Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 października 2016 roku

Sąd Rejonowy w Zgierzu, I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia SR Katarzyna Balcerczyk

Protokolant: Marta Florczyk

po rozpoznaniu w dniu 13 października 2016 roku w Zgierzu na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko M. W. (1)

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego M. W. (1) na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 1062,98 zł (jeden tysiąc sześćdziesiąt dwa 98/100 złotych) z:

a.  ustawowymi odsetkami od dnia 18 września 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty od kwoty 262,52 zł (dwieście sześćdziesiąt dwa 52/100 złotych);

b.  ustawowymi odsetkami od dnia 18 września 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty od kwoty 35,56 zł (trzydzieści pięć 56/100 złotych);

c.  ustawowymi odsetkami od dnia 18 września 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty od kwoty 745,94 zł (siedemset czterdzieści pięć 94/100 złotych)

2.  zasądza od pozwanego M. W. (1) na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 448,40 zł (czterysta czterdzieści osiem 40/100 złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  ustala i przyznaje adw. M. W. (2)- kuratorowi pozwanego kwotę 221,40 złotych, w tym 23 % podatku od towarów i usług, którą to kwotę nakazuje wypłacić kuratorowi w następujący sposób;

a.  kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) z zaliczki uiszczonej w dniu 30 listopada 2015 roku, zaksięgowanej pod poz.(...)

b.  kwotę 41,40 zł (czterdzieści jeden 40/100 złotych) z zaliczki uiszczonej w dniu 3 czerwca 2016 roku, zaksięgowanej pod poz. (...)/ (...).

.

Sygn. akt I C 470/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 18 września 2014 r. złożonym do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód
w (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od M. W. (1) kwoty 1.062,98 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 1.044,02 zł od dnia
18 września 2014 do dnia zapłaty oraz kosztów procesu. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż dochodzona kwota wynika z zadłużenia pozwanego z tytułu umowy z dnia
15 czerwca 2013 r. o prowadzenie rachunku bankowego.

(pozew – k. 2-7)

W dniu 31 października 2014 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie wydał przeciwko pozwanemu nakaz zapłaty. Postanowieniem z dnia 9 lutego 2015 r. Sąd uchylił przedmiotowy nakaz z powodu niemożności doręczenia odpisu nakazu pozwanemu
i przekazał rozpoznanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Zgierzu.

(nakaz zapłaty – k. 8, postanowienie – k. 17)

Postanowieniem z dnia 23 maja 2016 r. Sąd ustanowił dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego kuratora do reprezentowania go w niniejszej sprawie.

(postanowienie – k. 60)

Na terminie rozprawy 16 sierpnia 2016 r. powód podniósł zarzut nieudowodnienia
i przedawnienia roszczenia powoda. W przypadku uwzględnienia żądania, wniósł
o nieobciążanie kosztami procesu.

(protokół – k. 75)

Pismem z dnia 19 marca 2016 r. pozwany zakwestionował wysokość dochodzonej pozwem kwoty. Podniósł, iż obecnie jakiekolwiek wnioski dowodowe należy uznać
za sprekludowane.

(pismo – k. 76-78)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 15 czerwca 2013 r. (...) Bank S.A. zawarł z M. W. (1) umowę
o prowadzenie bankowych rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych. W treści umowy wskazano, iż w zakresie nieuregulowanym umową stosuje się stanowiące jej integralną część: „Regulamin otwierania i prowadzenia rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych
i oszczędnościowych w (...)”, „Regulamin wydawania i używania debetowych kart płatniczych w (...), „Regulamin przyjmowania i rozpatrywania reklamacji w (...)”, „Taryfę opłat i prowizji bankowych w (...) dla osób fizycznych”, „Tabele stóp procentowych (...) w Polsce dla osób fizycznych” oraz „Tabelę usług płatniczych”,
które zostały udostępnione posiadaczowi rachunku w postaci elektronicznej w sposób umożliwiający ich przechowywanie i odtwarzanie (§ 2 ust. 2 pkt 1 i ust. 3). Umowa została zawarta na czas nieokreślony (§ 6 umowy). Do rachunku została wydana karta debetowa V. payWave (§ 7 pkt 6). Na podstawie przedmiotowej umowy został otworzony rachunek bankowy w złotych polskich eKONTO numer: (...).

(bezsporne, nadto poświadczona za zgodność kopia umowy – k. 25-26, potwierdzenia otwarcia rachunku – k. 28)

W dniu 28 lipca 2014 r. bank wystawił wyciąg z ksiąg bankowych numer (...), w którym wskazał, iż na zadłużenie z tytułu umowy o prowadzenie rachunku bankowego numer (...) składa się: 262,52 zł należności głównej, 35,56 zł odsetek umownych karnych naliczonych za okres od 11 marca 2014 r. do 28 lipca 2014 r. od zadłużenia przeterminowanego według stopy procentowej wynoszącej 16 % w skali roku, 745,94 zł tytułem kosztów, opłat i prowizji. Od powyższego zobowiązania w kwocie 1044,02 zł bankowi przysługują dalsze odsetki ustawowe w wysokości 13 % w stosunku rocznym naliczane od następnego dnia po dniu wystawienia niniejszego wyciągu do dnia całkowitej spłaty zadłużenia. Razem zadłużenie na dzień 28 lipca 2014 r. wyniosło 1044,02 zł.

(bezsporne, nadto poświadczona za zgodność kopia wyciągu z ksiąg bankowych – k. 29)

W dniu 17 września 2013 r. powstał debet na koncie pozwanego wynoszący 262,52 zł. Saldo na rachunku bankowym numer (...) na dzień
29 lipca 2014 r. wyniosło 1.044,48 zł, w tym kwota debetu, rozliczenie oprocentowania debetu, prowizja za wypłaty z bankomatu za granicą, opłaty za kartę, opłaty za sprawdzenie salda. Miesięczna opłata za kartę wynosiła 4 zł. Prowizja za wypłatę gotówki w bankomacie za granicą wynosiła 3 % wartości wypłaty nie mniej niż 9 zł. Opłata za sprawdzenie salda
w bankomacie wynosiła 3 zł.

(bezsporne, nadto elektroniczne zestawienie operacji – 30-34, taryfy opłat i prowizji bankowych w (...) dla osób fizycznych, tabele stóp procentowych (...) w Polsce
dla osób fizycznych, tabele usług płatniczych – płyta CD – k. 81, regulamin – k. 86-102)

Stosownie do § 80 Regulaminu otwierania i prowadzenia rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych i oszczędnościowych w (...), w przypadku powstania salda debetowego, bank pobierał i naliczał odsetki za okres utrzymywania się salda debetowego. Odsetki były naliczane od dnia operacji powodującej powstanie salda debetowego do dnia poprzedzającego wpłatę likwidującą to saldo włącznie według stopy procentowej obowiązującej w banku. Do dnia 3 lipca 2013 r. stopa ta wynosiła 17 %,
zaś od 4 lipca 2013 r. – 16 %.

(regulamin – k. 86-102, tabele stóp procentowych(...) w Polsce dla osób fizycznych –
k. 81 płyta CD)

W dniu 12 grudnia 2013 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty zaległości
w terminie 7 dni pod rygorem wypowiedzenia umowy. Okres wypowiedzenia wynosił 30 dni od upływu 7-dniowego terminu do dnia zapłaty.

(bezsporne, nadto poświadczona za zgodność kopia wezwania – k. 84, zpo – k. 85)

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie zebranego materiału dowodowego, który Sąd uznał za wiarygodny. W odpowiedzi na pismo procesowe pozwanego, w dniu 22 września 2016 r. powód powołał kolejne twierdzenia i dowody
w sprawie w postaci płyty CD oraz dokumentów. Wbrew stanowisku pozwanego, nie były one spóźnione, gdyż stanowiły ustosunkowanie się do twierdzeń i zarzutów pozwanego. Zostały zatem zgłoszone we właściwym czasie stosownie do art. 217 k.p.c. Ich uwzględnienie nie spowodowało przy tym zwłoki w rozpoznaniu sprawy.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo było zasadne.

W niniejszej sprawie strony zawarły umowę rachunku bankowego z możliwością korzystania przez posiadacza rachunku z karty debetowej. Na koncie pozwanego powstał debet wynoszący 262,52 zł. Debet, zgodnie z regulaminem stanowiącym integralną część umowy, od 4 lipca 2013 r. oprocentowany był w wysokości 16 %. Ponadto na koncie pozwanego powstało zadłużenie z tytułu opłat za wypłaty z bankomatu za granicą wynoszące 3 % wartości wypłaty, miesięczne opłaty za kartę w kwocie 4 zł za każdorazową wypłatę,
za sprawdzenie salda w kwocie 3 zł każdorazowo. Jak wynika z wyciągu z ksiąg bankowych
i historii operacji na rachunku, na dzień 28 lipca 2014 r. zadłużenie pozwanego wyniosło 1044,02 zł, w tym: 262,52 zł należności głównej, 35,56 zł odsetek umownych karnych naliczonych za okres od 11 marca 2014 r. do 28 lipca 2014 r. od zadłużenia przeterminowanego według stopy procentowej wynoszącej 16 % w skali roku, 745,94 zł tytułem kosztów, opłat i prowizji. W pozwie powód dochodzi również kwoty 18,96 zł tytułem skapitalizowanych odsetek za okres od 29 lipca 2014 r. do 17 września 2014 r. według stopy procentowej wynoszącej 13 % w skali roku. Żądanie pozwu było zatem zasadne. Wysokość zadłużenia wynika natomiast z powołanych dokumentów.

Pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia powoda. Zgodnie z art. 117 § 1 k.c., z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Jak stanowi art. 117 § 2 k.p.c., po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne. Stosownie do art. 118 k.c., jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć,
a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

W ocenie Sądu zawarta pomiędzy stronami umowa rachunku oszczędnościowo –rozliczeniowego z dopuszczalnym saldem debetowym w istocie stanowi umowę kredytu
w rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowym. Stosownie do art. 5 pkt 4 ustawy z dnia
12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. nr 126 poz. 715 z późn. zm.) przez kredyt w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym należy rozumieć umowę o kredyt, który kredytodawca udostępnia konsumentowi umożliwiając dysponowanie środkami pieniężnymi w wysokości przekraczającej środki pieniężne zgromadzone na rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym konsumenta. Przez rachunek oszczędnościowo – rozliczeniowy należy natomiast rozumieć taki rachunek, na którym grodzone są tylko środki pieniężne w postaci aktywów. Stosownie do brzmienia art. 725 kc przez umowę rachunku bankowego, bank zobowiązuje się względem posiadacza rachunku, na czas oznaczony lub nieoznaczony,
do przechowywania jego środków pieniężnych oraz, jeżeli umowa tak stanowi
do przeprowadzania na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych. Dlatego łącząca pozwanego
z bankiem umowa, była w istocie umową kredytową w ramach rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowego. Korzystanie z debetu jest formą korzystania z kredytu, za co bank pobierał odpowiednie opłaty w postaci odsetek. Stosownie do wyroku Sądu Najwyższego z dnia
2 października 2008 r. II CSK 212/08 roszczenia banku z umowy kredytu odnawialnego udzielonego w rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowym przedawniają się w terminie trzech lat stosownie do art. 118 kc (OSNC – ZD 2009/3 /60). W niniejszej sprawie strony zawarły umowę 15 czerwca 2013 r., zaś w dniu 18 września 2014 r. powód wniósł pozew
w niniejszej sprawie, co przerwało bieg przedawnienia. W dacie wniesienia pozwu roszczenie powoda nie było zatem przedawnione.

O obowiązku zapłaty odsetek Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i § 2 k.p.c., zasądzając odsetki zgodnie z żądaniem pozwu od dnia wniesienia pozwu, tj. 18 września 2014 r.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., zasądzając na rzecz powoda 30 zł opłaty sądowej, 221,40 zł zaliczki na poczet wynagrodzenia kuratora, 17 zł opłaty sądowej od pełnomocnictwa oraz 180 zł wynagrodzenia pełnomocnika (§ 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat
za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu - Dz. U. z 2013 r. poz. 461). Powołane rozporządzenie znajduje zastosowanie w niniejszej sprawie z uwagi na § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. (wejście w życie 1 stycznia 2016 r.)
w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 poz. 1800), zgodnie z którym,
do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.

Sąd nie znalazł podstaw do odstąpienia od obciążania pozwanego kosztami procesu stosownie do art. 102 k.p.c. Zgodnie z powołanym przepisem, w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów
albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 29 czerwca 2012 r. (I CZ 34/12, LEX nr 1232459), do kręgu " wypadków szczególnie uzasadnionych" w rozumieniu art. 102 k.p.c. należą okoliczności zarówno związane z samym przebiegiem procesu, jak i leżące
na zewnątrz. Do pierwszych zalicza się np. charakter żądania poddanego rozstrzygnięciu, jego znaczenia dla strony, subiektywne przekonanie strony o zasadności roszczeń, przedawnienie, do drugich - sytuację majątkową i życiową strony, z zastrzeżeniem, że nie jest wystarczające powołanie się jedynie na trudną sytuację majątkową, nawet jeśli była podstawą zwolnienia
od kosztów sądowych i ustanowienia pełnomocnika z urzędu. Całokształt okoliczności, które mogłyby uzasadniać zastosowanie tego wyjątku powinny być ocenione z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia
8 stycznia 2013 roku (I ACa 697/12, LEX nr 1281107), nie jest wystarczające powołanie się jedynie na trudną sytuację majątkową, nawet jeżeli była podstawą zwolnienia od kosztów sądowych. W postanowieniu z dnia 26 września 2012 r. (II CZ 100/12, LEX nr 1232760) Sąd Najwyższy wskazał, iż ocena, czy w sprawie zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony należy do swobodnej decyzji sądu ze względu na konieczność zapewnienia poczucia sprawiedliwości oraz realizacji zasady słuszności.

W judykaturze ukształtowała się zasada, zgodnie z którą dla sięgnięcia do przepisu
art. 102 k.p.c. nie jest wystarczające powołanie się na trudną sytuację majątkową strony, nawet jeśli była ona podstawą do zwolnienia od kosztów sądowych. W niniejszej sprawie
nie zachodzi żaden szczególnie uzasadniony wypadek przemawiający za nieobciążaniem pozwanego kosztami postępowania.

Na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 listopada 2013 roku
w sprawie w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz. U. 2013. 1476)
w zw. z § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku
w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, Sąd przyznał kuratorowi kwotę 221,40 złotych wynagrodzenia, w tym 41,40 złotych podatku od towarów i usług, którą nakazał wypłacić z zaliczek uiszczonych przez powoda.

Wobec powyższego, należało orzec jak w sentencji.