Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 30 września 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z powództwa S. N. (1)

przeciwko Skarbowi Państwa - Dyrektorowi Aresztu Śledczego w P. Tryb. zastępowanemu przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa

o zadośćuczynienie w kwocie 300.000,00 złotych

1.  oddala powództwo;

2.  przyznaje i nakazuje wypłacić radcy prawnemu M. B. prowadzącemu Kancelarię (...) Radcy Prawnego w P. Tryb. ze Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych wraz z należnym podatkiem VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi S. N. (1) z urzędu;

3.  zasądza od powoda S. N. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 120 złotych (sto dwadzieścia) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia SO Ewa Tomczyk

Sygn. akt I C 1646/14

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 3 grudnia 2014 r. skierowanym przeciwko Skarbowi Państwa – Aresztowi Śledczemu w P. Tryb. powód S. N. (1) wniósł o zasądzenie zadośćuczynienia w kwocie 300.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia od dnia wydania wyroku do dnia zapłaty z tytułu naruszenia dóbr osobistych w postaci godności, zdrowia, czci, nazwiska, prawa do niedyskryminacji i bezpieczeństwa oraz o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że w trakcie pobytu w Areszcie Śledczym w P. Tryb. funkcjonariusze służby więziennej dopuścili się wobec niego do zachowań bezprawnych, przekroczyli swe obowiązki, w następstwie czego powód przeżywał stres, lęki, obawy, zmianę nastroju, czym została mu wyrządzona krzywda. Nadto został zniesławiony, dyskryminowany i poniżony, cierpi na depresję. Powołał się na zdarzenia z dnia 6.11.2013 r., 9.11.2013 r., 13.03.2014 r., 21.03.2014 r.

W piśmie procesowym z dnia 13.07.2016 r. pełnomocnik powoda powołał się na to, że na skutek nieskutecznego izolowania powoda od innych osadzonych jego dobro osobiste zostało naruszone przez osadzonego D. D. (1) (k. 273 – 274). Okoliczność tę podtrzymał powód w piśmie z dnia 18.07.2016 r. (k. 275).

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa reprezentującej Skarb Państwa wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu wg norm przepisanych. Zakwestionował powództwo co do zasady, zaprzeczając aby miały miejsce sytuacje opisane w pozwie. Zaprzeczył, aby powód w trakcie pobytu w pozwanym Areszcie Śledczym doznał jakiejkolwiek szkody, która miałaby być skutkiem niezgodnego z prawem działania lub zaniechania pozwanego i która naruszałby jego dobra osobiste. Wskazał, że powód nie wykazał bezprawności działań lub zaniechań strony pozwanej, nie udowodnił także istnienia związku przyczynowo- skutkowego pomiędzy zachowaniem pozwanego a wystąpieniem szkody jak również nie wykazał rozmiaru szkody, nie udowodnił również wysokości zadośćuczynienia.

Na rozprawie w dniu 30 września 2016 r. pełnomocnik powoda z urzędu wniósł o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu, żądając zasądzenie z tego tytułu wynagrodzenia w wysokości 4 – krotności stawki minimalnej (protokół rozprawy –k. 321).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód S. N. (1) przebywał w Areszcie Śledczym w P. Tryb. w okresie od dnia 5.04.2012 r. do 26.03.2014 r. odbywając karę pozbawienia wolności, której koniec przypada na dzień 13.02.2023 r.

(bezsporne)

W dniu 19 czerwca 2013 r. powód złożył do Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Tryb. wniosek, w uwzględnieniu którego Areszt podjął działania w celu izolowania go od wskazanych przez powoda osadzonych, umieszczono go w celi monitorowanej bez wdrożenia procedury przewidzianej w k.k.w. Szczególna ochrona miała związek z faktem, że powód spełniał ważną rolę w prowadzonym śledztwie w sprawie V Ds. 70/12.

(dowód: pismo powoda –k. 72, pismo Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Tryb. z dnia 24.06.2012 r. – k. 73)

Po 4 miesiącach powód wystąpił z kolejnym wnioskiem o umieszczenie go w oddziale ogólnym bez szczególnych obostrzeń. Wskazał, że jego zdaniem w normalnym oddziale będzie miał zapewnione bezpieczeństwo. Podał, że w Areszcie Śledczym w P. Tryb. „ochrona zapewnia prawidłowo bezpieczeństwo i nie obawiam się, że stanie mi się jakaś krzywda”.

(dowód: pismo powoda – k. 74, pismo Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Tryb. z dnia 28.10.2012 r. – k. 75)

Dniu 10 grudnia 2013 roku za pośrednictwem Prokuratury Rejonowej w Piotrkowie Trybunalskim do Komendy Miejskiej Policji w P. Tryb. płynęły materiały wyłączone ze sprawy DS 70/12 dotyczące gróźb bezprawnych kierowanych wobec S. N. (1) na terenie Aresztu Śledczego w P. oraz przekroczenia uprawnień, niedopełnienia obowiązków oraz w gróźb bezprawnych kierowanych wobec pozbawionego wolności S. N. (1) przez funkcjonariuszy Służby Więziennej na terenie Aresztu w P. Tryb.

Postanowieniem z dnia 14 sierpnia 1014 roku zatwierdzonym przez Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Piotrkowie Tryb. umorzono śledztwo w sprawie podejrzenia zaistnienia przekroczenia uprawnieni i niedopełnienia obowiązków przez Służbę Więzienną na terenie Aresztu Śledczego w P. Tryb. działających na szkodę interesu publicznego, które miało mieć miejsce w okresie od sierpnia 2013 r. do dnia 9 listopada 2013 roku, to jest o czyn z art. 231 § 1 k.k. oraz podejrzenia gróźb bezprawnych kierowanych wobec S. N. (1) w celu wywarcia wpływu na jego wyjaśnienia w toku prowadzonego postępowania V Ds. 70/12 przez funkcjonariuszy Służby Więziennej w okresie od sierpnia 2013 r. do 9 listopada 2013 roku, to jest o czyn z artykuł 245 k.k. Śledztwo zostało umorzone na podstawie art. 17 § 1 pkt 1 k.p.k. wobec braku danych dostatecznie uzasadniającego podejrzenie ich popełnienia.

(dowód: postanowienie - k. 99 akt sprawy 1 DS. 2017 /13)

S. N. (1) złożył zażalenie na powyższe postanowienie. Postanowieniem z dnia 10 lipca 2015 roku w sprawie sygn. akt VII Kp 488/14 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim nie uwzględnił zażalenia i utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.

(dowód: postanowienie – k. 23-24 akt sprawy II Kp 488/14)

Powód wielokrotnie zgłaszał ustnie zagrożenie swego bezpieczeństwa osobistego. W związku z tym po takich zgłoszeniach zmieniano mu grupę spacerową, jej wielkość, współosadzonych lub przenoszono na inny oddział mieszkalny. Działania takie Areszt Śledczy podejmował mimo, że nie posiadał potwierdzenia, że zgłaszane przez powoda zagrożenia rzeczywiście istniały. Były to działania profilaktyczne, by wyjść naprzeciw nawet subiektywnym odczuciom osadzonego co do zagrożenia jego bezpieczeństwa. Po każdym zgłoszeniu powód był wypytywany o źródło zagrożenia, to jest o podanie osoby osadzonego i numeru jego celi, ale powód nigdy nie podawał żadnych konkretów. Powód nigdy nie zgłaszał konkretnych faktów o zagrożeniu swego bezpieczeństwa do oddziałowych. Po zgłoszeniu przez powoda zagrożenia kierownik działu ochrony każdorazowo w ramach czynności profilaktycznych ustalał poprzez rozmowę z oddziałowymi i wychowawcą oddziału oraz innymi funkcjonariuszami mającymi styczność z osadzonym skąd może pochodzić zagrożenie. W okresie od 5.04.2012 r. do 26.03.2014 r. S. N. (1) przebywał na 7 oddziałach mieszkalnych i 19 razy zmieniał celę mieszkalną. Zgłaszając zagrożenie bezpieczeństwa osobistego nie precyzował kierunku i rodzaju zagrożenia. W czasie całego pobytu w Areszcie nie odnotowano informacji zwrotnej potwierdzającej zgłaszane zagrożenia. Nigdy nie doszło do sytuacji zagrażających bezpieczeństwu osobistemu. Areszt Śledczy był poinformowany o danych personalnych osadzonych, którzy występują w sprawie V Ds. 70/12 i co do których S. N. (1) składał obciążające zeznania i izolował go skutecznie od tych osób. W dniu 13 i 21 marca 2014 r. w jednostce Aresztu przebywało 6 osadzonych do sprawy V Ds. 70/12, od który S. N. (1) był izolowany.

(dowód: sprawozdanie z dnia 22.04.2014 r. – k. 67-68, stanowisko Kierownika D. Ochrony – k. 69-71, zeznania świadka P. B. – k. 112 odwrót -114 odwrót, karta historii rozmieszczenia – k. 307-310)

Areszt Śledczy prowadził działania profilaktyczne wobec powoda wobec faktu, że pisał on skargi na funkcjonariuszy. Dlatego rozmowy powoda z kierownikiem D. Ochrony odbywały się w obecności wychowawcy oddziału i oddziałowego. W celu zapewnienia bezpieczeństwa Areszt proponował powodowi objęcie go szczególną ochroną w myśl przepisów kodeksu karnego wykonawczego, co jednak nie zostało zaaprobowane przez powoda bowiem wiązało się z pewnymi ograniczeniami oraz większym nadzorem.

(dowód: zeznania świadka P. B. – k. 112 odwrót -114 odwrót)

W dniu 2 kwietnia 2014 r. powód złożył do Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej w Ł. dwie skargi, w których postawił zarzut przekroczenia uprawnień przez funkcjonariuszy służby więziennej.

W pierwszej skardze wskazał zarzuty do funkcjonariusza o numerze służbowym 195-283. Podał, że jest osadzony w tzw. grupie izolacyjnej w związku z jego współpracą z organami ścigania oraz że w dniu 13.03.2014 r. korzystał z telefonu znajdującego się na korytarzu II oddziału mieszkalnego w Areszcie Śledczym w P. Tryb., kiedy funkcjonariusz o nr służbowym 195-283 prowadził grupę osadzonych do lekarza. Oddziałowy o nr 195-136 powiedział do funkcjonariusza 195-283, aby ten poczekał przy kracie i nie wchodził na oddział z osadzonymi z uwagi na to, że powód jest przy telefonie. Funkcjonariusz 195-283 zlekceważył słowa oddziałowego, otworzył kratę i pozwolił, by osadzeni przeszli koło powoda. Powód podał, że przeżył wówczas stres obawiając się, że wśród osadzonych przechodzących obok niego może być ktoś, w odniesieniu do kogo składał obciążające zeznania. Okazało się, że w grupie tych osadzonych nie było nikogo z takich osób. Wskazał, że działanie funkcjonariusza było bezprawne, a zadaniem Aresztu jest zapewnienie mu ochrony.

(dowód: skarga – k. 63)

W drugiej skardze powód opisał zdarzenie z dnia 21.03.2014 r., kiedy to podczas korzystania przez niego z telefonu funkcjonariusz służby więziennej przeprowadził obok niego skazanego, który wcześniej ubliżał powodowi, w związku z czym powód złożył zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Wskazał, że wobec tego że przebywa w grupie izolacyjnej nie powinna mieć miejsc sytuacja, że inni osadzeni są przeprowadzeni obok niego i że jest to sprzeczne z obowiązkiem zapewnienia mu przez Areszt bezpieczeństwa. Poprzez opisaną sytuację powód twierdził, że „został narażony na nerwy i stres oraz obawę o swoje życie i bezpieczeństwo poprzez bezprawne działania Służby Więziennej”.

(dowód: skarga – k. 64-65)

W związku ze skargami powoda zostało wszczęte postępowanie wyjaśniające, w toku którego pisemne wyjaśnienia złożyli kierownik działu ochrony i funkcjonariusze działu ochrony, którzy zaprzeczyli, aby miało miejsce zagrożenie bezpieczeństwa skazanego S. N. (1).

(dowód: sprawozdanie – k. 67, stanowisko w sprawie skargi – k. 69-71, notatki służbowe z dnia 14.04.2014 r. – k. 76 - 77)

W odpowiedzi na skargi powoda dotyczące nie zapewnienia bezpieczeństwa pismem z dnia 22 kwietnia 2014 r. Areszt Śledczy w P. Tryb. wskazał, że postępowanie przeprowadzone w tej sprawie nie potwierdziło zasadności podniesionego zarzutu. Wskazano, że administracja Aresztu posiadała wiedzę o sytuacji prawnej powoda i o współuczestnikach postępowania karnego, że powód był skutecznie izolowany, wielokrotnie zmieniano jego rozmieszczenie w jednostce, podejmowano działania zgodne z wpływającymi od organu dysponującego sugestiami, będącymi efektem pisemnych wniosków powoda. Od czerwca 2013 r. izolacja była wzmożona, jednak po kolejnym pisemnym wniosku powoda uległa złagodzeniu, i nigdy podczas pobytu w Areszcie Śledczym w P. Tryb. nie doszło do sytuacji, w której bezpieczeństwo powoda było zagrożone.

(dowód: pismo z dnia 22.04.2014 r. – k. 66)

Powód nie zgodził się ze sposobem rozpoznania jego skargi, zaś Areszt Śledczy w piśmie z dnia 11 czerwca 2014 r. podtrzymał swoje stanowisko.

(dowód: pismo – k. 58-59)

Funkcjonariusz służby więziennej Ł. G. (nr służbowy 195-136) był wnioskodawcą kary dyscyplinarnej dla S. N. (1) za niewłaściwe zachowanie, w wyniku którego powód został pozbawiony niewykorzystanej nagrody, tj. zgody na widzenie bez osoby dozorującej. Powód składał skargi na Ł. G..

(dowód: notatka służbowa Ł. G. – k. 56, zeznania świadka Ł. G. – k. 114 odwrót - 115)

Powód powiedział współosadzonym W. C. i K. M. (1), że współpracuje z organami ścigania.

(dowód: zeznania świadków W. C. – k. 162 odwrót – 163, K. M. (1) - k. 176 odwrót – 177)

Areszt Śledczy nie prowadzi ewidencji wyjść osadzonych do telefonów, ponieważ aparaty telefoniczne znajdują się w oddziałach mieszkalnych. Powód w dniu 21 marca 2014 r. został doprowadzony do magazynu, otrzymał przepustkę wewnętrzną, co zostało odnotowane w oddziałowej książce ruchu osadzonych. Innych wyjść powoda nie odnotowano.

(dowód: oddziałowa książka ruchu osadzonych – k. 296, przepustka wewnętrzna – k 297)

Powód w skardze z dnia 23.05.2016 r. zakwestionował stanowisko zajęte przez Areszt Śledczy w piśmie z dnia 22 kwietnia 2014 r., wskazał, że nie miał zapewnionego w Areszcie Śledczym w P. Tryb. należytego bezpieczeństwa, czego potwierdzeniem jest fakt skazania D. D. (1) za przestępstwo z art. 245 k.k., które zostało popełnione na jego osobie w Areszcie Śledczym w P. Tryb. Twierdził, że do popełnienia przestępstwa doszło poprzez zaniechanie ze strony pozwanej jednostki zapewnienia mu należytej izolacji i bezpieczeństwa.

(dowód: skarga - k. 303 -304)

Z uwagi na to, że skarga została wniesiona z naruszeniem terminu do jej wniesienia nie została uwzględniona przez Areszt Śledczy.

(dowód: pismo z dnia 7.07.2016 r. – k. 306)

Prawomocnym wyrokiem z dnia 23.02.2015 r. wydanym w sprawie II K 663/14 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. uznał oskarżonego D. D. (1) za winnego tego, że w dniu 31.10.2013 r. w Areszcie Śledczym w P. Tryb. kierował pod adresem osadzonego S. N. (1) groźby karalne pozbawienia życia mówiąc „będziesz rozjebany” w celu wywarcia na S. N. (1) wpływu w związku ze składanymi przez niego wyjaśnieniami w śledztwie V Ds. 70/12, to jest czynu z art. 245 k.k. i za to wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności, której wykonanie zawieszono na okres próby 3 lat.

Powód obciążył D. D. w trakcie składania zeznań w sprawie V Ds. 70/12 wskazując, że w Zakładzie Karnym w S. kupował od niego narkotyki. W dniu 31.10.2013 r. S. N. (1) wrócił z przesłuchania w K. w P. T.., kiedy stał przed swoją celę w oczekiwaniu na wejście do niej w odległości około 5 m od niego stał D. D. (1) z innymi osadzonymi. Gdy D. D. zobaczył S. N. zaczął krzyczeć w jego kierunku „N. rozjebusie, będziesz rozjebany za te zeznania cwelu”. D. skierował się w stronę N. ale po przejściu około 2-3 m zatrzymał się, bo z dyżurki wyszedł oddziałowy i zamknął mężczyzn w celach.

(dowód: wyrok z uzasadnieniem – k. 312- 314 odwrót)

Powód ma 31 lat, z zawodu jest mechanikiem samochodowym.

(dowód: zeznania powoda –k. 269 odwrót)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie, należy je oceniać w ramach podstawy roszczeń wskazanych w pozwie, to zgodnie z art. 24 k.c. i 448 k.c.

W rozpoznawanej sprawie powód twierdził, że doszło do naruszenia jego dóbr osobistych, jakimi są godność osobista, zdrowie, cześć, nazwisko, prawa do niedyskryminacji i bezpieczeństwa w czasie przebywania w pozwanym Areszcie Śledczym.

Roszczenia powoda dotyczą krzywd doznanych w związku z groźbami rzekomo kierowanymi pod jego adresem przez funkcjonariuszy Służby Więziennej spowodowaniem zagrożenia jego bezpieczeństwa poprzez ujawnienie wobec innych osadzonych faktu współpracy powoda z organami ścigania. W tym zakresie jak wynika z uzasadnienia pozwu oraz pisma z dnia 18.07.2016 r. powód łączył odpowiedzialność pozwanego Skarbu Państwa z zdarzeniami mającymi miejsce w dniach: 6 i 9 listopada 2013 r. i w lutym 2014 r. (informacje o jego współpracy z organami ścigania podawane przez funkcjonariuszy Służby Więziennej współosadzonym powoda).

Nadto powód wyprowadzał swej roszczenie z faktu, że pozwany Areszt nie zapewnił mu należytego bezpieczeństwa, w tym zakresie powoływał się na zdarzenia mające miejsce w dniach: 31.10.2013 r. (kiedy D. D. kierował pod adresem powoda groźby), 13 i 21 marca 2014 r. (spotkanie z innymi współosadzonymi w czasie odbywania przez powoda rozmów telefonicznych).

W ocenie Sądu przeprowadzone dowody w postaci dowodów z zeznań świadków P. B., Ł. G. i M. K. oraz dokumentów przedstawionych przez stronę pozwaną w postaci sprawozdania z czynności wyjaśniających zainicjowanych skargą powoda oraz notatek służbowych sporządzonych w związku z postepowaniem wyjaśniającym uzasadniają wniosek, że zdarzenia z dnia 6 i 9 listopada 2013 r. polegające na ujawnieniu przez funkcjonariuszy Służby Więziennej współosadzonym powoda informacji o jego współpracy z organami ścigania oraz opisane w pozwie zachowanie kierownika D. Ochrony P. B. z lutego 2014 r. w ogóle nie miały miejsca. Powód na powyższą okoliczność zgłosił dowód z zeznań świadków K. M. (1) i W. C.. Dowody te posłużyły Sądowi jedynie do ustalenia tego, że powód przebywał z tymi osobami w jednej celi oraz że poinformował o fakcie swej współpracy z organami ścigania, a w pozostałej części Sąd nie dał wiary zeznaniom tych świadków. Wskazać należy, że zeznania K. M. (1) złożone w tej sprawie pozostają w sprzeczności z zeznaniami, jakie złożył on w trakcie śledztwa w sprawie V Ds. 2017/13. Mianowicie w sprawie V Ds. 2017/13 W. C. podał, że po części słyszał rozmowę jaka miała miejsce w pokoju wychowawcy pomiędzy powodem a kierownikiem D. Ochrony (protokół przesłuchania świadka –k. 40 odwrót akt V Ds. 2017/13), tymczasem w rozpoznawanej sprawie zeznał, że nie miał możliwości usłyszenia tej rozmowy (k. 162 odwrót, nagranie 00:12:58).

Jeśli chodzi o zeznania świadka K. M. (1) należy podkreślić, że świadek ten uważał, że jest wezwany w związku z pozwem S. N. (1) w związku z warunkami bytowymi w pozwanym Areszcie, ale od pełnomocnika powoda dowiedział się, że w sprawie „chodzi o funkcjonariusza, który powiedział kilka niepotrzebnych słów” (k. 176 odwrót). Nadto jak wynika z protokołu przesłuchania go jako świadka w sprawie V Ds. 2017/13 był on skonfliktowany z oddziałowym o pseudonimie (...), na którego złożył skargę. Okoliczność tę potwierdził również w trakcie przesłuchania w tej sprawie. Powyższe wpływa na ocenę wiarygodności jego zeznań – z uwagę na powyższy konflikt z funkcjonariuszem był on zainteresowany zeznawaniem na niekorzyść strony pozwanej.

Wskazać wreszcie należy, że powód nie mógł upatrywać naruszenia jego dóbr osobistych w braku reakcji pozwanej jednostki na opisywane wyżej sytuacje, których jej nigdy nie zgłosił. Nadto skoro powód sam informował swoich współosadzonych, że podjął się współpracy z organami ścigania co wynika w sposób nie budzący wątpliwości zeznań świadków K. M. i W. C., nie może zasadnie twierdzić, że informacje takie rozpowszechniali funkcjonariusze pozwanej jednostki i że przez to doszło do naruszenia jego nazwiska czy czci.

Jeśli chodzi o zdarzenia z dnia 19 i 21 marca 2014 r. powód również nie udowodnił zasadności swych twierdzeń, nie przedstawił bowiem żadnych dowodów potwierdzających, że doszło do narażania jego bezpieczeństwa. Podkreślić należy, że powód złożył w tym przedmiocie skargę, na skutek której zostały przeprowadzone czynności wyjaśniające, które nie potwierdziły zarzutów stawianych przez powoda. Nadto przede wszystkim w związku z tymi zrzutami toczyło się w sprawie Ds. 2017/13 śledztwo, które zostało prawomocnie umorzone z uwagi na brak danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa z art. 231§ 1 k.k. i z art. 245 k.k.

Wprawdzie w myśl art. 11 k.p.c. Sąd w postępowaniu cywilnym jest związany jedynie ustaleniami wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego, a nie postanowieniem o umorzeniu śledztwa, nie mniej postanowienie o umorzeniu śledztwa jest niewątpliwie dokumentem urzędowym i jako takie – stosownie do treści art. 244 § 1 k.p.c. - stanowi dowód tego, co zostało w nim urzędowo stwierdzone. Dokument urzędowy korzysta z domniemania prawdziwości oraz autentyczności.

Powyższe domniemanie nie zostało obalone przez powoda, powód nie udowodnił bowiem, by funkcjonariusze Służby więziennej przekroczyli uprawniania lub nie dopełnili obowiązków, a tym samym by dopuszczono się wobec niego zarzucanych im czynów.

Także okoliczność wydania w sprawie II K 663/14 wyroku skazującego D. D. za przestępstwo z art. 245 k.k. nie czyni sama przez się roszczeń powoda zasadnymi. Jak wynika bowiem z dowodów przedstawionych przez stronę pozwaną powód był objęty w Areszcie Śledczym w P. Tryb. należytą ochroną w celu zapewnienia mu maksimum bezpieczeństwa osobistego. Jego ochrona polegała na izolacji od osadzonych, których dotyczyły jego zeznania, doborze odpowiednich osadzonych w celi, organizacji właściwego rozmieszczenia w oddziale mieszkalnym. Areszt reagował na każde ustne zgłoszenie powoda, mimo, że powód zgłaszając zagrożenie bezpieczeństwa nie precyzował kierunku i rodzaju zagrożenia. Nie można obarczać odpowiedzialnością pozwany Areszt za to, że doszło na jego terenie do popełnienia przestępstwa przez D. D. i trudno w tym, jak chce powód, upatrywać spowodowania przez stronę pozwaną stanu zagrożenia dla powoda.

Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem orzecznictwa i doktryny przesłanką przyznania zadośćuczynienia jest - zgodnie z art. 448 k.c. - doznanie przez osadzonego krzywdy (por. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2011 roku, III CZP 25/11, OSNC z 2012 r., nr 2, poz. 15, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 października 2011 roku, V CSK 489/10 , LEX nr 110255).

Z tego względu nie każde naruszenie dóbr osobistych rodzi prawo do żądania zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. Ponadto z literalnego brzmienia art. 448 k.c. wynika, że przyznanie przez sąd zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych ma charakter fakultatywny. W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowany jest pogląd, zgodnie z którym sąd nie ma obowiązku zasądzania zadośćuczynienia w każdym przypadku naruszenia dób osobistych (por. wyrok Sadu Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2006 roku, II PK 245/05 , OSNP z 2007 r. z. 7-8 poz. 101). Przyznanie tego rodzaju świadczenia zależy od wielu różnych okoliczności, w tym między innymi od długotrwałości naruszenia dobra osobistego, uciążliwości z tym związanych, poczucia krzywdy i jego stopnia oraz od pozostałych warunków odbywania kary pozbawienia wolności, które mogą zwiększać poczucie krzywdy lub je osłabiać a nawet sprawiać, że w ogóle nie powstało. Podstawowym kryterium decydującym o możliwości zasądzenia zadośćuczynienia winien być stopień winy naruszyciela, rodzaj naruszonego dobra oraz poczucie pokrzywdzenia poszkodowanego. Z kolei w uzasadnieniu wyroku z dnia 12 grudnia 2002 roku (V CKN 1581/00, OSNC z 2004 r. z. 4 poz. 53) Sąd Najwyższy wskazał, iż decyzja o zasądzeniu zadośćuczynienia winna być poprzedzona także zbadaniem nasilenia złej woli naruszyciela i celowości zastosowania tego środka oraz poczucie pokrzywdzenia poszkodowanego.

To na powodzie spoczywa z mocy art. 6 k.c. ciężar udowodnienia, że pozwany istotnie naruszył jego dobra osobiste i jakie. Art. 24 § 1 k.c. stwarza bowiem jedynie domniemanie działania sprawcy naruszenia dobrego imienia w sposób bezprawny. Na tym, którego dobro zostało naruszone ciąży jednakże obowiązek wykazania, że zachowanie określonej osoby naruszyło jej dobro osobiste (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30.11.2007r., (...) 310/07 niepubl.).

W zakresie inicjatywy dowodowej powoda w omawianym zakresie podkreślić należy, że powód poza wskazaniem na jego zdaniem niewłaściwe zapewnienie mu bezpieczeństwa, w żaden sposób nie wyjaśnił, ani tym bardziej nie udowodnił, by doznał w związku z tym krzywdy uzasadniającej przyznanie mu zadośćuczynienia. Jak już wcześniej wskazano samo ewentualne stwierdzenie bezprawności działania pozwanego nie może odnieść skutku w postaci uwzględnienia powództwa albowiem do powstania roszczeń określonych w art. 24 k.c. nie jest wystarczające jedynie ustalenie, że działanie sprawcy było bezprawne, konieczne jest także wystąpienie skutku takiego działania w postaci naruszenia dobra osobistego, a powód nie wykazał, aby pozwany dopuścił się działań bezprawnych i by doszło do naruszenia jego dobra osobiste w stopniu uzasadniającym przyznanie mu zadośćuczynienia.

Orzeczenie o kosztach procesu uzasadnia, stosownie do jego wyniku, art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w związku z art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 8 lipca 2009 r. o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa (tekst jednolity - Dz.U.z 2013 r., poz. 1150). Strona pozwana poniosła koszty zastępstwa procesowego ustalone stosownie do treści § 10 ust. 1 pkt 25 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity – D.U. z 2013, poz. 490 ze zm.) w zw. z § w zw. z § 22 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. poz. 1805) na kwotę 120 zł.

Podstawę rozstrzygnięcia o przyznaniu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu stanowił § 10 ust. 1 pkt 25 i § 15 pkt 1 wskazanego wyżej rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w zw. z § 22 wskazanego wyżej rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. Stawka wynagrodzenia w myśl § 2 ust. 3 rozporządzenia z dnia 28.09.2002 r. została podwyższona o stawkę podatku od towarów i usług.

Zostały zasądzone koszty w wysokości 150 % stawki minimalnej jako maksymalnej opłaty przewidzianej przez przepisy rozporządzenia z dnia 28 września 2002 r., a zasądzenie tych kosztów w tej wysokości uzasadniał nakład pracy pełnomocnika oraz wkład pracy radcy prawnego w przyczynienie się do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia sprawy.

Sędzia SO Ewa Tomczyk

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda.

18.10.2016 r.