąd badając zasadność tak sprecyzowanego żądania powódki miał na względzie, że do rozwiązania stosunku pracy łączącego strony doszło nie wskutek wypowiedzenia umowy o pracę powódce, lecz wskutek złożenia wniosku o przeniesienie w stan nieczynny. Zatem analizie na gruncie niniejszego stanu faktycznego poddać można tylko etap postępowania strony pozwanej od złożenia wniosku o przeniesienie w stan nieczynny. Brak jest bowiem możliwości, aby badać argumentację powódki, która ma na celu podważenie zasadności przesłanek, jakie legły u podstaw pierwotnie złożonego, a następnie wyeliminowanego z obrotu prawnego wypowiedzenia umowy o pracę. Wszelkie twierdzenia strony powodowej odwołujące się do sposobu doboru osób do zwolnienia przez pozwane gimnazjum, nie mogły być badane w przedmiotowym postępowaniu. Zważyć bowiem należy, że roszczenia: o przywrócenie do pracy albo o odszkodowanie wywodzą się z regulacji art. 45 k.p., który na mocy art. 91c ust. 1 Karty Nauczyciela ma zastosowanie w zakresie spraw wynikających ze stosunku pracy, nieuregulowanych przepisami tej ustawy. Powódka mogłaby zatem podważać decyzję pozwanego kwestionując oświadczenie woli pozwanego o wypowiedzeniu umowy, gdyby stosunek pracy uległ rozwiązaniu wskutek upływu okresu wypowiedzenia, co w przedmiotowej sprawie nie miało miejsca.

Zgodnie z brzmieniem art. 20 ust. 5c ustawy Karta Nauczyciela wobec złożenia przez nauczyciela pisemnego wniosku o przeniesienie w stan nieczynny z upływem sześciomiesięcznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym stosunek pracy wygasa. Wygaśnięcie stosunku pracy powoduje dla nauczyciela skutki, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy w zakresie świadczeń przedemerytalnych. Nauczyciel przeniesiony w stan nieczynny zachowuje prawo do comiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego oraz prawo do innych świadczeń pracowniczych, w tym dodatków socjalnych, o których mowa w art. 54, do czasu wygaśnięcia stosunku pracy (art. 20 ust. 6 Karty).

W realiach przedmiotowej sprawy, powódka składając wniosek o przeniesienie w stan nieczynny dokonała wyboru swego statusu w ewentualnym procesie o przywrócenie do pracy, a w rezultacie zrezygnowała z możliwości kwestionowania dokonanego wypowiedzenia, które stało się z mocy prawa bezskuteczne (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2011 roku, sygn. akt PK 33/11).

W sytuacji, gdy pisemny wniosek o przeniesienie w stan nieczynny składa nauczyciel (art. 20 ust. 5c Karty Nauczyciela), nie ma podstaw prawnych ani uzasadnienia do dokonywania sądowej weryfikacji kryteriów wyboru przez nauczyciela tej instytucji prawnej, których nie dokonała pozwana szkoła. Oznacza to, że w razie złożenia przez nauczyciela wniosku o przeniesienia w stan nieczynny dyrektor szkoły nie narusza przesłanek ani kryteriów wcześniejszego wyboru nauczyciela do wypowiedzenia mu nauczycielskiego stosunku pracy, które stało się bezskuteczne z mocy dyspozycji wymienionego przepisu prawa. (por. wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z dnia 5 listopada 2015 r. III PK 25/15, Legalis Numer 1360091 www.sn.pl)

Sąd pracy nie może orzec o bezskuteczności wypowiedzenia, które stało się bezskuteczne wskutek przeniesienia nauczyciela na jego pisemny wniosek w stan nieczynny, ani o przywróceniu do pracy w stosunku pracy, którego bezskuteczne wypowiedzenie nie rozwiązało wobec złożenia przez nauczyciela pisemnego wniosku o przeniesienie w stan nieczynny. Prawna bezskuteczność dokonanego wypowiedzenia wywołuje jego „upadłość” wskutek złożenia przez nauczyciela pisemnego wniosku o przeniesienie w stan nieczynny, co wyklucza („unicestwia”) rozwiązanie nauczycielskiego stosunku pracy za wypowiedzeniem z końcem danego roku szkolnego. (por. wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z dnia 5 listopada 2015 r. III PK 25/15, Legalis Numer 1360091 www.sn.pl)

Wyeliminowanie z obrotu prawnego wypowiedzenia, od którego wniesiono odwołanie do sądu pracy, nie oznacza, że nauczyciel przeniesiony na wniosek w stan nieczynny traci możliwość zaskarżenia przeniesienia go w stan nieczynny lub wygaśnięcia stosunku pracy z upływem sześciomiesięcznego okresu pozostawania w takim stanie. Nie ma przeszkód prawnych, aby nauczyciel uchylił się od skutków własnego oświadczenia woli zawartego we wniosku o przeniesienie w stan nieczynny, jeżeli złożył pracodawcy taki wniosek pod wpływem wad prawnych tego oświadczenia woli wywołanych przez pracodawcę (art. 82-88 KC w związku z art. 300 KP). (por. wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z dnia 5 listopada 2015 r. III PK 25/15, www.sn.pl)

Wniosek nauczyciela o przeniesienie w stan nieczynny stanowi oświadczenie woli, do którego poprzez art. 91c Karta Nauczyciela w zw. z art. 5 k.p. i art. 300 k.p. będą miały przepisy odnoszące się do składania oświadczeń woli (art. 60 k.c.), odwoływania oświadczeń woli (art. 61 k.c.), uchylenia się od skutków prawnych oświadczeń woli złożonych pod wpływem błędu, podstępu lub groźby (art. 84 k.c., art. 86 k.c., art. 87 k.c.) czy też wykładni oświadczeń woli (art. 65 k.c.).

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 18 września 2014 r., pod sygn. akt III PZP 3/14, publik. w LEX nr 1504908 wskazał, że okoliczności i przyczyny niezgodnego z prawem lub nieuzasadnionego wypowiedzenia nauczycielskiego stosunku pracy, które stało się bezskuteczne wskutek złożenia pisemnego wniosku o przeniesienie nauczyciela w stan nieczynny (art. 20 ust. 5c Karty Nauczyciela), mogą być poddane sądowej kontroli jako okoliczności lub przyczyny niezgodnego z prawem wygaśnięcia nauczycielskiego stosunku pracy tylko w razie skutecznego uchylenia się od skutków prawnych wniosku o przeniesienie w stan nieczynny i terminowego zaskarżenia wygaśnięcia stosunku pracy (art. 56 § 1 w zw. z art. 67 i art. 264 § 2 k.p. oraz w związku z art. 91c Karty Nauczyciela) .

Zgodnie z treścią art. 84 § 1 i 2 kc kwalifikowany normatywnie może być tylko błąd co do treści czynności prawnej, tzn. mylne wyobrażenie o którymkolwiek składniku treści konkretnej czynności prawnej, niezależnie od tego, czy element ten został wyrażony bezpośrednio w oświadczeniu woli podmiotu składającego to oświadczenie, czy też chodzi o składnik uzupełniający treść czynności prawnej na podstawie art. 56 KC, a wynikający wprost z ustawy, z zasad współżycia społecznego oraz z ustalonych zwyczajów (por. Z. Radwański, w: SPP, t. 2, s. 400). Błąd może dotyczyć w szczególności: przedmiotu czynności prawnej (lub jego cech), rodzaju czynności prawnej, osoby kontrahenta, jego sytuacji prawnej (zob. wyr. SN z 24.10.1972 r., I CR 177/72, OSN 1973, Nr 10, poz. 171, z aprobującą glosą B. Lewaszkiewicz-Petrykowskiej, PiP 1975, z. 7, s. 168 i n.) lub przymiotów (por. np. art. 15 ¹ § 1 pkt 2 KRO).

Nie stanowi błędu co do treści czynności prawnej mylna ocena zarówno aktualnych, jak i przyszłych okoliczności, nieobjętych treścią dokonanej czynności (np. zdolności płatniczych dłużnika, prognozowanego wzrostu wartości nabywanego przedmiotu itp. – por. np. wyr. SN z 15.10.1997 r., III CKN 214/97, OSP 1998, Nr 6, poz. 112, z glosą B. Lewaszkiewicz-Petrykowskiej). Ocena taka dotyka już bowiem sfery motywacyjnej, a w ramach obecnych rozwiązań normatywnych błąd w pobudce nie ma już prawnej doniosłości. / E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 7, Warszawa 2016/

Zgodnie ze stanowiskiem powódki, wyrażonym w piśmie procesowym z dnia 12 maja 2016 r., powódka po powzięciu przekonania, że pozwana miała możliwość zatrudnienia jej na 1/2 etatu, czując, że została wprowadzona w błąd, wystosowała pismo z dnia 27 sierpnia 2015 r. z prośbą o rozważenie możliwości zatrudnienia jej w niepełnym wymiarze czasu pracy. Dla ustalenia czy powódka w istocie złożyła oświadczenie woli pod wpływem błędu decydujące znaczenie miały natomiast okoliczności istniejące w dacie jego złożenia, tj. 16 czerwca 2015 roku.

W okolicznościach przedmiotowej sprawy nie ulega wątpliwości, że w Gimnazjum im. J. P. II w G. nastąpiły rzeczywiste zmiany organizacyjne powodujące zmniejszenie liczby oddziałów w szkole, co otworzyło dyrektorowi szkoły drogę do skorzystania z uprawnień przewidzianych w art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy Karta Nauczyciela. Powyższa okoliczność nie była kwestionowana przez strony.

Zdaniem powódki, została ona wprowadzona w błąd przez pracodawcę, bowiem w jej przekonaniu mogła być zatrudniona w wymiarze 1/2 normatywnego czasu pracy do nauczania geografii, fizyki, techniki, zajęć technicznych i prowadzenia zajęć świetlicowych.

Powyższe stanowisko powódki wskazuje, że nie powołuje się ona na błąd co do treści czynności prawnej (tj. złożenia wniosku o przeniesienie w stan nieczynny), tylko na błąd w pobudce, który nie ma prawnego znaczenia w świetle art. 84 § 1 i 2 kc.

Na marginesie powyższych rozważań należy wskazać, że powódka, składając wniosek o przeniesienie w stan nieczynny w dniu 16 czerwca 2015 nie miała jeszcze uprawnień do nauczania techniki/zajęć technicznych. Kwalifikacje do nauczania tych przedmiotów uzyskała z momentem otrzymania świadectwa ukończenia studiów podyplomowych, w dniu 1 sierpnia 2015 r. Ponadto, etat nauczyciela, który prowadzi zajęcia świetlicowe nie wynosi 18 godzin tylko 26, ponieważ zajęcia świetlicowe nie są równoważne zajęciom przedmiotowym, zatem w takim przypadku wymiar czasu pracy nauczyciela zatrudnionego na 1/2 etatu nie odpowiada 9 godzinom tygodniowo.

W ocenie sądu, powódka podjęła decyzję o złożeniu wniosek o przeniesienie w stan nieczynny, mając świadomość treści i skutków składanego oświadczenia woli. Wiedziała, że po upływie tego okresu pozostawania w stanie nieczynnym stosunek pracy ulegnie wygaśnięciu. Z okoliczności stanu faktycznego ustalonych w przedmiotowej sprawie wynika, że powódka, po przeanalizowaniu sytuacji w jakiej się znalazła po wypowiedzeniu stosunku pracy, wybrała rozwiązanie które pozwalało na dłuższe trwanie w stosunku pracy oraz anulowanie wypowiedzenia umowy o pracę. Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, działanie pracodawcy było transparentne – klarownie przedstawił pracownicy swoją sytuację i złożył jej określoną propozycję. Nadto nie budzi wątpliwości znajomość przez powódkę przepisów Karty Nauczyciela, z których wynika wprost, jakie skutki niesie za sobą złożenie wniosku o przeniesienie w stan nieczynny.

Sąd w przedmiotowej sprawie w pełni podziela stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 listopada 2015 r. w sprawie III PK 25/15 zgodnie z którym w okresie 30 dni od wypowiedzenia zwalniany nauczyciel może i powinien rozeznać stan faktyczny i prawny sprawy oraz skutki prawne własnych zachowań i zdecydować, czy wybiera alternatywę w postaci złożenia pisemnego wniosku o przeniesienie w stan nieczynny, co jednak prowadzi do bezskuteczności z mocy prawa wcześniejszego wypowiedzenia stosunku pracy, a następnie do jego wygaśnięcia z upływem sześciomiesięcznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym (art. 20 ust. 5c KN), czy zaskarża decyzję o nieuzasadnionym lub niezgodnym z prawem wypowiedzeniu nauczycielskiego stosunku pracy, którego nie ubezskutecznił pisemnym wnioskiem o przeniesienie w stan nieczynny. Od nauczycieli, którzy zaliczają się do pracowników wykształconych, którzy powinni mieć lub uzyskać rozeznanie w zakresie przysługujących im uprawnień i skutków prawnych dokonywanych czynności prawnych, należy wymagać świadomego podejmowania decyzji w razie uzyskania informacji o możliwości złożenia wniosku o przeniesienie w stan nieczynny i jego skutkach prawnych, jeżeli na ich przemyślaną ocenę mają 30 dni od dnia doręczenia wypowiedzenia stosunku pracy z przyczyn określonych w art. 20 ust. 1 pkt 2 KN. W konsekwencji i co do zasady kontrowersyjne jest powoływanie się na wadę oświadczenia woli („błędu”) zawartego we wniosku ze względu „na brak wiedzy na temat wszystkich skutków złożenia pisemnego wniosku o przeniesienie w stan nieczynny”, które ubezskutecznia wcześniej dokonane wypowiedzenie, przeto nie rozwiązuje stosunku pracy z upływem okresu bezskutecznego wypowiedzenia. Równie wątpliwe bywa zatem instrumentalne nadużywanie jedynie „korzyści” stanu nieczynnego wyłącznie dla celów procesowych związanych z uzyskaniem orzeczenia o kontestowanym wypowiedzeniu stosunku pracy, które z mocy prawa jest kwalifikowane jako bezskuteczne wskutek złożenia wniosku o przeniesienie w stan nieczynny (art. 20 ust. 5c KN). (por. wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z dnia 5 listopada 2015 r. III PK 25/15, Legalis Numer 1360091 www.sn.pl)

Powódka wprost we wniosku wskazała chęć przejścia w stan nieczynny i tylko w ten właśnie sposób mogło być ono rozumiane przez pozwanego (art. 65 k.c.). Następnie podnieść należy, że powódka swego oświadczenia nie odwołała (art. 61 k.c.) oraz nie wykazała w przedmiotowej sprawie, aby wniosek o przeniesienie w stan nieczynny złożony został wadliwie. Powódka nie wykazała ani błędu, podstępu lub groźby. Nie działała również pozornie (art. 84, 86, 87 i 83 k.c.). Nie wynika to ani z zeznań samej powódki, ani z pozostałego materiału dowodowego.

W tym stanie rzeczy, zeznania świadka W. N. na okoliczność sytuacji zawodowej powódki, jej kwalifikacji i doświadczenia, zasadności rozwiązania z powódką stosunku pracy za wypowiedzeniem i jej przejścia w stan nieczynny, możliwości odmiennego przydzielenia godzin zatrudnionym nauczycielom oraz sytuacji związanej z powódką w miejscu pracy, nie miały dla rozpoznania przedmiotowej decydującego znaczenia. Przedmiotem badania Sądu w przedmiotowej sprawie był bowiem proces decyzyjny związany z wnioskiem powódki o przeniesienie w stan nieczynny oraz prawidłowość złożenia tego wniosku i tylko pod tym względem sąd analizował też zeznania dyrektora pozwanego i samej powódki.

Powódka nie uchyliła się skutecznie od złożonego wniosku o przeniesienie w stan nieczynny, bowiem nie wykazała, by składając przedmiotowe oświadczenie woli działała pod wpływem błędu, a nadto, nie dopełniła wymogu złożenia pracodawcy oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli w ciągu roku od wykrycia błędu (art. 88 § 1 i 2 kc).

Wbrew twierdzeniu powódki, jej pismo z dnia 27 sierpnia 2015 r. nie zawierało oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli, lecz zgodnie z jego treścią - stanowiło wniosek o "rozpatrzenie możliwości zatrudnienia w niepełnym wymiarze godzin i wycofanie wypowiedzenia umowy o pracę" /k. 12/.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 11 kwietnia 2007 r., II PK 269/06, nauczyciel nie ma kompetencji do ustalania stanu zatrudnienia w szkole, co oznacza, że nauczyciel w stanie nieczynnym nie ma roszczenia o ponowne zatrudnienie według postulowanych zmian organizacyjnych lub obciążeń dydaktycznych innych nauczycieli zatrudnionych w szkole (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 2007 r., II PK 269/06, OSNP 2008 nr 8-9, poz. 29).

Z uwagi na powyższe, uznając roszczenie powódki za niezasadne, Sąd oddalił powództwo (punkt 1 wyroku).

Jednocześnie na podstawie art. 102 kpc Sąd odstąpił od obciążania powódki kosztami procesu, kierując się zasadami słuszności. Za powyższym rozstrzygnięciem przemawiają fakty związane z samym przebiegiem procesu, mianowicie okoliczność, że droga sądowa stanowiła jedyny sposób zweryfikowania twierdzeń i żądań powódki, która swoją postawą nie spowodowała przewlekłości postępowania, jak również nie naraziła przeciwnika na zwiększone koszty. Zastosowanie art. 102 kpc uzasadnione było również aktualną sytuacją życiową i majątkową powódki, która utraciła zatrudnienie w pozwanej szkole, a ze względu na miejsce zamieszkania w niewielkiej miejscowości i występujący w wielu szkołach proces zmniejszania liczby oddziałów, rzeczywiste możliwości podjęcia przez powódkę pracy w zawodzie są ograniczone. Z tych względów sąd orzekł jak w punkcie 2 wyroku.